yrie-Egypte verbeteren ïhieu voldeed alleen ils samenzweerder Vluchtelingen uit j |P Cambodja bezorgen Thailand probleem Hoeong overleefde vele wisselingen Ïiieu Vorster roept op tot nieuw Rhodesië-gesprek ssad en Sadat praten in Riaad Gewonden bij verkiezings demonstratie in Portugal Slachtoffers bij strijd binnen IRA Tanzania vreest inval Oeganda UW/KWARTET DINSDAG 22 APRIL 1975 BUITENLAND i- IROET (AP, Reuter, UPI) De staatshoofden van Saoedi- abië, Egypte en Syrië zijn gisteren in de Saoedi-arabische hoofd- I id Riaad bijeen gekomen. Zij hebben gepraat over de Arabische I uding tegenover Israël. Waarnemers menen dat de blijk van ïheid tussen de drie Arabische landen de Verenigde Staten er moet aanzetten druk uit te oefenen op Israël. Dit land zou con- sies moeten doen (moeten toegeven) om een akkoord in het dden-Oosten te bereiken. olg van pagii 'olg van pagina 1) idsel te hebben Zuid-Vietnam in ^tee kte laten, zo legde de geëmo- eerde president Thieu uit. Ter hij zijn tranen nauwelijks kon «ringen kondigde hij daarop zijn eden aan. rughoudend Amerikaanse regering reageerde grote terughoudendheid op de van Thieu. President Ford liet t zijn woordvoerder weten dat de ^rekenen op goede samenwerking de nieuwe Zuidvietnameze pre- Jnt. Generaal Frederick Weyand, van Fords belangrijkste advi- rs voor Vietnam, prees de nieu- president Hoeond als 'een fijne, aatigde leider'. Volgens deze ge- lal is het aftreden van Thieu eerste onderdeel van een proce- e, die naar een vreedzame op- ling in Zuid-Vietnam moet lei- Weyand bleef er echter bij dat ^militaire hulp van de VS aan on moet worden opgevoerd, ister Kissinger spoedde zich srën naar het Witte Huis. Zijn rdvoerder wilde alleen maar s;en dat de machtswisseling 'vol- dc grondwettelijke procedures' verlopen. Desgevraagd zei hij dat Thieu welkom is als hij (T de VS zou willen uitwijken. ^afgetreden president heeft ech- gezegd dat hij voorlopig in Sai- zal blijven om de nieuwe presi- hand- en spandiensten te ver- g$n. l"!itair succes Wijl Saigon het nieuws over y us aftreden verwerkte, zorgden afroepen van de Voorlopige Revo- taire Regering en Noord-Viet- voor nieuwe successen op het ld. Zij voltooiden gisteren in dje de verovering van twee pro- uiies. Eerst viel de stad Ham 120 kilometer ten oosten van Enkele uren later ging ook wekenlang belaagde provincie Xoean Loc over in handen van :R. Xoean Loc ligt ruim zestig leter noordoostelijk van Sal- L De VRR en Noord-Vietnam, j over vijftien divisies beschik- 1 lijken nu klaar voor een grote jval op Saigon. likrijk riep gistren op tot een jenstilstand en bood zijn bemid- bg aan bij hervatting van de De presidenten Hafez El-Assad van Syrië en Anwar Sadat van Egypte zijn uitgenodigd door koning Khaled van SaoedLArabië (de opvolger van de vermoorde Feisal). Palestijnen leider Jasser Arafat neemt niet aan het overleg deel, 'tenzij bepaalde ontwikkelingen zijn aanwezigheid noodzakelijk maken'. De bijeen komst is ook bedoeld om de betrek kingen tussen Egypte en Syrië te verbeteren. Deze kwamen onder druk te staan tijdens de vredesmis sie van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry Kis singer. vorige maand. Hij probeerde toen een troepenscheidingsakkoord tot stand te brengen tussen Egypte en Israël. Syrië en de Palestijnen vreesden dat een dergelijk akkoord niet in hun belang zou zijn. Overi gens mislukte de missie-Kissinger, zoals bekend. Vredesconferentie Egypte en Syrië zijn beide voor stander van een hervatting van de vredesbesprekingen over het Mid den-Oosten in Genève. Ook de Pa lestijnen zouden daaraan moeten deelnemen. De Egyptische minister van buiten landse zaken Ismail Fachmi heeft gezegd dat de Sowjet-Unie voor stander is van hervatting van de vredesconferentie in