Drama's bij vlucht
uit Da Nang
Burgeroorlog
Angola dreigt
Sadat alsnog bereid
tot Sinaï-akkoord
Moskou biedt Portugal
economische steun
fhsiiisiil
fll=lll£\ll
illSlllSllI
fllsilislll
Portugees minister waarschuwt
li
Minister Pronk
bezoekt Soedan
Suezkanaal op 5 juni open
Lawine kost
acht levens
in Karinthië
Ernstige brand
in kerncentrale
Britse vissers
blokkeren havens
Iran en Irak waken
samen over de Golf
Nieuwe boeken
Koerdenleider naar
Iran uitgeweken
Paasboodschap
TROUW/KWARTET DINSDAG 1 APRIL 1975
BUITENLAND 5
LISSABON/LOEANDA (Reuter, UPI) De Portugese minister
voor overzeese gebiedsdelen Antonio de Almeida Santos heeft ge
waarschuwd dat in Angola een burgeroorlog dreigt. Ondanks het
akkoord dat de drie bevrijdingsbewegingen in Angola eind vorige
week sloten zijn in het paasweekeinde nieuwe vijandelijkheden
uitgebroken.
In totaal zijn de afgelopen week bij
de troebelen ten minste tweehon
derd mensen om het leven geko
men, zo heeft Agistinho Neto laten
weten. Neto is voorzitter van de
Volksbeweging voor de bevrijding
van Angola (MPLA), één van de
drie bevrijdingsbewegingen in het
land. Neto sprak tijdens een pers
conferentie in Lissabon, op doorreis
naar Nederland. In Lissabon heeft
hij gepraat met eerste minister Vas-
co Goncalves. Gisteravond kwam
Neto op Schiphol aan, waar hij
verder geen verklaringen heeft af
gelegd.
Neto legde de verantwoordelijkheid
voor de vrijandelijkheden van de
afgelopen week geheel op de schou
ders van het Nationale front voor
de bevrijding van Angola (FNLA)
dat onder leiding staat van Roberto
Holden. Het FLNA krijgt uitge
breide steun van president Mobutu
van Zaire, waar het FNLA ook haar
basis heeft. Neto beschuldigde het
FNLA ervan tesamen met blanken
voortdurend aanvallen te doen op
troepen van zijn eigen beweging
om een burgeroorlog uit te lokken.
Neto gispte verder Portugal omdat
dit land tijdens de vijandelijkheden
niet heeft ingegrepen. Er zijn nog
steeds 25.000 man Portugese troe
pen in Angola. Deze moeten vol
gens plan februari volgend jaar
worden teruggetrokken maar mi
nister Almeida Santos heeft laten
doorschemeren dat de mogelijkheid
bestaat dat ze langer zullen blijven.
Volgens een officiële Portugese
woordvoerder hebben de bevrij
dingsbewegingen nog steeds geen
krijgsgevangenen vrijgelaten, zoals
was afgesproken.
Samenzwering
De regering van de vroegere Portu
gese kolonie Guinee Bissau heeft
een aantal personen gearresteerd
die van plan waren de leiders van
het land te vermoorden. De gear
resteerden zullen op beschuldiging
van hoogverraad voor een militaire
rechtbank worden gebracht. Bij de
gearresteerden zijn acht voormalige
officieren die onder het koloniale
bewind aan de kant van de Portu
gezen hebben gevochten. De sa
menzwering zou ook bedoeld zijn
onafhankelijkheid van de Kaapver -
dische eilanden te voorkomen. Deze
eilandengroep ligt voor de kust van
Guinee Bissau. Ln Dar-es-Salaam
zijn dit weekeinde besprekingen
begonnen tussen de bevrijdingsbe
weging voor Moazambique (Freli-
mo) en de Portugese regering om de
puntjes op de i's te zetten bij de
regeling van de onafhankelijkheid
voor Mozambique.
Deze moet in juni van kracht wor
den. Volgens de Portugese krant O
Seculo zou ook in Mozambique een
complot ontdekt zijn. De samen
zweerders zouden het plan hebben
gehad wapens uit kazernes te stelen
en een landing .uit te voeren.
