'De meisjes niet leren
vechten maar afweren
Bonus-Sparen:
7% rente voor konstante spaarders.
Problemen sta-caravan
op Veluwe aanpakken
1 pommentaar Directrice van nijverheidsschool Alphen a.d. Rijn:
Zwerfstenen?
ïedrijf weigert
:ao-overleg in
londen over acties
Verzoek betere
legeleiding
ran leerlingen
het weer
Niet zo mooi
weerrapporten
Leuke tentoonstelling
over vier eeuwen
Leidse universiteit
Na vrijspraak door
de rechtbank nu
straf van tien jaar
i
ROUW/KWARTET DINSDAG 8 APRIL 1975
BINNENLAND 5
)p een studieconferentie van het
!DA die zaterdag in Utrecht werd
ehouden heeft prof. dr. B. Goud-
waard nog eens diep in het Oude
'estament getast om het streven naar
en rechtvaardiger inkomensverdeling
racht bij te zetten. Hij wees erop,
at de wetten van Mozes het aan
idividuen in feite onmogelijk maak-
om rijk te worden, omdat grond-
ezit na 49 jaar weer naar de oor-
pronkelijke eigenaar terug moest ke
en. De hoogleraar doelde daarmee op
e inzettingen van het Sabbatsjaar en
et Jubeljaar.
ang genoeg zijn deze inzettingen ook
i kringen van christelijke politici be
bouwd als een soort zwerfstenen uit
en tijdperk dat geheel vreemd was
an het onze en waarmee dan ook
iets kon worden aangevangen bij een
laatschappij-inrichting volgens chris-
lijke normen. Economen hebben er-
p gewezen dat het zonder kapitaal-
peenhoping nooit tot het industriële
jdperk had kunnen komen. Theolo-
hebben van deze inzettingen af-
and genomen door te betogen dat
oor de komst van Christus het Jubel-
tar in een geheel nieuw licht is
omen te staan en een teruggrijpen op
e oorspronkelijke betekenis ervan een
nvruchtbaar wetticisme met zich mee
ou brengen.
et zou verheugend zijn als de her-
otdekking van het Oude Testament,
iet name in het theologiseren in de
ecumenische beweging, nu ook haar
ruchten zou gaan afwerpen in de
czinning over christelijke politiek,
ooral kerkelijke leiders uit de Derde
'ereld hebben in oecumenische ont-
oetingen herhaaldelijk gevraagd waar
christenen uit het westen de wet en
profeten hebben gelaten. Het CDA
>u zich dan ook niet met die paai
jmerkingen van inleider Goud-
vaard tevreden moeten stellen maar
sskundigen uit zijn kring moeten op
agen om eens wat verder te vorsen
aar de bedoelingen achter het Sab-
atsjaar en het Jubeljaar.
gedegen studie ervan zou ook
eel vruchtbaar kunnen werken bij het
nden vau een compromis tussen de
uidige coalitiepartners in het kabinet
ver een kwestie die nog steeds als
:n heet hangijzer wordt beschouwd,
amelijk: de grondpolitiek.
4an onze sociaal-economische re-
ictie
jTRECHT De bouwbonden van
[W en NKV zeggen, dat bij Uni-
loard in Kampen (vijftig werkne
mers) 'een zeer gespannen situatie'
J ontstaan, omdat de leiding van
Hit boardplaten producerende be-
weigert een cao af te sluiten.
®it is voor beidé bonden onaan
vaardbaar. Ze gaan met hun leden
9 ferleg plegen over de te nemen
tappen.
JJfniboard is sinds begin vorig jaar
:e»ls dochter van een Duits bedrijf in
ï'aöipen gevestigd. De Nederlandse
!a edrijfsleiding weigerde over een
iaao te praten, waarop de bonden
iet acties dreigden.
a$a overleg met de Duitse directie
a et de bedrijfsleiding weten, dat
ezien de slechte orderportefeuille'
a et overleg wordt opgeschort en
oorlopig niet zal worden hervat.
