Film over sprookje van
Grote en kleine Klaas
Zendamateurs worden
per 1 juli geweerd
van de 27 mhz-band
Rr.:':o cn televisieprogramma's
KOLONISTEN IN MINNESOTA
Weer vier maanden geëist
tegen oud-agente, die
Aage M. in huis ontving
Kostganger bij
vechtpartij met
kostbaas gedood
Na vrijmaak door de rechtbank:
Twee jaar geëist
tegen man wegens
poging tot doodslag
Even
puzzelen
Prinsenbeek
Teleurgestelde
PvdA vergadert
over keuze F16
Tractor kantelt: dode
pot-te?
TROUW/KWARTET DINSDAG 27 MEI 1975
BINNENLAND/RADIO EN TV
KARELTJE KNETTER
HILVERSUM Pieter Verhoeff heeft zich gewaagd aan de ver
filming van het sprookje van Hans Christian Andersen 'Grote
Klaas en Kleine Klaas' die vanavond wordt uitgezonden (Neder
land 2; 22.20 uur).
Toen Verhoeff in opdracht van crm
een film mocht maken gingen zijn
gedachten terug naar meester
Dragt uit de vierde klas in het
Friese Lemmer, waar hij 'vroeger bij
in de klas had gezeten. Pieter ver
telt: 'Meester Dragt uit de vierde
klas was klein en grijs. En gerefor
meerd. Hij was geliefd en gevreesd.
Gevreesd, omdat hij graag en veel
vuldig de elkelat, die achter de
kaart van Nederland hing, hanteer
de. Maar hij was geliefd omdat hij
zo prachtig kon vertellen.
Voor vakantie
Hij had een voorkeur voor de meer
ruige verhalen uit het Oude Testa
ment. Maar één verhaal scheen
hem bovenal te bceien. Het stond
niet in de bijbel en hij vertelde het
alleen op de middagen voor de
vakantie: Grote Klaas en Kleine
Klaas.
Tijdens een avondje praten over
Apparatuur verkopen aan PTT
Van een verslaggever
DEN HAAG Voor zendamateurs, die gebruik maken van de 27
mhz-band komt er per 1 juli een definitief einde aan hun hobby.
Dan wordt een wijziging van de telegraaf- en telefoonwet van
kracht waardoor het in bezit hebben van radiotelefonen strafbaar
wordt gesteld, tenzij men in het bezit is van een machtiging.
Voor de huidige gebruikers van de
27 mhz-band zal echter een moge
lijkheid worden gecreëerd hun
hobby op legale wijze te beoefenen.
Er zal namelijk een adspirantmach-
tiglng. ook wel D-machtiging gehe
ten, worden Ingesteld, die na een
eenvoudig examen In radiotechniek
kan worden verkregen.
Voor dit legale gebruik zal een aan
tal kanalen op de 2 meterband (144
mhz) beschikbaar worden gesteld.
Het behalen van bet examen moet
binnen twee jaar geschieden met
eventuele verlenging van een jaar.
De wetswijziging was volgens de
overheid noodzakelijk omdat de re
gels omtrent het In bezit hebben
van de diverse vormen van radio-
zendapparatuur niet gelijk waren.
Zo was voor de radiotelefonen niet
voorgeschreven dat het onder
machtiging in bezit hebben verbo
den was. Voor de ir de wet ge
noemde radio eleotrhche zendin-
richtingen gold dit voorschrift wel.
Overlast
Het. enorm toegenomen gebruik van
apparatuur on de 27 mhz-band zou
de laatste Jaren g/o'e overlast, hij
het publiek hebben veroorzaakt
Herman van Veen
in serie van
onderwijs-tv
HILVERSUM 'Eenentwintig van
een kwartje' heet de nieuwe vierde
lige televisieserie van de Neder
landse Onderwijs Televisie waarin
cabaretier Herman van Veen een
hoofdrol ln speelt. Enkele andere
medespelenden zijn Paul van Vliet
en Llselore Gerritsen
De serie die bedoeld is voor de
derde klas van het basisonderwijs
en ook kan worden gebruikt voor
de tweede klas begint vanmiddag
twee uur op Nederland I.