Zuidvietnamese vluchtelingen uit Da Nang laden voorzichtig hun schamele bezittingen uit na aan
komst in 'veilige haven'.
CAIRO/JERUZALEM (UPI, Reuter, AP) President Sadat van
Egypte heeft zaterdag vriend en vijand verbaasd met een opmer-
kelijk gematigde rede waarin hjj ten eerste de heropening van het
Suezkanaal op 5 juni aankondigde en ten tweede de mogelijkheid
openliet voor een nieuwe poging om over de Sinai tot overeenstem
ming te komen alvorens de conferentie in Genève bijeen te roepen.
Verder kwam hij de Israëlische te
genzin om een PLO-delegatie in
Genève te ontmoeten belangrijk te
gemoet door voor te stellen dat er
voor Genève één delegatie namens
de Arabische Liga wordt gevormd.
Een ander belangrijk element van
zijn toespraak was zijn aankondi
ging dat Egypte het mandaat van
de VN-buffermacht dat op 26 april
afloopt met drie maanden zal ver
lengen.
'Ik geloof niet dat we in een situa
tie zijn gekomen die ons oproept
tot woede', aldus Sadat. 'Zij maakt
alleen diegenen woedend die de
woede als enig middel hebben om
hun gevoelens te verlichten. Wij be
horen niet tot diegenen'.De be
slissing om het Kanaal te herope
nen in Israël altijd beschouwd
als een bewijs dat Egypte niet op
oorlog uit is zal stellig enthousi
asme in Egypte veroorzaken omdat
deze waterverbinding het verarmde
land ruim een miljard gulden per
jaar aan tolgelden zal opleveren.
Reactie
De Egyptische minister van voor
lichting, Achmed Kamal Aboel
Magd, heeft zaterdag bekendge
maakt, dat Israëlische schepen
geen gebruik zullen mogen maken
van het Suez-kanaal, wanneer deze
waterweg op 5 juni heropend
wordt.
De Egyptische minister heeft er
niet bij gezegd, of ook Israëlische
Spanning
Straaljagers en helikopters van het
Portugese leger vlogen het afgelo
pen weekeinde voortdurend boven
j Loeanda, waar de spanning eerder
toe- dan afnam. Portugese militairen
I patrouilleerden samen met man-
schappen van de Nationale unie
voor de totale bevrijding van Ango-
j la (Unlta), de derde bevrijdingsbe
weging van het land. Unita was de
eerste bevrijdingsbeweging die na
de staatsgreep in Portugal een ak
koord sloot met de nieuwe regering.
Met de afgezette regering van eer-
ste minister Caetano zou zij echter
gecollaboreerd hebben.
Volgens de Portugese televisie zijn
het afgelopen weekeinde vijfhon-
derd strijders van de FNLA (de
j door Zaire gesteunde beweging)
Loeanda binnengetrokken. Daarmee
i zijn zij in aantal veel sterker dan
de twee andere bevrijdingsbewegin
gen ln de hoofdstad, wat de kans op
nieuwe explosies van geweld ver
groot.
Bestorming
Een grote menigte Angolezen pro
beerde gisteren het hoofdkwartier
van de FNLA in Loeanda te bestor
men maar militairen slaagden erin
hen op een afstand te houden. Tus
sen de demonstranten, meest aan
hangers van het MPLA, en het
FNLA-gebouw, vond een korte
schotenwisseling plaats. Er is geen
melding gemaakt van doden en ge
wonden.
Het bestand dat eind vorige week
na bemiddeling van de Portugese
minister van buitenlandse zaken
Melo Antunes tot stand kwam is
ook anderszins niet nagekomen.
(ADVERTENTIE)
KLAGENFURT (AP) Op tweede
paasdag heeft kort voor midder
nacht in Mallnltz, in de Oostenrijk
se provincie Karinthië, een lawine
I zich op een bungalowpark gestort.
Daarbij kwamen acht mensen om
het leven. De bungalow was ëin-
j gendom van de vakbond voor
bouwvakarbeiders en diende als va
kantiehuis voor leden van deze
bond. Er zijn zeven mensen uit de
bungalow gered.
