'Veel mensen bang
om angstig te zijn'
INSTITUUT PRAEHEP
De krant is nooit weg.
INSCHRIJVINGEN
WEEKMARKT
PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN
Drugs
voor jonge
mensen
Succesvol adverteren
in TROU W-KWARTET!
TROUW/KWARTET DINSDAG 1 APRIL 1975
H8
Waarom men vaak zonder iets te doen iemand ziet verdrinken:
kekers genoeg.
Van een verslaggever
UTRECHT 'Veel mensen
durven er in deze gepolijste
samenleving niet voor uit te
komen dat ze angstig zijn,
bang om bijvoorbeeld een
drenkeling uit het water te ha
len. Zo ontstaat het bekende
beeld van mensen die ogen
schijnlijk onverschillig staan
toe te kijken hoe iemand ver
drinkt'.
Aan het woord is de Utrechtse
internist J. Douze, hoofd van rea-
nimatie-centrum van het Acade
misch Ziekenhuis in Utrecht,
waar jaarlijks vijf tot zes zeer
ernstige verdrinkingsgevallen
worden 'binnengebracht'. De
slachtoffers zouden er bijna zon
der uitzondering minder ernstig
aan toe zijn geweest als er eerder
hulp zou zijn geboden.
Kort geleden werd men in het
AZU geconfronteerd met een wel
zeer uitzonderlijk geval: de vader
van een driejarig jongetje dat in
het water dreef werd door om
standers belet het kind na te
springen. Argument van het pu
bliek: het is toch al te laat. Een
ander sprong gelukkig wel in het
water en het jongetje kon op het
nippertje worden gered. Inmiddels
is het kind helemaal hersteld.
'Die mensen die die vader tegen
hielden', aldus Douze, 'gingen
waarschijnlijk gebukt onder een
soort collectief schuldgevoel tegen
over de vader omdat ze aan de
kant bleven. Ze hadden willen
zeggen dat ze niet durfden te
springen, maar omdat ze niet voor
die angst uit durfden te komen
grepen ze onbewust het feit
aan dat het jongetje al dreef en
zeiden ze: 'het hoeft niet meer',
een alibi voor hun eigen passief
gedrag'.
'Paalsyndroom'
Volgens Douze is er hier sprake
van een 'paalsyndroom', waarbij
men bij confrontatie met een be
paalde crisissituatie stokstijf blijft
staan en niet tot handelen in
staat is, een soort bewustzijnsver
nauwing. Bij omstanders van een
verdrinking, au to-ongelukken enz.
kan ook sprake zijn van wat Dou
ze noemt het 'telefoonsyndroom'.
Zich geen raad wetend met zijn
houding (hard weghollen of niet)
rent men dan maar naar de tele
foon om de politie en de ambu
lance te bellen. Dan heeft men
het idee dat men toch geholpen
heeft en een alibi om het aan de
kant blijven te vergoelijken.
'Zo kan het gebeuren dat de poli
tie soms drie, vier keer wordt
gebeld voor één verdrinkingsgeval'.
In feite is dat 'telefoonsyndroom'
(oom agent bellen) van volwasse
nen te vergelijken met de reactie
van een vijfjarig kind dat zijn
Internist: Vooral
mensen in uniform
wagen de sprong...
driejarig broertje in het water
ziet vallen en dan naar huis rent
om hulp. Hulp in feite niet voor
het verdrinkende broertje maar
hulp voor het oudere kind, dat
met de situatie gewoon geen raad
weet.
Meer zelfonderzoek
Dit soort paniekerige situaties, die
het slachtoffer van de wal (nog
verder) in de sloot zou kunnen
brengen, zouden kunnen worden
voorkomen wanneer men wat
meer aan zelfonderzoek ging
doen, aldus Douze. 'De mensen die
bij een incident aan de kant ble
ven staan zouden zich naderhand
moeten afvragen waarom zij nu
eigenlijk zo reageerden. Een kri
tisch zelfonderzoek, waarbij men
niet bang zou moeten zijn om bij
zichzelf angst te onderkennen,
zou zeer verhelderend kunnen
werken. Bij een volgende crisissi
tuatie zou men dan niet in paniek
hoeven raken maar kunnen zeg
gen: 'ik kan dit niet aan, ik ben
bang' en dan zou men kunnen
doorlopen. Dat is beter voor ie
dereen, ook voo^ het slachtoffer.
Angst, bang zijn is geen schande.'
