iethof: Alles draaide
m aanleg van de metro
wethouder kreeg sterke stroming tégen zich
(5j amro bank
Folklore in collectie
van Frank Govers
od van varkens door
lamiteit' in riolering?
Verpleging van
zwakzinnigen
op zoek naar
een identiteit
De Amro Bank verlaagt de rente op
spaarvormen met een vaste looptijd.
Rotan schoen
bij Bijenkorf
'Systeem kapitalisme geschikt
voor aanpak milieuprobleem'
KT/KWARTET VRIJDAG 14 MAART 1975
BINNENLAND 9
'Wf 970 tot 1974 was Huib Riethof lid van
jsterdamse gemeenteraad voor de PSP.
ctiviteiten werden bij de laatste verkie-
(mei 1974) zo gewaardeerd, dat de
ndh en tweede zetel mocht innemen. Bij de
mp ivolgeude collegevorming koerste de
m 1 ~"J"~
in
rg,
voormalige wetenschappelijk medewer-
\n het, Internationaal Instituut voor
Geschiedenis in Amsterdam op een
oon re samenwerking met andere progres-
ase partijen aan. In augustus werd een
iu ssief akkoord gevormd tussen PvdA,
- ^PSP en D'66; Riethof werd beschouwd
angrijkste grondlegger, ondanks duide-
egenstand binnen zijn partij en het
Amsterdam. Op 3 september kwam
,»t rtlllaici ua.111. vijj stjjiciuuci ivnaiu
>ok ieuw college tot stand, dat steunde op
[oordpartners en de CPN. Op uitdrukke-
jsiuit van het PSP-partijbestuur nam
I zitting in het college en kreeg de
JJ?, 'uilles openbaar vervoer, verkeer, per-
jzaken en kunstzaken.
1 c f werd daarmee de eerste PSP-verte-
mb
irg.
genwoordiger in een college van B. en W.
Vanaf 3 september kwam er binnen de partij
echter een steeds duidelijker stroming naar
boven, die zich tegen het, bekleden van een
dergelijke functie keerde. Deze stroming werd
naar verhouding sterker, ook doordat op 23
november 66 leden uit de PSP stapten: de
meesten van hen behoorden tot de zoge
naamde 'groep-Oosterhesselen', die nauwe
banden wilde aanknopen met andere progres
sieve partijen. Onder aanvoering van de
vroegere partijvoorzitter P. A. Burggraaf be
dankten zij als lid, omdat de PSP een vage,
verscheurde partij zou zijn geworden.
De Amsterdamse wethouder kon zich moeilijk
bij de 66 aansluiten, hoewel ook hij een groot
voorstander was van versterking van de link
se eenheid. In november kwam hij met zijn
Amsterdamse achterban in conflict, toen hij
tegen uitstel van de voltooiing van de oost-
lijn stemde. De afdeling stelde tegen hem een
schorsingsprocedure in werking. Na de verij
delde aanslag op een metrostation in de
Bijlmer gaf Riethof zijn steun aan een ge
ruchtmakende verklaring van B. en W., maar
distancieerde er zich kort daarna van. In een
open brief bepleitte hij uitstel van de sloop
werkzaamheden in de Nieuwmarkt voor de
aanleg van de Oostlijn.
Deze ommezwaai werd door burgemeester
Samkalden en zijn collega-wethouders aange
vat om hem tot aftreden te dwingen. Riethof
bedankte daarop ook als lid van de raad,
waarna het partijbestuur besloot de schorsing
niet door te laten gaan. Na een verklaring
van Riethof, dat hij nog niet definitief afzag
van een eventueel latere terugkeer in de raad
sprak het PSP-partijbestuur alsnog met on
middellijke ingang het royement over de
Amsterdammer uit. Woensdag trok Riethof
hieruit voor zichzelf de consequentie en be
dankte voor de PSP; mét hem stapten ook de
hoofdbestuursleden Frans Rijsdijk, Karei
Wolters en René Mendel en diverse Amster
dammers uit de partij.