>e bouwbonden zeggen dat het
v' uitse moederbedrijf 'niet bijzon-
1 er op de vakbeweging is gesteld'.
en Franse vestiging van het moe-
erbedrijf is vorig jaar opgeheven,
'adat er een conflict met de Fran-
e vakbonden drigde te ontstaan,
en bemiddelingspoging van B en
in Kampen is eind vorig jaar al
lislukt.
l/ii cull iuc vaii iiijvci iiciudouiiuui r\ipiicii d.u. mjii:
rinnr Willpm Schram» T1*1'i
►EN HAAG De Algemene Vere-
iging van Schoolleiders (AVS) bij
Jet voorbereidend wetenschappelijk
algemeen voortgezet onderwijs
eeft minister Van Kemenade (on-
erwijs) gevraagd de leraren in
t-aat te stellen de leerlingen beter
i begeleiden. Een aantal scholen
erkeert in ernstige moeilijkheden
ij de uitvoering van onderwijs-
undige taak. Betere begeleiding
lijkt mogelijk, aldus de AVS.
e vereniging haakt met haar ver-
aek in op het terugbrengen van
et aantal wekelijkse lesuren van
l naar 30. Volledige terugkeer
aar de 32-urige lesweek voor de
erlingen wilde AVS niet. Zij
rdnst wat meer leraarlessen, waar
oor de groepsgrootte in de hoogste
'erjaren kan worden verlaagd. Ze
ril voorts, dat de athenea-met-la-
jn niet langer in een ongunstiger
ositje zitten dan de lycea.
erder wenst de AVS extra leraar-
ssen voor scholen, die extra ein-
ïxamenvakken hebben als Rus-
sch, Spaans, filosofie, telenen,
luziek, handvaardigheid of textiele
erkvormen. Toekenning van meer i
iraarlessen zou ook ten goede
loeten komen aan de expressie-
akken, die door de 32-30-maatre- 1
elen het zwaarst werden getroffen,
enslotte vraagt de AVS extra le-
larlessen voor vakken, waarin de
lentiteit van de school accent
rijgt.
door Willem Schrama
ALPHEN AAN DEN RIJN
Sinds enkele weken vermeldt
het lesrooster van de Christe
lijke Nijverheidsschool in Al
phen aan den Rijn een nogal
uniek vak: zelfverdediging. Dè
directrice van de school, mej. N.
van Beest, vindt het eigenlijk
een akelig woord. 'Omdat het
onmiddellijk associaties oproept
met vechten. We hebben al ge
merkt dat er soms gedacht
wordt dat we hier weerbare
vrouwen willen maken. Dat valt
wel mee hoor, we willen de
meisjes niet leren vechten,
maar afweren wanneer dat no
dig is'.
Afgezien van enkele extreme geval
len met gewelddadige afloop komt
het in Alpheus contreien elk jaar
minstens een paar keer voor dat
scholieren op weg naar huis worden
lastig gieivallen door kinderlokkers.
Mej. Van Beest: 'Veel van onze
leerlingen komen uit de omgeving
en moeten vaak kilometers door de
polders afleggen om thuis te ko
men. We proberen er al zo veel
mogelijk aan te doen door een
speciaal rooster op te stellen voor
die buitenkinderen, zodat ze zo veel
mogelijk in klasseverband naar
huis kunnen 'fietsen. Maar toch
hoor je telkens weer van voorval
letjes, dat je zegt: zo'n cursus zelf
verdediging is goed meegenomen'.
'Toeval'
De lessen in zelfverdediging hebben
eigenlijk bij toeval hun intrede ge
daan op de Alphense nijverheids
school. Mej. Van Beest: 'Elk jaar
hebben we een project voor de
tweede en derde jaars leerlingen.
Meestal kiezen we een onderwerp
dat nogal ver uit het gezicht van de
kinderen ligt, een onderwerp waar
ze anders nauwelijks aan toeko
men. Dit keer was dat Japan. Nu
wilde het geval dat twee weken na
ons besluit de gijzeling in de Fran
se ambassade plaats vond. Toen dat
afgelopen was, dachten we: die Ja-
pense ambassade zou best iets terug
willen doen om haar aanzien te
herwinnen.
