Verschillende vormen
gezagsconflicten
Militairen weren
menigte van r.k.
studio in Oporto
is eigentijds van vorm, perfect van geluid
en verrassend geprijsd.
lnJ
itergronden van gezagsproblemen (5)
Slechts helft van
vissersvloot mag
naar tong vissen
Verzetsmilitairen
krijgen eindelijk
een betere positie
Amerika wil positie
in verrijking van
uranium behouden
De 1975 stereo radio van Philips kost f499.-.
Da's kwaliteit voor een verrassende prijs.
PHILIPS
i
,4r'KWARTET VRIJDAG 27 JUNI 1975
PS13-RH15
In
lo
J artikel willen we ingaan op gezagsconflicten. Het zijn vooral de gezagsconflicten van de laat-
ien, die het gezag in discussie hebben gebracht.
gen te bereiken. Ook dat kan con
flicten geven.
In de dagelijkse arbeidsverhoudin
gen doet dit probleem zich nogal
eens voor. Een werknemer kan ge
heel achter het produkt staan,
maar hij vindt de manier waarop
het moet worden gemaakt niet
goed. Als zijn baas hierover anders
denkt, kan er geen gezagsconflict
ontstaan. Op dezelfde manier kan
het publiek het Juist vinden, dat de
politie de orde herstelt, maar het
protesteert tegen de manier waarop
dat gebeurt. De politie kan het dan
letterlijk en figuurlijk met het pu
bliek aan de stok krijgen.
Doelstellingen
nogal wat instellingen op
inblik, die met gezagsconflic-
maken hebben. Gezagscon-
zijn vaak afschuwelijke ge-
ilssen. Het bestaande ver-
i kan er door worden ver-
Mensen gaan elkaar wan-
n en twijfelen aan de goede
ngen. De samenwerking lijdt
er en soms worden mensen
lamelijk en geestelijk ziek
'at in vele jaren aan goede
dingen is opgebouwd, kan in
ezagsconflict geheel teniet
gedaan.
een gezagsconflict?
oeten twee vormen onder-
n. Een voor de hand liggen-
n is, dat de gezagsonderwor-
tveigeren te legitimeren (de
voor rechtmatig te verkla-
^n zich dienovereenkomstig
:edragen. Het kan nog wel
nen, dat er sprake is van
jaamheid. maar dat gebeurt
et van harte. Men is bijvoor-
"bang voor straf en gehoor-
alleen daarom,
orm van gezagsconflict komt
»anneer de overweging om de
rechtmatig te vinden weg-
ïen vindt de baas, de voor-
of de leider niet langer
dig bijvoorbeeld. Of men on-
•ijft niet langer de doelstel
van de machthebber,
lere vorm van gezagsconflict
ch voor, wanneer gezagsdra-
gezagsonderworpene een
llende overweging hebben
beoordeling van de machts-
nlng. De gezagsdrager vindt
andere reden de machtsuit-
ig rechtmatig dan de gezags-
porpene.
lorbeeld hiervan is een diree-
ie van mening is dat hij het
voor het zeggen heeft om-
de eigenaar is. Hij legt het
op het legale gezag, omdat
wijst naar de eigendomswet-
De ondergeschikten echter
Zuthem
kunnen het accent leggen op de
doelstellingen van de directeur
(functioneel gezag). Er is dan spra
ke van een gezagsconflict. Waar
om? Omdat beide partijen verschil
lende verwachtingen ten opzichte
van elkaar hebben. De onderge
schikten zullen verwachten, dat de
directeur informatie geeft over zijn
bedoelingen. Misschien willen die
ondergeschikten de doelstellingen
in discussie brengen. Een directeur,
die zich op zijn eigendomsrechten
beroept, zal voor die discussie wel
licht niet zoveel voelen. Het con
flict ligt dan op tafel.
