pk nu opkomen voor
rechten van de mens
1
-t Nationale Ballet
am thuis met pech
'Van Kemenade irriteert
overbelaste leraren'
'iet naspel van de oorlog in Indo-China
p
i\
ÖJ
i_
Promconcerten
^èderland
Activerend toneel steunt
gedupeerde Belgische groep
Vakgroepen voortgezet onderwijs
Vormingsinstituten
en streekscholen
moeten samengaan
_JKWARTET ZATERDAG 10 MEI 1975
BINNENLAND/KUNST 9
^arse Vietnam-oorlog, die 35 jaar geduurd heeft, loopt ten einde. De couranten hebben reeds
an de schade van deze gruwelijke oorlog samengevat. De oorlogsschade, materiële, lichame-
ntale en morele, die aangericht is onder de Vietnamese volkeren en onder de betrokken
fien is ontstellend en zal nog jarenlang nawerken. Zoals de sawahs in Vietnam nog vol van
\en zijn, zo zullen nog lang de relicten van deze vreselijke oorlog nawerken.
y
Jiden ons nu in het naspel
7 oorlog, de eerste die door
Tigde Staten verloren is en
forloren is tegen de troepen
klein land in Azië. Het
n deze oorlog zal nog wel
leed en incidenten ge
il. Maar dit naspel, hoe
en vol smart ook, is in
al te verkiezen boven de
in een voortgezette oorlog.
P amenleving zijn er, even-
Verenigde Staten, velen
het begin het Amerikaan-
len in Vietnam hebben
d als immoreel en als on-
ïeb vanaf het eerste uur
e tegenstanders van deze
hoord en ik schaam mij
Skier dan ooit voor. In 1966
e inleiding geschreven op
le eerste Vietnam-boeken,
olak en Van Gennep ver-
Je kwestie Vietnam, feiten
gronden' (1966). In 1967
Wt Piet Nak voorop gelopen
*%te grote Vietnam-demon-
n Amsterdam, waaraan
id mensen deelnamen. En
Qftg voor die tijd heb ik
fct aan het Vietnam-rap-
de Antirevolutionaire Par-
deze oorlog veroordeelde,
MSder dat die veroordeling
ïen werd in de praktische
ian de fractie,
gen thans welke gedach-
imgaan bij degenen, die
^pg hebben veroordeeld. Ik
^an uiteraard niet namens
r antwoorden. Ik antwoord
.(elf en ik wil dit antwoord
I bruiken om mij met de
dit blad af te vragen,
kunnen doen voor het
y Vietnam.
en Zuid-Vietnam
tegen de
J bezetting en tegen het
bruggekeerde Franse kolo-
ïeeft vanaf het begin ge-
der leiding van Ho Tsji
oeang Tsjinh en generaal
.p Giap.
tf/Iinh en zijn medewerkers
Azië terecht ge-
nationale leiders, die zich
ïoo fd stelden van de exo-
het Franse kolonialisme
-«{loei de daarin verzamelde
groepen uit te leiden uit
ialismè en feodalisme en
^Jden in een modernisatie-
ij stonden daarin naast
Is Nehru en Qandhl van
ast U Nu van Birma, naast
1 en Hatta van Indonesië,
turen als Nkroemah uit
door
prof. dr. J. Verkuyl
Ghana, Nyerere in Tanzanië, Kwoe-
nada uit Zambia en zoveel andere
anti-koloniale strijders van het
eerste uur. Overal in Azië was er
groot en diep respect voor Ho Tsji
Minh en de zijnen. Het verschil
was alleen dat Nehru, Nyerére, Su
karno, U Nu kozen voor een min of
meer pluralistische opbouw, een
open samenleving, en dat Ho Tsji
Minh onder de invloed van de
Franse communistische beweging
koos voor één bepaalde ideologie,
nl. de nationaal-communist iscjie,
om op die basis Vietnam te conso
lideren.
