oskou wil PLO it Genève houden Sse^i Nationalisatie van grond kan landbouwproduktie verminderen wmj Saigon Vier verdachten van Lorenz-zaak gepakt Regering Zuid-Afrika wist dat maar één man consulaat bezet hield kans van slagen te vergroten res acht itenlands ipitaal nodig uropese zelfkritiek Sizake vrouwenrecht '^cgtv^eCt «SSJv?!®»» ede -JSSS&Sir1^ Vluchtelingen in ambassade te Phnom Penh naar Thailand Britse 'niet-weters' ageren tegen EG- referendum Geheim gehouden na dreigementen Kabel knapt bij oefening, 5 doden Meningsverschil in VS over oorzaken aftreden Thieu UW/KWARTET WOENSDAG 30 APRIL 1975 BUITENLAND 7 ISKOU/CAÏRO (UPI) De Sowjets proberen de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO zover te Jgen dat zij wegblijft van een eventueel te hervatten vredesconferentie over het Midden-Oosten, lis volgens Egyptische diplomatieke bronnen het voornaamste gespreksonderwerp tussen minis- JGromiko en Jasser Arafat, welke laatste thans in Moskou is. 5; S&F - ervan zou zijn dat de ftets als medevoorzitters van de Teren tie niets willen doen waar- ïzij ijiet zeker weten of de VS ermee eens zijn. De PLO heeft SABON (UPI AP, Reuter) io Soares heeft in een duidelij- ■distri aanval op de communisten op- i in h oepen tot een 'werkelijk socia- '<ksew ische oplossing voor de zware n at nomische problemen waarmee ■et di tugal worstelt'. Een democra- kret h beheer van de economie moet 'de b ir hij zei afkomstig zijn van de van i eiders 'inplaats van bureaucra- diie uit naam van de arbeiders ?n vt eken.' Het land kan volgens So- jse t s niet geregeerd worden door rschi ueve minderheden, die zichzelf i de arbeiders opdringen.' tmm ekende over buitenlandse inves- ingen, zei Soares dat het moge- is deze aan te trekken zonder land aan buitenstaanders uit te eren. 'De spelregels moeten dui- ijk uitgelegd worden namelijk t de publieke en wat de particu- re sector is en welke garanties in laatste categorie aan buiten- idse investeerders geboden kunnen rden. Als die garanties niet. wor- i gegeven komen er geen inves- ingen en als die er niet zijn is er k geen mogelijkheid om onze inomie op poten te zetten', aldus gege ares. altijd gezegd, zonder uitnodiging van de twee supermachten niet over hun deelneming aan een der gelijke conferentie te zullen beslui ten. De Egyptenaren zouden, toen zij de beide voorzitters van de Geneefse vredesconferentie opriepen om deze te doen hervatten (dit gebeurde na de mislukte laatste missie van Kis singer) als voorwaarde gesteld heb ben dat de PLO ook mee moest doen. Maar de Russen vrezen vol gens dezelfde Egyptische bronnen dat de conferentie daardoor met een probleem wordt opgezadeld dat haar zal doen ontploffen en Mos kou wil geen conferentie die geen grote kans op succes heeft. In zijn gesprekken met de Italiaan se minister van buitenlandse zaken Rumor heeft diens Egyptische col lega Fahmi duidelijk gemaakt dat zijn land geen hervatting van de conferentie van Genève wenst zon der de vertegenwoordiging van de Palestijn en.' Europa Functionarissen van de ledenlan- den der Arabische Liga en van de Europese Gemeenschap zullen op 10 juni een eerste ontmoeting in Cairo hebben ter voorbereiding van de aangekondigde Europees-Arabische dialoog, zo heeft de Arabische Liga bekendgemaakt. De landen van de Arabische Liga zijn akkoord gegaan met een bij eenkomst van vertegenwoordigers op het niveau van deskundigen, al dus een woordvoerder van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. De secretaris-generaal van de Ara bische Liga, Mahmoud Riad heeft al eerder laten weten (tijdens het bezoek van de Westduitse minister