Dat lukte. We schreven een briefje
eenvoudige handelingen om je van een vecht party los te maken
en kregen een enorme hoeveelheid
boeken en bladen toegestuurd. En
elke week drie films, vier weken
lang. De laatste week was het pro
ject werd een echte Japan-week,
met kimono's, een thee-ceremonie,
een schimmenspel, en natuurlijk
ook een demonstratie van een
sportschool uit Alphen,* met als
voornaamste onderdelen het val-
breken en zelfverdediging. Dat
sloeg zo aan. dat we onmiddellijk
aan het denken werden gezet. Êr
was bij ons namelijk een vacature
voor een gymleerkracht, waarvoor
we aanvankelijk niemand konden
krijgen. De inspectie was al op het
spoor van een man met CIOS-
opleiding gezet, maar ook dat lukte
niet. Nu blieek de man van de
sportschool ook over een CIOS-op-
leiding te beschikken, en hij voelde
er veel voor om op onze school
lessen te gaan geven. Voor- ons was
de keuze eenvoudig. Van de drie
gymnastiekuren per week behoefde
er maar één te worden ingeruimd
voor de zelfverdediging. Deden we
dat niet, dan was dat uur toch
weggegooid, want we hadden er
geen leerkracht voor'
Inmiddels, na een paar lessen, le
ren de scholieren al aardig van zich
af te bijten, wanneer dat nodig
mocht blijken. Het doet nog wat
onwennig aan, maar de sportleraar,
de 28-jargie W. Kuipers, ziet er
nauwlettend op toe dat het geen
gi'echeluurtje wordt. Alvorens een
aantal eenvoudige afweermethoden
bij te brengen, probeert hij de leer
lingen ervan te doordringen dat de
gevarenzone doorgaans bestaat uit
drie fasen: het moment dat ze nog
het hazepad kunnen kiezen, de fase
waarin ze nog niet gegrepen zijn
maar ook niet meer weg kunnen,
en tenslotte het moment dat ze
zijn vastgepakt. Vanuit die theorie
moeten ze leren hun zelfverdedi-
gingslessen in praktijk te brengen,
waarbij genoemde derde fase zoveel
mogelijk moet worden vermeden.
Mej. Van Beest: 'Het gaat er eigen
lijk om dat de meisjes niet meer zo
gauw bang zijn, als er iets gebeurt.
Hebben ze die angst niet meer zo
erg, dan gaat er altijd een bepaalde
straling van uit Een blijk van zelf
vertrouwen waardoor je menigeen
kan afschrikken. Nogmaals, er wor
den hier geen vechtmethodes bijge
bracht, maar eenvoudige handelin
gen om je van een vechtpartij los
te maken. Ik had er aanvankelijk
ook moeite mee, maar tijdens die
demonstratie ontdekte ik dat het
eigenlijk heel anders ligt.
Belangstelling
(ADVERTENTIE)
Bonus-Sparen bij de NMB
levert u 7% rente op. Dat is 21/2%
meer dan op een gewone spaar
rekening.
En toch kunt u dagelijks over uw
spaargeld blijven beschikken.
Hoge rente en geen opzegter
mijn,dat is interessant! Eris alleen
één'maar': als u geld opneemt wordt
1% van het opgenomen bedrag
als retourrente in rekening gebracht.
Dat betekent dat als u vaak geld
opneemt, een Bonus-Spaarrekening
wat minder gunstig kan uitvallen.
Bent u echter een konstante spaarder,
dan speelt die retourrente nauwelijks
een rol en geniet u een
aantrekkelijke hoge rente. B^SlVllEp
Bonus-Sparen: voordelig voor elke konstante spaarder.
Het experiment vindt voorlopig
doorgang tot de grote vakantie,
maar de kans is groot dat zelfver
dediging volgend jaar een volledig
ingepast vak gaat worden. Ook de
andere klassen zijn erg geïnteres
seerd, om over de leerkrachten zelf
maar niet te spreken. Daar blijft
het overigens niet bij. Andere nij
verheidsscholen hebben minstens
evenveel belangstelling voor de
zelfverdedlgingslessen, maar zien
niet altijd kans een docent met
onderwijsbevoegdheid te krijgen.