Een Jongetje van acht jaar. ge
speeld door Joris Franssen, ls de
figuur waar alles om draalt. Hij uit
zijn emoties zoals angst, verdriet en
machteloosheid tegenover volwasse
nen. De bedoeling is dat kinderen
die emoties leren uiten ln plaats
van ze te verdringen.
In leder verhaal is er de ijscoman.
die steunpilaar ls voor het Jongetje
omdat hij steeds wil luisteren. Her
man van Veen speelt en zingt die
ljscoman.
NIEUW WEERDINGE -- Bij een
vechtpartij ln Nieuw-Weerdinge
(gemeente Emmen) is de 36-jarige
ongehuwde G. Bos om het leven
gekomen. De heer Bos kreeg met
zijn kostbaas, de 24-jarlge A. van
D. moeilijkheden over de te betalen
pensionprljs. De ruzie liep uit op
een gevecht, waarbij Bos een paar
klappen kreeg van zijn kostbaas.
HIJ liep weg en werd later gevon
den ln een droge sloot ln de directe
nabijheid van de woning waar de
vechtpartij zich afspeelde. Het
bleek dat de man was overleden.
De vermoedelijke doodsoorzaak ls
het breken van de nekwervel. Er
zal nog sectie worden verricht. De
24-jarlge heer Van D. is aangehou
den.
door storing ln de radio- en tv-
ontvangst, bij gebruik van gram
mofoons, bandrecorders enz.
Omdat de bezitter van apparatuur
voor de 27 mhz-band met ingang
van 1 juli strafbaar is bestaat voor
hem de mogelijkheid voor die da
tum hiervan rfstand te doen door
inlevering op een van de ruim drie
honderd postkantoren De PTT zal
dan een ontvangstbewijs afgeven.
Voor iedere Ingeleverde zend-ont-
vanger zal door het rijk een premie
worden uitgekeerd, die ongeveer
dertig procent zal bedragen van de
catalogusprijs van de apparatuur
per 1 januari 1975. met een maxi
mum van f 350 per apparaat.
Als een bom
Op een protestbijeenkomst ln
Dronten hebben de zendamateurs
laten weten dat deze maatregelen
voor hen als ec-n bom zijn ingesla
gen omdat ze nog in onderhande
ling zouden zijn met de PTT en het
ministerie van verkeer en water
staat De PTT merkt daarentegen
op. dat uit een bespreking met de
z-ndamateurs van hun kant sugge
sties zijn gedaan voor instelling
van een D-machtiging
De zendamateurs zouden echter lie
ver gezien hebben dat het gebruik
van de 27 mhz-band gelegaliseerd
was
vroeger, kwam meester Dragt weer
te voorschijn. Bij Andersen vond ik
het verhaal, bijna te compleet, weer
terug. Ik wilde het verfilmen. Nu is
een speelfilm maken een vreselijk
moeilijk vak. zoals me gebleken is.
Wat wij hebben geprobeerd is öm
het oude verhaal opnieuw zo te
vertellen dat het niet te veel ver
liest van de geheimzinnigheid en
kracht, die het vroeger als kind
voor je had.
Het is echter niet de bedoeling
geweest speciaal een kinderfilm te
maken en nog minder een 'geactu
aliseerde' film. Wel heeft er een
proces van ontleden en Interprete
ren plaatsgevonden, maar daarna ls
het verhaal weer. om zo te zeggen
dichtgenaaid. We hebben gekozen
voor een fragmentarische, bijna
statische 'beeldverhaalachtige' aan
pak. waarmee je hoopte te benade
ren wat je vroeger beleefde bij het
beluisteren van zo'n verhaal of het
doorbladeren van een platenboek.'
In de rolbezetting speelt Hermine
Heyermans de rol van de groot
moeder van Grote Klaas. Hans
Veerman is Grote Klaas en Bruce
Gray is Kleine Klaas.
