Ford: half miljard
voor vluchtelingen
Tank
'Tocht uit Saigon
was beklemmend'
n
!n deze krant
'Slonzige soldaten
Ook tv-kijken in Zuid-Afrika
Anonieme hulpdienst
blijkt nodig - pag. 4
Uw kleine advertentie
met Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
Duitser; niet
in Wageningen
gecapituleerd
ejaarde omgekomen
lij brand in huis
logezegd
Geen naaktzwemmen
in Bergen aan Zee
Zuid-Vietnam sluit zijn ambassades
Prins weer in
'De Wereld'
Journalisten veilig thuis
Kabinet moet
er voor één
uur uit zijn
Abonneer eens iemand.
Constructief.
VI''Vn"
Trouw
33e JAARGANG NO. 9514 - DINSDAG 6 MEI 1975
vandaag voor 11 uur opgegeven,
i wordt morgen geplaatst en kan
dezelfde dag al resultaat hebbtin.
riÏTGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDS VOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON'020-220383
[ONNEMENT 13,00 PER MAAND 39,00 PER KWARTAAL 154,00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTE GIRO X 260 LOSSE VERKOOP! RIJS f 0,50
Van een verslaggever
WAGENINGEN Niet in
Hotel 'De Wereld' in Wage
ningen, maar In een ruïne
ergens tussen Wageningen
en Rhenen had de onderte
kening van de capitulatie op
5 mei 1945 plaats.
Dit heeft de Duitse generaal
Paul Reishelt gezegd voor de
regionale omroep Noord en
Oost. Reishelt was indertijd
chef-staf van generaal Blas-
kowitz, commandant vkn
het 25ste Duitse legercorps.
De onderhandelingen wer
den een dag eerder wel in
'De Wereld' gevoerd, maar
de capitulatie voltrok zich
toen Canadese en Duitse
commandanten elkaar ont
moeten. Generaal Foulkes,
van het eerste Canadese le
gercorps, wilde volgens
Reishelt zijn tegenstanders
een nieuwe confrontatie met
de pers sparen.
De eerste onderhandelingen
vonden al plaats-op 24 april.
Daarbij werd aan het, ver
zoek van Prins Bemhard om
de stand van de sluisdeuren
bij IJmuiden te verbeteren
direct gehoor gegeven. Al
enkele weken voor de be
vrijding was er contact tus
sen de binnenlandse strijd
krachten en de generale staf
van het 25ste Duitse leger
korps om de eventuele capi
tulatie geruisloos te laten
verlopeu. Beide legers" beza
ten toen weinig munitie en
wilden geen militaire opera
ties ondernemen, aldus
Reishelt.
an een verslaggever
OES De 85-jarige J. Buteijn
lit Krabbendijke is gistermiddag
2 ingekomen door een brand in zijn
roiling. De oorzaak van de brand
ras gistermiddag nog niet bekend.
Droog
Droog weer met zonnige perio
den. Vrij krachtige tot harde,
noordoostelijke wind. Mini
mumtemperaturen omstreeks
6 graden, en maxima van 12
graden op de Wadden tot cir
ca 18 graden in het binnen
land.
De vooruitzichten voor mor
gen en overmorgen: Overwe
gend droog met zonnige perio
den en enige stijging van tem
peratuur.
Morgen zon op: 05.01
onder: 20.14
maan op: 03.11
onder: 16.21
WASHINGTON (Reuter, AFP, UPI) President Ford van de Verenigde Staten zal het Congres
vragen 507 miljoen dollar toe te wijzen voor hulp aan de vluchtelingen uit Zuid-Vietnam eiti Cam
bodja. Het verzoek is vervat in een wetsontwerp,, dat de regering via de republikein William Broom-
field bij het parlement zal indienen.
Prins Bemhard. opende gisteren i?i
Wageningen de gerestaureerde capi
tulatiezaal in hotel 'De Wereld'. De
Prins bekijkt hier met de heer J.
Teengs-Gerritsen (voorzitter Cen
traal Orgaan Voormalig Verzeten
de Canadese generaal buiten dienst
G. Kitching foto's uit de tijd van de
capitulatie.
Voor verslag zie pagina 3
(ADVERTENTIE)
De zin van de bevrijding ligt in
betrachten van de solidari
teit.
Minister-president Den Uyl
over vlees gesproken
een beste kens!