van buitenlandse zaken Hans-Die- trich Genscher aan Cairo) dat wat de Arabische Liga betreft deze be sprekingen al in juni in Cairo zou den kunnen beginnen. Er is echter nog onduidelijkheid of deze bespre kingen ook politieke zaken zal be vatten, zoals de Arabieren wensen. De dialoog op het niveau van des kundigen zal plaatsvinden tussen twee groepen, de Europese en de Arabische groep. Hierdoor voorkomt men moeilijkheden rond de deelna me en de impliciete erkenning van de Palestijnen. Vervolg van pagina 1 Zuidvietnamese burgers nemen zoveel mogelijk mee na de plundering laten gebouwen. van door Amerikanen ver- oitha tr va lit In rovk ikeli. in hl wijz 1XEMBURG Ongeveer 35 pro- r 'va nt van de werkkrachten in de ropese gemeenschap zijn vrouwen, aar vrouwen doen nog steeds over- issinfciend laag betaald, ongeschoold eraa orsti rperi BONN (UPI) Bij een serie politie-overvallen in West-Berlijn zijn vier jongemannen aangehouden, die ervan verdacht'worden deel te hebben uitgemaakt van de bende die Peter Lorenz had ontvoerd. Twee werden gegrepen bij een ga rage, elk in het bezit van een negen mm-pistool. Zij waren aan het werk aan een gestolen auto die onderdelen bevatte van een andere wagen, waarmee destijds Lorenz ontvoerd werd, aldus de Westber- lijnse recherche-chef Manfred Kitt- laus. Twee anderen waren de nacht tevoren al opgepakt toen de politie half geschoold werk. Een richtlijn 'samen zestien huizen doorzocht en n de Europese Commissie, die be- »t voor mannelijke en vrouwelijke irknemers gelijke toegang te ver ieren tot het arbeidsproces en tot roepsopleiding, promotiekansen en beidsvoorwaarden, verdient daar- zo snel mogelijk te worden toe- ist. aldus een resolutie die he.t iropese parlement dinsdag heeft nvaard. ADVERTENTIE ■eed ra» M* «toep*** arij )eWet,- kin apvei^® ron og%escl -£ïVï' '«?®r|voOI^annidiI>gde I»; ac^eK iafl|ee®»dd- -etWö®4 ,le ,C1 tóuoaaTtr vijftien personen arresteerde. Terwijl de politie-overvallen wer den gedaan bewees de Bondsrepu bliek de laatste eer aan haar twee diplomaten die vorige week bij de overval op de ambassade in Stock holm werden vermoord. De stoffe lijke overschotten van de militaire attaché Andreas von Mirbach en economisch attaché Heiinz Hille- gaart kwamen dinsdag op het mili taire vliegveld bij Bonn aan. Vier van de vijf overlevende over vallers van de ambassade zijn za terdag al in West-Duitsland terug gekeerd en zitten nu in verschillen de gevangenissen opgesloten. De vijfde overlevende, Siegfried Haus- ner, naar het schijnt de explosie ven-expert van de groep die zware brandwonden opliep, werd maandag naar de Bondsrepubliek teruggevlo gen. De groep noemde zich het 'Commando Holger Meins'. naar een Baader-Meinhof-gevangene, die aan de gevolgen van een honger staking overleed. Volgens betrouw bare bronnen bij de Romeinse poli tie had dit commando aanvankelijk de Westduitse ambassadeur in Ro me willen ontvoeren, maar werd dit plan opgegeven gezien de toegeno men bewaking van de ambassadeur. Het plan was namelijk uitgelekt. Volgens het tijdschrift 'Stern' heeft de Baader-Meinhofgroep een lid, dat zich ervan wilde losmaken geli- kwideerd, namelijk het meisje In geborg Barz, wier stoffelijk over schot ergens aan de Rijnoever be graven zou zijn. Zij had de groep willen verlaten na de overval van de anarchisten op een bank in München in februari 1972. De poli tie zoekt reeds enige maanden naar haar. Stern noemt als bron de poli tie die van een lid van de kem van de Rote Armee Fraktion deze infor matie zou hebben gekregen. De fe derale procureur-generaal. Siegfried Buback, heeft commentaar op het bericht