Intocht van de WR na
aftocht van Amerikanen
Erkenningen van WR
komen nu overal los
Vietnam was 35 jaar in oorlog
MEDISCH COMITÉ
NEDERLAND-VIETNAM
HmRÜ
De rekening van de
Vietnamese oorlog
Ooggetuigenverslag uit Saigon
Franse gezant naar
Thailand in verband
met vluchtelingen
Amerikanen berusten, Aziaten verdeeld
Dissidenten in
Sowjet-Unie
vragen protest
wie lef heeft,
wordt lid van
het
ROUW/KWARTET DONDERDAG 1 MEI 1975
BUITENLAND 7
AIGON Van de verslaggevers van Associated Press Peter Arnett en Matt Franjola Enkele
ren nadat de regering in Saigon voor de VRR en de Noordvietnamese troepen had gecapituleerd
iden er op de Boulevard de l'Unité tientallen Noordvietnamese tanks, halftrucks en gecamou-
leerde vrachtwagens van Chinese makelij. De kolonnes passeerden op hun weg naar het centrum
et presidentiële paleis. Enkele honderden Zuid Vietnamese toeschouwers applaudisseerden toen de
oordvietnamese soldaten voorbij trokken. De soldaten zwaaiden met hun vlaggen een gele
tegen een blauwrode achtergrond.
jrt daarop ontstond er op het
otrale plein een vuurgevecht. Een
irdvietnamees lnfanterie-pelo-
de soldaten gekleed in grauw-
poene uniformen en op zwarte
jabbersandalen. betrok defensieve
posities bij het stadhuis en beant-
joordde het vuur van enkele Zuid
mes e soldaten die zich ken
nelijk niet bij de overgave wensten
ser te leggen.
Noordvietnamese soldaten zoch-
dekking achter het standbeeld
tor het stadhuis en op de trappen
na het gebouw. Er passeerden en-
i!e bromfietsers die schrokken en
tgonnen te slingeren toen zij
lorden schieten.
ort tevoren had ik gezien dat een
oionel van de Zuidvietnamese po-
Be naar het monument voor de
vallenen, bij het gebouw van de
itionale vergadering toeliep,
ram saluut maakte en zich daarna
oor het hoofd schoot. Hij overleed
n nadat ik hem naar het Franse
tkenhuis, een paar straten verder,
id gebracht.
elders in de stad is hier en
aar geschoten tussen Noordvietna-
nese infanteristen en Zuidvietna-
nese volhouders, die hen kennelijk
muit hinderlaag onder vuur ne-
nen. De incidenten hebben echter
ergens een grote omvang en
roepjes voorbijgangers kijken van
en afstand toe. In de dierentuin
eeft een bataljon Zuidvietnamese
irachutisten met steun van een
andjevol mariniers nog een laat-
slag willen leveren, maar daar-
is niets meer gekomen. Aan-
mkelijk kon men nog het dreu-
van inslaande granaten horen,
aar na enkele uren stopte ook
aar de boten
oordat de communistische troepen
,igon binnenrukten heeft een
mtad soldaten en burgers nog
anhopig geprobeerd weg te komen
m boord van enkele kustvaarders,
e zonder bemanning aan de kade
lagen. De poging liep op niets uit
en de mensen die elkaar bij die
zinloze bestorming hadden verdron
gen, verlieten de schepen weer kort
voordat de eerste jeeps en vracht
wagens van de VRR Saigon bin
nenreden.
Aanvankelijk namen de mensen die
ik zag een afwachtende houding
aan. Kleine groepjes beken de in
tocht vanuit de portieken van hun
huizen en toonden geen emotie.
Later, toen er steeds meer Noord
vietnamese soldaten langs trokken,
begonnen de mensen ze echter toe
te juichen en in hun handen te
klappen.
Even na de middag kregen we bij
Associated Press een flinke schok.
Een man die ons maandenlang fo
to's had geleverd maakte zich via
de radio bekend als een kaderlid
van de WR.
We hadden nooit vermoed
dat de man, Ky Nhan,
revolutionaire sympathieën koester
de. Via de radio zei hij: 'Ik ben al
tien jaar lang een revolutionair'.
