Extreme partijen winnen op Antillen Weinig concreets op congres stralingsnormen Subsidie reparatie van eigen woningen Ballast-Nedam op weg naar herstel Prinses Beatrix opent expositie in Deventer Steekpartij bij dancing: dode en twee gewonden Commentaar Vrijheidsdrang U» Bloemenpracht trok veel belangstelling {rinkhorstnieuwe economische orde Rel Vredespaleis: llolukkers verhoord Pot van 80 miljoen gulden Brandje ontmaskert illegale stokerij Aanzienlijk grotere orderportefeuille 'Onderweg naar de vrede ^Werktijdverkorting Positie van premier Evertsz aangevallen )ij Hoechst-Weert t 'rinses Christina met .verloofde in Nederland RITA ROUW/KWARTET MAANDAG 28 APRIL 1975 BINNENLAND 3 )e 25e april van dit jaar heeft in ortugal hetzelfde te zien gegeven als t 25e april van vorig jaar: een 1f artgrondige betuiging van het vrij- eidsverlangen van dit volk. De over- ^aat van stemmen op de socialisten de centrum-liberalen, die beiden de cmocratische vrijheden bovenaan aaszoj ebben gezet, bewijst één ding: de 2happ ortugezen hebben er geen enkele teen th°efte om van boven af betut- ld te worden of dat nu door t ami iscisten of door communisten ge- rus vj eurt. als doi wegii ma 1 zal de al bri. f on 1C [ech voll uitc lit moge de Beweging voor de Strijd- oa rachten te denken geven. Deze heeft jaar geleden de rol van bevrijden- *n ,e' e prins mogen vervullen, en daarmee e harten veroverd. Maar deze Bewe- :egt ing hoeft niet óók nog eens voor :al o obin Hood te gaan spelen met de doe- 1 ommunisten als adviseurs. Als het °™a,aat om een grondige herverdeling Pas<an de nationale bronnen dan willen le doi e Portugezen niet als een domme laar dankbare massa toezien hoe een 'gwaa K)rt gewaPende Sinterklaas dat alle- 1 laai voor hen doet, maar zij willen als staatsburgers in voorrechten ver meebeslissen. 1 les van deze tweede 25e ;n°" pril, en het is bijna ondenkbaar dat -even e Beweging voor de Strijdkrachten jc naast zich neer zal leggen. Als zij communisten hoe groot hun N erdiensten uit het verzet tegen het 1 iscisme ook mogen zijn het mo- opolie blijft toekennen van politieke jpheid en handelingsbekwaamheid, ande an doet zij Portugal ernstig tekort, vj o'n politiek monopolie is bepaald-* iet minder benauwend dan de econo- lische monopolies die in Portugal oveel weerzin hebben opgeroepen. Hoewel het jaarlijkse bloemencorso van de bol lenstreek zaterdag het wee^r niet mee had het was bewolkt was de belangstelling toch weer bijzonder groot met name in het centrum van Haarlem. De stoet bestond uit veertig wa gens, waarvan tweeëntwintig praalwagens. De meeste Europese landen waren met een wagen vertegenwoordigd en deden daarmee het motto 'Europa in bloemen' alle eer aan. De op tocht, die in Haarlem begon, had dit jaar niet Sassenheim, maar Noordwijk als eindpunt. Veel belangstelling trok zaterdag ook het fiets tochtevenement 'toeriade' in Groningen. Rond de vijfduizend mensen namen aan dit evene ment, dat voor de derde keer werd georgani seerd door de dienst Sport en Recreatie in Groningen, deel. De grootste afstand was de tocht van 230 kilometer door de provincie. Op de foto: een van de praalwagens in het bloemencorso. .ocl 'EN HAAG 'De Europese Ge- e neenschappen moeten een bijdrage joz weren aan het totstandkomen van _ern en nieuwe economische orde. Haar ntwikkelingsbeleid dient te zijn erzo ericht op een rechtvaardiger ver- leling van de welvaart.' Dit zei taatssecretaris Brinkhorst (Buiten- IHeiandse Zaken) zaterdag op een bij- vo|enkomst in Den Haag van de Eu- opese Beweging in Nederland. t doel van de bijeenkomst was. opvattingen van de beweging ver de Europese Unie te formule- en, die volgens de Parijse topcon ferentie tegen 1980 een feit moet ijn. De Jongste topconferentie 'ou- stijl' vorig