erbeteringen in
&oonwagenbeleid
Eerherstel van militair in het verzet
Trouw in uw
vakantiebrievenbus
In Rijnmond elke
acht jaar periode
luchtvervuiling
6 Soorten
BVD heeft
relaties
met de CIA
gering wil ingrijpende maatregelen
Zoeken naar parkeerplaats(je)
Premiedruk
in landbouw
moet omlaag
Benzineprijs per
1 juli omhoog met
anderhalve cent
Uit onderzoek KNMI blijkt
In del
natuunijk.l
Serie.
Baron Van Dedem heeft eindelijk resultaat
DjV/KWARTET DONDERDAG 26 JUNI 1975
BINNENLAND 3
ize Haagse redactie
.AG De regering gaat een groot aanta! ingrijpende maatregelen nemen om de leefsituatie
lap woonwagenbewoners te verbeteren. Deze maatregelen richten zich voornamelijk op huisves
Onderwijs, arbeidsvoorzienig, wetshandhaving en gezondheidszorg.
t gisteren uitgebracht 'rege-
ita woonwagenbeleid' wordt
Jsptand waarin woonwagenbe-
n leven uiteengezet, waarbij
itwat misstanden worden ge-
;e erd. Door het werk van de
la ministeries, die bij het
k<agenbeleid betrokken zijn
pte coördineren, hoopt men
eqie woonwagenbewoners een
antal verbeteringen te reali-
xi
s oekomst zullen er geen grote
le woonwagencentra meer
te aangelegd. Dit beleid werd
ul verleden wel gevoerd, met
il de kloof tussen de woon-
tevolking en de samenleving
J"irbruggen. In de praktijk
™schter dat dergelijke centra
j iter isolement veroorzaakten.
"nu worden gestreefd naar de
ff ing en instandhouding van
Laesitueerde kleine en middel
entra naast of in plaats van
t] grote. De regering wil in de
■k le drie jaar tenminste elf-
'ra d nieuwe woonwagenplaat-
,i(eëren voor het inlopen van
u cort en voor de opvang van
e( lurlijke aanwas. Als de voor-
n ;en uitkomen dat de woon-
levolking tot 1984 met 35 tot
:ent zal stijgen, dan zullen er
;^?8 nog eens 1100 tot 1300
z n moeten worden aangelegd.
tast streeft de regering naar
g tie van de woonwagenbewo-
de bevolking, ondermeer
nerhuizing naar normale wo-
'2 te stimuleren.
rwijs
«tn de oorzaken van de pro-
j die zich voordoen in het
'<iljs aan woonwagenbewoners
^een deel van hen rondtrekt.
v t elke school een eigen leer-
mma heeft kunnen rondtrek-
t woonwagenkinderen vaak
e|k aansluiting vinden. Ook op
h woonwagencentra behorende
e#i doet zich dit probleem
j^angezien het programma op
sfcholen zich veelal richt op
rrfste niet rondtrekkende kern.
eidien is het animo om onder-
li volgen bij de woonwagenbe-
■4 meestal niet erg groot,
eleid is er desalniettemin op
de kinderen op de gewone
lessen te laten volgen,
or is het noodzakelijk dat de
in de buurt van scholen
te liggen. Er zal bovendien
•akker toezicht worden uitge-
op de naleving van de leer-
wet.
triolen die een bepaald aantal
Qagenkinderen opnemen zul-
langrijke faciliteiten krijgen
allen zij extra leerkrachten
'A aantrekken en begeleiding
1 van specialisten op het ge-
an de woonwagenbewoners.
Prioriteit geven
aan opheffen van
standplaatsentekort
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De Katholieke
vereniging van woonwagen-
werken in Nederland vindt dat
het standplaatstekort voor
woonwagens zo snel mogelijk
moet worden opgeheven. 'Als
dit niet bovenaan het priori
teitenlijstje wordt geplaatst, is
elke andere maatregel ter ver
betering van de situatie van de
woonwagenbewoners tot mis
lukken gedoemd,' aldus een
woordvoerder van de vereni
ging, de heer Van Balen. Hij
zei bang te zijn dat de voor
gestelde maatregelen niet vol
doende zullen zijn.
