gewetensvragen
ver welvaart
van der Luit
pijltjes
STICHTING
A.A.Z.- NUTSZIEKENFONDS
'S-GRAVENHAGE
TWEE PONSTYPISTES
Drugs
voor jonge
mensen
s
De krant is nooit weg.
De krant is nooit weg.
ONDERWIJZER
ONDERWIJZERES
lankh0rst
beroepsvisserij
allround
vertegenwoordiger
katwijk
dogenten
PW
/KWARTET ZATERDAG 17 MEI 1975
H21
[t dé" economische ontwikkeling ons meer welvaart gebracht?
ngelijke inkomensverdeling rechtvaardig?
:hikt de consument over economische macht?
t de waardering van de arbeid wijziging ondergaan?
onze welvaart ten koste van de ontwikkelingslanden?
Ier
land zal ontkennen dat vra
nks deze in onze dagen van
'a ende aard zijn. Natuurlijk
zij ook vroeger wel gesteld,
kwijls in nauw verband met
:aag naar inhoud en werk-
van de economische we-
hap. Het zou boeiend zijn,
gaan hoe economen in het
den zich plachten op te
n tegenover zulke vragen,
ïrmoed, dat de meesten van
Jng zijn geweest dat dit
vragen buiten de economie
horen. Ik denk d^t er te-
oordig verandering komt in
nanier waarop economen
opstellen tegenover derge-
vragen. Althans dat hoop
n daarom verheug ik mij
de verschijning van de pu-
tie van dr. R. L. Haan, die
•dactie mij verzocht aan te
igen. Dr. Haan behoort toti
etenschappelijke staf van de'
ppmische faculteit der Vrije
•rsiteit te Amsterdam.
sidee
I
lenpaan is er sterk van over-
dat de feitelijke economi-
ontwikkelingen moeten lei-
ot een principiële bezinning
taak en methode van de
ischap der economie. Van
dat zijn studie, getiteld 'E-
tnte in principe en praktijk',
andertitel draagt 'Een me-
ilogische verkenriing'. Bij
verkenning gaat hij uit van
ijsbegeerte der Weisidee, en
verblijdend te constateren
wens niet voor de eerste
dat die wijsbegeerte niet
litend tot behoudende con-
s behoeft te leiden, maar
een waardevol hulpmiddel
zijn voor het denken in
schappijkritische zin over
edendaagse problemen der
ü^nleving. Ik ga hier niet in
methodologische (d.i. vak-
jfische) beschouwingen van
:hrijver. De kanttekeningen
k daarbij zou willen maken,
1 gaan verschijnen in het
P naandelijkk tijdschrift Phi-
I 4hia Reformata. Hier beperk
ij tot de praktische vragen
Ür. Haan behandelt, en die
de aanhef van dit artikel
eldde. Ik laat nu een weer-
volgen van de hoofdlijnen
zijn betoog.
fi«
39ep van de markt
•.hrijver gaat er van uit. dat
momie een sociale weten-
en daarom gebaseerd
zijn op een sociologie die
werpt op de opbouw van de
ichappij en op haar ver-
lend geaarde structuren. Al
t is dan duidelijk, dat het
imiseh proces niet alleen
:king kan hebben op de
want dat is slechts één
de vele samenlevingsvor-
Wel heeft de markt ten
:hte een belangrijke greep
samenleving gekregen, zo-
winststreven, concurrentle-
t. 'eigenbelang, vereenza-
e.d. ook andere cultuurge-
gin hebben aangetast. De in-
1 van het economisch proces
de economische orde (de
schappijstructuur) werd
voldoende in het oog ge
nie11- terwijl juist verandering
de economische orde de
is van het vraagstuk der
omische ontwikkeling.
dsterse orde
betekende het streven tot
oqiische ontwikkeling der
landen in feite de vesti-
- van een stuk westerse eco-
^Ische orde in een cultureel
laat dat daarop niet is aan-
gd. Een ander bedenkelijk
lg van de ontwikkeling der
kteconomie was. dat de ar-
in het bedrijfsleven niet
werd gezien als zinhebbend
lchzelf, maar alleen als mid-
tot een uitzichtloze con-
ptiewedloop of produktie-ex-
sie. Vervolgens is de toene-
g van de stroom van gepro-
eerde goederen en diensten
onbeteugelde wijze haar doel
bijgeschoten. De overmatige
luktie van materiële goederen
gepaard met gebrek aan
ediging zowel in de arbeid
in hét resultaat ervan.
