Aan nieuwe vrijzinnige omroep zou behoefte zijn Radio en televisieprogramma's KOLONISTEN IN MINNESOTA Leden van omroepen moeten ook de gids blijven krijgen Bezorgdheid en hoop over situatie bij christelijk onderwijs Even puzzelen Van Agt verbaasd dat cocflict zo hoog is gelopen B 1 Pensioentje 't TROUW/KWARTET VRIJDAG 30 MEI 1975 RADIO/TV Voor gezond en blij volk.... Van onze radio- en tv-redactie DEN HAAG 'Het vrijzinnig christendom mist in de ether een eigen organisatie', is een van de stellingen van de nieuwe vrijzinnige omroep in oprichting, die zich gisteren voor het eerst naar bui ten manifesteerde en voor de verandering Vrijzinnig appel voor geestelijke vernieuwing heette. Er zijn wel drie voorlopige namen in omloop. KARELTJE KNETTER Velen die een onderdak hadden in de VPRO oude stijl zijn nu dakloos, aldus de voorlopige voorzitter mr. J. Schuttevaer uit Utrecht. Zeven jaar geleden bij de omwenteling van de VPRO werd een grote groep vrijzin nigen ■overruled'. Zij gingen in ar geloosheid onder, bekende hij ech ter, zonder wrok. Dat gebeurde in antwoord op de vraag waarom de vrijzinnigen oude stijl hun inbreng totaal verloren hadden bij die omwenteling in 1968 toen de letters de lading niet meer dekten als in de tijd van ds. Spel berg. Uit reacties op een oproep voor de NOS-radio door ds. A. D. H. Huys- man te Purmer voor een eigen vrij zinnige omroep was hem gebleken dat er nog een grote groep mensen zou zijn, die sympathiseerde met die gedachte, vandaar een voorlopig bestuur en een persconferentie in Nieuwspoort. Eenderde deel van de VPRO zou nog uit dergelijke leden bestaan. Verder zijn ze al dan niet lid van andere omroepen geworden. Veel gewezen VPRO-ers hebben bij de NCRV een vluchthaven gevon den. Allicht dat daarom gisteren de vraag werd gesteld waarom alweer een nieuwe omroeporganisatie? Heeft u geen poging gedaan binnen de NCRV entree te vinden. 'Een begrijpende, goede en moedgevende vraag', was de reactie. 'De AVRO en de NCRV gaan niet met gesloten oren aan het vrijzin nig protestantisme voorbij. We zul len contact zoeken met NCRV. Maar de NCRV kan ons nooit op voet van gelijkheid binnenlaten. De vrijzinnige geesteshouding is niet iets van een uurtje, maar we willen een totaalprogramma'. Wat voor soort programma's ver wacht mogen worden werd niet duidelijk. De reactie was: Heeft uzelf een idee? En daar zijn pers conferenties eigenlijk niet voor. Maar al vast theoretisch staat op papier dat Hilversum geconfron teerd wordt met: eerbied voor het leven, vrijzinnige visie op verleden, heden en toekomst en hooghouden van geestelijk gehalte en 'toch geen vrijzinnige EO'. 'Verstrooiing mag worden verwacht op basis van gezindheid, openheid, oorspronkelijkheid voor een geeste lijk, blij en gezond volk', aldus ds. Roodzant te Odoorn in alle ernst. 'Beste vakmensen' Hij verzekerde, dat gebruik zou worden gemaakt van 'de beste vak mensen en dat de beste kwaliteit zou worden gebracht'. Als voorbeeld werd genoemd een 'doorwrochte' se rie over de universele mens Albert Schweitzer en een dramabewerking van Lessings Nathan des Weise. Veder werd gisteren ook veelvuldig teruggekeken naar de rol die het vrijzinnig christendom .in het verle den in de cultuur speelde: Het typisch vrijzinnig geluid in de Ne gende van Beethoven, de vrijmetse- laarsmüziek van Mozart, de wereld bibliotheek en het nu van het algemeen. VARA over nota Van onze radio- en tv-redactie DEN HAAG De VARA is tegen een loskoppeling van het