Vlootrevue bij
opening van
Holland Festival
AMSTERDAM Een Vlootrevue
noemen de organisatoren de muzi
kale boottocht die in de Amster
damse grachten zondagmiddag
wordt gehouden ter gelegenheid
van de opening van het Holland
Festival. Tussen 15 00 en 17.00 uur
vertrekken, ongeveer om de drie
minuten, diverse soorten vaartuigen
vanaf de. Oude Schans voor een
tocht die over de Amstel, begin
Prinsengracht. Korte Leidse Gracht,
langs de Westertoren naar het eind
van de Prinsengracht varen. Op de
twintig sleepboten. dekschuiten,
een rondvaartboot en een pontje
spelen de meest uiteenlopende mu
ziekgezelschappen. zoals: Amster
dams Strijkkwartet, een draaiorgel,
het Radio Blazersensemble. Tokkel-
orkest Caecilia, Resistentie Orkest,
Collegium Musicum Judalcum, Pop
groep Sail. Harry Mooten en de
Jeugdharmonie Excelsior. Bij de
Westertoren bevinden zich twee
niet varende ensembles: Studio La
ren in middeleeuwse costuums
(Bloemgracht) en Amsterdam Sin-
fonietta (op een plezierboot ln de
Leliegracht). De bedoeling is dat
het pubüek zich langs de grachten
en op de vele brugge^ opstelt voor
het zien en horen van deze merk
waardige muzikale vlootrevue
Voor de feestelijkheden die zich
's middags om 14.30 en 's avonds
om 20 00 uur in het Concertgebouw
afspelen (verschillende orkesten
van de NOS en het Amsterdams
Philharmonisch) zijn vanaf heden
gratis kaarten verkrijgbaar aan de
kassa's van het Concertgebouw en
bij de Cisca Ticketshop ln de Am
sterdamse Schouwburg
DEN BOSCH De advocaat-gene
raal bij het gerechtshof mr. Pfeil in
Den Bosch heeft gisteren tegen de
34-Jarige straatmaker P. Op den B.
uit Maastricht wegens poging tot
doodslag twee jaar gevangenisstraf
met aftrek geëist. De rechtbank
had hem tot twee Jaar en es
maanden veroordeeld.
De man heeft op 20 Juli van het
vorig jaar ln een café te Maastricht
een zekere Asselmans een aantal
messteken ln zijn buik toegebracht.
Van een verslaggever
DEN HAAG De procureur-
generaal bij het Haagse ge
rechtshof, mr. G. Bos, heeft gis
teren- vier maanden met aftrek
geëist tegen Helma V. uit Rijs
wijk. die als hoofdagente bij de
Rijswijkse politie de beruchte in
en uitbreker Age M. enkele ma
len in haar flat in Rijswijk ont
vangen heeft.
Helma V. was door de rechtbank
(na een eis van vier maanden)
vrijgesproken. Aage M. was, ln de
tijd dat hij Helma V. bezocht (juli
vorig jaar), ondergedoken na zijn
ontsnapping uit de gevangenis in
Leeuwarden. Helma V. had uit on
vrede met de werksituatie bij de
Rljswijkse politie, opgezegd en zou
per 1 september 1974 vertrekken.
Aage M. had (ïaar enkele malen
opgebeld maar zij dacht dat het
een grap was. Waarom Aage juist
haar opbelde, wist Helma gisteren
niet meer.
Na enkele langdurige nachtelijke
telefoongesprekken stond hij op
een avond voor haar deur. Na die
eerste ontmoeting volgden er nog
enkele. Aage bleef enkele nachten
over, tot hij werd gegrepen op zijn
onderduikadres aan de Schenkkade
ln Den Haag. Door het afluisteren
van telefoongesprekken was de po
litie van de relatie met Helma op
de hoogte.
Mr. Bos noemde het vonnis van de
rechtbank, dat ongemotiveerd was,
een dooddoener. Hij vond dat er
sprake was van een ernstig feit:
Helma had als politie-agente on
derdak geboden aan een voort
vluchtige misdadiger. Helma had na
de eerste ontmoeting moeten kap
pen. vond hij. Dan was zij nooit
voor het dilemma gekomen: of de
liefdesrelatie beëindigen of een
strafbaar feit plegen.
