Saoedi-Arabië uit teleurstelling dat eis niet doorgaat Oud-verzetsstrijders naar Hoornaar dat proef je! v extra ir zacht Oliemaatschappijen taven verkeerd \eeld van toestand' GOBLET Controle op belasting zal worden verscherpt (richten over nieuwe (stille) boycot niet bevestigd Koning Feisal zou beledigd zijn kamerlid PPR «hgenomen met pleidooi VVD KLM in VS in ongelijk gesteld JONCE JENEVER WENNEKER Politieagenten zouden flink schnabbelen Sigaren duurder ANWB bang voor fraude met deel drie Ei speelt rol bij PTT-protest School dreigt wachtkamer voor werklozen van later te worden Psychologen in Groningen moeten proef stoppen Reünie (en méér dan dat)dertig jaar na bevrijding Jevangenisstraffen oor jongerenbende Kamer akkoord met uitbreiden van leerplicht - LïW/KWARTET VRIJDAG 21 MAART 1975 BINNENLAND üen onze Haagse redactie HAAG De regering van Saoedi-Arabië betreurt het incident van de afgelaste reis van minis- der Stoel naar dat land 'ten diepste'. Saoedi-Arabië heeft dit via de gebruikelijke diploma te kanalen aan de Nederlandse regering laten weten. Dit deelde een woordvoerder van Buiten- dse Zaken in Den Haag mee. De woordvoerder wilde verder niets over de inhoud van Saoedi-Ara- Iche reactie zeggen, noch wilde hij ingaan op berichten van het ANP betreffende een dreigende hdelsboycot tegen Nederland als gevolg van deze affaire. gens het ANP is er kans op een naamde 'stille handelsboycot', zou de vorm kunnen krijgen de boycot die Iran ruim een geleden jegens Nederland toe- Officieel was er toen niets de hand, maar orders werden 'ns geannuleerd of uitgesteld en jbenodigde documenten voor de oer van Nederlandse produkten r-ilran werden niet afgegeven. De Lu van deze stille boycot van was toen de ontstemming van I Sjah over de behandeling die linkse studenten uit Perzië die hun ambassade in ons land hadden be zet. in de rechtszaal kregen: zij konden er hun grieven tegen de Sjah uiten. iijreede-Kamerlid Van der Hek over olie-crisis: onze sociaal-economische redactie !N HAAG 'De oliemaatschappijen hebben de regering tijdens oliecrisis een te zwart en dus verkeerd beeld van de werkelijk- dld voorgeschoteld. Zo udat niet zijn gebeurd dan zou zeer waar schijnlijk niet tot een distributie van de benzine zijn besloten'. Je 0, 11f Het ANP zegt uit betrouwbare maar overigens niet met name genoemde bronnen te hebben vernomen dat koning Feisal van Saoedi-Araië de afgelasting van het bezoek van mi nister Van der Stoel als een beledi ging zou beschouwen. Minister Van der Stoel zou in Saoedi-Arabië door koning Feisal ontvangen worden. In het Nederlandse bedrijfsleven heerst al enige bezorgdheid over de mogelijke gevolgen van de beslis sing van minister Van der Stoel. De Ballast-Nedam groep met name heeft in een telegram aan de mi nister haar vrees hierover al uitge sproken. Ballast Nedam voert al jaren opdrachten in de Arabische wereld uit. Momenteel probeert de ze aannemersgroep een opdracht voor de aanleg van negen vliegvel den in Saoedi-Arabië in de wacht te slepen. Met deze opdracht waarvoor Ballast Nedam de laagste Inschrij ving heeft gedaan, zou teen miljard gulden gemoeid zijri. De officiële cijfers over het handels verkeer tussen Saoedi Arabië en Ne derland tot nu toe liggen overigens veel lager. De Saoedi-Arabische im port uit Nederland bedroeg in 1974 112.3 miljoen gulden tegen 1661 miljoen in 1973. Als - het tot een handelsboycot tegen Nederland komt is het, volgens het ANP'overi gens niet uitgesloten dat andere Arabische landen daarin zullen vol gen. att PvdA-kamerlid drs. Arie van Hek noemt dit het belangrijk resultaat van de hoorzitting die Tweede Kamer deze week heeft om de oliemaatschappij- aan de tand te voelen over hun tijdens