Mej. Van Beest: 'Dat is nou zo
jammer. We hebben genoeg keuze
uren om dergelijke vakken in te
passen, maar je bent zo gebonden
an voorschriften, dat je vaak geen
kant uit kan. Of het nu bloem
schikken is of fotograferen, je moet
altijd iemand met onderwijs be
voegdheid zien te krijgen. En de
praktijk is dat zoiets bijna nooit
lukt. Men zou iets meer vertrouwen
in de directies moeten hebben. In
ieder geval is dit experiment niet
meer terug te draaien. In onder
wijskringen wordt er al behoorlijk
over gesproken. Onlangs nog werd
ik op een vergadering aangespro
ken door een inspectrice, die zei:
Zo, jullie hebben de pers gehaald.
Nou, daar gaat het ons echt niet
om. Maar misschien kunnen we op
deze manier er voor zorgen dat
zoiets ook op andere scholen wordt
mogelijk gemaakt'.
Van onze weerkundige medewerker
Zondagmorgen had Vara's Gerrit
van 'Weer of geen weer' van zijn
weer discipelen in den lande mooi
weer doorgekregen. De molenaar en
de zeewaterkijker zagen de lente
komen. Eén sprak er al van woens
dag als startpunt. De heren gaven
daarmee blijk geen enkelijke kijk
op het algemene weergebeuren te
hebben. Op het moment namelijk
dat zij het luisterpuliek lekker
maakten, diepte bij IJsland een de
pressie zo krachtig uit, dat het voor
een beginnende weerman (met
weerkaart) toen al wel duidelijk
kon zijn dat we de volgende dag
niet zonder kleerscheuren (lees re
genwater) door zouden komen.
De feiten spraken een duidelijke
taal gisteren: vergezeld van veel
wind en stormvlagen van 9 tot 10
Beaufort (op de Orkaden en de
Hebriden schoot de wind uit tot
ruim 110 kilometer per uur oftewel
11 Beaufort) drong een koufront
van de Britse eilanden over ons
land door. Gisteravond om zeven
uur had Amsterdam al 4 millimeter
regen ontvangen. Den Helder 5 en
Rotterdam 7 mm. Langs het front
kwam 's middags boven zuidoost-
Eng eland op z'n minst op drie
plaatsen onweer voor. De depressie
bij de Shetlands diepte uit tot on
der 985 millibaar.
Wat erg onaangenaam is: achter
het minimum stegen de barometers
bij IJsland dat het een lievelust
was. Gistermorgen al kwamen ze
daar boven 1033 mb. Het weer op
IJsland is voor de zoveelste keer
compleet winters met sneeuw en
temperaturen tussen minus 4 en
minus 10 graden Celsius. Akureyri
ein het noorden had gisteren een
maximum van minus 6 gr. C. In
noordwest-Groenland staan de ba
rometers nog hoger namelijk bijna
1045 mb, ook al niet zo'n positief
Amsterdam
sneeuw
7
3
De Bilt
regen
7
3
Deelen
regenbui
6
1
Eel de
regen
8
0.4
Eindhoven
regen
7
0.1
Den Helder
regen
7
5
Luchth. Rtd.
regen
7
7
Twente
geh. bew
6
0
Vllsslngen
regen
6
3
Zd. Limburg
zw bewolkt
7
0
Aberdeen
regenbul
6
6
Athene
licht bewolkt
23
0
Barcelona
zwaar bewolkt
17
0
Berlijn
licht bewolkt
9
0
Bordeaux
licht bewolkt
12
0.2
Frankfort
licht bewolkt
10
0
Genève
half bewolkt
6
0
Innsbrück
onbewolkt
9
0
Helsinki
regen
5
6
Kopenhagen
zwaar bewolkt
5
2
Lissabon
onbewolkt
17
0
Locarno
onweer
14
0.2
Londen
regenbul
10
1
Luxemburg
zwaar bewolkt
7
0
Madrid
onbewolkt
14
0
Malaga
zwaar bewolkt
17
0
Mallorca
onbewolkt
15
0
MUnchen
zwaai bewolkt
6
0
Nice
onbewolkt
14
2
Oslo
zwaar bewolkt
3
1
Parijs
zwaar bewolkt
10
0
Rome
licht bewolkt
15
0.2
Spilt
half bewolkt
19
0
Stockholm
sneeuw
2
10
Wenen
zwaar bewolkt
8
0
Zürlch
licht bewolkt
5
0
Casa Blanca
half bewolkt
19
0
Las Palmas
geheel bewolkt
23
0
New York
licht bewolkt
Tunis
licht bewolkt
18
~0
iets. Over het eiland Jan Mayen
giert een noordelijke wind bij mi
nus 10 gr. C.