In de beginperiode na de tweede
wereldoorlog hebben bijv. Indonesi
sche en Birmese leiders overwogen
om hun strategie met die van Ho
Tsji Minh te coördineren. Ze heb
ben daarvan afgezien omdat ze
vreesden dat door zijn eenzijdige
keuze voor een nationaal-commu
nistische ideologie de strijd voor
hem veel langer zou duren dan in
de andere Aziatische landen, die
meer kozen voor een open, pluralis
tische samenleving.
Zelfexpressie
Na de Vredesconferentie van Genè-
ve in 1954, toen Vietnam verdeeld
werd in Noord- en Zuid-Vietnam
boven en beneden de 17e breedte
graad, waren vérziende Franse poli
tici als Mendès-France van mening
dat bij de beloofde verkiezingen,
die in 1956 gehouden zouden wor
den (maar die nooit gehouden zijn)
Ho Tsji Minh en met hem verwan
te groepen ook in het Zuiden de
overwinning zouden behalen en dat
het het beste was om de Indoehi-
nese volkerengemeenschap zelf de
toekomst te laten bepalen. Hij was
van mening dat in die volkerenge
meenschap zelf dan langzamerhand
ruimte zou komen voor de zelf
expressie van groepen die minder
enthousiast zijn voor een monoli-
tisch Ideologisch systeem dan Ho
Tsji Minh dat was. Zelfs De Gaulle
heeft om die reden het Amerikaan
se optreden in Vietnam gediskwali
ficeerd en het met grote ergernis
gadegeslagen.
Velen van degenen in Nederland
die zich tegen de Vietnamoorlog
teweer hebben gesteld, deden dat
omdat ze hoopten dat juist als het
Vietnamese volk voluit de gelegen
heid zou krijgen om zonder buiten
landse interventie zijn eigen toe
komst te bepalen, het op den duur
veel meer ruimte tot culturele en
religieuze zelf-expressie zou krijgen
dan bijv. het volk van China onder
Mao Tse Tung. En zij vreesden
terecht dat de Amerikaanse
oorlog in Vietnam juist leiden zou
tot het tegendeel van wat de Ame
rikanen wilden en hoopten.
Dat wat we nu voor onze ogen zien
gebeuren in Zuid-Vietnam, in Laos
en vooral in Cambodja is de beves
tiging van dit vermoeden.
Twee veronderstellingen
De Amerikaanse strategie en poli
tiek ten aanzien van Vietnam ging
uit van twee grote veronderstellin
gen. De eerste veronderstelling was,
dat Ho Tsji Minh en zijn opvolgers
in Hanoi stonden onder de direc
tieven van Peking. De tweede ver
onderstelling was, dat de Revoluti
onaire Regering in Zuid-Vdetnam
stond onder de directieven van Ha
noi. 'Op deze beide simpele veron
derstellingen was de Amerikaanse
strategie gebouwd. Het is echter de
vraag, of deze veronderstellingen
juist waren. Wie de levensgeschie
denis van Ho Tsji Minh volgt en de
consolidatie van zijn beweging in
Noord-Vietnam, kan geen andere
conclusie trekken, dan dat Ho Tsji
Minh zeer beslist een soort Tito
was. Ho Tsji Minh wenste aller
minst de hegemonie van China
over zijn land. Hij deelde met alle
Vietnamezen de angst, dat Vietnam
eens door China overheerst zou
worden. Toen een bekende Japanse
journaliste hem in 1968 vroeg:
'Staat u nu dichter bij' Peking dan
bij Moskou?', herhaalde hij de
woorden, die hij als student al zo
vaak gebruikte: 'Ik sta niet dicht
bij Peking of Moskou, maar op
dezelfde grote afstand van beide.'
De Amerikaanse politiek heeft hem
en zijn opvolgers meer in de rich
ting van China en Rusland gedre
ven dan hem lief is. De bedoeling
van de leiders in Hanoi is een
nationaal communisme.
