Kinderen vinden
bijbels museum
'hardstikke leuk'
Vandaag
Hervormde synode bespreekt
strijd tegen het racisme
Hervormden behandelen
politiek spreken van
synode en gemeente
Doopsgezinden in meer
slagvaardige formatie
Kunstexpositie
in ontvangzaal
J olgencle week officiële opening
Onze
adressen
Ex-Kamerlid Schouten
spreekt AR-gezinden toe
Raad van kerken
steunt protest
Chr. Instituut
Beroepingswerk
Medicijngebruik bij
Schiphol hoger
door vlieglawaai
'Hef beperking
bezoekuren in
ziekenhuis op'
TROUW KWARTET DONDERDAG 5 JUNI 1975
KERK 21
Kinderen met opdracht in de zaal Exodus by Ramses II en enkele ljjkvazen.
goge. En niet te vergeten het dage
lijkse leven in de bijbeltijd. dat
kan worden nagespeeld, compleet
met verkleedkist en in de oorspron
kelijke entourage: een oosters huds,
een tent, een stadspoort, die inven
tieve handen in een kelderruimte
van het gebouw suggestief levend
hebben gemaakt.
Herhaaldelijk wordt ih het museum
met diaprojectie en gesproken
woord gewerkt. Ke knoppen behoe
ven maar te worden ingedrukt. Dat
kan ook met een reliëfkaart van het
heilige land, waarop dan lampjes
oplichten. Boeiend zijn een serie
roomwitte luistercelletjes of stoel
tjes, waarin je bijbelgedeelten
in vele talen kunt horen. Maar het
pronkstuk is toch wel de tabernakel
dom dat Israël meevoerde in de
gebleven (het transportabele heilig
dom dat Israël meevoerde in de
woestijn) die in een aparte zaal
langzaam in het donker verdwijnt
om dan. onderdeel voor onderdeel,
in een klank- en lichtspel te herle
ven.
Half jaar
In december verhuisde de expositie
van de Hemonylaan naar de Heren
gracht. waar de veel ruimere op
bouw binnen een half jaar klaar
was. Behalve de directeur zijn er
vier medewerkers in va6te dienst.
Verder moet voorlopig met een
aantal part-timers worden gewerkt.
Met groeiend ongeduld wordt ge
wacht op het toegezegde subsidie
van de gemeente Amsterdam, waar
door een didactisch medewerker
kan worden aangetrokken.
Het museum gaat uit van een
stichting waarin het Nederlands
bijbelgenootschap en de katholieke
bijbelstichting participeren. De ver
bouwing kwam voor rekening van
het NBG. Gelden voor inrichting
werden verkregen door het lenen
van een ton tegen lage rente van
een bevriende stichting, door een
NBG-actie voor het museum die
tachtig mille opleverde en door een
aantal giften, o.m. die van het
Prins Bernhardfonds
De financiële perikelen, gebruikelijk
bij dit soort projecten, is de stich
ting nog niet helemaal de baas.
Maar er wordt hard gewerkt om het
zover te laten komen De investe
ring is dat dubbel en dwars waard.
Al was het alleen maar omdat het
bijbels onderwijs op scholen er
nieuwe impulsen door kan krijgen.
Daarvoor is trouwens een speciaal
informatiecentrum voor het onder
wijs en de catechese aan het mu
seum verbonden.
Aan de wanden van de histo
rische ontvangzaal die nog in
ongerepte staat in de koop
manshuizen, z.g. Cromhout-
huizen aan de Herengracht
366 aanwezig is en waarnaar
de museumbezoekers hun eer
ste schreden richten, zal elke
twee maanden een andere
kunstexpositie te zien zijn.
De eerste exposanten zijn
Anne Th. van der Velde, fo
tograaf en Len Munnik, car
toonist, die het 'eerstgeboor
terecht' kregen vanwege hun
nauwe banden met het mu
seum. Zij tonen belangwek
kend werk, waarop de kunst
redactie nog terug zal ko
men.
De zaal heeft een prachtige
geluidsinstallatie, die steeds
andere religieuze muziek zal
doen klinken. Te beginnen de
Engelse uitvoering van een
aantal psalmen. Verder is er
film- en diaprojectie moge
lijk.
door Ton v.d. Hammen
AMSTERDAM - Hoe komt het vernieuwde bijbels museum, dat prinses
Beatrix volgende week woensdag in het bijbelhuis aan de Amsterdamse
Herengracht gaat openen, op kinderen over? Wie het ze vraagt, want de
zaak draait onofficieel al een paar weken, hoort: Fijn. Hardstikke leuk!
