Schaakstukken
kruiswoord
Ba Ikon vijvers
Weekend-puzzel
Trouw in uw
vakantiebrievenbus
Machtsvertoon van Johan Capelle
Sensationeel begin in Natanya
Niet piekeren maar puzzelen
(Oplossing opgave nr. 576)
BTmBP HF"
Hf
wie lef heeft,
wordt lid van
het
bloem en plant
a 8 a
m 3 s m s
a a a a
a a
TROUW/KWARTET ZATERDAG 7 JUNI 1975
BINNENLAND 19
(ADVERTENTIE)
V
B
T>
A
V E
R
M
I
S
A
I
0
B
E
L
I
S
R
E
Y
K
A
R
W A
T
S
E
E
T
R
A
M
A
D
A
N
S
M
I
N
T
E
G
E
R
U
0
L
U
I
T
G A
N
G
E
A
A
E
A
s
D
0
E
s
E
N
A
F
R
Y
T
E
N
T
I
0
J
N
T
R
E
I
T
M
E
E
s
T
E
R
0
P
E
E
N
0
E
N
A
L
S
TI
L
F A
A
T
S
E
0 0
R
D
E
E
L
B
F
T
B
I
T
U
M
E
K
C
D
R
0
E V
I
G
E
E
L U
I
S
T
E
R
I
R
E
P
A
R
A
S
0
E
I
B
E
S
T A
N
D
I
I
S
I
E
R
L
Y
K
E
T
0
L
B
A
A
s
0
D
E
S
s
M
0
I
R
T
V
0
0
R
D
A
T
p
E
P
I
E
N
T
E
R
E
L
E
A
S
E
P S
s
R
S
0
R
A
A
E
L
Y
N
C
T
E
X
T
R
E
E
M
Z
A
Y
D
E
E
L T
A
L
J
N
P
V E
R
T
A
K
T
R
0
B
E
L
Y
D
E
T
Y
R
T
VORMINGSCENTRUM
DE DRIEBURG
organiseert deze zomer
een onderwijsweek 5-12 juli
voor docenten en hun gezinnen uit het
Lbo
ONDERWIJSVERNIEUWING:
KUN JE WAT MET DAT GEPRAAT?
een gezinsweek 14 -19 juli
GEZINSVRAAG: WIE VOEDT WIE OP
da's ook een week voor ouders met
kinderen
een kratieve zomerweek 4-9 augustus
WORKSHOP'75
waarin we op zoek gaan naar onze kijk
op aktualiteit
POSTBUS 122 DRIEBERGEN
telefoon: 03438 - 31 93
Ondanks driematige wederzijdse
controle zijn toch nog enkele fout
jes blijven staan: één 0 was ver
dwaald. tussen 'zwavelzuur' en
'zout' staat ten onrechte een punt
komma: en na 'verstandig' staat er
geen (óók verdwaald?).
Maar hele scharen oplossers trok
ken zich daar niets van aan en
vonden de opgave niet zo héél erg
lastig.
'Een juweeltje!' jubelt de heer P.
Nagel (81) te Bunschoten dan ook.
Vlijmscherp spot de heer A. Koene
(148) te Eindhoven: 'Jammer van
dat O'tje dat ook wel eens torentje
wilde spelen en van het vervoergde
RAMADAN.
Dit alles werd echter weer goedge
maakt door het diagram op zijn
kop te zetten!'
De heer H. Nederbragt (77) te
Utrecht merkt op: 'Deze puzzel ge
droeg zich omgekeerd aan een
schaakpartij: naarmate déze partij
langer duurde werd het gemakkelij
ker!' Deze opmerking komt overeen
met die van de heer E. C. Buissant
des Amorie (195) te Amstelveen:
'In het begin weet je nauwelijks
waar je moet beginnen, maar lang
zamerhand blijkt, hoe je de veel
heid van gegevens het beste kunt
gebruiken.'
De waardering was, ondanks de
foutjes hoog: 8.23 als waarderings
gemiddelde: verkregen uit 5 (0.7
pet), 6 (8.6 pet), 7 (19.4) 8 (29.7) 9
(29.2), 10 (12.4).
Door het gedrang bovenaan de lad
der is deze gestegen tot boven 193
punten, met als prijswinnaars: 1)
E. C. Buissant des Amorie, Straat
van Makassar 69, Amstelveen (voor
de vijfde maal); 2) mevrouw W.
