wijst
socialisme
kapitalisme af
t
'Geef statenleden
vaste vergoeding'
In rust gerijpt is rijker.
Er zijn twee 'milieudeskundige ingenieurs'
Gegijzelde studenten
in Tanzania vragen
ambassades om hulp
Veilig^ goedkoop op
9 mmYRESQIEX
"blitie gaat vooral op
i 'gevaarlijke'
3rkeersfouten letten
de band l5-' iftëtde groene stip
zijn meer mogelijkheden'
ïicht toezicht in Groningen
Honderdduizendste auto per trein
Verkeersongeluk
Merendeel vindt
Amsterdam gezellig
maar gevaarlijk
Commissie denkt aan ongeveer twaalf mille
'Besturen het
voornaamste'
V-1
Ggarros Autenticos.
Grote belangstelling voor actuele studierichting in Wageningen
Optreden als
'coördinator'
U/KWARTET ZATERDAG 14 JUNI 1975
BINNENLAND 3
j^nze sociaal-economische redactie
AeRGEN De Industriebond CNV wenst geen keus te maken
ijl een socialistische of een kapitalistische maatschappij. Er
mogelijkheden.
ieopvatting ls dat wij, ultgaan-
ea de maatschappij zoals we
Lt innen, deze kritisch moeten
lai aan de eisen van mense
de strijd voor verbetering niet bij
voorbaat kansloos.
'Integendeel', aldus de bondsvoorzit
ter, 'de vakbeweging kan terugzien
aai en, voorzover deze daar op een periode waarin enorm veel
ezen voldoet, te strijden voor
esjdng,' aldus de voorzitter van
CNV, de heer C.
ziijk, gisteren op de bonds-
nérgadering van deze bond in
rgen.
h« toespraak tot de bondsraad
lede heer Van Dijk krachtig
tegen de door de Industrie-
ontplooide antl-kapita-
ée visie in de brochure 'Fijn
Met name de uitspraak
zet de maatschappij is die met
jeprechtvaardige verdeling van
dgns, kennis en macht de
c pnaakt tot een werkdier, dat
hüiit is hogerop te komen, wees
51 de hand.
rt, marxistische opvatting is in
ëijmet wat de bijbel ons zegt.
ujn niet alleen de structuren
matschappelijke omstandighe-
Hie verbeterd moeten worden,
(bok de makers van die struc-
iatde mensen. Maar ook onder
en het in praktijk bren-
taarvan zullen we er nog op
nat moeten zijn dat voortdu-
oie samenleving getoetst dient
oijden aan hogere dan door de
lawastgestelde normen', aldus de
ït/an Dijk.
letering-
dat zijn bond niet wenst te
tl naar een socialistische
chappij of naar een neo-kapi-
Mtche betekent volgens hem
fjat aan het CNV en de aange
bonden het verwijt kan wor-
èmaakt dat ze geen duidelijke
Jurven te maken en maar van
willen eten. Uitgaan-
'n de huidige maatschappij is
'dl
veranderd en verbeterd Juist
door haar activiteiten. Wij willen
ook voor de toekomst met onze
beide benen op de grond blijven
staan en ons niet overgeven aan
allerlei bespiegelingen over een
ideale maatschappij met het grote
risico dat mensen ontnuchterd tot
de conclusie moeten komen dat zij
een illusie hebben nagestreefd', al
dus de heer Van Dijk.
Veel veranderen
Hij voegde hier onmiddellijk aan
toe dat er nog veel veranderd zal
moeten worden in onze maatschap
pij. 'Maar dat dient wel te gebeuren
langs de weg van redelijkheid, van
overtuiging en overleg. Dat is geen
revolutie, waarbij de machtelozen
van nu de macht grijpen en de
machtigen van vandaag geheel bui
ten spel worden gezet. Daardoor
zou slechts onrecht door onrecht
worden vervangen', zei hij.
'Het betekent ook niet het prediken
van een eeuwig voortdurend ge
vecht tussen belangengroepen die
elkaar te vuur en te zwaard bestrij
den. Het betekent wel het bouwen
van een samenleving, waarin allen
samenwerken aan een gemeen
schappelijk doel met erkenning van
de gelijkwaardigheid van alle men
sen', aldus de heer Van Dijk, die de
weg van overleg en samenwerking
een betere noemde dan die van de
klasenstrijd. 'De vakbeweging mag
zich niet terugtrekken uit bestaan
de overlegorganen maar moet juist
door middel daarvan bezig blijven
de idealen te verwerkelijken', aldus
de bondsvoorzitter.