Dat is toch wel een overtuigend
oordeel als je weet. dat het in dit
museum, niet voor niets ook bijbel-
wèrkplaats genoemd, vooral om dat
kind begonnen is. Hoewel ouderen
er natuurlijk net zo goed veel van
kunnen 'meenemen'.
Directeur dominee TJibbe Bijlsma
z;gt: We hebben ons een huis ge
maakt. waar iedereen zich direct
thuisvoelt. Het is door vrijwillige,
enthousiaste doe-het-zelvers onder
wie studenten mooi ingericht. Als
Je het ziet begrijp Je niet hoe het
voor zo weinig geld kon. Hij om
schrijft het als een huis met veel
materiaal om creatief mee aan de
gang te gaan. Een huis, waarin
nieuwe wegen worden ingeslagen
op het gebied van bijbelonderwijs.
Onderwijs, dat vanuit het kind wil
denken en het daarom ook voort
durend om zijn oordeel vraagt.
Daarvoor hebben we nu Juist een
prikbord hangen met papiervellet'es
ernaast, waarop de kinderen na
afloop van hun bezoek moeten
schrijven wat ze ervan vinden, wat
(te) moeilijk was. wat ze missen en
dat soort opmerkingen. Aldus de
directeur, die de hele blauwdruk
van het museum-nieuwe-stijl uit
werkte.
Creatief met de bijbel bezig zijn.
Mooie kreet. Maar hoe doe je dat
dan. zult u zeggen Inderdaad
moeilijk uit te leggen (daarom
moet u zeker komen). Toch mis
schien met één praktijkvoorbeeld al
een beetje te verduidelijken.
Blanco 'schilderij'
Ergens in het fraaie museum hangt
een lijstje met gewoon een blanco
vel papier achter glas. Dat bete
kent: Israël, zoals dat in de bijbel
staat beschreven, had een onzicht
bare God, Jahwè, terwijl andere vol
ken eromheen zichtbare afgoden
hadden: de zon, een slang, de ko
ning.
Tien tegen één dat zich daarover
ongeveer het volgende gesprekje
tussen rondleidster Greet Janssen-
Smit en de kinderen ontwikkelt.
Vinden jullie het gek, dat er een
God is die je niet zien kunt?
Kind: Eigenlijk wel. ja.
Ander kind: En daar kan ik ook
maar moeilijk aan geloven hoor.
Dus jullie vinden wat je niet
ziet. dat bestaat niet?
Instemmend, hier en daar een
beetje aarzelend, geknik.
Kijk es. hier heb jij een kwartje.
Ga daar es even een pakje liefde
voor kopen.
Groot gelach.
Kind: Dat kan niet, natuurlijk.
Waarom niet?
Ander kind: Dat gaat toch niet in
een pakje.
Nee. want het is onzichtbaar.
Net zoals bijvoorbeeld elektriciteit.
Kind: Maar als je déaraan komt
krijg je een schok door je duvel.
Net wat je zegt. Dus het- is
eigenlijk onzin om niet te geloven
aan iets dat je niet zien kunt.
Aan denken zetten
Dat is nu maar één voorbeeld van
het zelf aan het denken proberen
te zetten. Maar zo zijn er tientallen
manieren van benadering, die in
het museum worden toegepast.
Overal kunnen de bezoekers bezig
zijn in gezellige, huiselijke werk-
hoekjes. Opzet: een groep wordt in
groepjes verdeeld, gaat wel het hele
museum door dat is te doen,
want er staat niet teveel maar
concentreert zich daarna op één
onderdeel, waarover op papier vra
gen moeten worden beantwoord.
Die onderdelen zijn: de tocht van
Israël uit Egypte naar het beloofde
land (Het bevrijdingsthema dat
steeds in de bijbel terugkeert)de
bijzondere plaats van Israël tussen
de volken; de bijbel boek. beeld
(kunst) woord: de joodse gods
dienst in tabernakel, tempel, syna-
Van een onzer redacteuren
DEN HAAG In de generale synode van de Nederlandse Hervormde Kerk komt volgende week
het voorstel op tafel, een brief te zenden aan de wereldraad van kerken betreffende het programma
tot bestrijding van het racisme (PCR). In de concept-brief zet de synode haar houding tegenover
het werk van het PCR uiteen en stelt de kerkvergadering enkele vragen over het PCR.
