der wijs moet in
art eeuw flink
rnieuwd worden
De duidelijke extra's van de
grote voorraadpot Moccona.
Waarschijnlijk
meldingsplicht
voor vacatures
6.98
kinqH
Team rechercheurs
zoekt helers: nog
voor maanden werk
fn geld voor bouw
stadhuis en
ira in Amsterdam
ys uit jaren dertig
ft vermoedelijk
og medische nasleep
'Bezuinigingen op CRM
zouden rampzalig zijn'
►licht tot achttien jaar, daarna leerrécht
tie aan Erasmusuniversiteit
'Werkgevers werken slecht mee'
Drie vormen van
hoger onderwijs
Moccona, lekker pittige korrelkoffie van Douwe Egberts.
Briesje... 4(ij^P
Zonnetje...
En een Kingetje...
Maatschappelijk werkers:
(Het leven is zo kwaad nog niet.)
Nasleep van 'zaak-Bouw'
Postkantoor
overvallen
StfVARTET DONDERDAG 19 JUNI 1975
BINNENLAND
PS9-RH11
G Minister Van Kemenade en de staatssecretarissen Klein en Veerman menen dat het
in de komende vijfentwintig jaar drastisch vernieuwd moet worden. Ze hebben hun visie
nieuwing ontvouwd in de gisteren gepubliceerde nota 'Contouren van een toekomstig
elëid'.
bedoeld is als discussie-
de volgende hoofdpun-
sanering van het buitengewoon
onderwijs;
geleidelijke eenwording van kleu-
^AM Niet alleen ervaringen in concentratiekampen
bieraties lang door. Ook de economische ^crisis van de
jg heeft (vermoedelijk) een medische nasleep die tot op
vandaag merkbaar is.
pijnlijkheid van dit late
Isteren aan de orde ge-
jir. A. Appels, die aan de
versiteit promoveerde
de geneeskunde.
Jing bij zijn proefschrift
'Een van de conse-
de economische crisis
dertig is het ontstaan
eciale houding ten op-
het werk, die zo nadruk-
sprekken met hartpa-
h voren komt, dat een
tussen die crisis en de
Jvang van de sterfte aan
ïarct niet onwaarschijn-
leid
gesprekken met patiën-
at mensen die aan hart-
jjden dikwijls een speci-
ijden dikwijls een speci-
ten opzichte van hun
Kenmerken van die
volgens hem jachtig-
hoog arbeidstempo en
jge punctualiteit. Deze ei-
zouden kunnen sa-
met de uit de jaren
nende angst voor werk-
rp van de studie van
pels is de psychische
van eerstejaars stu
denten. Zijn onderzoek leidde on
der meer tot de conclusie dat bij
eerstejaars studenten nauwelijks
een psychische problematiek bestaat
die kenmerken is voor deze groep. Er
zijn wel volop psychische problemen,
maar van heel verschillende catego
rieën.
Zijn proefschrift behandelt een
methode om vroegtijdig psychische
problemen op te sporen. Vroegtijdi
ge onderkenning van de problemen
leidt er meestal toe dat met minder
inspanning aan de oplossing kan
worden gewerkt dan wanneer de
zaak al verder is voorgeschreden.
De heer Appels heeft een test ont
worpen die gehanteerd kan worden
als een vrij grove, maar wel be
trouwbare 'zeef'. Van de mensen
die aan die test worden onderwor
pen kan men zien of er waar
schijnlijk (psychisch) iets aan de
hand is, al weet men dan nog niet
wat er mis is, en waaróm er iets
mis is. De heer Appels is er in
geslaagd een vrij betrouwbare test
samen te stellen.
In een ludieke stelling bij zijn
proefschrift, schrijft de heer Appels
nog het volgende: 'Het is niet zeker
dal alle mensen die promoveren en
voorin hun proefschrift hun echt
genote zo roerend danken voor de
tijdens het schrijven van het proef
schrift betoonde opofferingsgezind
heid, nadien wel meer tijd aan hun
vrouw besteden'.
ter- en basisschool;
een verplichte vreemde taal op de
basisschool;
invoering van een middenschool
voor twaalf- tot zestienjarigen;
9 afschaffing van de bestaande
soorten van voortgezet onderwijs;
invoering van een bovenschool
voor zestien- tot achttienjarigca met
drie richtingen;
leerplicht tot achttien jaar; leer
recht daarna:
hervorming van het hoger onder
wijs.
