Zwarte synode is
tegen trek arbeid
Bi
Vandaag
Uit de kerkbladen
Bijbelgenootschap
viert jubileum
baron Van Tuyll
rimHM
Christelijk Instituut kan Nieuwe boeken
tot eind juni doordraaien
Christelijke krant
in moeilijkheden
Onze
adressen
Sterke groei
herv.-geref.
jeugdwerk
W ereld verspreiding
van bijbels kwam
boven zes miljoen
Bijbelgedeelten
in 1549 talen
Milieu-vervuilend
bedrijf gesloten
Jeugdconferentie
tegelijk met Eurofest
Zorg over opvolging
kardinaal Alfrink
e
Duitse steun voor
coöperatie Jejui
NG kerk kan
niet zwijgend
toezien
TROUW/KWARTET DINSDAG 10 JUNI 1975
KERK/BINNENLAND
Van een medewerker
I
WORCHESTER De synode van de (zwarte) Nederduits gereformeerde kerk in Afrika, die sinds
vorige week woensdag bij een is in Worchester, heeft de trekarbeid yeroorde^ld als strijdig met het
evangelie, omdat het systeem bij miljoenen lijden teweegbrengt.
De synode heeft voor het eerst een
geheel zwart moderamen (dagelijks
bestuur). Het wordt geleid door ds.
Buthi uit Alberton in Transvaal.
Ds. Buthi is 63 jaar en was vroeger
mijnwerker. Zijn zoon uit Johan
nesburg is secretatis, ds. Lebone uit
Phorroro is vice-voorzitter en ds.
Basson actuarius. In 1968 had de
kerk nog een geheel blank modera
men. zendelingen die officieel niet
eens lid waren van de kerk. In 1971
werd het moderamen samengesteld
uit drie zwarten en een blanke, die
tevens voorzitter was. Deze tendens
is thans voltooid. Niet ten einde is
de afhankelijkheid van de zwarte N
G kerk van de blanke 'moederkerk.'
hoewel de kerk in 1963 officieel
zelfstandig werd. De 'dochter' is
vooral nog steeds financieel aan de
Nederduitse gereformeerde kerk in
Zuid-Afrika gebonden.
Ter tafel ligt onder meer een voor
stel om een einde te maken aan de
financiële afhankelijkheid door de
KOPENHAGEN De Deense chris
telijke krant 'Krlsteligt Dagblad',
die in Kopenhagen verschijnt, ver
keert in financiële moeilijkheden.
De hoofdredacteur van de krant.
Gunnar Rytgaard, heeft een hulp
actie voor de krant in gang gezet,
die 1,7 miljoen kronen (ongeveer
750.000 gulden) moet opbrengen.
De krant heeft 16.000 abonnees en
staat bekend om zijn weloverwogen
berichtgeving over nationale en in
ternationale gebeurtenissen.
predikanten gedeeltelijk in eigen
levensonderhoud te laten, voorzien.
In de synode van Worchester komt
echter de relatie met de moeder
kerk nog uitdrukkelijk aan de orde.
Er heerst daardoór in het gebouw
een merkbare spanning, die onder
meer tot uiting kwam, toen bij het
begin van de synode gevraagd
werd. of het juist was dat dr. C. F.
Beyers Naudé en ds. Roelf Meyer,
twee leiders van het Christelijk
stituut de agenda van de synode ter
hand gesteld werd. Ds. Buthi rea
geerde hierop met te zeggen: 'Zij
zijn welkom geheten, zij zijn onze
gasten.' De blanke actuarius van de
senode gaf daarop toe dat er ker
krechtelijk geen bezwaar kan zijn
tegen het verstrekkend van de
agenda aan gasten van de senode.
Een ander synodelid informeerde of
het wel terecht is dat ds. Roelf
Meyer nog steeds de titel 'ds.'
draagt. De bejaarde ds. Buthi zei
hierop: 'Als u schriftelijk bewijs
heeft dat ds. Meyer geen recht op
deze tiel heeft, dan zal ik daa
goede nota van nemen.'