Je tweede veronderstelling van de
Amerikaanse strategie was. dat de
VRR een willoos Instrument was in
handen van Hanoi. Deze veronder
stelling was echter zeer beslist in
strijd met de feiten. De VRR is
primair een nationalistische bewe
ging. Het leger van de VRR ziet
zichzelf als een bevrijdingsleger en
in dat leger spelen niet alleen com
munisten een rol, maar ook natio
nalisten, Boeddhisten, aanhangers
van de Cao Dai, Protestanten en
vele progrossieve Katholieken. Door
de Amerikaanse oorlog hebben de
communisten echter zeker een do
minante rol gekregen Ln de Revolu
tionaire Regering, maar het is on
juist om de VRR geheel als een
monolithische organisatie te be
schouwen.
De tragedie van de Amerikaanse
strategie en nederlaag in Vietnam
is, dat terwijl zij opgezet was om de
communistische opmars te voorko
men, ze in feite heeft geleid tot een
steeds grotere machtsvorming van
het communisme en tot een steeds
diepere deelname van de beide
communistische grootmachen in
Vietnam: China en Rusland.
Ze heeft er niet alleen toe geleid,
dat tijdelijk naar we hopen
de zeggen schap van die beide
grootmachten vrij groot zal zijn. Ze
heeft er tevens toe geleid dat de
'"manoeuvreerruimte van de Revolu
tionaire Regering ten opzichte van
Hanoi geringer zal zijn dan de VRR
oorspronkelijk bedoelde.
Als men deze averechtse werking
van de Amerikaanse strategie volgt,
dan is er reden om te denken aan
de zinsnede van Goethe over die
geest die steeds het goede wil. maar
het tegendeel schept van wat hij
wil.
Een van de verschrikkingen die elkaar in Vietnam afwisselden waren de bombardementen op de aan regerings
controle ontvallen dorpen in Zuid-Vietnam. Een vrouw doorwaad hier met haar kinderen een rivier om aan zo'n
bombardement te ontkomen.
Onze houding
De vraag dringt zich op, wat onze
houding moet zijn ten opzichte van
deze nieuwe situatie.
Het spreekt md. vanzelf, dat de
Nederlandse regering het nieuwe
regiem heeft erkend. Dat onze mi
nister mr. Van der Stoel daarin wat
terughoudender was dan velen van
hem eisten, siert hem. Hij hoopte
dat in de definitieve formatie van
de nieuwe regering ook participan
ten uit niet-communistische stro
mingen benoemd zouden worden,
dat die regering vanaf het begin in
haar institutionele vormen een
meer pluralistisch beeld te zien zou
geven dan de regering in het
Noorden.
Ik denk, dat we daarop moeten
blijven hopen. Toen in de eeuw der
Reformatie de 30-jarige oorlog
voorbij was en Protestanten en Ka
tholieken elkaar gedecimeerd had
den, moesten ze leren coëxisteren
en samenwerken en ze leerden dat
ook na bloed en tranen. Nu deze
35-jarige oorlog voorbij is, waarin
het ging om een botsing van ideo
logieën, zullen in Vietnam de ver
schillende religieuze en ideologische
stromingen moeten leren coëxiste
ren en samenwerken. Alles wat
vanuit het Westen vooral vanuit
Frankrijk kan gebeuren om dat
te versterken, moet gedaan worden.
In zulke dagen als deze zijn er, die
als het ware staan te applaudisseren
omdat de communistische groepen
hebben overwonnen. Ze doen den
ken aan het oude Chinese spreek
woord dat de halmen maar vast
bulgen moeten voordat de storm
opsteekt. Er is geen reden tot ap
plaus en degenen, die nu applau
disseren, zullen vermoedelijk over
enkele maanden wel weer van
stemming veranderen als ze horen,
wat er nu gebeuren gaat. Maar is er
wel reden contact op te bouwen
met regering en volk van Vietnam.
Voor onze regering om hulp aan te
bieden in het opbouwwerk en voor
kerken en jlarticuliere hulporganen
om contact met particuliere groe
pen te onderhouden. In ons land
hebben wij gelukkig vele contacten,
vooral met Boeddhistische groepen
en met Protestanten en progressie
ve Katholieken. Laten wij die con
tacten verdiepen, laten wij meele
ven met deze groepen in de nieuwe
situatie. En wat betreft het contact
met de regeringen in Hanoi en in
Ho Tsji Minhstad: laten we opko
men voor de handhaving en toe
passing van de elementaire men
senrechten, opdat de nieuwe machts
hebbers gestimuleerd worden de
macht ndet te misbruiken, maar
aan te wenden in dienst van ge
rechtigheid voor allen, van liefde
voor allen en van vrijheid voor alle
groepen.