Buiten diensttijd
De raadsvrouw van Helma, mr. A.
G. Later, was het niet met mr. Bos
eens. Zij wees erop dat de relatie
bulten Helma's diensttijd tot stand
is gekomen, dat Helma nooit de
politie heeft tegengewerkt bij het
onderzoek en dat zij Aage slechts
ontvangen heert ln haar woning.
Dat Is heel Iets anders dan onder
dak bieden: Aage M. had al een
dak boven zijn hoofd, aldus de
raadsvrouw. Een politie-ambtenaar
is niet verplicht een goede kennis
aan te geven als die kennis, hele
maal buiten de relatie om ook nog
eens iets strafbaars heeft begaan.
Zij concludeerde tot vrijspraak.
Helma heeft de verloving met Aage
inmiddels verbroken. 'Wij gaan Ie
der onze eigen weg', zei zij gisteren.
Uitspraak: 9 juni.
1
2
3
U
5
6
7
8
9
2
5
4
5
6
7
8
9
Horizontaal: 1. zangspel-vette
vloeistof, 2. telwoord-ik (Lat.)-
boom, 3. tennisterm-vroegere titel
in Algiers-wereldtaal, 4. deel van
een trap-landtong-boom, 5. rang
telwoord-akelige, 6. kerkgebruik-
spil van een wiel-koor, 7. rund-
bezitt. voornaamw»-oningewijde, 8.
traag-plaats in N.Br., 9. voor het
ogenblik
Veticaal: 1. schaaldier-boom, 2.
vrucht-vordering-onder officier
(afk.), 3. eenjarig kalf-leidsel, 4.
toespraak-vreemde munt-pers.
voornaamw., 5. vertegenwoordiger-
noorse goden, 6. vrouwelijk schaap
plaats in de N.O.P.-Europeaan, 71
Chinese lengtemaat-zijtak Donau-
lof, 8. elk-plaats in Zeeland, 9. hel
dendicht-vrucht van de eik.
Oplossing van gisteren: 1. ageren,
2. retina, 3. enigma, 4. elkeen, 5.
klagen. 6. regent. 7. oleïne, 8..niëllo,
9. rammei.
Opnieuw zijn er spanningen ln het
bejaardenoord Hagedonk te Prinsen
beek. De TROS bracht daarvan
verslag uit in Aktua TV. Volgens
de voorzitter van het stichtings
bestuur worden de moeilijkheden
vooral veroorzaakt door een
'handjevol linkse doordrammeis'
die aansturen op meer mondigheid
voor de bewoners.
Of hij daaronder rekent het hoofd
bejaardenwerk van het ministerie
van CRM werd niet duidelijk Je
zou het wel kunnen veronder
stellen, want deze topambtenaar zei
het verstandig te achten als hel
bestuur zich op sommige delen van
het beleid een beetje zou terug
trekken.
Dat is krek wat een aantal bejaarde
bewoners van Hagendonk ook ver
langt. Het zal hun wat kunnen
schelen overigens of dat links of
rechts wordt genoemd. Als ze
eindelijk maar eens ln rust en
harmonie hun oude dag kunnen
beleven. Daar draalt het om. Nie
mand schijnt dat echter te kunnen
verwezenlijken in Prinsenbeek.
Aktua haalde een jonge journalist
uit Hongkong voor de camera
om zijn licht te'laten schijnen
over de achtergronden van de
schietpartijen tussen Chinezen in
Amsterdam. Ik denk dat elke agent
van de afdelingen narcotica, gokken
en moordzaken nog wel iets meer
van de verwikkelingen afweet dan
Harold Chan. Hij vertelde in elk
geval geen nieuws.
Het medische preparaat Duogynon
is weer in het nieuws. De
staatssecretaris van volksgezondheid
heeft alle huisartsen geadviseerd
dit middel niet meer te gebruiken
als zwangerschapstest.
