Weet jij eigenlijk wel wat vrijzinnig is?
Christus, Karl Marx
en de bevindingen
n
Vandaag
u
Navigators bezinnen
zich op vrijheid
Comité wil Barmer
Thesen doen herleven
fliBihd
Zelfstandigheid
Justitia et Pax
mogelijk bedreigd
Onze
adressen
Gironummers
voor Vietnam
Conferenties*
Nieuwe boekt
TROUW/KWARTET WOENSDAG 9 APRIL 1975
- IIflj man en zijn medestanders tellen De 'geluiden van NCRV en
door A J Klei Ipl* r?3 de voordrachten van professor laten degenen die zitten te
Mf Strijd blijkbaar niet mee. En ook keren naar positief inge
de vrijzinnige bijdragen aan de vrijzinnige godsdienstigheid,
-r^ j. ,-i. ,_.i. - theologische aether-leergang van ledig in de kou staan, dat i
KERK/BINNENLAND
Het volgende is waar gebeurd. De hervormde synode bespreekt het beleid van het IKOR.
Dominee Huysman uit Purmer(end) klaagt erover dat het IKOR nooit vrijzinnige kerkdien
sten uitzendt, waarop zijn collega Abelsma uit Wateringen, die als stevig confessioneel te boek
staat, door de zaal roept: man, weet jij eigenlijk wel wat vrijzinnig is?
Ik vertel dit verhaal omdat domi
nee Huysman en het radio- en
televisiewezen er 'n rol in spelen.
Dezelfde bestanddelen komen we
namelijk ook tegen in het volgen
de ANP-bericht:
Enkele honderden geïnteresseer
den in een terugkeer van het
vrijzinnig godsdienstig geluid in
radio en t.v. zijn uitgenodigd voor
een vergadering welke woensdag
avond 7 mei gehouden zal wor
den in het jaarbeursgebouw te
Utrecht.
Eet initiatief hiertoe is uitgegaan
van vijf vrijzinnige dominees en
twee 'leken'. Te weten: ds. A. D.
Huysman uit Purmerend. dr. R.
Èoeke te Rotterdam, H. J. Bouw
huis te Deventer, ds. A. Faber te
Emmen in Drente, ds. A. J. Rood-
zand, Odoorn, mr. dr. P. T. van
Rooyen te Assen en mr. J. Schut-
tevaer te Utrecht.
In hun brief aan de genodigden
geven de initiatiefnemers uiting
aan hun verontrusting over het
feit, dat er in de omroep van
Nederland geen vrijzinnig gods
dienstige geluiden meer worden
vernomen. Zij menen, dat sinds
de VPRO (vrijzinnig protestantse
radio-omroep) van karakter is
veranderd, er een duidelijke leem
te is ontstaan.
De initiatiefnemers verklaren ge
voelens van teleurstelling of er
gernis te constateren in verband
met de afwezigheid van een posi
tief ingestelde vrijzinnige gods
dienstigheid in de aether. Zij wil
len thans een krachtige poging
doen om de terugkeer ervan te
verzekeren. Een van de initiatief
nemers, ds. Huysman te Purme
rend, heeft al eerder in 1970 een
soortgelijke poging ondernomen.
Tot zover het ANP-bericht. Nu
mijn nabetrachting.
Ik neem direct aan dat dominee
Huysman drommels goed weet
wat en wie vrijznnlg is, maar ik
weet het niet en ik zou ook niet
benadering kunnen vaststellen
wat nu wel of niet onder een
'positief ingestelde vrijzinnige
godsdienstigheid' verstaan moet
worden.
Ds. A. D. H. Huysman
Een paar jaar terug hield profes
sor Strijd voor de NCRV-microfoon
een reeks lezingen over geweldlo
ze weerbaarheid. Het komt me
voor dat zijn verhaal getuigde van
een positief Ingestelde vrijzinnige
godsdienstigheid, al had hij er
destijds geen behoefte aan met
een dergelijk naamkaartje te
zwaaien. Ik heb dat trouwens nog
niet. Maar goed. dominee Huys
man en zijn medestanders tellen
de voordrachten van professor
Strijd blijkbaar niet mee. En ook
de vrijzinnige bijdragen aan de
theologische aether-leergang van
de NCRV kunnen kennelijk hun
'gevoelens van teleurstelling of
ergernis, niet wegnemen. Het valt
buiten de zo begeerde positief in
gestelde vrijzinnige godsdienstig
heid.