Metz-Scheepstra, Krimkade 63,
Voorschoten (voor de tweede keer):
3) ir. J. J. Smidt, Nassaustraat 40,
Zoetermeer-Rijndijk (voor de tien
de maal): 4) H. en J. van Winger
den, Prins Mauritsstraat 88, Zwijn-
drecht (voor de eerste maal).
Toelichting Puzzel 577. 1) Bij de
derde worp gooide A het kleinste
aantal ogen en C (niet B) juist het
hoogst mogelijke aantal; 2) Bij de
zevende worp kwam één der spelers
boven 100 punten en hun worpen
(dus niet de totalen!) vormden een
rekenkundige rij (de totalen
kunnen uiteraard geen rekenkundi
ge rij vormen omdat zij priemgetal-
len zijn). Een rekenkundige rij is
bijvoorbeeld 15-12-18 met 3 als ver
schil; 22-12-2 met 10 (niet 20) als
verschil. mr. G. van Vorden
JS |S |7 |8 9 '10 j
'25 ■pr 27 28
Als u langer dan een week met vakantie gaat en Trouw
ook op uw vakantie-adres wilt ontvangen, dan verzoeken wij u
onderstaande bon duidelijk en volledig ingevuld aan ons
op te sturen (telefonisch kunnen wij helaas geen
vakantie-adressen aannemen).
WIJ moeten u er wel op attent maken, dat de aflevering
van dagbladen In zuidelijke landen (Italië, Spanje,
Joegoslavië enz.) over het algemeen zeer veel te wensen over laat
Wij kunnen hiervoor dan ook geen verantwoordelijkheid
aanvaarden.
Schrijf op de envelop:
Trouw V.A., Antwoordnummer 2792, Amsterdam.
Er hoeft geen postzegel op.
Zend de bon uiterlijk 3 weken voor het ingaan van uw
vakantie in!
Naa
Voorletter»
Woonplaats
Wij slja op ans vakantie-adres op-
vertrekken van ons vakantie-adres op
Ons vakantie-adres Is: camping, pension, hotel
(datum)
(datum)
adreshulanr.
plaats -
postdistrict land
Voor toezending zijn de portokosten:
naar het buitenland 6,— per week en
voor luchtpostverzending in Europa 8,— per week.
Ter voldoening van deze kosten ontvangt u een acceptgirokaart
Wilt u uitsluitend deze kaart gebruiken?
Horizontaal: 1. vrucht, 6. groot
wijnglas, 12 kaasworm, 14. plaats in
N.H. 16. aardrijkskundige aandui
ding, 18. lidwoord (fr.), 19. plaag
geest, 21. voegwoord, 22. muziek
noot, 23. slank torentje bij een
moskee, 26. toekomend deel, 29. ri
vier in Duitsland, 30. verhaal, 32.
sierplant, 33. en anderen (afk) 34.
pers. voornaamw. 36. kleverige stof,
37. water in N. Br. 38 onbekende,
39. uitgebraden stukje vet, 41.
plaats in Italië, 43. lidwoord, 44.
tandheelkundige, 45. voorzetsel, 47.
werpanker, 49. toetsing, 52. voorzet
sel, 54. oude rekening (afk), 55.
herdersgod, 57. Rijkstelefoon (afk),
58. deel van de bijbel, 59. kaas
worm, 61. witte suiker, 63. toe
spraak, 65. in massa, 67. warmte-
eenheid, 69. bijwoord, 70. tot de
(afk), 71. société (afk), 73. water
stand, 74. na dato (afk), 75. welige
was, 77. levenslucht. 79. toemaat,
80. handelen.
Verticaal: 2. voorzetsel, 3. moeras
koorts, 4. bloedhuis, 5. Assistant
Engineer (afk) 7. Oriënt Express
(afk) 8. lusthof, 9. machtiging, 10.