Misvormingen bij het kind kunnen
namelijk het gevolg zijn. Dat aan
dergelijke gevaren bekendheid
dient te worden gegeven spreekt
vanzelf. Ik heb mij slechts
afgevraagd of het in de
actualiteitenrubriek van de TROS
met de nodige voorzichtigheid is
gedaan. Oneerustheid en emoties
worden sneller verwekt dan
weggenomen.
André van Duin en Frans van
Dusschoten, aan wie de Televizier-
rlng is toegekend, heben verdrietig
gedaan over critici die niet zo te
spreken zijn over het niveau van
hun humor. Volgens Frans zou dat
wel eens op een gemene manier
gebeuren. André klaagde erover dat
een artiest geen verweer heeft als
de kritiek hem in de kraag pakt.
De mogelijkheid tot verweer bestaat
natuurlijk wel. Iedereen die meent
dat hij door een journalist onheus
is of wordt bejegend, kan in actie
komen. De Nederlandse journalistiek
kent zelfs een soort tuchtrecht.
TON HYDRA
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het bestuur van de
PvdA heeft gisteravond zijn grote
teleurstelling tegenover premier
Den Uyl uitgesproken over de keus
van het kabinet voor de Ameri
kaanse F16-jager als opvolger van
de Starflghter. Het PvdA-bestuur
heeft besloten op 14 juni 's avonds
een speciale partijraadsvergadering
bijeen te roepen om de beslissing
van het kabinet over de Starflghter
te bespreken.
De partijraad zal dan ook de hou
ding beoordelen die de PvdA-frac-
tle ln de Kamer tijdens het debat
op 5 juni over de Starfighterver-
vanging heeft Ingenomen. Zoals
bekend heeft de PvdA zich tot nu
toe zonder resultaat steeds sterk
verzet tegen de keus voor de Ame
rikaanse F16-jager als opvolger van
de Starflghter. De PvdA wil dat er
een goedkoper toestel komt.
MIJDRECHT De negentienjarige
P A M. van Wijk uit Mijdrecht is
bij het maaien van een steil talud
in zijn woonplaats met de tractor
waarop hij zat gekanteld en in een
sloot terechtgekomen. Zijn vader
haalde hem direct uit de sloot maar
hij was toen al overleden.
HAARLEM De n.v. Watertrans-
portmaatschappij Rljn-Kennemer-
land moet haar produktiecapaciteit
uitbreiden. Dat is nodig om de sterk
groeiende behoefte aan drinkwater
en water voor de Industrie in Noord
Holland te dekken.
62. 'Hoe kwam u daar op dat oude
bruggetje terecht?' wilde smidje
Verholen weten. 'Ik was te voet op
weg naar Gravendrecht'. antwoord
de Humfrie H. Puckelton. 'Ge kent
mij langzamerhand. Ik ben een
stakkerd. Bij alles wat ik moest
doorstaan, raakte ik mijn beurs na
melijk ook n,og kwijt. Ik was dus
niet in staat per elektrische tram
naar de stad te gaan. Bovendien
kon ik mijn beschadigde jasje niet
laten herstellen, want ook de kleer
maker jïst 'zijn geld'. Hij klom nu
op het dak van het kajuitje en
vervolgde: 'Ik ben echter zo ver
standig altijd naald en draad mee
te voeren. Dies naaide Ik zelf mijn
schone zakdoek op het brandgat in
mijn rug. Het staat wel niet mooi,
maar het ls tenminste heel. Kijk
maarDe geplaagde Brit toonde
zijn rug aan de smid en Kareltje,
die ervan moest grinniken. 'Wat
mal', zei hij. Toen riep de smid
plotseling: 'Meneer Puckelton! Kijk
PELLI. PINGO EN HUN VRIENDEN
A JE OP REIS,
uit!' Maar hij was al te laat.
kend smakte Humfrie met
kaak tegen de brugboog en ri
lings viel hij in het kombof je,
hij wenend op een bank ging
gen. 'Hebt u zich bezeerd?'