juni van dit jaar. De Sowjet-Unie dringt niet langer aan op een bijeenkomst op korte termijn van de Geneefse vredes conferentie. Dit blijkt uit- in Mos kou afgelegde verklaringen. De Egyptische minister van buiten landse zaken Ismail Fachmi brengt op het ogenblik een bezoek aan de Sowjet-Unie. Deze wijziging in de houding van het Kremlin betekent dat het Russische standpunt dich ter bij dat van Egypte is komen te liggen. Cairo zou van mening zijn dat de conferentie alleen moet worden hervat als er kans is op succes. De Israëlische minister van buiten landse zaken Yigal Allon is bij zijn bondgenoten op bezoek. In de Ver enigde Staten probeert hij de ban den met Washington weer wat nau wer aan te halen. De verhouding tussen Israël en de Verenigde Sta ten verkoelde enigszins na het mis lukken van de vredesmissie van Kissinger. Allon heeft volgens zegs lieden geen nieuwe voorstellen om het overleg (door bem'ddeling van Kissinger) met Egypte weer op gang te brengen. Israël eist een niet-aanvalsverdrag van Egypte in ruil voor terugtrekking van haar troepen uit de Sinai-woestijn. BANGKOK (Reuter, AP) Ongeveer 20.000 Cambodjanen zijn naar Thailand gevlucht sinds de verovering van Phnom Penh door de Rode Khmer. Een goed ingelichte Cambodjaan vertelde dat in de Thaise hoofdstad Bangkok. De socialistische partijleider Mario Soares aan het hoofd van een massale betoging van socialisten die door Lissabon trok, enkele dagen voor de algemene verkiezingen in Portugal. Deze worden vrij dag gehouden. LISSABON (DPA, Reuter, UPI) Gisternacht zijn in de Noord- portugese stad Guimares para chutisten ingezet om een ver kiezingsbijeenkomst van het gematigde sociaal-democrati sche centrum tegen militante communistente beschermen. De betogers begonnen hun actie toen ongeveer honderd leden van de CDS bijeen waren in een thea ter. Tijdens de bijeenkomst sprak CDS-kandidaat Galvao de Melo, die onder ex-president Spinola lid was van de militaire junta in Portugal. De linkse demonstranten gooiden de ruiten van het gebouw in en probeerden het kordon dat de plaatselijke politie had gelegd te doorbreken. Het theater werd daar op omsingeld door parachutisten die op de menigte vuurden. Daarbij werden zeker twintig Portugezen gewond. De parachutisten waren aangevoerd uit het op vijftig kilometer afstand gelegen Oporto. In deze stad moes ten ze dezelfde nacht ingrijpen om bestorming van het plaatselijke kantoor van de CDS te voorkomen. In Lissabon heeft de grootste de monstratie plaatsgevonden sinds mei vorig jaar. na de staatsgreep. De betoging was georganiseerd door de socialistische partij van Mario Soares. 'Dit toont aan dat de macht waarover wij spreken geen illusie is. Als de socialisten zoveel mensen op straat kunnen krijgen kunnen ook de volks-democraten en de so ciaal-democraten dat'. Het sociaal democratisch centrum heeft al een demonstratie aangekondigd 'Geen instructies aan leiders' PRETORIA (Reuter) De Zuidaf- rikaanse eerste minister John Vor ster heeft gezegd dat de Rhod^si- sche eerste minister Ian Smith en bisschop Abel Moezorewa. leider van de Afrikaanse nationale raad. besprekingen moeten beginnen In de raad zijn de zwarte verzetsbewe gingen in Rhodesië gebundeld. Smith heeft vrijdag gezegd bere'd te zijn 'onmiddellijk' onderhande lingen te beginnen met Moezorewa. Moezorewa heeft dat aanbod afge wezen omdat de Afrikaanse leider Ndabaningi Sithole niet voorgoed ^s vrijgelaten. Sithole kreeg vorige week verlof voor een conferentie naar de Tanzaniaanse hoofdstad Dar-es-salaam te reizen. Hij keerde daarop niet naar Rhodesië terug. Vorster zei in een toespraak tot het Zuidafrikaanse parlement dat alle partijen in het Rhodesische conflict in principe overeen zijn gekomen dat blank en zwart over