Wat willen de initiatiefnemers ei
genlijk precies? Een soort van
vrijzinnige EO? Dat zou dan wor
den: VEO. Hm, dat ligt wel mak
kelijk in de mond: VEO. Hoe
vond je de VEO gisteravond? Nu
kom ik onder die vijf vrijzinnige
dominees uit het bericht de naam
tegen van een predikant die me
eens nadrukkelijk te kennen gaf
dat De Telegraaf zijn lijfblad was.
Ik kan me. eerlijk gezegd, van zo
iemand volstrekt geen positief in
gestelde vrijzinnigheid voorstei
len. maar ik begrijp wel dat de
genoemde bijdragen van de hoog
leraar Strijd althans bij hem 'ge
voelens van teleurstelling of er
gernis' gewekt zullen hebben.
De 'geluiden van NCRV en IKOR
laten degenen die zitten te hun
keren naar positief ingestelde
vrijzinnige godsdienstigheid, vol
ledig in de kou staan, dat is wel
duidelijk. De morgenwijdingen
van de AVRO kunnen dit leed
niet verzachten. Noortje van
Oostveen, Barend de Ronden en
hoe ze allemaal mogen heten, ze
komen nooit es met iets positiefs,
nietwaar? Steeds maar gezeur
over Vietnam en Zuid-Afrika, als
of er geen verse crocusjes zijn
met een heenwijzend karakter.
Man, weet je eigenlijk wel wat
vrijzinnig is?, zal op zijn beurt
dominee Huysman me nu verwij
tend. vragen. Ik antwoord: nee
dominee. Ik hoor collega's van u
die zich vrijzinnig (laten) noe
men maar orthodoxe preken hou
den. En ik beluister gereformeer
de dominees die vrijzinnige ver
halen weggeven (al durven tot nu
toe alleen de verontrusten hardop
te zeggén dat het vrijzinnig is).
Welk geluid wordt waardig bevon
den de aether in te gaan? Ik hoop
er na 7 mei meer van te weten.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Hoever de inzichten binnen de hervormde kerk uiteen lopen, bleek weer eens duide
lijk in de hervormde predikantenvergadering, die maandag en dinsdag gehouden werd en waar de
belijdenis van Jezus Christus het thema was.
Het duidelijkst bleek het de eerste
avond, toen drie gemeentepredi
kanten vertelden, wat voor hen de
samenhang was tussen hun belijde
nis van Jezus Christus en hun visie
op het leven en het werk van de
gemeente. Nadat dr. J. van der
Werf (Utrecht) verteld had over
zijn bezig zijn in de eredienst, het
vieren van de liturgie, het kruipen
door de Torah en hoe dat actueel te
maken is, was het woord aan ds W.
L. Tukker (Slrjansland), de gere
formeerde bondsvoorzitter.
Belijdenis
De belijdenis van Jezus Christus
maakt de kerk tot kerk, zei ds.
Tukker. Op deze belijdenis, zo be
loofde Christus zelf. zal ik mijn
gemeente bouwen en de poorten
der hel zullen haar niet overweldi
gen. Zolang de kerk aan haar belij
denis vasthoudt, zal zij voortge
bouwd worden. Verder herinnerde
ds. Tukker zijn collega's aan het
woord van Paulus: 'Wee mijner, als
ik het evangelie niet predik'. En
het doel van al het werk zegt
Christus: 'Laat uw licht alzo schij
nen voor de mensen, dat zij uw
goede werken mogen zien, en uw
Vader die In de hemelen Is, ver
heerlijken'.
Dat werkte ds. Tukker uit als volgt:
Vrucht dragen voor hem, in zijn
voetstappen wandelen, recht doen,
niet recht zoeken, vrolijk kruisdra-
gen, zegenen die u kwalijk behan
delen, arm zijn van geest en hon
geren en dorsten naar de gerech
tigheid, barmhartig zijn en rein van
hart, vreedzaam zijn, de smaadheid
van Christus dragen en in dat alles
zich verblijden.