Even later kwam hij met een ander
lid van het Bevrijdimgsfront en
twee Noordvietnamese sergeants
langs op ons kantoor. Toen hij
binnenstapte zei hij: 'Ik sta borg
voor de veiligheid van iedereen
hier'. George Esper; mijn baas,
tracteerde iedereen op coca-cola en
wat koeken die we nog hadden. In
de stad is het heel anders dan we
hadden verwacht. De burgers blij
ven gewoon rondrijden op hun
bromfietsen. Het vuurgevecht tegen
over ons kantoor trok een groepje
belangstellenden, maar de Noord
vietnamese soldaten lieten hen rus
tig toekijken en maanden hen niet
door te lopen.
Plundering
Voor zover wij kunnen nagaan
heeft Saigon de machtswisseling
vrijwel ongeschonden doorstaan. De
enige schade die wij konden con
stateren betrof de Amerikaanse
ADVERTENTIE
Deze week heeft het MCNV voor 1,5 miljoen gulden aan
hulpgoederen verzonden naar de Voorlopige Revolutio
naire Regering van Zuld-Vietnam. Per vliegtuig is 1000 kg
kinine, 22000 blikken babyvoeding en een grote hoeveel
heid antibiotica, anti TBC middelen en vitamineprepara
ten verstuurd en per schip 120 ton melkpoeder.
Het MCNV draagt hiermee bij aan de bestrijding van de
direkte nood van de bevolking van Zuid-Vietnam.
Voor nieuwe, dringend noodzakelijke hulpzendingen, is
zeer veel geld nodig.
Stort uw bijdrage
op postgiro
tn.v. de
penningmeester
MCNV-Amsterdam
o.v.v. 'advertentie'
ambassade, die eerder op de dag
door honderden mensen werd ge
plunderd.
In 1968 was de Amerikaanse am
bassade aangevallen door een com
mando-eenheid van de VRR, De
verdediging van het complex kostte
toen het leven aan vijf Amerikaan
se soldaten. De bronzen plaquette
met de namen van de vijf soldaten
die in 1968 in het gebouw sneuvel
den, was van de muur gerukt en
lag temidden van stapels documen
ten en allerlei voorwerpen in de
achtertuin toen de ambassade door
een uitzinnige menigte was geplun
derd.
De laatsten
Nadat de evacuatie van de laatste
Amerikanen was voltooid werd de
ambassade woensdagochtend om
tien voor acht prijs gegeven door
een handjevol mariniers. Zij waren
achtergebleven om te beletten dat
de wachtende Zuldvietnamezen de
voorlaatste helicopter, met ambas
sadeur Graham Martin aan boord,
zouden bestormen.
Nadat Martin veilig was vertroken
was de beurt aan de mariniers. Om
hun eigen aftocht te dekken wier
pen ze enkele traangasgranaten in
de liftkoker van het dak. De opdrin
gende menigte stoorde zich niet
aan het traangas en baande zich
meteen een weg naar binp«n.
Al gauw lagen tientallen rollen
groen bankcheque papier van de
ambassade waarop de salarissen
werden betaald als feestguirlan-
des over de betonnen vloeren in
het bijgebouw. De kassier was al
lang gevlucht. In tal van geplun
derde werkkamers lagen in elkaar
getrapte schrijfmachines en hele
stapels dossiers, voorzien van de
rode plakkers 'vertrouwelijk' en
'geheim'.
De tekst op de plaquette deed
vreemd aan bij dit tumult: 'ter
nagedachtenis aan de heldhaftige
mannen die op 31 janauri 1968
stierven terwijl zij deze ambassade
verdedigden tegen de Vietcong'. Uit
piëteit hebben wij de plaquette
meegenomen naaT het AP-bureau
ln Saigon.
PARIJS (Reuter, AFP, UPI) De
Franse regering heeft een speciale
gezant naar Thailand gezonden,
om daar een groep vluchtelingen
op te vangen, die na twee weken
opgesloten te hebben gezeten ln de
Franse ambassade in Phnom Penh,
door het nieuwe Cambodjaanse be
wind werden vrijgelaten.
