Vasten, maar in wiens belang?
u
Waar het om gaat
Vandaag
fkvduf
Europese jongeren met
Pasen naar Driebergen
1
Onze
adressen
Zendelingen in Cambodja
krijgen vliegtickets
'Theologie en praktijk'
stopt na 34 jaar
Minder hervormde
theologie-studenten
Katholiek-protestante
doorbraak in Nieuw-Zeeland
Kardinaal Daniélou
raakte geen vrouwen aan
Samengaan hervormd en
gereformeerd Veenendaal
Amendement PvdA
over vrijstelling
van schoolgelden
Beroepingsm
Nieuwe boet
TROUW/KWARTET VRIJDAG 14 MAART 1975
KERK /BINNENLAND
door dr. J. B. Opschoor
Het is natuurlijk mooi wanneer
de door de raad van kerken in
ons land bevorderde zaak van
een nieuwe levensstijl voorwerp
is van drukke discussie, maar
het is jammer wanneer bepaal
de scribenten er blijk van ge
ven niet op de hoogte te zijn
van de werkelijke achtergron
den en motieven van de raad
van kerken, en ik meen dat dit
bij drs. G. Manenschijn blij
kens zijn artikel van afgelopen
baterdag het geval is.
Daarom zou Ik graag de zaak nog
eens op een rij zetten.
Tijdens de kerkenconferentie te
Lunteren (november 1974) heeft de
raad van kerken alle pogingen aan
gemoedigd om vorm te geven aan
een nieuwe levensstijl, waarin de
verantwoordelijkheid voor huidige
en toekomstige generaties tot uit
drukking komt. Overwegingen
daarbij zijn de voedselsituatie en
de grondstoffensituatie in de we
reld. Twee bisschoppelijke vasten
brieven hadden overigens aan deze
motleven toegevoegd: de (on
rechtvaardigheid van de verdeling
van de materiële goederen, en de
ontmenselijking van een samenle
ving, gericht op meer consumptie
hier (het westen) en nu.
De raad van kerken hééft in dit
kader opgeroepen tot een wekelijk
se vastendag als 'symbolische, maar
ook practischc oefening in een
meer omvattende nieuwe levens
stijl, gericht op een samenleving
waarin het recht der armen voorop
zal staan in het persoonlijk en
maatschappelijk leven.'
Is dit slechts een vrijblijvende oe
fening? Integendeel: 'de vrijgeko
men energie en geldbedragen die
nen hun bestemming te krijgen in
duidelijke en doorzichtige program-
Het gaat niet alleen om versoberen
ma's voor vernieuwing van onze
samenleving, zowel internationaal
als in de onmiddellijke woonomge
ving.'
De raad spreekt zich uit voor een
kritische toetsing aan de bijbel van
de fundamentele vraagstellin
gen ten aanzien van maatschappij-
inrichting en persoonlijk gedrag.'
De werkgroep nieuwe levensstijl
van de raad van kerken accentu
eert dit nog eens in haar advies,
door te stellen dat zij haar pogin
gen tot bevordering van een nieu
we levenstijl wil presenteren als
een mogelijke 'bijdrage aan een
klimaat waarin politieke beslissin
gen kunnen worderi genomen over
eenkomstig de nood van onze mon
diale en nationale samenleving.'
Er wordt daarbij gerekend op
maatregelen ter herverdeling van
de materiële bronnen van onze wel
vaart. zowel binnen onze nationale
samenleving, als op wereldniveau. Er
dient ook sprake te zijn van een
rechtvaardige verdeling van de las
ten die gestaltegeving aan de nieu
we levensstijl met zich meebrengt.
Kortom: het zou eerder te verdedi
gen zijA. dat er een eenzijdige
klemtoon ligt op de sociale ethiek
dan dat er sprake is van voor de
dag komen met een persoonlijke
ethiek. Daarbij kan worden opge
merkt, dat aan de door Manen
schijn bovendien gevraagde politie
ke strategie hard wordt gewerkt.