Duidelijk anders was de visie van
ds. R. Pomp uit Heemskerk. Chris
tus is de messias der armen, be
toogde hij. Wij moeten meedoen in
de revolutie, die hij ontketende. Hij
maakte zich tot de mond van de
verworpenen der aarde. Hij predik
te tot berustende geknechten: Keer
je leven om en berust niet langer
in je verworpenheid. Het konink
rijk Gods dat hij predikte, was de
klassenloze maatschappij. Dat dit
alles wat versluierd in de evange
liën is gekomen, hangt samen met
het subversief karakter ervan.
Christus was radikaler dan de Zelo
ten. Hij wilde geen Joodse revolutie
alleen, maar een wereldrevolutie.
Wat betekent dat voor de praktijk
van het kerkelijk leven? 'Er zijn
voor allen' klinkt mooi, maar komt
neer op een kleurloos midden. Lief
de zonder klassenstrijd blijft ab
stract. 'Een zijn in Christus' is al
leen acceptabel in de zin van: met
de armen zijn, de minderheidsgroe
pen in de samenleving, aldus ds.
Pomp.
Marx
Het was duidelijk, dat de discussie
zich toespitste op het laatste ver
haal. 'Als Christus werkelijk be
doelde, wat ds. Pomp vertelde,
heeft hij zijn verhaal maar slecht
gebracht. Dan heeft Marx het veel
heter gedaan'. (Ds. J. E. L. Brum-
melkamp, Middelburg). 'Verschrik
kelijke inlegkunde, een griezelig
eenzijdige verschraling van het
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Vietnam (2)
Gelukkig, we weten dat alle berich
ten over in panische angst vluch
tende mensen in Vietnam niet
waar zijn. Dat het valse schijn is
dat deze mensen de troepen van de
Voorlopige Revolutionaire Regering
ontlopen, ontzwemmen of ontvile-
gen. De meerderheid van de Viet
namese bevolking is daarentegen
blij bevrijd te worden en werkt nu
reeds in bevrijd gebied aan de op
bouw van het nieuwe vaderland. De
Westerse nieuwsmedia proberen het
nieuws te verdraaien, zo menen
vertegenwoordigers van de VRR in
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM:
Westblaak 9-11, Rotter
dam. Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
LEIDEN:
Steenstraat 37, Leiden.
Tel. 071-31441.
Postbus 76.
DORDRECHT:
Scheffersplein 1, Dor
drecht. Tel. 078-33370.
Postbus 118.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25.
Groningen.
Tel. 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56,-Zwolle.
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
Hanoi en Parijs via NOS-journaal
en IKOR-Kenmerk. Relus ter Beek
beaamt- dit, hij heeft het goed kun
nen bekijken uit het verre Hanoi.
Wanneer de Westerse media het nu
volgens Hanoi bij het verkeerde
eind hebben, hadden zij het dan
ook mis toen zij berichtten over de
tijgerkooien, de bombardementen
op Haipong en Hanoi, de ontbla-
deringscampagnes, en Mij-Lal? Nee,
ik geloof liever de Westerse media
dan Hanoi-Vietnamezen. Zuid-Viet-
nam wordt niet bevrijd, maar on
der de voet gelopen.
.Waddinxveen
Paul van der Harst
Taalbarrières
In het verslag over de jongeren-
conferentie te Driebergen staat als
een soort klacht: ook al bleken
de teaalbarrières ondanks de aanwe
zigheid van tolken toch wel een
erge handicapDie handicap
doet zich overal voor waar mensen
uit verschillende landen samenko
men. Zijn we. met al onze intelli
gentie, eigenlijk soms niet onge
looflijk kortzichtig? Het ligt toch
voor de hand, dat deze tijdrovende
en kostbare handicap volstrekt on
nodig onze internationale contac
ten hindert? Er Is toch een wereld
hulptaal, die al zeventig jaar bewe
zen heeft, dé oplossing te zijn voor
allee taalmoeilijkheden? Dat wordt
elk jaar wéér bewezen, als esperan
tisten van over het hele rond der
aarde bij duizenden congressen.