Cambodja
Nergens in Indo-China is zo duide
lijk te zien dat het Amerikaanse
optreden het - tegendeel bereikt
heeft van wat men ervan hoopte en
beoogde als in Cambodja.
Prins Sihanouk poogde in een be
nauwende situatie tussen China en
de Verenigde-Staten toch te werken
aan een pluralistische samenleving,
waarin niet één ideologisch-horlge
groep, die der Rode Khmer, het
machtsmonopolie zou verwerven,
maar waarin ook andere groepen,
vooral boeddhisten, de kans tot
werkelijke participatie en zelf-ex-
pressie hadden.
Deze opzet werd totaal teniet ge
daan, toen Richard Nixon, enkel en
alleen om 'strategische redenen',
ook dat land tot veld van operatie
koos. het ten dele verwoestte en de
balans der machten volstrekt ver
stoorde. Prins Sihanouk werd
zonder dat iemand hem verdenken
zal tot instrument van de Chinese
volksdemocratie te zijn geworden
toch gedwongen op China ^te
leunen en het monopolie van 'de
macht aan de Rode Khmer te ge
ven.
Wat de Amerikanen wilden voorko
men is nu 'bereikt': in Pnom Penh
is het machtsmonopolie van een
nationaal-communistische regering
gevestigd en gevreesd moet worden
dat het uur der wraak nu is, begon
nen, heviger, bitterder dan ln Zuid-
Vietnam het geval zal zijn.
Het is te hopen dat vooral Frank
rijk krachtens de vele relaties met
het volk van Cambodja Iets doen
kan om op matiging aan te drin
gen.
De vluchtelingen
Het veemgericht van de haat is
zolang opgericht geweest tussen de
twee elkaar bestrijdende groepen in
Zuid-Vietnam, dat velen die de re
gering Thieu hebben gesteund,
kennelijk vreesden op de zwarte
lijst van de VRR te staan en van
mening waren dat het betreden
van de weg der capitulatie voor
hen de ondergang zou betekenen.
Ze vluchtten niet voor de oorlog,
maar voor de vrede. Wat men ook
denken mag van deze tienduizen
den die Zuid-Vietnam ontvlucht
zijn in grijze verwarring, dat de
Verenigde Staten van Amerika de
morele verplichting hebben het
asylrecht toe te kennen aan de
duizenden die naar hun eigen over
tuiging in gevaar verkeren vanwege
hun collaboratie met Thieu en de
Amerikanen, staat vast.
Op het laatste nippertje hebben de
Amerikanen gehandeld en de
vluchtelingen weggehaald en mee
genomen op hun terugtocht. Het is
te hopen dat de Amerikaanse Rege
ring en het Amerikaanse volk deze
vluchtelingen nu ook een tehuis
verschaffen. Men kan daaraan
slechts de hoop verbinden dat deze
ontheemden ndet gemanipuleerd
zullen worden voor nieuwe militaire
avonturen en dat, als de relaties tot
rust zijn gekomen, voor veilen de
weg naar de Vietnamese bodem
weer gebaand zal worden, waaraan
Vietnamese ouders en kinderen
dieper gehecht zijn dan de meeste
mensen in het Westen zich kunnen
voorstellen.