De heer Van Balen sluit hier
bij aan op het rapport 'Wonen
op Wielen' van de Nijmeegse
hoogleraar prof. dr. M. van
Beugen, waarin kritiek wordt
geuit op het beleid van het mi
nisterie van CRM. Hij verwijt
het ministerie dat het wel in
ziet dat de nieuwe woonwagen-
wet een slechte wet is, maar
dat het niet wil toegeven. 'Aan
de andere kant moeten we zeg
gen. dat het ministerie van
CRM wel genegen is een an
dere weg in te slaan, maar de
manier waarop het dat wil
doen vinden we halfslachtig.'
{gelegenheid
de helft van de woonwagen-
Sjers werkt in de handel in
metalen. Deze groep heeft
^schatting ongeveer de helft
,e autowrakkenmarkt in han-
pij rijk en provincie ontstaat
t ogenblik een beleid om
irreinen op bepaalde daar
aan te wijzen terreinen te
concentreren. Hierbij dient echter
wel rekening gehouden te worden
met de werkgelegenheid van de
Voor het werken in loondienst is
bij deze categorie in het algemeen
weinig belangstelling. Temeer ook
daar de scholing van deze mensen
voor een groot deel op een vrij laag
peil staat, is het voor velen niet
mogelijk passende arbeid te vinden.
Bovendien is de motivatie ook wat
de werkgelegenheid betreft gering.
'Wanneer men naar het arbeidsbu
reau komt is dat meestal met het
oog op de uitkeringen', aldus de
nota.
Belastingontduiking
In het algemeen wordt door de
woonwagenbewoners weinig belas
ting betaald. Een steekproef, die
door het ministerie van financiën
is gehouden, geeft eenzeer onbe
vredigend beeld te zien. Daarbij
werd geconstateerd dat ook luister
en kijkgelden, motorrijtuigenbelas
ting. gemeentelijke belasting en
staangeld zeer slecht worden be
taald.
Invordering van achterstallige be
lasting blijkt vrijwel onmogelijk.
Als er namelijk wordt overgegaan
tot in beslagneming van goederen
en openbare verkoop daarvan,
blijkt dat er zich vrijwel geen ko
pers (durven) melden. Bovendien
staan de opbrengsten hieruit in
geen verhouding tot de bijstands
uitkeringen die onmiddellijk daar
na weer worden aangevraagd, on
der andere voor een nieuwe woon
wagen.
(ADVERTENTIE)
Als u langer dan een week met vakantie gaat en Trouw
ook op uw vakantie-adres wilt ontvangen, dan verzoeken wij u
onderstaande bon duidelijk en volledig ingevuld aan ons
op te sturen (telefonisch kunnen wij helaas geen
vakantie-adressen aannemen).
Wij moeten u er wel op attent maken, dat de aflevering
van dagbladen in zuidelijke landen (Italië, Spanje,
Joegoslavië enz.) over het algemeen zeer veel te wensen over laat.
Wij kunnen hiervoor dan ook geen verantwoordelijkheid
aanvaarden.
Schrijf op de envelop:
Trouw V.A., Antwoordnummer 2792, Amsterdam.
Er hoeft geen postzegel op.
Zend de bon uiterlijk 3 weken voor het ingaan van uw
vakantie in!
Naam abonnee
Voorletters
Adreshulsnr.
Woonplaat»
Wij zijn op ons vakantie-adres op(datum)
vertrekken van ons vakantie-adres op (datum)
Ons vakantie-adres is: camping, pension, hotel
adreshulsnr.
plaats
postdistrict land
Voor toezending zijn de portokosten:
naar het buitenland 6,per week en
I voor luchtpostverzending in Europa 8,per week.