Esperanto!
Doetincliem
G. Blankesteljn
(ADVERTENTIE)
Lees het weekblad
WAARHEID EN
EENHEID
onafhankelijk aktueel authen
tiek Gereformeerd.
Vraagt proefnummer postbus
139, Utrecht.
Adres landelijk secretariaat
Gereformeerde
handtekeningen-aktie is:
Boulevard 11. Velp.
Telefoon 08302 - 6050.
evangelie' (Ds. F. J. Dun, Humme-
lo). 'Het spreekt vanzelf, dat de
gemeente het opneemt voor de ar
men en verdrukten* maar verpak
dat asjeblieft niet in Marxistisch
jargon' (dr. K. E. H. Oppenheimer-
Leiden).
Alleen de doopsgezinde ds. J. E.
Tuininga (Grolloo) keek er wat an
ders tegen aan. Hij kon zich eigen
lijk in alle drie de verhalen wel
vinden en vond, dat ze best een
eenheid konden vormen. Wat zijn
bij ds. Tukker 'goede werken' en
wat betekent voor ds. Pomp de
bevinding?
Nu, dat wilden zij beiden wel ver
duidelijken. Ds. Pomp vertelde, dat
zijn gemeente Heemskerk van bin
nenuit fundamenteel begrepen
heeft, dat het volgen van Christus
niet anders kan betekenen, dan de
bevrijding der armen, in Angola,
maar ook gehandicapten, homofie
len enz. 'Wij zijn in IJmond op
allerlei wijze aan de gang en wer
ken met allerlei groepen, binnen
kerkelijke maar meest buitenkerke
lijke samen, in politieke acties, te
gen Hoogovens, enz. Dat is voor
mij bevinding: niet 'bluae ins ein',
maar met de beide benen op
de grond. De verrukking bijvoor
beeld als het je langs legelae weg
lukt bepaalde informatie los te
krijgen'.
Ds. Tukker zei, dat goede werken
allereerst voor God gedaan worden.
De dienst aan de naaste betekende
voor hem allereerst de vrijmaking
van zonde en schuld. En wat het
bevindingsbegrip van zijn Heems-
kerkse collega betrof: ds. Tukker
vond dat toch een tikje anders dan
dat van Paulus, die zei, dat hij
roemde in de verdrukkingen, we
tende dat de verdrukking lijdzaam
heid werkt, en de lijdzaamheid be
vinding....
Op de tweede dag stond het boek
van prof. dr. H. Berkhof 'Christelijk
geloof' centraal en speciaal daaruit
de christologie. Prof. Berkhof legt
daarin sterke nadruk op het mens
zijn van Christus. Daardoor legt
hij het 'zoon van God zijn' van
Christus anders uit, dan de klassie
ke christologie dat doet.
Tegen de uitdrukking, dat Christus
de 'eeuwige' zoon van God is, heeft
prof. Berkhof bezwaar. Hij wil het
zoonschap van Christus verbonds-
matig of heilshistorisch interprete
ren. zoals ook de koning en het
volk van Israël in de Bijbel wel
zoon van God genoemd worden.
Christus Is voor hem de ware of
nieuwe verbondsmens, die in een
tot dan toe ongekende eenheid met
God leeft. De verschijning van Je
zus van Nazareth was volgens hem
een nieuwe scheppingsdaad van
God: de schepping van de ware
mens, de volmaakte verbondspart-
ner, de drager van de ware huma
niteit. die beantwoordt aan de laat
ste bedoeling, die God met de
schepping heeft.
Gistermorgen was het woord aan
twee opponenten. Eerst de nieuw-
testamenticus dr. G. de Ru, die
nieuwtestamentische getuigenissen
besprak, die zijns inziens duidelijk
heenwijzen naar het voorbestaan
van Christus en zijn eeuwig zoon
schap (zoals Johannes 1 en Kolos-
senzen 1). Ook de wijze, waarop
Jezus zelf over zijn relatie met zijn
vader sprak, toont, dat deze voor
hem niet maar een verbonds- of
een wilseenheid was, maar voor al
les een wezenseenheid. Wanneer
Christus alleen maar zoon Gods
was geweest in de zin, zoals prof.
