jró ziet nog toekomst de Stirling-motor Ministers: Schiphollijn moet naar Museumplein 12695 tinnen figuren in Koornmarktpoort Kampen --AUTOBIOGRAFIE tokeus Waterslang in autoreis -verband pakket Instellingen voor reclassering samen in bureau Breda Meubelfabriek ontslaat 35 man ^/Jerzoek Philips uitgangspunt auto-industrie? Bond tegen het vloeken autoverkopen Alfa Romeo wijzigt Alfetta en de Berlina 2000 Fiat-importeur verwacht record Eindstation Minervalaan wordt afgewezen Hulpmiddel bij beoefening cultuurhistorie Grote schade bij boerderijbrand Onderzoek naar stichting Carosi Amalrik kan studie aan universiteit Utrecht vervolgen Iischappen /KWARTET DONDERDAG 19 JUNI 1975 Van een verslaggevers BREDA De afdelingen Tilburg. Breda en Roosendaal van de vier samenwerkende reclasseringsinstel- lingen werken voortaan samen in een regionaal bureau in Breda. On langs vond landelijk de fusie plaats van de katholieke en protestantse reclasseringsvereniging, het Neder lands genootschap tot reclassering en dr. F. Meijers-vereniging. Vanaf dit moment traden de vier onder onder de gezamenlijke naam van samenwerkende reclasseringsinstel- lingen. In het arrondissement Breda blij ven vier bureaus: één in Tilburg, één ln Roosendaal en twee in Bre da naast het overkoepelend gebouw. Aan de fusie is niet meegewerkt door de afdeling reclassering van het Leger des Heils het Consulta tiebureau voor alcohol en drugs en de Reclassingsraad Breda. De raad kon als overheidsinstelling niet meedoen aan de fusie. Het Leger des Heils en het consultatie bureau vinden dat zij zo'n eigen karakter hebben dat zij liever zelf standig moeten blijven. GOUDA —De directie van de meu belfabriek Borsje in Gouda heeft het totale produktiepersoneel (35 man) op staande voet ontslagen. Aanleiding is het besluit van de bank om geen krediet meer te ver lenen, zo hebben de hout- en bouwbonden NVV, NKV en CNV meegedeeld. Volgens de bonden hebben de moeilijkheden bij het bedrijf te maken met de slechte afzetmarkt. Zij verweten de directie 'te weinig aan de weg te hebben getimmerd'. Momenteel wordt overleg gevoerd met de bedrijfsvereniging over fi nanciële steun voor de ontslagen werknemers. De bank wil volgens de bonden verdere uitbetaling van lonen en uitkering van vakantie gelden niet voor zijn rekening ne men. lSicco de Jong Ing-motor, vijf jaar geleden door General Motors aan de dijk gezet, krijgt volgens Ford een ans om over tien jaar auto's aan te drijven. Ford en Philips hebben succes geboekt met de .eling van een 170 pk-Stirling-motor en gaan nu een kleinere motor voor personenauto's ing-motor, waaraan Philips begon te werken, is in 1817 .eerd door de Schotse pre- lobert Stirling. Het principe os heteluchtmotor is dat van verbranding, in tegen- tot de inwendige verbran de huidige automotoren, iet om uitwendige verbran- it, is vrijwel elke brandstof bedacht ds. Stirling: whiskey toe. Van de it gaat overigens het ver- it hij zijn kerkdiensten be eneinde meer tijd aan zijn he hobby's te besteden, is, toen hij in 1878 op 88- eeftijd overleed, zijn motor re van volmaakt. fectioneerd aar na Stirlings dood betrok in een onderzoek naar een me motor om batterij radio's en ook de heteluchtmotor ling. In 1953 vond dr. ir. R. r wetenschappelijk adviseur illps een ruitdrijfwerk uit, e de motor sterk geperfecti- werd. Ir. Meijer gebruikte if en helium als werkgas, genlijk sprake was van een heetgasmotor, maar de naam Stir ling-motor werd aangehouden. GM nam ln 1958 een licentie en bouw de in 1968 de Stdr-Lec I, een jaar later gevolgd door de Stir-Lec II welke prototypes een Stirling-mo