Douze is er van overtuigd dat
'angst-voor-angst' de belangrijkste
oorzaak is voor het soms vreemde
gedrag van omstanders bij onge
lukken etcetera. Sensatiezucht,
onverschilligheid, 'geen-nat-pak-
halen', dat zijn vaak evenzovele
alibi's om de angst te verdringen
of het zijn bijkomende factoren.
Niet onverschillig
Douze: 'Het komt, dacht ik, zel
den voor dat iemand volmaakt
onverschillig toeziet hoe iemand
anders verdrinkt. Vergeet niet dat
er aan het redden van een dren
keling wel degelijk risico's zijn
verbonden. Een keer hebben we
een geval gehad van een jongetje
dat vedronk in een ondiepe sloot
waar een volwassene hoogstens
tot aan zijn knieën in verdween.
Dat was misschien wel een geval
van bang zijn voor een vieze
broek. Maar dat zijn uitzonderin
gen. Zo erg slecht zijn de mensen
nu ook weer niet'.
Ook de dagelijkse portie ellende
die via de beeldbuis en andere
massamedia afkomt kan op de
mensen een afstompend effect
hebben, waarbij men in werke
lijkheid optredende crisissituaties
als het ware door de bril van de
nootjesetende televisiekijker ziet
en niet als echt ervaart. Maar het
't.v.-effect' moet niet worden over
dreven.
'Verzorgd zijn'
Wellicht wel een belangrijke, aan
deze tijd gebonden, factor is de
omstandigheid dat onze westerse
samenleving erop gericht is zo
min mogelijk risico te lopen on
der het motto: verzorgd-zijn-van-
de-wieg-tot-het-graf. Eventuali
teiten, ziekte, tegenvallers worden
allemaal zoveel mogelijk uitge
bannen. Gevolg: men durft geen
risico meer te lopen, zeker niet
onverwacht. Geen risico om te
verdrinken, een longontsteking op
te lopen etcetera.
Douze: 'We bestaan liever hon
derd jaar als een soort kasplantje
dan dat we vijftig jaar echt leven.
Iedereen is overal tegen verze
kerd, tegen alle mogelijke risico's.
Je hebt zelfs een levensverzeke
ring, waar je pas lol van krijgt als
je na een lang leven dood bent
'Paniek'
Het bevreemdt Douze dat onze
maatschappij in principe anders
aankijkt tegen iemand die in pa
niek doorrijdt na het veroorzaken
van een ongeluk dan tegen de
omstander-die-aan-de-kant-blijft.
'De automobilist die doorrijdt
na een ongeluk is meestal be
vangen door eenzelfde soort pa
niek als de man-aan-de-kant.
Angst om met ellende geconfron
teerd te worden speelt ook bij
hem een belangrijke rol. Toch is
hij strafbaar, terwijl de man aan
de kant dat niet is, terecht niet'.
Pikant is tenslotte zijn constate
ring dat met name in uniform
gestoken lieden drenkelingen na-
springen. Politiemensen doen dat
uiteraard ambtshalve, maar ook
militairen, PTT-bestellers en an
dere in uniform gestoken functio
narissen steken verhoudingsgewijs
vaak de reddende hand toe: 'Men
voelt zich kennelijk aan het uni
form verplicht om niet werkeloos
toe te zien. Het uniform heeft
vermoedelijk een soort etikette
ringseffect. En vergeet niet: die
mensen hebben vaak een EHBO-
cursus gevolgd en ook dat kan
vaak in concrete situaties een;
enorm zelfvertrouwen geven'.
Nieuwe boeken
'Partijstellingen' door C.H.O.'D.
Alexander. Uitg. Hollandia te
Baarn. 182 blz. Prijs 16,90. en 'Het
schaakspel' door 11. Golombek. 282
blz. Prijs ƒ22,50.
Spits en origineel zijn de kwalifica
ties die je door het hoofd schieten
bij het bekijken van de partijstel
lingen, die Hugh Alexander bijeen
heeft gebracht. Bij een eenvoudig
bekijken van de stellingen kan het
overigens niet blijven, want
Alexander schotelt een aantal pro
blemen voor, die ook zeer ervaren
schakers in het stof deden bijten.