Sinds december zijn 34 mensen bij
lawines in Oostenrijk om het leven
gekomen.
ZWARE SNEEUWVAL
Duizenden Paas-vakantiegangers
zijn maandag bij de terugkeer uit
Italië, Oostenrijk en Zuid-Tirol als
gevolg van sneeuwlawines en -ver
stuivingen in de sneeuw blijven
steken. Over een lengte van bijna
400 km in rechte lijn waren in de
Alpen vele uren lang, met uitzon
dering van de Reschen-passen alle
noord-zuid-verbindingen geblok
keerd.
Verscheidene Alpendalen waren
volkomen van de buitenwereld
afgesloten. In Oost-Tirol en in
delen van Karinthië is sinds 40 jaar
niet meer zo veel sneeuw gevallen.
Ook in Frankrijk zijn Alpen en
Pyreneeën dik ondergesneeuwd.
Van een verslaggever
SCHIPHOL Minister Pronk van
ontwikkelingssamenwerking is gis
terochtend naar Soedan vertrokken
om daar met de Soedanese regering
besprekingen te voeren over de be
steding van de ontwikkelingshulp
die Nederland aan Soedan geeft.
Nederland heeft Soedan voor 1975
een bedrag van ongeveer 25 mil
joen gulden ter beschikking ge
steld. Het land behoort hiermee tot
de landen, die Nederland als con-
centratieland beschouwt.
Minister Pronk verwacht, dat de
Nederlandse hulp het best besteed
kan worden aan de ontwikkeling
van de landbouw en de transport
mogelijkheden, zoals de aanleg van
wegen. De heer Pronk vermoedt,
dat men voor beide projecten een
beroep zal doen op Nederlandse
deskundigen. De minister zal tij
dens zijn reis ook een bezoek bren
gen aan Zuid-Soedan, waar de bur
geroorlog tussen Noord- en Zuid-
Soedan werd uitgevochten.
De Oegandese president Idi Amin is
gisteren onverwacht in de Soedane
se hoofdstad aangekomen en heeft
tegen de pers gezegd, dat hij be
sprekingen gaat voeren met presi
dent Nimeri over 'aangelegenheden,
die beide landen aangaan'.
ATHENS, Alabama (Reuter) Een
brand in Amerika's grootste kern
energiecentrale heeft nieuwe twij
fels gewekt over de betrouwbaar
heid van dit soort installaties. De
brand woedde ruim een week gele
den in een kabelgoot onder de
controlekamer van een tweeling-
centrale in Athens, Alabama, Ver
scheidene veiligheidssystemen wer
den daardoor uitgeschakeld.
Volgens een bericht in het Britse
zondagablad de Observer, zou onder
andere het noodkoeldngssysteem
buiten werking zijn geraakt dat het
smelten van de zwaar radio-actieve
reactorkern moet voorkomen wan
neer het koelwater uit de reactor
verloren gaat. Dit zou gemerkt zijn
toen een operateur dit noodsysteem
na het stoppen van de reactor in
werking probeerde te stellen omdat
volgens zijn instrumenten het wa
terpeil in een reactorvat daalde.
Gelukkig daalde het peil niet zo ver
dat de kern inderdaad droog kwam
te staan. Anders zou dit het ernstig
ste reactorongeval uit de geschiede
nis van de kernenergie hebben op
geleverd.
De reactor in Athens is van het
kokend-watertype, waarvan er in
Nederland een heel kleine in
Dodewaard staat. De Amerikaanse
Nucleaire reglementeringscommis
sie (NRC) heeft de elektriciteits
maatschappijen opgedragen, het
ontwerp van muren eri vloeren van
controlekamers opnieuw te be
kijken met bijzondere aandacht
voor brandgevaar.
Tegen concurrerende
import
LONDEN Met binnenvaartuigen
zijn Britse vissers maandag een
blokkade begonnen van havens in
Schotland cn Engeland uit protest
tegen goedkope visinvoer.