Een van de agendapunten is de
reactie van de kerk op de rege
ringsmaatregelen tegen het Chris
telijk Instituut. Talrijke leidend
synodeleden zijn lid van het insti
tuut. al is de 'moederkerk' het in
stituut niet gunstig gezind. Moge
lijk zal de synode in een verklaring
de regeringsmaatregel veroordelen.
De vroegere moderator van de
blanke Nederduits Gereformeerde
kerk. dr. Koot Vorster zal als gast
de synode van de zwarte kerk bij
wonen en daar wellicht het stand
punt van de blanke kerkleiders ui
teenzetten. Verder staat op de
agenda het toetreden van de zwarte
kerk tot de oecumenische raad van
kerken in Zuid-Afrika en het ras
senvraagstuk.
De synode bestaat uit 125 afgevaar
digden van zes streeksynodes, die
samen 178.000 kerkleden vertegen
woordigen.
UIT
VAN LEZERS
Koffieprijzen
Hoe roerend sociaal, hoe menselijk
en van hoeveel verantwoordelijk
heid en inzicht getuigt Uw artikel
In Trouw van 4 juni J.l. over de
verlaging van de koffieprijs.
U signaleert direct de rotte plek in
de arme landen. Als fijnproever
van rotte plekken zult U het ook
wel moeilijk hebben met al tie
textielarbeiders, wier bedrijven met
steun en stimulans van onze arbei
ders- en vakbondsregering worden
overgeplaatst naar ontwikkelings
gebieden en daardoor werkloos
ronddolen, met al die middenstan
ders, die niet tegen de concurrentie
op kunen van de 'Profi's' de
'Maxis' e.d. U koopt natuurlijk
nooit bij die grote zaken. U koop
natuurlijk ook nooit confectiecos-
tuums, omdat de kleermakers geen
droog brood meer hebben, met de
werkloze arbeiders van schoenfa
brieken enz. hebt U ook te doen. Al
uw progressieve vrienden doen dit
natuurlijk. Al staan de beste stuur
lui aan wal. progressief zijn wil
niet zeggen dat Je een heilige bent.
Ook PPR-senatoren zijn geen heili
gen. al schrijft men de confessio
nelen wel een zekere 'heiligheid'
voor.
Deleft
P. 't Hart
Paus (2)
De héér van Holten vergelijkt het
pausdom met het 'beest uit de zee'
(Openb. 13: 1 t.e.m. 10). Deze
macht zou in 1798 een dodelijke
wond hebben opgelopen, die even
wel genas. Drie opmerkingen:
Het pausdom als geestelijke
macht kan nimmer aangeduid wor
den als het 'beest uit de zee', aan
gezien de geestelijke secondant van
dit beest beeldmatig beschreven
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
BIJ pub(ikatte wordt de naam van
de schrijver vermeld.
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM:
Westblaak 9-11, Rotter
dam. Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
LEIDEN:
Steenstraat 37, Leiden.
Tel. 071-31441.
Postbus 76.
DORDRECHT:
Scheffersplein 1, Dor
drecht. Tel. 078-33370.
Postbus 118.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25.
Groningen.
Tel. 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56, Zwolle.
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
wordt in de verzen 11 t.e.m. 18 (het
'beest uit de aarde').
Alleen van het beest ui de zee
wordt gezegd dat één van zijn kop
pen dodelijk verwond werd (13:3);
de conclusie moet dan ook zijn dat
de hr. Van Holten niet 'zindelijk'
schrijft, om niet te zeggen verwar
rend.
Welke dodelijke slag ontving het
pausdom dan wel in 1798? mét de
heer van Holten ben ik ervan over
tuigd dat het pausdom in vereni
ging met het valse eenheidsstreven
van de Wereldraad van kerken de
geestelijke macht van de 'eindtijd'
zal zijn; gepersonifiëerd in een valse
profeet, het beest uit de arde.