geweigerd. De vier leiders van de Rote Armee Fraktion onder wie Ulrike Meinhof en Andreas Baader, zullen op 21 mei moeten terechtstaan in Stutt gart. Een van de vier verdachten van de ontvoering van Lorenz is de Neder lander Hendrik Reinders. Hij is een broer van Ralf Reinders die destijds ook genoemd is in verband met de ontvoering van Peter Lorenz. De 2 broers verblijven al lange tijd in Berlijn. PARIJS (Reuter. AP) De Cam bodjaanse regering heeft aangebo den de 610 buitenlandse vluchtelin gen (voor het merendeel Fransen), die al 13 dagen in de Franse am bassade in Phnom Penh opgesloten zitten, over land te evacueren naar Thailand, zo heeft de Franse minis ter van buitenlandse zaken, Jean Sauvagnargues gisteren bekendge maakt. De Franse regering wil ech ter dat de vluchtelingen per vlieg tuig worden opgehaald, gezien de slechte conditie van sommigen van hen. Functionarissen van de Vere nigde Naties in New York hebben vanuit Phnom Penh vernomen dat de groep met vrachtwagens van de rode khmer morgen of donderdag naar de Thaise grens zal worden vervoerd. LONDEN (Reuter) In de cam pagne rondom het referendum op 5 juni over het ol af niet verlaten van de EEG door Engeland hebben zich nu ook georganiseerde 'niet- weters' gestort. Zij willen, hun landgenoten overreden weg te blij ven van de stembussen of hun bil jet ongeldig te maken. Hun leider is de 43-jarige Farel Bradbury, een directie-adviseur, die reeds acht bureaus over heel Engeland zegt te hebben, die de mensen aanmoedi gen om 'zich niet te schamen over het feit dat ze het niet weten'. De opinie-onderzoeken tonen een toe nemend percentage van mensen die zeggen dat de zaak hen 'eigenlijk niet zoveel kan schelen'. De heer Bradbury betoogt, dat zeer velen zich kwaad maken dat de beslissing niet genomen wordt door het parlement en de regering die 'mede door onze belastingen be taald worden om zulke beslissingen te nemen'. Zijn idee voor een ont houdingscampagne werd geboren op een teaparty. JERUZALEM (AP/Reuter/UPI) De Israëlische en de Zuidafri- kaanse autoriteiten waren er al zes uur voor het einde van de Ambassade affaire van op de hoogte dat slechts één man het consulaat van Israël in Johannesburg bezet hield. nisterie van buitenlandse zaken meegedeeld. De rest bestond uit Vietnamezen. Het besluit tot evacuatie van de overgebleven Amerikanen in Viet nam werd gisterochtend tegen drie uur onze tijd genomen na een tele foontje van ambassadeur Graham Martin met de minister van buiten landse zaken. Henry Kissinger, die op dat ogenblik bij president Ford in het Witte Huis was. Met het oog op de gevaarlijke toestand rond Saigon werd besloten geen grote transporttoestellen te gebruiken, maar helikopters. Leden van het Congres in Wash ington hebben scherpe kritiek ge leverd op de evacuatie, die naar hun mening te laat op gang kwam. Op de zitting van het Congres werd besloten de discussie over het toe kennen van humanitaire hulp aan het bewind in Saigon en het ge bruik van Amerikaanse troepen om Amerikaanse burgers uit Vietnam te evacueren van de agenda te ne men. Vele soldaten van het bewind in Saigon zijn op de vlucht geslagen in de richting van de havenstad Vung Tau, in de hoop zich met hun gezinnen te kunnen inschepen en naar de Amerikaanse evacuatievloot te varen. Officieren van de lucht macht zijn met familieleden in hun vliegtuigen gestapt en zijn gevlucht naar de Philippijnen, Taiwan. Sin gapore en Thailand. In Thailand zijn al ongeveer honderd vliegtui gen van verschillende typen aange komen. Ook heben vliegers met helikopters noodlandingen gemaakt in de buurt van de Amerikaanse