Gratie geen lapmiddel
voor een falend beleid
dichtbij
Bescherming tegen
straling berust niet
op duidelijke normen
mentaar strafomzetting frustrerend voor rechterlijke macht
reep (1)
Jfreep (2)
Maatregel moest
niet buiten het
parlement omgaan
Inbouwen in EG-programma moeilijk
Afkoop straf
voor rijken
gemakkelijk
Vaten vergif bij
school gedumpt
het weer -
Warmer
weerrapporten
dieren met menselijke trekjes
profetisch
jolig
bede
KWARTET DONDERDAG 15 MEI 1975
BINNENLAND
•taris Schaefer heeft in min-
geen tijd een subsidieregeling
ind gestampt voor het groot
jd van eigen woningen. Het is
!e Kamer, - en'meer in het
de A.R, afgevaardigde
geweest die de staatssecre-
^3' eft bewogen, deze regeling te
en en, vooral, daarbij spoed te
»n. De snelheid van in- en
ig van de regeling is namelijk
grootste belang voor het be-
van de werkloosheid in de
en dat is tenslotte het eerste
voi ermee wordt nagestreefd,
dd legrijpelijk - zij het natuurlijk
billijken - dat bij zoveel spoed
autc'jn gemaakt. Het aanvankelij-
I. i o van de regeling dat wie het
zij i subsidie zou komen, ook het
malen, mogen wij zelfs een
ut noemen die heeft geleid tot
zi in van een chaos in de ge-
v jke bureaus die voor de uit-
van de regeling waren inge-
Verder dan tot een begin, is
orde niet gekomen, want de
ïtaris heeft - naar hij gister-
5g in de Kamer met ongebruike-
nhartigheid heeft toegegeven -
tijdig ingezien.
tal
;eliu.
Jt de regeling nu zo veranderd
meer de domme wet van de
wie sterk of slim is wiijt -
naar het nog altijd willekeurge
van loting uitmaakt wie wel
liet subsidie krijgt. Ook dat is
r^nig bevredigende manier om
te verdelen, maar het ziet
fyt dat wij daarmee genoegen
loeten nemen om'te bereiken
rerkgelegenheid in de bouw de
ijgt die algemeen wordt be-
')r. W. Drees jr. heeft gelijk
:gt dat loting als basis voor
•echtelijke regeling absurd
wanneer hij terwille van dat
ijk kille beginsel de werk-
in de bouw maar wil laten
dan wordt het betere een
in het goede.
wordt het bezwaar tegen
ira van loting natuurlijk min-
|ig gevoeld naarmate het aan-
|n stijgt. Het totaalbedrag aan
op tachtig miljoen bepaald
Jdat is een betrekkelijk wille-
igrens. Het kabinet Den Uyl
foed aan doen. nauwkeurig te
pn of het gunstige effect voor
gelegenheid zich niet zal ver-
digen naarmate het 'prijzen-
dt verhoogd. Als dat zo zou
zijn dan zou er alle aanlei-
dieper te putten uit de pot
miljard extra die het kabinet
eken geleden ten behoeve van
gelegenheid ter beschikking
steld. De belangstelling voor
liercgeling die nu is afgekon-
1 :o groot dat een uitbreiding
Dgelijk tot een aanmerkelijke
aan weer werkende bouw-
kan leiden.
zinken brengen van enkele
van de Cambodjaanse marine
lie op het enteren van het
anse (met wapens geladen)
lip Mayaguez door een een
deze marine is een regelrech-
eep. Deze daad is tekenend
overgevoeligheid die na de
;e aftocht uit Indo-China in
on heerst In het Witte Huis
president Gerald Ford en
seurs - van wie de minister
[inlandse zaken Henry Kissin-
elangrijkste is - nog moeite
dig af te rekenen met een
in de wereld van vandaag.
I male niet meer .past.