S. de Jong
Amsterdam
Onnodig castreren
Onderstaande brief heb ik dezer
dagen aan de minister van land
bouw gestuurd: 'Met grote tegenzin
hebben we weer vele uren biggen
gecastreerd. We weten dat het al
bijna twe Jaar niet meer nodig is.
Op vele manieren is dat uw ambte
naren duidelijk gemaakt door onze
georganiseerde landbouw. Op dins
dag 22 april zelfs vla een Hier en
Nu uitzending van de NCRV is ons
hele volk verteld dat het niet meer
nodig Is. En toch verandert er
niets.Moeten wij nog steeds onze
dieren mishandelen en ons zelf be
nadelen. 20,- per stuk door meer
vetaanzet en slechtere groei? Als
wij u al die balletjes opsturen dan
ontvangt u er 200.000 per week.
Onsmakelijk? Jawel en onnodig!
Waarom nog steeds?
Men mompelt: 'Ambtenaren maken
de dienst uit, een minister is niet
'deskundig.' Maar u bent wél ver
antwoordelijk voor het beleid!!!!
U bent niet in staat om via uw
beleid ons boeren een redelijk in
komen te verschaffen. De varkens
houderij werkt al een jaar met
verlies!!
Een weidebedrijf van 25 ha heeft,
naar het LEI berekend, dit jaar
als alles nog meeloopt, een inkomen
10.000 BENEDEN het CAO loon.
loon komt.
Bent u dan ook al niet in staat om
verouderde voorschriften die ons
als boeren 100 miljoen gulden kos
ten en de dieren onnodig leed be
zorgen. te herzien? Meneer Van der
Stee. toon nu dat u MINISTER
bent
Vorden
Henk Graaskamp, landbouwer
Zo kan het ook
Met de heer Boers ben ik het eens
dat 65-f'ers niet meer moeten wer
ken in loondienst. En ook dat de
mannen ln de eerste plaats werk
moeten hebben. Dubbel hoeft m.i.
niet. Waarom moéten we zo in
weelde leven. Er wordt van ons ook
rekenschap gevraagd van het geld
dat wij verdienen. Voor vrouwen
zijn er zoveel andere dingen te
doen. Zelf ben Ik ook AOW'ster en
nog goed gezond. Tot 65 jaar (ik
ben ongetrouwd) heb ik gewerkt.
Nu hoeft het niet meer en ik werk
ook niet meer voor geld. Met mijn
AOW kan Ik het redden. Een enke
le keer moet er lets van mijn
spaargeld bij. Gelukkig geen bij
stand. Nu moet ik wel zeggen dat
ik voordelig woon. Verder doe ik
veel onbetaald werk. Zieken bezoe
ken. boodschappen voor hen doen,
eten bezorgen uit een centrale keu
ken enz. Zo kan het ook en ik voel
me er gelukkig bij en ondervind
veel liefde en dank en dat heft ook
de eenzaamheid op.
Hoorn
M. de Vries
Vian een onzer verslaggevers
BïLTHOVEN Het ledental vah de
hervormd-gereformeerde jeugdbon
den in de hervormde kerk is in
15774 sterk toegenomen: van 9500
tok 11.180.
Dtt blijkt uit het jaarverslag van de
beide bonden (van boven 16-jari-
gen en beneden 16-Jarigen). die
vorig jaar volledig samengebundeld
zijn en .feitelijk alleen nog op pa
pier als twee organisaties bestaan.
Het bescuur is bijzonder blij met
deee gnoei. 'Een jeugdorganisatie
zonder léden dreigt immers te wor
den een- op zichzelf staand service
centrum of een aktiegroep van ide
alisten, die de band met hun ach
terland verliezen. Ledentallen kun
nen daarom ook een belangrijke
aanwijzing zijn bijv. voor subsidië
rende overheden, om te weten of
en! hoe een bepaalde visie en beleid
gedragen wordt en weerklank vindt
bijl jongeren', aldus het verslag.
Dei HGJB werken in de rechter
sector van de hervormde kerk.
Sicids 1974 wordt tachtig tot negen
tig procent van het HGJB-werk ge^
subsidieerd door het ministerie van
CRM.
