Rijnmond is na tien jaar
niet meer weg te denken
Duitse industrie werkt
aan auto's op alcohol
autobiografie
Alfa Romeo
Eerste stationcar van
'Kroonjaargesprek' met voorzitter W. A. Fibbe
'Het woord is nu
aan Den Haag'
Hollandse Auto Import:
ook AMC-auto's in België
Oldtimersclub voor
de Morris Minor
Nederlanders tuk
op Rolls-Royces
TROUW/KWARTET DONDERDAG 1 MEI 1975
door Hans W. Ledeboer
ROTTERDAM In het ko
mende najaar zal Rijnmond, 'n
coöperatie van 23 gemeenten
om de Nieuwe Waterweg, zijn
tiende verjaardag vieren. Er is
een kans, dat dit openbare
lichaam zijn 'kroonjaar' ingaat
met een prachtig geschenk: de
langverwachte gewestwet, die
voor Rijnmond bepalend zal
moeten worden.
Het bestaan van Rijnmond werd
gegrondvest op de Rijnmondwet en
in de ontwikkeling van de afgelo
pen tien jaar zijn er drie fasen te
constateren. Eerst lieten de ge
meenten Rijnmond zoveel mogelijk
overal buiten, en voor zover Rijn
mond zich op grond van de wet
met bestuurlijke aangelegenheden
ging bemoeien ruimtelijke orde
ning, woningcontingentering
vond men dat maar hinderlijk.
Daarna zagen de gemeenten, dat zij
onmogelijk om Rijnmond heen
konden. Het nut zag men over het
algemeen echter nog niet in. Nu
zeggen de Rijnmondgemeenten:
'Op eigen houtje komen we niet uit
heel veel zaken. Laten we het sa
men doen met Rijnmond.' Rijn
mond is moeilijk meer weg te den
ken uit het gebied rond de Nieuwe
Waterweg.
Over de komende gewestwet is
maar weinig bekend en een gesprek
met de heer W. A. Fibbe, sinds 1968
Rijnmondvoorzitter, geeft geen op
heldering, want hij weet zelf niet
waar de minister heen wil: 'Er is
niet anders dan een advies van de
wetenschappelijke raad voor het re
geringsbeleid van een maand of
twee geleden. Die raad adviseert de
minister, de provinciewet zo te
wijzigen dat er twintig tot vijfen
twintig gewesten komen die, als een
soort verkleinde provincies zouden
kunnen functioneren.
Een aantal provincies blijft in dat
advies onaangetast, de geadviseerde
opzet betreft Noord- en Zuid-Hol
land en Noord-Brabant. Maar dit
advies staat tegenover de structuur
schets, die de minister van binnen
landse zaken vorig Jaar publiceerde.
Die hield een bestuurlijke herinde
ling van ons land in. Er zouden 44
gewesten dienen te komen. Wat er
nu komt, weet niemand. Het is
geen kwestie van 'knippen in de
landkaart.' Vierenveertig gewesten
zijn klein, munten dus niet uit in
kracht. Twintig gewesten kunnen
krachtig zijn.' Rijnmond is tien
geleden opgezet als een expe
riment en de minister zei toen zelf,
dat er duidelijk aanvullingen en
verbeteringen nodig zouden zijn.
Hij wilde dat Rijnmond zelf aan de
slag zou gaan an met ideeën zou
komen.
Niet statisch
De heer Fibbe en zijn mede-Rijn
mondbestuurders zijn vol enthousi
asme aan de slag gegaan. In 1970
De heer W. A. Fibbe, aud-a.r.-gemeenteraadslid en oud-wethouder van Rot
terdam volgde in 1968 mr. V. G. M. Marijnen (die toen burgemeester van
Den Haag werd) op ais voorzitter van Rijnmond. Er is toen gezegd dat de
heer Marijnen hem een goed bestuursapparaat maar ook een bijzonder
goed omstreden bestuursorgaan had nagelaten.