Het gaat dus om het belang van de
armen en de hongerlijders, waarbij
ik dan toevoeg: nu en ook in de
toekomst. De vraag is: is dat
nieuw? En zo nee, waarom zou
een levensstijl die dat belang voor
op wil stellen., recht hebben op de
aanduiding 'nieuw'?
Ik meen dat de ethische uitgangs
punten voor een dergelijke levens
stijl zo oud zijn als de weg naar
Golgotha. Het nieuwe zit hem dus
niet in de ethische uitgangspunten,
maar in een aantal tamelijk nieuwe
omstandigheden van feitelijke
aard: de tendenzen van ontmense
lijking in onze samenleving, de on
mogelijkheid om met de thans aan
gewende middelen een toenemende
welvaartskloof tussen arme en rijke
landen tegen te gaan de absolute
schaarste van energie en andere
grondstoffen, de 'eindigheid' van
ons milieu.
In de praktijk kom je er dus duide
lijk niet door eens per week je
gehaktbal te laten staan: zelfs de
wekelijkse vastendag (op zichzelf
alleen maar een 'oefening') is méér
maar ook om de besteding van de (vrye) tijd.
dan dat. Het gaat om tijd, geld en
energie stoppen in het proberen te
realiseren van inderdaad een stuk
sociale ethiek! Het gaat om een
andere wijze van besteden van dat
geld, die tijd en die energie in een
zodanige richting dat maatschap
pij-vernieuwing erdoor bevorderd
wordt.
Twee reacties
Aanstaande zondag wordt in
de gereformeerde kerken aan
dacht besteed aan de kwestie
van de nieuwe levensstijl en
in verband daarmee publice
ren we vandaag twee reacties
op het afgelopen zaterdag in
ons blad gepubliceerde artikel
'Vasten, maar in wiens be
lang?' van drs. G. Manen
schijn. Dr. J. B. Opschoor,
econoom, is verbonden aan
het instituut voor milieu
vraagstukken van de Vrije
Universiteit te Amsterdam en
voorzitter van de werkgroep
nieuwe levensstijl van de
raad van kerken in ons land.
Dr. C. Klapwijk is gerefor
meerd predikant te Eindho
ven.
Tenslotte: Manenschijn noemt, als
summum van het geven van een
christelijke inhoud aan het leven:
offervaardigheid voor kerk en dia
conie. Welnu, zonder te willen be
weren, dat beide buiten spel zou
den staan bij de invulling van het
begrip 'nieuwe levensstijl' (integen
deel), maar we kunnen en mogen
niet doen alsof er buiten de kerk
geen sprake zou kunnen zijn van
een sociale ethiek! 'de 'nieuwe le
vensstijl' is een zaak die door velen
wordt gepropageerd door christenen
en humanisten. Dat wij ons daarbij
beroepen op achtergronden die uit
onze religie voortkomen, is duide
lijk. Maar wat betreft de uitwerking
van die ideeën is ook een duidelijke
ruimte om tot samenwerking te ko
men met niet-christenen. De 'nieu
we levensstijl' komt juist voort uit
een zeer oecumenisch besefuit
een èevoel van betrokken zijn met
de gehele bewoonde wereld.
Met genoegen en instemming lazen
we de bestrijding door drs. G. Ma
nenschijn van allerlei ontoereiken
de en caricaturale voorstellingen
van vasten en versobering.
En terecht wordt opgemerkt in dit
-artikel dat mentalitietsverandering
in de privé-sector niet zo bar veel
oplevert en zelfs een gevaarlijke
gewetensusser kan betekenen (ge
haktbal i.p.v. cotelet). Dan liever een
collectieve zo men wil volks-
berkering, al was het maar als op
pervlakteverschijnsel. Dat is ten
minste wat.
Genoemd artikel verdient echter
wel aanvulling. Anders blijven we
toch op een culinair eet- en drink-
niveau hangen, hetzij positief of
negatief opgesteld. Het gaat zelfs
'om méér dan de schrijnende tegen
stelling tussen oververzadigings- en
hongergebieden.