Zijn in dit laatste geval de onder
geschikten nu ongehoorzame of ge
zagsontrouwe mensen? Dat hoeft
helemaal niet. Zijn ze onwillig of
rebels? Ook dat behoeft niet het
geval te zijn. Deze mensen behoe
ven helemaal geen hekel aan gezag
te hebben. Zij gaan alleen van een
andere gez&gsvorm uit dan de di
recteur.
R.K.Kerk
Deze laatste vorm van gezagscon
flict komt in onze samenleving veel
voor. Ouders merken dat vaak,
wanneer zij te laat beseffen dat
hun kinderen een eigen mening
krijgen en eigen doelstellingen
gaan ontwerpen. Ook de situatie in
de rooms-katholieke kerk kan heel
gezagsconflict. De zogenaamde le
ken willen de macht van de clerus
(kerkelijke leiders) niet meer al
leen op grond van traditie of regels
accepteren. Zij vragen nu ook naar
de deskundigheid en de bedoelin
gen van hun voorgangers. Wanneer
deze voorgangers dat niet zien. ont
staan er conflicten. Uitspraken
'vanaf de kansel' doen het dan niet
meer. De leken willen de situtie
zelf beoordelen. Dit betekent nog
niet, dat de leken ook gelijk heb
ben. Het kan best zijn, dat de
kerkelijke leiders gelijk hebben.
Deze leiders zullen echter moeten
beseffen, dat zij ook nog gelijk
moeten krijgen. Zij moeten dan
beginnen met de mening van ande
ren ernstig te nemen. Dat is wat
anders dan de gezagsonderworpe-
nen te zien als ongehoorzame of
rebelse mensen.
Deze beide vormen raken nogal
diepe oorzaken. Immers, de motie
ven om macht rechtmatig te vin
den vallen weg of verschillen diep
gaand. Deze gezagsconflicten vra
gen dan ook veel aandacht en vaak
ook veel tijd. Soms is er geen
oplossing te vinden en dan zullen
gezagsdragers en gezagsonderwor-
penen uit elkaar moeten gaan.
Minder ernstig
Er is ook een minder ernstige vorm
van conflict, die ook veel voorkomt.
We noemen deze vorm apart, om
dat het nogal eens voorkomt dat
men deze vorm ernstiger neemt
dan nodig is.
Het is namelijk mogelijk, dat ge
zagsdragers en gezagsonderworpe-
nen het met elkaar eens zijn over
de doelstellingen en over de wijze
van benoeming. Wat kan er dan
nog fout zitten? Het is mogelijk,
dat in dergelijke gevallen men het
oneens is over de middelen, die
worden gebruikt om de doelstellin
Deze conclicten over de manier
waarop het doel wordt nagestreefd
•vragen om een aparte behandeling.
Men doet er verstandig aan in der
gelijke gevallen te beginnen met
vast te stellen, dat er eenstemmig
heid bestaat over de doelstellingen.
Dat klinkt misschien wat simpel,
maar het kan erg belangrijk zijn.
Conflicten kunnen het zicht op een
dieperliggende eenheid verduiste
ren, waardoor de betrekkelijkheid
van het conflict uit het oog wordt
verloren.
Verder blijft het verschil van me
ning over de middelen natuurlijk
van veel betekenis. Kabinetten zijn
er over gevallen en directeuren van
fabrieken hebben daardoor het veld
moeten ruimen. Het komt nogal
eens voor, dat de deskundigheid
van de gezagsdrager in het geding
is. Het is een goed ding, dat er de
mogelijkheid bestaat onbekwame
leiders door betere te vervangen.
Dat kan ook een reden zijn om in
bepaalde gevallen conflicten te
prijzen.
0 De voorgaande artikelen werden
geplaatst op 21, 23, 25. en 26 juni.