Na Marijnen hebben Fibbe en zijn medebestuurders er met grote inspan
ning aan gewerkt om Rijnmond, een experiment voor een nieuwe bestuurs
vorm, gestalte te geven. Rijnmond bestaat komend najaar tien jaar. Dan
komt de Wet op de Selectieve Investeringsregeling in werking, steunend op
voorbereidend werk van Rotterdam en Rijnmond. Dit jaar kan, blijkt uit
de woorden van de heer Fibbe, ook de Gewestwet gestalte krijgen. Niet
alleen voor Rijnmond maar' voor het gehele regionale bestuur In Neder
land kan het lopende jaar zeer belangrijk worden. Onze redacteur Hans
W. Ledeboer had een gesprek met Rijnmondvoorzitter W. A. Fibbe.
lanceerde hij in de vergadering van
de Rijnmondraad rechtstreeks
gekozen door de bevolking een
structuurschets, die in grote trek
ken inhield: een volledige bestuurlij
ke integratie in de Rijnmondregio,
géén statische omvang van dit ge
bied, maar mogelijkheden, er om
liggende gemeente in op te nemen.
De Rijnmondraad als hoogste or
gaan en instelling van een college
van advies en samenwerking, dat
de gemeenten een royaal récht van
mede beraad biedt.
De heer Fibbe zegt nu: 'In de tien
jaar van zijn bestaan heeft Rijn
mond tot vermoeienis toe zich met
zichzelf bezig gehouden en heel wat
ideeën gespuid. De wetgever gaf
echter nog nooit een afdoend ant
woord en van die wetgever zijn wij
geheel afhankelijk. Die wetgever
beseft dat de zaak heel gecompli
ceerd is en daarom tijd en geduld
nodig heeft. Maar ik hoop dat de
wetgever er evenzeer van overtuigd
is, dat wij nooit alleen uit de pro
blemen kunnen komen waarmee we
zitten.'
Natuurlijk is ér verschil tussen het
Rijnmond van tien jaar geleden en
het Rijnmond van nu. 'Maar als
Rijnmond nu méér is dan tien jaar
geleden', zegt de heer Fibbe, 'dan is
dat niet te danken aan de activiteit
van de wetgever, maar alleen aan
wat Rijnmond zelf heeft onderno
men. Waarbij het zeker niet heeft
ontbroken aan de medewerking van
een aantal gemeentebesturen. Door
die medewerking hebben we nu de
dienst centraal milieubeheer Rijn
mond, de overdracht van een aan
tal hinderwetbevoegdheden en ook
de vrijwillige overeenkomst met
Rotterdam en andere Rijnmondge
meenten. Volgens welke Rijnmond
adviezen uitbrengt bij overdracht
van gronden. Die regeling is een
goede voorbereiding geweest voor
de Wet op de Selectieve Investe
ringsregeling, die nu nog door de
Eerste Kamer moet. Zij draagt aan
Rijnmond op: deels zelfstandige
beslissingen, deels een adviserende
taak bij de vestiging van bedrijven.
Ik verwacht dat deze wet in sep
tember in werking treedt, hetgeen
betekent dat dan de sleutel tot het
sociaal-economische beleid rond de
Nieuwe Waterweg voor een groot
deel in handen van Rijnmond zal
zijn gelegd.'
Geld
Wat tenslotte de heer Fibbe heel
hoog zit. is de manier waarop Rijn
mond volgens de Rijnmondwet aan
z'n geld moet komen: via heffin
gen. opgelegd aan de gemeenten.
Daarvan meent hij: 'De financiële
regeling ten opzichte van de ge
meenten vind ik nog altijd een on
rechtvaardige zaak. Wij doen een
ingreep in het budget van de ge
meenten, maar de besteding is vol
ledig aan ons, de gemeenten heb
ben daarover geen enkele zeggen
schap. Ik wil liever een eigen be
groting met een rechtstreekse band
tussen Rijnmond en het Rijk, zoals
er ook een rechtstreekse band be
staat tussen het Rijk en de ge
meenten via het gemeentefonds.'
door Sicco de Jong
En met een glimlach; 'In de afge
lopen tien jaar heeft Rijnmond er
wellicht lang over gedaan, maar
het is toch een factor geworden die
niet meer is weg te denken.'
Woord aan Den Haag
De heer Fibbe meent, dat nu het
woord is aan Den Haag en dat Den
Haag niet langer moet wachten.