belse inspiratie
i*
bijbelse visie op gerechtlg-
en menselijker vrijheid en
intwoordelijkheid moet (met
ulp van informatie uit we-
schappelijk onderzoek) leiden
gevolgtrekkingen omtrent de
slijke toekomstige economl-
ontwikkeling. De bijbelse
rfiratie is broodnodig, wan-
men zich wil inzetten voor
tenen die onmondig zijn met
ekking tot onze besluitvor-
ig (dat zijn de derde wereld,
nageslacht en de 'natuur).
moet er rekening mee wor-
gehouden, dat deWelvaarts-
?ing die» de economische
ei heeft gebracht, algemeen
.f'k wordt overschat. Met name
^vereenzelviging van welvaart
nationaal produkt. en de ba
ng van het wplvaartsb^vrip
het markt.eebeuren. hebban
deze overschatting geleld.
door prof. dr.
T. P. van der Kooy
Het is noodzakelijk de schadelij
ke effecten van de economische
groei te bestrijden, en de sa
menstelling en organisatie van
die groei te verbeteren. Daarbij
is de geldmaatstaf een onge
schikt criterium, want wel
vaartsstijging betekent dat de
mens beter tot zijn recht komt,
dat zijn vrijheid en creativiteit,
en zijn samenwerking met de
medemens worden bevorderd.
Bedreiging
Zo staat het huidige ongerichte
en tijdverslindende produktie-
proces een voldoend aanbod van
ouderlingen, diakenen, sociale
werkers en deelnemers aan poli
tieke actie in de weg, en ook
laat het onvoldoende ruimte
voor de noodzakelijke studie en
bezinning omtrent de dringende
vragen van de tijd. Onze econo
mische orde heeft te weinig
waardering voor andere dan
marktarbeid. Wanneer de over
heid hierin verbetering pro
beert te brengen, wordt dit vaak
gezien als een bedreiging van
ons economisch bestel. Toch is
verbetering dringend nodig Al
lereerst is een grotere gelijkheid
der inkomens van belang. Want
begrenzing van de groei van de
industriële produktie vereist een
gedemocratiseerde besluitvor
ming en een eerlijke verdeling
van de lasten die de aanpassing
meebrengt. Ook is het onrecht
vaardig de inkomensverdeling te
baseren op de bestaande onge
lijkheid in intellectuele en artis
tieke begaafdheid.
Grenzen stellen
Een volgend punt is dat het
verkoopbeleid van de onderne
mers erop is gericht, op grond
van het winstmotief behoeften
op te wekken, terwijl toch de
produktie plaats moet vinden ter
bevrediging van werkelijke be
hoeften. De consument is niet
bij machte de vervulling van
wezenlijke behoeften af te dwin
gen. De overheid moet als hoed
ster van het publiek belang
grenzen stellen aan de actie
ruimte van de ondernemer. Ook
moet de waardering van de ar
beid wijziging ondergaan. Het
bij ons heersende arbeidsethos
dateert uit de tijd waarin mate
rieel gebrek nog op grote schaal
voorkwam. Ook moet het aantal
op de markt beschikbare arbeids
plaatsen rechtvaardig worden
verdeeld. Investeringsbeslissin
gen moeten op hun maatschap
pelijk nut worden beoordeeld, en
de arbeider moet meespreken in
de doelstelling van wat zinvolle
arbeid zal zijn. De economische
politiek moet niet Blijven stre
ven naar volledige werkgelegen
heid binnen een onveranderde
economische orde, en naar op
voering van inkomens zonder te
letten op de samenstelling van
het nationaal produkt. Bij af
remming van de groei van de
materiële produktie is een volle
dig gespreide werkgelegenheid al
leen met inkomensbeperking te
bereiken. Vermeden moet wor
den dat de belangen van de
ontwikkelingslanden worden ge
schaad bij atremming van de
groei. Want onzè welvaart berust
reeds in niet geringe mate op
aan de arme landen toegebrach
te schade.