een nieuwe grondwet moeten onderhandelen zonder inmenging van buitenaf. Vorster was van mening dat Moe zorewa met overleg akkoord moet gaan nu Smith dit ook heeft ge daan. Vorster onthulde voor de eer ste maal dat aan de besprekingen van vorig jaar oktober over Rhode sië ook vertegenwoordigers van het Frelimo hebben deelgenomen. Fre- limo is het bevrijdingsfront voor Mozambique en staat onder leiding van Sanora Machel. Verder namen, zoals bekend, afgevaardigden deel van Botswana, Tanzania en Zambia. Vorster ontkend in zijn toe spraak gisteren dat Zuid-Afrika ooit besluiten voor Rhodesië heeft genomen of de Rhodesische leiders instructies heeft gegeven. De meeste vluchtelingen bevinden zich in het gebied langs de 250 kilometer lange grens tussen Thai land en Cambodja. De Thaise rege- ring heeft opgedragen deze grens te sluiten om een te grote toevloed van vluchtelingen te voorkomen. Op de Amerikaanse luchtmachtba sis Tapoa in Thailand bevinden zich ongeveer 1200 Cambodjaanse vluchtelingen. Ruim 850 van hen zijn tot tien dagen geleden door de Amerikanen zelf uit Phnom Penh gehaald. Deze groep heeft nauw met de Amerikanen samengewerkt en vreesde daarom represailles van de door communisten geleide Rode Khmer. Voor Thailand betekent de stroom Cambodjaanse vluchtelingen een groot probleem. De Thaise regering heeft al twintig jaar zorgen over naar schatting 50.000 Vietnamezen.* die Vietnam destijds vanwege de oorlog daar verlieten en sindsdien in het noordoosten van Thailand zijn blijven hangen. Thailand heeft de nieuwe regering van Cambodja vorige week al er kend, maar het heeft nog geen antwoord gehad van de nieuwe lei ders in Phnom Penh. Tegenover Cambodja voelt de Thaise regering zich niet gelukkig met zoveel Cam bodjaanse vluchtelingen binnen de grenzen. Aan de andere kant kan zij de Cambodjanen moeilijk terug sturen zolang de toestand in hun thuisland zo onzeker is. Onder de Cambodjanen in Thai land bevinden zich verscheidene fi guren die belangrijke posities heb ben bekleed onder de vorige rege ring in Pnnom Penh. De belangrijkste onder hen is ge neraal Sak Sutsakhan, opperbevel hebber van de strijdkrachten en leider van het militaire comité, dat Phnom Penh de laatste dagen voor de overwinning van de Rode Khmer heeft geregeerd. Hij behoor de tot generaals die donderdag na de capitulatie van de 'regeringstroe pen' nog kans zagen naar Thailand uit te wijken. De Thaise regering heeft gezegd, dat het de vroegere Cambodjaanse officieren niet blijvend als ballin gen wil huisvesten. Zolang de be richten uit Cambodja zo verwar rend blijven als zij de afgelopen dagen zijn zal Thailand de Cam bodjanen niet vragen terug te gaan. Mensen, die graag terug willen naar Phnom Penh zijn de functio narissen van het Rode Kruis en andere internationale hulpverle nende instanties. Ook zij vinden de toestand echter te onzeker. Over het lot van zestien mensen van het Rode Kruis, die in Phnom Penh zijn achtergebleven, is officieel niets bekend. Volgens betrouwbare bronnen zijn de buitenlandse hulp verleners en journalisten wel in veiligheid, maar zekerheid bestaat daarover nog niet. De regering van Laos heeft verster kingen gestuurd naar het noordoos ten om weerstand te bieden aan 'een offensief van communistische revolutionaire troepen'. Eind vorige week zijn in Laos weer gevechten begonnen tussen regeringstroepen en eenheden van de communisti sche organisatie Pathet Lao. Er be staat in Laos een regering van communisten en neutralisten. Deze kwam tot stand na een jarenlange oorlog tussen deze twee groeperin gen. Volgens Amerikaanse bronnen zijn de communisten de strijd weer begonnen onder invloed van de successen van hun geestverwanten in Vietnam en Cambodja. BELFAST (AP. Reuter) Zes mensen zijn