De- belangrijkste ontwikkeling die
de bewindslieden signaleren is de
ontwikkeling van onderwijs voor
weinigen tot onderwijs voor velen.
Voor een deel gaat die ontwikke
ling vanzelf. Steeds meer jongeren
blijven uit vrije wil langer op
school. Maar er zijn nog altijd
groepen die achterblijven en extra
aandacht nodig hebben. De nota
noemt met name arbeiderskinde
ren, meisjes, werkende jongeren en
kinderen van gastarbeiders.
Het streven naar gelijke kansen
voor allen mag niet leiden tot een
nieuwe sociale ongelijkheid tussen
mensen met een hoge en lage op
leiding. Het is juist te hopen dat
deze verschillen minder belangrijk
worden, naarmate meer mensen
langer onderwijs genieten, hun
mondigheid en sociale weerbaar
heid toenemen en het accent op
school minder eenzijdig valt op de
intellectuele vorming.
'Speciaal'
PAM Niet alleen de bouw van een nieuw stadhuis op
flooplein, maar ook de bouw van een muziektheater (op
i oude RAI) en een gemeentelijk computercentrum, blij-
pig in de ijskast omdat de regering een afwijzend stand-
emt. Alle grote projecten, die Amsterdam had ingediend
kling van het miljard, waarmee minister Boersma de
enheid wil stimuleren, zijn afgewezen.
had te kennen gegeven
willen verlenen aan de
van de reeds jarenlang
plannen om een nieuw
bouwen (kosten 180
laar wilde óók een mu-
(kosten 120 miljoen)
7an het miljard van mi-
sma was 150 miljoen
emd voor de uitvoering
juwprojecten.
lam is deze klap hard
De grote projecten
uigrijk kunnen bij dra
werkloosheid te vermin
de hoofdstad er niet één
ewezen, acht men in ge
meentelijke bestuurskring een on
verwachte tegenvaller.
Beweringen van de zijde van het
kabinet dat het besluit van de re
gering gebaseerd is op besluite
loosheid van B. en W., wees burge
meester Samkalden in een com
mentaar verontwaardigd van de
hand. Hij noemde het gisteren een
•falsificatie' dat Amsterdam geen
duidelijke keus had kunnen maken.
'Bij ons is er nü en in het verleden
geen enkele besluiteloosheid ge
weest', aldus dr. Samkalden. Am
sterdam had de stellige indruk, 'dat
althans een deel van zijn. wensen
zou woeden Ingewilligd.'
(ADVERTENTIE)
NA- EN OMSCHOLING
OPEN SCHOOI
MIDDENSCHOOL
BASISSCHOOL
Van een verslaggever
DEN HAAG Als de werkgevers niet beter meewerken zal er
waarschijnlijk een verplichting komen om vacatures bij de arbeids
bureaus te melden. Dit heeft de directeur-generaal voor de arbeids
voorziening, mr. W. A. Renardel de Lavalette, gezegd op een ver
gadering van de Haagse afdeling van de Nederlandse Maatschappij
voor Nijverheid en Handel.
Het buitengewoon onderwijs zal
van naam veranderen en 'speciaal'
onderwijs gaan heten. In plaats
van de huidige twintig soorten bui
tengewoon onderwijs zal er een in
deling in vijf of zes soorten komen.
Het gewone basisonderwijs zal meer
dan vroeger open staan voor kinde
ren met bepaalde moeilijkheden.
De omvang van het speciale onder
wijs kan dan beperkt zijn.
Na de basisschool (vier tot twaalf
jaar) volgt de middenschool
(twaalf tot zestien). Die midden
school is onder andere bedoeld om
de school- en beroerwbr; :e van het
twaalfde ja-; op te schuivén en
meer geleidelijk te laten verlopen.
Nu worden nog teveel brokken ge
maakt bij de schoolkeuze. In 1972
verlieten bijvoorbeeld 28.000 leer
lingen zonder diploma de MAVO of
HAVO. Uit het lager beroepsonder
wijs vertrokken twaalfduizend leer
lingen ongediplomeerd.