jaar december in rijs, droeg de Belgische premier eo Tindemans op vóór het eind an dit jaar rapport uit te brengen - g ver deze unie. s]ii? olgens de Europese beweging in Jl lederland kan de Europese Unie 2; lechts een tussenstadium zijn in r. f nvAnot, f,an Pnrnn&CD oüntTTrtf- ek et proces van Europese eenwor mg. Uiteindelijk moet dat leiden ot een Europese federatie met ais Onder druk oornaamste organen een Europese p egering, een Europees parlement n een Europees hof van justitie. Je grondslag moet een monetaire sn economische Unie zijn. Daarom werd aan dit onderwerp zaterdag een congres gewijd, dat overigens nauwelijks honderd stu denten trok. UBV-voorzitter W. Beijderwellenvatte de 'officiële' opvatting zoals die verdedigd wordt door het Reactorcentrum Nederland (RCN) als volgt samen: De op de mens toegesneden stralingsnormen zijn zo streng, dat énige schade aan biologische gemeenschappen niet te verwachten is. Maar daar zette hij een heel aantal vraagtekens bij. )EN HAAG In verband met de >estormihg van het Vredespaleis, ïind vorig jaar door Zuidmolukse letogers, heeft de Haagse politie in totaal 25 man gehoord. Zij. worden verdacht van openlijke gewëldple- !ing. Acht van hen zijn voorgeleid lan de officier van Justitie, mr. R. Schimmel. Sind december vorig laar hield een ;roep Zuidmolukkers een betoging )ij de Indonesische ambassade in Den Haag. vlak bij het Vredes- jaleis. De groep protesteerde tegen nishandeling van Molukkers in In- lonesië. Een groep van ongeveer sestig man wist de afzetting te door- breken en in het Vredespaleis te komen. Daar werd voor ongeveer 400.000 gulden schade aangericht, onder andere door brandstichting, iet n de loop van het onderzoek heeft l ie politie 25 verdachten kunnen lanwijzen. merendeels afkomstig uit iet oosten des lands. Vijftien van ben werden voor verhoor naar Den laag gebracht, de rest is door de t ilaatselijke politie verhoord. Bij de b -el In Den Haag raakten destijds 41 ai agenten gewond, van wie er vier w ïaar een ziekenhuis moesten. Er is geen onderzoek gedaan naar effecten op lange termijn. Door menselijke ingrepen staan biologi sche evenwichten tóch al sterk on der druk, en het is op geen enkele manier te voorspellen, hoe de systemen op alweer een nieuwe factor zullen gaan reageren. Voor zover er onderzoek is gedaan, spits te zich dat toe op organismen die. direct of indirect, deel uitmaken van het menselijk voedselpakket. RCN-bioloog Van Weers gaf toe. dat de effecten van extra radio activiteit op biologische gemeen schappen in grote lijnen onbekend zijn. Maar wat we wel weten, is geruststellend. Bij dierproeven blijkt, dat in het algemeen prijni- tievere organismen minder gevoelig zijn voor straling, Dat is geen na tuurwet, 'maar we hebben nog nooit een uitzondering gevonden'. Bij zulke dierproeven blijken chro nische effecten op overlevingskan sen en voortplanting pas op te treden bij stralingshoeveelheid van één rad per dag (een (hoeveelheid die een mens als gevolg van radio actieve lozingen in zijn hele leven nog niet opdoet). De heer Van Weers gaf wat cijfers over de situatie op de wellicht meest vervuilde plaats ter wereld: het punt in de Ierse Zee waar de oude splij tstof opwerkingsfabriek DEN HAAG Mensen die eigen huizen bewonen kunnen dit jaar maximaal 3000 gulden subsidie krijgen op onderhouds- en reparatiewerkzaamheden aan die woning. De subsidie bedraagt vijftig procent van de gemaakte kosten. Er Is voor dit project oat extra werkgelegenheid moet scheppen 80 miljoen gulden beschikbaar. Als er meer belangstelling is, dan geldt het principe 'wie het eerst komt, het eerst maalt', aldus staatssecretaris Schaefer. De regeling gaat op 15 mei in en geldt alleen voor dit jaar. Tweede wo ningen mogen niet met