'Dat is een kwestie van harde be
stuurspraktijk.'
Interessant is in dit alles de vor
ming van deelgemeenten binnen
Rotterdam: Charlois, Hoogvliet,
Hoek van Holland, Rotterdam-Oost.
Er is wel eens gesteld, dat als
Rijnmond eenmaal een krachtig
gewest is, deze deelgemeenten bin
nen het 'gewest Groot-Rotterdam',
zoals Rijnmond dan zou worden,
eenzelfde positie zouden hebben als
alle andere Rijnmondgemeenten,
bijvoorbeeld Vlaardingen, Schie
dam. noem maar op. In dit bestel
zou de vroegere gemeenten Rotter
dam kunnen worden 'opgedeeld.'
Maar in dde richting denken niet
veel mensen meer.
De heer Fibbe: 'Men zoekt naar
een bestuur, dat gedecentraliseerd
optreedt. De gewone man moet zich
ten nauwste betrokken voelen bij
het reilen en zeilen van de omge
ving waarin hij woont. Maar er zijn
ook zaken, die gecentraliseerd moe
ten worden opgelost, die van te
grote allure zijn. De situatie is geë
volueerd. Rotterdam-Oost of Char
lois zijn zeker voorlopig niet op een
niveau van Vlaardingen of Schie
dam te brengen. Dan haal je zoveel
overhoop. Een volgende stap is ei
genlijk eenvoudig. Er is een aantal
zaken zó groot, dat een gemeenten
ze niet kan overhappen. Dan kom
je in een regio. Zo'n gewest moet
niet te klein zijn. Het moet zó
groot zijn. dat het een krachtig
bestuur kan leveren. En dan kom
je inderdaad misschien bij een ver
kleinde provincie. Ik vind in dit
kader gezien ook, dat de grenzen
van Rijnmond groter moeten zijn
dan ze nu zijn. Zelfs In zijn con
ceptie van vierenveertig gewesten
heeft de minister gedacht aan een
groter Rijnmond. En een gewest
moet een aanzienlijk ambtelijk
korps hebben om de problemen aan
te kunnen. Dat kan een klein ge
west niet opbrengen.'
In een door de bondsregering gesubsidieerd researchprogramma werkt de Duitse automobielindu
strie aan alternatieve motorbrandstoffen. De eerste concurrent van benzine, die kans maakt, is
methylalcohol. Ingenieurs van Volkswagen rijden thans met 45 auto's dagelijks proefritten. Het
nationale onderzoek wordt gecoördineerd door prof. Hans Scherenberg, technisch direkteur van
Daimler-Benz.
De combinatie van auto en alcohol-
gebruik blijkt, wanneer de con- ,i, l-lf
sumptie voor de motor bestemd is, iPj: -jiiili1
goede toekomstkansen te hebben. Si :1 iilaiMfe j]
Er worden schonere uitlaatgassen h i, 1 1 11
mee bereikt en in kosten kan I 'I jf
methylalcohol concurrerend wor- jj i- i i i
den. De bereiding hiervan uit k 1 -
steenkool zou volgens VW twintig
cent per liter kosten en uit aardgas
zeven cent per liter, waarbij de
motor echter wel twee keer zoveel
alcohol als benzine verstookt.
Methylalcohol verschilt chemisch
enigszins van ethylalcohol, die
drinkbaar is en voor spiritus giftig
wordt gemaakt. Ethylalcohol wordt
aan agrarische produkten onttrok
ken en zou volgens een studie van
de universiteit van Texas ook als
motorbrandstof kunnen dienen.
Maar de Duitse proeven richten
zich uitsluitend op methylalcohol of
methanol. Het aantrekkelijke hier
van is dat de automotor nauwelijks
gewijzigd behoeft te worden om er
op te kunnen draaien. Methanol is
klopvast, zodat geen loodtoevoeging
nodig is, en er is nog tien procent
méér motorvermogen uit te halen
ook. Om die reden werd methanol
in het verleden veelvuldig toegepast
voor race-auto's.