de crisis. Van der Hek )eèft destijds het initiatief geno- eijn om als parlement de oliemaat- lappijen te ondervragen. Andere rindingen van de heer Van der zijn: ®De Amerikaanse oliemaatschap- ot(en Chevron en Esso hebben ons asid tijdens de crisis botweg in de ik gelaten. Shell heeft meer voor land gedaan, maar het concern 1 er nog veel meer uit kunnen België heeft tijdens de crisis tJprm veel extra olie aangevoerd cregen. Dat kan niet anders dan de Westerschelde zijn aange- ïrd, zodat de olieboycot tegen land niet helemaal sluitend s. De hoorzitting heeft niet aande rwachtingen beantwoord. De Ka- irleden waren niet in staat (en Mlarschijnlijk wilden velen dat ook et) de oliemaatschappijen het ur na aan de schenen te leggen. !t te zwarte beeld dat de olie- |aatschappijen van de crisis heb- afgeschilderd blijkt volgens der Hek duidelijk uit de pro- (tiecijfers die tijdens de hoorzit- zijn verstrekt. Die cijfers ge- aan het begn van de crisis een lerpe daling te zien, maar hal- m een verslaggever u EN HAAG Het Kamerlid P. van orkum (PPR) is eigenlijk best öe genomen met het pleidooi van de euwe voorzitter van de WD om n onderzoek in te stellen naar de 1 (rmogensverhoudingen in Neder- nd. 'Het Kamerlid vraagt minister ljluisenberg een onafhankelijke nnmissie in te stellen. Maar, zo °%gt de heer Van Gorkum, dan moet e el bepaald worden dat die com- lissie bij haar onderzoek in prin- pe toegang heeft tot alle bedrijfs- h( oekhoudingen, banken en belas- ngregisters. Bovendien zal de immissie een openbaar verslag m haar bevindingen moeten doen, "«dus dr. Van Gorkum. verwege november 1973 alweer een een stijging die zich ononderbroken heeft voortgezet. Ondanks deze op gaande lijn hebben de oliemaat schappijen de regering positief ge adviseerd over de benzinedistribu tie. Uit de verantwoording die de regering achteraf over deze zaak heeft afgelegd blijkt niet dat de regering van deze opgaande lijn op de hoogte was. aldus Van der Hek. De conclusie ligt daarom volgens hem voor de hand: ofwel de rege ring heeft het parleement verkeerd ingelicht ofwel de oliemaatschap pijen hebben de regering verkeerd voorgelicht. 'Onzekerheid' De oliemaatschappijen zelf berie pen zich op de hoorzitting op onze kerheidsfactoren. De stijging zou in hun redenering net zo goed inci denteel hebben kunnen zijn. Daar staat volgens Van der Hek echter tegenover dat de oliemaatschappij en er duidelijk voordeel bij hadden een schaarste aan te praten, omdat zij zo goedkope voorraden konden vormen. Het PvdA-kamerlid zal bij de behandeling van de energienota de regering vragen stellen over de ze kwestie. Dat de Amerikaanse maatschappij- _n Chevron en Esso ons in de steek hebben gelaten blijkt volgens Van der Hek uit de Amerikaanse cijfers. De VS zijn voor zes procent afhan kelijk van ingevoerde olie. Tijdens de crisis daalde dit aandeel met zeventien procent. De via Chevron en Esso voor Nederland aangevoer de olie daalde echter met maar liefst 46 procent Shell kon voor honderd procent doordraaien omdat het voor de Nederlandse markt ex tra olie aanvoerde uit onder meer Iran, waardoor het feitelijk tekort in ons land opliep tot 35 procent. Shell had volgens Van der Hek meer voor ons land kunnen doen. Van een verslaggever SCHIPHOL De KLM is in Ame rika in het ongelijk gesteld door het hof van beroep in Washington. Zoals bekend had de Amerikaanse rijksluchtvaartdienst van de Neder- van der Stee du de paus (ADVERTENTIE) Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM Rotterdamse poli tieagenten zouden al verschillende jaren bijverdienen bij het bedrijf N.V. Motorkracht in Hoogeveen. De agenten zouden in hun vrije tijd voor dit bedrijf nieuwe vrachtwa gens naar klanten