Berkhof het uitlegt, zou het volgens
dr. De Ru niet tot een breuk met
het joudendom zijn gekomen.
Prof. dr. A. Geense formuleerde het
wat spits, toen hij zei, dat Berkhofs
boek eigenlijk helemaal geen chris
tologie kent, want zijn christologie is
niet de duidelijke fundering van
zijn theologie en heeft hoogstens
een geleidende functie. Ook betoog
de hij, dat Christus' opstanding bij
Berkhof in laatste instantie niet
noodzakelijk is. Ook zonder opstan
ding zou zijn betekenis als 'ware
verbondspartner' immers geheel
vanuit zijn aardse leven, als ant
woord op Israëls verbondsproble-
matiek en vanuit zijn werkingen in
de gemeente kunnen worden be
paald.
Overigens hadden beide referenten
grote waardering voor het boek van
Berkhof als zodanig. Op deze refe
raten volgde een geanimeerde dis
cussie. waaraan ook prof. Berkhof
zelf deelnam.
Kerken Achtehoek
vragen hulp
uit Kameroen
ZUTPHEN Het Kameroen-
project van de hervormde en
de gereformeerde kerken in
de Achterhoek zal worden
voortgezet, zij het in een an
dere opzet dan oorspronkelijk
was voorzien. Het plan om
een dominee uit Kameroen
met zijn gezin naar Neder
land te laten komen om
Oostgelderse gemeenten bij te
staan en te begeleiden, moest
men laten varen, omdat de
kerk van Kameroen moeilijk
een predikant bleek te kun
nen missen.
Nu wil men een team van
drie personen uit Kameroen
naar de Achterhoek laten ko
men, b.v. een onderwijzer,
een verpleger en een theolo
gisch student, die in Neder
land een aanvullende oplei
ding zouden kunnen krijgen.
De hervormde classicale ver
gaderingen van Zutphen en
Doetinchem en de gerefor
meerde classis Zutphen heb
ben ermee ingestemd om een
dergelijk plan aan de kerk in
Kameroen voor te leggen.
LONDEN Tijdens de internationale ontmoeting van afgevaar
digden van landelijke (bisschoppelijke) commissies voor gerech
tigheid en vrede heeft bisschop Mahon, de voorzitter van de com
missie voor gerechtigheid en vrede van Engeland en Wales, mel
ding gemaakt van de vrees, dat het Vaticaan aan de pauselijke
commissie justitia et pax haar zelfstandigheid wil ontnemen en
haar terugbrengen tot een neven-activiteit van een of andere
curie-instantie.
AUDIËNTIE
Uiteraard is het niet zo dat i
ontwikkelingen in onze cultuur t
gejuicht moeten worden. Somii1
ontwikkelingen worden ook in
gang zo problematisch dat er stp
natie ontstaat. Toch zijn er zafc>
die ondanks alle moeilijkheden &n
teruggedraaid kunnen worden,
dat licht moet ook gezien wow11
wat ons gisteren werd meegedi ft
ten aanzien van de bisschop
Roermond tijdens zijn verblijf
Rome. Hij moet daar naast de p.
gesignaleerd zijn toen deze tija
een publieke audiëntie het semi j
rie te Rolduc prees en van
beste wensen en zegeningen Vi i
zag. Nu schijnt deze bisschop K
aan huis te zijn in Rome en
aanwezigheid daar is dus van
tot tijd te verwachten. Men ift'
haast aannemen dat de paus ni<
te goed geïnformeerd is over de
tuatiè van de kerk in Nederland,
ders zou hij zeker niet op i
wijze partij gekozen hebben, r
weet hij toch alles? Dan krijgt
ernstiger dimensies. Maar ondc
dat alles moet aangenomen wor
dat de vernieuwing van de kerrj
Nederland niet teruggedraaid
worden. Misschien tijdelijk hier
daar, maar niet definitief. Daarlf
hangt die vernieuwing teveel
men met de notiies van het evat'
lie en het werk van de geest.
sommige protestanten bij dit
richt weer instemmend geknikt
len hebben is geen wonder,
krijgt wel eens die indruk dat z|
vernieuwing van de kerk inr
geest van het tweede Vaticaj3
Concilie niet waar willen heli
omdat dan immers de oude te#1
stelling die zich zo profijtelijk]
gebruiken aan relevantie inboet
en waar blijf je dan?
gearresteerd
UTRECHT Het hervormde
werelddiakonaat heeft zijn gi
ronummer 8685 opengesteld
voor hulpgiften voor Vietna
mese vluchtelingen. Er is in
middels reeds 50.000 bijge
dragen aan de hulp die de
wereldraad >an kerken in
Vietnam biedt middels de
twee honderd leden van het
team van de Asian Christian
Service en de Vietnam Chris
tian Service.