DEN HAAG De tonvisser zal
steeds slechts door de helft van de
vloot mogen worden uitgeoefend,
de ene veertien dagen zijn de sche
pen met een even nummer aan de
beurt, de andere veertien dagen de
boten met een oneven nummer. Dit
heeft het produktschap voor vis en
visserijprodukten besloten. De re
den is dat er tot nu toe dit jaar
een derde meer tong gevangen is
dan op grond van de vangstbeper-
kingregeiing eigenlijk mocht. Pro-
duktschapsvoorzitter
LISSABON (UPI) Militairen en roomskatholieke omstanders
raakten gisteren slaags met communistische betogers die de rooms
katholieke radiostudio Renascenza in Oporto wilden binnendrin
gen de enige die nog in handen van de kerkelijke autoriteiten is.
Het station had vier anti-commu
nistische vakbondsfiguren een
spreekbeurt aangeboden en de
communisten eisten nu evenveel
zendtijd om daarop te antwoorden.
Zij werden geweigerd nadat zij er
bij hadden gezegd, dat ze de zend
tijd zouden gebruiken om duidelijk
te maken dat dit station en de hele
r.k. kerk reactionair waren. Toen
werd er al gauw een raam ingesla
gen en een poging gedaan tot in
klimming, die werd 'afgeslagen'. De
studio's van Renassenza in Lissa
bon zijn al langer dan een maand
door een linkse staf overgenomen
en een station in Lousa is door de
militairen verzegeld na een poging
tot overneming ervan door commu
nisten.
De Belgisched irecteur. Mare Velge
en zijn Franse collega Pierre Verlu-
ca zijn donderdag vrijgelaten door
de leden van een Portugees arbei
derscomité. Na onderhandelingen
tussen de militante arbeiders, ver
tegenwoordigers van premier Vasco
Goncalves. de Copcon en de Franse
en Belgische ambassades werden de
directieleden vrijgelaten, nadat zij
sinds maandag waren vastgehouden
in de Belgische 'Sapec' kunstmest-
fabriek in Setubal, 70 kilometer ten
zuiden van Lissabon.
Volgens AF heeft directeur Velge
een overeenkomst getekend, waar
bij het bedrijf er in heeft toege
stemd de overmaking van 11 mil
joen escudos (440.000 dollar) aan
dividend naar België uit te stellen.
Velge zei dat in de overeenkomst
de fabrieksleiding het recht blijft
hebben om dividend te exporteren.
Dit zou echter pas kunnen gebeu
ren als de economische situatie van
Portugal dit toelaat. De arbeiders
hebben het recht opnieuw over de
kwestie te worden gehoord. 'Ons
principe wat betreft dividendbeta
ling blijft gehandhaafd', aldus Vel
ge donderdagmiddag. De Sapec-fa-
briek, waar 940 mensen in dienst
zijn, produceert kunstmest, lnsecti
de en veevoer. Velge zei, dat hij
tegen zijn zin een Portugese functi
onaris moest ontslaan, die vroeger
gouverneur van het gebied is ge
weest.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer is
gisteren unaniem accoord gegaan
met het initiatief wetsontwerp van
de WD'er Koning, om verzetsmili
tairen een betere positie te geven.
Deze groep is dertig jaar lang ach
ter gesteld bij de andere militairen.
Verschillende kamerleden uitten
gisteren felle kritiek op de regering
dat zij niet met een wetsontwerp is
gekomen, maar dat een dergelijk
onrecht door een initiatiefwetsont
werp van een kamerlid uit de wereld
moet worden geholpen. 'Het kabi
net draagt voor deze vertragingsac
tie de schuld', aldus het kamerlid
mevrouw Van Leeuwen (ARP).
Ook hadden verschillende kamerle
den een ernstig bezwaar tegen het
feit dat de regering slechts enkele
dagen voor de behandeling van het
wetsontwerp van de heer Koning
WASHINGTON Amerika wil zijn
overheersende positie bij het verrij
ken van uranium voor kerncentra
les behouden. Dat is een van de
motieven achter het voorstel van
president Ford aan het Congres,
een groep particuliere maatschap
pijen een nieuwe verrijklngsfabrlek
te laten bouwen voor een bedrag
van ruim negen miljard gulden.