SCHIPHOL, HOEVELAKEN 'Het was echt erop of eronder en ik
kan wel zeggen, dat mijn collega's dat ook zo hebben ervaren. Ik
vond het een zeer beklemmende en angstige aftocht en ik heb 'm
wel geknepen. Daarom ben ik blij, dat ik eruit ben, al is dat dan
wel achteraf geredeneerd, want op het moment zelf was het alle
maal zeer spanner.d.'
Volgens de president moet op dit
bedrag niet beknibbeld worden,
want de kosten van de hulp voor
deze periode tot eind juni volgend
jaar zijn precies op 507 miljoen
berekend.
De directeur van het vluchtelingen-
programma van het Witte Huis, L.
Dean Brown, schatte gisteren het
aantal Zuidvietnamese en Cambod
jaanse vluchtelingen die reeds in
de Verenigde Staten zijn aangeko
men of daarheen onderweg zijn op
ongeveer 125.000 petsonen. Het
Witte Huis verwacht dat dit aantal
uiteindelijk tot ongeveer 150.000 zal
stijgen. In het voorstel is 20 mil
joen dollar opgenomen voor hulp
aan vluchtelingen die zich ln ande
re landen dan de VS vestigen. De
regering hoopt dat ongeveer tien
procent van de vluchtelingen door
andere landen zal worden opgeno
men.
Afgewezen
Een nieuw wetsvoorstel was nodig
nadat het Congres vorige week een
verzoek om 327 miljoen dollar had
DEN HAAG Vanmiddag vóór een
uur zal het kabinet de kwestie van
de vermogensaanwasdeling (VAD)
opgelost moeten hebben.
Gisteren is weinig verandering in
de situatie gekomen. De vier be
windslieden de het nauwst bij het
conflict betrokken zijn, premier
Den Uyl, en de ministers Boersma,
Lubbers en Duisenberg, hebben al
leen gisternacht de zaak kunnen
bespreken: de prémier moest
's middags in Amsterdam bij de
herdenking van| de bevrijding zijn.
Het bestuur van de PPR heeft gis
teravond meegedeeld dat een meer
derheid van het bestuur vindt dat
de PPR niet met het kabinet moet
breken. Een minderheid vindt dat
het kabinet nu al duidelijk gemaakt
heeft een fundamentele maatschap
pijhervorming niet te kunnen of te
willen doorvoeren.
Cees Gravendaal. die als radio-ver-
slaggever van NCRV's Hier en Nu
ruim vier weken geleden voor de
NOS naar Saigon werd uitgezonden,
vertelt niet zonder emotie in zijn
stem, over de gedwongen evafcuatie
door de Amerikanen uit Saigon,
vlak voordat deze stad werd Inge
nomen door de troepen van de
Voorlopige Revolutionaire Regering
(VRR) van Zuid-Vietnam.
Samen met collega-verslaggever
Oimo Reitsma van Elseviers Maga
zine, en een televisieploeg van de
NOS met Willibrord Nieuwenhuis
(KRO), Pons van Westerloo (A-
VRO) en cameraman Kees Colson
(TROS) kwam hij gisteren uit
Bangkok op Schiphol aan. Met het
zelfde toestel arriveerden ook
vermoeid en zonder persoonlijke
bezittingen de Nederlandse tij
delijk zaakgelastigde, mr. J. H. R.
D. van Rooijen, en zijn tweede
ambassadesecretaris, de heer J.
Zaadhof.
De heer Van Rooijen en de ambas
sadesecretaris hebben de Zuidviet
namese hoofdstad afgelopen dins
dag. toen de 'stad bestookt werd
door de VRR-troepen, op eigen oor
deel verlaten, Mr. Van Rooijen zei
op de luchthaven, datde Neder
landse regering het aan hem zelf
had overgelaten de 'ambassade op
te schorten' tot het moment, dat de
situatie dit volgens het Inzicht van
de tijdelijk zaakgelastigde noodza
kelijk maakte.
Cees Gravendaal vertelde, dat het
vorige week dinsdag duidelijk werd,
dat er geëvacueerd zou worden, na
dat in de nacht van maandag op
dinsdag het vliegveld Tan Son
Nhoet bij Saigon door de VRR-
troepen onder xvuur was genomen.
'Uit het hotel, waar wij zaten, kon
jé vanaf de eerste verdieping de
raketten zien vallen. Het hotel tril
de op zijn grondvesten en de aan
val op het vliegveld zelf was gigan
tisch; waarbij olietanks als vuurbal
len de lucht in schoten. Die aanval
was echt de grote klap', aldus Gra
vendaal.