abonne ment op een omroepblad en het lidmaatschap van de omroep organisatie die dat blad uitgeeft. Dit is een van de stellingen in een nota die de VARA heeft samengesteld naar aanleiding van de medianota tan minister Van Doorn. Binnen twee weken zal de NCRV zijn standpunt uiteenzetten. Het is de bedoeling dat de KRO ook iets in die geest doet..Gezamenlijk zul len dan de "gelijkgezinde' omroepen de hoofden bij elkaar steken, om de minister te antwoorden. Op verzoek van de omroep is de hearing over de medianota uitgesteld tot het na jaar. De VARA toonde zich redelijk te vreden over de nota van de minis ter voor het omroepgedeelte. Men is het eens met het idee het lidmaat schap van een omroeporganisatie los te koppelen van de verplichting dan ook de omroepbijdrage te beta len. Dat kan omdat het de deelna me aan het werk van de omroepor ganisaties zou kunnen bevorderen. Nu is het nog zo, dat alleen het hoofd van het gezin telt als lid van een omroeporganisatie omdat hij de omroepbijdrage betaalt. Wordt dit systeem afgeschaft dan kunnen meer leden uit een gezin lid wor den van omroeporganisaties. Als voordelen van het systeem dat het abonnement op een omroepblad automatisch inhoudt dat men ook lid is van die omroeporganisatie worden gezien dat de leden duide lijk iets terugkrijgen voor hun con tributie, namelijk de gids, die bo- André Kloos vendien voor communicatie zorgt. Als straks de contributie niet meer betekent dat men een gids krijgt, zullen veel mensen geen lid wor den. De heer Kloos voorzitter van de VARA wees erop, dat de politie ke partijen veel minder leden heb ben dan kiezers omdat volgens hem daar de band tussen lid en partij niet zo sterk is. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Minister Van Agt betreurt het dat de affaire rond staatssecretaris Glastra van Loon die. afmetingen heeft aangenomen die hij heeft aangenomen. De mi nister zei dit gisteren in een poli tieke televisierubriek Den Haag Van daag. De oorzaak van het conflict ligt vol gens de heer Van Agt in de sfeer, waarin de omstreden interviews van de heer Glastra van Loon in ver schillende bladen waren overgeko men. 'De sfeer tussen de staats secretaris en zijn naaste medewer kers was hierdoor ernstig verslech terd', aldus de minister. Minister Van Agt vond na zijn be slissing geen gesprek met de staats secretaris meer nodig. 'Geen staats secretaris kan aanblijven dan op ba sis van het vertrouwen van de mi nister'. Hij benadrukte overigens dat de persoonlijke verhouding tussen hem en de heer Glastra van Loon altijd uitstekend is geweest. De bewindsman gaf toe dat de af faire hem enigszins boven het hoofd was gegroeid. 'Ik heb altijd gedacht dat de staatssecretaris zijn onmid-. dellljk ontslag bij de Koningin zou indienen. Ik heb er geen rekening mee gehouden dat het anders zou kunnen lopen'. Het ging er de minis ter niet om om iets te ondernemen tegen D'66 of een persoon uit die partij. Als het een KVP-staatssecre- taris zou zijn geweest zou hij pre cies hetzelfde gehandeld hebben. Minister Van Agt verbaasde zich er over dat er zelfs sprake is geweest van een kabinetscrisis. 'Ik heb dat niet opgeroepen. Het was voor mij vanzelfsprekend dat er een nieuwe D'66-er op die post zou komen'. De bewindsman kon de kritiek van de staatssecretaris ook helemaal niet begrijpen. 