Emeritus (afk 11. staartster, 13.
foei, 15. aanleg, 17. verbond, 19.
kurk, 20. getroffen, 22. bergachtig
land aan de Duero 24. neon (afk)
25. voorvoegsel, 27. meisjesnaam,
28. oude lengtemaat, 31. in de
geest, 35. omlijsting, 37. bloem, 39.
paardje, 40. zelfkant, 41. Europeaan,
42. loot, 46. water in N. Br. 48. met
roest bedekt, 50. wilddief, 51. altijd,
53. tweetal, 55. bontjas, 56. godin
der overwinning, 58. Germaanse
Oppergod, 60. titel (afk), 61. fami
lielid, 62. welaan, 64. bijwoord, 66.
bloedhuis, 68. bergplaats, 72. meis
jesnaam, 75. scheik. element ,76.
rondhout. 77. scheik. element, 78.
pers. voornaamw.
Oplossingen t.e.m. woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan: Trouw
Kwartet, Postbus 859 Amsterdam.
Linksboven vermelden: Weekend
puzzel.
OPLOSSING VAN VORIGE WEEK
Hor:. 1. meter, 5. sol, 7. pedel, 11.
tere, 12. aam, 14. aga, 16. aver, 18.
ree, 20. aarde, 23. ana, 24. ar, 25.
dek, 27. koe, 28. rat, 30. st. 31.
radar, 33. robot, 34. na, 36. reden,
38. memel, 39. al, 40. la 42. rekel
44. gal, 45. el, 46. aker, 48. telen, 50.
rest, 52. gas, 53. kerel, 54. tol, 55.
mais, 57. Polen 59. eden 61. nr. 62.
lek. 63. Niobe, 66. es, 67. es, 68.
teken, 69. goela, 71. To, 73. pover,
75, Regge, 76. te, 78. rel, 79, mat,
81. Lea, 82. o.r. 83. ego 85. dadel, 87.
Ada, 88. rede, 90. oor, 91. nis, 93.
rail, 94. leges, 95. ert, 96. trein.
Vert.: 1. meer, 2. ere, 3. te, 4. ra, 5.
smak, 6 lade, 7. pa, 8. da. 9. eva,
10. lens, 11. traan 13. Aa, 15. ge,17.
ratel, 19. reder, 21. rot, 22. kabel,
25. dar, 26 kader 28. roman 29. tol,
32. rek, 33. regel, 35. alk ,37. netel,
39. als, 41. Aeglr, 43. leren, 45.
Eelde, 46. arm, 47. ras, 49. lenig, 50.
roe, 51. ton, 53. koker 56. Ans, 57.
pekel, 58. abeel, 60. Est. 62. leven
64. oor, 65. elger, 67. ester, 68. tor,
70. aga, 72. Oeral, 74. rad, 77. egel,
79. mare, 80. tent, 82. Odin 84. ode,
85. do, 86. ld, 87. aai. 89. eg, 90. os,
92. st. 93 re.
Prijswinnaars zijn: D. Smit, 'De
Burcht', Hoogezand; mevr. A. Mak-
kinga-Kuiper, Orionweg 117, IJmui-
den: H. Westerbeek, p/a Doornse-
(ADVERTENTIE)
Balkonbezitters, die mijn laatste artikelen over de vijver heb
ben gelezen, denken wellicht dat zo iets in hun omgeving niet
mogelijk is. Maar als het balkon zo groot is dat er nog wat ruim
te overblijft, als je er zelf zit, kun je er best een bescheiden
vijvertje maken, dat er toch leuk uitziet. Allerlei waterdichte en
niet te diepe vaten kunnen daarvoor dienen.
In de eerste plaats zijn er eter-
nieten bakken, vierkante en ron
de. die minstens dertig centimeter
diep moeten zijn en een doorsnee
van een halve meter of meer
moeten hebben. Deze bakken zijn
wel poreus en zullen dus aan de
binnenkant bestreken moeten
worden met een vloeibare kunst
hars. Een nadeel is bovendien
dat ze niet tegen strenge vorst
kunnen en in de winter dus ge
deeltelijk geleegd en afgedekt
moeten worden.
Gehalveerde regentonnen, waar
door twee kuipen ontstaan, vol
doen eigenlijk beter. Ze zijn ook
al helemaal in die vorm te koop,
en volkomen waterdicht, zodat er
niets meer aan gedaan hoeft te
worden dan ze op hun plaats te
zetten, er een voedingsbodem in
aan te brengen, ze met water te
vullen en te beplanten. Keulse
potten en allerlei bloembakken
van kunststof en aardewerk zijn
als vijvertje in te richten.