tor gebruikten om batterijen voor elektrische aandrijving op te laden. Toen GM niettemin de research aan het Stirling-project stopzette, leek dit voor de auto-industrie ver loren. Maar in juni 1972 nam Ford een licentie bij Philips. In novem ber 1973 volgde een overeenkomst met United Stirling AB in het Zweedse Malmö, waardoor dit be drijf dat een eigen Stirling-mo tor ontwierp nu samen met Ford en Philips in de verdere ontwikke ling deelneemt. De stand van zaken is, naar het zich laat aanzien, gunstig. Tijdens een bezoek aan Nederland verklaar de de leider van het project, Ford's ingenieur Jack D. Collins: 'Wij hebben het volste vertrouwen dat alle doeleinden, die we in 1972 hebben gesteld, zullen worden be reikt. Het ging daarbij met name om eisen terzake van uitlaatgassen, zuinigheid, acceleratie, geluid en toepassing in auto's. Als we nu de motor testen, blijkt, dat we zeer dicht bij onze doeleinden zijn ge komen'. Naar VS De Stirling-motor van 170 pk is geplaatst in een Ford Torino van 1975, welke wagen nu verder in Nederland wordt getest om aan het einde van dit jaar naar Amerika overgebracht te worden. De proe ven, waaruit het brandstofverbruik bijna gehalveerd bleek, zijn geno men met loodvrije benzine, maar de motor zal ook nog met dieselolie getest worden. Toch zal het zeker tot 1985 duren eer massaproduktie van dit type motoren haalbaar kan worden, al dus de heer Collins. De problemen zijn de omvang en levensduur van de motor en de mogelijkheden de motor en motordelen in massapro- duktiek te fabriceren. Over een Jaar wil Ford een 100 pk- prototype gereedhebben, dat getest moet worden ln de kleinere Ford Pinto. Tot nu toe is namelijk ook het construeren van Stirling-moto- ren met lagere vermogens nog een probleem. Zij het. naar 't schijnt, niet onoverkomelijk. DEN HAAG In aansluiting op ons gisteren gepubliceerd artikel over de bond tegen het vloeken delen we nog mee dat het gironum mer van de bond is: 85.20.91 te Den Ham (Ov.). Leonard Lang b.v. te Amsterdam verwacht, dat de Nederlandse auto verkoop dit jaar op rond 465.000 eenheden zal uitkomen. Dit zou een record zijn, dat 15 pet. hoger ligt dan de autoverkoop in 1974, die 404.3000 wagens bedroeg. Het oude record is in 1970 bereikt met een aantal van 432.231. In 1972 lag de verkoop precies 150 auto's lager en ln 1973 bleef de verkoop 2.300 au to's bij 1970 achter. Algemeen is in de autobranche van een opleving sprake, maar de RAI heeft nog slechts de cijfers van Januari bschlkbaar. Uit eigen afle- veringscijfers die 24 pet. boven vo rig jaar liggen, leidt Leonard Lang af, dat de verkopen 'dit jaar wel de 465.000 stuks kunnen bereiken'. log geen dertien mille een die men een zekere klas- ontzeggen kan: de BMW ^üit in februari op de Am- nse RAI als wereldpri- uitgebrachte model ver- weinig van de 1602, die jis binnenkort door de rvangen zal worden. De Blijft echter in produktie. fiifort van de BMW 1502 is Ik verbeterd ten opzichte >eger, doordat er gemakkelij- iende stoelen in aangebracht kt its geheel blijkt het comfort o/dze toch feitelijk op pittig afgestemde wagen alleszins Ibel: weinig hinder van mo- een behoorlijk veerkarak- r/ 1 bovenal een ideale handel- De achteruit-schakeling eerste versnelling is nu Vergrendeld dan voorheen, 'nis vinden we dat de achter- rarming ontbreekt die ech- 1 als extra voor 319 gele- Jordt. 