Ii- ':vidueel
Op e middenschool zullen de leer
lingen niet uitgeselecteerd worden
over verschillende richtingen of in
verschillende niveaus. Wel zal het
onderwijs aangepast zijn aan de
individuele mogelijkheden. Het
eindniveau van de middenschool
zal niet voor alle leerlingen gelijk
zijn. Zij krijgen een dossier mee,
waarin hun kennen en kunnen om
schreven worden.
Volgens de nota kunnen de oude
schooltypen niet blijven voortbe
staan naast de middenschool. Dan
wordt de middenschool toch weer
een afvalbak. Experimenten moeten
uitwijzen hoelang de middenschool
precies moet duren: drie of vier
jaar.
Bovenschool
Na de middenschool gaan de kinde
ren naar de bovenschool. Daar
kunnen ze kiezen uit drie richtin
gen: een tweejarige theoretische
opleiding (ter voorbereiding op het
hoger onderwijs), een drie- a vier
jarige beroepsgerichte afdeling en
een eenvoudiger beroepsopleiding
die een jaar korter duurt. Wie door
de middenschool verwezen wordt
naar de laatste stroom mag eventu
eel wel de langere beroepsopleiding
proberen, maar niet de theoreti
sche. Aan het eind van het eerste
De 'contouren' van het .onderwas, zoals dat er volgens de plannen
na de drastische reorganisatie uit zal zien.
vorm van hoger onderwijs schep
pen, die een meer algemeen karak
ter heeft en als brug tussen beide
bestaande vormen kan dienen. In
stellingen van hoger beroepsonder
wijs zouden zichzelf ook mogen
omvormen tot zo'n Instituut voor
hoger onderwijs nieuwe stijl.
De grote stroom van afgestudeer
den zal de 'enge en elitaire arbeids
markt' voor academici vanzelf doen
instorten en dat Is volgens de nota
geen ramp. Academici kunnen ook
ander nuttig werk doen dan dat
wat nu nog als 'passende arbeid'
gezien wordt.
jaar van de bovenschool wordt be
keken of een leerling de door hem
gekozen richting aankan. Lukt dat
niet, dan mag hij het maximaal
nog een jaar proberen.
Twee niveaus
De theoretische stroom van de bo
venschool zal twee niveaus kennen:
A en B, waarbij de leerling vrij is
te bepalen welk vak hij op niveau
A en welk vak op niveau B wil
doen. De instellingen van hoger
onderwijs kunnen eisen stenen a<m
het examenpakket (bijvoorbeeld:
tenminste drie vakken op A-ni
veau). Dat betekent dat de algeme
ne geldigheid van het diploma voor
alle vervolgopleidingen vervalt.
De bovenschool zal vrij kostbaar en
vanwege de variatie van drie rich
tingen ook vrij omvangrijk zijn. In
regionaal verband moeten er centra
komen met gemeenschappelijke
voorzieningen (bijvoorbeeld dure
apparaten).
Hoger onderwijs
Het hoger onderwijs zal eveneens
hervormd worden.
De bewindslieden willen naast het
hoger beroepsonderwijs en het we
tenschappelijk onderwijs een derde
De opdracht geldt alle ministeries,
maar de 'Joint' vindt het onbillijk
bij bezuinigingen alle departemen
ten over één kam te scheren. Per
soneelsstops en een te zuinig beleid
hebben het maatschappelijk werk
toch al een forse financiële achter
stand bezorgd. Door nieuwe bezui
nigingen op CRM zouden juist die
groepen en personen in de samen
leving die het meest in de knel
Grote voorraadpot, dus voordelig.
In glazen stopfles die de aroma vasthoudt.
160 Gulle koppen pittige korrelkoffie,
geurig tot het laatste kopje.
Altijd 40 waardepunten voorwaarde-
volle geschenken.
Roodmerk
200 gram
zitten opnieuw getroffen worden',
aldus de 'Joint'.
Troonredes van het laatste jaar en
toelichtingen op de begrotingen
van CRM hebben de verwachting
gewekt, dat de achterstand zou
worden ingelopen. Hiervan kan bij
het ongenuanceerd beleid van mi
nister Duisenberg niets terecht ko
men, aldus de organisatie.