In zo'n mini-vijver ls plaats voor
een kleine waterlelie, een enkele
goudvis en wat guppy's (deze al
leen in de zomermaanden). In de
handel zijn speciale dwergwater
lelies te koop (voor de adressen
verwijs ik naar het artikel van
twee weken geleden): Nymphaea
tetragona, N. pygmaea en N. odo-
rata minima (alle drie wit bloei
end) en de rood bloeiende N. lay-
deckeri purpurata. N. 'Helvola'
heeft gele bloemen die niet groter
zijn dan een rijksdaalder. Dit is
een ideale waterlelie voor een
balkonvijver.
Alle niet te groot wordende wa
terplanten zijn te gebruiken.
door henk van halm
Ondergedoken levende soorten
zijn nodig om het water helder te
houden: hoornblad, waterpest,
waterviolier, waterranonkel, ve-
derkruid, watervorkje, puntkroos,
kleine fonteinkruidsoorten. Naast
de waterlelies zijn er tal van wa
terplanten met drijvend blad: wa-
tergentiaan, kikkerbeet, drijvende
waterweegbree, waternoot, veen-
wortel (maar deze is niet geschikt
voor een balkonvijver vanwege de
te sterke groei, evenals gele
plomp, drijvend fonteinkruid en
de half drijvende krabbescheer).
Als in ondiep water wortelende
waterplanten die al hun blad bo
ven water uitsteken kan ik voor
de mini-vijver gele lis, waterbies,
pijlkruid en het dwergpijlkruid
Sagittaria graminea, de lisdodde
Typha minima, grote en middelste
waterweegbree, kattestaart, water-
aardbei, kleine egelskop, water
munt, lidsteng, slangewortel en de
'waterhyacint' Pontederia cordata
aanbevelen. We moeten wel reke
ning houden met een sterke ver
meerdering door uitgroeiende zij-
stengels, afbrekende knoppen en
vertakkende wortelstokken en
daarom met maar weinig planten
beginnen, bij voorbeeld met één
wortelstok met twee groeipunten
van de gele lis.
Soorten
Het comlbineren van de soorten In
een kleine bak is het moeilijkst.
Je kunt er namelijk maar een
paar soorten tegelijk in kwijt.
Goede combinaties zijn: waterle
lie, waterweegbree, egelskop: wa
terweegbree, gele watergentiaan
en lisdodde: pijlkruid, waterbies,
kikkerbeet, puntkroos; gele lis,
kattestaart, kikkerbeet, puntkroos;
egelskop, waterranonkel, ponte
deria; lidsteng, slangewortel, wa
teraardbei, gele lis; watermunt,
lisdodde, kikkerbeet of watergen
tiaan; lisdodde, waterlelie, lid
steng; pontederia, pijlkruid, wa
terlelie. In alle bakken moeten
ook ondergedoken waterplanten,
zoals waterpest en hoornblad,
voorkomen. Van de laatste combi
natie is een fraaie foto te zien in
'De Tuin* van deze maand, waarin
Wim Oudshoorn over kleine vij
vers schrijft.
De beste voedingsbodem voor wa
terplanten is klei die liefst een
tijdje onder water heeft gestaan
en weinig, humeuze delen bevat.
Leem is ook uitstekend. Natuurlijk
is regenwater gewenst, maar waar
dat niet mogelijk is zal men het met
leidingwater moeten doen. Als dat
veel kalk bevat, is er veel kans op
overmatige algengroel. Veel drij
vende waterplanten gaan die
wierwoekering tegen.
De opstaande wanden van de bak,
die je als vijver gebruikt, zijn te
camoufleren met grote keien en
het is misschien een goed idee
tussen die stenen een paar potten
met bamboe te verstoppen. De
rietachtige stengels vormen een
natuurlijke achtergrond voor het
waterpartijtje. Bamboesoorten, die
niet al te groot worden, zijn Sina-
rundinairia nitida en S. variegata,
de laatste met aantrekkelijk bont
gestreept blad. Bamboes moeten
wel in de halfschaduw en steeds
goed vochtig gehouden worden.