J waarop de Verenigde Staten
llijk op de onrechtmatige
Cambodja hadden gerea-
fas al verre van verstandig. In
grote woorden te gebruiken
lijk vrijlating van schip en
ig te eisen, had Washington
- i toevlucht kunnen nemen tot
;eprezen geheime diplomatie,
de schermen had het dan
on i gedaan kunnen krijgen, wat
iciis gelukt,
ip
poging om Peking in te
om de Cambodjanen onder
zetten, was onverstandig.
te geven zouden de nieuwe
i Phnom Penh de verdenking
hebben geladen, van China
ijk te zijn. Nu de Verenigde
et al op een gewapende actie
laten aankomen, kan nauwe-
ei r op bemiddeling van Chinese
rden gerekend.
machtsvertoon hebben de
r°nen ook Thailand in moeilijk-
ebracht, dat zich als gevolg
floop van de oorlog in Indo-
ch al in een weinig benijdens-
positie bevindt. Er bestonden
>blemcn rond de vier Vietna-
[Öfegtuigen, die naar Amerikaan-
1 in Thailand waren uitgewe-
ook nog een groot aantal
anse mariniers naar het land
opgebracht, als onderdeel van
r druk zetten van Cambodja,
Egering in Bangkok zich bijna
de banden met de Verenigde
verbreken, wil zij haar ge
ldigheid niet verliezen.
aIpen de Verenigde Staten maar
Door onze juridische medewerker, mr. N. D. Jörg
De door staatssecretaris Glastra van Loon aangekondigde omzetting van korte onvoorwaardelijke ge
vangenisstraffen van maximaal veertien dagen in geldboeten is een opmerkelijke noodmaatregel in
een; langzamerhand uitzichtloos geworden situatie.
De gevangenissen zijn vol, 8500
veroordeelden wachten op tenuit
voerlegging van hun opgelegde ge
vangenisstraffen gedurende een on
toelaatbaar lange termijn, ontoe
laatbaar omdat die ernstig
strafverzwarend werkt. Het in
stituut van de gratie wordt hier
voor gebruikt. Gratie is een recht
dat aan de Kroon toekomst, om in
beginsel in individuele gevallen
door de rechter opgelegde straffen
ongedaan te maken, te verlichten
of te verwisseen voor een andere,
ook lichtere, straf.
Er kan twijfel rijzen over een aan
tal punten, waarvan het eerste is of
collectief gratie wel mogelijk is. De
grondwet en het gratiebesluit gaan
daar in elk geval niet vanuit. In
het verleden is echter meermalen
collectieve gratie toegepast, bij
voorbeeld in 1919, toen aan alle
militairen voor bepaalde delicten
opgelegde straffen, gratie werd ver
leend. Is gratie nog aanvaardbaar
te achten in zo'n geval als in 1919.
of ter gelegenheid van het huwelijk
van een koningskind, zij kan stellig
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Bescherming tegen radioactieve straling iss niet
op een ordelijke manier in het actieprogramma voor het milieu
van de Europese Gemeenschap in te bouwen .Daarin wordt name
lijk wetenschappelijk het verband vastgesteld tussen blootstelling
aan verontreiniging eri de daaruit voortvloeiende gevolgen of
risico's.
Op grond daarvan zal de Europese
Commissie bijvoorbeeld binnenkort
maximumnormen voor zwaveldioxi
de in de lucht voorstellen op een
niveau dat op het ogenblik in de
praktijk nog geregeld wordt over
schreden. Zo komt er een norm
voor koolmonoxide, voor lood. Maar
niet voor straling. Want de metin
gen van de afgelopen dertig jaar
hebben nog steeds geen gevolgen of
risico's aan het licht kunnen bren
gen van de hoeveelheden radioacti
viteit waar het hier om gaat.
Met dit betoog van EG-milieudes
kundige dr. Pierre Recht begon de
tweede dag van het congres van de
Internationale vereniging voor
stralingsbescherming ICRP. We
kunnen, aldus Recht, alleen de ver
schillende veronderstellingen bekij
ken, die uitgaande van de grote
stralingsdoses die wèl meetbare ge
volgen hebben, terugredeneren
naar de gevolgen die kleine doses
zouden kunnen hebben. Hij zag
geen geldige reden om de interna
tionaal aanvaarde ICRP-normen,
die berusten op zeer zwartgallige
veronderstellingen, te veranderen.