Ik doel nu m.n. op de artikelen in
'Bezitten of bezeten zijn' van prof.
W. Uytenbogaardt 'Hoe staat het
met de grondstoffen?' en van prof.
B. Goudzwaard 'Ombuiging van de
economie'. Zijn we niet bezig deze
aarde voor allen en een iegelijk
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatic wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Aanvulling (3)
In Tr.-Kw. van 6 maart J.l. gaf de
heer Feddema een zijns inziens no
dige aanvulling op het verslag in
Trouw-Kwartet van 3 maart over
de Zuid-Afrikadag van de Hervorm
de en Gereformeerde jongeren te
Driebergen.
in puni d van zijn aanvulling zegt
F. dat de ideologische stellingname
van Robert van Waesberge 'ernstige
kritiek vanuit de zaal' kreeg. Deze
zinsnede zou de indruk kunnen
wekken dat velen in de zaal kritiek
hadden op de stellingname van R.
v. W. In werkelijkheid verschuilt de
heer F. zich achter het vage begrip
'de zaal'; immers hijzelf was het.
die als enige de kritiek leverde op
R. v. W. Velen in de zaal hebben
juist met applaus hun instemming
betuigd met de woorden van R. v.
W.
Ook in punt c spreet dhr. F. over
'de zaal', terwijl het opmerkingen
betreft die uitsluitend doo hemkelf
gemaakt zijn. Het siert dhr.) F.,
indien hij uit bescheidenheid niet
vermeldt, dat bepaalde opmerkin
gen door hemzelf werden gemaakt,
maar hij dient wel te beseffen dat
zijn taalgebruik ertoe leidt, dat bij
degenen die zijn ingezonden stuk
onder ogen krijgen, de indruk
wordt gewekt dat dhr. F. namens
een hele zaal sprak, hetgeen beslist
niet het geval was.
C. de Quartel-van Arkel
Anti-semietisme (1)
Zeer terecht zegt u in uw commen
taar van 12 maart dat Arabieren
geen anti-semieten zijn. Dat kun
nen zij namelijk niet zijn en ook
nooit worden, omdat zij afstammen
van Sem via Heber-Terah-Abram-
Lenin vertaald
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280. Amsterdam.
Tel 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM:
Westblaak 9-11, Rotter
dam. Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG:
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445.
Postbus 101.
LEIDEN:
Steenstraat 37, Leiden.
Tel. 071-31441.
Postbus 76.
DORDRECHT:
Scheffersplein 1. Dor
drecht. Tel 078-33370.
Postbus 118.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25.
Groningen.
Tel 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel 05200-17030.
Postbus 3.
Ismaël (Genesis 1612 en Genesis
17:20). Hoogstens zouden Arabieren
anti-judaïstisch kunnen zijn! De
joden stammen uitsluitend af van
Juda (zoon van Jacob en Lea). Alle
joden zijn wel Israëliêten, maar alle
Israëlieten geen joden: Israëlieten
stammen namelijk ook af van de
overige elf zonen van Jacob. Het
verdient dan ook aanbeveling om
niet te spreken, c.q. te schrijven
over Israël, maar over de Staat
Israël.
Monster
E. P. Rondeboom
Anti-semietisme (2)
Van harte ben ik het eens met uw
besluit geen journalist van uw
krant te laten meegaan met de
heer Van der Stoel, zolang Saoedi-
Arabië joodse Nederlanders discrimi
neert. En hoe sympathiek het ook
lijkt dat u zich in uw commentaar
van 12 maart zonder rancune op
stelt tegenover dit land: het gaat
mij te ver als u deze staat meteen
maar vrijpleit van anti-semitisme.
Zoewel he christendom als de is
lam hebben zich ontwikkeld in een
conflictmodel mét het jodendom.