Het gereformeerde algemene
diakonale bureau heeft
100.000 overgemaakt. Wie
via dit kanaal steun wil ver
lenen kan gebruik maken van
giro-nummer 2211 tnv. het
adb in Utrecht.
De vergadering wordt bijgewoond
door vertegenwoordigers uit twaalf
landen. Tot de Nederlandse afge
vaardigden behoort mejl dr. M.
Klompé.
Volgens bisschop Mahon wordt de
bezorgdheid over de toekomst van 00111111G6S
de commissie nog versterkt doordat
er nog steeds geen opvolger is voor
de vorig jaar afgetreden secretaris
van de commissie, mgr. Gremillon.
Het zou nu zeer ongelegen komen,
wanneer de commissie zou worden
verzwakt tot een soort studiecom
missie zonder enige zelfstandigheid.
De pauselijke en de bisschoppelijke
commissies voor gerechtigheid en
vrede hebben te maken met de
grote problemen van de heden
daagse wereld. Zij moeten daarom
minstens op dezelfde voet kunnen
doorwerken.
Twee zaken
Als twee voornaamste onderwerpen,
waarop justia et pax haar aandacht
gevestigd moet houden, noemde
bisschop Mahon de wereldvoedselsi
tuatie en de ombouw van de econ-
domische structuren in de wereld.
De commissies moeten in de poli
tieke wereld hard blijven pressen
om deze tot concrete politieke
maatregelen aan te zetten, aldus de
bisschop. Het zou onverantwoord
zijn, wanneer justitia et pax zich
ervan afmaakte met gemakkelijke
moralistische oplossingen, 'Justitia
et pax' mag geen bevoogd onder
deel worden van b.v. het pauselijk
staatssecretariaat. Zij moet juist
door representatieve samenstelling
en door volledige vrijheid van wer
ken in staat zijn de wereldproble
men te lijf te gaan.
Zuidkoreaanse
SEOEL De Zuidkoreaanse politie
heeft twee vooraanstaande presby
teriaanse dominees gearresteerd op
beschuldiging van wanbeheer van
gelden, die zij van Westdultse groe
pen hadden ontvangen terwille van
zendingsactiviteiten. De twee aan
gehouden predikanten, Park
Hyung-Kyoo (51) en Cho Seung-
Hyuk (40), hebben het geld ge
bruikt voor het betalen van advo
caten voor politieke gevangenen en
voor uitkeringen aan familieleden
van gevangenen.
De politie heeft ook nog een derde
predikant verhoord, maar zij kreeg
geen vergunning om hem vast te
houden.
Ds. Park Hyung-Kyoo was pas in
februari samen met andere politie
ke gevangenen vrijgelaten. Hij zat
gevangen na een' veroordeling tot
vijftien jaar van de decreten die
president Park van Zuid-Korea vo-
rig jaar heeft afgekondigd.
BUITENLAND
Internationale katholieke cliar-
mismatische conferentie te Rome
van 16 tot 19 mei. Meer dan tien
duizend mensen worden verwacht.
Vanuit Nederland is er de mogelijk
heid van een groepsreis per vlieg
tuig. Opg. tel. 040-431915.
International Hospital Christian
Fellowship. 3 tot 13 juni in Kössen
(Oostenrijk) Opg. zr. A. E. van
Rlèmsdijk, P.C. Boutensstraat 197,
Almelo.
Kirchentag van 11 tot 15 juni in
Frankfort. Thema 'In angst, en zie
wij leven.' Tienduizend mensen
worden verwacht. Inl. Tel. 03438-
3204.