Hek doel ♦van het HGJB-werk wordt
in dit verslag omschreven als 'wer-
kejn aan de geestelijke, maatschap
pelijke en politieke vorming van
jeugdigen en jongeren, opdat zij m
han persoonlijk leven en in hun
s samenleven met anderen in de
kerk en in de maatschappij de ver-
njeuwendé kracht van het evange
lie van Christus mogen ervaren.
Opdat zij leren verstaan, waartoe
God hen roept in deze tijd en met
hat oog op zijn toekomst'.
AMSTERDAM De verspreiding
van de volledige bijbel in de wereld
via de bijbelgenootschappen is vol
gens de laatste gegevens van de
wereldbond in 1974 op 6.1 miljoen
gekomen, tegen 5.9 miljoen het
jaar daarvoor. Het aantal versprei
de nieuwe testamenten liep in de
zelfde periode terug van 13.9 tot
12,2 miljoen. Daarvoor zijn twee
hoofdoorzaken aan te wijzen.
De eerste is. dat geleidelijk meer
vertalingep van de gehele bijbel
gereedkomen, die de vraag naar het
nlepwe testament tot dan vaak
de 'hele' bijbel doet afnemen.
De tweede oorzaak heeft te maken
met een hausse in de vraag, die
ontstond toen in het begin van de
jaren zeventig het nieuwe testa
ment ln omgangstaal in vele talen
ook de onze werd geïntrodu
ceerd. Kennelijk is wat dat betreft
het hoogtepunt achter de rug.
In 1974 werden tenslotte 246 mil
joen (jaar daarvoor 229 miljoen)
bijbelgedeelten verspreid, zoals los
se bijbelboeken en andere kleine
bijbeluitgaven.
AMSTERDAM Volgens de laatste
gegevens van de wereldbond van
bijbelgenootschappen was de gehele
bijbel vorig Jaar beschikbaar in 257
talen en het nieuwe testament in
368 «talen. Die cijfers waren het
Jaar daarvoor respectievelijk 255 en
359. Bijbelgedeelten konden in 1549
(1526) talen worden gelezen. Ter
vergelijking: op de gehele wereld
worden ruim 2000 talen gesproken.
Van .een verslaggever
VLISSINGEN Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland hebben Maxalloljs
bv. een afvalverwerkend metaalbe
drijf in Voissingen bevolen een
deel van het bedrijf dat niet vol
doet aan de in 1974 verleende op
richtingsvergunning ingevolge de
wet luchtverontreiniging te sluiten.
Omdat Gedeputeerde Staten geen
bevoegdheid tot sluiting hebben op
grond van de hinderwet, hebben zij
B. en W. van Vlissingen gevraagd
het bedrijf op grond van de hon-
derwet te lsuiten. Deze hebben het
verzoe inmiddels ingewilligd.
AMSTERDAM Elk jaar houdt de
wereldbond van bijbelgenootschap
pen een jeugdconferentie. Besloten
is om deze dit jaar te laten samen
vallen met Eurofest 75. de manifes
tatie van Jonge christenen uit Eu
ropa in Brussel, die van 24 juli tot
en met 2 augustus gehouden zal
worden.
De bedoeling is dat de jongeren
van de» wereldbond, die uit tai van
landen komen, vanuit hun eigen
conferentie inspelen op de activi
teiten van Eurofest. waarbij het er
voor hen speciaal om zal gaan het
accent op bijbelverspreiding en bij
belgebruik te leggen.
AMSTERDAM De jaarlijkse algemene vergadering van het
Nederlands Bijbelgenootschap, die op woensdag 18 juni in de
kleine zaal van De Doelen in Rotterdam gehouden zal worden,
krijgt een bijzonder accent. Op die datum is het precies 25
jaar geleden dat mr. F. L. S. F. Baron van Tuyll van Seroos-
kerken algemene secretaris van het bijbelgenootschap werd.
Hij zal in verband daarmee worden gehuldigd.