in Spanje rijden. Het personeel van Motorkracht heeft bij de directie van het bedrijf geprotesteerd tegen wat men noemt: 'beunhazerij'. Het personeel is tot dit protest overgegaan omdat voor de eigen werknemers steeds minder werk is. Het personeel is van mening, dat de directie de wagens door eigen werknemers door naar Spanje moet laten bren gen of als dat niet mogelijk is door de vele werkloze chauffeurs uit Hoogevee,n. Men heeft deze zaak ook aanhangig gemaakt bij de af deling Rotterdam van de Neder landse politiebond. Afdelingsvoor zitter C. G. de Bruin heeft zich gisteren direct tot de waarnemend hoofdcommissaris gewend. Politie agenten mogen alleen nevenfunc ties vervullen, die in het verlengde van hun eigen werk liggen en dan nog alleen met permissie van de korpsleiding. Het overtreden van het ambtenarenreglement vindt de heer De Bruin niet het ergste. 'Ik vind. dat het geen pas geeft om mensen in. een probleemgebied te beroven van werk', zo zegt hij. Hij wil dat. de korpschef de zaak uit zoekt.' Van een verslaggever ROTTERDAM De ANWB is zeer teleurgesteld dat de overheid post kantoren inschakelt bij het uitge ven van deel drie van het kente kenbewijs. Die methode biedt grote mogelijkheden tot fraude, aldus de ANWB. Want wie belet een louche auto handelaar een groot aantal post kantoren af te lopen en delen drie op te halen? Voor dit soort mensen betekenen die papiertjes handels waar. Een woordvoerder van de ANWB noemde het dan ook een verdrietige zaak dat minister Wes terterp zich 'blijkbaar' niet heeft gerealiseerd hoeveel tijd het zou kosten het nieuwe systeem in te voeren. De minister heeft zich vast geprikt op een datum en Iaat zich landse luchtvaartmaatschappij ge- eist dat de dienstregelingen zouden worden overlegd van de vluchten op de VS. Dat was de eerste stap van de VS om de KLM te muilkor ven, maar de maatschappij ging in beroep. Tot heden toe heeft de KLM zich verzet tegen de Ameri kaanse eisen. Op het hoofdkantoor van de KLM in Amstelveen had men gisteren nog geen commentaar. Het wach ten was op een verslag van een van de advocaten van de maatschappij waarin de overwegingen van het hof zijn neergelegd. Pas als die overwegingen zijn bestudeerd kan de KLM zich beraden over nader verweer. DEN HAAG Minister Van der Stee (landbouw) is gisteren in par ticuliere audiëntie ontvangen bij paus Paulus VI in Rome. De minis ter was in Italië voor besprekingen met zijn Italiaanse ambtgenoot over landbouwproblemen in de EG. EINDHOVEN De sigaren worden per 1 april ongeveer zes procent duurder. Sprietjes gaan één cent omhoog, senoritas twee cent en grote sigaren eveneens twee cent. De allerduurste categorieën kunnen drie of meer cent duurder worden. nu dwingen tol een noodgreep, al dus de ANWB. De woordvoerder zei het onbegrij pelijk te vinden dat de minister de postkantoren niet heeft geïnstru eerd om door middel van een her kenningsteken op de delen één en twee te voorkomen dat iemand zich voorziet van nel zoveel delen drie als hij of zij denkt nodig te heb ben. Door bet merken van de delen één en twee zou er tenminste enige controle zijn, aldus de ANWB. Op het ministerie erkent men dat er volgens de nu gehanteerde me- thode leemten ontstaan. Een woordvoerder van het ministerie gaf toe dat iemand met een foutief of vervalst kentekenbewijs nu de mogelijkheid heeft een deel drie te bemachtigen. Maar het opzetten van een handeltje ziet men op het ministerie niet zo gauw gebeuren. Wat zou men aan extra delen drie hebben, zo vraagt men zich op het ministerie af. Verder is er de com plicatie dat het erg moeilijk zal zijn de tekst (getypt door een amb tenaar van de PTT) te wijzigen Overigens wilde de woordvoerder van het ministerie