Uitgangspunt van de inmiddels
overleden Engelse schaakmeester
was een boek te schrijven alleen
voor tijdverdrijf honderd
schaakpuzzles om op te lossen, als
je het kon. Om de beginner op het
goede spoor te zetten geeft hij eerst
een inleiding over de fundamentele
elementen van taktiek en kombina-
ties. Daarna geeft hij na elke serie
van tien stellingen een paragraaf
met aanwijzingen voor degenen die
zijn vastgelopen en vervolgens de
oplossingen. In het laatste deel van
het boek kan de lezer zich zelf
testen aan de hand van resultaten
die door een aantal Engelse top- en
clubschakers zijn behaald. Bij het
verzamelen van de stellingen heeft
Alexander geput uit de rubriek, die
hij jarenlang voor de Sunday Ti
mes heeft verzorgd. Minder onder
houdend, maar ook geheel anders
van aard is 'Het schaakspel' van
Harry Golombek. Deze drievoudige
kampioen van Engeland heeft ver
scheidene schaakboeken geschre
ven. Zijn bekendste theorieboek is
'Het schaakspel', dat de uitgever
dan ook prompt voorziet van de
ondertitel: 'Een compleet overzicht
van het schaakspel in al zijn facet
ten'. Hoewel het duidelijk gaat om
een beknopte uiteenzetting van het
schaakspel en wel voor begin
ners moet worden gezegd dat
deze inleiding helder en instructief
is. Opening, middenspel, kombina-
ties, strategie en eindspel komen
om de beurt aan de orde en met
een paar opmerkingen over de ge
schiedenis van het schaakspel en
het toernooischaak wordt het boek
afgesloten. Vanaf 1954 toen het
Werk zijn eerste druk beleefde, zijn
er meer dan 300.000 exemplaren
van verkocht.
Jde Bruyn
te Leiden
Praktijk hervat
A. van Luijk
HUISARTS
Praktijk hervat
Wasstraat 2a,
Hoek Zouterwoudsesingel.
Spreekuur ma. t.m. vr.
1-2 uur
Tel. 22522.
Spreekuur wijkgebouw
'IreneDriftstraat 49,
ma. t.m. vr. 8-9 uur.
Voor DIREKT
GEVRAAGD:
accurate
magazijn
bediende
in bezit van
Rijbewijs BCDE
Boven 30 jaar.
enkele
bekwame
chauffeurs
Rijbewijs BCDE.
Boven 23 jaar.
bijrijders
c.
18-20 jaar.
TRANSPORTONDERX.
D. JONKER,
Industrieweg 7,
Zoeterwoude-Rijndijk.
Telefoon 071-99215.
De krant brengt u
uitgebreid op
de boogte van bet
wereldgebeuren.
En belpt u vóór 't
zelfde geld aan een
nieuwe auto,
een prima restaurant
of een tweedebands
fiets. Ziet u nou wel
dat u 'm
niet missen kunt?
Bon voor inlichtingen
Naam:.
Adres:
Plaats:.
C.N.V.- Antwoordiir. 1096 Utrecht.
woonruimte aangeboden
Zoekt u naar kamers of
ges en div. andere
woonruimten of kantoor
ruimten, kom dan naar
het kamer- en etagebe-
middeiingsbedrijf 'CEN
TRUM' op woensdag, don
derdag en zaterdag a.d.
van Baerlestr. 24, Den
Haag. tel. 070-654778.
Steeds van 11.00-18.00
uur. HL5
Informatie en bemidde
ling bejaardenpensions,
serviceflats etc. (Bejaar
denzorg), Noordeinde 38,
Den Haag, tel. 070-654259.
Tussen 10 en 12 of 17 en
20 uur.
HL5
woonruimte gevraagd
VRIJE ETAGES, flatwo
ningen en eengezinswo
ningen eventueel met
overname huisraden en
stoffering tot en met
10.000,-. Kamer- en eta-
gebemiddelingsbedri j f
'Centrum', Van Baerle-
straat 24, Tel. 654778
Noordeinde 38, Den Haag.
tel. 070-607101.
HL6
Uw flatwoningen, villa's
bungalows, kantoor
ruimten en etages wor
den snel verhuurd of ver
kocht door kamer- e
etagebemiddelingsbedrijf
•CENTRUM. B.V., op
woensdag, donderdag
zaterdag a.d. van Baerle-
straat 24, Den Haag, telef.
070-654778. Steeds van
11.00-18.00 uur. HL6
onderhoud en reparatie
Vrijblijvend prijsopgave,
behang-, wit- en schilder
werk. Gedurende de win
termaanden 20 pet. kor
ting. Gebr. Heystek, L. v.
Meerdervoort 392, Den
Haag. tel. 336502.
HL9
Gebroken RUITEN, GLAS
IN LOOD REPARATIES
worden door mij met
spoed hersteld. Glasrepa
ratiebedrijf D. Galjaard.
De Sitterlaan 76, Leiden.
Telefoon 071-32916.