De lezer zal begrijpen dat ik met
grote stappen door het uitvoerig
geargumenteerde betoog van dr.
Haan ben heengegaan. Ik kan in
het beknopte bestek van dit ar
tikel zijn argumenten niet stuk
voor stuk bespreken (en daar
eventueel mijn kanttekeningen
bijplaatsen). Laat ik volstaan
met te zeggen dat ik zijn betoog
in grote lijnen kan onderschrij
ven. Wie zich verder wil oriënte
ren schaffe dit geschrift aan.
Dr. R. L. Haan. Economie in
principe en praktijk. Een metho
dologische verkenning. Uitgave:
Jan Haan B.V., Groningen 1945,
127 blz. Prijs 16.50.
Begrafenissen-Crematies
Rouwkamers te Leiden en Wassenaar.
Transporten in binnen- en buitenland.
Leiden, Haagweg 31, Tel 071-23574
Wassenaar, Deylerweg 127, Tel. 01751-12436
Katwijk, Heinsiusstraat 10, Tel. 01718-15185
Voorschoten, Hyacinthstraat 7, Tel. 01717-5985
As. leraar zoekt WOON
GELEGENHEID 2-3 k.
flat of woning eensge-
zinswon. in Rijnsburg of
omg. Tel. 010-168670.
H6
Uw flatwoningen, villa's
en bungalows, kantoor
ruimten en etages wor
den snel verhuurd of ver
kocht door kamer- en
etagebemiddelingsbedrijf
•CENTRUM -BV' op
woensdag, donderdag en
zaterdag a.d. Van Baer-
lestr. 24, Den Haag, tel.
070-654778. Steeds van
11.00-18.00 uur.
HL6
auto's en autobenodigdhèden
Te koop BMW R 60
Bouwjaar 1966. Prijs
2000. Te bevr. Aloëlaan
39, Leiden.
HL16
Op ons kantoor is plaats voor:
Geboden wordt:
een goede werkkring in een modern
kantoor
goedé arbeidsvoorwaarden en gun
stige werktijden
Schriftelijke sollicitaties kun
nen worden gericht aan de
directie, Loosduinséweg 9,
's-Gravenhage.
Ook kan telefonisch een af
spraak worden gemaakt
no. 070-92 43 31.
Gebruik en misbruik
Twee deskundigen
met veel ervaring, een
geestelijke en een psy
choloog, vertellen wat
iedereen van drugs
zou moeten weten. Tal
van feiten die klare
taal spreken.
De diverse aspecten
van drugmisbruik. Het
sociale euvel. De pre-
ventie-mogel i jkheden
De behandeling van
drugverslaving. Met
adressen voor hulpver
lening.
Vertaald en bewerkt
door Drs.T. P. Kits
en Drs. J. Euwema
112 blz. 12,50
Verkrijgbaar in do
boekhandel.
ZOMER KFUNING
WAGENINCEN
Voor direkte indiensttre
ding gvraagd BALIE-
EMPLOYé'(vr.) voor klein
kaskantoor in nieuw
bouwwijk. Bij voorkeur
ervaring. Leeftijd ca 21
jaar. Inlichtingen en sol
licitaties bij Rabobank.
Postbus 181, Voorschoten.
Tel. 01717-6957, toestel
24.
HL2
De krant brengt
nieuws, da's bekend.
Wert'inieuws.
Plus al 't nieuws dat
j niet zo wereld
schokkend is. Zoals:
1 vergadering van de
gemeenteraad,,
inbraak bij De Jong.
En dat interesseert u
toch óók?
De krant brengt u
uitgebreid op
de hoogte van het
wereldgebeuren.
En helpt u voor 't
zelfde geld aan eén
nieuwe auto,
een prima restaurant
of een tweedehands
fiets. Ziet u nou wel
dat u 'm
niet missen kunt?
personeel gevraagd
Gevraagd: NETTE
WERKSTER, boven de 30
jaar. 3-kamerflat, meer
dere hulp aanwezig voor
2 ochtenden per week.