het idee van een knipje, of een stempeltje op de delen één en twee wel doorspelen naar 'hoven'. De actiegroep van PTT-vrouwen demonstreerde gisteren opnieuw tegen de mogelijke overplaatsing van hun mannen naar het Noorden. Hun bezwaren brachten ze ditmaal tot uiting door Kamer voorzitter Vondeling (en alle leden van de Kamereen 'paasei' aan te bieden. Daar zat heel wat symboliek achter. Zie daarvoor de rubriek Dichtbij en Verder, pagina 5. Van onze onderwijsrcdactie UTRECHT De school dreigt de wachtkamer voor toekomstige werklozen te worden. Dat zei drs. M. J. Rood, voorzitter van de Nederlandse vereni ging van schooldecanen, gisteren in Utrecht. De verlenging van de leerplicht met één jaar per 1 augustus a.s. onder streept volgens de heer Rood deze functie van de school. Zij wordt hierdoor nog meer een soort opvangcentrum van jongeren, die geen werk kunnen vinden en vaak ook geen werk meer willen. Drs. Rood vond een versterking van het schooldecanaat van belang om iets aan dit probleem te kunnen doen. De hegeleiding bij de school- en be roepskeuze moet een normaal onderdeel van het schoolgebeuren zijn. Vol ledige erkenning van het decanaat ook door een goede rechtspositie is daarom hard nodig. (ADVERTENTIE) •n METZLER- bril: ieders oogmerk! Van een onzer verslaggevers GRONINGEN Er moet een eind komen aan het eigen bestuur dat in de subfaculteit psychologie al vijf en een half jaar. wordt toegepast. Dit heeft staatssecretaris Klein bij koninklijk besluit laten weten. Prof. dr. W. K. B. Hofstee heeft gedreigd af te treden als voorzitter van de subfaculteit. De zestienhon derd/studenten tellende subfaculteit heeft landelijke faam gekregen als koploper van de democratisering. De staatssecretaris keurt het expe riment thans niet ai op principiële gronden, maar op formele. Een ex periment moet namelijk de gehele bestuursstructuur betreffen. De psychologen, die inmiddels hun ge bouw demonstratief hebben bezet, hadden alleen een aanvraag inge diend met betrekking tot de subfa culteit en niet tot de vakgroepen. Op 7 april praat Klein met een universitaire delegatie. Aangezien de afwijzing definitief is, kan daar ten hoogste uitkomen dat er een nieuw experiment wordt aange vraagd. Vanmiddag is in de univer siteitsraad een motie te verwachten over deze zaak. 9 Van onze sociaal economische redactie - DEN HAAG De regering zal de controle op belastingontduiking verder verscherpen. Staatssecretaris Van Rooijen heeft dit giste ren in de Tweede Kamer meegedeeld. Met dè verscherpte controle is in 1972 een begin gemaakt. De belas tingdienst is gehergroepeerd. De controle richtte zich vooral op der den, als bron om de belastingbeta ler te controleren Een voorbeeld hiervan U het onderzoek naar ple ziervaartuigen. Een verzekerings maatschappij weigerde hieraan mee te werken, maar de rechter heeft de belastingdienst inhet gelijk ge steld. Er staan de belastingdienst met andere woorden geen hinder palen meer in de weg om op deze weg voort te gaan. Volgens, Van Rooyen heeft de ver scherpte controle vruchten afge worpen. af zal nooit precies na te gaan zijn wat het effect is op de ontduiking. Deze zomer komt er een nieuwe lichting controleurs in dienst Een onderzoek van de uni versiteit zal er wellicht ook toe kunnen bijdragen dat het euvel van de belastingontduiking verder kan worden nestreden. De staatssecretaris weigerde de op lossing' van de Kamerleden Joekes (VVD) en Van Dis (SGP), nl. de belastingdruk verlageri. Het ver band tussen belastingdruk en be lastingontduiking is volgens drs Van Rooyen niet eenvoudig te leg gen. Het blijkt bijvoorbeeld dat in landen met lagere belastingtarieven de ontduiking groter is. door Barend Mensen an een