(ADVERTENTIE)
DE UNIE OP STAP
Heeft u naar de T.V.-uitzending van de C.H.U. gekeken?
Behoort u tot de velen, die ons wilden bellen en ons niet kon
den bereiken?
Sorry, de reakties waren zo veelvuldig, dat wij geen telefoons
genoeg hadden.
Daarom: Stuur NU een briefkaart naar C.H.U., Wassenaarse-
weg 7, Den Hffag of belt u maandag nog even: 070-244516.
C.H.U.-leden, die mee willen werken door voor de Unie „OP
STAP" te gaan. kunnen daarvoor de speciale folder bij hun se
cretaris afhalen.
Deze ligt overal in Nederland gereedI
jt systeem komt erop neer dat
[^politietoezicht wordt geconcen-
Jd op die overtredingen die de
Jbe ongelukken veroorzaken.
onderzoek bracht in 1972 in
i tingen al een wanverhouding
/het licht tussen de ongevals-
%ken in de gemeente Gronin-
en het politietoezicht. De poli-
Hrad vaak nauwelijks verbalise-
op tegen moeilijker te consta-
overtredlngen zoals te dicht
Ik an dit spul niet zien, maar
t zal het opeten.'
Uit Den Bosch vertrok gisteren de honderdduizendste auto (sedert 1960) per autoslaaptrein van de Nederlandse
Spoorwegen. De wagen was van de familie Stolp uit Zaandam, die een vakantie gaat doorbrengen in Spanje.
De familie kreeg enkele geschenken aangeboden. Bovendien hebben de spoorwegen de reissom teruggestort.
DAR ES SALAAM (Reuter) De Ne
derlandse studente Emily van Zinnicq
Bergman en de twee Amerikaanse
studentes, die door guerrilla-strijders
uit Zaire ontvoerd zijn, hebben de
Verenigde Staten en Nederland in
brieven aan hun respectievelijke am
bassadeurs in Dar es Salaam ver
zocht zo snel mogelijk alles in het
werk te stellen om hun leven te red
den.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se ambassade in de Tanzaniaanse
hoofdstad verklaarde gisteren dat de
twee ambassades de brieven giste
ren hebben ontvangen. Zij waren op
31 mei geschreven en verscheidene
dagen later in Kigoma, een stad in
het westen van Tanzania, gepost.
Het was de tweede maal sinds hun
ontvoering op 20 mei dat van de stu
denten brieven werden ontvangen.
De eerste maal werden zij meege
bracht door een vierde gegijzelde stu
dente, die door de ontvoerders was
vrijgelaten.
In de Jongste brieven staan geen
verdere bijzonderheden. Volgens de
Amerikaanse ambassade wordt nog
steeds intensief gewerkt om de vei
lige terugkeer van de studenten te
bewerkstelligen.
UITHOORN De 28-Jarige G. D.
Eikendal uit Amstelveen is woens
dagmorgen op de Noordweg in Uit
hoorn om het leven gekomen. Hij
raakte met zijn auto naast de lin
ker weghelft en kwam tegen een
boom tot stilstand.
DEN HAAG Amsterdam is een
gezellige maar gevaarlijke stad. Dit
is het oordeel van de meeste Ne
derlanders. Dit blijkt uit een lande
lijke enquête die gehouden is door
het Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie (NIPO).
De hoofdstad werd door tweederde
(65 procent) van de ondervraagden
gezellig en door driekwart (75 pro
cent) gevaarlijk gevonden. Op het
punt van gezelligheid wordt de stad
het meest gewaardeerd door zijn
eigen bewoners (89 procent). Van
de mensen die er alleen maar ko
men werken of winkelen was 79
procent van oordeel dat Amsterdam
gezellig is. Dit percentage blijkt»
steeds lager te wordén naarmate
men minder vaak of zelden ln de
hoofdstad komt.
Van de Amsterdammers noemde 77
procent zijn stad gevaarlijk. Dit
percentage is voor de mensen die
er winkelen of werken 83. Het is
opvallend dat oudere ondervraag
den Amsterdam minder gezellig en
gevaarlijker vinden dan jonge on
dervraagden
Van een verslaggever
DEN HAAG Leden van de provinciale staten zouden een vaste
jaarlijkse vergoeding moeten krijgen, die bepaald zou moeten wor
den op vijftien procent van wat leden van gedeputeerde staten
krijgen. Op het ogenblik zou dit neerkomen op ongeveer twaalf
duizend gulden.