Volgens de organisatoren nemen
1000 boten aan de blokkade deel van
ongeveer 30 havens. De blokkade be
gon tien dagen geleden op kleine
schaal, werd gedurende het paas
weekeinde opgeschort en daarna 'e-
intensiveerd.
Volgens een woordvoerder zullen
veerboten, reddingboten en schepen
voor de bevoorrading van de Schotse
eilanden niet worden gehinderd.
LISSABON (AP. Reuter) De
Sowjet-Unie heeft Portugal econo
mische steun aangeboden, zo heeft
de Portugese minister van arbeid,
majoor Jose Costa Martins, na een
bezoek van een week aan Moskou
bekend gemaakt.
De minister bevestigde ook dat pre
sident Francisco da Costa Gomes
en premier Vasco Goncalves zijn
uitgenodigd voor een bezoek aan de
Sowjet-Unie.
'In de bespreking met premier
Alexej Kosygin kwamen wij tot de
slotsom dat de hulp van de Sowjet-
Unie aan ons land moet worden
uitgebreid in een geest van samen
werking en wederzijds respect en
niet-inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van de beide lan
de', aldus Costa Martins.
'Kosygin stelde in het bijzonder
belang in de Economische proble
men van Portugal', zo voegde hij
eraan toe.
TEHERAN (UPI) Iran en Irak
hebben zaterdag verklaard, dat zij
hun betrekkingen zullen uitbrei
den. Zij hebben te kennen gegeven,
een gemeenschappelijk beleid te
formuleren ten aanzien van de Per
zische Golf.
In een gemeenschappelijk commu
niqué na een bezoek van vier dagen
van de Perzische premier Amir Ab
bas Hoveida, zeggen Irak en Iran,
dat het gebied van de Perzische
Golf vrij moet blijven van 'welke
buitenlandse inmenging ook'. Vol
gens het communiqué zal Irak
spoedig verscheidene Perzen vrijla
ten, die in Irak gevangen zitten.
Irak en Iran zullen ooi: hun econo
mische en culturele betrekkingen
uitbreiden.
Vrouw en dochter van
Hillary omgekomen
KATMANDOE NEPAL (UPI, Reu-
ter) De vrouw en dochter van
Sir Edmund Hillary, de Nieuwzee-
lander die op 29 mei 1953, met
de Sjerpa-gids Tenzing Norgay, als
eerste de top van de Mount Everest
bereikte, zijn maandag om het
leven gekomen 'oen ten noordoos
ten van Katmardoe een vliegtuig
neerstortte. In het vliegtuig zaten
nog drie inzittenden, die eveneens
omkwamen.
Eind verleden jaar hebben de
twee landen een overeenkomst
voor commerciële en economische
samenwerking ondertekend, maar
tot dusverre hebben de Russen
slechts contracten afgesloten voor
de aankoop van Portugese wijn en
amandelen.
Costa Martins maakte geen mel
ding van een Russisch verzoek om
havenfaciliteiten voor de Russische
koopvaardijvloot in Portugese ha
vens.
Navo
De Verenigde Staten zouden een
vervanging van de NAVO door een
Europees defensie-akkoord verwel
komen, zo blijkt uit een rapport
ladingen in nlet-Israëlische sche
pen geweerd zullen worden.
Britse, Amerikaanse en Franse mij
nenvegers werken al een jaar in
het kanaal. Men verwacht dat zij
eind april klaar zullen zijn met hun
werk. De in de Verenigde Staten
bestelde electronische navigatie ap
paratuur voor het kanaal zal bin
nen een maand in Egypte aanko
men.
De Suez Canal Authority heèft zijn
vroegere loodsen, die voor het me
rendeel werk hebben gevonden in
Afrikaanse en Europese havens, ge
vraagd naar Egypte terug te keren.
Schepen met een diepgang van
maximaal 38 voet en een laadver
mogen tot 100.000 ton zullen van
het kanaal gebruik kunnen 'maken.
De doorvaartrechten zullen 50 pro
cent hoger worden dan in 1967.
teneinde compensatie te bieden
voor de devaluatie van de dollar en
het gestegen prijspeil. Niettemin zal
het kanaal, aldus een functionaris
van de SCA nog een goedkope route
blijken.
van een commissie uit het congres.