Daarom vinden anti-joodse gevoe
lens aan beide zijden van de Mid
dellandse Zee dikwijls een vrucht
bare voedingsbodem. Dit te zeggen
is geen cultiveren van de 'eigen
respectabiliteit' van Europa, maar
het wijzen op bepaalde overeen
komstige drijfveren in de door het
christendom en islam beïnvloede
culturen. Ongetwijfeld zijn er niet-
antisemitische Arabieren, zogoed
als niet-antisemitische Europea
nen. Er zijn perioden geweest dat
Joden in de Arabische wereld nau
welijks gediscrimineerd werden,
maar ook in Europa kwam dit wel
voor. Toch werden de joden in
beide culturen in principe altijd
gediscrimineerd en dikwijls ook in
de praktijk. Het Midden-Oosten
conflict zou mijns inziens niet zo
onverzoenlijk zijn, als Arabisch an-
ti-semitische gevoelens niet mede
een rol speelden.
Naaldwijk
A. J. Wtenweerde
In het nummer van tien maart jl.
stond vermeld dat volgens gegevens
van de Unesco de werken van Le
nin al vaker vertaald zijn dan de
bijbel. Ik voor mij ben zo vrij dit
niet voetstoots aan te nemen. De
bijbel is in 1245 talen gedeeltelijk
en in 255 talen geheel vertaald.
Bovendien is een vertaling van de
bijbel in 800 talen reeds in bewer
king. Als het waar ls dat Lenins
boeken in meer talen vertaald zijn
dan de bijbel, moet men met dui
delijk controleerbare gegevens ko
men. Ook zou het kunnen zijn dat
men in de Unesco van het aantal
bijbelvertalingen wat mider goed
op de hoogte is. Voorshands houd
ik het erop dat wat het vertalen en
verkopen van boeken betreft de
bijbel nog steeds nummer één is.
Hooghalen
ds. A. M. Lindeboom
Hemmen
Het zegenrijke werk in het lande
lijke Hemmen ten behoeve van ge
wezen verslaafden aan drugs (het
zal je kind maar zijnwordt
ernstig bedreigd. De huur van de
vroegere pastorie aldaar, waarin
deze jongeren worden opgevangen,
is nl. opgezegd. Men zou het werk
te weinig oecumenisch gericht ach
ten. Ik vraag mij af wat de vroege
re bewoners, de predikanten Hel
dring en Pierson, met hun grote
bewogenheid voor het verlorene,
het afgedwaalde en verstotene, wa
ren ze nog in leven, daarvan gezegd
zouden hebben!
Utrecht
DRIEBERGEN Van 26 maart tot 3a pril wordt in Driebergen op
Kerk en Wereld en de Drieburg een Europese jongerenconferentie
gehouden over het thema 'geloven - nu'. Het doel van de bijeen
komst is mensen uit Oost- en West-Europa met elkaar in gesprek
te brengen over de inhoud van het geloof, de rol van het geloof en
de eigen toekomstverwachting. Verder wordt er gesproken over
Europa en zijn relaties met de rest van de wereld.
De conferentie wordt georganiseerd
door de Oecumenische Jeugdraad
in EuTopa (EYCE). Tot de te be
handelen onderwerpen behoort: de
Derde Wereld, geloof en politiek,
bijbelstudie, vormingswerk voor de
vrede, christendom en marxisme,
Noord-Ierland, nieuwe kerkvormen,
de nieuwe moraal.
In de avonduren wordt een spel
opgevoerd, het Eurodrama waarin
de deelnemers de gelegenheid krij
gen eikaars landen en de vooroor
delen die er zijn te leren kennen
en doorzien. Op basis van ieders
geestelijke, sociale en aardrijkskun
dige afkomst wordt nagedacht over
de christelijke betrokkenheid bij de
toekomst van Europa. Elke ochtend
wordt de dag begonnen met een
gebedssamenkomst, die elke dag
door een andere groep zal worden
voorbereid.