verslaggever [OTTERDAM Straffen van drie ot zes Jaar heeft de rechtbank in [otterdam opgelegd aan vijf leden an een bende, die vorig jaar onder SQeer twee roofovervallen pleegde n wraak nam op een Turkse café- oiouder. waarbij deze werd neerge- iei choten met een machinepistool. >e hoofdverdachten ln het proces ™?lr&ren Max T. (22) en Johnny H 24), beiden afkomstig uit Capelle .d. IJssel. Max T., tegen wie acht aar was geëist, kreeg zes jaar met. ftrek. Johnny H., tegen wie zeven 1J aar was geëist, kreeg eveneens zes Jaar met aftrek. '|g)e 22-jarige Bram Pattinama werd -0( 'eroordeeld tot vier Jaar en zes ,s( aaanden (eis. vijf Jaar de 28- 's arige Piet M. en de 23-jarige Evert t. kregen ieder drie jaar (eis: vier aaj-). SLIEDRECHT Heeft het nog zin om d ertig jaar na de bevrijding een reünie van oud-verzetsstrijders te organiseren? Is nostalgie niet meer de drijfveer van de organisatoren dan dat er werkelijke b elangen met zo'n samenkomst van oude re mensen worden gediend? De in Sliedr echt wonende gepensioneerde politieman J. Huisman beantwoordt deze vragen me t respectievelijk 'ja' en 'nee', al erkent hij wat de tweede betreft dat het persoonlij k element op de op 3 mei in Hoornaar te houden 'verzetsdag' een grote rol zal spe len. De heer Huisman: 'Dat kan ook niet anders. Je hebt in die laatste oorlogsjaren sa men enorme spanningen be leefd en om de haverklap in doodsgevaar verkeerd. Het stempel, dat daardoor op je leven is gezet, schept een band met anderen, die het zelfde hebben doorstaan, ge dreven als zij waren door dezelfde idealen. De in Hoornaar te houden bijeen komst zal dan ook stellig het karakter dragen van een reünie, maar dan toch wel een, die in betekenis uit stijgt boven wat zo'n bijeen komst normaliter inhoudt. Daar staan trouwens de sprekers, onder wie Frits de Zwerver em. pastoor N. G. Apeldoorn op en Jan Snor (achter welke naam kamer lid en burgemeester M. W. Schakel in de bezettingstijd schuil ging) wel garant voor De verzetsdag in Hoornaar zal vooral bezocht worden door oud-illegalen uit de Al- blassewaard en de Vijfhee- renlanden. Deze streken wa ren in de laatste oorlogsja ren brandhaarden van het verzet. Dat er in de uitge strekte en moeilijk onder controle te houden polders veel joden en andere ge- zochten waren ondergedo ken was de Sicherheits- dienst bekend. Het was dan ook geen toeval dat de in 1946 ter dooo veroordeelde Anton van der Waals in Hoornaar neerstreek met als opdracht te Infiltreren en de SD zo veel mogelijk slacht offers te bezorgen. Dat heeft mij tot 26 oktober 1943, toen hij na een razzia van de SD werd ontmaskerd, met ijver gedaan. 'Sperrgebiet' Later toen de Biesbosch tot 'Sperregebiet' werd ver klaard, de geallieerden naar gedacht werd elk ogenblik van het zuiden over de grote rivieren naar het noorden konden doorstoten en de Duitse waakzaamheid tot het uiterste werd opgevoerd, namen de verzetsactiviteiten de sabotage, de spionage en het over de rivieren in vei ligheid brengen van piloten en onderduikers nog toe. Achteraf bezien Is het een raadsel hoe het mogelijk Burgemeester M. W. Schakel, op 3 mei in Hoornaar wel licht weer 'Jan Snor' was dat er in een gebied, waarin het wemelde van verbeten frontsoldaten, niet minder verbeten verzets strijders in een hechte, goed georganiseerde organisatie konden blijven opereren. Maar er werden dan ook brutale stukjes geleverd. Een der commandanten bijvoor beeld had zijn post op de zolder van een boerderij in Giessen-Nieuwkerk. die als Ortskommandantur in ge bruik was. Hij en de vijand ontmoetten elkaar bij wijze van spreken dagelijks. Te recht heeft Prins Bernhard na de bevrijding gezegd dat het ondergrondse leger een van de meest vreemde