1 Ter voldoening van deze kosten ontvangt u een acceptgirokaart.
Wilt u uitsluitend deze kaart gebruiken?
Het woonwagencentrum blijft vol
gens de regering een verzamel
plaats van personen met een 'af
wijkend fiskaal gedragspatroon'.
Het is duarom noodzakelijk dat er
betere controle uitgeoefend gaat
worden en dat daarnaast ook in
een aantal gevallen tot dwangln-
vordering wordt overgegaan en niet
juiste bijstandsuitkeringen worden
beëindigd. Door deze maatregelen
hoopt men onder andere de terug
keer van een huis naar het woon
wagencentrum tegen te gaan. om
dat de indruk .bestaat dat deze te
rugkeer i n veel gevallen gebeurt
vanwege het gunstige financiëlp
klimaat in de centra.
Gezondheidszorg
Doordat hun verantwoordelijk
heidsgevoel voor zaken als ziekte
kosten verzekering gering is, zijn
de meeste woonwagenbewoners niet
bij een zieken'onds aangesloten. Zij
rekenen voor medische kosten op
een uitkering van de algemene bij
standswet. Diverse gemeenten heb
ben daarom een collectieve verze
kering voor alle bewoners van
woonwagertcentra.
Om aan deze situatieeen eind te
maken stelt de regering voor zowel
het gezin als de gemeente vijftig
procent van de verzekeringspremie
te laten betalen. De bijdrage van
de gemeente zal dan een aflopend
karakter dragen, zodat na een aan
tal jaren de premie geheel door het
gezin wordt betaald. 'Hiervoor is
een mentaliteitswijziging nodig die
niet op korte termijn verwacht mag
worden'.
Een andere oplossing zou zijn de
woonwagenbewoners te stimuleren
zelf een verzekering af te sluiten.
De kosten zouden eventueel op
grond van de algemene bijstands
wet kunnen worden vergoed.
De olifant Byoya van Circus Krone, dat vandaag begint met een toernee door Nederland, kwam gis
termiddag op een heuse driewieler de RAI in Amsterdam bezoeken. Het parkeren leverde een pro
bleem op.
Van een verslaggever
DEN HAAG Met algemene stem
men heeft de Tweede Kamer giste
ren een motie van het CDA aange
nomen, waarin de regering wordt
verzocht de sociale premies voor de
zelfstandigen in land- en tuinbouw
te verlagen. Hierdoor kan de inko
menspositie worden verbeterd.
De wens van de PvdA om het
regeringsbeleid inzake land- en
tuinbouw te richten op inkomen
stoelagen. verlichting van de socia
le- en fiscale druk voor de lagere
inkomens, een ingrijpende herzie
ning van het markt- en prijsbeleid
en het grondbeleid kreeg daarente
gen niet de steun van een meerder
heid in de Tweede Kamer.
Wel was er een meerderheid voor
de volgende uitspraken:
Q In de rijksbegroting 1976 moet
de regering aanvullende maatrege
len treffen voor de noodlijdende
sectoren in land- en tuinbouw
(voor dë CD A-motie stemden KVP,
VVD. ARP, CHU, DS'70, CPN, SGP,
BP. GPV en RKPN)
f) Bij de jaarlijkse prijsaanpassing
moet de regering rekening houden
met de ontstane achterstand (voor
de VVD-motie stemden KVP, VVD,
ARP. CHU. DS'70, SGP. BP, GPV,
en RKPN).
De regering moet in Europees
verband voorstellen doen over ver
betering van de fiscale regelingen
voor de oudedagsreserve in land
en tuinbouw (voor deze CDA-motie
stemden KVP, VVD. ARP, CHU.
DS'70, PPR, BP en RKPN).
Van een verslaggever
DEN HAAG De maximumprijs
van super-benzine zal met ingang
van 1 juli met 1.4 cent per liter
worden verhoogd tot 102.8 cent en
die van gewone benzine met 1.6
cent per liter tot 100.4 cent. Dit
heeft het ministerie van economi
sche zaken medegedeeld. De' prijs
van autogasolie gaat met ƒ.2.50 per
100 liter omhoog en die van huis
brandolie met 2.40 per 100 liter.