Sosjale joenlt
Ik ken een wijze moeder die zegt:
'Als er iets fout gaat met onze
kinderen, dan zal ik in de eerste
plaats me afvragen waarin ik te
kort ben geschoten; of er iets is
geweest waarin ik het kind niet
begrepen heb en daarom ook niet
heb kunnen opvangen'. Wie zal niet
weten dat er een duidelijke relatie
bestaat tussen onze opvoeding en
het gedrag van ons kind? Wat rest
ons dan, dan de hand in eigen
boezem te steken? Hier draagt de
hoop..Maar laten we ons niet
vergissen: het is géén rationele
kwestie in de zin van: 'Ik weet
heus wel dat ik fouten heb ge
maakt'. Het gaat veel dieper. Het is
je eigen gelijk aan de kant zetten.
Het is: 'Wie zijn leven (gelijke) zal
verliezen, zal het behouden. Ga er
maar aan staan.-Deze houding
alleen waarborgt een werkelijke
ontmoeting met ons kind, van waar
uit een goede relatie en het gesprek
geboren zullen worden. Weest u ge
rust. ik ben geen lid van de SJ
enz.,, maar gewoon een ouder die
veel in aanraking komt met jon
gens en meisjes in noodsituaties.
Ze kunnen worden tot een signaal,
waarin onze nood openbaar wordt.
Als we onze ogen en harten maar
durven openen.
Krimpen a. d. IJssel
Nolly Kat-Keuchenius
BILTHOVEN Alle zendelingen
en medewerkers van de Advent-
zending in Cambodja kunnen als
zij dat willen het land verlaten
wanneer de omstandigheden dat ei
sen. Zij hebben vliegtickets ont
vangen maar de meesten hopen te
kunnen blijven.
Meer dan twee miljoen mensen
verblijven nu in Phom Penh die
maar een half miljoen kan herber
gen. Voedsel en kleding verstrekt
door SAWS (Seventh-day Adventist
World Service) wordt door de
blokkade van de Mekong-rivier te
gengehouden en het depot in de
stad was een week geleden al zon
der voorraad. Ondanks de voortdu
rende bombardementen menen de
zendelingen dat het nog niet zo erg
is als verleden jaar. In geval van
nood kunnen zij ook uitwijken naar
enkele ambassades.
Dr. A. H. van den Heuvel, de secre
taris-generaal van de Nederlandse
heovormde kerk, zal op Goede Vrij
dag enige theologische en bijbelse
Informatie geven in verband met
A. Witzen de dag van de kruisiging. De Ne
derlandse contactpersoon voor de
conferentie zal zijn Wiebe Kam-
minga, die verbonden is aan het
vormingscentrum De Drieborg in
Driebergen.
LOC HEM Wegens financiële
moeilijkheden heeft het vrijzinnige
tijdschrift 'Theologie en praktijk'
zijn uitgave stopgezet. Het blad
heeft 34 jaar bestaan en had enkele
honderden abonnees.
Tot dusver heeft het blad zijn be
staan kunnen rekken met steun
van het vrijzinnig Haagse genoot
schap ter verdediging van het
christelijk geloof, maar vooral door
de subsidie van de Nederlandse or
ganisatie voor zuiver wetenschap
pelijk onderzoek. Een beleidswijzi
ging van deze laatste organisatie
heeft de voor het blad onontbeer
lijk geworden steun tot een aflo
pende zaak gemaakt. De redactie
acht voortzetting van het blad
daarom onverantwoord.
DEN HAAG Dit jaar zijn dertig
hervormde theologie-studenten
minder ingeschreven dan vorig jaar
en ruim vijftig minder dan in 1973.
D meeste, 280, studeren in Utrecht.
Leiden volgt met 103, Groningen
met 88 en Amsterdam met 64 stu
denten. Deze cijfers zijn ontleend
aan het kerkelijk album van dc
Nederlandse hervormde kerk. Er
zijn theologiestudenten, die wel
studeren, maar zich niet in het
album hebben laten inschrijven.
Velen van deze laatsten doen dat
gewoonlijk alsnog.