Binnen de begroting van het mi
nisterie van CRM zit bovendien de
post voor uitkeringen voor bijstand.
Daarop kan niet worden ingekrom
pen. De last zal dan in zijn geheel
op de rest van de begrotingsposten
van CRM moeten drukken.
Een andere noodkreet heeft de Ne
derlandse Vereniging voor Ambu
lante Geestelijke Gezondheidszorg
laten horen. De bezuinigingen heb
ben er al toe geleid dat voor 1975
aan bureaus voor levens- en ge
zinsvragen toegezegde uitbreidingen
zijn uitgesteld of ingetrokken. Dit
terwijl de vraag naar hulp juist
toeneemt. Vorig jaar was het aantal
cliënten ongeveer dertigduizend, dit
jaar Is de toeloop al dertig procent
groter, in Friesland is de toeloop
zelfs verdubbeld. De wachtlijsten
bij tal van bureaus zal nu groeien,
met als gevolg dat de problemen
verergeren, aldus deze vereniging.
Zie ook pagina financiën en econo
mie.
ROTTERDAM Een ondernemer,
die een bedrijf wil vestigen in het
Rijnmondgebied, kan er zelf voor
zorgen dat hij niet al te veel tijd
kwijt is aan het verkrijgen van de
diverse overheidsvergunningen. In
het gunstigste geval is het mogelijk
om alle vergunningsprocedures te
doorlopen in een periode van acht
maanden. Dan moeten deze ver
gunningen echter wel gelijktijdig-
worden aangevraagd.
Doet men dit niet, dan is men al
gauw zo'n zestien maanden kwijt.
De directeur-generaal zei dat hij
tot nu toe minister Boersma steeds
geadviseerd heeft om de verplichte
vacaturemelding, waarop de vakbe
weging wordt aangedrongen, niet
in te voeren. Indien de melding
door de werkgevers niet beter
wordt, zal de heer Renardel de
Lavalette zijn advies om op dit
punt de druk van de vakbeweging
te weerstaan niet kunnen handha
ven. Uit onderzoeken is gebleken
dat .de werkgevers twintig procent
van de vacatures niet bij de ar
beidsbureaus melden.
Foute voorspelling
De heer Renardel de Lavalette wil
de zich nu niet wagen aan een
- voorspelling omtrent het tijdstip
waarop de werkgelegenheid in ons
land weer zal toenemen. In januari
had hij voorspeld dat de groei van
de werkloosheid in de tweede helft
van dit jaar tot staan zou komen
en dat de werkgelegenheid dan
weer zou toenemen.
Het is gebleken zei hij nu, dat het
gevaarlijk is zich aan prognoses te
wagen: tot nu toe is van een tot
staan brengen van de groei van de
werkloosheid niets te bespeuren. De
directeur-genraal had de voorspel
ling in januari gedaan op grond
van het feit dat drie-en-een-half-
miljard gulden beschikbaar gesteld
was voor bevordering van de werk
gelegenheid en op grond van Duitse
voorspellingen dat er een opleving
zou komen.
De directeur-generaal gelooft niet
dat de sterke groei van de jeugd
werkloosheid alleen te wijten is
aan de hogere jeugdlonen, het
loonniveau is maar een van de
factoren achter de grote jeugd
werkloosheid. Een andere factor is
de gedeeltelijke leerplicht: het is
voor werkgevers vaak organisato
risch moeilijk mensen in dienst te
hebben, die twee dagen per week
niet beschikbaar zijn. De voor
naamste oorzaak is echter de reces
sie. De meeste werkgevers hebben
al moeite genoeg om hun huidige
personeelsbestand aan de gang te
houden: aan het aannemen van
nieuw personeel komen ze vaak
niet toe.
(ADVERTENTIE)
Levenslang leren
De contourennota gaat verder uit
voerig in op nieuwe vormen van
levenslang leren (open school, be
taald studieverlof, her- en bij
scholing, enz.), de opleiding van
leerkrachten (onder meer de invoe
ring van onderwijs-assistenten) en
op de organisatorische kant van
het onderwijs. Wat dat laatste be
treft gaat de voorkeur uit naar een
grotere autonomie van de scholen
en naar meer regionale samenwer
king bij het beheer.
