Illegalen' voelen zich lan de kant geschoven De Rijp nodigt de Leeg(h)waters uit Kotalla houdt vol in kwestie van zijn aow n nusama spant ïding aan na monstratieverbod het weer - Polair patroon 'NVV stak nooit één poot uit' Nederlanders met speciale trein uit Zwitserland terug weerrapporten Alternatieven gezocht voor koeltechnieken Jongste baby van vierling overleden lOUW/KWARTET WOENSDAG 9 APRIL 1975 BINNENLAND Rechts tien procent zou voldoen aan eisen om te mogen blijven loor Huib Goudriaan ver- Ilijt ttenOTTERDAM Een rij bedrukt en soms angstig kijkende mensen schaart zich om Nel Soetens. hoI-jn haar verwachten tientallen in het Rijnmondgebied werkzame 'illegale' gastarbeiders het red- ocJVide woord. serii il Soetens, al jaren de stuwende kracht van het actiecomité Pro Gastarbeiders, wordt zwaar be- sinstoefd: 'Ik zit hier bijna elke avond om de mensen te adviseren wat ze moeten doen en overdag het bellen en nog eens bellen met allerlei instanties. We hebben tot nu toe 150 gevallen gehol- }n. het kantoor van Pro Gastarbei- rs Jacobusstraat 45 in Rotter - m bekijkt ze of er buitenlan- rs zijn. die nog aan de door de ring geëiste voorwaarden kun- kk voldoen. Waarom deze Turken, hrokkanen, Pakistani, Kaap Ver men enz., die jarenlang de sme- ste karweitjes verrichtten voor Nederlandse economie, nu plot- frw aan zeer scherpe voorwaar- 1tc 1 moeten voldoen om in ons ljhd te kunnen blijven? De over- wil orde scheppen in deze al bestaande chaotische en on- lijke situatie van de illegale ^é^etar beider. Daartoe zijn zoge- imde 'regularisatiemaatregelen' ïomen, waarin echter zo veel sist wordt dat van de duizenden alen' er slechts naar schatting procent aan kan voldoen, indruk van de buitenlanders dat rland, na jaren oogluikend te iben toegestaan dat een ontrecht sociale rechten, geen behoor- huisvesting) en onderbetaald loen werkslaven hier verblijft, over de grens zet t ze niet meer nodig zijn, is jk te weerleggen. Het niet te spreken feit dat de maatrege- :omen op een tijdstip dat de loosheid om zich heengrijpt voedsel aan de verdenking: tebben ons nu niet meer nodig, |'we moeten nu maar opdonde- r de vóór 1 mei verlangde 'lega- van de buitenlanders wor- i de volgende voorwaarden ge- |men moet een geldig paspoort *>en. en tevens: ;ende woonruimte: Jvóór 1 november Nederland zijn nen gekomen een ondertekende antecenden- klaring: geen tbc hebben; sinds aankomst In Nederland elmatig vast we rik hebben; directeur van het gewestelijk sidsbureau in Utrecht, de heer ïot, heeft de indruk dat het tal illegaal in ons land verblij- ide buitenlandse arbeiders nogal Jvalt en in elk geval kleiner is i de meeste schattingen (twin- luizend). In Utrecht hebben zich Sr twintig 'illegalen' bij de poli- 1 gemeld die meenden dat zij lieden aan de nieuwe voorwaar- De heer Pot noemde op zijn pndelijke persconferentie die rwaarden wel streng, maar voor enlanders die hier in november I al waren en voor hen is zei de regeling bestemd, leveren ze ;ens hem niet zo erg veel pro- nen op. bij aankomst in Nederland tus- 18 en 35 jaar zijn (voor onge- oolden) of tussen 18 en 45 jaar or geschoolden); de loonbelasting en sociale ver- eriingspremies moeten voor de inlander normaal zijn ingehou- Aangenomen wordt dat die mies betaald zijn, als dit vanaf 1 ober 1974 is gedaan of alsnog eurt voor die periode, tbeweging en regionale stichtin- voor buitenlandse werknemers ben hun bezwaren tegen deze iling kenbaar gemaakt, zonder deze kritiek overigens zoden de dijk heeft gezet. Volgende k