Deze aanbeveling staat in het rapport van de commissie-Van den
Bos, een 'inter-provinciale' commissie die studie gemaakt heeft van
de positie van de statenleden.
De commissie pleit ook voor een
vaste vergoeding voor reis- en ver
blijfkosten.
Zij denkt daarbij aan gemiddeld dui
zend gulden per statenlid per jaar.
Vooral de grotere statenfracties
zouden daaruit administratieve
hulp kunnen betalen.
De commissie meent dat het sta
tenlidmaatschap beschouwd moet
worden als een 'part-time' (gedeel
telijke) functie; waarvan het
zwaartepunt niet ligt op het bijwo
nen van vergaderingen maar op de
voorbereiding daarop.
De commissie heeft haar rapport
(dat eerst in het interprovinciaal
overleg voor algemene en perso
neelsaangelegenheden besproken
zal worden en daarna ln de colle.-
ges van gedeputeerde en mogelijk
ook van provinciale staten zal ko
men) gebaseerd op een onderzoek
dat ls Ingesteld door de afdeling
sociaal-geografisch en bestuurskun
dige onderzoek van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten. Voor
dat onderzoek werden achthonderd
statenleden en oud-statenleden
plus 56 provinciale partijbesturen
ondervraagd.
Eenzijdig
Volgens het rapport zijn de staten
in meer dan een opzicht eenzijdig
samengesteld: de 'hogere' lagen
van de bevolking zijn er sterk in
over-vertegenwoordlgd. Verder zijn
personen met een bestuursfunctie
(onder meer met wethouders- of
burgemeesters-functie) er ruim in
vertegenwoordigd; terwijl meer dan
eenderde van de statenleden amb
tenaar is. Een naar verhouding
gróót aantal statenleden combi
neert het statenlidmaatschap met
het lidmaatschap van een gemeen
teraad. (In een artikel in Trouw-
Kwartet op 23 maart 1974, vlak
voor de statenverkiezingen, werd
reeds op het veel voorkomen van
deze combinaties van functies ge
wezen)
De samenstellers van het rapport
zien als mogelijkheden om die one-
Van een verslaggever
DEN HAAG Tweederde van
alle statenleden beschouwt
het besturen als de voor
naamste taak. Men vindt die
taak belangrijker dan de rol
van 'controleur' op de uitvoe
ring van het beleid en de rol
van volksvertegenwoordiger.
Het merendeel van de staten
leden wil in een vroeg stadi
um op de hoogte gebracht
worden, zodat zij in alle fasen
van de besluitvorming kun
nen meedenken en meepra
ten. Zij vinden dat zij van
gedeputeerden en van de
ambtenaren meer informatie
moeten krijgen.
Dit blijkt uit het rapport over
de positie van de statenleden.
Het rapport stel vast dat de
'vertegenwoordigende' rol de
laatste tijd meer naar voren
gekomen is. Dit wordt gezien
als een gevolg van een grote
polarisering en een grotere
politisering onder de bevol
king die tot uitdrukking komt
in talrijke actiegroepen.
(ADVERTENTIE)
een onzer verslaggevers
^ININGEN De Groninger rijkspolitie heeft een systeem van
jcht verkeerstoezicht' ingevoerd. Met deze methode wordt in
bakt op een algemeen gevoelde behoefte in Nederland, waar-
'l al veel is getheoretiseerd. Men hoopt er de verkeersveiligheid
te verhogen.
De CK131, een Corona Grande van La Paz,
rijpt in alle rust tot volle aromarijkdom.
Een eerlijk natuurprodukt met een gaaf
Sumatra-dekblad zonder opsmuk. Een corona
van formaat. Een dierbaar rookgenot voor
57 cent.
op elkaar rijden, 'snijden' en on
juist inhalen. Dit soort overtredin
gen veroorzaakt juist de meeste on
gevallen.
Het rijden en lopen door rood licht
is een voorbeeld van gemakkelijk te
constateren overtredingen. Er wor
den dan ook veel processen-verbaal
van gemaakt. Het aantal ongeval
len ten gevolge van door rood licht
rijden, is echter juist vrij gering.
De voornaamste ongevalsoorzaken
zijn voorrangsfouten en inhalen.
Het systeem in Groningen is ont
wikkeld door derljkspolitie-offi-
ciers H. Dubbelboer, hoofd van de
afdeling verkeerszaken in Gronin
gen. Essentieel onderdeel van het
systeem is de administratie en regi
stratie van ongevallen en inciden
ten. De kennis hiervan maakt het
mogelijk het verkeerstoezicht ook
inderdaad te richten. Bij de ver
werking zijn ook provinciale water
staat van Groningen, de Groninger
universiteit en de algemene ver
keersdienst van de rijkspolitie te
Driebergen ingeschakeld.