Bob Kroon sprak in TROS-Actua
over een verwachte stijging van
temperatuur in Zwitserland, dit in
verband met het lawinegevaar. De
ze temperatuurstijging lijkt er vol
gens de luchtdrukverdeling van dit
moment niet in te zitten, althans
niet van betekenis. 's Zomers
warmte op de Balkan wordt door
een depressie boven Joegoslavië
juist naar het zuidoosten terugge
drongen en in de hogere niveau's
handhaaft zich blijkens de 500-mil-
lïbaarkaart een koude put van mi
nus 30 tot minus 33 graden boven
het Alpengebied. Dit is in feite een
uitzakking van een groter koud la
gedrukgebied bij zuidwest-Hoorwe
gen met dieptepunt van minus 35
graden boven Schotland en de
Shetlands. Groot was gistermiddag
nog het verschil tussen de Ierse
Zee (minus 30) en zuidoost-Enge-
land (minus 25 graden).
Aan de grond liep het warmtefront
dwars door Hongarije heen met als
gevolg grote temperatuurverschillen
tussen Miskolk (20 graden) in het
oosten en Szombatliely in het wes-
In Rijksmuseum Amsterdam
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De Leidse universiteit bestaat vierhonderd
jaar en ter gelegenheid daarvan is in het Amsterdamse Rijks
museum een tentoonstelling ingericht, waar de stichting van
de oudste universiteit van ons land en de inrichting ervan
aanschouwelijk worden voorgesteld.
Het is een leuke tentoonstelling
geworden. De eerste zaal laat
zien hoe tijdens de tachtig-jari
ge oorlog door Hollandse ver
zetsmensen gedacht werd aan
het stichten van een universiteit
om een bestuurlijk en religieus
kader te kweken op humanisti
sche grondslag. Dat Leiden werd
uitgekozen als zetel van deze
eerste Nederlandse universiteit
heeft overigens niets te maken
met een 'geschenk' van Willem
van Oranje voor het doorstane
beleg van Leiden. Het was een
vrij toevallige keuze, waarbij ook
Middelburg en Gouda als univer
siteitssteden genoemd werden.
Maar Leiden werd het en de
stichting werd voortvarend ter
hand genomen. In 1574 viel het
besluit om in Leiden te begin
nen en februari 1575 werd de
universiteit ingewijd.
De tentoonstelling laat door
middel van documenten, por
tretten, brieven, boeken zien wie
er de eerste jaren doceerden en
aan welke 'vakken' aandacht ge
schonken werd. Llpsius, Scaei-
ger, Heinsius en later Go-
marus en Arminius passeren de
revue, met uiteraard de gods
diensttwisten rond de predesti
natie in het begin van de zeven
tiende eeuw. De drie volgende
zalen zijn gewijd aan enkele
specifieke onderdelen van de
Leidse universiteit.
Zo is het Theatrum Anatomicum
op ware grootte nagebouwd, de
snij zaal die meestal als museum
gebruikt werd. Alleen tijdens de
wintermaanden immers konden
er anatomische lessen plaatsvin
den. Het nagebouwde Theatrum
hangt vol skeletten, symbolen
van de ij delheid van het mense
lijk bestaan, hoewel ook dierlijke
skeletten in het Theatrum wer
den opgehangen. Tenslotte dien
den deze skeletten ook voor het
onderwijs, de symbolische func
tie ervan was niet de enige be
doeling van het anatomisch the
ater. Het zaaltje laat verder een
instrumentenkast zien, kastjes
Go ma rus
met oudheden zoals mummiekis-
ten en beeldjes die in Egypte
met de doden werden meegege
ven. Boeken en prenten (er is
een heel mooie uitklapbare*
prent bij, waar een man en een
vrouw in onderdelen uitneem-
baar zijn) waren aanwezig om
de bezoekers van het theater tot
nadenken over de vergankelijk
heid te manen.
De derde zaal laat de bibliotheek
zien, de manier waarop boeken
aan een ketting en achter slot
en grendel bewaard werden
voor studenten en andere geïnte
resseerden. De groei van de bi
bliotheek door aankopen op de
beurs, door erfenissen en schen
kingen. de drukkerijen (Elsevier,
Plantijn en Raphelengius) ko
men ook aan de orde.