evacuatievloot, in de hoop dat zij en hun gezinnen opgepikt zouden worden. In de stad zelf is het een chaos. Een groot aantal soldaten heeft de wapens weggeworpen en probeert met familieleden een goed heen komen te zoeken. In de stad wordt verspreid geweervuur ge hoord. on waarnemers menen dat hét niet lang meer duurt of VRR- troepen zullen in de straten ver schijnen. Premier Jitzhak Rabin deelde gis- tereh in een verklaring mee dat dit feit geheim was gehouden uit be zorgdheid om de veiligheid van de 21 gijzelaars. De bezetter had na melijk gedreigd dat hij hen zou vermoorden als bekend werd dat hij alleen was. Hij had de autoritei ten geruime tijd weten te misleiden door voor te wenden dat zes man nen het consulaat bezet hielden. Premier Rabin zei dat maandaga vond laat aan het licht was geko men dat de veiligheidsbeambte Protter de enige was, maar dat Israël in samenwerking met de Zuidafrikaanse autoriteiten had be sloten dat men dat niet aan Protter zou laten merken. Dat het om slechts één bezetter ging kwam uit toen een arts op verzoek van Protter in het consu laat was geweest om medische hulp te verlenen. In totaal beschikte Protter over een arsenaal van drie pistolen, twee lichte automatische wapens en een aantal handgranaten. Bij zijn overgave, gistermorgen, verklaarde Protter dat hij grieven tegen de Israëlische regering had en dat hij naar Israël wilde om deze daar kenbaar te maken. David Protter is een 24-jarige blonde jood se Zuidafrikaan. Israël stelt een onderzoek in naar de reden, waarom een man die we gens geestelijke onevenwichtigheid in 1972 uit het Israëlische leger was ontslagen wél veiligheidsambtenaar bij een consulaat kon worden. Er gaan zelfs verhalen dat Protter in 1966 al van een Israëlische school af werd gestuurd na een zelfmoord poging, waarna hij naar Zuid-Afrika terugkeerde. David Protter is een 24-jarige blon de joodse Zuidafrikaan. Hij heeft een aantal jaren in Israël gewoond en vocht in het Israëlische leger tijdens de oorlog van 1973. Protter had na het begin van de gijzeling maandagmorgen de gijzelaars langzaam laten gaan tot dat hij er nog maar twee van de 21 overhad. Daarna kwam hij naar bui ten, waar hij werd gearresteerd door generaal Hendrik van den Bergh, het hoofd van de Zuidafrikaanse veiligheidsdienst. Hij zal voor de rechtbank van moord worden be schuldigd. De gijzeling heeft aan vier mensen het leven gekost. Zij kwamen om bij de schietpartij die aan de affai re vooraf ging. Twee vonden de dood in het consulaatgebouw en twee op straat; dertig mensen wer den gewond. BRUSSEL In het Belgische Wa- lem, dicht bij Mechelen, zijn dinsdag vijf mensen omgekomen bij een brandweeroefening. Vier brandweer lieden en een erkende dienstweige raar, die was ingedeeld bij de Bel gische civiele bescherming (verge lijkbaar met de Nederlandse BB) werden met behulp van een net door een helikopter van het dak van een flatgebouw gehaald. Maar de kabel waarmee het net aan de helikopter verbonden was brak en de vijf men sen vielen van zeventig meter hoogte naar beneden. Ze waren op slag dood. De Nederlandse ambassade in Sai gon werd gisteren gesloten. In Den Haag heeft men een telegram ont vangen van de zaakgelastigde. Van Roijen, die het niet langer verant woord achtte de ambassade langer geopend te houden. NEW YORK Twee Amerikaanse weekbladen hebben gisteren ver schillende versies gegeven over het besluit van president Thieu om af te treden. Newsweek zegt dat hij zijn besluit nam nadat zij neigen troepen in Phan Rang gingen muiten en daar de begraafplaats van zijn familie vernielden. 