'De veranderingen in het gevangeniswezen waren al in volle gang en met mijn volle in stemming', aldus de heer Van Agt. Over de positie van de omstreden secretaris-generaal Mulder op het departement van justitie merkte de bewindsman op, dat hij inderdaad een machtige functie had, maar dat is volgens hem een hele normale zaak. 'Hij blijft dan ook op die post', aldus de minister. Laddvr-puzzel u i 2 3 9 J- i YÊ Van onze onderwijsredactie UTRECHT In enkele jaren tijds zijn er in geheel het land dertig christelijke vormingsinstituten voor werkende jongeren op gericht. Dat is een teken dat het christelijk onderwijs nog spring levend is. Dat zei de heer L. Kohier gisteren in Utrecht op eer) debatavond over het christelijk onderwijs, die georganiseerd was door de protestants Christelijke Onderwijs Vakorganisatie (PCO) Vul horizontaal in: 1. dorpel, 2. vooraf (Lat.), 3. we relds, 4. ranonkelachtige plant, 5. uitvlucht, 6. kustvaartuig. Op de spijlen ontstaan bij juiste oplossing van boven naar beneden gelezen twee namen van weefsels. Oplossing van gisteren: Hor. 1. keker, 4. Isère, 7. leest, 9. kantoor, 11. eden, 13. part, 15. rei, 16. mee, 17. olm 18. nel 20. Ees, 22. aria, 24. Gert, 25. snuiter, 28. trein, 29. Terek, 30. kever. Vert. 1. kader. 2. elan, 3. ren, 4. lso, 5. stop, 6. elite, 8. etnologie, 9. kei, 10. ram 12, Demer 14. reder, 18. naast, 19. lis, 20. eer, 21. stier, 23. ante, 24. gene, 26. Urk, 27. tik. Doopsgezinden Op deze debatavond wisselden pes simistische en optimistische gelui den over het christelijk onderwijs elkaar voortdurend af. Men was het er wel over eens wat de taak van de christelijke school was. Volgens dr. E. de Vries, godsdienstleraar in Voorburg, was het informatie geven over het evangelie, confrontatie met de wereld èn ontmoeting met elkaar. Drs. T. M. Gilhuis, voorzitter van de Unie School en Evangelie, vond dat de christelijke school vooral door haar eigen sfeer kinde ren iets moest laten zien van de goddelijke bevrijding van mens en wereld. Maar zij verschilden nog al van mening over de vraag hoe hef christelijk onderwijs er nu voor staat. Dr. De Vries vond dat de situatie erg onzeker was. Vooral jonge mensen leven nogal onhisto risch en lijken de schoolstrijd soms vergeten. Schoolbestuurders en do centen weten niet altijd goed wat een christelijke school meer is dan bidden en bijbellezen. Tenslotte is ders minder vanzelfsprekend omdat velen anders zijn gaan denken over doop, geloof en kerk: De heer Gilhuis wees op een onder zoek van de Vrije Universiteit waaruit bleek dat driekwart Van de mensen die voor de christelijke school kiezen, daarbij bewust aan het christelijk karakter van het on derwijs denkt. Iemand uit de zaal viel hem bij door te zeggen dat niet Gilhuis idealistisch was, maar het evangelie zelf. Uit de zaal kwamen zowel hoopvol le als bezorgde opmerkingen. Be zorgd klonk de opmerking vanuit het kleuteronderwijs, dat jonge leidsters vaak niet meer weten hoe ze aan kleuters over de bijbel moe ten vertellen. Soortgelijke proble men zouden zich voordoen bij jon ge onderwijzers en leraren die zelf helemaal in een protesthouding zit ten of bij oudere leraren die te traditioneel zijn om contact te kunnen krijgen met de jeugd. Mensen die boven hun AOW nog een pensioentje van een paar honderd gulden s' jaars hebben, voelen het terecht als onrechtvaardig dat zij door verhoogde ziekenfondspremie en belasting extra 'gesneden' worden. Hun inkomen is daardoor geringer dan van iemand die alleen AOW geniet. Hans Ouwerkerk bracht daarvan een paar schrijnende voorbeelden op het scherm. Eigenlijk gek, dat een particulier als VARA's