Aan de overeenkomst zouden Por
tugal, Spanje, Griekenland en Tur
kije moeten deelnemen. Gezegd
werd dat de anti-Amerikaanse ten-
denzen die op het ogenblik in Grie
kenland en Turkije té bespeuren
zijn ook zouden kunnen opduiken
in Portugal en Spanje, zij het om
andere redenen. Daarom zou een
defensie-akkoord waarbinnen de
Amerikaanse invloed minder sterk
is een oplossing kunnen zijn.
Een Portugese woordvoerder heeft
gisteren gezegd dat het risico dat
Portugal uit de NAVO zal treden op
het moment overdreven wordt. 'Wij
heben er geen belang bij het
machtsevenwicht in de wereld te
verstoren'.
Vervolg van pag. 1.
Volgens goedingelichte westerse
kringen in Saigon zijn slechts on
geveer 20.000 van de naar schatting
100.000 man regeringstroepen erin
geslaagd met vliegtuigen en sche
pen uit Da Nang en omgeving terug
te trekken. Bij de achterblijvers
bevinden zich veel van de best
getrainde troepen van de regering
Thieu. Bij de val van de stad zijn
grote hoeveelheden materiaal in
handen van de WR-strijdkrachten
gevallen.
Muiten
Op twee schepen met vluchtelingen
uit Da Nang zijn Zuidvietnamese
militairen aan het muiten geslagen.
De Amerikaanse bemanning van de
'Pioneer Contender' was hierdoor
gedwongen zich in een hut te bar
ricaderen. waarna een ware orgie
van verkrachting, moord en plun
dering losbrak, zo hebben passa
giers verklaard.
De gezagvoerder van een ander
vluchtelingenschip de 'Pioneer
Commander' seinde nadat hij uit
Da Nang was vertrokken en dat hij
vreesde dat een aantal 'communis
tische saboteurs aan boord was
geglipt en dat zij zouden proberen
het schip te kapen. Er waren meer
dan vijfduizend mensen aan boord.
Vluchtelingen op de evacuatiesche
pen veriaarden dat vaak meer dan
een derde van de passagiers bestaat
uit gevluchte militairen, die zich
met geweld van een plaats aan
boord hebben verzekerd. Dat is te
gen de voorschriften, want er mo
gen alleen burgers met deze sche
pen mee.
In Cam Ranh grendelde militaire
politie de toegang tot de haven
voor militairen af. Maar de niet
meer gehoorzamende soldaten
slaagden erin door de afzetting te
breken en klommen aan boord van
vertrekkende schepen of vorderden
auto's waarmee zij zuidwaarts
vluchtten.
Onjuist
Een bericht dat de regering in Sai
gon om een bestand zou hebben
gevraagd teneinde de evacuatie van
vluchtelingen mogelijk te maken is
maandag door het ministerie van
buitenlandse zaken in de hoofdstad
onjuist genoemd. Het ministerie
verklaarde niets van een dergelijk
verzoek te weten. Westerse waarne
mers achtten het trouwens onwaar
schijnlijk dat de voorlopige revolu
tionaire regering erop in zou gaan
aangezien zij hiermee de regering-
Thieu in de gelegenheid zou stellen
haar door het offensief overrompel-
De analogen roman, roman van
niet-euclidische en symbolische
waren bergavonturen, door René
Daumal; uitgegeven door Meulen-
hoff in Amsterdam; 143 blz.; prijs
17.50.
Daumal hoorde bij de surrealisti
sche groep Le Grand Jeu en dit
boek werd door hemzelf een geeste
lijke autobiografie genoemd. In
symbolische vorm is de geschiede
nis van Le Grand Jeu terug te
vinden in het verslag van een klei
ne expeditie naar een analoge berg
in de Stille Zuidzee die zelden
zichtbaar of anderszins waarneem
baar is. Als het de expeditieleden
toch gelukt is de berg te beklim
men, blijkt dat de bewoners, dieren
en mensen, aan volstrekt afwijken
de wetten gehoorzamen.