De heer Van Tuyll krijgt het
eerste exemplaar aangeboden
van een boek, waarin de ge
schiedenis v^n het bijbelgenoot
schap in de afgelopen kwart
eeuw een tijdperk van bijzon
der veel veranderingen en voor
uitgang in het werk wordt
beschreven. Het boek heet 'Tot
uw dienst', is aan de jubilaris
opgedragen en werd samenge
steld door Jan J. van Capelle-
veen en Ton van der Hammen.
Het zal ook in de verkoop komen.
Er wordt onder meer in beschre
ven:
4hoe het aantal bijbelvertalin
gen kon toenemen
hoe de verspreiding van bij
beluitgaven met sprongen om
hoog kon gaan
hoe de wereldbond groeide
van zes tot ongeveer honderd
aangesloten bijbelgenootschap
pen
hoe het aantal NBC-leden
groeide van enkele tienduizen
den tot honderdduizenden leden
hoe het bijbelgenootschap
door computertechnieken de zet
terij bij zich in huis heeft ge
haald en
hoe er geprobeerd wordt
i.v.m. de opmars van radio en tv
de bijbel, althans bijbelgedeelten
ook in de 'talen' van de massa
media te doen spreken.
'Tot uw dienst' (103 pag.) kost
9,50. Van elk verkocht exem
plaar gaat vijf gulden naar het
project: oude testament in om
gangstaal. Len Munnik illus
treerde dit boek met dertien
cartoons, waarvan we er hierbij
twee afdrukken. 'Tot uw dienst'
bevat ook een foto van de jubi
lerende baron Van Tuyll van Se-
rooskerketi.
ERSATZ V
Jan en Hanna 'van Dorusse' z!j|_
weer in Lourdes geweest. Vorig jaX)
ook en dat was hun eerste buiten-^
landse reis. Hij is tegen de zevenÜL
en zij net in de zestig. Maar z£
willen nergens anders heen en a*1
krijgen wij een kaart met een grotrt*
kathedraal erop, met dat baarmo«>
dervormig uitbouwsel ervoor. En v,
een ovaal lijstje keek BernadetT
zelf met haar wat broeierige b!p
ons aan. Ik ben totaal ongelovtói
wat die dingen betreft, omdat jfr
me altijd weer realiseer dat overii
ter aarde onder andere namen pref
cies dezelfde dingen gebeuren -
niet gebeuren, maar het is mij ver*
der wel. En ik werd helemaal ge?5
troost over hun verblijf warvan :|jl
zo onbeschrijfelijk genieten, n;£(
het minst van de rijke omgevii
en de sneeuw in de bergen, toen
achter elkaar twee televisiereport
ges zag van andere vormen va
Ersatz-Religion. (Het hoofd waai
onder de Lexicon des katholische
Lebens Lourdes alleen maar eve
noemt). De eerste was die van e?}(
soort dominee in New York die a
maar zegt dat geld hem zo liefhee
(money loves me) en die daaro
schatrijk is. Hij predikt die rijkdoC
schaamteloos aan zijn vele volgejy
lingen. wier toekomstige welvaajv
tegelijk ernstig afbreuk gedaa
wordt wat ze allemaal in train
aan deze oplichter moeten afstaa
De tweede reportage betrof e<
exorcist in de Anglicaanse kei
Dat vond ik zo mogelijk nog griez
HffAr Wool HiiiHol.i Ilr tttqc Ho t
it
llger. Heel duidelijk was dat de
man eerst de duivel en bezetenhe
aanpraatte om vervolgens de na
van Jezus als een afweermiddel
misbruiken. Dat schijnt Jacobus i:
tussen te bedoelen als hij zegt, d
ook de duivelen in God geloven
dar> sidderen. Een trieste zaak,
gelukkig voor dr. Kraan voor w
ons betreft teruggebracht werd
het stille werk dat gedaan woi
voor mensen die werkelijk, ik a
dan maar, in verwarring zijn. W
zullen Jan en Hanna intussen da
genoten hebben, daar in de bergi
van Lourdes.