WELLINGTON Een gemeenschappelijke commissie van de
Nieuwzeelandse raad van kerken en der ooms-katholieke kerk van
Nieuw-Zeeland heeft in een verklaring de weg geopend tot weder
zijdse officiële erkenning van eikaars ambtsdragers. De verklaring
heet 'op weg naar een evangeliebediening, aanvaard door allen'.
Uitgaande van het decreet inzake
oecumenisme van het Tweede Vati-
kaanse concilie, dat het werkelijk
kerk-zijn van andere christelijke
geloofsgemeenschappen aanvaardt,
zijn de r.k.-leden van de commissie
tot de slotsom gekomen dat niets
een officiële erkenning van de niet
r.-k. ambtsbediening meer in de
weg staat. Daarmee ls het pad ge
baand voor wederzijdse erkenning
en aanvaarding van de gewijde
resp. ingezegende of bevestigde
theologen-ambtsdragers in andere
kerken.
De r.-k. leden der Nieuwzeelandse
gezamenlijke commissie sloten zich
aan bij de inhoudelijke instemming
van de andere leden met de theolo
gische grondslagen inzake de leer
over het ambt, zoals vastgelegd in
een 'plan voor eenheid' en als ook
vervat in een verklaring van de
wereldraad var. kerken over 'het
kerkelijk ambt in oecumenisch per
spectief'.
PARIJS Kardinaal Jean Daniélou s.j., die vorig jaar mei
overleed aan een hartaanval in het huis van een striptease-
danseres, voelde zich alleen intellectueel tot prostituees aan
getrokken. Dit meldt de conservatieve Franse organisatie
'Les Silencieux', die een onderzoek heeft ingesteld naar de
dood van de geestelijke.
In het maandblad van deze or
ganisatie zegt hoofdredacteur
Pierre Debray dat de dansères
op een avond met vrienden zat
te praten in een café. ergens in
Saint-Germain des Prés. Volgens
haar zeggen mengde een oude,
slordig geklede man zich in het
gesprek. Hij gaf te kennen dat
hij haar nog graag eens wilde
spreken. Twee of drie keer had
ze hem daarna ontmoet. Debray
zegt dan dat de kardinaal 'veel
van dit soort vrouwen', met wie
hij op dezelfde wijze kennis had
gemaakt, bezocht heeft. Onge
veer twintig van deze vrouwen
hebben wij kunnen achterhalen
en allen hebben verklaard dat
de kardinaal hen niet heeft aan
geraakt en hun ook niet ver
zocht heeft zich te ontkleden.
Hij probeerde ons aan het pra
ten te krijgen, zo had een van
de vrouwen gezegd, want hij
wilde weten waarom wij zo leef
den. Volgens Debray zei de kar
dinaal bij deze contacten nooit
dat hij priester was. Hij stelde
zich voor als boekhandelaar.
'Met vele jongeren aan de zelf
kant van de maatschappij zocht
kardinaal Daniélou op deze ma
nier contact. Hij wilde het ver
trouwen winnen van hippies,
maoisten. delinquenten en ver
slaafden aan verdovende midde
len'. Op de vrijdag voor zijn
dood de kardinaal stierf op
maandag Het de danseres de
kardinaal weten dat haar man
als souteneur gearresteerd was
en dat zij geen geld meer had.
De maandag daarop spoedde de
69-jarige Daniélou die eerst een
flinke lunch en een stevig glas
wijn bij een vriend had genoten,
zich naar de flat van de danse
res. Hij rende de vier trappen op
naar boven en zei, toen hij bin
nen was: 'Wat is het hier warm'.
Daarop liep hij naar het raam
en zakte in elkaar.
onbewoonbaar en onlevensvatbaar
te maken?
Kort gezegd: het gaat in de actie
'nieuwe levensstijl' niet om wat
modefratsen (slankelijn-kuur),
zelfs niet 'alleen' om hulpacties en
liefdadigheidsbetoon, van welke or
de van grootte dan ook, maar om
de kwestie 'to be or not to be' van
het mensdom.