•OïDAM In een uitverkochte Stadsschouwburg, waar aan
ionale Ballet na het bezoek aan Canada een warm 'wel-
r lis' zou worden geboden, beleefde dit ensemble de tegen-
«rj zijn leven: de première 'Antieke dansen' van Barry More-
het 'Antiche Danze ed Arie' van de Italiaanse componist
Respighi, waarmee Het Nationale Ballet zijn thuiskomst
en vieren, moest op het laatste ogenblik van het program-
len teruggetrokken.
ns W. Ledeboer
een blessure van twee
Een van de successtukken
Canadese bezoek, het duet
dat Hans van Manen had
rafeerd. voor het dans-
Alexandra Radius en Han
kwam ervoor in de plaats.
in geen repetities van Mo-
ballet gezien. Maar het is
dat veel van het werk van
male Ballet de uiterste
raakt van wat de leden
groep kunnen opbrengen
lien is het goed in dit
soms nogal scherpe op-
te bezien, welke enkele
critici over hex optreden
ïl:h
)SCH In de provincie
tabant zijn in de afgelopen
n met veel succes aan het
an ieder seizoen negen
lerten georganiseerd. .Dat
Stichting Promenadecon-
oord-Brapant. De program-
steeds gericht op het po-
issieke genre, en ook tre-
;ten als Jasperina de
team Farce Majeure en
L Louis van Dijk erin op. De
in het leven geroepen
w heeft inmiddels een lan-
atus aangenomen en wil
en dat in de rest van Ne-
ook meer promenadecon-
orden gegeven. In de ko-
Irie jaren hoopt men er
vijftig te organiseren.
van Het Nationale Ballet hebben
laten horen.
Zo schreven William Littler ln de
'Toronto Star' en John Fraser ln
'The Globe and Mail', dat er aan de
danstechniek, vooral wat betreft de
afwerking in de details, nogal wat
ontbrak, hetgeen vooral naar voren
kwam in de getoonde werken van
Balanchine.
Maar Littler schreef ook, dat het
Nationale Ballet 'goed genoeg is om
serieus te worden becritiseerd' en
Fraser meende dat, 'als de dansers
de techniek beter beheersen en zich
een karakteristieke stijl verwerven.
Het Nationale Ballet een zeer sterk
ensemble belooft te worden'.
In ieder geval bleek uit de kritie
ken, dat Het Nationale Ballet in
Canada, bijzonder serieus wordt ge
nomen, al schreef Littler in een
vergelijking met het Canadese Na
tionale Ballet dat enkele weken
geleden Nederland heeft bezocht
dat beide ensembles nog niet kun
nen worden beschouwd als gezel
schappen, die in het internationale
dansgebeuren vooraan staan. Die
opmerking gold niet de choreogra
fen Hans van Manen en Rudi van
Dantzig. Littler constateerde na
drukkelijk, dat hun werken ln de
internationale danswereld wel de
gelijk een vooraanstaande plaats
innemen. De meeste indruk heeft
'Twilight' op beide critici gemaakt
en Fraser beschreef het als een
klein juweeltje. Uit wat de Canade
se balletcritici hebben geschreven
blijkt in ieder geval, dat de toernee
over de Atlantische Oceaan voor
Het Nationale Ballet heel belan
grijk is geweest. Het ensemble
heeft in Canada duidelijk voorge
houden gekregen waar de kracht en
ook waar de zwakheden liggen.
Maandag 12 en dinsdag 13 mei wordt bij Mak van Waay te Am
sterdam in het gebouw aan de Nes de verzameling schilderijen,
antiquiteiten, tapijten en meubelen van wijlen de heer H. A. A. de
Vos geveild. De heer De Vos was hoofddirecteur van de Amster
damse Bank te Amsterdam. Vandaag (zaterdag) en zondag is de
collectie nog te zien van 10.00 tot 16.00 uur. Daarbij bevindt zich
dit fraaie meisjesportret van Suze Bisschop-Robertson, geschil
derd op doek. formaat 80 bij 61 cm.
ROTTERDAM Zaterdag 17 mei vindt in de Rotterdamse
Schouwburg een toneelmanifestatie plaats van zogenaamd acti
verend toneel. Elf groepen die in Nederland werkzaam zijn zullen
eraan deelnemen.
Drie van de stukken worden voor
het eerst opgevoerd: Op herhaling
door toneelgroep Sater, Het testa
ment van der Joep door GL twee,
en Informatie door de Nieuwe Ko
medie. Andere deelnemende groe
pen zijn Schafttijdtheater, Onaf
hankelijk toneel, Werk in uitvoe
ring, Diskus, Proloog en Penta.