Het gaat om de eerste groep van
610 mensen, voornamelijk Fransen,
die vanwege de miserabele omstan
digheden in de ambassade er slecht
aan toe zouden zijn. De woordvoer
der van de regering in Parijs, An-
dré Rossi, zei gisteren op een pers
conferentie dat president Valéry
Giscard d'Estaing persoonlijk een
hoge regeringsfunctionaris had op
gedragen naar Thailand te vliegen
om de opvang van de vluchtelingen
ln Thailand te ledden. De eerste
groep kwam gisteren per vrachtwa
gen van de Rode Khmer bij de
Thaise grens aan. Frankrijk heeft
al eerder scherpe kritiek geleverd op
de wijze van vervoer, en geëist dat
de vluchtelingen per vliegtuig het
land zouden worden uitgebracht.
MjSgpas
-a.-rX-tu. r.Tt 7 i
F jV JMNifcjl fnHA- j
jr*- I 'B V 'fel'V J
Het zal nooit met zekerheid zijn vast te stellen hoeveel
honderdduizenden het leven lieten in de langste oorlog van
de twintigste eeuw. Maar tot oktober 1972, kort voor de
Parijse vredesovereenkomst, waren meer dan 183.500 Zuid-
vietnamezen, 56.000 Amerikanen en 5.200 andere geallieer
den gesneuveld. Volgens Amerikaanse schattingen waren tot
dan meer dan 900.000 Noordvietnamezen en Vietcongstrijders
gevallen. Het aantal dode of gewonde burgers in Indo-China
bedroeg toen al zeker twee miljoen.
Hierbij komen nog de duizen
den. misschien tienduizenden
die het slachtoffer werden van
een oorlog die op papier al ruim
twee jaar eerder was beëindigd
en daarvoor al in 1954 toen
plechtig werd beloofd binnen
twee jaar verkiezingen te hou
den over hereniging van Noord
en Zuld-Vietnam.
Volgens functionarissen op het
ministerie van defensie heeft de
oorlog de VS 150 miljard dollar
(375 miljard gulden) gekost. Zo'n
bedrag zou echter veel hoger ko
men te liggen wanneer rekening
zou worden gehouden met de
inflatie. Het bedrag is per Viet
namees 7500 dollar.
Het Amerikaanse geld Is voor een
deel besteed aan de salarissen
van de 2.6 miljoen Amerikaanse
soldaten, die gedurende een pe
riode van 11 Jaar in Vietnam
hebben gevochten. Een andere
grote post vormden de 4900 heli-
Een Amerikaanse helicopter valt in zee tijdens de grote evacuatie
operatie van dinsdag uit Saigon. Van de vier inzittenden konden
er twee worden opgepikt en twee verdronken.
AMSTERDAM (Reuter, UPI, AFP, AP) De overgave van Saigon aan de Voorlopige Revolutio
naire Regering (VRR) van Zuid-Vietnam en de evacuatie van de laatste Amerikanen uit de hoofd
stad heeft droefheid, berusting, maar vooral opluchting veroorzaakt in Amerikaanse regerings
kringen. President Ford heeft opgeroepen 'opnieuw te beginnen' en een politiek te voeren 'gericht
op de toekomst'.
copters en 3700 jagers en andere
Amerikaanse vliegtuigen die ln
de strijd verloren zijn gegaan.
Dan zijn er de kosten van de 7.6
miljoen ton bommen (drieëneen
half keer zoveel als de geallieer
den in de Tweede Wereldoorlog
lieten vallen), die door
B-52 bommenwerpers op Indo-
Ohlna zijn gegooid. Volgens
Amerikaanse gegevens was de
hulp van China en de Sowjet-
Unie over die hele periode veel
geringer. Niet meer dan 10 mil
jard dollar.