Het risico van kernenergie. Con-
UTRECHT Geef ie niet, dan leef ie niet. Geven is het kenmerk ïerentle van de afdeling voor kerk
van Gods karakter en heeft alles te maken met het voorbeeld van «"g™we—
Jezus Christus. Mensen die in Hem geloven knjgen een nieuwe na Zweden
positie: vrijheid. Ze moeten alleen leren met die vrijheid om te
gaan, ontdekken welke levensstijl daarbij past.
tie. We willen meehelpen aan de
vervulling van de grote opdracht
van Christus, door het maken van
discipelen en het ontwikkelen van
discipelmakers. We hebben een zui
ver geestelijke roeping: mensen
helpen in hun relatie met God, die
te leggen en op te bouwen. Mensen
helpen God te gehoorzamen. Dit
wordt gedaan in kleine groepjes en
individueel.
NED. HERVORMDE KERK
Bedankt voor Nunspeet (toez)
„den Hoed, Sliedrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te HarenL. Ravei
Bierum (ds Raven kan geen ve
re beroepen in overweging nen
Aangenomen naar Kampen
spec, opdracht studentenpass
aan de theologische hogescl
drs. J. Faber te Rijswijk (ZH)
Bedankt voor Middelstum-
nertsga: K. Eijkelenboom te
nertsga.
Aangenomen: naar Rotterdam
legersberg-Terbregge, wijk
Ommoord, in samenw. met
vormde gem. Hlllegersberg, dr
V. de Nooij te Noord-Scharwou
GEREF. KERKEN VRIJG
Beroepen te Garrelsweer-Ten
L. Bijzet, kand. te Damwoude.
CIIR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Pitt Meadows (d
Free ref. church): J. Kievit te
melo. jr
GEREF. GEMEENTEN jt
Bedankt voor Rilland-BathH.|
tenberg te Terwolde.
BAPTISTENGEM
Bedankt voor AlblasserdamOa
denburger te Stadskanaal.
j
Van een medewerkster
Zo begon ir. Laurens Touwen, staf
medewerker van De Navigators in
Amsterdam, zijn openingstoespraak
op een halve-dag-conferentie die
De Navigators uit de regio's Am
sterdam, Utrecht en Wageningen,
in Utrecht hielden. Ruim duizend
bezoekers overwegend jongelui
luisterden naar toespraken over.
het thema: Vrij in Christus.
Gert Doornenbal, directeur van de
ze organisatie, ging in de slotbij
eenkomst dieper op dit onderwerp
in. Echte vrijheid heeft te maken
met een nieuwe levensstijl. Vrijzijn
betekent niet da je kunt doen wat
je wilt. maar doen wat behoort.
Vrijheid krijg je niet om er maar
op los te leven. Veel mensen zijn
onvruchtbaar voor God omdat ze
niet vrij zijn van onreinheid, weer
spannigheid, ongezeggelijkheid of
een boos hart.
Vrijheid heeft ook te maken met
discipline. Het vraagt oefening om
onze hartstochten en begeerten af
te leggen. Bevrijding van onze oude
stijl is een levenslange oefening.
Dat zie je bijvoorbeeld bij een ar
tist. Het is niet voldoende voor
hem om talent te hebben. Zonder
de volharding van de oefening
brengt hij het niet tot bekwaam
heid.
Vrijheid betekent verder vrijwillig
dienen van de medemens. We moe
ten leren onze schouders te zetten
onder de zwakheid van de ander.
Dan vervullen we de wet van
Christus. Dan h bben we oprecht
lief.
In de tussenliggende informatieve
bijeenkomst, vooral voor de vele
ouders, vertelde de heer Doomen-
bal over het doel van de organisa-
1
Hendrik Kraemerhuis in West-
Berlijn. Studie- en werkkamp van
28 juli tot 11 augustus voor Neder
landse jongeren van 16 tot 25 jaar,
met o.a. gesprekken met socialisti
sche jongeren in West-Berlijn en
bezoeken aan Oost-Berlijn. Inl. Tel.
03439-226.
Nederlands-Duitse ICCC-confe-
rentie van 29 tot 31 augustus in
Extertal-Bösingfeld (Lippe-Det-
mold). Sprekers o.a. dr. M. J. Arnt-
zen. dr. J. C. Maris en prof. dr. J.