maandagochtend in Noord-Ierland neergeschoten, van wie tenminste vijf het slachtoffer waren van een vete tussen twee elkaar beconcurrerende afdelingen van de IRA. zo heeft de politie bekend gemaakt. De vijf mannen, waarvan wordt aangenomen dat ze allen lid zijn van de 'officiële' vleu gel van de IRA, werden neerge schoten en in elkaar geslagen door een bende van ongeveer 30 aan hangers van de voornamelijk uit rooms-katholieken bestaande 'pro vision 1' vleugel, zo verklaarde de politie. De vijf liepen in de val bij het plaatsje Newry. een voorname lijk katholiek stadje op de grens met de Ierse republiek, toen ze terugkwamen van een dansavond in Dundalk in de republiek. Dun- dalk is al lange tijd een bolwerk van de provisionals. De ideologische vete tussen de twee IRA-afdelingen wordt al sinds de 'officiële' afsplit sing zes jaar geleden gaande ge houden. Eerder werd een 20-jarige katholie ke man in zijn been geschoten door mannen die vanuit een auto op hem vuurden. Dit gebeurde aan de rand van een kleine katholieke wijk in het voornamelijk protes tantse oosten van Belfast, zo ver klaarde de politie. Men neemt aan dat de mannen protestantse extre misten zijn die een bloedige ven detta voeren tegen de katholieken. Twee broers en hun zuster zijn maandag bij een ontploffing in de buurt van de Noordierse stad Dun- gannon om het leven gekomen. Ze waren bezig een leegstaand huis op te knappen, toen de ontploffing gebeurde. DAR-ES-SALAAM (Reuter) —De regering van Tanzania heeft ge waarschuwd dat een aangrenzend land van plan is Tanzania binnen te vallen en een grensgebied te annexeren. In de desbetreffende mededeling van het ministerie van voorlichting in Dar-es-Salaam werd het betrok ken land niet genoemd, maar de betrekkingen tussen Tanzania en Oeganda zijn al gespannen sinds president Idi Amin in 1971 de macht in Kampala aan zich trok. Het ministerie van voorlichting waarschuwde dat als een agressor Tanzania zou binnenvallen, hij een oorlog zou ontketenen die zich niet zou beperken tot de grensgebieden. Vorige week donderdag kwam uit Oeganda het bericht dat president Amin wil dat zijn land de modernst mogelijke wapens krijgt, hoewel al le buurlanden hem vriendelijk zijn gezind, Tanzania uitgezonderd. Het radiostation van Oeganda had zon dag doen weten d^t president gene raal Amin Tanzania had gewaar schuwd 'dat het een lesje zou krij gen. wegens zijn opstandige tegen Oeganda gerichte activiteiten, dat het nooit zou vergeten.' Sinds Amin na een staatsgreep aan de macht kwam. in 1971. zijn de betrekkin gen met Tanzania nooit goed ge weest. De dor Amin afgezette presi dent Obotote was na zijn val in Tanzania in ballingschap gegaan, terwijl 't land ook Oegandese vluchtelingen opnam. ^(GON (AP) Ngoejen Van Thieu was tien jaar het middelpunt van een bloedige strijd waar- j i hij uiteindelijk te gronde is gegaan. Thieu, een sluwe, berekende politicus manoeuvreerde zich- a tijdens de politieke verwikkelingen in Zuid-Vietnam van de midden 60-er jaren naar de poli- l :e macht. Gisteren trad hij af na acht jaar presidentschap, om de weg vrij te maken voor een gelijke politieke regeling van de Vietnamese oorlog met de Voorlopige Revolutionaire Regering e fR) van Zuid-Vietnam. Door de steun van Amerika kon hij aan de macht blijven, en zijn mede- P kers werden niet op kundigheden, maar op loyaliteit beoordeeld. r zelfs voordat het uiteindelijke )it-offensief een aanvang had ge- .