(ADVERTENTIE)
•n METZLER-
bril: ieders oogmerk!
venwichtigheden te verminderen
onder meer: het wekken van meer
belangstelling bij de burgers voor
het werk van de staten en een
grotere ondersteuning van de sta
tenleden door de politieke partijen;
volkshogescholen en vormingsinsti
tuten, die meer zoud en moeten
worden ingeschakeld voor het ge
ven van cursussen over zaken als
vergadertechniek, wetskennis. mo
derne beleidstechnieken. ruimtelij
ke ordening, milieubeheer en ree re-
atdeplanning.
Er zouden voor de statenleden ook
betere werkomstandigheden moeten
komen en er zou een uitbreiding
moeten komen van de lijst functies
die onverenigsbaar zijn met het
statenlidmaatschap. Daarbij denkt
de commissie aan het onverenig
baar verklaren van het statenlid-
maatschap met het burgemeester
schap, wethouderschap en het lid
maatschap van de Tweede Kamer.
In een bepaald Jaar besteedden de
statenleden gemiddeld elf uur per
week aan het statenwerk. Dat ls
een kwart van een normale werk
week. Sommige statenleden krij
gen betaald verlof van hun werkge
ver, anderen krijgen geen of slechts
gedeeltelijke betaling. Vooral bij
zelfstandigen, die statenlid zijn
speelt de inkomstenderving een be
langrijke rol. De statenleden zelf
blijken vrijwel unaniem van me
ning dat het systeem voor de ver
goedingen gewijzigd moet worden.
ENSCHEDE Op het ogenblik zijn
onderhandelingen aan de gang die
er toe zouden kunnen leiden dat
een groot pakket aandelen van de
Nederlandse Bontweverij ln andere
handen overgaat. De directie
schrijft in het Jaarverslag op de
hoogte te zijn van het feit van
onderhandelingen. Rekening hou
dende met de mogelijkheid van een
nieuwe groot-aandeelhouder lijkt
het de directie realistischer de sta
tutenwijziging uit te stellen.
door Jac. Lelsz
(ADVERTENTIE)
WAGENINGEN De landbouwhogeschool te Wageningen heeft gisteren de eerste
studenten afgeleverd, die zich milieudeskundig ingenieur mogen noemen. Een stu
dierichting, die aansluit op actuele maatschappelijke processen en waarvoor dan
ook grote belangstelling bestaat. De eersten, aan wie gistermiddag de bul van de
studierichting milieuhygiëne is uitgereikt, zijn de 22-jarige Betty Thijssen uit Son
(NB) en de 24-jarige Jan Oortgiesen uit Wageningen. Wageningens landbouwho
geschool is de enige Nederlandse universitaire instelling, waar de studenten volle
dig geschoold kunnen worden in het aanpakken van de milieuproblematiek.
Wat is dat voor een man (of
vrouw), zo'n milieudeskun
dig ingenieur? Ir. J. Leent-
vaar en ir. H. Harssema,
respectievelijk wetenschap
pelijk medewerkers van de
vakgroep waterzuivering en
van de vakgroep luchtver
ontreiniging, de twee hoofd
vakken van Oortgiesen. be
denken er allerhande mooie
omschrijvingen voor. Eén
ervan ls dat de complete
milieudeskundige een brug
functie kan vervuilen tussen
de verschillende disciplines,
die met milieuvraagstukken
te maken hebben. Om een
zijdige benaderingen zoveel
mogelijk voorkomen,
moet hij 'de taal van de
be ton bouwer, de jurist, de
vogeltjesman en vele ande
ren verstaan, en spreken'.
Hervorming
Omstreeks 1970 ls het ln
Wageningen tot een algehe
le studiehervorming geko
men. Elke studie werd als
het ware doorgelicht. Beke-
BETTY THIJSSEN
ken is bij die gelegenheid
waar manco's ln het studie
pakket zaten. Eén van de
conclusies was dat het nut
tig zou zijn, gezien de druk
van de maatschappelijke
omstandigheden, te begin
nen met een studierichting
milieuhygiëne. Schoon water
alleen is niet voldoende, het
gaat ook om schone lucht
en een schone bodem. Be
dacht werd dat er met een
toenemende bevolking, een
steeds verdergaande verste
delijking en een voortdu
rend ernstiger wordend mi
lieubederf deskundigen no
dig zijn met een brede scho
ling. Mensen die in staat
zijn de milieuverontreini
ging vanuit de natuurweten
schappen te lijf te gaan, in
samenwerking met hygiënis
ten, bacteriologen, chemici
en gezondheidstechnici.