Zuid-Afrika-debat
grondig voorbereid
Ten behoeve van het gesprek
in de hervormde synode over
Zuidelijk Afrika liggen behal
ve de concept-brief aan de
wereldraad en een beoorde
ling van deze brief door een
commissie ook nog een infor
matie-nota en een verslag
van de uitvoering van vroege
re synode-besluiten inzake
Zuidelijk Afrika op de tafel
van de synodeleden. Verder is
er een vertaling in het Neder
lands van een rapport, dat de
wereldraad van kerken heeft
gemaakt voor de vergadering
van het centraal comité vorig
jaar in Berlijn en dat gaat
over de voortzetting van het
programma tot bestrijding
van het racisme. Er is tens
lotte ook nog een gedrukte
uitgave van het advies van de
Nederlandse raad van kerken
betreffende buitenlandse in
vesteringen in Zuidelijk-Afri-
ka. Op de agenda van de
synode is de woensdagoch
tend 11 juni voor de bespre
king van deze stukken gere
serveerd.
Van een verslaggever
DEN HAAG Binnen de hervormde kerk is men het er over eens
dat de gemeente een verantwoordelijkheid heeft op maatschappe
lijk en politiek terrein. Bovendien is m§n het er over eens dat met
die sociaal-politieke verantwoordelijkheid niet alles is gezegd over
de kerk.
De hervormden menen dat zij meer
met Zuidafrikanen spreken in
Zuid-Afrika zelf. terwijl het PCR
daarentegen zijn contacten veelal
heeft met andere Afrikanen en
bannelingen uit Zuid-Afrika.
'Wij zouden zeer gebaat zijn met
een aantal open consultaties waar
door de kerken in West-Europa ge
zamenlijk de bevrijdingsbewegin
gen zelf zouden leren kennen. Wij
moeten nu vaak afgaan op hun
publicaties en verklaringen, die
voor de publieke opinie zijn be
stemd. Daaruit komt maar al te
vaak een vertekend beeld naar vo
ren, waarin overeenstemming met
de doeleinden van de Wereldraad
ver te zoeken schijnen'.
Toerisme
In de brief wordt een verheldering
gevraagd van de houding van het
PCR tegenover kerkelijke bezoeken
aan Zuid-Afrika. die in een PCR-
publicatie betiteld zijn als 'kerke
lijk toerisme'.
'Zonder nadere omschrijving wekt
dit de indruk, dat dit een totale
isolatie van de Zuid-Afrikaanse
kerken beoogt en dat is nu juist
wat het PCR door zijn tegenstan
ders vortdurend als verwijt te ho
ren krijgt'. De synode hoopt dat dit
niet zo is bedoeld en als het wel
bedoeld is. zou het goed zijn deze
aanbeveling in het Centrale Comité
nog eens uitgebreid te bespreken.
'Is het niet mogelijk, dat wij elkaar
helpen om ae voorwaarden voor
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM:
Westblaak 9-11, Rotter
dam. Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
LEIDEN:
Steenstraat 37, Leiden.
Tel. 071-31441.
Postbus 76.
DORDRECHT:
Scheffersplein 1, Dor
drecht. Tel. 078-33370.
Postbus 118.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25.
Groningen.
Tel. 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
deze bezoeken vast te stellen, zodat
het kaf van het koren kan worden
gescheiden? Bezoeken en consulta-
tiés behoren tot het wezen van de
oecumenische beweging', aldus de
concept-brief. De brief vervolgt:
'Wij proberen de bezoeken daarom
te bevorderen en zo te gebruiken,
dat ze voor bezoeker en bezochte
een gelegenheid zijn om geestelijke
gaven uit te wisselen. Het zijn deze
vragen, die voor ons van wezenlijk
belang zijn in de komende tijd en
waarvoor wij gaarne binnen een
volgende mandaatsperiode van het
PCR met u antwoorden zouden zoe
ken.