Dus dan toch weer een soort ge
zond of verruimd egoïsme? Nee, het
gaat om een wézenlijke mentali
teitsverandering zo men wil: be
kering van 'ontaarde aardman'
tot verantwoordelijk en verant
woord rentmeester van de Schepper
der aarde.
Overigens willen en kunnen we
Manenschijn dit verzuim niet kwa
lijk nemen. In één artikel kun je,
mag je zelfs niet alles samenper
sen. Maar deze vingerwijzing meen
de ik te moeten doen als dili
gent lid van 'versoberingscommissie
Verkuyl' met het oog op het
thema van de komende zondag,
waarmee opgeroepen wordt tot een
nieuwe manier van leven.
VEENENDAAL De hervormde ge
meente Sola Fide' (buitengewone
wijkgemeente naast de gerefor
meerd bondsgemeente) en de gere
formeerde kerk in Veenendaal heb
ben besloten in het vervolg alle
erediensten gezamenlijk te houden
onder gedeelde verantwoordelijk
heid. Bij predikantsvacatures zullen
de twee kerkeraden elkaar op 'fun
damentele wijze' betrekken bij het
zuitbregen van een beroep.
DEN HAAG De PvdA-fractie zal
bij de behandeling van de leer
plichtwet een amendement indie
nen waarin het vrijgesteld zijn van
schoolgeld voor leerplichtigen bij
verlenging van de leerplicht wordt
geregeld. Dit heeft het Tweede Ka
merlid Konings (PvdA) gisteren
meegedeeld tijdens de behandeling
van de wijziging van de wet op het
school- en cursusgeld.
'Het is voor ons onverteerbaar dat
de minister in een brief aan de
Kamer tot de principe-uitspraak
komt dat de leerplicht en de vrij
stelling van schoolgeld gekoppeld
zijn, maar daarnaast zegt dat het
onder de huidige omstandigheden
niet verantwoord geacht wordt ook
de vrijstelling van schoolgeld ge
lijktijdig te doen ingaan', aldus de
heer Konings.
De vrijstelling van schoolgeld voor
het vierde leerjaar van het voortge
zet onderwijs moet worden inge
voerd in aansluiting op de voorge
nomen invoering van de tienjarige
leerplicht'. Na bovenstaande passa
ge uit de onderwijsbegroting volgt
dan dat het nog niet verantwoord
is om de vrijstelling van schoolgeld
gelijktijdig met de leerplichtverlen
ging in te voeren.
De PvdA stelt voor om de 30.8
miljoen gulden, die de vrijstelling
van schoolgeld zal gaan kosten, uit
de werkgelegenheidspot te finan
cieren temeer daar de werkgelegen
heid een van de argumenten is om
de leerplicht te verlengen.
PREEK
Het ontroerend verhaal van
zegent de kinderen' begint me
ze eenvoudige mededeling: E:
brachten kinderen tot Hem. Ir c
sen al meteen spannend g&
want wie zijn die 'zij'? Ze wc
verder niet meer genoemd,
staat dat het de discipelen
zijn, want die gaan 'straks' vei
deren. Wij zullen er wel heel n
bij zijn wanneer we veronders!
dat het de moeders zijn ges
En dat is goed ook, want die
de eerst aangewezenen (met d=
ders uiteraard) om voor hun fa
ren het beste te zoeken. Die
ders meenden dat dat 'beste
menviel met een bepaalde ricij^
namelijk tot Jezus. Ze zulle
Nazerener hebben gezien en
hoord wat ze precies van
gezien en gehoord hebben sta
niet bij en dat was voor
aanleiding genoeg om hun
ren te roepen en ze op de ae
nemen en ze tot Jezus te bre
Dat is nog altijd het beste wi
- doen kunnen. Kinderen staan 11
dan ooit in de belangstelling.