Inl. Van Stolkweg 25e,
tel. 555846.
HL2
SUPER MERCADO B.V.
Consumentenmarkten en Slijterijen
in Den Haag en omstreken
vraagt wegens yitbreiding
een slijter
met vakdiploma.1
Wij bieden u een zelfstandige baan en een
goed salaris.
Inlichtingen en 'of afspraak vanaf dinsdagmorgen
9 uur 070-608833 (vragen naar de heer Snel).
Langs de ANWB-Bloembollenroute te Hillegom
grootse antiek-, curiosa en oude ambachtenbeurs.
Volgt de borden of vraagt u naar:
HOLLAND HANDICRAFT MARKET
Frederikslaan 10, Hillegom.
Geopend van 9.0018.00 uur, tevens weekend.
HL13
woonruimte aangeboden
Zoekt u naar kamers of
»es en div. andere
woonruimten of kantoor
ruimten, kom dan naar
het kamer- en etagebe
middelingsbedrijf 'CEN
TRUM BV' op woensdag,
donderdag en zaterdag
..d. Van Baerlestr. 24,
Den Haag, tel. 070-
654778. Steeds van 11.00-
18.00 uur.
HL5
CHR- PENSION te Schev.
voll.p ension 25 p.d. lo
gies met ontbijt 14. Tel.
070-543559 of 648753.
HL5
onderhoud en reparatie
BETONGARAGES
div. afmetingen v.a.
1450.-
BETONSCHUURTJES
div. afmetingen v.a.
875,-
BETONSCHUTTINGEN 2
hoog, geplaatst per
strekkende meter 48,-
minder dan 10 m 15 pet.
extra. Alles exclusief 16
pet. B.T.W. Inl. Den
Haag. tel. 070-680474 ook
"s avonds. A en C.' Beton
bouw, Oirscljotseweg 113,
Best. Tel. 04998-3932.
HL9
Vrijblijvend prijsopgave,
behang- wit- en schilder
werk. Gedurende de win
termaanden 20 pet kor
ting. Gebr. Heystek, L. v.
Meerdervoort 392, Den
Haag. tel. 336502.
HL9
meubilair en huisraad
TE KOOP diepvrleskisten
met 5 jaar garantie, 10
tot 30 pet. korting. In
houd: 200 1. ƒ550,- 300 1
700,- 420 1 ƒ825.- 600 1.
1025,-. Prijzen incl. 16
pet BTW. Uit voorraad
leverbaar. Inhoud verze
kerd. Inl. Weber Koel
techniek, Hoofdstraat
110, Leiderdorp. Tel. 071-
31726.
HL12
woonruimte gevraagd
SASSENHEIM 02522-12921
vakantie en rekreatie
Te hum van 15-28 juni
ZOMERBUNGALOW MET
ALLE COMFORT IN
BUNGALOWPARK TE
Lage Vuursche. TèL 071-
25912. Te bellen na 19-5-
75.
I HL23
TE HUUR in 't Harde
(Veluwe) woonh. van 5-7
t.m. 25-7 plm. 300 m. van
zwembad en bos. 6 km.
vanaf Veluwemeer (El-
burg) tel. 05255-2003.
HL23
Bij Kunsthandel T.
OOMS in- en verkoop
van antieke meubelen,
dekenkisten, koperen
lampen, ketels, doofpot
ten, kristal, porselein enz
Keuze uit 400 schilder
stukken. Haarlemmer
straat 93, Leiden. Tel.
26643.
LANDCOED KLEINE VINK - ARCEN
In voor- en naseizoen zijn nog 6-persoons stenen
bungalows vrij in een schitterend rekreatiegebied in
Arcep (L.).
Ponymanege, overdekt en buiten zwembad, midget
golf baan, restaurants, boerderij, speeltuin en veel na
tuurschoon.
Ook voor groepen, bejaarden en gezinnen met gehan-
dikapten.
RESERVEER NU!
LANDCOED KLEINE VINK
Maasstraat 132, Arcen (L.). Telefoon 047031684.