krijgsmachten was. die het vaderland ooit heeft ge kend.. Bezinnen De heer Huisman: 'Veel van die dingen zullen in onder linge gesprekken worden opgehaald, dat spreekt van zelf. Muar op deze dag gaat het in feite niet meer om toen, maar om nu. Het gaat er om ons bij voortduring te bezinnen op de waarde van de vrijheid. Er Is overal op de wereld onvrijheid. We hebben ons vroeger nooit kunnen voorsi.ellen wat. dat. betekende, nu weten we het. Het is vooral Frits de Zwer- ver's ideaal om in ons volk levend te houden wat het verzet in die donkere oor logsjaren bezielde en waar door het de offers kon bren gen, die het heeft gebracht. Er school een onverwoest baar idealisme achter. Toe gegeven, wij kijken graag om omdat wij nooit kunnen vergeten. Maar al zijn we dertig jaar verder al zijn er ontwikkelingen aan de gang, die vroeger gekoesterde be grippen doen verwateren, er blijven dingen overeind staan, die toen heilig waren, die het nu zijn en die het zullen blijven. Om de vijf jaar houden wij zo'n 'ver zetsdag' en dat is toch niet te veel om onze strijd voor de vrijheid in gedachten te blijven hou den. Om over het vele nega tieve heen het positieve te blijven zien.' DEN HAAG Per 1 augustus van dit jaar zal zowel de volledige leer- plicht tot tien jaar worden uitge breid, als de tweede dag leerplicht" voor zestienjarigen worden inge voerd. ,v De Tweede Kamer heeft gistera vond laat een voorstel van de KVP- er Hermes om af te zien van een wetsontwerp invoering van -de vol-;; ledige leerplicht verworpen. Een motie van mevrouw Smit-Kroes;' (WD) om de partiële leerplicht uit' te stellen tot na de behandeling1' van de werkgelegenheidsnota haal de het evenmin. Voor de eerste motie stemden de KVP, CHU, SGP en GPV. De twee-; de motie werd gesteund door WD, CHU. GPV. SGP, CPN, BP ert1 RKPN. De uitbreiding van de leerplicht tot tien jaar en de invoering van de tweede dag leerplhicht voor de tweede dag leerplicht voor zestien-i jarigen, ontmoette nogal wat te genstand in de Kamer. Zo wees de. heer Van Leijenhorst (CHU) op het- ontbreken van voldoende onder wijsfaciliteiten bij het lager be roepsonderwijs. Er is daar nu al een groot gebrek aan docenten en, dat zal door deze maatregel nog» weer toenemen. Hij wilde wachten; met de invoering van de volledige- leerplicht tot dit terdege is voorbe-; reid. 'Nu wordt begonnen zonder dat je weet of het kan. Sterker: jej weet dat het niet kan', aldus het. CHU-kamerlid. 'Werkgelegenheid Ook de werkgelegenheid was een be langrijk punt van kritiek. Enkele Kamerleden wezen erop dat er nu al een grote werkloosheid bestaat on der de gedeeltelijk leerplichtigen; zestienjarigen. Komt daar voor deze groep nog een dag bij dan maakt dat de situatie nog erger. Door het in voeren van de volledige leerplicht voor vijftienjarigen za ldeze groep uit het partieel onderwijs verdwij nen waardoor een aantal vormings-* leiders en leraren uit het beroeps begeleidend onderwijs ontslagen moet worden .omdat zij overbodig worden .Het derde en belangrijke bezwaar van een dee Ivan de Kamer was het feit dat er nu programma s moeten worden "opgesteld voor d$ tweede dag voor zestienjarigen. terJ wijl de resultaten van de tweede dag voor vijttienjarigen niet al té best zijn. Minister Van Kemenade (onderwijsj stelde hier tegenover, dat het de praktijk met het programma vooj vijftienjarigen helemaal niet zo slecht is, als door sommige Kamer^ leden wordt voorgesteld. Wel gaf hi-j toe dat de samenwerking en hef vormingswerk en het beroepsbeger leidend onderwijs nog niet is wat het zou moeten zijn, maar door heï toewijzen van extra faciliteiten hoopte hij dit in de komende jaren te verbeteren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 3