Vanaf januari 1975 zouden Chi
na en de Sowjet-Unie Noord-
Vietnam echter nog eens ruim
6.5 miljard dollar aan hulp heb
ben gegeven.
t
Hoe groot de kosten zijn aan
verschroeide en vergiftigde aar
de laat zich pas over vele Jaren
berekenen. (ANP-AP-AFP)
Ook de minister van buitenlandse
zaken, Henry Kissinger, zag niet het
nut in van het 'herkauwen van het
verleden'. De Democratische Se-
naatslelder, Mike Mansfield, ver
klaarde gisteren dat de VS hun
hele buitenlandse politieke opstel
ling opnieuw moeten bezien, 'niet
alleen het Midden-Oosten of Zuid-
oost-Azië'. Hij was het met Ford
eens dat 'we beschuldigingen ach
teraf moeten vermijden, onze les
trekken uit deze ervaring, en over
gaan tot de orde van de dag'. Poli
tieke waarnemers menen dat de VS
hun banden met Japan, Zuid-Korea,
de Phillppijnen en Thailand,
zullen verstevigen en dat Thailand,
dat volgens Washington nu ernstig
wordt bedreigd, een speciale behan
deling zal krijgen,
In de universiteitsstad Berkeley,
waar tijdens de 60-er jaren voor
het eerst in Amerika protesten te
gen de oorlog in Vietnam werden
geuit, hebben ongeveer duizend
mensen achter de vlaggen van de
VRR door de straten gemarcheerd
en de overwinning van de VRR
bejubeld.
In Moskou gaf het officiële persbu
reau Tass als commentaar op de
val van Saigon, dat deze onvermij
delijk was. Het Moskouse blad
Izwestia sprak van een histori
sche overwinning'.
In Peking renden leden van de
VRR-ambassade, na het bericht
van de overgave, de straat op om
ledereen het heugelijke nieuw6 mee
te delen.
Europa
Inmiddels hebben tal van landen
gereageerd op de overgave van Sai
gon. Zweden heeft de Voorlopige
Revolutionaire Regering in Zuid-
Vietnam, enkele uren na de capitu
latie van Saigon erkend. Noorwegen
en Finland kondigden aan het te
zullen doen. De Westdultse regering
zei dat Bonn in beginsel landen en
geen individuele regeringen erkent.
De ontruiming van haar diploma
tieke missie in Saigon 'geschiedde
om veiligheidsredenen en beteken
de geen verbreken van de diploma
tieke betrekkingen'.
De Britse regering zal. alvorens de
erkenning van een nieuw bewind
in Saigon te overwegen, afwachten
'welke regering er zal komen. Dit is
nog niet duidelijk'.
Premier Anker Jörgensen van De
nemarken verklaarde dat zijn land
de VRR spoedig zal erkennen als
deze heel Zuid-Vietnam onder
controle heeft.
Frankrijk erkende de voorlopige re
gering op 12 april als eerste Weste
lijke land.
Maleisië is bereid de WR te erken
nen zodra een regering in Saigon
zal zijn gevormd. De premier van
Sri Lanka (Ceylon) verheugde zich
over de overwinning van de VRR
in Zuid-Vietnam. Hij herinnerde er
aan dat in 1970 de WR al door me
vrouw Bandaranaike werd erkend.
India heeft gisteren de VRR er
kend. Dit heeft de vice-minister
van buitenlandse zaken, Bipinpal
Das, in het parlement bekendge
maakt. Hij deed dat onder luide
toejuichingen in het parlement in
New Delhi en zei dat 'India zich
verheugde over de succesvolle af
loop van de heroïsche strijd van' het
Vietnamese volk voor zijn onafhan
kelijkheid.'
De premier van Singapore Goh
Keng Swee, verklaarde: 'Op politiek,
sociaal en militair gebied zal het
communisme zich onmerkbaar uit
breiden.'
Azië
De coalitieregering van Laos erken
de de VRR één uur voor de capitu
latie van het oude bewind.
Premier Kukrit Pramoj van Thai
land heeft verklaard dat zijn rege
ring bereid is de nieuwe regering in
Zuid-Vietnam te erkennen.
President Park Tsjoeng Hee van
Zuid-Korea heeft verklaard dat de
situatie ln Vietnam zorgvuldig moet
worden gevolgd. In een televisie
toespraak zei hij dat Vietnam ook
heeft geleerd wat men van bondge
noten ln noodsituaties mag ver
wachten. Zowel Thaise als Zuid-
Koreaanse militairen hebben aan
de zijde van de regering ln Saigon
tegen de communisten gevochten.