Waardering
De brief begint met het uitspreken
van waardering aan het adres van
de Wereldraad van kerken, die 'het
ons mogelijk (heeft) gemaakt om
direct te worden aangesproken door
leden van andere kerken: zo heb
ben wij leren meedenken met hen.
die in alle werelddelen elkaar wil
len helpen met de opdracht van de
christelijke gemeente binnen een
wereld waarin onze welvaart een
uitzondering is en waar geweld en
honger, uitbuiting en uitzichtloos
heid de normale schaduwen van
het bestaan van de meerderheid
uitmaken'.
Ook het programma tot bestrijding
van het racisme wordt met waarde
ring besproken. Over het geweld van
bevrijdingsbewegingen spreekt de
brief twijfel uit.
'Ons eigen gewelddadige verleden
en het pijnlijke voorbeeld van een
tien eeuwen lang elkaar te vuur en
te zwaard bestrijdend Europa heb
ben ons daarbij zowel weerhouden
van een huichelachtig en plotseling
pacifisme als ons herinnerd aan de
oude oecumenische consensus, dat
gewapende strijd wel een overwin
ning kan afdwingen, maar geen
vrede. Dat geldt nog sterker voor
terrorisme, dat wij onder alle om
standigheden afwijzen, of het nu
door vriend of vijand wordt ge
bruikt en wat ook de omstandighe
den mogen zijn'. In de brief wordt
verwezen naar de oecumenische
studie over geweld en geweldloos
heid in de strijd om gerechtigheid,
waarin bepaalde soorten geweld
met name als onaanvaardbaar wor
den verworpen. Dit zijn: de over
heersing van het ene volk door het
andere of de bewuste onderdruk
king van de ene klasse of het ene
ras door het andere., martelingen
het gijzelen van onschuldigen en
het opzettelijk of met willekeur do
den van onschuldige burgers.
Deze uitspraak neemt de synode
over. 'Wij bidden om kracht het
ook op onszelf toe te passen wan
neer wij onverhoopt weer eens in
de verdrukte groep zouden moeten
leven'.
De twijfel aan de deugdelijkheid
van geweld leidt de schrijvers van
de brief er niet toe om hulp van
humanitaire aard te onthouden aan
hen. die in gewapend verzet hun
enige en laatste middel zien tegen
het slopende geweld waarmede hun
overheid bepaalde groepen in de
aan hun toevertrouwde maatschap
pij van hun waardigheid berooft.
Schoolbehoeften. medische zorg.
voedsel en verdere steun voor hun
verzet zullen wij hun niet onthou
den. Deze steun wordt niet alleen
gevoed door onze bereidheid alle
mensen in nood bij te staan. Die
hulp spreekt vanzelf en geldt
vriend en vijand. In de brief wordt
onderscheid gemaakt tussen solida
riteit en vereenzelviging met hen
die streven naar een democratische
maatschappij. 'Wij hebben van het
euvel der vereenzelviging in onze
eigen geschiedenis te veel ellende
gezien', aldus de briefschrijvers.
Het terugtrekken van investeringen
uit Zuid-Afrika is een onderwerp
waarover binnen de kerk niet ge
lijk wordt gedacht. 'Er zijn er on
der ons. die geen heil verwachten
van desinvestering en boycot als ze
slagen en die geen vertrouwen heb-
benin de mogelijkheid om deze re
solutie werkelijk tot effect te bren
gen'. De briefschrijvers zijn zich
echter bewust, dat tot nu toe inves
teringen in landen waar racistische
regimes heersen geen noemens
waardige voortgang hebben ge
bracht in de strijd om een vol-
menswaardig bestaan, laat staan
van meer rechten voor de zwarte
bevolking'.
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT De gesprekgroep
van AR-gezinden houdt zaterdag 7
juni een openbare vergadering in
hotel Monopole te Amersfoort (te
genover het station). De vergade
ring zal om tien uur bginnen. Hte
onderwerp van de vergadering is
'Christelijke politiek nu'. Sprekers
zijn drs. A. Schouten (onlangs af
getreden als Tweede Kamerlid) en
A. H. D. Wagenaar (secretaris van
de Reformatorisch Politieke Feder
atie).
Dit is een van de conclusies van
een 74 pagina's tellend stuk over de
kerk in sociaal-politieke spannin
gen, dat de raad vor kerk en theolo
gie heeft opgesteld vor de komende
zitting van de hervormde synode, 't
stuk is samengesteld door commissie
onder voorzitterschap van ds. F. N.