De prijs van petroleum zal met 2.6
cent per liter worden verhoogd.
Daarentegen zal de prijs van stook
olie worden verlaagd, en wel met
1.422 per ton voor stookolie met
een zwavelgehalte van 1 procent en
met 9.80 per ton voor stookolie
met een zwavelgehalte van 2.7 pro
cent.
ARNHEM Een vuilniswagen van
de gemeente Arnhem is gisteren,
geladen met 7,5 ton vuil, in een tien
meter diepe vuilbunker van de ver
brandingsinstallatie in Duiven ge
stort. De bestuurder wist op tijd
uit de wagen te springen. De wa
gen, waarde ongeveer 130.000 gul
den. werd totaal vernield. Over de
oorzaak van het ongeluk is nog
niets bekend.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In het Rijnmond-gebied bestaat in de huidige situa
tie eenmaal in de zeven tot acht jaar de kans op een lange periode
(zeven dagen) met ernstige luchtverontreiniging. Kortere periodes
van verhoogde luchtverontreiniging komen in Rijnmond vaker
voor. De kans op ernstige luchtvervuiling is het grootst in de
herfst en de winter.
Dit blijkt uit een onderzoek dat het
KNMI op verzoek van het ministe
rie van volksgezondheid heeft inge
steld naar de luchtverontreiniging
in het Rijnmondgebied. Aanleiding
tot het onderzoek was de ernstige
luchtverontreiniging die zich ln ok
tober 1971 in de Rijfimond voor
deed.
Bij het verspreiden van de lucht
verontreiniging speelt het weer een
(ADVERTENTIE)
en nog acht andere
lekkernijen in royale familiezak.
VêuiL
belangrijke rol. De verspreiding, zo
wel horizontaal als verticaal, van de
luchtverontreiniging is sterk afhan
kelijk van de windsnelheid en de
temperatuurverschillen in de lucht.
Na bestudering van de luchtveront
reiniging en de weersomstandighe
den van de afgelopen veertien jaar,
kwam het KNMI tot de conclusie
dat in het algemeen van september
tot februari (in de herfst en de
winter) de omstandigheden minder
gunstig zijn voor het snel versprei
den van de luchtverontreiniging.
Uit het onderzoek is verder naar
voren gekomen dat sinds 1961 de
verontreiniging in Rijnmond door
zwavel-dioxyde voortdurend is af
genomen. In de periode van 1961
tot 1967 is de afname hoofdzakelijk
te danken aan een vlotte versprei
ding door gunstige weersomstan
digheden. Na 1967 is het gehalte
aan zwavel-dioxyde echter terugge
lopen door een verminderde uit
worp. Als oorzaken kunnen worden
genoemd de overschakeling op
aardgas en het toenemend gebruik
van zwavelarme brandstof. Ook de
zachte winters van de afgelopen
Jaren hebben ertoe geleid dat min
der brandstof werd verbruikt
Indexcijfer
De Gaay Fortman:
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG 'De binnenlandse
veiligheidsdienst (BVD) onderhoudt
relaties met de Amerikaanse bui
tenlandse inlichtingendienst CIA
en met inlichtingendiensten van
andere bondgenoten. Het is daarbij
niet uitgesloten, dat de BVD die
buitenlandse inlichtingendiensten
inlichtingen over Nederlanders ver
strekt. Dit zei gisteren minister De
Gaay Fortman in de Tweede Kamer
in het debat over de BVD. 'Die
samenwerking met andere diensten
vindt plaats voorzover het belang
van Nederland daarmee gediend is
en het gaat daarmee met name
over de terroristische dreiging van
uit het buitenland, aldus de minis
ter.