Tenslotte de hortus botanicus,
schepping van Carolus Clusius.
Er is een soort tuintje nage
maakt met kruiden, planten en
opgezette dieren die indertijd
voor het onderwijs aan medicij
nenstudenten dienst deden.
Het is. zoals gezegd, een leuke
tentoonstelling.
APELDOORN De Recreatiege
meenschap Veluwe wil het stacara
van-probleem in dit gebied aan
pakken. Een ambtelijke werkgroep
met vertegenwoordigers uit de on
geveer vijfentwintig bij deze instel
ling aangesloten Veluwse gemeen
ten zal zich binnenkort over deze
problematiek gaan buigen. Op veel
plaatsen heeft de stacaravan de na
tuur dan wel het landschap al ern
stig verminkt.
De bedoeling van het beraad is te
komen tot een advies aan de be
trokken gemeenten over een uni
forme toepassing van de model-
kampeerverordening, die onlangs is
opgesteld door de Nederlandse
Kampeerraad, in samenwerking
met de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten.
Van de ongeveer vijftigduizend Ne
derlandse stacaravans staat een
kleine twintig procent (negendui
zend) op de Veluwe. De aantasting
van natuur en landschap door de
caravans kon gebeuren, omdat deze
zich vaak onttrekken aan de bepa
lingen van gemeentelijke besgem-
mingsplannen: en dat vloeit weer
voort uit het feit dat nog geen
eensluidend antwoord bestaat op de
vraag of een stacaravan al dan niet
gelijk gesteld moet worden met een
woning. Zou dat het geval zijn, dan
was veel leed geleden.
Het thans in voorbereiding zijnde
advies aan de Veluwe gemeenten
moet dienen ter overbrugging van
de periode tot aan de vaststelling
van de Kampeerwet. Gezien het feit
dat deze wet nog wel enige jaren
op zich zal laten wachten, acht de
Recreatiegemeenschap Veluwe het
nuttig dat de betrokken gemeenten
thans de hoofden bij elkaar steken.
DEN BOSCH Het gerechtshof in
Den Bosch heeft de 47-jarige E. V.
die vermoedelijk in België verblijft,
wegens doodslag veroordeeld tot
tien jaar gevangenisstraf. De recht
bank in Roermond had de man
eerder vrijgesproken.
V. wordt ervan verdacht op 25 Juli
1973 in het Brabantse Nederweert
de 58-jarige weduwe L. Soeters-
Bombeek met een geweer om het
leven gebracht. Tijdens verhoor
van getuigen was komen vast te
staan, dat de man op de dag van
het misdrijf samen met de vrouw ls
gezien. Kort na het misdrijf zagen
getuigen hem op een fiets wegrij
den. Bij de hut van staatsbosbe
heer, waar V. indertijd woonde
werden later het jachtgeweer en
verschillende kledingstukken van
de,vrouw opgegraven. De advocaat-
generaal achtte daarom doodslag
bewezen en eiste evenals de officier
van justitie bij de rechtbank in
Roermond tien jaar. Hij eiste wel
onmiddellijke gevangenneming van
V. die sinds de zitting van de recht
bank op vrije voeten is.
Loes Smit is met vakantie. Daarom nog een paar dagen geen
'Dichtbij en Verder'.
HOOG WATER voor woensdag 9 april
Vlisstngen: 0.40-13.01; Harlngvlletslulzen:
2.31-14.46; Rotterdam: 3 24-16.01; Sche-
venlngen: 2.04-14.18; IJmulden 2.43-14.55;
Den Helder: 5.54-18.29: Harllngen: 8.35-
20.50; Delfzijl: 10.57-23.00.
ten (8 gradenop hetzelfde mo
ment. Rousse in Noord-Bulgarije
kwam tot 30 graden, stations in
zuid-Rusland 28 tot 29 graden en
in Moskou was het gistermiddag
zelfs aangenaam met 21 graden en
een station iets meer naar het oos
ten 27 gf. C. In zuid-Italië is het 23
graden geworden.
'Matroos Simpkins doet persoonlijk uw juwelen in de kluis, mevrouw...'