treedt de vaste Tweede Ka- commissie van justitie in over- met staatssecretaris Glastra van n (justitie) en minister Boers - (sociale zaken) over de maatre- t)eitr wat zeggen de betrokkenen? heer Malik, vice-president van 'akistan-Holland Friendship As- ation in Rotterdam, zelf overi- 'legaal' werkzaam maar ver- iwd met de problemen van de gale' Pakistani zegt: 'Naar ons dt niet geluisterd; we zijn als eenden in de woestijn. We ver een alleen van de regering dat redelijk is en met de vertegen - rdigers van de buitenlandse knemers gaat praten. Nu is ons opgelegd. Ons zweet is. toen er hoogconjunctuur was, gebruikt de Nederlandse economie, voor k dat de Nederlanders niet wil- ei jzl ln rlaifP l ls belfci prl aai ïs1< onze Haagse redactie HAAG Ir. Manusama, de ir van de Zuid-Molukkers in ij erland, heeft een kort geding gespannen tegen de gemeente Haag. De bedoeling is de af- Ing van het verzoek om een k instratie te houden op vrijdag )ril ongedaan te maken. Haags gemeentebestuur heeft i toestemming tot de demon- tie gegeven, omat het over 1 noedens beschikt, dat de de- I ïstratie tot ongeregeldheden zal in. Ir. Manusama vindt het leren van de toestemming een erking van de vrijheid van me isuiting en daarom onrechtma- Hij wijst er bovendien op, dat demonstratie van de Zuid-Mo- nog nooit uit de hand is tn. Voor de demonstratie op lag 25 april verwacht ir. Manu- ia dan ook geen wanordelij khe- Velen slachtoffer van ronselaars den doen en nu worden wel als onbruikbaar eruit gegooid. Dit is niet rechtvaardig en niet mense lijk'. Kunt u uw bezwaren tegen de maatregelen concreet onder woor den brengen? 'Op 12 november begon de regering te praten over de vraag wie kon worden toegestaan om te blijven. De regering nam zes maanden de tijd voor dit beraad, maar de ille gale werknemers moeten nu binnen enkele weken hun zaak in orde hebben. Ik vind dat hiervoor een jaar als termijn zou moeten worden gegeven. Je kunt niet aan iemand die hier al drie jaar werkt de er kenning weigeren dat hij hier is. Dit is hetzelfde als de weigering van de Arabische landen tot erkenning van Israël. Israël is eén feit, het bestaan van illegale gastarbeiders is ook een feit'. De illegale gastarbeiders hebben toch geweten wat ze deden, toen ze illegaal over de grens kwamen? 'Velen hebben dit niet geweten. Ze waren het slachtoffer van ronse laars, die hun een bepaald bedrag gaven en geen enkele voorlichting over wat hun wachtte. Hun werd verteld: Alles komt wel in orde als -u in Nederland bent. Velen hebben ook geen enkele ontwikkeling, som migen zijn zelfs analfabeten. Ze hebben hier een celletje, waarin ze wonen, worden 's morgens vroeg op het Centraal Station opgehaald en naar een tanker gebracht om die schoon te maken en krijgen elke avond hun loon. Hoe kunnen ze weten dat sociale premies of loon belasting is betaald? De regering moet de ronselaars en de koppelba zen verantwoordelijk stellen en niet hun slachtoffers. Ik ken een illegale buitenlander, die met een beschadigde ruggewervel in het zie kenhuis ligt in Utrecht. Er is nooit een ziekenfondspremie voor hem betaald, maar hij wist daar niets vanWat betreft het 'geen tb hebben': Hoe weet de regering dat een 'illegale' al tb had toen hij drie jaar geleden Nederland binnen kwam? Ligt het niet voor de hand dat hij tb, terwijl hij nooit werd onderzocht, zoals de Nederlanders, opliep op een tanker bij het smerige werk dat hij deed, of in het middel eeuwse onderkomen waarin hij huis de? De verlangde passende woonruimte kan een illegale