De opbrengst van de manifestatie
is bestemd voor de Belgische to
neelgroep 'Internationale Nieuwe
Scène'. Dit gezelschap dat in Ne
derland bekendheid kreeg "met Mis-
tero Buffo en dat ook ln het aan
staande Holland Festival weer in
ons land optreedt, verkeert in fi
nanciële moeilijkheden. Een paar
maanden geleden verongelukte een
vrachtwagen met decors van de
groep, wat een strop van zeventig
duizend gulden betekende. Interna
tionale Nieuwe Scène, dat onlangs
als eerste 'niet-letterkundige' de
door Herman Telrlinck ingestelde
'Symbolische prijs van het vrije
woord' kreeg toegekend, ls niet ge
subsidieerd. De groep is nu groten
deels aangewezen op hulp van
-.ympathlsanten. De genoemde
groepen zullen nu op 17 mei na
afloop van hun voorstellingen col
lecteren voor Internationale Nieu
we Scène.
Proces van ontslagen
directeur Cas Baas tegen
Groot Limburgs Toneel
MAASTRICHT Cas Baas, de ont
slagen directeur van het Groot
Limburgs Toneel, wil dat het be
stuur van de Belgisch-Nederlandse
stichting zijn ontslag ongedaan
maakt. Hij is een proces begonnen
om de nietigverklaring van het
ontslag. Het vormingstoneel GL-
twee heeft zich achter de ontslagen
directeur geplaatst.
De leden van de vormingsgroep
zeggen in een donderdag uitgege
ven communiqué, dat de fouten die
Cas Baas worden aangewreven vol
strekt in het niet vallen bij de
chaos die het bestuur zelf heeft
geschapen. Om de stichting van de
ondergang te redden zou de nu
ontslagen directeur als artistiek lei
der van het repertoiretoneel in zijn
functie moeten worden hersteld en
zou Albert van der Baan met de
zakelijke leiding van het GLT
moeten worden belast. De heer Van
der Baan is momenteel medewerker
bij de stichting Kunstzinnige Vor
ming te Amersfoort. Indien het be
stuur, dat zou moéten aftreden, de
ze laatste kans op sanering in de
weg zou blijven staan, zou de stich
ting moeten worden, opgeheven, om
ruimte te scheppen voor een nieu
we stichting die wel in staat zou
zijn een werkelijk regionale toneel-
functie in Limburg te vervullen,
aldus de vormingsgroep.
'Functies van tekenen'-
in Kröller-Mülller
Van een onzer verslaggevers
OTTERLO In het rijksmuseum
Kröller-Müller op de Hoge Veluwe
wordt op 25 mei tot 4 augustus een
tentoonstelling gehouden van 130
tekeningen uit de Jaren 1964-1974.
Het motto 'Functies van tekenen'.
De bedoeling is het materiaal te
verdelen over de vier rubrieken,
resp. tekenen als uiteenzetting, als
ritueel, als definitie en als verken
ning. Op deze tentoonstelling wordt
werk van een twintigtal kunste
naars opgehangen, hoofdzakelijk
buitenlandse maar ook enkele Ne
derlandse, onderraeer Lewitt,
Broodthaers, Chrlsto. Morris, De
Maria, Dekkers, Struycken en Vis
ser.
De tentoonstelling, waarvan de
educatieve begeleiding wordt ver
zorgd door een werkgroep van de
Leidse universiteit olv drs. Rudi H.
Fuchs, sluit aan op de expositie
'Diagrams and drawings', die enkele
jaren geleden in Kröller-Müller te
bezichtigen was. Bovendien beoogt
zij aan te sluiten op de eigen col-
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De raad van vakgroepen bij het voortgezet on
derwijs (23.000 leden) vindt dat minister Van Kemenade 'het
overbelaste lerarenkorps' opzettelijk irriteert door zijn opmerkin
gen inzake werktijdverkorting.
Volgens de minister zou driekwart
van de leraren minder dan veertig
uur per week werken. 'Deze cijfers
zijn lijnrecht in strijd met de wer
kelijkheid', aldus de raad.