Een tuinboek
Een boek waaraan de kersverse
tuinbezitter veel genoegen kan
beleven, is Tuinier met plezier',
waarin K. H. Hanisch uit eigen
ervaring schrijft wat er zoal voor
het hebben van een tuin komt
kijken. Het boek is bedoeld voor
de stadstuinbezitter, maar de
plattegrond in dit boek toont een
in mijn ogen ideaal grote tuin, 18
bij 25 meter, vele malen meer dan
de meeste mensen tot hun be
schikking hebben. In dit boek
kom ik veel ideeën tegen die ook
de mijne zijn: insekten tolereren,
plantenkeuze aanpassen aan de
grondsoort, geen al te strikte orde
nastreven. Hanisch geeft lijsten
van aanbevolen planten met een
korte beschrijving van groei en
cultuur. Wilde planten komt men
er weinig in tegen, de plantenr
behoren vrijwel alle tot het gewo-I
ne en overal verkrijgbare assorti
ment, met een enkele bijzondere
exoot ertussen. Maar zijn boek
brengt veel tuinplezier over en
dat is toch wat we allemaal van
ons lapje grond verwachten?
K. H. Hanisch: Tuinier met ple
zier. Aanleg, onderhoud en be
planting van een tuin. Uitg. Thi£
me, Zutphen. 124 blz., 17,50. -
Met groot machtsvertoon heeft Jo
han Capelle, vertegenwoordiger van
d.c. Huizum het Noordelijk Rayon
gewonnen. Deze ex-jeugdkampioen
lijkt aan zijn tweede dorbraakt be
zig te zijn, deze conclusie trek ik
na het naspelen van zijn partijen
uit het Noordelijk Rayon waarin hij
als eerste wist te eindigen voor o.a.
Sjoerd Visser, Hans Jansen, studen
tenkampioen Henk Scholten en de
talentvolle Groninger Herman
Spanjer. Met dit prachtige resultaat
heeft Capelle zich geplaatst voor de
Halve Finales van het Kampioen
schap van Nederland 1976 die in
januari van datzelfde jaar zullen
worden gehouden.
Dan nu twee partijen van hem,
wellicht niet de mooiste maar dan
toch wel erg effectief. Voor elke
tegenstander een strategie aange
past aan diens kunnen, het wapen
bij uitstek voor zwakkere tegen
standers dat, hier door Capelle
wordt toegepast op een zeer effec
tieve manier.
De eerste partij is die tussen J.
Capelle (wit) en B Stenekes. Deze
laatste heeft de Halve Finale dit
keer niet kunnen halen.
1. 32-28 19-23 2 28x19 14x23 3 37-32
10-4 4 35-30 daagt zijn tegenstan
der uit, maar deze toont direct aan
niet van plan te zijn zich nu al
bloot te geven.
4. 14-19 5 40-35 5-10 Zwart laat
zich niet verleiden tot 20-25 en
daarom besluit wit zelf het heft in
handen te nemen.
6 30-25 10-14 7 33-29 7-22 Het
alternatief is 7. 20-24 8 29x20
15x24 maar ook hier heeft Stenekes
geen zin in. Hij doet het liever op
een andere manier en zo lost ieder
een zijn problemen op zijn eigen
manier op, dus waarom hij ook
niet.
8 41-37 12-17 9 46-41 7-12 10 45-10
1-7 11 50-45 22-27 12 31x22 18x27
13 29x18 13x22 14 32x21 17x26
In de nu komende opbouwperlode
zit zwart aardig te suffen zoals
dadelijk zal blijken.
15 38-33 12-18 16 42-38 7-12 17 48-
42 16-21 18 34-29 8-32?. 19 40-34 21
27
Niet sterker ls 19. 19-23, wat
men op het eerste gezicht zou den
ken. Weliswaar levert 20 33-28
22x24 21 34-29 gelijkspel op en
dreigt zwart daarom met 20 14-19
zijn slechte lange vleugel bevredi
gend op te lossen, bevredigend (en
hoe) is het echter voor wit na 20
38-32!! zie diagram I
Het is ook niet op te lossen door
21. 23-28. 22 32x23 20-24 23
29x20 18x38 (of 18x40) 24 43x32 (of
45x34) 15x24 25 34-9 en wit wint.
Na 20 19-23 21 38-32 kan zwart
dus meteen opgeven. In de partij
duurt het even langer:
20 34-30 11-16 21 30-24 19x30 22
35x24. 'Opeens' staat zwart erg
slecht en wanneer wit goed tot 33-
28 x 28 kan komen ls de zaak wel
bekeken en in paniek doet zwart
een wanhoopspoging.