smidje Verholen angstig,
goed steunde Humfrie. 'Mi
auto in het water een gat
jas..., de beurs verloren...,
de brug gezakt en nu bijna
kaakfraktuur. Zeg nu nog eens
Humfrie H. Puckelton geen
kerd is
DUS GA IK MEE..,H
P6AATS GENOEG V0C
MUN SCKEPt
Rad.o vanr'"i";g
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws 7 02 Het levende
woord 7 07 (S) Badlnerie: klassieke mu
ziek. (7.30 Nws. 7.41 Echo.) 8.24 Overwe-
Ki-.ig 8 30 Nws 8.36 Gym. voor de huis
vrouw. 8.45 De wonderlijke letter M: eon
progr. voor Het Hollandsche Huishouden.
0 40 Schoolradio. ÏO 00 (S) Aubade: klas
voor schippers. 12.00 (S) Van twaalf tot
twee: KRO's pauzeprogr. (12.22 WIJ van
het land 12.26 Med. 12.30 Nws. 12.41
Echo. 13 00 Raden maar.) 14.00 Hulsbez.
14.15 Schoolradio. 14 45 (S) Interlokaal
op dinsdag (15.30 Nws.) Overheldsvoorl.:
17.00 Nws uit de Nederlandse Antillen.
no.
PP: 18.19 Boeren Partij. KRO: 18 30
Nws. 18 41 Echo. 18.50 Progr. voorbe
schouwing. 19.00 (S) Zin ln muziek:
amateurs geven de toon aan. 19.45 In
stemmen met velen: het gezongen woord
ln de liturgie. AVRO: 20.00 (Si Vana
vond: muziek, gezelligheid en verstrooi
ing. 22.30 Nws 22 40 Radlojourn. 22 50
(S) Vanavond laat nws 23.20 (S) Er
floot een vogel ln de wel 23.55-24.00
Nws.
HILVERSUM II
AVRO: 7 00 Nws. 7 11 Ochtendgym.
7 20 (S) Dag met een gaatje, met o m.
8 00 /Nws en 8.11 Radlojourn. 8 50 Mor
genwijding. NOS: 9 00 Uitgebreide repor
tage. 9 35 Waterstanden. AVRO: 9.40 (S)
Inleiding tot muziekbegrip. 10.00 (S)
Voor de kleuters, 10.10 Arbeidsvitaminen:
populnlr verzoekplaten progr. met om
11 00 Nws. en om 1 1.03-1 1.05 Radlojourn.
11.30 (S) Rondom Twaalf: een uur aller
lei voor ledereen. met om 11.55 Beursbe
richten. OVERHEIDSVOORLICHTING'
12 30 Ultz. voor de landbouw. AVRO:
12.40 (S) Amusementsmuz. 13 00 Nws.
13.11 Radlojourn. 13.21 (S) Bariton en
plano: moderne liederen 14 00 (S) Niet
na middernacht, hoorsnel 14.35 (S En
gelse koormuz. 15.08 (S) Radio Kameror
kest. met soliste: klassieke muz. 15.25
(S) Met muziek op stap 16 00 Nws. 16 03
4ad!oJourn. 16 05 (Si Kindermagazine.
17.00 (S) Mobiel: een beweeglijk pro
gramma voor beweeglijke mensen. 17.55
Med
HILVERSUM II
AVRO: 18.00 Nws 18 11 Radlojourn.
18 21 Gesproken brief. 18 25 Tout a tol.
18 50 Toppers van toen (gr.. 19 25 (S)
Bary-nage: praten en platen NOS: 19 50
Den Haag vandaag 20 00 Nws. KRO:
20 05 Overweging. 20.15 (S) Radio Kame
rorkest met solisten: moderne muziek.
21 15 Babel-publlek: literatuur en samen
leving 22.15 (S) Viool en planoklassleke
muziek. 23.15 Babel-kalender: kort kultu-
reel nws. 23.30 (S) Klavecimbel en orgel:
Speciaal
TV vandaag
0 In het EO-programma praten
vertegenwoordigers van ARP, PvdA
en VVD over Abortus, wet en gewe
ten.