Maatstaf, februari-nummer. Jaara
bonnement 45,Uitgeverij De
Arbeiderspers in Amsterdam.
In dit nummer boeiende gedichten
van F. Harmsen van Beek. J. P.
Guépin en C. Buddingh', verhalen
van Joop Waasdorp en Feng Meng-
Long, literair-historische bijdragen
van Jacques Waterman. Mario Praz,
Jaap Goedgebuure en Martin
Schouten (over Orwell en de poli
tieke impasse van de laatste jaren
zeventig), een politicologisch opstel
van Koen Koch (over De Verenigde
Staten en de Congo 19601964) en
de vaste bozige rubriek van J. B.
Charles Waarom daarom, waarin
hij zijn pleidooi herhaalt om het
lieveheersbeestje als symbool van
het leiderschap uit te kiezen in
plaats van de gebruikelijke adelaar
of leeuw. Het portfolio is deze
maand gewijd aan de letterkunste
naar Joh an Briedé. Letterkunste
naar in de beeldende zin dan. Brie-
dé maakte boekomslagen, affiches,
schilderde en tekende.
Uitgeverij Thleme in Zutphen heeft
TEHERAN (Reuter. UPI) De
Koerdische rebellenleider Moellah
Moestaf a Barzani, zijn twee zoons
Idris en Massoed en een groep vol
gelingen zijn vanuit Irak Iran bin
nengekomen, zo heeft een woord
voerder van de Koerden zondag ln
Teheran meegedeeld.
De regering van Iran heeft de
140.000 uit Irak gevluchte Koerden
die al in Iran zijn, tot 1 april de
tijd gegeven om te besluiten of zij
naar Irak terug zullen keren of in
Iran willen blijven. Volgens de laat
ste berichten hebben circa 20.000
Koerden Iran verlaten om zich
weer in Irak te vestigen.
De regering van Irak liet zondaga
vond weten dat de amnestie die zij
de opstandige Koerden heeft ver
leend. dinsdag afloopt en dat de
Iraakse strijdkrachten dan zullen
oprukken om 'de rebellen te
verpletteren.'
de militairen in veiligheid te bren
gen. Wel is de VVR bereid, maar
dat heeft zij al vaker gezegd, te
onderhandelen met een regering in
Saigon die nauwkeurig de vredes
akkoorden van Parijs naleeft. In
een verklaring werd gezegd dat
president Thieu's regering 'het
voornaamste obstakel is voor een
regeling van de politieke vraag
stukken in Zuid-Vietnam'.
Generaal Nguyen Cao Ky, voorma
lig premier en 'sterke man' in
Zuid-Vietnam van 1965 tot 1968,
heeft tegenover persvertegenwoor
digers in Saigon verklaard dat een
regeringswijziging een eind zou
kunnen maken aan het proces van
ontbinding in het land en dat door
onderhandelingen met 'de andere
partij' de strijd beëindigd zou kun
nen worden. Naar de mening van
Ky dient president Thieu onmid
dellijk af te treden om de weg vrij
te maken voor een nieuwe regering.
Alle problemen zijn terug te voeren
op het leiderschap. 'Wij hebben
slechte leiders', aldus Ky.
In Saigon hebben maandag onge
veer duizend boeddhistische monni
ken met een zitactie betoogd voor
aftreden van president Thieu. De
politie verbood de monniken een
mars door de stad tè maken, waar
na deze voor hun pagode op straat
gingen zitten. Er deden zich geen
incidenten voor.
Ongehoorzaamheid
De groeiende ongehoorzaamheid
aan de regering in Saigon werd
zondag gedemonstreerd door de
Zuidvietnamese bevelhebber in de
gevallen noordelijke provincies, lui
tenant-generaal Ngo Quang Tru-
ong. Volgens militaire kringen had
de president een helikopter ge
stuurd om de bevelhebber op te
halen en naar Saigon te brengen.
Deze weigerde echter mee te gaan
en bleef aan boord van het voor
Cam Ranh liggende schip, waarop
hij zijn hoofdkwartier heeft geves
tigd sinds de WR-troepen Da Nang
veroverden.