22. 13-19 23 24x13 3-8 24 33-28,
de clou 22x24 25 13x31 en wit wint.
Een leerzaam partijtje waaruit nog
eens ten overvloede blijkt hoe be
langrijk de opbouwfase in een par
tij is, helaas wordt dit nog wel eens
onderschat.
Partij no. 2. Wit J. Spoelstra zwart
J. Capelle.
1. 32-28 20-24. Een klassieke en
door Capelle weinig gespeelde zet
die echter erg goed bij het spelsy
steem en de spelopvatting van de
witspeler aansluit; ik wil hier mee
zeggen dat dit een van de manie
ren is om Spoelstra 'te pakken'
zoals dat genoemd wordt.
2 34-29 17-21. Ook dit past hier
uitstekend in. 3. 29x20 15x24 4 31-
26. Speelt zwart in de kaart. 10-15 5
26x17 12x21 6 36-31 11-17 7 31-26.
Speelt zwart nogmaals ln de kaart.
Spoelstra weet zich niet in te hou
den en toch moet hij weten dat
Capelle veel meer van de nu ont
stane spelsort afweet! Ik denk dat
er velen met mij zijn die wel eens
zouden willen weten waarom een
bepaalde zet, waarvan jezelf weet
dat het gevaarlijk is, toch op dat
moment gespeeld wordt.
I. 18-22 8 40-34 7-12 9 34-30 13-
18 10 45-40 21-27 11 39-34. M.i. is
11 37-32 beter waarna zwart zich
maar het beste kan inlaten op de
Partie Bonnard met 11. 16-21
daar hij anders wel eens in moei
lijkheden kan komen.
II. 27-32 12 38x27 32x31 13 44-
39 6-11 14 43-38 4-10! Uitstekend
getaxeerd. Er dreigde 28-23 en na
5-10 om dit te verhinderen had
zwart last gekregen met damzetjes
naar veld 5. b.v. 15 30-25 8-13 16
37-32 31-36 gedw 17 28-22 17x37 18
42x31 36x27 19 25-20 14x25 20 38-32
27x29 21 34x5 om er maar eens één
te noemen.
15 30-25 8-13 16 48-43!? Een m.i.
wat voorbarige belangrijke beslis
sing. 16. 1-6 17 49-44? Waarom?
2-8 18 50-45 18-22 (Wil geen 31-
36) gevolgd door 37-32 (36x27) 28-
22 (17x28) 33x31 met vereenvoudi
ging.)
19 37-32 31-36 20 32-27 22x31 21
26x37. Wit denkt nu ten allen tijde
te kunnen vereenvoudigen maar hij
heeft het bij het verkeerde eind
zoals nu snel zal blijken.
21. 16-21! zie diagram
Wit wil niet wachten met vereen
voudigen daar deze kans dan na
K Si
E S
Q 3 B S 3
:J a a
8 S S 5
E E 3 B E
21-26 verkeken ls, dus hakken
maar.
22 37-31? 36x27 23 28-23 19x28 24
33-31 24-30! 25 35x24 14-20 26
25x14 9x29 27 34x23 12-18! 28 23x12
21-26 29 12x21 26x48 30 338-33 11-16
31 41-37 48x12 32 33-29 12x34 33
40x29
En met een schijf achterstand is
het een hopeloze zaak. Toch hield
Spoelstra het nog twintig zetten
vol, een hele prestatie, die jamnwr-
genoeg voor hem echter zonaer
succes is geweest want Capelle
heeft wit geen kans meer gegeven
zich te herstellen. Een knappe
overwinning van Capelle die ik ln.
januari ln de Halve Finales veel
succes toewens.
Tot slot een mededeling voor de
'huisdammers'. De oplossingen vol
gen volgende week.
FRANK DROST
Bon voor inlichtingen
Naam:.
Adres:
Plaats:.
z m m m s
m m a
m m i
n c; s m
3 b a a
s a Q E s
BOB BE
E B n B a
SEEKS
In open enveloppe sender poetsegil
eenden een:
C.N.V.- Antwoordnr.1098 Utrecht.
Er dreigt nu 21 32-27 of 32-28
waaraan niet valt te ontkomen
door 21. 21-27 22 32x21 26x17
wegens 23 33-28 22x24 24 34-29
24x33 25 39x10 en wit wint.