P. Versteeg. Op. Tel. 020-229397
FRANKFURT Zondag wordt in Frankfurt een comité opgericht
dat de traditie van de Bekennende Kirche uit de nazi-tijd wil
voortzetten. Tot de oprichting van zo'n comité is opgeroépen door
tweehonderd theologen, onder wie Martin Niemöller en Dorothee
Sölle. De naam van het comité zal luiden: 'Vrijheid voor woord
en dienst in de kerk'.
Het comité grijpt terug op de Bar
mer thesen uit 1934 en op de
Darmstadter Verklaring van 1947,
waarin als doel van de kerkelijke
arbeid centraal gesteld wordt de
verkondiging van de boodschap die
de mensen bevrijdt uit de slavernij
van deze wereld. In de oproep tot
de oprichting van het comité wordt
gezegd dat dit doel in de meeste
kerkelijke beleidsorganen tegen
woordig niet meer voorop staat. In
de oproep wordt dit geïllustreerd
met de verklaring van dc synode
van Hessen-Nassau over de onvere
nigbaarheid van het predikantschap
en het lidmaatschap van de Duitse
communistische partij, waarmee 'de
kerk zich vastlegt op de toevallig
heersende politieke overtuigingen
en waarmee tevens de gewetens
vrijheid van het individu, die met
het evangelie overeenkomt, op on
aanvaardbare wijze beperkt wordt.'
Volgens de verklaring is deze ker
kelijke beslissing ingegeven door de
angst dat de middenstand en de
hogere klasse de kerk verlaten en
dat de kerk als grote maatschappe
lijke organisatie financieel ineen
zal storten.
Mary Bryant Trilogie, door
thony van Kampen. Een uif
van Unieboek te Bussum w£
zijn opgenomen: De verbanning
open boot, en De terugkeer.
920 blz. - 24,90.
Administratie en automatisi
door L. Th. Akershoek en
Tigler de Lange. Marka pape
van uitg. Spectrum. De samenst,
geven een overzicht van de
naamste functies en eigensctu
van computer en automatische i
matieverwerking.
121 blz. ƒ19,75.
Dat was de toestand in de \i
1974, door mr G. B. J. Hiltem
Het is voor de tweede maal da
jaaroverzicht in boekvorm
schijnt. Uitg. Annoventura, An
dam. 215 blz. - 15,90.
De verlorenen, door I. Can
Een verhaal van spannende
turen in de Noordelijke IJszei
leidt naar het legendarische
hof van de walvissen. Uitg.
friesland, Hoorn, 160 blz. 14,9.
Uitg. Spectrum, Utrecht zon
volgende boeken: De Duitse
dershond, door D. M. Engel
.stamming en ontwikkeling, f<
en opfokken, huishond en gee
bruikshond. onderwerpèn die
155 pagina's tellende boekje a
beurt komen. Prijs 4.90.
Eétbare gewassen door J.
Veltman en L. M. M. Vel
Lexicon van eetbare gewasse
in Nederland en België in hei
groeien, kunnen wofden gek
of in de winkel verkrijgbaar
173 blz. - 5,90. Trek zelf uw
scoop, door II. C. N. van Kon
burg, 120 blz. - 3,90. Econon
milieu, door W. Ramsay en C
derson. Inleiding tot de eco
van het schatten van de koste
vervulling en zuivering. 295 t
9,90. De dokter, de patlë
ziekte door M. Balint. 2e dru
blz. ƒ9,90. Niet pluis, 16 fafl
sche verhalen door R. A. Laf
prisma science fiction. 206
5,90.
In de serie landendocume
van het koninklijk Instituut
de tropen is het dubbeldeel II
verschenen: Saoedi-Arablë. Va
jan. 1975 is een jaarabonnemi
nummers)47.50. Prijs per
mer 8.50.
Groot drankenboek van uitg
Elsevier, Amsterdam, gesci
door I. Andreae, vertaald e
werkt door K. R. G. Kool
onder redactie van J. D. T. E
48 kleurenillustraties. 264
32,50, na 1 februari 1976: 3