èen raakte de Amerikaanse hulp verwoestte de inflatie de econo- van het land en werd zijn ncht ondergraven door steeds r critici. ten het einde sloten zelfs zijn irikaanse bondgenoten zich aan het koor dat om zijn aftreden Maar zelfs toen zijn land aan and van de afgrond stond, wei- Thieu te vertrekken en ver- f rde hij: 'We zullen blijven ;iten tot onze laatste kogel en de laatste korrel rijst.' :u's macht was niet gebaseerd een groot aantal aanhangers, r op zijn enorme leger. Na de iezingen van 1971, waarbij geen nkandidaten waren gesteld, htte Thieu zijn positie steeds r te versterken. Na de senaats- iezingen van 1973 had hij zowel parlement als de Hoge Raad in macht. lerpe kritiek vijanden bevonden zich in en en Saigon, en in september begonnen zij scherpe kritiek everen, zoals de anti-corruptie- eging van de roomskatholieke ir Tran Hoe Thanh. !u wist drie Amerikaanse rege- en aan zich te binden die mil- en dollars in zijn land pomp- Thieu was nooit erg tegemoet- end tegenover de pers geweest, naarmate de jaren verstreken hij zich steeds meer terug, was een boeddhist die zich na huwelijk in 1951 bekeerde tot het ns-katholieke geloof, su werd op 5 april 1923 geboren het vissersdorpje Tri Thuy en drie broers en twee zusters. Zijn vader bezat een klein rijstveld. Hij bezocht een katholieke middel bare school en bleef gedurende de Japanse bezetting in zijn ouderlijk huis. Toen de wapenstilstand werd getekend en de Fransen weer in Vietnam terugkeerden was Thieu korte tijd lid van de jeugdbeweging van de Viet Minh: Maar in minder dan een jaar, zo zei hij, raakte hij gedesillusioneerd over de nationale bevrijdingsbeweging van Ho Tsji Minh, die later president van Noord-Vietnam zou worden. 'Toen ik eenmaal wist dat ze communis ten waren ben ik weggegaan en heb vanaf dat moment de strijd aangebonden tegen het communis me'. aldus Thieu. In 1948 verliet hij de militaire aca demie, en ging naar een infanterie- school in Frankrijk. In 1954 toen de Fransen zich terugtrokken was hij al opgeklommen tot kolonel. Coup tegen Diem Toen de Amerikanen zich met Viet nam begonnen te bemoeien werd Thieu tweemaal naar de Verenigde Staten gezonden om zich op de hoogte te stellen van de aller nieuwste gevechtstechnieken. Het feit dat hij op 1 november 1963 bij de coup tegen Ngo Dia Diem zo laat met zijn tanks bij het presi dentiële paleis in Saigon tevoor schijn kwam. typeert zijn voorzich tigheid. Hij gaf zijn troepen pas bevel tot actie toen duidelijk was dat andere leiders al met de coup waren begonnen en het er naar uitzag dat de opstandige kolonels zouden winnen. Na de moord op Diem hield Thieu zich rustig en legde in alle stilte de basis voor zijn toekomstige macht. In 1967 kon hij zich zonder veel moeite ontdoen van Ngoejen Cao Ky, en werd hij door de andere militaire leiders 'aangewezen' om zich kandidaat te stellen voor de verkiezingen. Thieu kreeg toen 34 procent van de stemmen. De kandidaat van de op positie. Troeong Dinh Dzoe, die 17 procent van de stemmen kreeg en voor onderhandelingen met de Vietcong (voorloper van de VRR pleitte kwam in de gevangenis te recht. Ky, die vice-president werd. werd na vier jaar uit de regering gezet en beschuldigde Thieu er van de verkiezingsuitslag van 1971 te hebben vervalst. Tijdens die verkie zing waren er geen tegenkandida ten. zeer tot het verdriet van zijn Amerikaanse bondgenoten die had den gehoopt op een democratische strijd. Thieu kreeg toen 94 procent van de stemmen. Tijgerkooien Aan het begin van het lente-offen sief in 1972 maakte hij gebruik van de ontstane panieksituatie door de staat van beleg af te kondigen en duizenden tegenstanders op te slui ten. Boeddhistische leiders en an dere tegenstanders van zijn regiem kregen toen vooral een weerzin te gen Thieu. die vele tienduizenden politieke gevangenen vasthield, on der meer in de vreselijke 'tijger- kooien' op het strafkolonie-eiland Con Son. Hij werd door Nixon beti teld als 'één van de beste politici ter wereld', maar zijn tegenstanders noemden hem een meedogenloze dictator en een 'marionet van het