Hetzelfde betoogden met nog grote
re nadruk Kahan en Feige (Israël).
'Het is onmogelijk gebleken om ge
volgen van 10 rem ongecontroleer
de atoombomstraling aan te tonen
onder meer dan 50.000 overleven
den. Het'is uiterst onwaarschijnlijk
dat enige andere vorm van kunst
matige straling potentieel even ge
vaarlijk zal zijn'. (De door de ICRP
aanbevolen toelaatbare hoeveelheid
straling per jaar bedraagt 0,17
rem). De Israli's wezen er op dat
nog strakkere normen, met name
voor arme landen, onbetaalbaar
zouden worden, en wellicht de aan
vaarding van andere risico's zouden
aanmoedigen die de gevaren van
kernenergie verre zouden overtref
fen.
Ook Walinder (Zweden) zette zich
scherp af tegen de gebruikelijke
pessimistische schattingen van de
gevolgen van kleine hoeveelheden
straling. De 'extra veroorzaakte
kankergevallen' in zulke berekenin
gen wekken een schijn van nauw
keurigheid die alleen op papier be
staat. Het zou realistischer zijn, al
dus de Zweed, alleen een orde van
grootte van risico's op te geven.
Een aparte zitting van het congres
was gewijd aan bouwmaterialen
voor huizen, die wisselende hoe
veelheden natuurlijk radioactief
materiaal bevatten. Kolb en
Schmier (West-Berlijn) hadden
huizen in de hele Bondsrepubliek
doorgemeten, en vonden gemiddel
de stralingsniveaus per deelstaat
van 0,05 rem per jaar in Bremen
tot 0,11 in Saarland (met individu
ele uitschieters tot 0,60). Bepaalde
materialen moeten maar liever niet
gebruikt worden, vonden zij, of in
ieder geval met enig overleg.
Bouwmaterialen
Pensko^ (Polen) liet op zulke gege
vens dè gebruikelijke risico-bereke
ningen los en kwam voor zijn land
tot 15 procent meer kanker en aan
geboren afwijkingen wanneer in
het begin van de volgende eeuw
alle houten huizen en een deel van
de bakstenen, zouden zijn vervan
gen door woningen van nieuwe
bouwmaterialen. Dat was dus wel
een bovengrens, zei hij, omdat die
risico-berekening zo pessimistisch
was. Had er iemand nog vragen? Er
waren- geen vragen.
Een aardig grapje hadden de Hon
garen, Fehér, Gémesi en Tóth be
dacht. Het was tegen redelijke kos
ten mogelijk om de meer radioac
tieve bouwmaterialen in een zoda
nig tempo te vervangen dat de
straling door invoering van kerne
nergie daarmee juist werd gecom
penseerd.
niet bedoeld zijn als lapmiddel voor
een weergaloos falen van het beleid
van het ministerie van justitie.
De meest terechte opmerking van
Glastra van Loon was dan ook wel
dat het gevangeniswezen in zijn
hemd staat (hijzelf dunkt me niet
minder). Een even belangrijke
vraag is: Hoe zou de rechterlijke
macht, waarvan toch mag worden
aangenomen, dat zij conscentieus
te werk gaat, deze maatregel erva
ren? Frustrerend lijkt daarvoor een
zwak woord. Wat zal die rechterlij
ke macht, vanaf gisteren moeten
oordelen over gevallen, waarvoor
hij eergisteren nog veertien dagen
gaf? En wat zal de waarde zijn, die
aan de wettelijke voorgeschreven
adviezen van alle rechters wordt
gehecht?
Het besluit ieder over een kam te
scheren laat geen ruimte voor indi
viduele adviezen, terwijl een alge
mene afwijzing van de maatregel
wel haast onmogelijk is, bij gebre
ke van een werkbaar alternatief.