Werknemer vaak niet eens aantonen, omdat een pensionhouder die hen uitzuigt geen kwitantie wil verstrekken. Eist hij die toch, dan dreigt de pension houder vaak hem te zullen aange ven bij de vreemdelingenpolitie. Begrijpen de Nederlanders dan niet met welke angsten deze mensen leven?' Schoolvoorbeeld Na het gesprek met de heer Malik komen we in contact met een ille gale gastarbeider, die school voorbeeld van meer gevallen van 1969 tot 1974 legaal werkte. De 24- jarige Marokkaan vertelt dat hij als opperman in de bouw werkte, maar toen werkloos werd en nu al weer tien maanden illegaal bij een kop pelbaas in dienst is en tankers reinigt. Bij navraag blijkt dat hij niet weet of loonbelasting werd betaald. 'Dat moest mijn baas toch weten?' Con clusie: Het jaren geleden reeds fa lende voorlichtingsbeleid ten op zichte van de buitenlandse werkne mers werpt nu zijn bittere vruchten af. Formeel beschouwd moeten de 'illegale' werknemers de consequen ties van hun illegaal verblijf dra gen, maar de verantwoordelijkheid van de Nederlandse regering en de Nederlandse werkgevers, die deze wantoestand jarenlang oogluikend toelieten is niet minder groot. Nel Soetens: 'Er zit nog een weinig bekend facet aan deze zaak. Som mige werkgevers hebben bewust een illegale groep gehandhaafd, omdat deze zwakke groep dan kon worden uitgespeeld tegen de legale arbeiders: willen jullie niet werken tegen een laag loon dan doet de illegaal dat wel'. e'ers 'Pen dag Nel Soetens (meest rechts achter de tafel) tijdens een discussie met gastarbeiders in Rotterdam. De hagel- en sneeuwbuien gaan nog wel een tijdje door. De lucht druk blijft laag boven Zuid-Skandi- navië en hoog boven deo ceaan van Groenland helemaal tot aan de Azoren: een prachtig patroon voor de afvoer van poolkou. Ook de lich te vorst in de nacht komt er bin nenkort weer bij. Wanneer deze gure winterse buien nu maar 'be duiden, dat de zomer aan komt kruien', zou iedereen er vrede mee kunnen hebben. Over hagelbuien gesproken: Gisteren vernam ik dat er op 3 april boven Hoorn (West- Friesland) een hagelbui compleet moet zijn leeg gehafeld. Na afloop lag er een witte laag van tien centimeter dikte in de stad. Een auto slipte erdoor en knalde tegen een lantaarnpaal. Het vorstgetal van het afgelopen winterseizoen is uiteindelijk niet hoger dan 4.6 geworden, net nog boven de grens van zachte naar slappe winter. Er moet tot 1884 worden teruggegaan om een nog zachter winterseizoen met een klei ner vorstgetal te vinden, namelijk 3.8. Verder terug, 18631846: 1 en 1834: 0.6. Bedenk overigens wel dat bij het systeem Unsen onder 'winter' het tijdvak van 1 november tot en met 31 maart wordt verstaan. En maart heeft in tegenstelling tot februari bijna het normale aantal vorstda- gen geleverd. Uit klimaatgegevens blijkt, dat in tegenstelling tot ons land (de Bilt 70 uur tegen 127 normaal) Gibral tar in maart niet aan zonneschijn is voorbijgegaan: 218 uren, zijnde 110 procent. Op de Hebriden was het met 158 zonuren, relatief zon niger (135 procent) evenals in Bel fast met 144 uur (140 procent). In Finland varieerde het aantal zonu ren van 98 in het uiterste noorden tot 142 in het zuidwesten, wat 10 a 30 procent onder normaal was. In zuid Zweden was het plaatselijk bijzonder droog. Götenborg ving in totaal niet meer dan 2 mm neers lag op, recordlaag over de laatste 30 jaar. (op zijn minst). Visby kwam evenals Stockholm niet ho ger dan 9 mm. Over naar Groenland: de gemiddel de maarttemperatuur in Danmarks van aan de oostkust van minus 