Amerikaanse imperialisme.' Nixon steunde zwaar op Thieu om zijn programma van 'Vietnamisering' van de oorlog in Indochina uit te voeren en hem in staat te stellen Twee oud-presidenten: Thieu en Nixon de Amerikaanse soldaten uit Viet nam terug te trekken. Na de ondertekening van de Parijse akkoorden, waarvan Thieu aitijd een tegenstander is geweest, groei de het verzet tegen zijn bewind in Saigon. Ook de vroegere vicepresi- dent Ky en het voormalige staats hoofd. generaal Doeong Van Minh (grote Minh) schaarden zich aan de zijde van die groeperingen die in steeds fellere bewoordingen zijn aftreden eisten. Enige weken geleden vonden er kort na elkaar twee pogingen tot een staatsgreep plaats, waarna een aantal hoge officieren gearresteerd werd. Nadat Thieu ontkwam aan een poging zijn paleis te bombarde ren (het bleek een individuele actie van een luchtmachtofficier, die daarna uitweek naar VRR-gebied), kondigde hij op 13 april een oor logskabinet aan, dat niet van plan was zich over te geven aan de communisten. Volgens de geruchten in Saigon was Thieu toen al van plan af te treden, maar kwam hij daarvan terug, omdat hij zich bij zonder boos had gemaakt over het bombardement op zijn paleistuin. Thieu zou het bandje waarop hij aankondigde te zullen aftreden in zijn boosheid hebben vernietigd. Blijkbaar is hij gisteren over zijn boosheid heen geraakt. SAIGON (Reuter) Wellicht niemand heeft meer bochten en kronkelingen in de politiek van Zuid-Vietnam ervaren dan Tran Van Hoeong, de man die maandag werd beëdigd als president, de opvolger van Nguyen Van Thieu. Als vice-president was hij de eerste burger die een topfunctie had bij de uitvoerende macht in de regering van Saigon sedert 1963. Hoeong bouwde een reputatie op van integriteit in een politieke pe riode die zich over een kwart eeuw uitstrekte. Tegen Frankrijk Hoeong werd op 1 december 1903 in Long Tsjau in de Mekongdelta geboren. Hij volgde een onderwij zersopleiding in Hanoi. Toen de opstand tegen het Franse koloniale bewind in 1945 uitbrak, sloot hij zich aan bij het verzet tegen de Fransen, maar hij weigerde een post in het regiem van de Viet Minh in Hanoi. Ondanks veel uit nodigingen daartoe weigerde hij ook deel te nemen aan een van de regeringen die na de Franse terug trekking in het zuiden werden ge vormd. Pas in 1954 het jaar van de Indochina-conferentie die Viet nam in twee zones verdeelde -— boog hij voor de druk om in open bare dienst te gaan en burgemees ter van Saigon te worden. Vijf maanden later gaf hij die functie op. In gevangenis In 1960 belandde hij in de gevan genis. Hij werd verdacht van sa menzwering tegen het bewind van de toenmalige president Ngo Dinh Diem. Een militaire rechtbank sprak hem later volledig vrij. Hij was een poosje werkloos, en nam een baan als typist. Nog geen jaar na de omverwerping van het be wind van president Diem in 1963 werd hij weer aangewezen als bur gemeester van Saigon. Hij maakte toen naam wegens zijn onkreuk baarheid. Hij weigerde de officiële burgemeestersauto te gebruiken en ging op de fiets naar zijn bureau. In november 1964 werd hij premier. In januari 1965, toen de boeddhisti sche agitatie toenam, werd zijn re gering door de Raad van de strijd krachten ten val gebracht. Terug- De nieuwe president: Tran Van Hoeong getrokken in een rustplaats bleef hij gedurende twee jaar buiten de politiek. In 1967 was hij kandidaat bij de presidentsverkiezingen. Ngoejen Van Thieu kwam toen als overwinnaar uit de bus. President Thieu vroeg hem later een kabinet te vormen. Van mei 1968 tot sep tember 1969 was hij opnieuw mi nister-president. In oktober 1970 werd hij gekozen als lid van de senaat en een jaar later tot vice- president.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 7