HL9
PARAPLU-REPARATIE
(ook opvouwbare),
WANDELSTOKKEN, IN-
VALIDESTOKKEN. RUB-
BERDOPPEN. Reparaties
worden alleen aan de zaak
aangenomen. Paraplu
magazijn Van Oerle,
Haarlemmerstraat no. 95.
Leiden. Tel. 071-23458.
HL9
meubilair en huisraad
Bankstellen met 5 j. ga
rantie op het binnen
werk. normale prijs
1350,- voor 695,-. Ver
der talloze mogelijkheden
tegen de scherpste prij
zen b.v. zeer fraai hoek-
bankstel in ribkord
795.-
LUNSTROO-MEUBELEN
B.V.. Industriegebouw,
Oostzeedijk 234, R'dam,
010-129038. Hoefweg 129,
Bleiswijk 01892-5188 dl
t.e.m. za. 10-17 uur. Vrij
dag tot 21 uur.
HL12
Discount-House blijft een
goedkoopte-eiland van be
tere woningtextiel, tapij
ten, meubelstoffen, dekens
(ook coupons). Koeleman,
Willem de Zwijgerlaan
111. Den Haag. Tel. 070-
54.20.30. Zaterdags tot 6
uur geopend.
HL12
HEUGAFELTTEGELS alle
kleuren, direct uit voor
raad leverbaar. Gemakke
lijk zelf te leggen. Tijde
lijk Stanleymes cadeau
bij aankoop van min.
tegels.
SMITS Woninginrichting,
Mare 98 en Vrouwen-
steeg 9, telefoon 23913.
HL12
TE KOOP diepvrieskisten
met 5 jaar garantie, 10
tot 30 pet. korting. In
houd: 200 1. 550.- 300 1.
700.- 420 1. 825.- 600
1. 1025 - Prijzen incl. 16
pet. BTW. Uit voorraad le
verbaar. Inhoud verze
kerd. Inl. Weber Koel
techniek, Hoofdstraat
110, Leiderdorp. Tel. 071
31726.
HL12
GEMEENTE LEIDERDORP
Binnenkort wordt in Leiderdorp een weekmarkt ingesteld. Deze markt
zal plaatsvinden in een gedeelte van de Hoofdstraat nabij de Her
vormde Kerk op donderdag van 8.0014.00 uur.
Belangstellenden voor een vaste standplaats kunnen tot en met 14
april inschrijven voor de volgende branche's:
standplaatsen
aantal
AARD. GROENTEN EN FRUIT 3
FRUIT 2
ZUIVEL 2
KOEK EN BANKET 2
SNOEP 1
VIS 2
WASART. EN COSMETICA 1
DIERENBENODIGDHEDEN 1
BLOEMEN 1
PLANTEN EN/OF CACTUSSEN 1
NOTENKRAAM 1
STOFFEN 2
CERAMIEK EN/OF HUISH.ART. 2
TASSEN EN/OF LEDERWAREN 1
DAMESCONFECTIE 1
BONNETERIE 1
BOEKEN EN TIJDSCHRIFTEN 1
ANTIEK 1
SCHOENEN 1
PATAT-FRITE'S 1
DIVERSEN 4
TEXTIEL 6
TWEE STANDWERKERSPLAATSEN.
De inschrijving dient te geschieden op een aanvraagformulier dat op
telefonisch verzoek wordt toegezonden. (Gemeentehuis, tel. 071-33941,
toestel 24).
Alle in het verleden gerichte verzoeken om het verkrijgen van een
standplaats dienen te worden herhaald op bovengenoemd aanvraag
formulier.
Da in 1974 gehouden examens brachten ons 1233 geslaagde
kandidaten voor het associatie-examen
Onder deze geslaagde kandidaten bevonden zich 185 cursisten van het
rayon Den Haag.
Nieuwe cursussen opleidende voor het examen december 1975 vangen aan
woensdag 16 april.
Inl., prosp. en inschr. maandag t/m vrijdag van 9-5 en van 7-9 uur aan
ons lesgebouw
SWEELINCKPLEIN 46 TEL. 333880
Leech-Jordan
Gebruik en misbruik
Twee deskundigen
met veel ervaring, een
geestelijke en een psy
choloog, vertellen wat
iedereen van drugs
zou moeten weten. Tal
van feiten die klare
taal spreken.
De diverse aspecten
van drugmisbruik.Het
sociale euvel. De pre
ventie-mogelijkheden.
De behandeling van
drugverslaving. Met
adressen voor hulpver
lening.