Het twee keer zo hoge verbruik
vergt echter een dubbel zo grote
brandstoftank, die bovendien al
dus een rapport van Daimler-Benz
goed beveiligd moet zijn tegen
verdamping. Methanol heeft een
kookpunt van 63 graden Celsius en
is in tegenstelling tot ethylalcohol
giftig, wat overigens ook voor ben
zine geldt.
Koudstart
Daimler-Benz heeft met de Merce-
des-racewagens in het verleden al
veel ervaring met alcohol als
brandstof opgedaan. Nu heeft het
concern ook een Hercedes-Benz 450
S met acht-cilindermotor op deze
brandstof laten rijden. Door de
neiging van methanol snel te ver
dampen moest hiervoor wel de
koudstart verbeterd worden en
moest de capaciteit van de brand
stofinspuiting verdubbeld worden.
Dit alles bijeen is niet duur. Maar
methanol zelf is nog wel prijziger
dan benzine, omgerekend naar de
energie-opbrengst. Bij massapro-
duktie zou dit echter te verbeteren
zijn: men kan het zelfs uit afval
bereiden.
Behalve het voordeel uit oogpunt
van energie de onafhankelijk
heid van olie heeft methanol
ook grote voordelen voor het terug
brengen van luchtvervuiling. Vol
gens Daimler-Benz worden de emis
sies aan koolmonoxide en koolwa-
Volkswagen Golf op methanol: een wagen uit het onderzoekpro
gramma van het ministerie van Research en Technologie te Bonn.
terstoffen gehalveerd en van de
meest giftige stikstofoxiden zelfs
tot één derde teruggebracht.
Bij Volkswagen wordt er in eerste
Instantie aan gedacht om een om
schakeling op een mengsel van
benzine en methanol te bereiken.
Hiertoe zijn 22 VW's Golf, elf Au
di's 100 en twaalf VW-bedrijfswa-
gens ingezet. Een auto, die op zui
ver methanol rijdt, achten Daim
ler-Benz en Volkswagen vóór 1980
niet haalbaar
In Amerika heeft het rubbercon
cern Goodyear 's werelds groot
ste autobandenfabrikant een
brandstof ontwikkeld, die voor 72
procent bestaat uit benzine, voor 25
procent uit alcohol en voor 3 pro
cent uit water. Hiermee is de hoe
veelheid schadelijke uitlaatgassen
al teruggebracht tot één derde van
het totaal. Verder is volgens Good
year een besparing aan benzine
van één kwart mogelijk, wat dus
inhoudt dat de combinatie van al
cohol en water evenveel energie
oplevert als benzine zou doen.
Een Franse ingenieur in Rouaan,
Jean Chambrinl is er in geslaagd
een brandstof uit alcohol en water
zonder benzine te ontwikkelen,
waarop in zijn laboratorium een
motor van een Renault 16 draait.
Het gaat om een verbinding van
zestig procent onthard water en
veertig procent methanol. De wer
kelijke krachtbron is daarbij niet
meer de alcohol, maar waterstofgas,
dat uit het water vrijkomt. En ook
met dit waterstofgas wordt als al
ternatieve brandstof op grote
schaal geëxperimenteerd, met name
in Amerika.
In de Autobiografie van vol
gende week wordt waterstof
gas als motorbrandstof onder
werp van de rubriek.
Octaangehalte verplicht
op Duitse pompen
Met ingang van 1 Januari 1976
moet op alle Duise benzinepompen
het octaangehalte van de benzine
worden aangegeven. Dit wordt
voorgeschreven in verband met de
gelijktijdige komst van loodarme
benzine in de bondsrepubliek. Be
halve die benzine mag namelijk
door bepaalde tankstations ook nog
de huidige superbenzine verkocht
worden tot eind 1977. Hiervoor
wordt dan een extra belasting van
2% pfennig per liter gerekend om
tot gelijke prijzen te komen.
De Duitse raffinaderijen kunnen
niet alle loodarme benzine - 0,15
gram lood per liter hooguit - leve
ren. Daarom moet die benzine
geïmporteerd worden, met name uit
het Rijnmondgebied. Maar de raffi
naderijen bij Rotterdam zijn hier
voor aan het eind van dit jaar nog
niet geoutilleerd.
Overigens wisselen in Nederland
ook de octaangetallen van benzine
nogal eens, maar kent ons land
geen plicht om dit op de pompen
aan te geven. Hoewel dat voor de
automobilisten praktischer zou zijn.