behulp van rijksgeld worden opgeknapt. Buiten schilderwerk valt onder de regeling, binnenschilderwerk niet. Het werk moet worden uitgevoerd door 'erkende' bedrijven. Begin deze week zal het ministerie van volkshuisvesting de details van de regeling bekend maken. Van een verslaggever UTRECHT De Utrechtse politie heeft in de loop van zaterdag morgen twee mannen aangehouden, die bekend hebben dat zij betrokken zijn geweest bij een steekpartij in de nacht van vrijdag op zaterdag bij de dancing Willy-Inn aan het Vreeburg, waarbij de 32-jarige barkeeper W. Stoovee werd gedood. De steekpartij vond plaats even na drie uur 's nachts, toen drie man nen de toegang tot de dancing werd geweigerd omdat zij niet over een lidmaatschapskaart beschikten. Een van de mannen stak daarop de 17-jarige portier J. Oomen in het dijbeen, waarna deze de deur dichtsmeet en naar binnen strom pelde. Daarop gingen de barkeeper en een bezoeker, de 39-jarige W. van de Grift, op het drietal af. Buiten trokken de mannen opnieuw messen. De barkeeper werd zodanig toegetakeld, dat hij bij aankomst in het ziekenhuis bleek te zijn overle den. De bezoeker werd met een steekwond onder de oksel opgeno men. Hij en de 17-iarige portier zijn buiten levensgevaar. Aangehouden Van onze redacteur wetenschappen UTRECHT De veiligheidsnormen voor radioactieve straling zijn helemaal ontworpen om te voorkomen, dat de gezondheid van mensen onaanvaardbaar wórdt aangetast. Maar we wonen niet alleen op de wereld. Op de vraag of de toege laten lozing van radioactieve stoffen allerlei bio logische evenwichten in de natuur niet ontoelaatbaar zal aantasten, vond een werkgroep van de Utrechtse biologenvereniging (UBV) weinig concrete antwoorden. Twee van de drie mannen konden de volgende ochtend worden aan gehouden omdat een bezoeker van de dancing een duidelijk signale ment had kunnen geven van de gele Fiat waarmee het drietal wéts weggereden. De twee mannen, de 34-jarige Turk Ahmed T. en de 25- jarige Gerrit B. uit Franeker, heb ben niet bekend tijdens de vecht partij te hebben gestoken. Zij heb ben verklaard door overmatig alco- holverbruik niet meer te weten wie er een mes heeft gebruikt. De iden titeit van de derde verdachte, die nog spoorloos is, is inmiddels wel bij de politie bekend. Het ls een ongeveer 30-jarige Turk. Gistera vond was hij nog niet aangehouden. In de woning van de aangehouden Ahmed T. en in zijn auto trof de politie vier messen aan, die op bloedsporen zullen worden onder zocht. Ook werden in de woning twee Utrechtse prostituées aange houden, die zaterdagavond met de mannen waren opgetrokken. Mishandeld In de nacht van vrijdag op zater dag is de 39-jarige G. J. van Hij koop uit Groningen tengevolge van Zware mishandeling overleden. De 30-jarige s urman J. D. uit Gro ningen heelt bekend de man te hebben mishandeld met 'een bier flesje. omdat hij zijn vrouw regef- piatig zou hebben mishandeld. De stuurman is aangehouden op ver denking van moord c.q. doodslag. Bij een steekpartij in de Kleine Houtstraat in Haarlem is in de hacht van vrijdag op zaterdag de 37-jarige Marokkaan M. A. H. door een landgenoot zwaar toegetakeld. Nadat hij met een stiletto in buik en hoofd was gestoken, moest hij in levensgevaarlijke toestand in een ziekenhuis worden opgenomen. De verdachte, de Marokkaan A. A.. is ingesloten. In haar winkeltje aan de 1ste Van Sweelinckstraat in Amsterdam, is zaterdagmiddag de 54-jarige me vrouw M. Antonie door een nog voortvluchtige Surinamer met een bijl aan het hoofd verwond, toen zij zich over de geldla boog. Zonder iets mee te nemen vluchtte hij. De vrouw werd met een bijna twintig centimeter lange, diepe snede naar een ziekenhuis overgebracht. Van een verslaggever VELDHOVEN Bij toeval heeft de politie