Dat een buitenlander
hier voor Beyers Naudé
moet pleiten
Vandaag
Kerk bespreekt kernenergie
Opvang Vietnamezen
vooral kerkewerk
Dr. Kruyswijk terug uit Zuid-Afrika
Onze
adressen
Thuisblijvers leven
wel mee met kerk
Chauffeur reed
in op stakers
Interview kard. Suenens
Beroepingswerl
'Kerk en Vrede'
stuurt telegram
naar Beyers Naudé
n
BOND TEGEN
HET VLOEKEN
ZOEKT 5000
MEDESTANDERS
TROUW/KWARTET DINSDAG 24 JUNI 1975
KERK/BINNENLAND
door Aldert Schipper
De gereformeerde predikant dr. A. Kruyswijk uit Enschede, de vroegere voorzitter van de gerefor
meerde synode, is vorige week teruggekeerd uit Zuid-Afrika, waar hij als afgevaardigde van zijn kerk
aanwezig geweest is op de synode van de (zwarte) Nederduitse Gereformeerde kerk in Afrika, die
gehouden werd in Worcester. 'Een bijzonder bezoek, gezien ons verlangen de spanningen in Zuid-
Afrika te helpen overwinnen'.
Aan het verblijf van dr. Kruyswijk
werd ook in de Zuidafrikaanse pers
aandacht besteed en vooral zijn
verdediging van het Christelijk In
stituut haalde kranten. "Het was
natuurlijk niet goed mogelijk, in
het openbaar de politiek van de
regering aan te vallen. Dat zou in
strijd geweest zijn met de regels
van de gastvrijheid, juist van déze
kerk. Maar Ik heb in mijn groet-
woorden nadruk gelegd op onze
1 sympathie voor het werk van het
Christelijk Instituut en vooral ook
op de bijbelse legitimatie en de
waarachtige zelfverloochening van
dr. Beyers Naudé. Dat werd in de
synode op prijs gesteld. Iemand
riep uit: Dat een buitenlander in
onze synode voor Beyers Naudé
moeten pleiten! En Naudé zelf zei
dat dit meer waard was dan tien
telegrammen. Volgens dr. Kruys
wijk zijn zeer veel synodeleden lid
van het Christelijk Instituut. 'Van
de mensen uit Zuid-Transvaal, het
gebied van Johannesburg en Sowe-
to. is tachtig percent lid van het
Christelijk Instituut, zo werd me
verzekerd'.
Bezwaar Vorster
Onder het gehoor van dr. Kruys
wijk bevond zich de leider van de
blanke gereformeerden, dr. Koot
Vorster. Een reactie op de rede van
Kruyswijk gaf de Zuidafrikaan niet.
Voor Je blanke kerkleider was
overigens de synode in Worcester
geen pretje. Dr. Kruyswijk: 'Vorster
Dr. A. Kruyswijk
kerken om te zetten in een volledig
lidmaatschap. Hij zei dat de zwar
ten eerst met "de blanke moeder
kerk zouden moeten overleggen. De
jonge synodescriba Sam Buti rea
geerde toen door te zeggen dat de
blanken ook niet met de zwarten
hadden overlegd, alvorens de Ne
derlanders een ultimatum te stel
len.
Deze reactie van Buti acht dr
Kruyswijk een teken voor het nu
snel toenemende gevoel van onaf
hankelijkheid van de zwarte doch
terkerk. 'Ze beschouwen dominee
Vorster niet langer als een machti
ge grote broer, maar als een gelijk
waardige. Vroeger kwam het wel
voor dat de zwarte synode zich liet
imponeren door Vorster. Dat is nu
helemaal anders. Die kerk vertoont
een heel nieuw beeld. Ze doet nu
haar mond open tegen de apartheid
in de kerk en tegen de trekarbeid.
Sinds de kerk twaalf jaar geleden
officieel zelfstandig werd, is met de
Nederlandse gereformeerden een
nauwe band ontstaan', aldus dr
Kruyswijk. 'Ze vertrouwen ons vol
ledig. zulks in tegenstelling tot de
moederkerk'.