'In een cultuur die de voorouderverering beschouwt als de sleutel voor sociale harmonie, was het vernielen van de graven van Thieu's voorouders de vernietigend ste afwijzing van Thieu en zijn be leid'. Maar Time schrijft dat de VRR een ultimatum had gesteld via de Ame rikaanse ambassadeur, Graham Mar tin. die het in het paleis persoonlijk overhandigde nadat hij Thieu niet aan de telefoon kon krijgen. De VRR eiste dat Thieu binnen 48 uur zou aftreden. Anders zou de VRR Saigon aanvallen, aldus Time. Het ultimatum kwam. toen zijn be langrijkste generaals probeerden Thieu tot aftreden te bewegen. 'Thieu aanvaardde het ultimatum onmiddellijk.' Thieu is inmiddels naar Taiwan uitgeweken. Ethiopische deskundigen: boer produceert niet meer dan hij zelf nodig heeft Van een onzer redacteuren In Addis Abeba worden op straat speldjes verkocht met het opschrift Ethiopia Tikdem (Ethiopië vooruit)het motto van de revolutie. De opbrengst is bestemd voor de slachtoffers van de hongers nood in het land. Tekort aan voedsel zal er de eerste jaren wel blijven in Ethiopië. De nationalisatie van de landbouwgrond verandert daar weinig aan. Integendeel, misschien. Ethiopië kan de graanschuur van Afrika worden. Volgens deskundi gen kan het land zeker honderd miljoen mensen voeden, hoewel op het ogenblik het merendeel van de 26 miljoen Ethiopiërs een kommer vol bestaan lijdt. Eén vijfde van het totale areaal wordt slechts verbouwd. Traditie, eeuwen isolement en slechte ver bindingen (dus geen afzetmarkt) belemmerden de ontwikkeling van de landbouw in Ethiopië. Ook het grootgrondbezit was een remmende factor. Onder Haile Se lassie was tachtig procent van de grond in maar een paar handen. Drie kwart van de oogst moest de pachter afdragen aan de grondeige naar. Daarenboven moest de pach ter bijdragen in de betaling van tienden, grondbelasting en pach- tersgeld betalen en één op de drie dagen voor zijn heer werken. Rechtvaardigheid Aan deze feodale toestand is door de revolutie en de afzetting van Halle Selassie een einde gekomen. De militairen hebben alle grond genationaliseerd en een 'tijdperk van sociale rechtvaardigheid' inge luid. zoals zij het zelf noemen. Alle land is het 'gezamenlijk eigen dom' van het Ethiopische volk ge worden Niemand mag meer grond in privé-bezit hebben. Iedere fami lie zal niet meer dan 10 hectare worden toegewezen en niemand mag meer arbeiders in'dienst heb ben. De 'meester-knecht verhou ding' is verdwenen. Ondanks deze meest radicale land hervorming in de geschiedenis van Afrika vrezen deskundigen een ver mindering van de landbouwproduk tie in de eerste jaren na de natio nalisatie. Hun schattingen lopen uiteen, maar zegslieden op het mi nisterie van landbouw in Addis Abe ba geven als hun privé mening dat de vermindering dit jaar wel eens dertig procent zou kunnen be dragen. Zij vrezen dat de kleine boer nu hij niet langer voor zijn landheer hoeft te verbouwen niet méér zal produ ceren dan hij zelf nodig heeft. Als hij en zijn gezin genoeg te eten hebben is hij tevreden. Dat bete kent dat er minder voedsel op de markt komt, zo redeneren de des kundigen in Addis Abeba. De Ethiopische regering heeft twee honderd duizend ton graan in het buitenland extra gevraagd voor de inwoners van Addis Abeba, alleen al. Een centraal orgaan dat zorgt voor betere marktregelingen zodat de boeren kunnen verkopen en betere verbindingen in 't door kloven en bergruggen doorsneden land (zodat ze landbouwprodukten ook kunnen vervoeren) is bitter nodig, aldus deskundigen. Associaties De militaire raad in Addis Abeba denkt aan boeren associaties, die een mengvorm moeten zijn tussen een coöperatie, een