M. Nijssen, directeur van Kerk en
Wereld. Onder de deelnemers aan
de commissie bevond zich de Gro
ningse prof. dr. P. J. Roscam Ab-
bing en de secretaris van de raad
voor overheid en samenleving, drs.
J. E. van Veen.
Mag en moet de kerk spreken over
sociaal politieke onderwerpen is
een vraag, die allereerst in verband
wordt gebracht met het spreken
van de synode. Na uitvoerig de
voorwaarden uiteengezet te hebben,
waaraan dit spreken moet voldoen,
wordt gezegd: 'Er is evangelische
vrijheid en evangelische partijdig
heid. De ene, heilige, katholieke
kerk is verheven boven alle politie
ke partijen. Het evangelie is vrij.
Niet te vereenzelvigen met en ook
niet zonder meer in te passen in
onze schema's, in onze partijen.
Niettemin noopt juist dat evangelie
wel degelijk metterdaad tot evan
gelische partijdigheid. God trekt
partij voor armen en ontrechten en
de gemeente heeft hem daarin te
volgen. Dat dwingt tot het doen
van een concrete politieke keuze.
Predikant
De positie van de predikant is een
andere dan die van de synode. Hij
spreekt vooral op eigen verant
woordelijkheid. De synode kan door
de uitvoerige voorbereiding, die aan
haar spreken voorafgaat, verder
gaand en concreter spreken dan de
predikant kan en mag doen.
Over het gemeente" lid wordt ge
zegd, dat het zonneklaar is, dat
deze bij voorbaat en onontkoom
baar een sociaal-politieke verant
woordelijkheid heeft, alleen al, om
dat hij op gezette tijden naar de
stembus behoort te gaan.
Ook wie de politiek zoveel mogelijk
uit het leven van kerk en gemeente
wil houden, kan onmogelijk ontken
nen, dat dat gemeentelid al stem
mend tot politiek concrete beslis
singen moet komen. Van een ge
meentelid mag men verwachten, dat
hij zal stemmen als christen, als
gemeentelid, als vertegenwoordiger
van de gemeente, als vertegenwoor
diger van de kerk. Dat wil vanzelf
sprekend niet zeggen, aldus het
rapport, dat hij dus op een christe
lijke politieke partij moet stemmen.
Wel dat hij als ohrlsten vanuit een
evangelische motivatie zal stem
men. De kerk kan en mag hem niet
voorhouden op welke partij hij
moet stemmen, mag hem echter
ook niet zonder meer in de kou
laten staan bij zijn wikken en we
gen hoe hij stemmen zal en zal
hem een eindweegs moeten begelei
den. Het rapport pleit voor politiek
pastoraat. De kerk moet zorgen dat
groepen met uiteenlopende politie
ke visie elkaar blijven ontmoeten
in de gemeente van Christus.
AMERSFOORT De Nederlandse
raad van kerken heeft zijn instem
ming betuigd met het protest van
de Zuidafrikaanse raad van kerken
tegen de maatregelen tegen het
Christelijk Instituut van dr. Beyers
Naudé.
Het moderamen van de raad van
kerken protesteert tegen de ernsti
ge verdachtmakingen in het Schle-
busch-rapport tegen het Christelijk
Instituut en tegen de pogingen dit
instituut door besmetverklaring te
isoleren uit de daadwerkelijke soli
dariteit die het over de gehele we
reld ontvangt in zijn strijd tegen
de apartheidspolitiek in Zuid-Afri
ka.
Wie geweldloos verzet tegen de
schending van mensenrechten wil
bestrijden met machtsmisbruik, zal
ervaren dat hij steeds meer geweld
oproept.
Het is de hoogste schending van de
mensenrechten wanneer de christe
nen van het Christelijk Instituut
monddood worden gemaakt, perso
nen die niets anders hebben ge
daan dan protesteren tegen de ont
houding van mensenrechten aan
zwarte medeburgers uitsluitend op
grond van hun huidskleur.
Verklaring Naudé
KAAPSTAD Dr. C. Beyers Naudé,
directeur van het Christelijk Insti
tuut in Zuid-Afrika, is van mening
dat het instituut een belangrijke
functie vervult om te komen tot
een vreedzame oplossing voor Zui
delijk Afrika. Daarom moet alles ge
daan worden om voortzetting van
het werk mogelijk te maken, aldus
dr. Beyers Naudé.