'Ze stelt zich volwassen op, dat wil
zeggen dat zij zichzelf ziet als een
gelijkwaardige kerk. die de vroegere
moederkerk zal moeten helpen aan
een nieuwe houding De oude zen-
dingstaak draait'.
Zo bracht een spotprent in het Zuidafrikaanse blad Die Burger de conclusie van de Grange-comniis-
sie inzake de buitenlandse steun voor dr. Beyers Naudé in beeld.
maakte bezwaar tegen het voorstel Afhankelijkheid
(dat later werd aanvaard) om het
gastlidmaatschap van de raad van Intussen blijft de zwarte kerk nog
steeds met financiële banden af
hankelijk van de blanke kerk. De
zwarte kerkleden zijn arm en zijn
niet gewend dat de kerk veel geld
nodig heeft. De erg lage salarissen
van de zwarte 'leraars' en andere
kerkelijke kosten gaan ver boven
de draagkracht van de zwarte kerk
uit, zodat hun tekort door de blan
ke kerk moet worden aangezuiverd.
De zwarte kerk ziet toch geen kans,
op korte termijn in haar eigen
kosten te voorzien. Zouden de Ne
derlandse gereformeerden niet kun
nen helpen, onafhankelijk te wor
den van de blanke Zuidafrikanen?
Dr. Kruyswijk: 'Ik heb gezegd dat
als op ons een beroep gedaan zou
worden, wij naar mogelijkheden
zullen bijspringen. Maar er moeten
eerst van die kant aanvragen ge
daan worden'.
Is daar over gesproken?
'Ik heb van enkele mensen particu
liere verzoeken gekregen. Als er
aanvragen zouden - komen voor
steun in predikantstraktementen.
dan zou dat natuurlijk door ons
overwogen worden'.
Wat zou de blanke N.G.-Kerk daar
van zeggen?
'Zij besteedt nu ongeveer 25 mil
joen gulden aan zending. Dat is 25
gulden per hoofd. Je mag dus ver
wachten dat de blanke kerk blij zal
zijn, als ook wij aan de zwarte kerk
hulp geven. Dat verlicht alleen
maar het blanke takenpakket'.
'En Ik vind dat wij als zusterkerk
onze steun in de eerste plaats te
richten hebben op deze zwarte ge
meenschap, omdat dit kan bijdra
gen aan de zwarte zelfontplooiing
op christelijke basis, iets dat voor
de toekomst van Zuid-Afrika van
betekenis kan zijn'.
Gespannen
De verhouding tussen de Neder
landse en de blanke Zuidafrikaanse
gereformeerden is de laatste tijd
zeer gespannen. Omdat de -Neder
landers steun geven aan het pro
gramma tot strijd tegen het racis
me van de wereldraad van kerken
hebben de Zuidafrikanen gedreigd
de relatie met de Nederlanders door
te snijden. Een situatie die aanlei
ding geeft tot de vraag, wanneer de
Nederlanders nu eens het moment
gekomen achten om -zelf met de
blanke kerk te breken.
De Kruyswijk: 'Nu ik deze zwarte
synode heb meegemaakt, geloof ik
dat wij het contact met de blanke
kerk nooit zullen kunnen verbre
ken, tenzij met volledige instem
ming van de zwarte kerk. Aan de
stem van deze zwarte kerk mogen
we wel een geweldige inspraak ge
ven'.
En als de zwarten zouden zeggen:
je moet kiezenzouden de Neder
landers dan voor de zwarten kiezen?
'In de huidige omstandigheden ge
loof ik dat ik die vraag bevestigend
moet beantwoorden'.
FUGA
Voor mij liep het kind. Nu ja, lij
zoals een kind dan loopt. Wr
eigenlijk doet een kind alles beh'
ve lopen. Het hangt aan moed
hand, het huppelt zelfstandig, h<
rent, zwerft in een gevaarlijke z:
zag door alles heen of zweeft,
kind voor mij zweefde. Ze raakte
straatstenen nauwelijks aan
haar voeten. Haar gang was
vers. een melodie. Een meter of i
voor haar liep haar moeder. E
was duidelijk te zien want o
haar arm hing het jasje dat 1
kind had uitgedaan. De moeder v.