Kolderiek wanbesluit
Het lijkt een redelijke veronder
stelling, dat een maatregel als deze
gratie eigenijk niet buiten het par
lement om' genomen had mogen
worden. In elk geval zijn voor het
gevangeniswezen toe te wijzen gel
den een zaak van de volksvertegen
woordiging. Er is in de afgelopen
jaren een fout beleid gevoerd: dat
dient op het Binnenhof te worden
gewijzigd en niet via zulke kolderie
ke wanbesluiten van een staatsse
cretaris te worden in stand gehou
den:
Zoals bij alle dingen, die in feite
niet deugen, zitten er ook goede
kanten aan deze affaire. Om te
beginnen voor de ongeveer vijfdui
zend veroordeelden, die hun gevan
genisstraf geheel of voor een deel
kunnen 'afkopen'. Vrij willekeurig
lijkt de datum van 1 januari, voor
al voor diegenen die in de laatste
veertien dagen van 1974 voor poli
tierechters geen afstand van hoger
beroep hebben gedaan, waardoor
hun vonnis in tegenstelling tot
diegenen die dat wel deden eerst
na 1 januari onherroepelijk werd.
Maar vooral: deze omzetting via
gratie van gevangenisstraf in geld
boete zal de discussie over de korte
gevangenisstraf mogelijk opnieuw
voedsel verschaffen. Recente voor
stellen terzake op basis van het
rapport van de commissie vermo-
gensstraffen, zullen ongetwijfeld
nog meer aandacht krijgen in de
media en in het parlement.
Dat de (korte) vrijheidsstraf niets
oplost, eigenlijk niet meer 'van de
ze tijd 'is en makkelijk te vervan
gen door geldboete, is, met deze
stap van de staatssecretaris, nog
eens bewezen.
Kritiek Van Dam:
Van onze parlementsredactie
DEN MAAG Mr. G. C. van
Dam, Tweede Kamer-lid voor
de ARP. vindt dat staatssecre
taris Glastra van Loon het in
strument van gratiëring van ge
straften heeft gedevalueerd. Hij
heeft van dit middel bij de om
zetting van gevangenisstraffen
in boetes een niet juist, gebruik
gemaakt.
Bij het verlenen van de gratie ligt
de reden buiten de gestraften. Maar
dat is bij dit collectief gratiever
zoek niet het geval. Als argument
wordt immers gebruikt, dat de lan
ge wachttijden voor opsluiting een
verzwaring van de straf betékenen.
De reden heeft direct met de ge
straften te maken.
Eén ander moeilijk punt is. <lat het
plan voor de collectieve gratie is
bekend gemaakt, vóórdat men het
advies had ontvangen van de rech
terlijke macht. De rechterlijke
macht is nu door de publikaties
onder druk gezet.
Verder heeft mr. Van Dam het be
zwaar, dat een vrijheidsstraf over
het algemeen voor iedereen even
zwaar aankomt. Dit is niet het ge
val met het oplegge nvan een boe
te. De één kan gemakkelijker vij
fentwintig gulden per dag betalen
dan de ahder. In tweede instantie,
zo zegt hij, wordt dus een verschil
in strafmaat aangelegd.
De heer Van Dam betreurde het.
dat de staatssecretaris de indruk
wekt, dat de hoofdoorzaak van ach
terstand in de opsluiting van de
veroordeelden ligt bij zijn voorgan
ger Grosheide. De stagnatie deed
zich al onder de vorige staatssecre
taris voor. De tegenwoordige staats
secretaris had dus alle maatregelen
kunnen treffen. Maar hij heeft het
herstructueringsplan van het- ge
vangeniswezen zelfs versneld uitge
voerd en meer gebouwen gesloten
dan aanvankelijk de bedoeling was.
Mr. Van Dam is van plan de staats
secretaris vandaag over deze zaak
vragen le stellen.