Haro Hielkema
ERDAM Het bedanken
uib Riethof als lid van de
ïeeft lang niet alleen te
met de discussies over
aag of er in Amsterdam
niet een metro moet ko-
)e gebeurtenissen rondom
ormalige wethouder van
ifdstad geven voor de ro
keer aan hoe errc'?
gsverschillen binrr
zijn over de fur.t
verklaring zei Riethof niet
lid te willen zijn van een
die omspringt met haar le-
een manier, zoals met hem
is: wel schorsing, geen
jmer dat ik
toekwam
eigen werk'
g, wel schorsing. Riethofs
het college van B. en W.
r het gewest-Amsterdam
rden opgevuld, 'omdat van
ntuele opvolger niet mag
verwacht dat hij zijn han-
maakt aan het werk van
ge college'. Riethof: 'Voor
tij als de PSP was het een
ergang dat ik wethouder
ien partij moet dan heel
;aan opereren, wat niet in-
lat er een 'rechtsere koers'
ngeslagen. In concreto kan
'n geval laten zien, wat je
met al je acties wilt. Het
iparaat moet ook omge-
worden. Dat is echter niet
het partijbestuur heeft
ptember toegestaan dat het
ileef twijfelen aan het me-
t. De standpunten verhard-
n heeft zich heel sterk af-
igen zijn eigen wethouder,
is dat niet zo'n ramp, bij
in Amsterdam gebeurt dat
tig. Voor mij betekende het
vel dat ik de wind van twee
kreeg. De PSP dacht dat ik
leer toegaf aan de druk van
en de PvdA-wethouders
(an de open brief) opeens
iprisping vat. verontwaardi-
et de mededeling dat ik
oest opkrassen'.
'heeft in zijn korte wethou-
'aan nooit de kans gekre-
zich waar te maken. Dat
verschillende raadsfrac-
(D, D'66)het wordt door
ormalige ambtenaren be
lt hij geeft het ook zelf toe.
et overhaaste gedoe bij de
mij te royeren heb ik niet
de gelegenheid gehad om
mijn standpunt in de me-
le te verantwoorden. Een
ing voor mijn stemgedrag
?eken klaar; pas deze week
iet gewestbestuur die brief
leden verzonden'.
■EU
WT
M
iï
Huib Riethof: 'Toch zal de PSP nog lang door blijven vegeteren...'
daden verricht worden: dat hoeft
geen afzwakking van je eigen pro
gram te houden'.
Fel over Van Duijn
Riethof haalt dan ook fel uit naar
zijn ex-collega Roel van Duijn
(PPR): 'Het is natuurlijk gemakke
lijk om in het college te gaan
zitten en alleen bestuursmacht uit
te oefenen, wanneer die in je
straatje past. Ik heb B. en W. a
beschouwd als een collegiaal be
stuur. Van Duijn wil zich binnen
het college steeds apart opstellen,
streng vasthouden aan het verkie
zingsprogram. Dat is onjuist. Na
tuurlijk houd je het op zijn manier
vrij lang uit in zo'n bestuurscollege,
maar voor de stad is het absoluut
ongunstig. Van Duijn zegt te willen
meewerken aan de uitvoering van
het raadsbesluit inzake de metro.
Pas als er een dode valt, kan hij
het niet langer doen. Dat lijkt me
toch een erg hoge prijs. Misschien
zou hij genoegen willen nemen met
een zwaargewonde'.
Ook de opstelling van diverse
PvdA-raadsleden keurt Riethof af:
'De PvdA verwijt ik de voortduren
de verdeeldheid. Die partij is op het
moment in het stadsbestuur een
ongelooflijk onstabiele factor'. Het
kan me niet schelen welke kant
hun standpunt opvalt, maar het
wordt hoog tijd dat ze duidelijkheid
tonen. Het progressief akkoord
wordt door de PvdA misvormd tot
een overeenkomst naar burgerlijk
recht. Het gaat echter niet om het
program op zich, maar om de in-
hoM'.