Vertaald en bewerkt
door Drs. T. P. Kits
en Drs. J. Euwema
112 blz. ƒ12,50
Verkrijgbaar in do
boekhandel.
ZOMER KEUNING
WAGENINGEN
In 1974 slaagden bij ons 2422 leerlingen n.l. 1233 voor P.D.; 584 voor M.B-A,;
557 voor S.P.D./M.O. en 48 voor Acc. A/C.
Op de woensdagen 2 en 9
april van 10-16.30 uur or
ganiseren wij een grote
voorjaarskleddngbeurs
waar goede kleding, boe
ken en speelgoed bene
den 5,- verkocht worden
t.b.v. Ontspanning Ge
handicapte Jeugd. Tevens
kleine voorraad exclusie
ve kleding tegen horere
prijzen. Comité Algemene
Kledingbeurs, Westeinde
177, Den Haag. Tel.
55.00.58.
HL15.
LET OP ons nieuwe
adres. Caravan im- en
export Walter Kloostra,
rechtstreeks van de fa
briek naar de particuliere
verkoop van de oersterke
en solide Elizabeth tour-
en stacaravans met di
verse slaapkamers, nu nog
grote winter kortingen,
inruil en gehele financ.
mogelijk. Camping plaat
sen door geheel Europa
aanwezig. ZESTIEN HO
VEN SEKADE 521 - 340 -
186. tel. 153589-650217
R'dam-Overschie.
auto's en aiitobenodigdheden
Off. Peugeot- en British Leyland
sub-dealer
Door inruil verkregen
PEUGEOT 504 rood, 38.000 km 1973
PEUGEOT 504 groen, 68.000 km 1971
PEUGEOT 504 grijs, 60.000 km 1973
PEUGEOT 404 beige break 57.000 1970
PEUGEOT 404 wit, 98.000 km 1972
PEUGEOT 304 beige 43.000 km 1972
PEUGEOT 304 rood, 48.000 km 1972
PEUGEOT 104 rood, 35.000 km 1973
AUSTIN MINI Citroen, 14.000 km 1974
VOLKSWAGEN 16 TL beige. 65.000 km1968
Automatic
CITROEN AMI 8 geel, 50.000 km 1971
Deze wagens worden geleverd met schriftelijke
BOVAG-garantie.
Fa. VAN VLIET &v. d. GOES
Voor inl. tel. 01742-2423.
Showroom: Noordweg 34C, Wateringen.
Vrijdag geopend tot 21.00 uur.
HL16
DATSUNS2
AUTOBEDRIJF BROERTJES
SASSENHEIM 02522-12921
kunst en antiek V
Wij vertrekken 10 april.
Dan moet onze kamer
leeg zijn, die nu vol an
tiek staat, o.a. koperen
lampjes v.a. 15,- tinnen
borden 10,- lepelrek
20,- mahonie en eiken
tafel Prachtige klokken
v.a. 35,- ook de smalle
harp en brede bloem
slingerklokken. Miniatu
ren 10,- zeer veel kope
ren kannen en schalen
35,- koffiemolens 35,-
grote hangolielampen en
kandelaars 20,- blakers
10,- enz. enz. Iedereen
welkom van 1-10 uur 's
avonds Toulonselaan 10,
Dordrecht ook op zondag
tel. 078-30376.
lessen en kiubs
BEVOEGDE DOCENTEN
V.W.O., HAVO, MAVO
Huiswerkopleiding, bijles
sen, privé-opleidingen. In
elk stadsdeel en randge
meenten. Comb, van Le
raren MO. tel. 070-
23.17.17.
foto, film en optiek
INKOOP - INRUIL
TAXATIE
Tevens voor nieuw ver
koop tegen de meest
scherpe prijzen, o.a. Mi
nolta, Canon, Nikkon,
Leitz, Zenit enz. Elke
donderdag avondverkoop
PROFOTO, Loosduinse-
weg 687, Tel. 325418.
Vlierboomstraat 461. Tel.
231177, Den Haag.
HL28
diversen
LAAT NU UW GRASMA
CHINE SLIJPEN EN NA
ZIEN. Korte levertijd. Kip
pengaas, harm, gaas, afr.
palen en alles voor uw
.tuin en gazon. W. P. Hart-
rijk, Nieuwe Beestenmarkt
7-11, Leiden. Telef. 26627.
HL31
WASSERIJ 'OZON' voor
uw was, chemische reini
ging, partijen jassen,
overhemden, overalls,
kledingreparatie, stoppa
ge, suèdereiniging, enz.
Vraagt inlichtingen. Tel.
22675.
HL31