H23
verzamelingen
POSTZEGELS
Verzameling of losse ze
gels te koop gevr. v. d.
Hoek Heliotrooplaan 92a,
Den Haag. Tel. 070-
258715.
HL26
MARKIEZEN. Laat nu uw
markiezen overtrekken
20-30 pet korting. Geldt
ook voor nieuwe. Tevens
linnen per meter ver
krijgbaar. Kortenbos,
Zorgvlietstr. 12, Den
Haag. Tel. 070-33.59.01.
HL31
huwelijk en kennismaking, korrespondentie
Welke heer wil met mij de EENZAAMHEID oplossen
Dame, begin 60, houdt van huiselijke gezelligheid en
vakantie. Fin. onafhankelijk. Brieven onder nummer
2634.
HL29
restaurants - eethuisjes
Chin.-Ind.-Rest. POM-LAI
Specialiteit,
CHIN. RIJSTTAFEL;
in het bijzonder Babi Pangang met
gevarieerde sauzen.
Ook afhalen Diners.
Steen voordelaan P29-P30, Rijswijk.
Telefoon 941859,
doé het zelf
ZELF DOEN SANITAIR
Ligbaden plaatstaal geëm. 99,-, douchebak 49.-. stort
bak 35,-, closetpot 33,-, douchecabine compl. 389,-,
UCOSAN kunststof canitair, porc. wastafels, fonteinen,
mono- en duoblocs, toiletkasten, closetzittingen 21
kleuren. GEESA- er. ALLIBERT accessoires. FASTO,
VAILLANT, JUNKERS onderdelen. Loodgieters- en
C.V.-hulpmaterialen ETEB-SHOWROOM, Erasmusstr.
64, R'dam-N. 010-243598. Ook zat. van 9-17 uur.
HL33
Bij het openbaar gewoon lager onderwijs
vaceren met ingang van 1 augustus 1975 de
volgende betrekkingen:
voor het 3e leerjaar van de Lucas van
Leydenschool. Aalmarkt 9. hoofd S. van
Oosten, tel. 07121675 (school) en 01828
—5035 (huis);
Bekendheid met, c.q. belangstelling voor
de rekenmethode „denken en rekenen"
gewenst. i
vac. no. OND 368-1.
voor het le leerjaar (speel-leerklas) van
de Oppenheimschool, Oppenheimstraat 4.
hoofd I. van Iterson, tel. 07134069
(school) en 32133 (huis);
vac. no. OND 368-2.
Voorkeur gaat uit naar sollicitanten met er
varing en belangstelling voor onderwijs
vernieuwing.
Vereist is tenminste het bezit van de akte
van bekwaamheid als onderwijzer(es).
Inlichtingen kunnen bij genoemde schoolhoof
den worden ingewonnen.
Sollicitaties met vermelding van de respectie
velijke vacaturenummers zo spoedig mogelijk
te zenden aan de afdeling Onderwijs. Stad
huis. Leiden.
OPENBARE VERKOPING
van Onroerende Goederen in het
VENDUHUIS der NOTARISSEN
Nobelstraat S, 's-Gravenhage
Veiling 3 juni "75, 2 uur n.m. Gunning 10 Juni *75
Mr. Dr. J. E. D. M. THIELXN, Notaria
1 en Mr. B. DUINKERKEN,
kandidaat-notaris, waarnemer van het vakante
kantoor van de eervol ontslagen notaris F. H.
I Reuvekamp Gille
Frederik Hendrikplein 14 Tel: 57 2161
KRACHTENS ART. 1223 B.W.
I Het app. recht, rechtgev. op het uftsL gebr. van de
2e et. won. met verder toebeh. PRETORIUS-
I STRAAT 117, Kad. AB no. 5206 A-3. VRIJ VAN
HUUR. Lasten 123,6Cfp.j. Aanv. en bet uiterL 9
juli 1975.
Notarissen Mr. A. G BOEKWIJT en
1 A. A. VAN GASTEL
Anna Paulownastraat 16 TeL: 654930
KRACHTENS ART. 1223 B.W.