De heer De Gaay Fortman zei niet
te weten, of leden van buitenlandse
inlichtingendiensten. met name
van de CIA, in Nederland actief
zijn. 'Als dat gebeurt, is dat niet
met instemming van de Nederland
se regering, maar ik weet het niet.
omdat deze diensten nu eenmaal in
het geheim werken'. De heer Drees
(DS'70) merkte op, dat waarschijn
lijk zelfs de Amerikaanse president
niet weet of de CIA ook in Neder
land actief is. 1
Vrijheden
De minister benadrukte nog eens,
erop toe te zien, dat de BVD in
haar werk democratische vrijheden,
met name ook de persvrijheid, in
het oog houdt. Eerder verklaarde
hij overigens, dat volledige hadha-
ving van de grondrechten bij het
werk van de BVD onmogelijk en
onjuist zou zijn. als het erom gaat
de democratische staat te bescher
men tegen mensen die de democra
tie om zeep willen helpen.
De minister wilde op vragen over
concrete getallen, waarbij de BVD
was gemengd, niet ingaan, omdat
daarvoor een speciale commissie in
de Kamer is. die vertrouwelijke in
lichtingen over die werkzaamheden
krijgt. Hij kon de ongerustheid van
met name de linkse fracties in de
Tweede Kamer over het moeilijk
controleerbare werk van de BVD
niet wegnemen. De minister had
een aantal toezeggingen gedaan ten
gerieve van de linkse fracties. Hij
zegde toe, in de ministerraad te
zullen bekijken of het aantal van
68.000 vertrouwensfuncties bij de
rijksoverheid niet kan worden ver
minderd. Verder stond hij positief
tegenover het idee ,'öm een wette
lijke regeling voor het werk van de
BVD te treffen
Motie
Het PPR-Kamerlid Van Gorkum
diende een motie in om het veilig
heidsonderzoek van de BVD naar
mensen die naar vertrouwensfunc
ties solliciteren, geheel af te schaf
fen. Van Gorkum bepleitte een re
geling. waarbij alleen een veilig
heidsonderzoek wordt ingesteld bij
ambtenaren die achteraf, na hun
benoeming, twijfel opwekken aan
hun betrouwbaarheid.
Het veiligheidsonderzoek garan
deert nooit, dat de mensen om wie
het werkelijk gaat, niet door de
mazen van het net wippen. Het
middel is daarom erger dan de
kwaal', aldus dr. Van Gorkum. De
heer Roethof (PvdA) vond de crite
ria die bij het vertrouwensonder-
zoek worden gehanteerd, de vraag
wanneer iemand nu wel of niet een
gevaar kan opleveren, veel te on
duidelijk. Hij diende een motie in
om de toezegging van de ministre
een wettelijke regeling te zullen
bekijken, nog wat harder te maken.
RITA
Het KNMI heeft ook getracht een
weersverwachting voor luchtveront
reiniging samen te stellen. In De
Bilt is thans een index samenge
steld, die loopt van 1 (goede ver
spreidingsmogelijkheden) tot 100
(slechte verspreiding van de ver
ontreiniging). Sinds september vo
rig jaar wordt dit indexcijfer dage
lijks aan de provincie Zuid-Holland
en de centrale meld- en regetkamer
in de Rijnmond doorgegeven.
'We moeten ons een beetje
vuil maken, anders denken ze
thuis dat we geen plezier heb
ben gehad.'
door Bert de Jong
DEN HAAG Vandaag zal de Tweede Kamer naar het zich laat aanzien het voor
stel van het lid mr. Henk Koning (VVD) aanvaarden om de rechtspositie te ver
beteren van de militairen, die in de oorlogsjaren in het verzet zijn gegaan. Voor
baron G. W. van Dedem uit Tilburg betekent deze beslissing, dat zijn jarenlange
ijveren voor de militaire verzetsstrijders eindelijk resultaat heeft.
De materiële voorzieningen
als gevolg van het aanne
men van de wet zijn meer
dan nodig. Belangrijk voor
Baron van Dedem, die in
1968 zijn eenmansaktie voor
deze wet begon. Is ln de
eerste plaats, dat de verzets
militair wordt erkend. Voor
hem komt de beslissing van
de Tweede Kamer neer op
een recht- en eerherstel van
de verzetsmilitair.