Volgens de raad van vakgroepen
baseert de minister zich alleen op
een verouderd onderzoek uit 1970.
Toen was de mammoetwet pas twee
jaar ingevoerd. Sindsdien is het
werk van de leraar aanzienlijk toe
genomen. Het brugjaar maakte in
tensieve begeleiding van de leerlin
gen nodig. De invoering van vak
kenpakketten eveneens. Er zijn veel
meer vergaderingen dan vroeger,
doordat overleg nodig is tussen ver
schillende afdelingen. Ook de toet
sing van leerlingen vergt meer tijd.
De cijfers van i de minister zijn
berekend op een J aartaak van 52
weken en houden dus geen reke
ning met de (lange) vakanties.
Daardoor ontstaat een scheéf beeld,
aldus de raad. Want het schooljaar
duurt maar veertig weken. Dat be
tekent dat een leraar in deze perio
de in ieder geval 50 uur per week
werkt.
Inspannend
Tenslotte vergeet de minister dat
vooral het lesgeven erg Inspannend
ls. 'Een leraar die voor de klas
staat zal zich voortdurend moeten
bezinnen op de stof waar hij mee
bezig ls. Voortdurend moet hij zoe
ken naar de juiste woorden om
juist die leeftijdsgroepen iets uit te
leggen. Tegelijkertijd moet hij op
de groep letten: een paar ogen die
afdwalen, een leerling voor wie het
te moeilijk wordt. Deze combinatie
van de aandacht concentreren en -
verdelen is volgens medici buiten-
lectie tekeningen van dit museum,
namelijk tekeningen van heden
daagse beeldhouwers. Wanneer de
nieuwbouw van Kröller-Müller 1976
klaar is, zal dit vaste bezit voor het
eerst worden getoond in een speci
ale prentenzaal. Na 4 augustus gaat
'Functies van tekenen' naar het
Kunstmuseum te BaseL
gewoon vermoeiend. Een leraar die
zes, zeven uur op een dag les heeft
gegeven ls vrijwel afgedraaid'.
Minister Van Kemenade:
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM —Minister Van Ke
menade wil waar nodig vormings
instituten en streekscholen dwin
gen tot samenwerking. Als dit niet
gebeurt heeft de tweedaagse leer
plicht volgens hem geen kans van
slagen.
In een interview met het maand
blad 'Boemerang' laat Van Keme
nade weten dat hij hiervoor een
wetsontwerp zal indienen. De wet
telijke verplichting zal gaan rusten
op de zestienjarige werkende jon
geren en niet op de instituten. De
jongeren, zullen om aan hun ge
deeltelijke leerplicht te voldoen,
gecombineerde programma's moe
ten vogen. Zij moeten dan één dag
per week een vormingsprogramma
en één dag per week meer beroeps
gericht onderwijs volgen.
Van Kemenade zegt tegen Boeme
rang: 'Ik doe dit niet graag. Het is
een noodmaatregel, een inbreuk op
de vrije keuzemogelijkheden voor
leerlingen. Ik zal van deze bevoegd
heid ook zo min mogelijk gebruik
maken. Als lk dat vaak moet doen
is de tweedaagse leerplicht voor
zestienjarigen eigenlijk mislukt.
Waar al een gesprek tussen vor
mingsinstituten en streekschool
gaande is ga ik er niet met mijn
ruwe klompen doorheen lopen'.
Minister Van Kemenade vindt de
protesten die hier en daar tegen de
invoering van de tweedaagse leer
plicht gehouden worden (maandag
is er een demonstratie in Utrecht)
niet Juist. Gezien de groeiende
jeugdwerkloosheid is het wel een
moeilijke beslissing geweest, zegt
hij. Maar toch is het in het belang
van de werkende jongeren. Andere
Jongeren volgen tot hun 22e Jaar
onderwijs. Ook al hebben ze geen
zin, hun ouders sturen ze. Die lig
gen maatschappelijk toch al voor
op zestienjarige werkende jongeren.