Het instituut van dr. Beyers Naudé
werd vorige week in een rapport
van een parlementaire commissie
'een besmet instituut' genoemd.
Naudé zei, dat hij er van overtuigd
is, 'dat de christelijkè waarheid, die
het instituut verkondigt uiteindelijk
zal overwinnen.
Naudé sprak de hoop uit, dat bui
tenlandse gelden, die bestemd wa
ren voor het Christelijk Instituut
nu niet gaan naar bevrijdingsbewe
gingen, die gebruik maken van ge
weld. De bankrekening van het in
stituut is reeds geslc-ten en daar
voor in de plaats is een nieuwe
rekening geopend, waarop alleen
gelden uit Zuid-Afrika zelf kunnen
worden overgemaakt Dr. Beyers
Naudé sprak dinsdag in Kaapstad,
ondanks het feit. dat er gedreigd
was met een bomaanslag. 'Het is
nu. inderdaad gevaarlijk geworden
in Zuid-Afrika uit gewetensmotie
ven een andere mening te hebben',
zo zei hij.
AMSTERDAM De algemene doopsgezinde sociëteit, de ADS,
heeft een reorganisatie ondergaan welke ten doel heeft dat de
doopsgezinden voortaan in een meer slagvaardige formatie opge
steld zullen staan. Het belangrijkste aspect van de veranderingen
is dat de plaatselijke gemeenten, die overigens volstrekt autonoom
blijven, meer èn meer rechtstreeks betrokken worden bij zaken
die het geheel van de broederschap aangaan.
De besluiten zijn genomen op de te
Amsterdam gehouden bestuursders-
svergadering van de ADS. Deze ver
gadering groef daarmee haar eigen
graf: in haar plaats komt een grote
broedersschapsvergadering, die twee
maal per jaar bijeenkomt en waar
in alle 143 plaatselijke doopsgezinde
gemeenten vertegenwoordigd zijn.
Dit laatste in tegenstelling tot de
bestuurdersvergadering waarin van
wege de regionale opbouw heel wat
gemeenten geen afvaardiging had
den met als gevolg dat deze ge
meenten zich. zacht gezegd, niet
sterk bij het geheel van de ADS
betrokken voelden.
De broederschapsvergadering krijgt
een beleidsbepalende en een con
trolerende funktie. Voor de meer
bestuurlijke zaken komt er hier
naast een broederschapsraad van
twintig leden, waarin de gemeenten
streeksgewijs naar ledental verte
genwoordigd zijn. Overigens heeft
in alle aangelegenheden de broe
derschapsvergadering het laatste
woord. In die broederschapsréad
vindt men ook vertegenwoordigers
van de verschillende doopsgezinde
instellingen. Deze hele herstruktu-
rering beoogt, nogmaals, een grote
re betrokkenheid van alle doopsge
zinde gemeenten bij het geheel en
meer communicatie tussen de ver
schillende doopsgezinde organen.
Nog één bijzonderheid: de 143ste
en jongste gemeente is die te
Stiens. Ze bestaat uit achttien
vrouwen. Mannelijke gemeentele
den zijn er niet; de echtgenoten
zijn hervormd, gereformeerd of on
kerkelijk. Intussen zijn niet alle
doopsgezinden te Stiens lid van de
ze gemeente. Sommigen gaven er
nl. de voorkeur aan te blijven be
horen tot de gemeente te Hallum.
waaronder tot dusver alle doopsge
zinden te Stiens ressorteerden.
HET UITZICHT DER DINGEN
Vaak is dit soort weer, wisselende c
bewolking en af en toe een bui, het
beste om mooie uitzichten te be- 1
wonderen. Aan de enp kant van de
flat kijk ik uit, over de slingerendet
stroom, naar het midden van ons
land. Ik zie daarbij helder weer en
vooral 's avonds, als daar van mijn j
punt uit gezien het zonlicht op valt v
allerlei heuvelruggen, vaak gesierd
met een toren die ik dan kan
localiseren. Maar op dat moment j
behoef ik niet naar de andere leant j
van de flat te lopen om te kijken
hoe het met de kustlijn staat, want
die is dan nauwelijks te zien. Daar
voor moet ik weer 's morgens zijn.