'Vegeteren'
In het afgelopen halfjaar was een
goede relatie gegroeid tussen Riet
hof en het personeel van het Ge
meentelijk Vervoerbedrijf, dat ver
trouwen had in de wethouder. Riet
hof gaf een belangrijke stoot tot
de aanleg van vrije banen en onder
zijn wethouderschap werd de
grondslag gelegd voor een nota
over het personeelsbeleid in Am
sterdam, dat zo'n dertigduizend
ambtenaren in dienst heeft. Ook
het probleem van de taxi's op vrije
trambanen hielp hij oplossep. Maar
het hoofdaccent van Riethofs be
oordeling bleef liggen op zijn op
treden in de metro-affaire. 'Het is
jammer dat ik niet meer aan m'n
eigen werk heb kunnen doen. Alles
draaide om de aanleg van de me
tro'.
Riethof is ernstig teleurgesteld over
de werkwijze van de huidige ge
meenteraad. 'Het werk in de raad
wordt vaak alleen als parlementair
werk beschouwd, maar de gemeen
teraad voert tegelijkertijd ook het
bestuur over de stad. Dat betekent
dat je als raadslid amendementen
moet aandragen, alternatieven
moét uitwerken. Het is uitermate
triest dat raadsleden van partijen,
die het college steunen, oppositie
voeren op de wijze zoals de WD en
het CDA dat doen. Ze houden zich
niet bezig met het aangeven of
bestuderen van oplossingen. Als het
gaat om de voltooiing van de me
tro, moedigen die raadsleden het
uitzichtloze verzet aan. Er wordt de
illusie gewekt, dat de oostlijn niet
wordt doorgetrokken naar het Cen
traal Station. Als je reëel bent, moet
je zeggen dat dat niet kan. Je moet
kijken of je tot overeenstemming
kunt komen met de buurt'.
Die bereidheid om constructief te
werken aan raadsbesluiten mist.
Riethof bij zijn raadscollega's, van
wie hij woensdag 19 maart met een
hartige slotrede afscheid neemt. Hij
blijft volhouden dat het mogelijk is
om aan de hand van een progres
sief akkoord te besturen. 'Een pro
gressief akkoord gaat uit van doel
stellingen. Daarnaast heb je te ma
ken met een werkprogram, waarin
je als bestuur probeert in te sprin
gen op verschillende mogelijkhe
den. Er moeten creatieve bestuurs-
Het opzeggen van Riethof en an
deren van het geloof in de PSP
wordt beschouwd als een doodsteek
voor de pacifistisch-socialistische
partij. Riethof: 'Toch zal de PSP
nog lang door blijven vegeteren. Er
is ook best plaats voor een getuige
nis van een dergelijke partij, die in
de sfeer van de actie blijft zitten.
2elf heb ik de laatste jaren met
anderen geprobeerd naast het ge
tuigen van principes ook te werken
aan het opbouwend onderdeel van
een progressief blok. Binnen de
PSP is dat element door de vele
opzeggingen wel verkeken. Mensen
die daarop georiënteerd waren, ha
ken af. Zij komen bij andere partij
en terecht',
Riethof zelf heeft nog Weinig trek
over te stappen naar eén andere
politieke groepering: 'Ik denk er
ook beslist niet over een nieuwe
partij op te richten. De eerste tijd
ga ik me weer bezig houden met
bronnenpublikatie over de Neder
landse arbeidersbeweging. Binnen
kort komt er een uitgave van mijn
hand over de socialistische ge
meentepolitiek en mijn ervaringen
daarmee. Verder heb ik erg veel
aanvragen voor lezingen over ge
meentepolitiek, vooral van PvdA-
afdelingen in het land'.
Van een onzer verslaggevers
TILBURG 'De identiteit van de
Z -verpleegkundige is momenteel
nog grotendeels het wisselvallige en
platgedrukte resultaat van de strijd
tussen de grootmachten in de
zwakzinnigenzorghet medisch mo
del en het gedragswetenschappelijk
model'. Dit staat in een discussie
nota, die, opgesteld door een pro
jectgroep, gisteren het uitgang
spunt was van de landdag van de
sectie zwakzinnigenzorg van de Ka
tholieke Unie van verpleegkundigen
en verzorgenden (KUW).
Het thema van deze in Tilburg
gehouden landdag luidde 'Z-verple-
ging tussen wal en schip'.