JOHANNESBURG Het Christelijk Instituut kan nog tot eind
jfini aan al zijn financiële verplichtingen voldoen. Dit heeft dr.
Beyers Napdé bekendgemaakt.
Kort nadat het Christelijk Instituut
telt een hësmette organisatie werd
verklaard heeft het instituut een
söroom giften binnengekregen. Tus-
san nu en december zijn nog 50.000
rand (circa 200.000 gulden) nodig
om de zaak draaiende te houden.
Van het jaarbudget van 200.000
rand is dit jaar 150.000 rand uit
Zuidafrikaanse bronnen bijeenge
bracht, heeft dr. Naudé gezegd. In
het rapport van de Le Grange com
missie werd beweerd dat het insti
tuut een budget -had van 500.000
rand. Dit gold slechts een paar
jaar, toen het christelijk instituut
verscheidene andere projecten
Ondersteunde, waaronder Sprocas n,
de vereniging van Afrikaanse onaf
hankelijke kerken en haar vrouwen -
afdeling. Deze projecten zijn nu
eivenwel ten einde, waardoor het
budget meei; dan 50 percent kon
dalen.
Op de lange-duur bestaan er echter
nog steeds grote zorgen. Er wordt
daarom overwogen dat ds Theo
Kotze en dn Manas Buthelezi een
gedeeltelijke baan nemen in hun
kerken. Ook dr. Naudé overweegt
een part-time baan te zoeken. Over
opheffing van het instituut is even-
wed geen sprake, aldus dr. Naudé.
NIJMEGEN De beweging open
kerk vindt het vernederend dat
katholieken in ons land geen In
vloed hebben op de opvolging van
kardinaal Alfrink. Bovendien noemt
zij dit een situatie die de kerk
grote schade berokkent,
ópen kerk vindt de onmondigheid
vooral ook onaanvaardbaar omdat
het hier gaat om de benoeming van
een ambtsdrager, die zijn taak al
leen goed zal kunnen vervullen als
hij het vertrouwen heeft van de
hele gelovige gemeenschap.
Vrijdagavond heeft de diocesane
pastorale raad van het aartsbisdom
Utrecht zonder de kardinaal, vica
rissen en kapittelleden over de op
volging gesproken.
De katholieke bisschoppen van
Zuid-Afrika hebben laten weten dat
alle kerken in het land, met uitzon
dering van de blanke Nederduitse
Gereformeerde kerk achter Naudé's
streven staan. De bisschoppen cite
ren de Nederlandse prof. dr. J. Ver-
kuyl, die gezegd heeft dat het Le
Grange Rapport de doodsteek voor
de ontspanning ls.
Johan Fabricius De oorlog van
de kleine paardjes. Uitgave: Leo
pold - Den Haag. Prijs: 13,90.
Johan Fabricius heft, met zijn
voorliefde voor menselijke typerin
gen en kleurrijke details een jeugd
herinnering opgediept, waarin een
weinig bekend facet van de eerste
wereldoorlog in de herinering
wordt teruggeroepen. Het neutrale
Nederland van de jaren 1914-1918
benauwde de toen 18-jarige Fabri
cius. Hij wilde de veilige grenzen
achter zich laten en slaagde erin
als 'kriegsmaler', oorlogsschilder, te
worden Ingelijfd bij een Oosten
rijks regiment, het tweede Bos-
nisch-Herzegowinlsche infanterie-
regiment, dat op de Fontana Secca
in de Venetiaanse Alpen in stelling
lag. Het gaat in dit merkwaardige
verhaal vooral om de Boniërs, iet
wat primitieve, trouwhartige reu
zen. Fabricius 'versleet' er enkele
als oppassers. Hij vertelt van de
ontberingen in een ruig bergland,
zijn contacten met de Oostenrijkers
en vooral ook over de toen heer
sende kaderdiscipline. De Bosnische
soldaat was het uitverkoren
'Frontschwein' van het leger van de
Donau-monarchie. Hij kon onder
de meest simpele omstandigheden
leven zonder te morren, hij stelde
geen eisen, kende zijn rechten niet
en werd vor dit alles beloond met
een minimum aan 'Heimat-Urlaub'.