Van een verslaggever
EINDHOVEN Vlak naast een
middelbare school zijri gisteren en
kele vaten met in totaal vijftig liter
fluor-waterstof, een zwaar-vergifti-
ge stof die gebruikt wordt bij ge
velreiniging, gedumpt. De brand
weer heeft de stof ter plaatse on
schadelijk gemaakt en de omgeving
schoon gespoteii. De rest van de
vaten is door de gemeentereiniging
afgevoerd. De lessen op de school
konden gewoon doorgaan. De poli
tie stelde gisteren nog een onder
zoek in.
d Aanklacht overwogen tegen
Surinaamse minister Ooft
Van een verslaggever
PARAMARIBO Oppositieleider Lachmon van de VHP in Suri-
naenie overweegt een aanklacht in te dienen tegen minister Ooft,
na diens uitlatingen dat liet optreden van Lachmon een van zyn
aanhangers ertoe gebracht kan hebben het bevolkingsregister in
Paramaribo in brand te steken. Daarbjj gingen ruim duizend
nieuwe paspoorten verloren. Alle verloren gegane gegevens kun
nen overigens binnen twee weken weer worden gebruikt.
Lachmon meent in zjjn goede naam en eer te zyn aangetast, maar
heeft in overleg met zijn partijraad besloten de aanklacht niet
meteen in te dienen, maar het juiste moment daarvoor af te wach
ten. i
Van ome weerkundige medewerker
Het weer is gisteren al wat fleuri
ger geworden. De zon had vooral in
het noordoosten een veel hetere
inzet. Dat kwam onder invloed van
weersverbeteringen in Duitsland.
De temperatuur in de DDR liep
gisteren op tot waarden tussen 20
en 24 graden. Zover kwamen wij
bij lange na nog niet: om 4 uur 's
middags moesten wij aankijken te
gen temperaturen van 13 tot 15
graden, maar een aanzet tot verbe
tering was toch overal te bespeu-
ook de andere westelijke landen die
hun betrekkingen met hun landen van
Indo-China drastisch moeten herzien,
zullen er goed aan doen zich te
realiseren dat politieke en militaire
druk in die gebieden meer dan ooit
averechts zullen werken. Bovendien
brengen zij het gevaar mee dat deze
landen tegenover Peking en Moskou
niet de nationale onafhankelijkheid
kunnen bewaren, voor hun huidige
leiders zeggen te hebben gevochten.
De Verenigde Staten hebben zich al
onder president John Kennedy bij de
strijd in Indo-China laten, betrekken,
omdat zij vreesden dat China en de
Sowjet-unie bezig waren het binnen
hun machtsbereik te brengen. Na veel
teleurstellende ervaringen als gevolg
van verkeerde beslissingen zal het
Washington moeilijk vallen te geloven,
dat de huidige leiders van Cambodja.
Laos en Vietnam er niets voor voelen,
de ene afhankelijkheid (van de Fran
sen en later van de Amerikanen) te
rullen voor een andere.
ren. nadat de zwakke regenuitloper
uit Engeland verder oploste.
Zoals verwacht namen na half vier
's middags de radiokrakers toe.
Vlissingen meldde onweer sachtige
middelbare bewolking, maar achter
af is het allemaal erg meegevallen.
Eerder in de middag had het 'ge
donderd onder meer in Honington
aan de Engelse oostkust, op het
vliegveld Cardington en in Bir
mingham. Veel uitgebreider onweer
werd echter gemeld van de Balkan:
in Oostenrijk. Hongarije en Tsje-
choslowakije bliksemde het. maar
het was er dan ook veel warmer
dan bij ons: 27 tot 28 graden gere
kend voor Hongarije.
In oost-Polen gaf de zomer vol-gas.
Ketrzyn in het noordoosten kwam
op 27 graden, de stations Mlawa en
Plock respectievelijk ten oosten en
ten zuidoosten van Warschau haal
den 28 gr. In zuid-Rusland bereik
ten enkele waarnemingsposten de
tropische grens van 0 gr. C. onder
meer het station Boyucar ten noord
oosten van Rostov. Salzburg kwam
gisteravond met 10 mm regen aan
de markt, in Acklington in noord-
oost-Engeland viel in 24 uur tijd 32
mm water.