25.9 graden C dat is bijna 3 graden te koud. Het eilandje Jan Mayen in de noordelijke, ijszee was met. ge middeld minus 5.9 graden ruim één graad 'te warm'. Spitsbergen met Migrantenraad: Van een verslaggever UTRECHT De migranten- raad in Utrecht heeft gisteren in een verklaring felle kritiek geuit aan het adres van het NVV en het Nederlands Cen trum Buitenlanders (NCB). Het NW wordt verweten 'nooit één poot voor illegalen te hebben uitge stoken'. reden waarom de migran tenraad zich afvraagt waarom het NVV zich nu ineens geroepen voelt ernstige kritiek te spuien op de onlangs van kracht geworden nieu we legalisatiemaatregel voor ille gaal in ons land verblijvende bui tenlanders. Het NCB waarbij de zeventien regi onale stichtingen voor buitenlandse werknemers zijn aangesloten, wordt verweten dat het tekort schiet in de voorlichting aan Illegalen over de nieuwe regeling. In een brief aan staatssecretaris Glastra van Loon van justitie schrijft de migrantenraad het te betreuren niet te zijn uitgenodigd bij het gesprek dat de bewindsman vandaag met het NCB over de nieuwe regeling heeft, 'zen dat ter wijl wij van het begin af aan voor een totaal generaal pardon voor de illegalen hebben gepleit en veel er varing met de huidige maatregel hebben opgedaan', aldus secretaris A. Hollander van dë migrantenraad. De raad vraagt de staatssecretaris de regeling alsnog verder te versoe pelen. omdat nu nog steeds teveel illegalen tussen de wal en het schip dreigen te raken. Met name illega len die werkloos zijn geworden zou den een verblijfsvergunning moe ten krijgen, opdat ze alsnog in de gelegenheid kunnen worden gesteld werk te vinden. Bovendien zouden werkgevers die weigeren verklarin gen af te geven over het al dan niet betalen van de sociale premies moeten worden aangepakt. In een reactie op de kritiek zei Nel Tegelaar van het NW gisteren deze niet te begrijpen. 'Onze kritiek op de regeling ligt in het verlengde van eerdere activiteiten. Al jaren hebben we in Den Haag aange drongen op een goede, rechtvaardi ge regeling van het probleem'. AMSTERDAM/ST. MORITZ On geveer honderd Nederlanders, 'die het afgelopen weekeinde tijdens de hevigie Alphen-lawines zijn inge sneeuwd in het Zwitserse winter sportplaatsje Champfèr bij St. Mo- ritz, zullen in de loop van vandaag met een speciale trein in Amster dam en Den Haag aankomen. Aan vankelijk zouden zij afgelopen za terdag vertrokken zijn, maar het hotel 'Juliierhof', waar zij verbleven, was door de zware sneeuwval vrij wel geïsoleerd van de buitenwereld. In samenwerking met de Neder landse Reis Vereniging (NRV) in Den Haag is gedurende het wee keinde een evacuatieplan opgesteld waardoor het mogelijk werd dat de Nederlandse vakantiegangers gis termiddag konden vertrekken. Dat gebeurde met twee autobussen, voorafgegaan door politieauto's, die voortdurend contact hielden met lawinediensten in het getroffen Al pengebied. Omstreeks zes uur giste ravond arriveerde de stoet, waarbij zich ook een aantal automobilisten had aangesloten in Landeck in Oostenrijk, waar een speciale slaaptrein klaarstond om het gezel schap naar Nederland te brengen. Sinds vrijdagavond mochten de Ne derlanders het hotel niet meer ver laten vanwege het voortdurende gevaar van lawines in de onmiddel lijke omgeving van 'Julierhof'. Van twee andere hotels in Champfèr werden gedurende het weekeinde door lawines enkele muren inge drukt, waarbij twee kinderen ter nauwernood konden worden gered. minus 11.7 gr.: 0.2. De gemiddelde maarttemperatuur in Oslo