De deden de schrijver denken aan
dappere, geduldige bergpaardjes,
die evenals zij aanvde massaslach
ting van een oorlog werden bloot
gesteld. Vandaar de titel van dit
niet zelden schokkende relaas.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Barneveld: H. Jonge
den te Veenendaal: te Groot An
mers: P. Molenaar te Jaarsveld:
Waddinxveen: J. den Hoed, te Sli
drecht: Streekgemeente Oude Mij
streek: H. J. J. Drost, kand. te Df
Haag.
Bedankt voor Zwolle: G. J. Wisge
hóf te Bergschenhoek.
Benoemd tot geest. verz. in n
bejaardenpast. te Den Haag: C.
v.d. Broek, em-pred wonende
Bodegraven
GEREF. KERKEN
Beroepen te Hijlaard (tijdeli|
dienst)A. Plaatsman,
pred. te Leeuwarden, die dit bero|
heeft aangenomen.
Bedankt voor Den Haag-Loosdl
nen; C. van Zuylen te Schiedai
voor Schagen: J. P. E. Verheul
Wijhe.
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepbaar verklaard door de Cla
sis Dordrecht-Gorinchem: A.
Snoo. Ringdijk 382, Zwijndrecht.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te 's Gravenzande, Leejp;
dam. Werkendam, Utrecht en Zeisf
J. Kareis, kand. te Rotterdam.
BAPTISTENGEM
Bedankt voor Noordbergum: P. J
ger te Nieuw-weerdinge.
C.
BONN Kardinaal Döpfner,
voorzitter van de Westduitse bi n
schoppenconferentie, noemt de
verval van Paraguayaanse troepi
op de landbouwcoöperatie Jeju
waarbij acht boeren werden gedoiv
'onbegrijpelijk'. In een brief as
zijn collega in Paraguay beloo
Döpfner zijn solidariteit. De kard
naai wijst erop dat nog steeds et
priester en dertig boeren wordt
vastgehouden.
Prof. dr. K. Runia toont zich in het
gereformeerde Centraal Weekblad
ontsteld ov%r het besluit van de
regering-Vorster, om het Christelijk
Instituut tot een 'besmette' organi
satie te verklaren. Prof. Runia:
Het is voor mijzelf, die veel goede,
persoonlijke contacten in Zuid-Af
rika heeft een volstrekt onbegrijpe
lijke zaak dat de grote blanke ker
ken niet een luid protest laten
horen bij hun eigen regering. Kort
geleden ontving ik het rapport van
de synode van de N.G. Kerk, geti
teld: 'Ras, valk en nasie en volke-
reverhoudiifgen in die lig van die
Skrif'. Het is de gedrukte uitgave
van het zgn. Landman-rapport.
Daar staan veel goede dingen in.
Graag wil ik er twee citeren: Ten
eerste uit de sektie over 'Taak van
die staat'. Daar wordt gezegd dat de
staat de openbare rechtsorde moet
handhaven en dan volgt er o.a.:
Hierdie noodsakelike regsorde wat
diverse lewensaspekte moet reël,
mag egter nooit in 'n totalitére
sisteen ontaard, waarin die staat
die soewereinltett in eie kring van
ander lewensverbande aantas en
gevolglik alle aspekte van die
menslike bestaan wil reël nie. Die
algemeengeldende reël van bevoegd
heid in eie kring, geregtigheld en
liefde behoort die staat van rewolu-
sionère chaos en politieke absolu
tisme en dwinglandy te bewaar'.
Het tweede citaat komt uit de sek
tie over 'Optrede van kerk teenoor
staat'. Het luidt: 'Die kerk as insti
tuut onderwerp hom aan die ge3ag
en wette van die staat, in soverre
dit sy déelname aan die regsverkeer
en uitoefening van burgerlike regte
betref en in soverre die regsorde
nie met Gods Woord bots nie. Die
kerk moet die Woord van God aan
die owerheid verkondig, by name
die norme van die Skrlf t.o.v. on
derlinge verhoudlnge en maatska-
plike geregtigheid en die pllgte van
die owerheid in hierdie verband'.