collectieve (ge zamenlijke) boerderij en een poli tieke waakhond. Deze associaties zouden boerderijen van meer dan 800 hectare moeten beheren. Daarvan zouden de boeren elk dus tien hectare toegewezen krijgen, terwijl de associatie toe zicht kan houden op de produktie, landbouwmethoden kan verbeteren en het 'politiek bewustzijn' verho gen. Maar. zo vragen pessimisten eich af, zal de individuele Ethiopisch boer die niets anders kent dan honger en armoede, zich binnen zo'n associatie thuis voelen? Zal hij zich willen inzetten voor een ver groting van de produktie? Welke prikkel krijgt hij om dat te doen? En bovendien: wie moet die mo derne landbouwmethoden overdra gen (buitenlandse ontwikkelings deskundigen?: en willen de militai ren die?). En dc militairen spreken over landbouwmachines om de pro duktie te vergroten maar wie zal dat betalen? Het gebrek aan deskundigheid wordt geïllustreerd door het verhaal van de eieren Begin dit jaar be noemde de militaire raad een com missie (zonder één expert) die zich met de voedselprijzen zou bezighou den. De commissie halveerde de prijzen van eieren om ze voor de gewone man wat betaalbaarder te maken. Maar omdat dat niveau be neden de kostprijs was was er bin nen de kortstet keren in Addis Abeba geen ei meer te krijgen. Alleen de zwarte markt tierde welig. De com missie is inmiddels ontslagen en de eierprijs is op het oude niveau te rug. Verzet Ook het verzet in het land betekent een rem op de landbouwproduktie. Tientallen grootgrondbezitters pro beren met privé-legertjes van on derhorigen de militairen dwars te zitten, verscheidene zijn bij schiet partijen met Ethiopische militairen omgekomen, twee zijn door een tri bunaal ter dood veroordeeld. Eén van de landheren die nog steeds op vrije voeten is, is Berha- no Maskal-Desta, een voormalige rechter en landeigenaar uit Lalibela, één van Ethiopië's belangrijkste toeristenattrakties met in de rotsen uitgehouwen kerken uit de elfde, twaalfde en dertiende eeuw. Zijn legertje slaagde erin de plaatselijke politiepost te overmees teren. de stad in enkele dagen in handen te krijgen en beschoot een Dakota van Ethiopian Airlines. Volgens ooggetuigen kreeg de af vallige landheer, gezeten op een witte ezel. een heldenonthaal toen hij Lalibela binnenreed. Hierbij moet wel bedacht worden dat Lalibela een steunpunt is van de orthodoxe kerk in Ethiopië. De bevolking is overwegend nog be houdender dan in de rest van het land. Daarom hoeven de gebeurte nissen in Lalibela niet representa tief te zijn voor de gevoelens van De Ethiopische boer krijgt na eeuwen isolement en achterlijkheid plotse ling te maken met de meest radicale landhervorming in de geschiedenis van Afrika. de boeren in de rest van het land. Wel heeft Berhano Maskal-Desta gezegd dat het verzet van de voor malige grootgrondbezitters gebun deld wordt om de maatregelen van de militairen te dwarsbomen. Daarmee zouden zij de regering in een lastig parket kunnen brengen omdat meer dan de helft van het leger is samengebracht in Eritrea waar een afscheidingsbeweging ac tief is. De oorlog die daar woedt maakt een rappe vergroting van de landbouwproduktie in Ethiopië on mogelijk. Jaren geleden zijn grote delen van de goede landbouwgebie den in Eritrea tot militaire zone verklaard en verlaten. Na de bom bardementen op tientallen dorpen door het Ethiopische leger trekken de boeren nu ook uit andere delen van Erithea weg. Dertig tot vijftig duizend zouden zich al in het aan grenzende Soedan bevinden. Van hen zal de vergroting van de land bouwproduktie ook al niet komen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 7