In de voorafgaande nacht was het
bij ons niet verder afgekoeld dan
10 a 11 gr. C., waarmee we de
inarmste nacht beleefden tot nu
toe. Enkele stations in zuid-Rus-
land kwamen niet lager dan 20 gra
den. Vandaag zal het in meer
delen van Nederland zonniger zijn
dan gisteren met temperaturen tot
18 a 21 gr. C. bij zuidelijke of
zuidoostelijke wind. Helemaal 'zui
ver is de bovenlucht niet. Er kan
dan ook voornamelijk in de namid
dag of vooravond plaatselijk een
regen- o) onweersbui tot stand ko
men.
Welk weer wij precies met Pinkste
ren zullen hebben is nu nog niet te
zeggen. Eerst moet worden afge
wacht hoe onze atmosferische huis
houding reageert op de te verwach
ten temperatuurstijging. Het zou
OPKLARINGEN
BEWOLKING
■AX.TEM».
MIN. TEMP.
WINDRICHTING
niet de eerste keer zijn dat een
warme en droge situatie bij geringe
luchtdrukverschillen zichzelf auto
matisch ophief. Als gevolg van de
op het vasteland zich ontwikkelende
warmte gaat dan de luchtdruk da
len, wat zich uit als de zogenaamde
onweer szak in de isobaren (een
soort Jus).
Het proces begint in veel gevallen in
Frankrijk, van waaruit de dan bin
nenvallende koele zeelucht, meestal
vooraf gegaan door een min of
meer uitgesproken onweersfront,
aan het mooie weer een einde
maakt. Een markant voorbeeld in
de bleoimaand was het zware on
weer op de avond van de Staten
verkiezingen op 29 mei 1946 (naar
ik meen de eerste verkiezingen na
de oorlog).Vooral in de streek ach
ter de tuin van h&t Westland tot
Castricum was het onweer zivaar en
langdurig. Vrijwel geen enkel deel
van Nederland bleef onberoerd. De
Bilt ontving van die dag 123 rap
porten. Wij herinneren ons van die
avond een schitterende ontwikkeling
van hele series machtige bloemkool
wolken.
Hoog wafer voor vrijdag 16 mei
Vlissingen: 5.02-17.27; Haringvlletslulzen:
6.42-19.13: Rotterdam: 7.56-20.09; Scheve-
ningen: 6.05-18 33; IJmuiden: 6.49-19.17;
Den Helder: 10 54-23.22: Harllngen: 1.10-
13.22- Delfzijl: 3 06-15.13.
Weerrapporten van gisteravond 7 uur.
weer. maximum temperatuur en neerslag.
Amsterdam-
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth. R'dam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrllck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
17 1
14 0
15 0.4
16 0.1
13 0.5
17 0.2
9 0.1
Mallorca
Mtlnchen
Nice
Oslo
Parijs
Wenen
Zürich
Casa Blanca
Las Palmas
Tel Aviv
licht bewolkt
zwaar bewolkt
7.waar bewolkt
zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
licht bewolkt
half bewolkt
zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
geheel bewolkt
regenbul
zwaar bewolkt 20 0
half bewolkt 19 0
licht bewolkt 22 0
zwaar bewolkt 18, 0.
half bewolkt 16 0
licht bewolkt 20- O
zwaar bewolkt 20 0
onbewolkt 16 0
zwaar bewolkt 17 0
geheel bewolkt 16 0
geheel bewolkt 18 O
licht bewolkt 23 O
zwaar bewolkt 15 1
zwaar bewolkt 15 O
licht bewolkt 20 0
zwaar bewolkt 26 0
zwaar bewolkt 22 0
onbewolkt 17 0
onbewolkt 21 0
regen 15 0
geheel bewolkt 16 0.
zwaar bewolkt 24 O
licht bewolkt 21 0
onbewolkt 20 0
licht bewolkt 20 0
licht bewolkt 36 0
onder redaclie van loessmil
'En jij vraagt me iets te begrij
pen? Weet je dat ik wel twintig,
dertig lieve hondjes in het park
heb laten lopen, alleen maar
voor jou? Weet je dat ik vorige
week noa een aanzoek kreeg van
een rijke weduwe, zonder kinde
ren? En dat ze wel drie boom
gaarden bezit en dat ze graag
een kindje van me wou? Maar
ik heb kordaat geweigerd. Voor
jou!