Ingelicht
Een paar dagen tevoren waren de
verslaggevers trouwens al vertrou
welijk door de Amerikanen inge
licht over de adressen, waar ze
naar toe moesten om geëvacueerd te
worden. Dinsdagmorgen werden de
spullen ingepakt en voor een groot
gedeelte naar de Nederlandse am
bassade gezonden. Overigens moet
nog afgewacht worden of1 die daar
zijn aangekomen, omdat er nogal
wat tegenstrijdige berichten over
bestaan. Vast staat lh ieder geval
wel, dat de NOS-ploeg alles kwijt is
geraakt.
Hierna vèrtrok het gezelschap naar
een plaats om de hoek van het
hotel, waar een bus zou komen om
de mensen naar het vliegveld te
brengen. Daar zouden ook veel
Zie verder pagina 3, kolom 3
WASHINGTON (AP) Het Neder
landse leger wekt in de NAVO meer
kritiek dan welk leger ook binnen
het bondgenootschap', aldus het
zeer behoudende Amerikaanse
weekblad 'Us news and world re
port' in eén artikel dat de opmer
kelijke kop draagt 'slonzige solda
ten - bezorgdheid over de Neder
landers in de NAVO'.
Volgens het blad behoorde Neder
land tien jaar geleden tot de kloek-
ste leden van de NAVO, maar te
genwoordig is het uiterlijk van de
Nederlandse soldaten slecht ver
zorgd. en vatten zij hun taak niet
goed op. 'Lang haar en baardstop
pels kenmerken de meeste Neder
landse soldaten. Ze persen hun
uniformen niet op, dragen geen
helmen, hun koperen knopen poet
sen ze niet en salueren evenmin.
De soldatenvakbonden heben gro
te invloed in het Nederlandse leger
en ze hebben er al voor gezorgd dat
de Nederlandse dienstplichtigen de
hoogste soldij van Europa hebben,
mogen demonstreren tegen wer
komstandigheden en politieke bij
eenkomsten kunnen houden in de
kazernes.' Dat het Nederlandse le
ger ondanks deze 'mankementen'
toch goed schijnt te functioneren,
wordt in het Amerikaanse blad niet
vermeld.
JOHANNESBURG (AP) De Zuidafrikaanse be-
bevolking heeft gisteren voor het eerst kennis ge
maakt met de televisie, toen de eerste van een
groot aantal testprogramma's vanuit Johannes
burg en Pretoria werd uitgezonden.
In het centrum van Johannesburg verdrongeh
grote massa's mensen zich voor de ruiten van
winkels die toestellen verkopen, om de eerste
test-uitzending van een uur te kunnen zien. Er
werden beelden vertoond van de 'rand' show.
Zuid-Afrika's jaarlijkse industriële en agrarische
beurs. In één van de volgende uitzendingen zul
len beelden worden vertoond van de belegering
van het Israëlische consulaat in Johannesburg
waarbij vorige week een persoon werd gedood en
37 anderen gewond.
De televisie gaat officieel uitzenden op 1 januari
1976, met Vijf uur per dag ln het Engels en Afri
kaans op één kanaal.
De televisieprogramma's worden uitgezonden door
het staatsbedrijf South African Broadcasting
Corporation.
Er zijn al ongeveer 10.000 tv-toestellen verkocht
of verhuurd ondanks de hoge prijs van een kleu-
rentoestel dat gemiddeld ongeveer 3500 dollar
kost.
Binnenland
Panden in Utrecht
gekraakt 3
afgewezen, omdat in datzelfde wets
ontwerp ook toestemming werd
gevraagd voor het inzetten van mi
litairen bij de evacuatie van Ameri
kanen en Vietnamezen uit Saigon.
President Ford had weliswaar ge
zegd dat het Congres niet bang
meer hoefde te zijn dat hij ooit nog
eens Amerikaanse militairen naar
Zuid-Vietnam zou sturen en dat het
wetsontwerp al door de feiten ach
terhaald was. Maar vooral de De
mocraten in het Congres wensten
een nieuw wetsontwerp waarin deze
controversiële kwestie niet meer
stond.