een charmante verschijning, j
zweefde weliswaar niet meer o j
het trottoir, maar toch lag er i
ranks in haar gang. Dat lichte v
haar loop werd nog geaccentue»
door de^ hoge hakken. Voor m
besef liep daarvoor weer iema
die best de grootmoeder van
kind kon zijn. Een dame van m
delbare leeftijd, maar nog met h
die levensblijheid en onden
mingslust in haar gang die je va
ziet bij mensen die met een flir
tas gewapend naar de markt tr<
ken. Ze zullen eens even dit en
en nog veel meer. En dat m
allemaal gebeuren voor dat w
dat andere gedaan moet word
Bij het stoplicht stond voor m
besef de overgrootmoeder. Niet
groot. Zelfs tegen mij moest ze e
beetje opkijken. Haar benen kro
den wat. Ook zij had een tas
zich. Toen het licfrt groen w<
keek ze wat hulpeloos rond en v<
wachtte ze duidelijk dat ik ev
met haar mee liep omdat je zé
met groen licht nooit zeker b<
dat er niet een brommer of e
haastige chauffeur een uitschie
maakt. Ze keek me dankbaar a
en toen ik omkeek kwamen ze
alle drie achteraan. Even vormd
ze een groepje, om onmiddell
- daarna bij de overkant allemi
hun eigen weg te gaan.
VAN LEZERS
Opus Dei
In uw recensie van het boek Op
mars naar het Vierde Rijk spreekt
u over de verhouding tussen de
nazi-organisatie De Spin en het
Opus Dei in Spanje.
Het Opus Del is echter een vereni
ging van gelovigen met uitsluitend
geestelijke doeleinden: de leden
daarvan streven naar de volheid
van het christelijke leven midden
in de wereld, in de uitoefening van
hun beroep. Het Opus Dei biedt aan
zijn leden de bovennatuurlijke vor
ming en de noodzakelijke geestelij
ke middelen, opdat ze op een con
crete manier en met persoonlijke
vrijheid en verantwoordelijkheid
midden in de wereld het leven van
een christen leiden, die probeert
met zijn geloof consequent te zijn.
Wat politieke zaken betreft, denken
en handelen de leden met volledige
persoonlijke vrijheid, een ieder is
dan ook individueel aansprakelijk
voor zijn meningen en handelin
gen, zodat men van een effectief
pluralisme kan spreken. Gezien dus,
dat. het Opus Dei geen politieke
oogmerken bezit, bestaat er geen
relatie tussen De Spin (of welke
andere politieke groepering ook) en
het Opus Dei. Het Opus Dei is niet
slechts in Spanje gevestigd, maar
ook in alle landen van West-Euro
pa en Amerika, en in verschillende
landen van Afrika. Azië en Oceanlë.
Amsterdam
dr. H. J. Steinkamp
Stichtelijke rijmen 3
In de beschouwing 'Stichteliike rij
men' worden de gedichtenbundels
van Nel Benschop door de heer
Fokkema 'afgekraakt'. Dat vind ik
verdrietig en onbegyiroeiijk. Vol
gens mij heeft de schrijver geen
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
door_^Ider^Schi£per_
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amserdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9-11, Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25,
Groningen.
Tel. 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56, Zwolle.
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
flauw benul hoeveel ernstig zieke,
en stervende mensen naast de Bij
bel zoveel kracht en steun aan veel
van de gedichten van Nel Benschop
hebben, en hebben gehad. Ik spreek
uit ervaring vanuit een 'ziekenwijk'
maar ook in mijn eigen persoonlijk
verdriet komen deze gedichten vaak
dagelijks als een 'schouderklop van
God' naar mij toe. Laten wij dank
baar zijn dat er zo'n dichteres is als
Nel Benschop, die zelf zegt. dat ze
God bidt om het zo te zeggen, dat
het troost geeft en sterkte in het
zware kruis dat velen van ons te
dragen hebben.
Utrecht
Fokje J. van Gelder-de Jong
Verbeteren (2)
Lenin predikte ook al, dat je de
mens kunt veranderen, door de
maatschappij te veranderen. Jezus
leert echter, dat je de maatschappij
verandert door de mens te veran
deren.