Hij stond gestrekt vóór me, kop
iets hoger dan gewoonlijk en in
zijn ogen brandden kleine
vuurtjes. Dan was het een oger -
blik zeer stil. Hij keek me recht
in de ogen en zijn grijze boven
lip trilde. Dan was het alsof de
klok diepe gaten in de middag
sloeg. Ik weet, hoe het gaat. ver
volgde hij. Ze komt bij je wo-t
nen. Ik vlieg uit het bed naar
het washok. Zij laat mij vasteil.
Ik word mager. -De mensen zeg
gen dat ik een lelijk dier ben.
En zij laat mij afmaken.
Zijn ogen stonden groot en
droevig.'
De Vlaamse schrijver Walter
Haesaert is blijkbaar erg op die
ren gesteld en heeft ze scherp
geobserveerd. In alle achttien
verhalen, gebundeld onder de ti
tel 'Onder de Dierenriem', zijn
de hoofdpersonen dieren, die op
een 'menselijke' manier met el
kaar en met de schrijver om
gaan. Zodoende kan Haesaert ze
ook steken onder en boven wa
ter in de richting van de mens
laten geven, want niets mense
lijks is hun vreemd. De, merel
bijvoorbeeld is uit zijn booni
verjaagd 'alleen omdat we zwart
zijn. En daar komt dan nog
die gele snavel bij. Het moet
zijn dat de meesten niet van
geel en zwart houden. Ik begrijp
het niet.' De miss-Regenworm-
verkiezing wordt gewonnen door
de vrouw van de voorzitter, hoe
wel ze het op geen stukken na
haalt bij de 'in het buitenland',
drie tuinen verderop, afgestu
deerde dochter van een onbe
kende vader en een moeder van
niet al te beste reputatie; bo
vendien staat dat 'buitenland'
bekend als een oord des ver-
derfs. En de meikever, wiens
vrouw opnieuw naar een andere
boom is gevlogen, drinkt zich uit
woede een flink stuk in de vleu
gels alvorens op het gemeente
huis 'scheiding van boom en
blad' te vragen.
Het loopt vaak slecht af in de
dierenwereld: een egel die zijn
Erina wil schaken omdat haar
vader hun omgang verbiedt,
komt bij zijn vlucht samen met
zijn geliefde om onder een auto:
een mug die zich inzet voor
maatschappijvernieuwing, mist
in zijn enthousiasme de eerste
bocht aan de jasmijnstruik en
komt in een spinneweb terecht;
een rut die zijn zoon wegen a
verregaande wandaden streng
wil straffen, herinnert zich net
op tijd vroeger ook zo'n schooier
te zijn geweest en laat zich hui
lend in de klauwen van een
gereedstaande kat vallen; miss-
Regenworm wordt zó van het
erepodiuih door een zwarte me
rel tussen de nijptang van zijn
gele snavel weggepikt en het
Nog geen maand nadat Sonja ('s
avonds) Barend in het voorjaar
van 1967 voor het eerst als om-
roepster-op-proef op de beeld
buis verschenen was, kreeg Tele-
vizier een brief van een Amster
damse onderwijzeres die Sonja
te goed vond om alleen maar om
te roepen: 'Volgens mijn be
scheiden mening is ze een meis
je dat eigenlijk met mensen
vóór de televisie zou moeten
praten. Ze is het type van een
gespreksleidster, die de mensen
tot praten en ontboezemingen
zou kunnen stimuleren. Ik acht
haar zelfs in staat om met meer
dan één persoon een boelend
gesprek over verschillende on
derwerpen op de televisie te
hebben. Maar die kans zal ze bij
de Nederlandse televisie wel niet
krijgen, want daar geldt: eens
een omroepster, altijd een om-
roepster'.