Het begin van het traditionele
toernooi in Natanya, Israël, was
ditmaal zeer ongewoon. De onbe
kende meester Leberman, die tot
nu toe niet tot de zes beste spelers
van Israël gerekend werd, stond na
vier ronden met 3% punt vooraan.
Hij tiet grootmeesters als Liberson,
Najdorf, Pachman, Panno en Tim
man op behoorlijke afstand achter
zich. Na drie ronden had ik slechts
één punt, maar in de vierde ronde
nam ik in onderstaande partij te
gen de uit Rusland uitgeweken Is
raëlische grootmeester Schamko-
witsch wraak. Timman stond in de
afgebroken stand tegen Panno op
winst.
Spaans.
SCHAMKOWITSCH—PACHMAN
I. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4
d6 5. 0-0 Ld7 6. d4 Pf6. Te gevaar
lijk is de pionwinst 6. b5 7. Lb3
Pd4: 8. Pd4: ed4 9. c3! dc 10. Dh5
g6 11. Dd5 Le6 12. Dc6t Ld7 13.
Dc3:.
7. c3 De7 8. Tel g6 9. Pbd2 Lg7 10.
Pfl 0-0 11. Pe3!? Hier zet men in
de regel voort met 11. h3 of Lg5. De
tekstzet betekent een pionoffer, dat
voor mij nieuw was. Ik besloot dit
pionoffér met een dame-offer te
beantwoorden, al kreeg ik er dan
wel materiaal voor terug.
II. ed 4 12. cd4 De4:! 13. Lc2
De7 14. Pf5 Lf:! Na Dd8 15. Pg7:
Kg7: 16. Dd2! Pg8 17. d5 en 18. b3
zou wit een zeer sterke aanval ge
kregen hebben.
15. Te7: Pe7: 16. Lg5 Tfe8 17. Lf5:
Pf5: 18. Lf6:. Deze vereenvoudiging
is gedwongen, omdat de zwarte
stukken anders te actief zouden
worden.
x x«
iitüi
A 4i 41
A
msmu
m a m&m
aa IBAH
g wm w
Stelling na 11. Pe3!
31. Ld4: 32. Dg3 b5 33. ab5 ab5
34. 14 b4 35. h5 gh5 36. 15 Th2t 37.
Dh2: Th2:t 38. Kh2: h6 39. gh6f
Kh6: 40. Tbl c5 41. Kg3 Kg5 42.
KI3 KI5: 43. Thl Kg5 en wit gaf
op.
Een torenvangst.
Het slot van onderstaande eind
spelstudie ls tamelijk verrassend:
zwart heeft een ogenblik lang een
ongelofelijke materiële voorsprong,
maar zijn toren wordt gevangen en
twee paarden zijn nu eenmaal niet
voldoende voor de winst!
E. POGOSJANTZ
'64'-1975
18. L16: 19. g4 Na bijvoorbeeld
19. Dd3 zou d5 en Te4 volgen.
19. Ph4! 20. Ph4: Lh4: 21. D13
c6 22. D14? Ondanks het materiële
voordeel staat wit slechter. Alleen
na 22. <15! had hij kans op redding
behouden. Ik zou dan hebben moe
ten kiezen tussen het rustige 22.
c5 23. Kfl! Te5 en het scherpe 22.
...cd 23. Dd5: Te2. Direct 22. Kfl
was onmogelijk wegens Te6! met
Tf6.
22. Te2 23. Til Tae8 24. 13 Tb2:
25. g5 Lel 26. Dd6: Lb4! Echter
niet direct La5? wegens 27. Tf2!
27. De7 Tee2 28. a4 Na 28. Dd8t
Lf8 verliest wit nog meer pionnen.
28. La5! 29. Db8t. Op 29. Da5:
Tg2f volgt mat in twee zetten.
29. Kg7 30. h4 Lb6 31. Khl. Na
31. Tdl zou Ld4:f en na 31. Dd6
Tbd2 volgen.
Wit speelt en houdt remise.
OPLOSSING: 1. Kg6! Th6t! 2. Kg7
Pdf6! 3. Telt! Kd8! 4. Tal! Echter
niet 4. Te7? wegens Th7f.
4. Th7t 5. K18! Th8: Ta8t Kd7
7. Ta7t Ke6 8. Th7! Ph7:f. Na Th7;
is het pat. 9. Kg?. Remise.
LUDEK PACHMAN