Verscheidene inleiders schetsten de
ontwikkeling in de zwakzinnigenin
richtingen van 'louter' verplegen
tot begeleiden en activeren van de
pupillen. De heer Th. H. van Zutp
hen, projectleider-coördinator van
de experimentele opleidingen voor
verplegende en verzorgende beroe
pen, zei dat de gedragswetenschap
pers in belangrijke mate de inhoud
van de veranderingen hebben be
paald: zij richtten zich sterk op het
ontwikkelen van sluimerende mo
gelijkheden bij zwakzinnigen. Zij
trokken ook medewerkers aan, die
niet uit de verpleging voortkwa
men, zoals pedagogen en psycholo
gen. Deze ontwikkeling is door de
verpleegdienst niet altijd vreugde
vol gadegeslagen, aldus de heer Van
Zutphen. De verplegenden moesten
hun hegemonie prijsgeven en ze
moesten samenwerken met mensen
die het allemaal nogal anders za
gen. 'Het vuile werk voor de verple
ging en het schone voor de rest'
was een veelgehoorde klacht.
Doordat nu in het programma van
de Z-opleiding veel aandacht wordt
besteed aan de orthopedagogische
bekwaamheid 'bezigheidstherapie
wordt in deze opleiding meer tijd
besteed aan de gedragsvakken dan
aan de medische vakken. Het ge
volg is echter twijfel over de be
roepsidentiteit: velen voelen zich
geen verpleegkundige meer, maar
leiders of pedagogische medewer
kers. Volgens de heer Van Zutphen
geldt dat trouwens ook voor verple
genden in algemene en psychiatri
sche ziekenhuizen, die venmin aan
de invloed van de gedragsweten
schappen zijn ontkomen.
De kinderarts J. A. G. Lormans zei,
dat de lichamelijke verzorging van
de zwakzinnigen van .groot belang
blijft. Als bepaalde lichamelijke af
wijkingen niet worden onderkend,
doordat de gehandicapte zijn ge
voelens of gewaarwordingen niet
goed onder woorden kan brengen,
is dat nadelig voor zijn optimaal
functioneren. Hij pleitte dan ook
voor een integratie van gedragswe
tenschappen en medisch-biologisch
denken. De deskundigheid van de
Z -verpleegkundige moet berusten
op vaardigheden op twee terreinen,
zo zei hij.
HILVERSUM Hei aantal aan
meldingen na het televisieprogram
ma 'Werkwinkel', waarin woensda
gavond bezoekers werden gevraagd
voor zwakzinnigen in instellingen,
wordt geschat op duizend. De tele
foon stond tot middernacht roodg
loeiend en donderdagochtend be
gonnen de telefoontjes weer.
Daarvóór waren dankzij publikatie
in Trouw-Kwartet en de omroep-
bladen al 82 aanmeldingen binnen.
Voor de provincies Limburg, Bra
bant, Utrecht en Gelderland zouden
er nog wel wat bezoekers bij kun
nen komen. Maar voor de rest van
het land lijkt het aantal voldoende.
Niet omdat niet meer pupillen be
hoefte hebben aan een dergelijk
contact, maar omdat de de moge
lijkheden van de inrichting om de
bezoekers op te vangen en te bege
leiden beperkt zijn.
De indruk bestaat dat het overgrote
deel van „de vrijwilligers, die zich
hebben aangemeld, dit weloverwo
gen heeft gedaan en vaak wordt
gevraagd of men eerst alleen ken
nis kan maken in een inrichting.
Bij de aanmelders waren mensen
die zelf een gehandicapt kind heb
ben. of die de situatie vanuit de
familie kennen. Ook waren er vrij
willigers die bang waren niet geac
cepteerd te zullen worden omdat ze
ongehuwde moeder zijn. een ge
scheiden man of Indisch'.
(ADVERTENTIE)
h onzer verslaggevers
- De Edense landbouwer S. van Eindhoven heeft het ge-
bestuur medegedeeld dat hij een schade van vijftigduizend
heeft opgelopen door sterfte onder zijn varkens als gevolg
rgiftiging van het oppervlaktewater. De raadsfractie van
renpartij heeft B. en W. naar aanleiding'van deze kwestie
je vragen voorgelegd, waarvan er één is of de politie het
Tanatex Chemical Holland NV op heterdaad heeft betrapt
lozen van vergiftigd water.
dood ter wereld. In totaal wordt de
schade op een halve ton geschat.