was mi nus 1.9 (minus 2.3) en Stockholm minus 0.4 (minus 0.7). Terug naar het hedenin Oos tenrijk was het gisteren bij veel zonneschijn een stuk aangenamer dan maandag en ook droger. De termometers liepen er tot 12 14 graden C op. HOOG WATER VOOR DONDERDAG 10 APRIL Vllssingen: 1.13-13.34; Harlngvlietslulzen: 3.05-15.20; Rotterdam: 3.57-16.34; Sche- veningen: 2.36-15.54; IJmuidenré, 3.13- 15.29; Den Helder 6.39-19.07; Harllngen 9.17-21.27; Delfzijl 11.35-23.37. Weerrapporten van gisteravond 7 uur, weer. maximum temperatuur en neeslag; Amsterdam regenbui 6 1 De Bilt zwaar bewolkt 9 1 Deelen zwaar bewolkt 6 2 Eelde regenbui 6 0.1 Eindhoven regenbul 7 0.6 Den Helder regenbul 7 2 Luchth. R'dam regenbul 7 0.3 Twente licht bewolkt 6 1 Vllssingen zwaar bewolkt 5 0.1 Zd. Limburg half bewolkt 7 0 Aberdeen hagelbui 1 12 Athene licht bewolkt- 23 G Barcelona onbewolkt 15 O Berlijn half bewolkt 8 0 Bordeaux half bewolkt 14 2 Brussel hagelbui 7 1 Frankfort regenbul 10 1 Genève regen S G.l Helsinki licht bewolkt 7 0.1 Innsbrück nobewolkt 13 0 Kopenhagen half bewolkt 7 1 Lissabon onbewolkt 18 0 Locarno half bewolkt 16 0 Londen regenbul 8 0.4 Luxemburg zwaar bewolkt 5 0.3 Madrid onbewolkt 17 0 Malaga onbewolkt 9 0 München zwaar bewolkt 11 0 Mallorca licht bewolkt 16 0 Nice onbewolkt 16 0 Oslo motregen 5 2 Parijs zwaar bewolkt 9 3 Rome licht bewolkt 15 0 Split onbewolkt 18 3 Stockholm regen 8 0.1 Wenen onbewolkt 14 0 Zürlch zwaar bewolkt 10 0 Casa Blanca zwaar bewolkt 20 0 Istanboel licht bewolkt 27 0 Las Palmas zwaar bewolkt 19 0 Tel Avlv half bewolkt 29 0 Tunis onbewolkt 17 0 aanhoudend buiig. Droogmaker' vier eeuw- en geleden geboren Van een verslaggever DE RIJP Allen die de naam Leegwater (of Leeghwater) dragen zijn op zaterdag 21 juni welkom in het Noordhol landse De Rijp, waar (en daar gaat het om) vierhonderd jaar geleden de bekende Jan Adriaanszoon Leeghwater werd geboren. Dat vierhonderdste geboortejaar wordt in De Rijp (halverwege tussen Alkmaar en Purmerend) gevierd met een feestweek van 20 tot en met 28 juni. Het is vrijwel zeker dat vrijwel niemand van het grote aantal mensen in ons land dat Leeg(h)- water heet, zich erop kan be roemen een rechtstreekse af stammeling te zijn van al thans niet in de mannelijke lijn van Jan Adriaansz, die als de droogmaker van Beemster, Pur- mer, Wijdewormer, Heerhugo- waard en Schermer de geschiede nis ingegaan is. Jan Adriaans zoon Leeghwater heeft wél zo nen gehad. Een van de manne lijke nakomelingen die zijn naam droeg heeft het tot doops gezind predikant ('vermaner') gebracht te Zaandijk. In die plaats is in de eerste helft van de vorige eeuw ook de laatste afstammeling, die de naam Leeghwater droeg, kinderloos overleden. De reuniedag is tevens de dag van een grote historische-allego- rische optocht. De deelnemers hoeven zich niet af te vragen of hun naam wel goed geschreven wordt om in aanmerking te ko men als reünist: Jan Adriaansz, die pas na 1611 de naam Leegh water is gaan gebruiken, toen hij de droogmaking van de Beemster bijna 'geklaard' had, heeft zich ook van de schrijfwij ze niet veel aangetrokken. Hij heeft brieven ondertekend zowel met Leegwater, als met Leegh water en Leechwater. Tijdgeno ten van hem schreven ook wel Laechwater. Het is vrij zeker dat zijn naam oorspronkelijk als scheldnaam was bedoeld: de Rijpers uit zijn tijd, die op de visvangst waren aangewezen, hebben hem vast niet als 'groot heid' geëerd omdat hij zich met het leegmalen van het Beem- stermeer hun viswater heeft bezig gehouden. In dat