De schoolbesturen in het bijzonder
onderwijs moeten gedemocratiseerd
worden door ook het personeel, de
ouders en waar mogelijk de leerlin
gen erin op te nemen. In het open
baar onderwijs zou dit kunnen door
de bevoegdheid van B. en W. te
delegeren aan bestuurlijke commis
sies volgens artikel 61 van de wet
gemeentelijke regelingen.
•*£-
Van een verslaggever
DEN HAAG 'Nieuwe financiële beperkingen voor het maat
schappelijk werk kunnen desastreus worden'. Dit zegt de landelijke
organisatie voor maatschappelijke dienstverlening 'Joint' in een
protest bij de kamercommissie voor CRM. In opdracht van minis
ter Duisenberg moet het ministerie van CRM volgend jaar tien
procent bezuinigen en een eventuele toename van vijf procent
moet bestemd worden voor nieuwe andere zaken.
cjrtt «r*
Natuurzuivere pepermunt
Van een onzer vérslaggèvers
DORDRECHT Een speciaal daarvoor gevormd rechercheteam
speurt onafgebroken naar helers van goederen, afkomstig uit door
P- W. B. (29) en W. C. van K. (27) gestolen vrachtwagens en van
door deze Dordtenaren gepleegde inbraken-
Na het mislukken van de diefstal
van een vrachtwagen van de expe
diteur G. Bouw uit Nijkerk, waarbij
deze door B. werd doodgeschoten,
en de arrestatie van de daders en
van twee grote helers is een groot
aantal al eerder gedane aangiften
van diefstallen en inbraken met
deze zaak in verband gebracht.
Het speciale rechercheteam is ge
vormd uit personeel van de rijkspo
litie en van verschillende gemeen
telijke politiekorpsen. Het team
heeft zijn hoofdkwartier in Dor
drecht gevestigd omdat al spoedig
bleek dat het leeuwedeel van de
veelsoortige buit van B. en van K.
en wellicht van nog meer bij deze
affaire betrokkenen, in Dordrecht
en omgeving en in Noord-Brabant
is verhandeld.
Volgens kapitein B. W. Bouma van
de rijkspolitie die het team leidt is
uit de aangiften af te leiden dat er
voor een waarde van 1,7 miljoen
gulden uit vrachtwagens en bij in
braken is gestolen. Of het nu drank
was, elektronische apparatuur, radio
toestellen, verrekijkers, textiel,
een lading suiker of andere levens
middelen, men vond voor de ge
stolen waar altijd wel een weg of
sloeg ze ergens op om zijn kans op
afzet af te wachten.
Het rechercheteam is nu bezig met
de behandeling van ongeveer ze
ventig zaken. Veel daarvan betref
fen heling in het groot of in het
klein. Tot dusver zijn vier Dordte
naren' en een inwoner van Breda al
dan niet in het gezelschap van hun
echtgenotes, aangehouden en met
succes aan de tand gevoeld. Na hun
bekentenis dat zij gestolen goede
ren hebben verhandeld en het op
maken van proces-verbaal zijn zij
weer op vrije voeten gesteld.
'Olievlek'
Kapitein Bouma verwacht dat het
rechercheteam nog maanden met
deze nasleep van de 'zaak-Bouw'
bezig is. Hij noemt het onderzoek
een zich nog steeds uitbreidende
olievlek en is er zeker van dat nog
vele aanhoudingen zullen volgen.
Dringend acht hij uiteraard de op
sporing van één der hoofddaders.
Van K., die onlangs bij een trans
port aan zijn bewakers wist te
ontsnappen en sindsdien nergens
meer is gesignaleerd. Men heeft
reden aan te nemen dat hij niet
naar het buitenland is gevlucht.
Van een verslaggever
ROERMOND Twee Duits-spreken
de mannen hebben gistermorgen
het hulppostkantoor in Konings
bosch overvallen. Onder bedreiging
van een vuurwapen dwongen zij de
kantoorhoudster, die alleen was. geld
te geven. De overvallers maakten
enkele duizenden gulden buit. Met
een auto zijn zij ontkomen.