Alleen al op grond van deze uit
spraken kan en mag een kerk als
de N.G. Kerk nooit zwijgend toe
zien. dat het recht van het Christe
lijk Instituut met de voeten getre
den wordt. Het is best mogelijk dat
men bepaalde redenen heeft waar
om men het niet eens is met be
paalde visies die vanuit het C.I.
worden gegeven, maar dat geeft
geen enkel recht om door zwijgend
toezien partner te worden in het
onrecht dat de staat bedrijft.
God of Mammon
Dolf Coppes is in De Bazuin teleur
gesteld over het memorandum van
prof. Schlllebeeckx Inzake de chris
telijke politiek. Coppes:
De gerechtigheid eist dat lk niet
van mijn buurman wegneem, wat
hem toekomt: de gerechtigheid eist
dat ik mijn buurman te eten geef
als hij in nood verkeert. Naar de
hedendaagse situaties toe vertaald,
zoals Schlllebeeckx dat wil. bete
kent dit dat christenen ln de poli
tiek heel bewust moeten zien te
weten te komen welk economisch
en sociaal systeem er de oorzaak
van is dat zoveel noodlijdende
mensen niet worden geholpen en
waarom zoveel mensen ontnomen
wordt waar ze eigenlijk recht op
hebben: zowel op kleine schaal in
onze eigen omgeving, als op grote
schaal in de wereld. Daarbij moe
ten ze éen keus maken tussen het
belang van enkelen en het belang
van velen, tussen het 'goed' van
zelfstandig te mogen ondernemen
en produceren en het grotere góed
van eerlijke verdeling en gezamen
lijk zeggenschap, tussen het 'goed'
van factor zijn in de produktie en
consumptie en het grotere goed van
mens te zijn op zoveel mogelijke
wijzen. Christenen worden tot die
keuze gedwongen, ze kunnen zich
daar niet aan onttrekken. Ze kun
nen niet twee heren dienen. God
en de Mammon. In deze keuze is er
geen mogelijkheid voor een com
promis (de rijk jongeling keert
zich om en Jezus is bedroefd): je
moet vóór of tegen zijn. In alle
teksten die als evangelie worden
overgeleverd komt dat thema het
duidelijkst van alles naar voren:
bezit en geld zijn je grootste vijan
den. Ze kunnen je tot onrechtvaar
digheid brengen: ze kunnen
doen denken dat ze tot je waardi
heid strekken.
Ik denk dat Schlllebeeckx mij mo
zeggen of het waar is dat ik i
christen een duidelijke econofl
sche keus moet maken. Dat he<
voor mij niets met linkse revolui
of marxisme te maken. Het is lol
ter een kwestie van gerechtighei
vertaald ln hedendaagse mai
schappelijke werkelijkheid. En d
mensen ook op eeuwigheid en kim
schap Gods zijn aangelegd, maa
die gerechtigheid niet mind
noodzakelijk; juist nog méér.
CH
In Protestants Nederland bespreï
prof. dr. G. Quispel Solzjenitsii
nieuwe boek 'De eik en het ka
(nog niet ln het Nederlands ve
taald). Hij komt tot een verrassei
de conclusie:
Het bedroeft mij. dat protestan
Nederland zo op zijn navel staal
dat het deze man nog altijd niet
een geestverwant heeft herkend. I
dit boek bestaat er geen twijï
aan: Solzjenitsin is christelijk
torlsch. Dat klinkt wat vreem
omdat hij van ganser harte behoo
tot een kerk vol wierook en bekrt
siging, ikonen en verering vi
de moeder Gods. Maar ln werkelijl
heid is het allang vastgesteld, d
er geen kerk is die zo verwant
aan de hervormde als de russisd
orthodoxe.