Nu tankt menigeen, die met gewo
ne benzine kan volstaan, nog vaak
super. In feite is dat weggegooid
geld.
De Hollandse Auto Importmaatschappij b.v. te Rijnsburg zal de
wagens van American Motors ook in België invoeren. De American
Motors Corporation is de kleinste zelfstandige autofabrikant van
de Verenigde Staten.
HAI importeert de AMC-auto's
sinds maart 1967, toen de assem
blage van deze wagens in de Re-
nault-fabriek te Haren bij Brussel
werd beëindigd. In België is sinds
dien de verkoop van de AMC-mer-
ken waaronder nu de meer com
pacte modellen Gremlin, Hornet en
Pacer niet erg gestegen, maar in
Nederland boekt HAI vooral de
laatste Jaren een sterke vooruit
gang. In 1972 werden 58 auto's
verkocht, in 1973 waren het er 138
en vorig jaar 264. Ook dit jaar
verdubbelt de omzet van HAI weer,
vooral sinds de komst van de Pacer
en de prijsverlaging van acht pro
cent in maart: dank zij de lagere
dollarkoers. In maart kreeg HAI
ook het importschap voor Jeep6.
Omreden van de extra aktiviteiten
heeft het lmportbedrijf te Rijns-
burg een nieuw gebouw met maga
zijn in gebruik genomen.
Voor het model, dat sis de Engelse
na-oorlogse Volkswagen beschouwd
wordt, de Morris Minor, is nu ook
een old-timers-club opgericht. De
Morris Minor, die in produkteie was
van 1948 tot 1971, bereikte als eer
ste Engelse auto een totale verkoop
van anderhalf miljoen. Het bolle
model is ontworpen door Alec Issi-
gonis, die ook de Britse Mini ge
stalte gaf. Met de Minor is Morris
verscheidene na-oorlogse Jaren
nummer drie in de Nederlandse au
toverkoop geweest. Er zijn nogal
wat oude modellen van in rijklare
staat, wat reden was om de Morris
Minor Club Nederland op te richten
(secr. Oosterblokker 29-Blokker).
In de eerste drie maanden van dit
jaar heeft Hesslng's Automobielbe
drijven te De Bilt zeven Rolls-
Royces verkocht. In heel 1974 wa
ren het er negen, in 1973 acht en
in 1972 slechts drie. Sinds Hessing
de import van Renault Nederland
heeft overgenomen beweegt de ver
koop zich in steeds sterker stijgen
de lijn.
Het nieuwste model van het Engel
se prestlgemerk, de Camargue,
heeft Hessing vorige week voor Ne
derland geïntroduceerd. De prijs
van deze door de Italiaanse carros-
sier Plnlnfarina ontworpen twee-
deurs klassieker komt op 293.000
gulden inclusief BTW. Maar zelfs
voor dat bedrag moet men toch
twee Jaar wachten om te mogen
kopen, want de levertijd van de
florerende fabriek is nu eenmaal
fors.
De Italiaanse autofabriek Alfa Ro
meo brengt deze maand in eigen
land een stationcar uit. De combi-
natie-auto draagt de naam Alfasud
Gardinlera en is afgeleid van het
goedkoopste model van het merk.
Het is voor het eerst, dat van Alfa
Romeo een stationcar verschijnt.
Technisch komt de Alfasud Gardi-
niera geheel overeen met het 1200
cc standaardmodel. Deze in de fa
briek te Napels gebouwde Alfasud ls
een voorwielaandrijver met een
minder uitgesproken sportlef imago
dan de in Milaan gebouwde Alfa's,
die achterwielaandrijving hebben.
Juist het utilitaire karakter van de
Alfasud maakte behalve de komst
van de sportieve coupé TI de intro-
du ktle van de stationcar tot een
logisch gevolg van het ontwerp. Dit
ontwerp komt voor rekening van
Giorgio Glugiaro, die thans ook alle
Volkswagens en Audi's vorm geeft.
De Alfasud Gardlniera wordt eerst
in september in Nederland uitge-
De Alfasud in stationcar-uitvoering.