Door de milieuproblemen
vanuit verschillende weten
schappen te benaderen, ko
men in het studieprogram
ma onder meer biologische
vakken voor, ecologie, na
tuurbeheer, toxicologie, pro
ceskunde en milieurecht.
Het zijn steunvakken, die de
breedte van de studie aanto
nen. Aan het eind van de
studie kunnen de studenten
uit drie specialisaties kie
zen: waterzuivering, lucht
verontreiniging en bodem
vervuiling. Dat zijn de
Jan Oortgiesen
hoofdvakken van de studie,
waarbij diep gespit wordt.
Synthese
Tot voor kort (ook ln het
buitenland ls in dit opzicht
nog niet veel gedaan) be
stonden er aan verschillende
universiteiten en hogescho
len in ons land alleen maar
wat cursussen milieukunde,
als onderdeel van andere
studies, biologie enz. In Wa
geningen was een studie mi
lieuhygiëne goed te organi
seren. omdat uiteenlopende
studies daar plaats vinden
binnen één faculteit; een
praktische voorwaarde om
iets dergelijks zonder teveel
moeilijkheden van de grond
te krijgen. Aldus lr. Leent-
vaar en ir. Harssema, die
erop wijzen da't met name
op het terrein van de mi
lieu-problematiek bij de
verschillende partijen de
neiging bestaat de zaken
vanuit eigen straatje te be
kijken.
De milieudeskundige dient
als coördinator op te treden.
Vanuit zijn veelzijdige ach
tergrond zal hij bij conflic
ten mogelijk een synthese
tot stand kunnen brengen
tussen bijvoorbeeld de ste
denbouwer en de natuurbe
schermer, de directeur die
zijn fabriek wil uitbreiden
en de bioloog met zijn vlin
dertje. Zwart ls niet altijd
helemaal zwart en wit niet
altijd geheel wit.
Ir. Betty Thijssen en lr. Jan
Oortgiesen hebben gisteren
de bul ontvangen uit han
den van prof. dr. J. G. ten
Houten, voorzitter van de
zogenaamde richtingsonder
wijscommissie en hoogleraar
luchtverontreiniging. Betty
Thijssen heeft zich gespeci
aliseerd op waterzuivering.
Zij heeft nog geen baan,
maar is wel in onderhande
ling. Jan Oortgiesen ls door
enkele hoofdvakken te kie
zen wat men noemt meer
generalistisch opgeleid. Hij
begint meteen maandag al
op het Bureau voor Milieu
hygiëne in Den Haag, dat is
opgericht door het Verbond
van Nederlandse Onderne
mers.
De studie milieuhygiëne
duurt volgens het spoor
boekje vijf-en-een-half jaar.
maar de trein loopt niet al
tijd op tijd. In Wageningen
kan drie keer per jaar wor
den afgestudeerd. Naar ver-
wachting is dat in septem
ber met een stuk of vier
studenten het geval. Daarna
komen er belangrijk grotere
aantallen tegelijk klaar. Op
het moment is milieuhygië
ne de drukst bezette studie
richting. Er zijn ongeveer
tweehonderd studenten mee
bezig. Vanuit Wageningen
wordt al gemeld 'dat de gro
te toeloop met zorg tege
moet wordt gezien'.
Bij een toenemende belang
stelling voor milieu-zaken
verwacht men dat er zeker
een markt voor men zal zijn
ln Nederland, eventueel
daarbuiten, 'maar', zo zeg
gen ir. Leentvaar en ir.
Harssema, 'de vraag zal ze
ker ook bepaald worden
door de sociaal-economische
ontwikkelingen'. Waar ze
nog eens terecht komen, is
koffiedikkijkerij. Wat de
aanvankelijke studierichting
waterzuivering betreft, ging
van 85 afgestudeerden meer
dan de helft naar rijk, pro
vincies en gemeenten en
naar zuiveringsschappen en
dergelijke. In de academi
sche sfeer bleef zestien pro
cent, Ingenieursbureaus na
men 13 procent af, het be
drijfsleven zeven procent en
het buitenland negen pro
cent. Slechts één procent
(hoeveel dat bij 85 ook mo
ge zijn) zou werkeloos zijn.