1502 is een tweedeurs Jet beperkte ruimte achterin: tëageruimte is daarentegen uitrusting blijkt on- t het hier om een 'gestrip te ging vrij compleet De 'ng staat als gewoonlijk bij Ierse merk, op hoog peil De BMW 1502: de goedkoopste van het Beierse merk en een blij vertje als de nieuwe typen volgende maand verschijnen. Ij-eigenschappen zijn goed. King, bochtengedrag en be- beantwoorden alle aan hoge ;die BMW zichzelf onder het uk 'aktleve veiligheid' stelt, fcht gebrek, dat misschien te pvalt omdat de wagen verder nuntend voldoet, is een ge- ate van zljwindgevoellgheld. celeratie betreft heeft BMW (gemaakt en ook de tot 75 teguggebrachte 1600 cc-mo- de 1502 stelt in dit opzicht geenszins teleur. De 10 pk, waaro ver men minder beschikt dan bij de 1602, zijn niet eens merkbaar, dank zij aan de motor aangebrach te verfijningen. Als officiële topsnel heid geeft de fabriek 155 km per uur aan. Het benzineverbruik komt in de buurt van 1 op 9 1 op 10. Super is onnodig, want normale benzine voldoet goed. De compacte afmetingen een lengte van 4,25 meter maken dat deze BMW niet alleen op de snel weg goed kan meekomen, maar dat ook de wagen in de stad best te manoeuvreren is. Door de fikse trek kracht krijg je achter het stuur wel de neiging de motor flink te laten doorlopen ln de hoge toerentallen, maar toch is deze motor ook bij lage toeren goed soepel. Zelfs in stadsverkeer kan men gerust de vierde versnelling veel gebruiken Het korte versnellingspookje is ge makkelijk te bedienen Bescherming Zowel over de bumper als langs de zijkanten van de wagen loopt een rubber strip, welke tegen lichte be schadigingen beschermt. Deze strip past goed ln de nog altijd attractie ve vormgeving, die met het nu zwarte front een nog extra sportief cachet gekregen heeft en die veel ruimte voor een groot glasopper vlak heeft overgelaten. De BMW 1502 is een auto. die véél over heeft: aan reserves in motor vermogen en wegligging, maar ook in remkracht, waarmee deze wagen met schijfremmen voor en ser vo-bekrachtiging koploper is. Kortom een moeiteloos te rijden middenklasser voor een prijs van 12.992,- incl. BTW. Opmerkelijk veel extra's zijn leverbaar om er nog een individueler tintje aan te geven. Voor de samenstelling n het auto- reispakket. dat de vakantieganger als voorzorg tegen pech kan mee nemen. heeft het merk Holts een praktische aanvulling uitgevonden. Het is een simDel noodverband van zelfvulcaniserend materiaal, dat kan dienen een eventueel lekkende koelwaterslang te repareren. Dit waterslang-verband ls door de En gelse wegenwacht getest, draagt de r - inelverband voor de koelwaterslang van Holts is zeer eenvoudig in een handomdraai aan ngen, indien nodig. Het Italiaanse merk Alfa Romeo heeft modificaties aangebracht op de series Alfetta en Berlina 2000. Bij de Alfetta gaat het om een 1.8 L, die ln veel opzichten het midden houdt tussen de eerder dit jaar gelanceerde Alfetta 1.6 en de oor spronkelijke tweeliter Alfetta. Om de 1.8 L herkenbaar te maken werd de grille nieuw ontworpen. Ten op zichte van de 2000 cc-Alfetta is het voordeel, dat de prestaties gelijk zijn, maar het brandstofverbruik lager uitkomt. Dit scheelt volgens de fabriek zo'n zes pet. De Alfa Romeo Berlina 2000 is thans ook leverbaar met elektroni sche ontsteking, waardoor de koude start verbeterd ls en de bougies minder vervuilen. Van deze wagen werd het interieur verfraaid. De Berlina 2000 L kost 19.490,- incl. BTW; de Alfetta 1.8 komt op 18.790,- incl. BTW. naam Hoseweld Bandage en kost 4.95. Wezen we vorig jaar al op de plas tic reserve-voorruit, het blijft ver der raadzaam om in de auto een blik motorolie, een reserve-V-riem, een gevarendriehoek, een verband- kussen, plus een pechlamp en re servelampjes voor rijden bij avond mee te nemen. En natuurlijk de autogereedschappen. Ten overvloede wijzen we nog op