Voor de bestaande drie overheids
bedrijven komt de grens van de
produktiecapaciteit in zicht. Als
Amerika de eigen capaciteit niet
uitbreidt, zouden er meer verrij-
kingsfabrieken in andere landen
nodig zijn. Maar wij willen enige
controle behouden over het gebruik
van atoombrandstof in het buiten
land. zeggen hoge ambtenaren. 'We
zijn bezorgd over de verspreiding
van de mogelijkheden om uranium
te verrijken', aldus directeur Robert
Seaman van het Bureau voor ener
gie-onderzoek en -ontwikkeling
ERDA. 'Wij geloven dat dit een van
de belangrijkste redenen is om op
dit moment uit te breiden'. Urani
umverrijking kan ook de grondstof
voor atoombommen produceren.
Intussen heeft Amerika zijn verzet
tegen de Westduitse levering van
een verrijkingsinstallatie aan Bra
zilië opgegeven. Dat verklaarde gis
teren minister Antonio Azaredo da
Silveira van buitenlandse zaken in
het vliegtuig dat hem naar Bonn
bracht, waar hij vandaag het ver
drag ondertekent. Volgens Brazilië
had het Amerikaanse verzet meer
commerciële dan militaire achter
gronden. Het verdrag voorziet in
Internationale controle op de te
leveren installaties.
nu ineens met een nota is gekomen
over dit onderwerp, waarin wordt
aangekondigd dat de regering aan
het eind van dit jaar met een
wetsontwerp zal komen voor de
verbetering van alle verzetsmensen.
De kamer vond dit echter geen
reden om de behandeling van dit
wetsontwerp 'uit te stellen. Wel
drong de kamer er door middel van
een motie er bij de regering op
aan, om nu snel deze zaak uit de
wereld te helpen.
Met de 1973 stereo radio van
Philips koopt u volwaardig stereo
voor een verrassende prijs.
Wat dacht u van f 499,-?
Inclusief 2 luidsprekerboxen.
De 1975 stereo radio van Philips
heeft een muziek vermogen
van 2x7 watt. Ruim voldoende
voor perfect geluid, 't Wordt dus
een genoegen om naar lange-,
korte- en middengolfprogramma's
te luisteren.
De FM-band zorgt ervoor dat u
comfortabel kunt luisteren naar
stereo radioprogramma's. En de
automatische FM-fijnafstemming
zorgt voor optimale zuiverheid.
Als u uw radiobode of krant
doorbladert, zult u ontdekken dat
er tegenwoordig erg veel stereo
uitzendingen zijn. Vanaf juni
100% van alle muziekprogramma's.
Stereo is dus geen luxe meer.
En u mist te veel.
Voor f 499,- krijgt u een moderne,
stijlvolle kast met verlichte
zenderkeuzeschaal en handige,
druktoetsen voor aansluitingen
van een recorder en/of een
platenspeler, golfgebiedkeuze en
mono/stereo.
Mocht u niet in het bezit zijn
van een grammofoon of
cassette-recorder, dan bestaan
er ook uitvoeringen, waarin
draaitafel (t 699,-) of cassette
recorder (f 799,-) werden inge
bouwd. Met de laatste kunt u alle
stereo programma's rechtstreeks
opnemen van uw radio.
Zelfs een combinatie van stereo
radio, draaitafel en cassette
recorder behoort bij deze Philips
familie tot de mogelijkheden.
Zo'n complete muziekstudio
kost f 1.095,-.
Vier schuifregelaars, waarmee u
gemakkelijk stereo balans, lage
en hoge tonen plus het volume
kunt regelen. De knop voor de
keuze van de zenders is met één
lichte vingertop rond te draaien.
We zullen u niet lastig vallen
met technische verhalen over
frequentie, uitgangsvermogen
en harmonische vormgeving.
U moet maar denken: d'r staat
Philips op. Trouwens, technische
details kunnen niet opwegen
tegen een keertje luisteren. In de
winkel. Luisteren naar
de nieuwste vier van Philips.