opzicht is er in de Rijp ln vierhonderd Jaar wel iets veran derd. Dat ls ook het geval wat het aanzien van het dorp be treft: in 1654, vier jaar na Leeghwater's dood, werd de Rijp geteisterd door een brand die tweederde van het dorp in de as legde. Het raadhuis uit 1630, waarvan Leeghwater de bouw meester was, bleef als door een wonder gespaard. Het staat er nu nog. In de dorpskern zijn tal van panden de laatste jaren ui terlijk in de zeventiende eeuwse stijl 'teruggerestaureerd'. Van een verslaggever UTRECHT Joseph Kotalla, één van de 'drie van Breda', houdt vol dat hij inwoner van Nederland is en dat hij uit hoofde van die status recht heeft op AOW. De sociale verzekeringsbank wei gerde. Kotalla ging in beroep, maar de raad van beroep wees dit van de hand, omdat hij formeel niet in Nederland zou wonen. Gisteren heeft de centrale raad van beroep zich opnieuw over de kwes tie gebogen. De gemachtigde van Kotalla mr. W. J. C. Piet betoogde dat zijn cliënt al sinds 12 december 1952 in het be- Van een onzer verslaggevers ASSEN Op een na alle provin cies in Nederland hebben samen het Centraal technisch instituut TNO te Apeldoorn opdracht gegeven, alternatieve mogelijkheden te zoe ken voor koeltechnieken in de in dustriële sector. Veelal wordt hier voor grondwater gebruikt. De Ne derlandse industrie onttrekt op de ze manier jaarlijks 230 miljoen ku bieke meter zoet water voor koe- lingsdoeleinden. Dat wordt dan ge loosd op oppervlaktewater. Daar voor is grondwater echter te kost baar, vinden de provincies. Grondwater moet wegens de kwali teit ervan beschikbaar blijven voor publieke functies, zoals drinkwater voorziening, gebruik in de genees middelenindustrie en dergelijke. Onder meer in Zuidoost-Drente (Emmen) is het grondwater zorg wekkend gedaald door industrieel gebruik. Alleen Zeeland, waar het grondwater toch te zout is voor industrieel gebruik, staat bulten de onderzoekopdracht, waar voorlopig 110.000 gulden is gemoeid. volkingsregister van Breda staat in geschreven. Dat is weliswaar geen criterium voor het woonachtig zijn in Nederland, maar het feit dat er een coördinatie bestaat tussen be lastingdienst en AOW toont aan dat Kotalla zich als rechthebbende kan beschouwen, aldus mr. Piet. De gemachtigde van de sociale ver zekeringsbank, mr. S. van der Zee. wees het argument van de coördi natie tussen belastingen en AOW van de hand. Bij de heffing van belastingen geldt het profijtbegin sel. Men kan dan zeggen dat de man die profiteert van een rechts orde, daaraan ook wat belasting geld verschuldigd is. Met de AOW ligt het anders. Een volksverzeke ring als dc AOW veronderstelt een verbondenheid met het Nederlandse vokl. Kotalla had een heeft die ver bondenheid niet. Voor hem geldt het voordeel dus niet. Als hij enige aanspraak op uitke ringen meent te mogen maken, rust die verplichting meer op Duitsland dan op Nederland, aldus mr. Van der Zee. De centrale raad van beroep zal over drie weken uitspraak doen. Van een verslaggever DOETINCHEM De jongste van de zaterdag in Doetinchem geboren vierling, Michiel, ls gisteren in het Sint Josephziekenhuis overleden. De drie andere baby's maken het goed, evenals hun moeder, de 35- jarige mevrouw Jansen-Leijzer. De toestand van het nu overleden jon getje dat bij de geboorte 1080 gram woog, was al sinds de geboorte kritiek, zo is meegedeeld. Loes Smit is met vakantie. Daarom nog een paar dagen geen 'Dichtbij en Verder*. Simpkins schijnt ontslagen te zijn...'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 5