De Japanse minister van buiten
landse zaken Kilchi Miyazawa heeft
te kennen gegeven dat Japan de
nieuwe regering in Saigon op korte
termijn zal erkennen.
De Phillppijnse minister van buiten
landse zaken Carlos P. Romulo,
heeft de overgave van Zuid-Vietnam
een goede ontwikkeling genoemd,
aangezien er nu geen mensenlevens
meer verloren zullen gaan.
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, Adam Mallk, heeft
verklaard dat zijn land geen moei
lijkheden zal hebben met het aan
knopen van betrekkingen met een
nieuwe regering in Vietnam.
MOSKOU (Reuter) Zestig van
de belangrijkste Russische dissiden
ten hebben een oproep tot de we
reld gericht in actie te komen te
gen de arrestatie van AndreJ Tver-
dokhlebow, een natuurkundige die
zich heeft ingezet voor de mensen
rechten in de Sowjet-Uniie. In een
open verklaring, die aan Westerse
journalisten is overhandigd zeggen
de dissidenten dat hun land zich,
door het vervolgen om htm mening
van burgers als Tverdokhlebow in
de ogen van de wereld omlaag
haalt.
Voor zijn arrestatie op 18 april ln
Moskou was de 35-jarige tverdokh
lebow werkzaam als secretaris van
de Russische afdeling van Amnesty
International de in Londen geves
tigde organisatie die zich inzet voor
het lot van politieke gevangenen.
'Volken van de gehele wereld kun
nen niet onverschillig blijven tege
nover zijn lot', aldus de onderteke
naars van de verklaring. 'Onder
drukking van Dissidenten Is mon
sterachtig. en doet herinneren aan
de tijd van de inquisitie. Elke staat
en meer nog een grote mogendheid,
die zijn burgers op deze wijze om
hun overtuiging vervolgt roept over
zichzelf schande af.'
Andrej Sacharow, de voornaamste
Russische dissident, vertelde de
journalisten dat de lijst van onder
tekenaars van het document de
grootste is ln de tienjarige geschie
denis van de dissidente beweging.
Adm:.
Plaats:.
la open*
senden at
boog voor de Amerikaanse oorlogs
machine. Het was tenslotte presi
dent Johnson die na het bloedige
'TET'-offensief van begin 1968 het
hoofd ln de schoot legde en op 30
maart van dat Jaar bekendmaakte
de luchtaanvallen op Noord-Viet-
nam grotendeels te staken en zich
niet herkiesbaar te zullen stellen
voor de presidentsverkiezingen.
Op 25 januari 1969 begon de Parij
se vredesconferentie, maar de oor
log werd er niet minder hevig om.
Inmiddels was in de Verenigde Sta
ten Nixon aan het bewind gekomen
en hij begon in juni met de 'Viet-
namisering' van de oorlog.
Nixon liet de Amerikaanse troepen
echter in 1970 nog Cambodja bin
nentrekken, waar prins Nordom Si-
hanoek was verdreven en diens op
volger generaal Lon Nol ln het
nauw was gekomen ln zijn strijd
tegen de Rode Khmer. Toen de
onderhandelingen niet vlotten, liet
Nixon de bombardementen op
Noord-Vietnam hervatten en zelfs
de havens van dat land blokkeren.
Parijse akkoorden
De bommen van Nlxons achtmoto-
rige B-52-luchtreuzen zouden nog
grote delen wji steden als Hanoi
en Haiphong verwoestten alvorens
in begin 1973 een nieuwe overeen
komst ln Parijs werd getekend die
een einde aan de strijd moest ma
ken. Deze Parijse vredesakkoorden
gaven de VRR een status die gelijk
waardig was aan die van de rege-
ring-Thleu. Samen met de VRR en
de nqutralistische zogenaamde der
de macht, voornamelijk boeddhis
ten, moest Thieu een nationale
raad van verzoening vormen, waar
na er vrije verkiezingen zouden
plaatsvinden. Thieu bleef echter
zichzelf zien als de enige regering
van Zuid-Vietnam en durfde de po
litieke confrontatie met de VRR
niet aan. De nationale raad kwam
er niet en men gaf elkaar over en
weer de schuld van de bestands-
schendingen. Dit zou duren tot be
gin 1975 de troepen van de VRR een
de Noordvietnamezen hun laatste
bliksemoffenslef begonnen en ln
snel tempo grote gebieden en de
ene stad na de andere veroverden.