vrijdagavond in het Bra bantse Veldhoven een klandestiene alcoholstokerij ontdekt. In een vrijstaande schuur bij een boerderij aan de Kappelaansdijk brak om streeks half elfk brand uit. Aanvan kelijk werd aangenomen dat het hier een gewone boerenschuur be trof. maar nadat de brandweer ze ven koeien in veiligheid had ge bracht bleek dat er in een afge schermd deel van de schuur een complete stokerij was ingericht, die door strobalen was gecamoufleerd. Eerste onderzoekingen wijzen op een stookcapaciteit van vier- tot vijfduizend liter alcohol per week De eigenaar van de boerderij, de 37-jarige A. van B. is spoorloos. Vermoedelijk heeft hij bij het uit breken van de brand getracht snel weg te komen. Hij moet met zijn auto te hard achteruit hebben gere den. want deze was aan de over kant van de weg in een sloot be land. Het voertuig bleek uitgerust, met een handgreep, waarmee kraai- epoten op de weg kunnen worden gestrooid. Ook werd een rookbom in de wagen gevonden. Anderhalf jaar geleden heeft «de douanerecherche bij dezelfde boer derij na een tip een inval gedaan. Toen werd echter niets ge vonden. maar wel wezen rekenen teen vluchtweg, alcohollucht) in de richting van een clandestiene sto- kerij. Een half Jaar geleden was in dezelfde schuur ook al brand uitge broken. Ook toen werd geen stoke rij ontdekt. Van een onzer verslaggevers AMSTELVEEN Ballast-Nedam meent na het verlies van 20,- miljoen in 1974 op weg te zijn naar herstel. Dat verklaarde de binnenkort als voorzitter van de raad van bestuur optredende ir. Ph. J. W. A. Diderich tijdens een toelichting op het jaarverslag. Aan de weg omhoog kan mogelijk bijdragen de enorme order van een miljard gulden uit een Arabisch land, waarbij Ballast-Nedam en een van Windscale radio-actieve stoffen loost in hoeveelheden waarvoor nu niemand meer een vergunning zou durven aanvragen. De radio-activi teit concentreert zich op de zeebo dem en daarom was men geïnteres seerd in de stralingsdoses voor de schol, die zich vlak boven die bo dem ophoudt. De gemiddelde dosis bleek kleiner dan wat voor een werknemer in een kerncentrale is toegestaan. Gigantisch Waterdieren, aldus Van Weers. leg gen in het algemeen een gigantisch aantal eieren, waarvan er maar een paar tot volwassen organismen uit groeien. Dat betekent dat eventueel veroorzaakte erfelijke afwijkingen door natuurlijke selectie meteen weer worden uitgeschakeld. Juist omdat een dergelijk mechanisme bij ie mens nauwelijks bestaat en voor de rfest naar vermogen wordt uitge schakeld, zijn de stralingsnormen zo streng. Dr. P. Reiniger van het Gemeen schappelijk onderzoekcentrum van Euratom in Ispra (Italië) kon voor de biologische gevolgen van radio actieve lozingen op het land, niet ot een erg samenhangend beeld komen. De omstandigheden zijn zo gevarieerd, dat zelfs het onderzoek van één basisgegeven de opname van radioactief cesium-137 door planten bijvoorbeeld) een heel re- searchproject wordt. Hij vond de eis van de UBV-mensen, niets meer lozen tot alle gevolgen onderzocht zijn. een onmogelijke taak. 'We kunnen nooit alles weten ja?' De Weense biooog Weish zette nog wat onzekerheden op een rijtje. Hij bleek een van de laatste aanhan gers van de Amerikaan Sternglass. die enkele jaren geleden opzien baarde met berekeningen over toe genomen kindersterfte door kunst matige radio-activiteit. De daarbij gebruikte statistische methoden bleken later meer dan aanvecht baar. DEVENTER In de Bergkerk in Deventer heeft prinses Beatrix zaterdagmiddag de internationale tentoonstelling 'Onderweg naar de vrede?' officieel geopend. Deze expositie ter gelegenheid van het feit dat ons land dertig jaar geleden werd bevrijd wil een bijdrage leveren aan de geeste lijke weerbaarheid van het Neder landse volk. De