ombudsman de regering er attent op moet maken dat zij iets tolereert dat zij zelf voor onaan vaardbaar heeft verklaard. Nu is dan van een vakbondszijde de kat de bel aangebonden, maar het lijkt helemaal niet zeker dat op korte termijn een brokje onrecht vaardigheid wordt weggenomen. De staatssecretaris van financiën, drs. Van Rooyen, zei dat het een zeer ingewikkeld vraagstuk is en dat de zaak voor de bejaarden heel gevoelig ligt. Dat laatste is natuur lijk een waarheid als een koe. Van de ingewikkeldheid heeft hij echter geen kijker kunnen over tuigen om de eenvoudige reden dat hij daarover niets vertelde. Hans Ouwerkerk zei daarom, dat ook deze staatssecretaris de kunst verstaat om met een omhaal van woorden niets te zeggen. Over een jaar weten we misschien iets mee, want dat is zo ongeveer de kortste termijn waarbinnen een commissie kans ziet om over een of andere netelige kwestie een rapport uit te brengen. Dit is ook het geval ten aanzien van de pogingen om de rechten van in psychiatrische ziekenhuizen opgenomen mensen beter te waar borgen. Prof. dr. W. van Dijk, voorzitter van de daartoe in het leven geroepen werkgroep, vertelde langs de neus weg dat het gedokter aan de rechtspositie van de met een machtiging van de rechter op geborgen patiënten al begonnen is in 1936. Dat is dus bijna veertig jaar geleden. Er moeten betere garanties komen voor die rechts positie en we dienen achter de pa tiënt te staan, aldus de persoonlijke mening van de hoogleraar. De wet daarentegen gaat nog altijd uit van de behandeling. Aangezien de molens van het beleid langzaam malen, zullen nog veel psychiatri sche patiënten tot de ontdekking komen dat zij minder rechten hebben dan iemand die wegens een vergrijp wordt opgepakt. De vierde aflevering van 'Klaver weide' gaf geen reden tot tevreden heid. Er was eerder sprake van een inzinking. De tekst bewoog zich met veel clichés tussen drullig en burgerlijk. Dat moest wel leiden tot houterige uitbeeldingen van nogal irreële personen. Ik kan mij bij voorbeeld niet voorstellen, dat bouw vakkers in de imitatie-playboy Jaap Ligtvoet en de afgekeurde Stijn Nihof levensechte collega's hebben herkend. TON HYDRA Omroep Amsterdam is het niet eens met Van Doorn AMSTERDAM Het bestuur van de Stichting Amsterdamse Draadlo ze Omroep (STAD) gaat in eerste instantie niet akkoord met de els van minister Van Doorn, dat de vijf krantendirecties die in het be stuur ztten, eruit moeten. Minister Van Doorn is van mening, dat deze mensen geen deel van het bestuur moeten uitmaken, omdat ze niet representatief genoemd kunnen worden voor de Amsterdamse be volking. Bovendien is hij er bang voor dat door de krantendirecties de commercie zijn intocht doet in het bestuur. Het bestuur heeft nu besloten met een delegatie naar de minister toe te gaan om over deze zaak te pra ten. De vijf kranten die in de stichtingsraad vertegenwoorigd zijn, vormen een minderheid in de 35 man tellende stichtingsraad. Bo venden vinden de leden, dat deze vijf kranten zo verschillend zijn, dat niet voor blokvorming gevreesd hoeft te worden. De Tweede Kamerleden Keja en Van Dijk (beiden WD) hebben de minister om opheldering gevraagd over zijn houding. Zij vragen of de minister de STAD een zendmachti ging zou willen onthouden zolang de krantendirecties de stichtings raad niet hebben verlaten. Inmiddels is de 40-jarige ex-Vrije Volk-redacteur Leo Jacobs benoemd tot hoofdredacteur van de STAD, die als alles verder naar wens ver loopt, in november zal kunnen be ginnen met uitzenden. 