Die Amsterdamse mevrouw blijkt
een profetische blik gehad te
hebben, niet wat dat 'eens een
omroepster. altijd een omroep
ster', maar wat Sonja's capaci
teiten betreft. Het omroepblad
trouwens ook. Dat gaf als veel
belovend antwoord op de brief
dit commentaar: 'Mies Bouwman
is ook als omroepster begonnen'.
haasje Flora, dat een race van
een grijze windhond wint, wordt
direct daarop door een Duits
herder doodgebeten. Hoogmoed
komt voor de val (de flat die de
vinken zich gewenst hebben
stort nog vóór de ingebruikne
ming m) en wie een kuil graaft
voor een ander valt er zelf in.
want de meikever die zijn on
trouwe echtgeonte de ogen laat
dichtdoen in de hoop dat ze
onderdehand door een groene
grasvink zal worden weggegrist,
wordt zelf het slachtoffer van
zo'n vraatzuchtig vogeltje.
Het werk van Walter Haesaert is
in België al meermalen be
kroond. Tot nu toe heeft hij het
vooral op gedichtenbundels ge
houden en ook in 'Onder de
Dierenriem' komt de dichter
Haesaert af en toe om de hoek
kijken. Het boek is twee jaar
geleden bekroond met de literai
re prijs van de provincie West-
Vlahnderen. Elf van de vieren
zestig pagina's worden in beslag
genomen door potloodtekenin
gen, uiteraard van dieren, van
Cyr Frimout. 'Onder de Dieren
riem' is nu als coproductie ver
schenen bij Orion in Brugge en
Scheltens en Giltay in Den Haag
en kost 24.50.
Meikevers, een van de elf zwart
wit potloodtekeningen van Cyr
Frimout in het boek 'Onder de
Dierenriem'.
De amateur-cartoonisten die
hun tekening al ingestuurd heb
ben voor de wedstrijd onder het
motto 'De vreselijke gevolgen
voor lezers als boeken 't zonder
binders moesten stellen', blijken
helemaal niet erg onder de in
druk te zijn van die gevolgen.
De bond van boekbinders, die de
wedstrijd organiseert ter gele
genheid ten de manifestatie
Boek en Stad Amsterdam (tus
sen 23 en 31 mei op het Mu
seumplein in de hoofdstad),
concludeert uit de stapels inzen
dingen tenminste dat de teke
naars de chaos van ongebundel
de vellen als een jolige boel
beschouwen. Wie nog steeds
plannen heeft om zijn-haar visie
in verf, inkt. potlood, lapjes of
welk materiaal ook op papier te
geven, moet zich wel haasten.
Vóór dingdag moet de tekening
(minstens 30 bij 40 centimeter)
weggestuurd ziji} naar de Neder-
landsche Bond van Boekbinders,
Vondelstraat 172, of postbus 6178
in Amsterdam. Wie het naar het
oordeel van de jury het beste
doet zal zijn produkt in de
Werkplaats van het Van Gogh
Museum of op de boekenmarkt
kunnen zien, of er misschien wel
een boekenbon (er zijn er van
tien tot Vijfhonderd gulden) mee
winnen.
Het feit dat het huidige kabinet
de bede 'God zij met ons' 'in de
troonrede heeft laten vervallen
doch deze heeft gehandhaafd op
de rand van de gulden, is moge
lijk een indicatie dat de inflatie-
bestrijding zijn krachten te bo
ven gaat.
Aldus de laatste stelling bij het
proefschrift van P. J. Lemstra,
die op 2 mei aan de Rijksuniver
siteit te Groningen is gepromo
veerd. Zijn één na laatste mag
er trouwens ook wezen: De in
voering van de verplichting tot
het dragen van autogordels kan
de automobilist ten onrechte de
indruk geven dat zijn leven niet
meer aan een zijden draadje
hangt.
fto to-
looq
'Nee, Sitnpkins. je hebt het nog steeds niet onder de knie