tentoonstelling omvat de perio de vanaf 1933 tot heden, met het accent op de tweede wereldoorlog. Er zijn inzendingen te zien uit elf landen met als kostbaarste element 81 etsen van Goya, betrekking heb bend op oorlogsgebeuren. Ze heb ben een waarde van enkele miljoe nen guldens. De expositie, die tot 25 mei in Deventer blijft, is een initiatief van de Stichting geestelijke weerbaar heid. met medewerking van ver wante organisaties uit andere Eu ropee landen. Het ligt In de bedoe ling deze tentoonstelling na Deven ter te verhuizen naar Amsterdam. Ook Utrecht en Den Haag komen in aanmerking. Prinses Beatrix, vergezeld van prins Claus, verrichtte de officiële ope ning door het onthullen van een beeldhouwwerk 'duivengroep', ge maakt door Nico Onkenhout. Op de foto: prinses Beatrix bij een beeldje van koningin Wilhelmlna. WEERT Hoechst Holland in Veert gaat met ingang van 6 mei, p n eerste instantie voor een periode 'an zes weken, korter werken. De d|K,erktijd zal met 40 tot 50 procent b vorden bekort. Het gaat om onge veer 450 van de in totaal 840 perso- 0 leelsleden. >e maatregel is genomen wegens Ie ongunstige orderpositie voor de oliënfabriek en de kunststof platen- b abriek. De derde fabriek In Weert, vaar polystyreenschuimprodukten porden gemaakt, blijft normaal loordraaien. )e directie verwacht in de loop van !e tweede helft van dit jaar een [eleidelijke verbetering van de vraag, waardoor de produktie even- fens geleidelijk zal toenemen. Met e ondernemingsraad en de bonden [«eeft overleg plaatsgevonden. y 5CHIPHOL Zaterdagochtend ;£ïijn prinses Christina en haar aan- r itaande echtgenoot, de heer Guil- (lermo, vanuit New York in Neder land aangekomen. Koningin Julia- na begroette het verloofde paar op jhet vliegveld Schiphol. Aan deze aankomst was geen ruchtbaarheid gegeven. .Duits bedrijf als grote onderaanne mer een totahlproject gaan uitvoe ren. Het plan omvat huizenbouw, wegenaanleg, aanleg van elektri sche installaties en waterleiding. Handtekeningen zijn echter nog niet gezet en de heer Diderich ver moedt, dat het uitstel van de reiS"- van minister Van der Stoel naar» Saoedi-Arabië daar niet vreemd aaif is. Een ander positief punt voor 1975 is een grote Zweedse order, waar door de Ballast-baggervloot, die vo rig jaar grotendeels stil lag voor een paar jaar werk heeft. Verbete-^ ring wordt ook verwacht door de veel grotere en kwalitatief betere orderportefeuille, die op 1 januari een omvang had van 900 miljoen (een jaar eerder maar 500 mil joen.). Het bestuur verwacht daar om een omzet van 800 850 miljoen waar 1974 slechts uitkwam op 592 miljoen. Tenslotte voorziet men verbetering door een andere organisatiestruc tuur. waarbij het concern ls opge deeld in divisies. Niet langer zijn de vier ledèn van de raad van bestuur collectief verantwoordelijk voor de gehele gang van zakem maar ieder lid van de raad is in zijn eentje verantwoordelijk voor een bepaalde divisie. Dit gebeurt op advies van het bureau Knight We- genstein, dat er, een extra prikkel van ziet uitgaan, wanneer één man alleen voor een deeltaak staat. Het is de bedoeling dat Ballast-Nedam in 1976 of '77 het winstniveau be reikt, dat normaal wordt geacht: 15 miljoen. Het concetfi groeit naar een steeds grotere activiteit in het buitenland maar met ruim de helft van de omzet buiten Nederland acht 'men de grens wel bereikt. 'De hele orga nisatie moet zo zijn, dat je op buitenlandse orders snel kunt in springen'. zegt ir. Diderich en dat zijns inziens niet als je het bin nenland verwaarloost. Bovendien moet je de mensen, die tijdelijk in het buitenland hebben gewerkt hier weer in een bepaalde functie kun nen opvangen. Een groot deel van het verlies vorig jaar is veroorzaakt door een strop van 10 miljoen bij een werk op de Bahama's. Ballast draagt formeel de helft van het verlies maar re kent erop dat de partner in het werk in gebreke blijft. (ADVERTENTIE) Welkom t klinkt veel blijer mei een bloemetje via Fleurop. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Ook al hebben de uitslagen van de verkiezingen voor eiland raden op de Nederlandse Antillen geen rechtstreekse invloed op de samenstel ling van parlement en regering; toch is er door de winst die extreme partijen hebben gemaakt sprake van een vergrote politieke instabiliteit. Ter toelichting: ArUba is iets groter dan het eiland Texel en heeft ruim 60.000 Inwoners. Op Curasao maakte de Fren- te Obrero van de grillige en onberekenbare Papa Godett een grote vooruitgang: van vier naar acht zetels op een totaal van 21 zetels in de Curacaose ellandraad. Het Frente Obrero het arbei dersfront dat is opgericht na de opstand en brand in Wil lemstad in 1969 is in het parlement vertegenwoordigd met drie van de 21 zetels. Tegen de verwachtingen heeft de regeringspartij NPV-U van premier Evertsz zich niet geheel kunnen handhaven bij deze verkie zingen: de fractie In de Cu- In de eerste commentaren van het eiland Aruba werd meteen al de positie van premier Evertsz (een Cu- rasaoenaar) aangevallen. Hij zou vervangen moeten wor den door een Arubaan. Het ging vrijdag om lokale verkiezingen, maar zelfs de parlementsverkiezingen op de Antillen hebben een lo kaal karakter, omdat lande lijke politieke partijen ont breken. Met dat voorbehoud voor ogen. moet als het meest uitspringende feit worden genoemd de geweldi ge winst van de MEP op Aruba. Deze MEP (de ver kiezingsbeweging van het volk) van Betica Croes won 13 van de 21 zetels in de Arubaanse eilandraad; een winst van zes stemmen en nog net niet de twee-derde meerderheid waarop Croes had gehoopt. Succes Croes, die in 1973 voor het eerst bij de parlementsver kiezingen meedeed en met een een geweldig succes boekte, heeft een heel een voudig en kennelijk voor de Arubanen aanlokkelijk pro gramma: Aruba los van Cu rasao (uit het verband van de Antillen) en een eigen band met Nederland en als het helemaal moet. omdat Nederland niets voor zo'n speciale band voelt: onaf hankelijkheid bulten het verband van de Antillen. Premier Evertsz ragaose ellandraad valt terug van zeven naar zes zetels. De (oude) Democratische Partij van Boy Rozendal viel terug van 2even naar vier zetels een gevolg van de afsplitsing van de groep van oud-premier Isa van deze partij. Isa's nieuwe partij (met de zeker voor buiten staanders zeer verrassende naam: sociaal-democrati sche partij) kreeg de drie zetels, die Rozendal verloor. Winnaar Papa Godett. de winnaar op Curagao maakte zich in zijn eerste commentaar nog niet zo drul: over de samenstel ling van het nieuwe dage lijks bestuur van het eiland. Hij gaf de uitslagen meteen landelijk relief door binnen negentig dagen nieuwe par lementsverkiezingen te ei sen. De secretaris-generaal van de NVP-U. oud-minister McWilliam, zei dat zijn par tij althans niet zal meewer ken aan het realiseren van de verkiezingsbeloften van het Frente (5.000 huizen per jaar, gratis water en kwijt schelding van achterstallige huur en nota's van het wa terbedrijf). Betico Croes, de winnaar op Aruba zei dat zijn partij nu alle zeilen zal bijzetten voor het verkrijgen van een 'a- parte status' voor Aruba, waarbij hij zich overigens niet op een datum wilde vastleggen. De verkiezingen zijn vrijdag buitengewoon rustig verlo pen. Er heeft zich geen en kel noemenswaardig inci dent voorgedaan. Vrijwel alle bedrijven op de eilanden gaven het perso neel 's middags vrijaf, om te kunnen gaan stemmen. 'Pap, er is een schreeuwe rige man aan de telefoon voor u

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 3