65. Na een half uurtje zeer hard varen kregen ze de grote mailboot eindelijk te pakken. 'Knap werk. goede Verholen', lachte Humfrie H. Puckelton tevreden. Hij ging op het voordekje staan en zette zijn twee handen als een scheepstoeter aan zijn mond. 'Ahoy! Empress ahoy!' riep hij luid. 'Hier is de kolonel b.d. Humfrie H. Puckelton! Ik hoor in hut A 64. maar ik heb de boot gemist. Kan ik nog mee?' Humfries luide kreten trokken weldra de aandacht van een brave matroos, die dan ook gewillig aan de reling verscheen. 'Riep u ons?' 'Wat wilt u dan?' vroeg de matroos. 'Ik wil aan boord', zei Humfrie. 'Lég de loop plank uit, makker. Of moet ik te gen de gladde scheepsromp opklau teren?' 'Ik weet niet of het ken', aarzelde de matroos. 'Wij nemen nooit lifters mee, ziet u'. 'Leg nou maar rustig de loopplank uit en laat me aan boord', riep Humfrie. 'Ik heb hut A 64, ik heb de passa- giersprijs al betaald en ik ga dus mee. Vlug een beetje, man!' Toen zakte ratend een grote brug naar beneden en H. H. Puckelton stapte PELLI, PINGO EN HUN VRIENDEN over. 'Tot ziens, Verholen', ze kalm. 'Liever nietmompeld smid. 'Of je gelijk hebt' vond I frie. 'Blijf maar liever uit de I van zo'n stakker als ik. Doch het ook zij, hartelijk bedankt je medewerking en veel geluk de boot'. Toen zwaaide ook se Verholen ten afscheid en wi voeren de beide schepen ieder eigen kant weer op. 'Zie zo zijn we kwijtlachte de t 'En nu nog een tochtje over Kareltje'. IJ ZIJN T.JE HEBTOli ET MAAR) DE PICKM MAND ME NOMEII FERDINAND Radio vandaag HILVERSUM I KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord. 7.07 (S) Badinerie: klassieke en amusementemuz. (7.30 Nws. 7.41 Echo.) 3.24 Overweging. 8.30 Nws. 8.36 Gym. 8.45 De wonderlijke letter M: een progr. voor Het Hoilandsche Huishouden. 9.40 Schoolradio. 10.00 (S) Aubade: klassieke muz. (10.30 Nws.) NOS: 11.30 Blik op de derde wereld. 11.45 Blik op Europa. KRO: 12.00 (S) Van twaalf tot twee: KRO's pauzeprogr. (12.22 Wij van het land. 12.26 Med. 12.30 Nws. 12.41 Echo. 13.00 Raden maar.) 14.00 Muziekprogr. 14.15 Schoolradio. 14.45 (S) Interlokaal op vrijdag. (15.30 Nws.) 17.00 Zonder gren zen: rubriek over missie en zending. 17.10 (S De hutsgeklütste kinderspelen. 17.30 Nws. 17.32 Echo magazine. KRO: 18.30 Nws. 18.41 Echo. 18.50 Ver kenning: sociaal-maatschappelijke Infor matie. 18.58 Marktberichten. 19.00 (S) Licht orkest met zangsoliste. 19 30 (S) In antwoord op uw schrijven: verzoek- platenprogr. 21.00 (S) De blanke top. 22.25 Overweging. 22 30 Nws. 22.40 (S) Goal: sport en muziek. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM n AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Gym. 7.20 (S) Dag met een gaatje, met om 8.00 Nws. en om 8.11 Radiojourn. 9.00 Schoolradio. NOS: 9 20 Wat heeft dat kind? pedagogi schs rubriek. 9.35 Waterstanden. 9.40 Toerismo: toeristische informatie uit binnen-en buitenland. AVRO: 10.00 (S) Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen: populair verzoekplatenprogr. in mono en stereo. Til.00 Nws. 11.03-11.05 Radio journ.) 11.30 (S) Knipperlicht: verkeers- magazine. 11.55 Beursberichten. 12.00 (S) De platenkeuze van Willem Strletman. OVERHEIDSVOORLICHTING: 12.30 Uit zending voor de landbouw. AVRO: 12.40 (S) Koninklijke Militaire Kapel. 12.55 Radiojournaal. VPRO: 13.00 Nws. 13.11 Vandaag dit, morgen dat. 13.25 Program ma-overzicht. 13.30 Interview. 14.00 Mu ziek: De wereld van muziek en geluid. 