De grondgedachte van het
wetsontwerp is immers, dat
de militairen, die in het
verzet tegen de vijand heb
ben gevochten in hun rech
ten gelijk worden gesteld
rnet de andere militairen.
Het is niet te geloven, maar
totnutoe (ruim dertig jaar
na de oorlog) Is de waarde
van het verzet wettelijk als
een mindere wijze van strijd
tegen de vijand beschouwd.
Dat heeft altijd veel pijn
veroorzaakt.
Dri; groepen
Na de oorlog kende Neder
land drie groepen militairen.
Daar waren de militairen
die buiten de grenzentegen
de Duitsers hadden doorge
vochten. Verder was er de
grote groep van militairen
die als krijgsgevangenen
waren weggevoerd. Bleef
over de groep van de mili
tairen die waren ondergedo
ken en in het verzet gegaan.
Meer dan eens werden ze
gepakt en kwamen ze niet
in een krijgsgevangenkamp
(onder bescherming van de
Conventie van Genève),
maar in een concentratie
kamp terecht.
Deze groep is steeds achter
gebleven. Baron van Dedem
heeft als verklaring dat op
het ministerie van defensie
een regeling altijd is tegen
gehouden. door wat hij
noemt 'ex-krijgsgevangc-
nen.'
Onder de ex-krijgsgevange
nen, zegt hij verbitterd, zijn
er ook die hebben gecolla-
ooreerd met de Duitsers,
omdat ze in de arbeidsdienst
gingen. Ook bij deze ex-
krijgsgevangenen zijn de
verzetsmilitairen achterge
steld.
Uit de schriftelijke voorbe
reiding van het wetsvoorstel
blijkt, dat ondanks bezwa
ren en kritiek geen enkele
partij zich tegen het voor
stel heeft verzet. Baron van
Dedem heeft politiek Den
Haag voor zich weten te
winnen.
Aanval
Toch heeft het voorstel nog
een zware aanval te verdu
ren gekregen, toen in 1972
als gevolg van de akties
van baron Van Dedem de
kwestie ter sprake kwam bij
de begroting van defensie,
beloofde de minister een
ambtelijke- commissie ln te
stellen. Deze commissie on
der voorzitterschap van mr.
A. J. André Wiltens (van
binnenlandse zaken) liet
lange tijd niets van zich ho
ren. Maar een week voor de
behandeling van het voor-
stel-Koning in de Kamer
verscheen het rapport van
de commissie. Het was wel
toevallig.
De commissie ontraadt het
voorstel, dat de rechten van
de verzetsmilitairen erkent.
Reden: er ontstaat een on
billijkheid tegenover ande
ren die in het verzet waren.
De commissie doet dan ook
de suggestie van een alge
mene regeling, die al per 1
januari 1976 van kracht zou-
moeten zijn.
Uiteraard hebben de ver
zetsmilitairen geen bezwaar.
De uitvoering van deze wet
telijke regeling zal echter
veel moeilijker zijn, omdat
de groep niet zo duidelijk is.
Rechtsongelijkheid
Het gaat baron Van Dedem
in de eerste plaats om de
rechtsongelijkheid van mili
tairen (en geen burgers) te
genover de andere militai
ren op te heffen. Dat kan
niet meer worden uitgesteld.
Deze groep uit het verzet
heeft het niet minder moei
lijk gehad dan wie ook. Het
is veelzeggend dat Van De
dem zijn aktie begon juist
ln de tijd dat de symptomen
van het concentratiesyn
droom zich overal openbaar
den.
Achter dit (zakelijk) debat
van vandaag ia de Kamer
gaat een wereld van emoties
schuil en zit veel pijn ver
borgen. Juist omdat het
wordt ge~oeld als een eer
herstel van mensen (die mi
litair zijn) u.'t het verzet.