P. ten Cate-Kroon
Rijswijk
GRONINGEN In sommige wijken
van de hervormde gemeente te
Groningen blijkt het aantal men
sen. dat op enigerlei wijze mee
werkt, groter dan het aantal gere
gelde kerkgangers. Om te weten
hoeveel meelevenden er ongeveer
zijn. moet het aantal kerkgangers
zeker met twee. zo niet met drie
vermenigvuldigd worden. Aldus is
gebleken bij de behandeling van
het prognose-rapport in de centrale
kerkeraad van de hervormde ge
meente te Groningen.
Anders dan vroeger, zo wordt ge
constateerd. is er een steeds groter
wordende groep van mensen, die
wel iets willen doen en ook wel een
losse, door de kerkvoogdij niet ge
registreerde bijdrage geven, maar
slechts latent, onzichtbaar, meele
ven. Daarnaast zijn er jongeren,
soms ook ouderen, die meer door de
geloofsbeleving van bepaalde groe
pen als b.v. Youth for Christ wor
den aangetrokken. Zij verbreken
daarom nog niet elke band met de
kerk. Als er binnen de kerk open
heid genoeg blijkt te zijn, zou deze
groep wel eens bevruchtend en sti
mulerend voor de kerk kunnen
werken.
IGTUNA Heeft de kerk en hebben christenen iets te maken met onze toekomstige energievoorzie
ning? En zo ja, hoe hebben zij dan te staan tegenover de zeer vele plannen om kernenergie te gaan
gebruiken? Over dit soort vragen houdt de afdeling kerk en samenleving van de wereldraad van
kerken deze week in het Zweedse Igtuna een hoorzitting.
De voorzitter van de hearing is de
Nederlandse prof. dr. H.B.G. Casi-
mir, de voorzitter van de Konin-
lijke Academie van Wetenschap
pen en van de Europese vereniging
van natuurkundigen. Onder zijn
leiding spreken vijfendertig des-
kühdigen op het terrein van de
kernfysica, theologen, sociologen en
economen met elkaar.
De bijeenkomst heeft plaats om de
vijftigste verjaardag te herdenken
van de eerste oecumenische bijeen
komst van kerk en samenleving,
die in 1925 in Stockholm bijeenge
roepen werd door de Zweedse bis
schop Söderblom. De oorsprong van
deze hearing is het verzoek van het
centraal comité van wereldraad,
gericht aan de staf in Genève, een
onderzoek te verrichten naar het
risico en de mogelijkheden van een
uitbreiding van het gebruik van
kernenergie. Het centraal comité
reageerde hiermee positief op een
voorstel van de conferentie inzake
wetenschap en technologie voor de
menselijke ontwikkeling, die vorig
jaar in Boekarest plaats had.
Gesprekken
De directeur van de wereldraadaf
deling voor kerk en samenleving,
de Amerikaan dr. Paul Abrecht,
heeft in de afgelopen winterperiode
talrijke gesprekken gehad met
kernfysici die verbonden zijn met
het VN-agentschap voor kernener
gie in Wenen. Deze gesprekken
hebben de urgentie van de kwestie
benadrukt, omdat overal ter wereld
plannen voor kerncentrales op de
tekentafels staan.
Daar is in de eerste plaats het olie
embargo van 1973, gevolgd door de
snelle prijsstijging van die. Voorts
is plotseling het Inzicht algemeen
door gebroken dat de voorraden
fossiele brandstof niet onbeperkt-
zijn. Voor talrijke regeringen waren
deze feiten aanleiding om ineens
haast te maken met. de plannen
voor kernenergie. Men kan aanne
men dat over tien jaar er al heel
wat energie in kernenergiecentrales
gemaakt zal worden. Een idee dat
sommige deskundigen koud laat,
maar waar anderen wakker van lig
gen.
Gevaarlijk
WEERT Enkele stakers van het
taxi- en ambulancebedrijf Ratax uit
Weert zijn gistermiddag bijna over
reden toen zij probeerden een
werknemer van het bedrijf In een
Volkswagenbusje- die zich van de
stakers niets aantrok- tegen te hou
den. De chauffeur reed op de man
nen in, die zich haastig uit de voe
ten maakten om een ongeluk te
voorkomen. Wel deden zij aangifte
van het voorval bij de politie.