Het uitzicht der dingen is 's mor
gens anders dan 's avonds. Wat ik
's morgens heel duidelijk kan ont-
waren is 's avonds in nevelen ge- t
huid en omgekeerd. Nooit krijg ik
beide uitzichten tegelijk in de twee
ogen van mijn verrekijker. Ik moet
het altijd met een eenzijdige kijkj
doen en afwachten tot zich de an- j
der zijde aan mij openbaart. Ik heb
geen ogen in mijn rug, ik moet mij
omkeren om te zien wat achter mij
is en dan moet ik dat wat voor mij
is loslaten. Zo zijn wij blijkbaar
gebouwd.
Hst kan ons bescheiden maken in
onze begeerte om snel een oordeel
te vormen en dat uit te spreken.
Voor- en achteruitzicht relativeren j
elkaar een beetje en vooral dat te
bedenken dat alles ook altijd een I J
andere kant heeft is nuttig voor
mensen die terecht menen dat ze
zich een oordeel over de werkelijk-
heid moeten vormen om daarin op
de rechte wijze te kunnen hande
len.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Zierikzee: K. Schaap
te NOP wijkgem. Marknesse: te
Terneuzen: J. H. D. Louwerse te
Sneek.
GEREF. KERKEN
Beroepen te St. Anna Parochie: J.
van Wattum te Nunspeet; te Nieuw
Vennep: P. A. de Bres te Brouwers
haven -Zonnemaire; te Aalten: H.
Dijkslag te Winsum-Obergum.
Van een verslaggever
UTRECHT In de afgelopen zes
jaar is het gebruik van bloeddruk-
verlagende tabletten in Zwanen
burg/Halfweg verdubbeld. Dat komt
omdat die plaatsen sinds 1969 in
verhevigde mate te lijden hebben
van ernstige geluidshinder van de
luchthaven Schiphol.
Dat is de conclusie van de artsen
P. Knipschild en J. H. Ettema van
het Coronellaboratorium van de
universiteit van Amsterdam gister
middag tijdens een studiedag over
geluidshinder in Utrecht.
De artsen hebben een onderzoek
gehouden onder alle apotheekhou-
dende huisartsen en apotheken in
Zwanenburg/Halfweg en in Ui
thoorn/De Kwakel. In deze laatste
plaatsen heeft men geen toename
in het gebruik van de bloeddruk-
verlagende middelen geconstateerd.
Van vliegtuighinder is daar ook
nauwelijks sprake.
Kerkelijk protest bij
'Dijkzigt' Rotterdam
Van een verslaggever
MIDDELBURG/ROTTERDAM
Uit hervormde kring in Zeeland is
aan het bestuur van het Dijkzigt-
ziekenhuis in Rotterdam gevraagd
de bezoekuren, die onlangs beperkt
werden, weer te herzien. Bij die
beperking hebben economische fac
toren zwaarder gewogen dan men
selijke aspecten, schrijft de Zeeuw
se hervormde diaconie in een brief
aan het ziekenhuisbestuur.
Ds. T. Rinkema van het hervormd
kerkcentrum in Middelburg zegt
dat de maatregel vooral de patiën
ten uit de regio dupeert. Hij kan
zich best voorstellen dat een betere
economische planning voor het zie
kenhuis mogelijk wordt door beper
king van de bezoekuren maar daar
bij wordt volgens hem volledig aan
de menselijke kant voorbijgegaan.
De generale diaconale raad van de
hervormde kerk staat achter de
Zeeuwse brief: het probleem betreft
niet alleen mensen uit Zeeland,
maar ook uit andere streken.
Sinds lapril is in het Dijkzigtzie-
kenhuis het middag-bezoekuur (dat
van twee tot drie uur duurde) afge
schaft. He.t a vond bezoekuur is an
derhalf uur langer geworden: het
acht en daarna van half zes tot
acht. De beperkende maatregel is
genomen op verzoek van het ver
plegend personeel dat het hinder
lijk vond dat de bezoektijden voor
een deel gelijk liepen met de tijden
voor onderzoek en behandeling.
Ook personeelstekort zou een rol
gespeeld hebben. In de brief van de
Zeeuwse hervormden staat dat. ze
ker nu er in de toekomst een 'bun
deling van specialismen zal komen'
(waardoor mensen soms naar zie
kenhuizen verder weg zouden moe
ten - red.) de menselijke kant van
de ziekenhuisverzorging niet nog
meer achtergestftW moet worden.