zal wel een duidelijke reden
ben. De toekomst is vaak on
en niet zelden onheilspellend,
hebben we de neiging om on
heen te kijkenwaar zijn de l
ren? Vandaar dat we ons drul
ken voor kleuterscholen en p
zalen. Lang hebben we naar
tekeningen gekeken en hun J
opmerkingen genoteerd, vai
ondervragen wij hen driftig
het geloof. Dat laatste heeft
tuuriijk alleen betekenis wai
we er iets mee doen. Wanna
werkelijk luisteren naar hun
eerste vragen en ons oor 1
tegen het roepen van hun
harten. Maar hier wordt om.,
richting aangewezen. Daar zl) H
niet mee klaar. We zullen s
serieus moeten vragen wat dal
daag betekent: brengen tot J
En waar vinden we Hem? (M
NED. HERV. KERK
Beroepen te Twello: P. Parui m
te Anna Paulowna; te Olde:
J. de Vreugd te Haaf ten. ai
Aangenomen naar Blokzijl: 4 m
J. v. d. Brom. kand. te Bussu bi
bedankte voor Tjerkgaast;
Den Ham (O) (toez.)dr. W
ke te Bodegraven.
Afscheid: op 16 maart van i
serdam: J. Wieman, ber. te
dingen; van Bennebroek: H.
Kalf. ber. te Wijnjeterp.
Overleden: J. van der Werfl y
pred. voor de vrijz. herv. te
doorn. Stond tevoren in
Zweeloo en Paramaribo.
Intrede te Amsterdam: mevr. j,
J. Bunjes-van Blommes te in, a
aldaar.
Eervol ontheven met de be' a
heid van emeritus: P. C. D^,
Poortugaal wegens benoemt
geest.-verzorger psych. ziefa :o
Beileroord te Beilen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Drachten: D. H.
man te Katwijk a.d. Rijn; tt |a
delstum: K. Eijkelenboom te ;r
nertsga. <j0
Aangenomen: naar Bunschot» !e
kenburg: J. Mak te Oldebooraj\c
Aangenomen van Voorthuize
A. Sta rren burg wegens emerit
Intrede te Dirkshorn: drs. A A
tersma, kand. te Kampen.
Op 21 maart af scheidsrecept
directeur van de geref. st-
maatschappelijk werk in Zui:
land: D. J. Koers te Den
wegens het bereiken van de
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Neede: drs. M. te
kand. te Hardenbergte Oc
Flevoland: P. Groenenberg t R(
huizen. fK
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te St. Annaland. A wc
gerland te Krabbendijke: te wc
gravenR. Boogaard te Leide Ar
Bedankt voor Nunspeet: J.
te Barneveld.
BAPT. GEMEENTEN
Intrede te Ter Apel: kand. tf{tw
Berkel te Bilthoven.
Ui
u«
Geloven iD uniform en Pa
ja gezellig! door ds. J. J.
Ui tg. Bijbel Kiosk Ven
Hoofdstraat 55. Driebergen. Pi
stuk 4,90 (bij aantallen
per). Twee vlot geschreven
van de bekende legerprediki
het eerste valt o.m. op een
view met een humanistisch
man, het tweede boekje is I
voor al dan (nog) niet get!
jonge mensen,
liet lef om te dromen door
Bouma. Uig. Kok, Kampen,
prijs 9.75. Bundeltje bijbels
kenningen, belijdenissen er
ren, dat bewijst dat 'sticö
lectuur niet buiten de werke!
hoeft te staan. Om Bouma
citeren: de wereld zit te sj
om mensen die het lef hebt
te dronièn (en dan zegt hij
dit inhoudt).
Midweek door ds. E. Th.
Uitg.Kok, Kampen, 202 paf
17,90. Ondertitel: 'Een vn
voor mensen van nu'. De
predikant houdt zich in 52 t
te opstellen op een
jeugddienstachtige manier
met de vragen waar mens
nu tegenaan lopen, ultgaa®
een krantenbericht, dan
gedicht enz.