Werkloosheid
Dean Brown probeerde gisteren die
Amerikanen gerust te stellen die
grotere werkloosheid vrezen door de
opnamen van de duizenden vluch
telingen. Hij verklaarde dat als het
aantal vluchtelingen 150.000 zou
bedragen slechts ongeveer 30.000
van hen gezinshoofden zouden zijrt
die een baan zoeken. Volgens
Brown zullen de vluchtelingen over
de gehele, Verenigde Staten ver
spreid worden, zodat de werkloos
heid niet in een1 bepaald gebied
verergerd zal worden. Sonomigen
van de naar schatting 44.Ö00 vluch
telingen op het eiland Goeant heb
ben meer dan twee miljoen dollar
aan geld meegenomen en deze zul
len bij hun herhuisvesting geen
hulp krijgen* aldus Brown.
In Brussel is uit diplomatieke bron
vernomen dat de Verenigde Staten
de leden van de Europese Gemeen
schap hebben gevrdagd behulpzaam
te iijn bij de hervestiging van de
Vietnamese vluchtelingen. De Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken, Henry Kissinger, zou daanom
persoonlijk gevraagd hebben, aldus
de bronnen.
Kissinger zei gisteren in een televi
sie-Interview dat de Sowjet-Unie
'een constructieve rol' gespeeld had
bij de evacuatie van Amerikanen
en Vietnamezen uit Saigon. Hij zesi
verder dat het 'Watergate-schan
daal' het gezag van het Witte HU is
zodanig had aangetast dat het be
perkt werd ln zijn acties om de
schendingen van het Parijse be
stand tegen te gaan. 'Ook hadden
we niet voorzien dat het Congres
een wet zou aannemen, die ons
verbood 'de Parijse akkoorden te
bekrachtigen', aldus Kissinger.
Politieke gevangenen
Radio-Hanoi heeft gisteren gemeld
dat de buitenlanders in Saigon
goed worden behandeld en dat zij
zich vrij door de Zuidvietnamese
hoofdstad kunnen bewegen. De Re
volutionaire Regering heeft alle po
litieke gevangenen ln vrijheid ge
steld, die door het vorige bewind
gevangen werden gehouden in de
beruchte tijgerkoolen op het eiland
Con Son. De regering heeft hun
een feestelijk welkom ln Saigon
beloofd, aldus het Zuidslavische
persbureau Tanjoeg uit Hanoi.
De nieuwe machthebbers in Saigon
hebben verder de onmiddellijké
sluiting gelast van alle diplomatie
ke posten ln het buitenland die
onder het vorige bewind gevestigd
zijn. Er zal spoedig nieuw personeel
uit Saigon vertrekken om de func
ties over te nemen. Verscheidene
leden van het ambassadepersoneel
van het vroegere bewind heeft ln
(le desbetreffende landen al politiek
asiel gevraagd.
Niemand is eigenlijk gelukkig
met de regelingen die er zijn
voor het indienen van be
zwaarschriften tegen bestem
mingsplannen. Pas als de
schep voor hun deur de grond
Ingaat beseffen velen wat er
gaat gebeuren en dat betekent
vaak: wat voor moois er gaat
verdwijnen. En niet alleen 'ge
wone burgers' maar ook ge
meenteraadsleden blijken er
moeite mee te hebben. Hans
Schmit schrijft erover op pa
gina 5.
Buitenland
Proces in Zuid-Afrika 7
VS: 7500 militairen uit
Thailand 9
Karamanlis en zijn onbuig
zame oppositie 9
Kerk
Aandacht voor kleine man
in Réveil 2
Dominee las gedicht
niet voor 2
Sport
Titel staat voorop bij
Borussia Mönchengladbach 11
Economie
Landbouw niet kosten
dekkend 8 I
Kerk in de wereld 2
Radio en tv 4
Strips; feuilleton 4
Puzzel 4
Commentaar 5
Dichtbij en verder5
Weer 5
Israël bouwt zelf een internationale strijdmacht.
Eerst een straaljager die een sterker neefje van
de Franse Mirage is. En nu de 'beste tank ter wereld'.
Een veroverde Russisché, maar dan drastisch
omgebouwd. Fijn is het niet. Leuk wel.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plahts:_
-Giro:
Betaalt per kwartaél
Opgegeven door:
Naarp!_>
Adrek:
Plaats:
Ik ontvang graag:
Fjinke flcsopener. (Handig! Komt altijd van pas).
Luxe telefoonklapper, ook bruikbaar a,ls adressenlijst.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers, antwoordnummer
2792, Amsterdam. 1
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.v