Ned. 2 20-21
0 In Nader Bekeken achtergron
den en drijfveren van de Baader-
Meinïioffgroep, bekeken door drs.
K. Veling van de tkeol. hogesch.
geref.-vrijgem. te Kampen en door
ir, J. v. d. Graaf, hoofdbest.lid ge-
ref. bond. Ned. 2 21.35
0 Actualiteiten in Hier en Nu van
de NCRV
Ned 1 22.05
0 Mïct Nationaal Jeugdorkest
speelt de Gospel Rhapsody van Pi
Scheffer.
Ned. 1 22.45
0 De VPRO vertoont de door Pie
ter Verhoeff geregisseerde film
Grote Klaas en Kleine Klaas, geba
seerd op het sprookje van Ander
sen.
Ned. 2 22.20
0 Donauschiffer is een in de oor
log gemaakte Duitse film met Ililde
Krahl en Attila Hörbiger in de
hoofdrollen.
Duitsl. 2 19.30
0 Marijke Smit Sibinga Klave
cimbel en Albert de Klerk orgel,
vullen het laatste half uur van het
KRO-programma.
Ililv. 2 23.30
klassieke muziek. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
VAR: 7.02 Drie op je boterham. 9.03
(S) Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie draalt op
verzoek van mensen uit de sportwereld.
12 03 (2) Drie draait tussen de middag:
VARA's visitie vanuit 14.03 Gesode-
meurders: een mieters progr. 16.03 (S)
Mix, met o.a LP-top 20.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10
Joost mag niet eten. 18.35 Olympla's
Ronde van Nederland, vara: e.aen drie
loop achter: Pop rekonstruktle. 20.02 (S)
Nashville. 2102 (S) Jazz en Blues. 22 02
iS) (P)opdonder. 23è02 Wachten op mid
dernacht. 0.02 (S) Nacht-drie-draal. 2 02
HELP! Voor werkers ln verplegende en
verzorgende beroepen. 4 02 Truck, progr.
voor vrachtwagenchauffeurs. KRO: 6 02-
7.00 (3) Scheer je wegg.
ANP.21.05
NEDERLAND I
NOS-NOT
11.35-12.00 Schooltelevisie
14.00-14.25 Schooltelevisie
NOS
18.45 Paulus de
boskabouter
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Boij Dominic
19.30 Naar de eilanden
van Indonesië
20.00 Journaal
20.21 Bartje, tv-serie
21.15 Mini-voetbalshow
22.05 Hier en nu
22.45 Nationaal
jeugdorkest
NOS
22.55 Den Haag
vandaag
23.10 Journaal
NEDERLAND II
TELEAC
18.15 Het menselijk
lichaam (11)
NOS
18.45 Paulus de
boskabouter
18.55 Journaal
EO
19.05 EO-kinderkrant
19.30 Citij of the bees,
pop. wetensch.
film
20.00 Journaal
20.21 Abortus, wet
en geweten, inf.
prog.
21.05 Looft den Heere,
muziek prog.
21.35 Nader bekeken
VPRO
22.00 Film, portret
van Buster Keaton
22.20 Grote Klaas en
kleine Klaas, film
23.05 Journaal
door Vilhelm Mober
C'np.vriKlK UoUniidiii Ii.V. 11aor
56
Ze zouden helemaal bij het begin
moeten beginnen. Ze moesten een
bestuur kiezen voor gemeente en
school, een onderwijzer benoemen,
en bovendien een soort van recht
bank instellen, waar onderlinge
twisten in hun eigen taal behan
deld konden worden; verder wilden
ze nog een eigen kiesdistrict vor
men met een vertrouwensman, die
hun zaken bij het bestuur van het
Territorium behartigde.