de noodzaak tot bandencontrole vóór het vertrek en op het zuinige brandengebruik door bij volle bela ding de spanning 0,2 atm. op te voeren. De groene kaart behoeft men aan de grenzen binnen de EEG niet meer te tonen, maar moet wel meegenomen worden, evenals pas sen, carnets voor caravans, verze- keringsgegevens en de reis- en kre dietbrief van de ANWB. wil men zorgen voorkomen. De ANWB heeft overigens kantoren In Barcelona, Lyon en het Zwitserse Mendrisio; adressen en complete paklijsten treft men in het ANWB-jaarboekje aan. BINNENLAND RH9 Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De ministers Westerterp en Grutters zijn van mening dat het eindpunt van de Schiphollijn bij het Rijksmuseum moet komen. Zij heb ben b. en w. van Amsterdam verzocht de nodige stappen te nemen om in deze zin te besluiten De ministers van verkeer en water staat en van volkshuisvesting een ruimtelijke ordening schrijven dit in een brief aan de beide kamers ter begeleiding van bet rapport van de studiegroep Openbaar Vervoer Amsterdam (de commissie-De Man, die sinds oktober vorig jaar werkzaam is geweest. De studie groep, die onder voorzitterschap stond van de secretaris-generaal van verkeer en waterstaat ir. P. C. de Man, bestond uit vertegenwoor-; digers van de ministeries verkeer en waterstaat en van volkshuisves ting en ruimtelijke ordening, b. en w. van Amsterdam en van de Ne derlandse Spoorwegen. De commis sie had een drievoudige opdracht: het onderzoek naar het verloop van de Schiphollijn binnen Amsterdam, de openbaar vervoersverbindlngen in noordelijke richting en de ver binding Amsterdam-Almere. Alternatieven Na het onderzoek naar de alterna tieven voor het verloop van de Schiphollijn binnen de stad Am sterdam is de groep van mening dat het eindpunt van deze lijn bij het Rijksmuseum moet komen en niet via de eventueel aan te leggen rultverbinding op Amsterdam-CS. Als voorlopig eindpunt kan het sta- Minister WESTERTERP tion-Minvernalaan of een station bij het Europaplein dienen. Zou men het station-Minervalaan als een definitief eindpunt beschouwen of wordt Inderdaad een ruit aange legd rondom het centrum van Am sterdam, dan zouden zich volgens de studiegroep ongewenste ruimte lijke ontwikkelingen kunnen voor doen, die ten koste gaan van de rijk geschakeerde structuur van het Amsterdamse stadscentrum. De commissie kwam tot de conclusie dat de bereikbaarheid van de bin nenstad hogere prioriteit verdient dan de aanleg van nieuwe voorzie ningen buiten de binnenstad. Zij hield zich daarom vast aan de con ceptie van de Schiphollijn als een Interlokale hart-op-hart-verbin- ding.' Met deze conclusie kunnen de beide bewindslieden zich volle dig verenigingen. Hemspoortunnel Ook al zou de bevolking ten noor den van het Noordzeekanaal minder hard groeien dan men thans maxi maal voorziet, dan zuil ende voorde len van de Hemspoortunnel toch groter zijn dan de nadelen. Deze voordelen zijn: een onder alle om standigheden betrouwbare openbaar vervoerverbinding. de belangen van de Amsterdamse haven en de bete re bereikbaarheid van het centrum van Amsterdam, Sloterdljk en de westelijke tuinsteden. Dit ls de conclusie van de studiegroep ten aanzien van de aanleg van de Hemspoortunnel, waarvan de bouw nagenoeg van start gegaan is. Niet temin achtde commissie de ver vanging van de oude Hembrug door de Hemspoortunnel op korte ter mijn noodzakelijk. Wel vindt zij dat aan de bouw de voorwaarde gesteld moet worden dat in Am sterdam het aantal parkeerplaatsen voor het woon-werk-verkeer sterk zal worden beperkt. De gemeente Amsterdam zal om dit te kunnen