Steden als Da Nang, Huer, Qui
Nhon, Nha Trang, waarom tijdens
het TET-offensief verbitterd was ge
vochten en waar naast Vletname-
zen duizenden Amerikanen en an
dere geallieerden het leven lieten,
werden vrijwel zonder verzet opge
geven. In paniek sloegen de Sai-
gon-troepen en grote aantallen
Zuidvietnamese burgers op de
vlucht.
In snel tempo rukten de Noordviet
namese eenheden en troepen van
de VRR op in de richting van
Saigon, zodat alleen de Zuidvietna
mese hoofdstad als bolwerk van het
bewind overbleef. Eén van de eisen
van de VRR tot onderhandelingen
was het verdwijnen van president
Thieu, die daar na aandrang van de
Verenigde Staten en de oppositie in
Saigon enkele weken terug gehoor
aan gaf. Na veel politiek geharre
war werd de boeddhistische gene
raal Doeong Van Minh door het
parlement ln Saigon tot de nieuwe
president benoemd. Deze kwam
zeer snel aan de eisen van de VRR
tegemoet, wat onder meer leidde
tot de overhaaste aftocht van de
Amerikanen uit Saigon. De gebeur
tenissen volgden elkaar echter zo
snel op dat er van onderhandelin
gen geen sprake meer was en dat
president Minh niets anders over
bleef dan een volledige capitulatie.
)e langste oorlog uit de twintigste eeuw, 35 jaar vrijwel onafgebroken strijd, laat land en volk van
'ietnam letterlijk verminkt achter. De hereniging van Noord- en Zuid-Vietnam, plechtig beloofd
i verscheidene vredesovereenkomsten, kan wellicht uiteindelijk ten koste van honderdduizenden
lensenlevens en miljoenen verminkten door de snelle ineenstorting van het leger van Saigon en
e overgave aan de revolutionaire troepen toch nog tot stand komen. Dat is echter een zaak die
tjd zal vergen, maar nu in ieder geval door Vietnamezen, zonder buitenlandse inmenging, ge
regeld zal worden.
•e vrijheidsstrijd van het door de
dansen gecoloniseerde Vietnam
egon al ln 1940 toen de Japanners
e Fransen hadden gewongen tot
n verlenen van militaire facilitei-
en in Indo-China voor de Japanse
uival op Malakka. Nationalisten
communisten begonnen een gu-
rrilla die grotere vormen ging
annemen toen Ho Tsji-Minh, de
i 1969 overleden Noordvietnamese
resident, de groeperingen bundel-
e in de 'Vletminh'.
innen enkele jaren wist de Viet-
tinh. onder leiding van de in
rinkrijk met het communisme in
in raking gekomen Ho Tsjl-Minh,
Hl groot deel van het volk voor
ch te winnen. De nationale be-
rtjdingsooriog, gecombineerd met
in sociale omwenteling, bleek ook
ier succesvol.
ort voor de Japanse capitulatie
elde Tokio Vietnam onder een
ttionalistische regering met de
»o Dai, de keizer van Annam, aan
•t hoofd. Deze werd echter snel
ïttroond door de nationalisten die
i1945 de onafhankelijkheid uitrie-
'n en Ho Tsji-Minh tot president
'n de Democratische Republiek
ietnam benoemden,
o Fransen herstelden echter hun
sag en sloten in 1946 een voorlo-
ge overeenkomst waarbij de De-
ocratische Republiek Vietnam,
staande uit Annam en Tonkin als
5je staat binnen de Indochinese
federatie werden erkend. Spoedig
braken echter weer gevechten uit.