Het bedrijf zou hierdoor zo ernstig
zijn gedupeerd, dat de eigenaar zich
tot de dienst sociale zaken van de
gemeente Ede (voor algemene bij
stand) heeft gewend.
De Gezondheidsdienst voor Dieren
in Gelderland heeft een onderzoek
Ingesteld. In het rapport wordt on
der meer gesproken van een ont
steking van de gewrichten bij de
varkens. Over de veroorzaker hier
van wordt niet gerept, aldus de
afdeling voorlichting van de ge
meente. Volgens de Boeren-fractie
heeft de Gezondheidsdienst bij
monsters echter in een erbij be
trokken poldersloot giftige bestand
delen ontdekt, zoals ndtriet, fenol
en een sterk verhoogd ammoniak-
gehalte. Zaken, die ook gevaarlijk
zouden zijn voor mensen.
Vanaf 16 maart 1975 vergoedt de Amro Bankop nieuwe
stortingen de volgende rente:
van de gemeente Ede ver-
beeft een week of zes gele-
het dubbele rioleringssys-
'calamiteit' plaatsgevon-
arvan is toen geen proces-
opgemaakt. Door een breuk
fvalwater van de industrie
normaal gescheiden wordt
naar een zuiveringsin-
terecht zijn gekomen in
ring, die bedoeld is voor
w schoonindustrieël koel-
'f dit verband houdt met de
n de varkens bij de land-
Van Eindhoven is niet ze-
andbouwer Van Eindhoven
riddels enkele varkens ge-
één moest er worden
kt en een aantal andere zal
eten worden afgeschreven,
wierp een zeug zeventien
Vijftien ervan kwamen
Spaarrekeningen met een
vaste looptijd van
5 jaar81/2% (was 9
van 4 jaar8 (was 8Vs
van 3 jaar7 (was V/z
van 2 jaar61/2% (was 7
Spaarbiljetten met een
vaste looptijd van
5 jaar8 (was 81/2
van 2 jaar61/2% (was 7
De rente op bestaande tegoeden met een vaste looptijd
ondervindt uiteraard geen wijziging.
De rente op de overige spaarvormen blijft ongewijzigd.
Witte katoenen jassen niet daaronder jurken van tijkstof.
door Annemarie Lücker
AMSTERDAM In een monumentaal verbouwd pand, met
bloeiende roze rode struiken en planten in de tuin aan de
Weteringschans in Amsterdam, liet Frank Govers zijn zomer
collectie 1975 zien. Naast couture ontwerpt Govers nu ook
voor de confectie; binnenkort is deze te koop bij Witteveen,
de Bijenkorf en bij Barbara. De prijzen liggen rond de twee
honderd gulden.
Er is geen jeans of khaki te
bespeuren bij Govers, hij laat
dat liever over aan de gespecia
liseerde fabrikanten. Hij ge
bruikt uitsluitend pure katoen
en zuiver zijde en grijpt terug op
eenvoudige stoffen met een ei
gen karakter, zoals gestreepte
tijk, Staphorsts bloemetjesgoed,
donkere boerenstreepjes en
blauw witte ruitjes van Franse
nonnenschorten.
Vaak komen deze stofjes samen
terug In 'landelijke jurkjes' met
dubbele rokken en schorten. De
ouderwetse petticoat hoort daar
ook weer bij. Het folkloristische
effect wordt verhoogd door bij
passende doeken en shalws met
geappllceerde geborduurde mo
tieven. De mannequins droegen
kleine chignons, laag in de nek
met een of meer vlechtjes strak
om het hoofd; daarbij gehaakte
katoenen bandeaux, met paillet
ten op een rozet, gehaakte net
jes met daarop corsages of siera
den.