realiseren de nodige bevoegdheden moeten krijgen. Als de bouw van de Hemspoortunnel voltooid is, kan de spitsuurcapaciteit van het Cen- Minister GRUIJTERS traal Station uitgebreid worden. Uit berekeningen blijkt bovendien dat het verantwoord is om een aantal treinen in Sloterdijk te laten eindi gen. Voorkeur De studiegroep geeft de voorkeur aan de Hemspoortunnel boven een IJ-spoortunnel, ondanks de aan trekkelijke aspecten van de laatste spoorwegverbinding. Maar de Hem spoortunnel is minder duur en de IJ-spoortunnel zou aanzienlijk later gereed komen. Dit betekent echter niet dat deze railverbinding in een later stadium niet wenselijk kan zijn. Tijdens de bouw van de Hem- tunnel moeten voorzieningen ge troffen worden om een ongestoorde busverbinding tussen Purmerend en Amsterdam te waarborgen. De kos ten worden geraamd op vijf tot tien miljoen gulden voor de bus verbinding en op twintig miljoen gulden voor verbetering van het spoorwegverkeer, vooruitlopend op het gereedkomen van de tunnel. Hoewel van diverse kanten aange drongen is op een definitieve be slissing over de openbare vervoer verbinding tussen Amsterdam en Almere, heeft de stuurgroep (in overleg met de ministers) geen oordeel uitgesproken over dit punt. Van een onzer verslaggever» KAMPEN In de Koornmarkt poort te Kampen wordt deze zomer een tentoonstelling gehouden waar van liefhebbers zullen smullen, maar die vermoedelijk ook wel een breder publiek kan boeien. Een uit stalling van 12.695 tinnen figuren. Bij deze figuren wordt vooral ge dacht aan tinnen soldaatjes, wat bijna vertederend klinkt, maar sol daatjes vormen samen legers en legers hebben weer alles te maken met bloedige oorlogstaferelen. Die kan men in Kampen zien, al is het bloed vertind. Het verzamelen van tinnen figuren, zoals dat binnen en buiten Neder land gebeurt, is niet zomaar een 'Spielerei' een hobby, een harts tocht. Deze verzamelaars streven naar meer. Zij zijn verenigd in een stichting, die zich ten doel stelt 'de bevordering en verbreiding van de kennis omtrent en de toepassing van tinnen figuren als hulpmiddel bij de beoefening van de cultuur historie in de ruimste zin van het woord.' Een mond vol. OORLOGSTAFERELEN De stichting geeft een blad uit: 'De tinnen Tafelronde', zij organiseerde al eens een internationaal congres en houdt tentoonstellingen. In de 20 jaar van haar bestaan deed zij dat 5 maal, in 1967 voor het laatst in Oldenzaal. En nu wordt er dan een tentoonstelling in Kampen ge houden. De Stichting geeft ook zelf tinnen figuren uit. die hier in chronologische volgorde zijn opge steld. Een reeks ongeschilderd, één reeks geschilderd. De inzenders zijn overwegend Nederlanders; er zijn ook enkele inzendingen uit Berlijn bij. Veruit de grootste groep beeldt de Slag bij Waterloo uit 8000 figu ren in slagorde. Zij geeft de situa tie op zondag 18 juni 1815 weer. Eerste fase van de grote Franse cavallerle-aanval op het centrum der geallieerden. Buiten dat zijn er vele andere taferelen die op de wapenfeiten van Napoleon betrek king hebben. Ook enkele, die met andere oorlogstoestanden te maken hebben, of met vergelijkbare om standigheden. Gelukkig zijn ook heel wat lieflij ker zaken in tin uitgebeeld. Een vrouwen bad, bijvoorbeeld, achter het landhuis van een welgestelde Egyptenaar aan de Nijl, uit de 12de dynastie. 