De vertegenwoordigers van de door
vier landen gevormde internationa
le controlecommissie zijn terugge
trokken van alle posten in Zuid-
Vietnam waar zij gestationeerd wa
ren om toezicht te houden op de
naleving van het volgens de Parijse
vredesakkoorden overeengekomen
bestand. Zij bevinden zich nu in
Saigoq. Een groot aantal Indonesi
sche waarnemers is naar Djakarta
teruggekeerd. De andere waarne
mers zijn Perzen, Polen en Honga
ren.
twee Nederlandse klassieken op- -
nieuw uitgegeven. Van Philips van
Marnix van St. Aldegonde een -
bloemlezing uit diens 'Den Byen-
corf der H. Roomsche Kercke'. De
Byenkorf verscheen voor het eerst
in 1569 en was bedoeld als een
satire op een pamflet van de room
se Franse kanunnik Hervet. De
Byenkojf imiteerde de stijl en opzet
van-Hervets werk en dat op zo'n
venijnige manier dat het tot in
deze eeuw een voor katholieken
moeilijk te verteren boek werd, dat
vele verweerschriften en reacties
opriep, de bloemlezing werd sa
mengesteld, van een uitgebreide in
leiding en noten voorzien door dr.
W. A. Ornee en drs. L. Strengholt.
Prijs 15.50.
Naaman prinche van Syrien is de
tweede heruitgave in de serie Klas- 1
siek Letterkundig Patheon van
Thieme. Het is een uitgave van een
rederijkersspel uit de 16e eeuw,
maar het gehavende manuscript
dat zich in de Koninklijke Biblio
theek in Brussel bevindt. Het stuk
is afkomstig uit een serie rederij-"
kersspelen van de Amsterdamse ka
mer de Eglantier en is misschien
ooit door dit rederijkersgezelschap
opgevoerd. De overgebleven stuk
ken tekst werden van een inleiding
ennoten voorzien door dr. W. M. H.
Hum melen en dr. C. Schmidt. Prijs
11.50.
Helnrich Heine, De Harzreis. Met
M. van Amerongen in het voetspoor
van de dichter. Uitgegeven ln de
serie Privé-domein van De Arbei
derspers in Amsterdam. Prijs
21.50.
In 1824 maakte een reis door de -•
Harz. Een romantische tocht om
twee redenen. De Harz geldt in
moderne reisfolders nog steeds als
een romantisch stukje Duitsland
(het ligt op het ogenblik op de
grens van belde Duitslanden) en
romantisch omdat Heine een typi
sche vertegenwoordiger van de
Romantiek was. Zijn reisverslag is
een uiterst leesbaar, kritisch ver
haal van het gebied waar hij door
heen reist en de mensen die de
steden, dorpen en het land bevol
ken. Dat zijn landgenoten net zo
dol waren op de scherpe pen van
Heine, merkte de redacteur van
Vrij Nederland Van Amerongen die
vorig jaar Heine's Harzreis nog een
keer overdeed. Heine's naam wordt
nog steeds niet met ere vermeid in
de Duitslanden en het kostte Van
Amerongen heel wat moeite ergens
een afgietsel van Heine te vinden.-
De Duitsers lijken het Heine nog
steeds kwalijk te nemen dat hij
hun voorouders belachelijk maakte.
Aan de andere kant proberen aller
lei groepen Heine als hun 19e
eeuwse voorloper op te eisen .Was
hij wel of niet een voorvechter van
de proletarische revolutie, of van
de moderne democratie?
Allebei de verhalen, de Harzreis
van Heine en die van Van Ameron
gen zijn zo leesbaar dat je ze a .li
ter elkaar uitleest. Waarbij hij Hei
ne vooral te genieten valt van zijn
geestige agressiviteit en bij Van
Amerongen van een goedgedocu-
men'eerde levens- en geschied
schrijving.
Drie pelgrims die tijdens het Heilig Jaar Rome aandoen luisteren
naar de paasboodschap van paus Paulus.