1 Het app. recht rechtgev. op het uitsL gebr. van de
ben. won. met achterbouw en tuin FISCHER-
STRAAT 59, Kad. AB no. 5663 A-l. Lasten over
I 1974: 108,66. Koper kan zich de ontruiming van
het gekochte verschaffen met de grosse van het
I proces-verbaal van veiling en gunning.-Aanv. en
bet. uiterL 9 juli 1975.
VRIJWILLIG
I Winkelhuis met 2 afz. bovenh., pakhuis en boven-
won., erf en plaats en ben. huis met afz. bovenh.,
erf en plaats JACOB CATSSTRAAT 291/291a en
i KORTE CUYPSTRAAT 1/3 en JACOB CATS
STRAAT 287/289, Kad. L nos. 3982/81, resp. gr.
1 0.86 en 0.79 A. Totale huren resp.: 2.730,85 en
1.803,75 p.j. Lasten over 1974 resp.: 332,23 en
I 196,27. COMB. VOORBEH.
I Het huis met grond en erf CUYPSTRAAT 47/49,
Kad. L no. 4263, gr. 1.03 A. Totale huur: 2.287,60
I p.j. Lasten 1974: 196,08. COMB. VOORBEH
I Het pand met ondergrond en bijbehorende grond
REMBRANDTSTRAAT 191/193, Kad. AE no. 996,
I gr. 1.17 A. Totale huur: 1.950,p.j. Lasten 1974:
226.33.
Notarissen E. HOOGLAND en Mr. H. M. KRANS
Parkstraat 107 Tel.: 61 44 81
KRACHTENS ART. 1223 B.W.
Ben. huis met 1 afz. bovenwon. en achtertuin
CELSIUSSTRAAT 136/138, Kad. AM no. 1828, gr.
1.19 A. Totale huur: 2.250.60 p.j. Lasten 271,20
p.j. De douches en vaste wastafels in beide pan
den, alsmede de keukeninstalL op no. 136 zijn
eigendom van de huurders. I.v.m. de door de huur
der van no. 136 getroffen verbeteringen mag geen
huurverhoging worden berekend.
KRACHTENS ART. 1223 B.W.
Het erfp. recht v. d. grond t/m 31/12/97 met daer»
op winkel en afz. bovenwon. STEVINSTRAAT
62/64, Kad. V. no. 4208. gr. 1.50 A. VRIJ VAN
HUUR. Het pand is bewoond door de eig. Ontrui
ming kan worden gevorderd krachtens de grosse
der akte van veiling. Lasten 524,p.j. Erfp. ca
non 187,50 p.j.
I INDIEN NIET ANDERS BEPAALD: Aanvaarding
daags na gunn. Bet. uiterL 9 juli '75 met bijbeta
ling van 11% rente p.j. sed. aanv.
I BEZICHTIGING: maand, en donderd. (NIET OP
2e PINKSTERDAG) van 14—16 uur. Bilj. met uitv.
omschr. en nadere inL bij de betr. Notarissen.
visserijbenodigdheden B.V.
Een bedrijf met meer dan 100 jaar
ervaring in de
Ter versterking van onze buitendienst
vragen wij een
a. vakkennis
b. bij voorkeur verkoopervaring.
Uitvoerige sollicitaties schriftelijk aan ons
kantoor. Rlenck Bockemakade 8 te Sneek.
CHR- SCHOLENGEMEENSCHAP
Atheneum - Havo
Prins Frederikdreef 15.
Telefoon 01718-16342.
-Gevraagd per 1 augustus 1975
voor:
NEDERLANDS
DUITS
plm. 10 uur
plm. 18 uur
Ook belangstellenden met een kand. ex. of
M.O.-A akte kunnen voor benoeming in aan
merking komen.
Sollicitaties en inlichtingen bij de rector, G. L.
Heij, aan het adres van de school.
Proi. Interkerkelijk
Bejaardentehuis
'AVONDZON'
te RIJJ4SBURG
vraagt voor zo spoedig mogelijk een
le K 0 K
Ervaflng met diëten gewenst.
Sollicitaties te richten aan de directrice, me
vrouw H. H. V. Kerckhoffs. Oude Vlietweg 9.
Rijnsburg, tel. 01718-20600.