1991-1786 voor Christus. Vervolgens een impressie van de ZIJLDIJK Een boerderijbrand in het Groningse Zijldijk heeft giste ren voor ongeveer een half miljoen gulden schade aangericht. Het woon gedeelte van de boerderij aan de Kolholsterweg bleef behouden, maar in twee grote schuren gingen veel kostbare landbouwwerktuigen verlo- Herengracht, hoek Reguliersgracht. De Muiderkring bijeen met dichters als Vondel, Huijgens, Hooft, Anna Roemer Visser, Maria Te6selschade en Heleonore Hellemanns. Geopend wordt met een voorstelling van Kampen zelf, midden 15de eeuw. De tentoonstelling 'Mini-geschiede nis ln tinnen diorama's wordt ge houden van eind juni tot eind au gustus. Deze zomer worden daar nog diver se andere exposities gehouden. Deels afgestemd op Monumenten- jaar 1975 en de plannen voor ver nieuwing van de oude binnenstad. Bovendien worden in juli speciaal Kamper uit-dagen gehouden. Een mengeling van folklore, cultuur en recreatie. Kampen zal dan een maand lang een nostalgische Uien- stad zijn. Door middel van histori sche wapenspelen worden Kampen Uien uitgebeeld. U weet niet wat Kamper Uien zijn? Geen schande, de nieuwkomers ln Kampen weten het ook niet. Kam pen heeft daar in voorzien. In een boekje over deze stad schrijft Hans Wiersma dat Kamper uien oeroude verhalen zijn, die duidelijk maken dat de Kampers in die tijd op waarlijk grootste wijze dom waren. Een klassiek voorbeeld ls het ver haal over de koe. 'Door instorting was van de Buitentoren de spits verdwenen. Op de ruig afgebrokkel de bovenkant was tussen de stenen een tapijt van mals gras opgescho ten. Het groeide er maar nutteloos, tot een boerenraadslid het nuttige voorstel deed, een koe bij de toren op de hijsen, die het gras kon afgrazen. De koe kreeg een touw om de hals en werd met vereende krachten naar boven gehsen. Hal verwege stak het dier zijn tong uit. 'Kijk', zeiden de toeschouwers, 'hij ruikt het lekkere gras al'. De rest behoeven we u niet te vertellen', aldus Wiersma. Van een verslaggever DEN HAAG Het openbaar minis terie zal een onderzoek doen instel len naar de activiteit van de stich ting Carosi, een stichting dae ver schillende andere stichtingen met liefdadig doel overkoepelt. Minister Van Agt (Justitie) heeft dit meege deeld aan de Kamerleden Voogd en Roethof (PvdA), die hierover schriftelijke vragen hadden gesteld. Dit onderzoek zal vooralsnog een oriënterend karakter hebben, aldus de minister, die zegt kennis te heb ben genomen van artikelen in 'De vakbeweging', waarin vraagtekens werden gesteld ten aanzien van on der andere de juiste besteding van de ingezamelde gelden, het finan ciële beheer, de ondoorzichtigheid van de bestuursstructuren en van de machtspositie van een persoon 'binnen al deze stichtingen. Een van de 12.695 tinnen figuurtjes. Het ls goed, als men toch eenmaal in die verrukkelijke stad Kampen ls. niet uitsluitend naar die tinnen figuren te gaan kijken. Van een onzer verslaggevers UTRECHT Het bestuur van de rijksuniversiteit wa Utrecht heeft de Russische historicus AndreJ Amal rik aangeboden zijn studie te komen voortzetten aan de Utrechtse uni versiteit. Het bestuur zegt dit be sluit genomen te hebben op grond van overwegingen van humanitaire en wetenschappelijke aard. Amalrik heeft in 1961 een scriptie geschreven waarin hij de rol van de Zweedse Vikingen bespreekt bij de Russische staatsvorming in de tiende en elfde eeuw. De door hem ontwikkelde visie wijkt af van de officiële Russische geschiedschrij ving, waarin buitenlandse invloe den worden gebagatelliseerd. Amalrik werd darom van de uni versiteit gestuurd. Zijn verdere ak- tlvlteiten als schrijver en historicus brachten hem ln 1963 voor het eerst ln de gevangenis. In 1973 werd hij opnieuw veroordeeld tot drie Jaar verbanning. Onlangs werd deze straf beëindigd en keerde Amalrik terug in Moskou.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 9