De eenvoudige stoffen worden ge
raffineerd verwerkt met plooi
tjes en dwars genomen streepjes
voor passen, tussenstukjes en
schouderkapjes. Simpele witte
knoopjes op een rijtje, achter, in
de zij en op de schouders geven
deze jurkjes e enlief schoolmeis
jes effect. Govers maakt schitte
rende jassen van spierwitte ka
toen met knalrode of blauwe
dunnen blesjes in de naden. De
jassen vallen klein van boven,
in het rugpand zitten smalle in
gezette banen die naar onderen
wijd uitwaaieren.
Pure zijde
Dezelfde modellen worden ook
ln pure zijde gemaakt met daar
onder wazige gebloemde jurken
in pasteltinten. Zwierige jurken,
met ruime aangerimpelde vo
lants op het lijfje, de mouwen
en de rokken, hebben vaak diepe
décolletees en om de smalle lijf
jes worden contrasterende cein
tuurtjes kruislings geknoopt met
een strikje. Frank Govers ge
bruikt hiervoor oorspronkelijke
stoffen met beeldschone dessins
uit India en Perzië. Vooral de
dunne saristoffen, verwerkt tot
wuivende avondkleding zijn
sprookjesachtig mooi. Erg fees
telijk zijn jasjes en tunieken,
volgeborduurd met pailletten,
die worden gedragen op zijden
Jersey rokken. En dan te beden
ken dat het opwerken van zo'n
pailletten jasjie gemiddeld één
maand kost!
De Bijenkorf lanceert het
nieuwste ontwerp van Jan Jan
sen: de rotan schoen. Luchtig en
elegant; een combinatie van leer
en suède. Kenners voorspellen de
rotan schoen een grote toe
komst. Op de vakbeurs in Parijs
was de belangstelling voor dit
ontwerp groot. Ter gelegenheid
van het honderd duizendste paar
klompen ontving Jan Jansen tij
dens een feestelijke bijeenkomst
de 'Gouden Klomp' uit handen
van fabrikant Arthé uit Beem-
ster.
Rapport Teldersstiehting:
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het stelsel van vrije ondernemingsgewijze produk-
tie is bij uitstek geschikt om de problemen van milieu en grond-
stoffenschaarste aan te vatten. Tot deze conclusie komt het rap
port 'Milieu, groei en schaarste' van de met de beginselen van
de WD verwante Teldersstichting.
De samenstellers, onder voorzitter- modig een beroep op de bijstands
schap van prof. dr. G. Zoutendijk,
zien ln het prijsmechanisme het
voornaamste ordenende principe,
mits Inderdaad ook milieukosten en
zo nodig grondstoffenschaarste in
de prijzen tot uitdrukking worden
gebracht. Dat veel consumptiegoe
deren daardoor duurder zouden
worden, dient naar het inzicht van
de commissie niet volledig in de
lonen te worden, gecompenseerd. De
indexering zou beperkt moeten
blijven tot het prijsverloop van de
eerste levmnsbehoeften. Bij het los
laten van de volledige loonindexe
ring zou wel speciale aandzcht be
steed moeten worden aan de soci
aal zwakkeren.
Onderdeel van een actieve bevol
kingspolitiek zou onder andere
moeten zijn, de afschaffing van al
le maatregelen die grote gezinnen
bevorderen binnen een termijn van
bijvoorbeeld tien jaar. 'Grote gezin
nen zouden in de nieuwe situatie zo
wet kunnen doen'.
Milieuheffing en bijvoorbeeld ver
grote inkomsten door de prijsver
hoging van aardgas zouden volgens
het rapport niet aan de algemene
middlen mogen worden toegevoegd,
maar in een milieufonds en een
grondstoffenfonds worden gestort.
Daarmee kan onder andere de in
dustrie geholpen worden, zich mi
lieuvriendelijke produktiemethoden
toe te leggen. Ook zou uit deze pot
de vennootschapsbelasting wat ver
laagd kunnen worden, teneinde het
bedrijfsleven in het algemeen meer
armslag te geven. Afvloeïng en om
scholing bij het beëindigen van on
toelaatbare produktiemethoden zou
eveneens uit deze bron kunnen
worden gefinancierd. Op het be
leidsniveau zou de positie van de
minister van volksgezondheid en
milieuhygiëne moeten worden ver
sterkt door een aantal taken van
andere departementen over te he
velen.