15.30 Permanent Wave. 16.00 Nw3. 16.03 Vandaag dit, morgen dat. 16.05 Nova Zembla, met om ca. 16.30 Op weg naar de Karpaten, reisverslag (dl. 10). 17.30 Welingelichte kringen: rechtstreeks de- batprogr. 17.55 MED. NOS: Nws. VPRO: 18.11 Vandaag dit, morgen dat. P P. 18.20 Uitzending van de CHU. VPRO: 18.30 Programmaoverz. 18.31 Embargo: wekelijks themaprogr. 19.30 Radio Vrij Belgie. NOS: 19 50 Den Haag vandaag. 20.00 Nws. VARA: 20.05 (S) Omroeporkest met zangsollsten: opera muziek. (In de pauze: ca. 21.00-2110 Zondagschrijvers aan het woord. 22.00 (S) De Staalkaart. 22 50 (S) Muziek van deze eeuw. 23.56-24.00 Nws. HILVERSUM III Speciaal 0 Aan het jubileumprogramma van het Trio Louis van Dijk werken als gasten mee: Liesbeth List, Ramses Shaffy en de Amerikaanse trombonisten Slide Hampton en Frank Rossolino. Ned. 2/20.50 Zo maar een jochie is een ge dramatiseerde documentaire over het leven van de Joodse acteur Alfred Maron. Hij werkte er zelf aan mee. Ned. 2/21.30 0 Het IKOR wijdt een programma aan de in 1966 overleden schrijver en journalist H. M. van Randwijk. Ned. 2/22.35 e like Boll maakte een Duitse be werking van Paul Fosters bizarre kijk op koningin Elisabeth I. Duitsl. 2/21.30 Corry Brokken zingt zes bekende liederen en wordt begeleid door het orkest van Bert Paige. Hilv. 1/19.00 0 Dick Poons presenteert Vana vond Laat op muziek van Peter Cramer. Hilv. 3/23.02 TV vandaag NEDERLAND I NOS ,18.45 Paulus de boskabouter 18.55 Journaal AVRO 19.05 AVRO's Toppop 20.00 Journaal 20.21 KungFu 21.10 De Gebroeders Hammond 22.00 Televlzier Magazine 22.45 AVRO's sportpanor. 23.10 Journaal E.O.: (S) Gospelsound: muziek speci aal voor jonge mensen. 8.03 Klankbord. 8.10 (S) Tussen thee en koffie.. 9,03 (S) De muzikale fruitmand: verzoekplaten progr. van en voor zieken. TROS: 10.03 Pep op drie. 11.03 Drie draalt op Verzoek. NCRV: 12.03 (2) Drie tussen de middag: Bij Barend. 13,03 (S) Hier en Nu. 13.08 Drie tussen de middag. NOS: 14.02 Pop- kontakt I: Het Frits Spitsverhaal. 16.03 De Hitmeesters: de nationale hitparade in de daverende dertig. NOS: De Vakaturebank. 18.10 Joost mag niet eten. 19.03 Drie loopt achter: nostalgie. 19.10 Olympia's Ronde van Nederland. AVRO: 10.05 Burengerucht: Muziek, made in Germany. 21.02 De Negn-Uur Show. 22.02 Radiojourn. 22.05 (S) Superclean Dreammachlne. 23.02 (S Vanavond laat. 0.02 Radiojourn. 0.05 Weekend-Muziek-Magazlnel.02 Soutime U.S.A. 2.02 Continu de nacht door. 4.02 Voor dag en dauw. (2.02, 4.02 en 5.57 radiojourn.). NCRV: 6.02-7.00 (S) Klaar wakker. (ANP.23.05.) NEDERLAND II TELEAC 18.15 Duits, les 12 NOS 18.45 Paulus de boskabouter 18.55 Journaal 19.05 Onzichtbare Johnnijkinderfilm 20.00 Journaal 20.20 Daar komen de schutters 20.50 Triologie: 10 jarig jubileum van Trio Louis van dijk 21.30 Zo maar een jochie, gedramdok. 22.25 Interview Minister-Pres. IKOR 22.35 Van Randwijk 23.15 Journaal door Vilhelm Moberj Copyright Holland!» B.V. Baarn 59 Ze kwamen van elk land op aarde en ze spraken alle bekende talen en dialecten. Alle beroepen waren onder hen vertegenwoordigd en in hun gevolg liep een karavaan van dieren, die bestemd waren voor de mensen geofferd te worden: zo sjokten er 60.000 ossen, die 15.000 wagens trokken, 25.000 paarden en 10.000 muilezels die mensen op hun rug droegen. Viervoetige schepsels gaven de tweevoetige hun spijs en drank, 10.000 koeien schonken hun twee keer per etmaal melk en 'n kudde van 5.000 schapen leverde hun het vlees dat 's avonds zulke heerlijke