De staking - is inmiddels ten einde.
In elk geval zal er in de toekomst
een veilig systeem uitgedacht moe
ten worden om het nucleaire afval
op te slaan, om de grondstof te
beheren en om te voorkomen dat
Cartoon van Arend van Dam uit het door hem en dominee Hans
Bouma samengestelde boekje 'Verduiveld handig', gericht tegen
het Kalkarproject (uitg. Wereldvenster, Baarn).
NEW YORK De opvang van vluchtelingen uit VietnaiA in
Amerika blijkt vooral op religieuze instellingen neer te komen. De
evacuatie van de naar schatting 131.000 Vietnamezen en Cambod-
janen kwam zo plotseling, dat de kerkelijke hulpinstanties, die van
oudsher een belangrijke rol spelen in de zorg voor vluchtelingen,
ook in de Verenigde Staten zelf aanvankelijk het probleem niet
aan konden.
AMSTERDAM Door een techni
sche fout is in ons blad van gisteren
de inleiding tot het interview met
de Belgische kardinaal Suenens wee-
gevallen. Daarin stond vermeld dat
Fem Rutke met hem sprak naar
aanleiding van het rooms-katholö-k
charismatisch congres dat onlangs
In Rome is gehouden.
Het vereiste ongeveer een maand
om wat orde op zaken te krijgen.
Maar nu begint er schot te komen
in de bemoeienissen van de katho
lieke bisschoppenconferentie, de af
deling werelddiakonaat van de na
tionale raad van kerken, de luther
se raad en de verenigde HIAS (de
Joodse hulpinstelling).
Voor de m?n> n uit Indochina, die
opeengepakt zitten in opvang
kampen of nog wachten op trans
port naar de Verenigde Staten,
zoeken de kerkelijke hulporganen
sponsors, die borg dienen te staan
voor plaatselijke opvang van gezin
nen. voor huisvesting, werkgelegen
heid en onderwijs, veelal in lokale
kerkelijke gemeenten en parochies.
Omstreeks veertig procent van de
vluchtelingen is rooms-kathollek.
59 procent boeddhist en een pro
cent protestant.
onverantwoordelijke personen en
groepen met plutonium en andere
stoffen aan de haal gaan, waarmee
gevaarlijke wapens gemaakt kun
nen worden. Zo'n systeem is er nog
niet, hoewel de ontwikkeling eigen
lijk al niet meer tegen te houden
is. Mogelijk zal dit ertoe leiden dat
ons hele maatschappelijke systeem
omgegooid wordt. De beroemde
Amerikaanse kernfysicus Alvin
Weinberg schrijft hierover in het
voorbereidingsmateriaal voor de
hearing in Sigtuna: 'Wij mensen
van de kernenergie hebben een
weddenschap afgesloten met de
maatschappij, die aan Faust doet
denken. Aan de ene kant bieden
wij een onuitputtelijke energiebron
aan. Zelfs op korte termijn, wan
neer we nog geweone reactors ge
bruiken, hebben we energie aan te
bieden die goedkoper Is dan energie
uit fossiele brandstof. Bovendien is
deze energiebron bij Juist gebruik
nauwelijks vervuilend. Maar de
prijs, die wij aan de maatschappij
vragen voor deze wonderbaarlijke
Instellingen, die wij helemaal niet
gewoon zijn, is hoog
De kerk
De kerk kan ln dit geval de ont
wikkeling rustig laten voortgaan,
met alle risico's daaraan verbon
den, maar zij kan ook van de mo
gelijkheden, die er nu wellicht zijn,
gebruik maken om bij te dragen
aan een denken op wereldschaal,
dat aangepast is aan de vragen
waar we voor staan. Dat denken
vindt reeds ln beginsel plaats in de
bestaande internationale organen,
maar het is een bekend feit, dat
deze zich niet laten afschermen te
gen politieke belangenbehartiging.
Bij platforms die de kerk organi
seert, is gebleken dat hier soms de
kloven tussen de groepen overbrugd
kunnen worden, iets dat zeker no
dig is op dit terrein, waar de ge
voelens zo sterk tegenover elkaar
staan.