In 1949 stelden de Fransen in Sai
gon een tegenregering aan onder
de Bao Dai. De jarenlange strijd
eindigde tenslotte in mei 1954 met
de Franse nederlaag in Dien Bien
Ptooe.
Geneefse akkoorden
In juli 1954 werd de Geneefse over
eenkomst gesloten waarbij Vietnam
voorlopig werd verdeeld ln noord
en zuid bij de 17de breedtegraad.
Voor 20 Juli 1956 zouden vrije ver
kiezingen in heel Vietnam worden
gehouden.
Nog tijdens de Geneefse conferen
tie was de Bao Dai voorgoed naar
Frankrijk verdwenen en was Ngo
Dlnh Diem onder Franse en Ameri
kaanse druk premier geworden. De
ze liet eind 1955 een referendum
houden waarbij Zuidvietnam een
republiek werd met Diem als presi
dent.
Dat jaar verschenen ook de eerste
Amerikanen in Zuid-Vietnam. Op
verzoek van Diem belastte presi
dent Eisenhower een missie van
300 militairen met de opleiding van
Diems leger.
Diem weigerde gehoor te geven aan
oproepen van de Noordvietnamezen
overeenkomstig de Geneefse ak
koorden de verkiezingen voor te
breiden. Volgens Diem waren vrije
verkiezingen onmogelijk 'gezien de
onderdrukking door de Vietminh in
het noorden'.
Vietcong opgericht
In 1960 richtten oude verzetsstrij
ders van de Vletminh ln Zuid-Viet
nam een organisatie op met het
doel Diem ten val te brengen. Het
Nationale Bevrijdingsfront (FNL)
of Vietcong, onder voorzitterschap
van Ngoejen Hoe Tho. Hieruit
kwam in 1969 de Voorlopige Revo
lutionaire Regering (VRR) van
Zuid-Vietnam voort.
De eerste grote gevechten vonden
in maart 1961 plaats en in april
van dat Jaar breidde Washington
het aantal adviseurs uit van 300 tot
3.000.
Diem werd op 1 november 1963 bij
een militaire staatsgreep, onder lei
ding van generaal Doeong Van
Minh vermoord en na verscheidene
militaire regeringen kwam tenslotte
generaal Ngoejen Van Thieu als
president aan het bewind met vice-
luchtmaarschalk Ngoejen Cao Ky
als premier.
De militaire situatie was toen voor
de regering in Saigon hopeloos en
de Vietcong regeerde in grote delen
van het land.
De Amerikaanse adviseurs namen
al lang deel aan de strijd te land in
Zuid-Vietnam, maar de eerste Ame
rikaanse actie tegen Noord-Viet-
Mensenrechten een onbekend hoofdstuk uit de Vietnamese
oorlog.
nam had op 5 augustus 1964 plaats
waarop de oorlog snel escaleerde.
Amerikaanse torpedobootjagers
zouden ln de Golf van Tokin zijn
aangevallen door Noordvietnamese
motortorpedoboten. Het Congres
aanvaardde meteen de zogenoemde
Tonkin-resolutie die president
Johnson vrijwel onbeperkte be
voegdheden verleende. De Amerika
nen begonnen hun luchtoorlog te
gen Noord-Vietnam.
Amerikaanse mariniers
(Het Tonkin-incident is een fel
omstreden zaak geweest, waarvan
later bleek dat het was uitgelokt en
dat er niets aan de hand was ge
weest).
In maart 1965 zond Washington
zijn elite-troepen, de mariniers,
naar Zuid-Vietnam om de regering
in Saigon uit haar benarde positie
te redden. Een half miljoen Ameri
kanen zouden tenslotte in Vietnam
vechten om te samen met Zuidko-
reanen, Australiërs, Nieuwzeelan-
ders, Filippino's en Thailanders te
vechten aan de zijde van de troe
pen van het bewind in Saigon.
Noord-Vietnam en de VRR-strijd-
ktachten hadden de materiële en'
morale steun van de Sowjet-Unie
en china, die echter in geen ver
houding stond tot die welke Saigon
van de VS kreeg.
De Vietcong, noch Noord-Vietnam