Er werden aan hen ln hun nieuwe
situatie eisen gesteld, die hun to
taal onbekend waren geweest in
Zweden. Zij alleen waren verant
woordelijk voor hun maatschappij,
ze hadden geen hulp van buitenaf
te verwachten, ze moesten zichzelf
maar redden. Er werd een prijs
gevraagd voor de vrijheid in het
nieuwe land. Van hen die tot nu
toe geen verantwoording gekend
hadden werd nu gevraagd dat ze
mede verantwoordelijk zouden zijn.
va.i hen die tot nu toe alleen op
eigen belang uit waren, vroeg men
nu een wil tot samenwerking, en de
eigengerelden moesten leren luiste
ren naar de mening van andere
mensen. Ze moesten hun pas ver
worven vrijheid Ieren gebruiken: ze
moesten in Noord-Amerika de proef
vrije burgers 10 zijn met vrucht
doorstaan.
Door de eisen die het nieuwe va
derland aan hen stelde, kwamen er
krachten in hen tot ontwikkeling,
die ze thuis nooit gebruikt hadden.
Ze veranderden Amerika en
Amerika veranderde hen.
2
Vier Zweedse kolonisten in het St.
Croix-dal wachtten op een vroege
'juriimorgen elkaar op en liepen ge
zamenlijk door de velden. Ze had
den met hun vieren op zich geno
men een geschikte plek voor een
kerkhof te zoeken.
Ze waren echtei ook al eens op
zoek geweest, die keer was het naar
land. waar ze zich konden vestigen
om er de rest van hun leven door
te brengen. Nu wilden ze het stukje
grond uitzoeken, waar ze na hun
dood begraven zouden worden.
Het was een stille, heldere morgen.
Het dal van de St. Croix lag daar
onder een klare hemel uitgestrekt.
He, had sterk gedauwd ln de nacht,
de grond was erdoor verkwikt, krul
den en bladeren glansden nog
vochtig en geurden als na een re
genbui. De vruchtbare grond begon
al wat warm te worden door de
gloed van de zon. Het was nog niet
drukkend heet. alles groeide en
bloeide fris en welig, de bomen
stonden vol ln het blad, en de
velden beloofden een rijke oogst
aan korrels en stengels, aan blade
ren en bloemen, aan gras en hooi,
aan knoppen en takken, aan al dat
helle, frisse groen op aarde.
De vier mannen liepen in zuidoos
telijke richting door een gebied
met dichte loofbossen. Daar ston
den rode en zwarte eiken, zwarte
en witte notebomen, espen en lin
den. Ze drongen door struikgewas
heen en zagen hier en daar wilde
pruimebomen in bloei staan. Rond
om hen groeide en bloeide heel
die wilde heerlijkheid van de zo
mer, die zou rijpen tot een over
vloed aan bessen en vruchten.
Ze liepen ernstig en stil, het onher
roepelijke van hun emigratie stond
hun duidelijker dan ooit tevoren
voor de geest. Hier in dit land
zouden ze de rest van hun leven
doorbrengen, hier zouden ze ook na
hun dood blijven. Toen ze wegtrok
ken hadden ze zich dat gevolg niet
zo gerealiseerd: dat hun graf gegra
ven zou worden in een geheel an
dere aarde dan die van hun voorge
slacht.
Het woud werd dichter, de boom
toppen verhieven zich hoger,
vier mannen volgden een Indian
pad dat zich voortslingerde la
zandsteenklippèn en ravijnen,
waadden door beken waar het
ter met luid geklater uit de stei
spoot. Ze kwamen bij een o]
plek. waar een paar grafheui
waren, met lang gras begroeid. In
anengraven. Onder het welige wi
gras lag het gebeente van vroeg
heersers over deze terreien te v
gaan. Blanke mensen die In
christelijk land geboren waren v
den na hun dood niet ln de bu
van die heidense graven ligg
Hier was de aarde besmet en v
ontreinlgd door heidendom en
goderij. Hier was het de plek n
voor het kerkhof van de nleu
gemeente.
Ze liepen verder en kwamen aan
oever van het Ki-Chi-Saga-me
Ze volgden de oevers en liepen
een grote Inham heen en hield
weer halt. Was het hier misschi
een geschikte plek? De begrai
plaats moest in een mooie omf
ving liggen, dat kon het verdri
van de n:ab'>-"- n 'Meen ma
verzarhipn het e
hooaeeien M. zodat t
goed zich: ba.ii \v is