braadgeuren over het kamp verspreidde. Die honderdduizend mensen van alle nationaliteiten en huidskleuren, die alle denkbare talen spraken hadden één ding gemeen: de zaak. De zaak had de deelnemers aan deze volksverhuizing bijeengebracht, die zonderlingste die ooit op aarde voorgekomen is. Om de zaak waren zij van huis weggetrokken, in al die verschillende landen en wereldde len; de zaak was het ten slotte, die hen samengebracht had op de pun ten vanwaar de karavaan vertrok. Die dreef hen voort over woestij nen en prairiën, over bergen en dalen, rivieren en beken en die zaak maakte dat ze de hitte van de zandvlakte en de kou van de hoog vlakte konden verdragen. En wie niet meer voort kon, en al evenmin terug, die kon niets anders doen clan ter plaatse blijven om zijn uiteindelijke lot af te wachten. De lafaards en bangen waren thuis ge bleven, de allerzwaksten waren sinds lang uitgevallen. Zo trok de stoet voort langs de niet ontdekte weg die alleen een naam was, ze gingen overdag in de bran dende zon, ze rustten 's nachts onder het koele sterrengewelf, ze liepen maanden lang, van de lente tot de herfst. Alleen een droom kon al die men sen verenigen, alleen een droom kon hen tweeduizend mijl voort drijven door de eenzaamste en meest woeste streken op aarde. Voor de stoet aan zweefde een weg wijzer dag en nacht: een gouden luchtspiegeling, een gouden vuur zuil: Goud! Dat was de zaak die ze allen gemeen hadden: Goud! Dat was het doel dat hen allen verenig de: Het Goudland! Groot was het land, mateloos, lang was de weg, eindeloos, stoutmoedig - de mensen en onbegrensd hun dro men. Zo trok elk Jaar de Goudkaravaan van de lente tot de herfst op the California Trail, maar het kwam voor, dat twee van de drie mensen die de brandende vuurzuil volgden Californië nooit te zien kregen. Een jonge man die niet jong meer is Later zou Karl Oskar Nllsson nog vaak terugdenken aan die juni- avond, toen hij op de akker bezig was en beneden bij de oever van het meer een vreemde man aan zag komen, een lange kerel met een rugzak op zijn rug; hij liep vooro vergebogen, terwijl zijn lichaam schokkerig meebewoog: de man was op weg naar hun oude blokhut. Hij bleef staan, keek eens naar het nieuwe woonhuis onder de grote suikerhornen en liep er toen heen: het was net of hij geen stuur over zijn lange, slungelachtige lijf had. Karl Oskar stond stil te staren. De eerste jaren hadden ze nog niet één bezoeker per maand gehad, nu zagen ze er ongeveer elke dag een. Maar dit was niet iemand van buren. De vreemdeling keek roi of hij verdwaald was. Toen hij Ks Oskar op de maisakker ontdekt veranderde hij weer van koe liep op hem toe. Het was nog een jonge vent, teng van bouw. Naar zijn kleding oordelen was het een pelsjager. I droeg een grote hoed, had e< zwart- en witgeblokte jas aan i een vuurrood flanellen hemd. Zl broek van herteleer werd opgeho den door een brede geelleren del, hij droeg lage laarzen, w verschrikkelijk mager en zijn kl ren waren hem veel te wijd. Karl Oskar vond dat de man zijn manier van lopen sterk as zijn broer Robert deed denken. A leen was hij langer dan Robert. I toen hij wat dichterbij kwam kc hij in het gezicht geen gelijken met zijn broer ontdekken. Het wi zeker iemand die verdwaald was i de weg kwam vragen. Goeden avond, Karl Oskar! Karl Oskar keek de vreemde betei terd aan: hoe wist die vreemi man zijn naam? Herken je je broer niet meé Karl Oskar?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 4