Aan de ene kant zijn er mensen,
die kernenergie ln welke vorm dan
ook van de hand wijzen. Zij vinden
de gevaren van de fabricage, de
opslag van grondstof en afval te
groot. Zij vinden dat er risico's zijn
voor nog ongeboren kinderen. En
dat de economische betekenis nog
aangetoond moet worden. Zij vre
zen dat het milieu te zwaar belast
zal worden als gevolg van de koe
ling van de centrales.
Aan de andere kant zijn er mensen,
die al dit soort gevaren wel Inzien,
maar die menen, dat er overal wel
een oplossing voor te vinden Is.
Hoe makkelijker men over die op
lossing denkt, des te minder moeite
heeft men met het aanvaarden van
kernenergie.
Ethiek
Het gebruiken er van zal ongetwij
feld invloed hebben op hoe de
mensen in de toeomst zullen leven.
Hier komen wij op het terrein van
de ethiek. Bij de kerken leeft wel
eens de zorg dat de ethische kant
van het aanboren van nieuwe tech
nische mogelijkheden verwaarloosd
wordt en aan de andere kant is het
tevens mogelijk dat de deskundi
gen. die tenslotte de handelingen
moeten verrichten, teveel met hun
ethische beslissingen alleen worden
gelaten. Hier in Sigtuna, een stad
in de nabijheid van de plaats waar
Z wed ens nucleaire toekomst gestal
te lijkt te krijgen, zullen mensen
uit de kerk met deze deskundigen
samen zoeken naar antwoorden.
BEROEPIN GS WERK HZ
XED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Amersfoort: H. Vre
kamp te Oosterwolde.
Aangenomen naar Grootegast:
van Twist, kand. te Groningen.
Bedankt voor Kolderveen: A. Fl
kand. te Dieren: voor Nieuw Le
kerland: P. Molenaar te Jaarsvel
voor Vriezeveen (toez.): T. Tijsxj
te Marrum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam-C: A.
Kornet te Nijverdal.
Aangenomen naar Aalten:
Dijkslag te Winsum. Naar Dlnxpt
loo: P. A. de Bres te Brouwersb
ven, die bedankte voor Nieuw Ve
nep; naar streekgemeente Midd
Betuwe: J. A. van Netten te Leld<
dorp, die bedankte voor Veendaa
naar Bleiswijk: J. van Wattum
Nunspeet die bedankte voor St. A
na Parochie.
Benoemd tot godsdienstleraar
Emmen, chr. scholengemeensch
Zuid-Oost Drente: Z. Ramaker
Blija die deze benoeming he<
aangenomen.
GEREF. KERKEN VRIJG. B.V.
Beroepen te Ermelo in combina!
met Voorthuizen J. D. Janse
Haarlemmermeer Oostzijde.
VRIJ EV. GEMEENTE
Beroepen te Nieuwvliet in buiten
dienst voor werk onder de milita
ren: H. E. van der Bij, legerpred.
Nunspeet.
AMERSFOORT 'Kerk en Vredi
de Nederlandse afdeling van de 'li
ternational fellowship of reconcü
ation', heeft naar aanleiding van i
moeilijkheden, waarin het Christ
lijk Instituut van dr. Beyers Nam
is komen te verkeren door de 'b
smetverklaring' van de kant d
Zuidafrikaanse regering, heeft h
volgende telegram gezonden a(
Beyers Naudé.
'Delen uw mening dat de geweld!
ze revolutie vanuit het evangelie
juiste weg is en wellicht ook I
meest effectieve mander om same:
leving van gerechtigheid en vret
te verkrijgen. Konstateren dat jui
de geweldloze strijd het verborg»
geweld van de machthebbers blo
legt en ontmaskert. Weten ons sol
dair met uw strijd'.
Advertentie
(dit stond in de krant van
woensdag 18 juni jl.)
Bent u daar al bij? Voor 10 of
hoger bedrag per jaar. Giro aan
Bond tegen het vloeken no.
852091 te Den Ham (O). Adres
secr. Sportlaan 19, 's-Graven-
hage, tel. 070-331142.