Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | 8 maart 1975 | pagina 21

Bedreigingen Waddenzee
/ia achterdeur binnen

'eekend- puzzel

m H|

i f?

t

B m

w

mm

Duitse titelstrijd?

"jr w\ 1 br

Nieuwe sterren aan
Russische damhemel

Verkouden?

'Otrivin

helpen direkt

Browne favoriet in

a

neusdruppels

ieen reden tot feestvieren bij tienjarig bestaan van vereniging

t)UW/KWARTET ZATERDAG 8 MAART 1975

BINNENLAND 21

or Jan Brokken

STERDAM De Landelijke
eniging tot Behoud van de
Idenzee viert vandaag in
sterdam haar tienjarig be-
Het is te betreuren, al-
het bestuur, dat de vereni-
dit jubileum moet vieren,
it dat betekent immers dat
Waddengebied nog steeds
veilig is gesteld.

zijn de enige woorden die de
liging in de uitnodiging voor
jaarvergadering in Amsterdam
liet jubileum wenst te spende-
en daarmee toont zij opnieuw
dat het woord realisme hoog
jaar vaandel staat geschreven
at zij er niets voor voelt om
deze gelegenheid de vlag uit te
n. Deze bescheidenheid siert
ireniging, maar toch is er alle
voor de Waddenvereniging
aag een compliment te geven.
Waddengebied mag dan niet
gesteld zijn, wat zou er de
ipen tien jaar gebeurd zijn als
'addenvereniging niet voortdu-
het wakend oog op dit gebied
laten rusten? De vereniging
tien jaar lang voorbeeldig ac-
■voerd, heeft aan haar hande-
teeds een theoretische grond-
jegeven (het Waddenbulletin is
iedere rriilieu-activist verplich
tuur), heeft 35.000 mensen lid
leze club weten te maken en
daarmee een levendige be
uling bij een groot publiek
aet Waddengebied ontwikkeld,
belangstelling komt misschien
veel, van de randstedelingen
boeken van Sicco Mansholt
!t nachtkastje hebben liggen,
nensen die het al weten, en
e weinig van de gewone man
e straat, maar dat is nu een-
het dilemma waarmee elke
vereniging zit: moet je met
noeilijke woorden snel op de
komen waar je wezen wilt of
je het langzaam aandoen en
grote massa tien keer op-
uitleggen?

addenvereniging heeft duide-
ior de eerste aanpak gekozen,
wijst ook haar jongste publi-
'Mens en Wad 1975'. In dit
worden alle gevaren die het
ingebied bedreigen op een
gezet. Dat is heel nuttig,
In dag- en weekbladen ver
en wel regelmatig publikaties
het Waddengebied, maar
belichten deze artikelen
één specifiek probleem: de
lende recreatie, de militaire
erreinen of de lozing van af-
:r. Om de totaliteit toch
niet uit het oog te verliezen
wij - met de gegevens die
ekje ons verstrekt - alle be-
igen voor dit gebied nog
lelichten.

Terschelling: een prachtig eiland (links), maar in de zomer érg druk rechts).

langs allerlei gaatjes en kieren
naar binnen.

Visserij zal niemand als een gevaar
voor het milieu beschouwen. Maar
het wordt wat anders als - zoals in
de Waddenzee - naast de beroeps
vissers ook nog eens de sportvissers
(in 1968) 200.000 mandagen langs
de oevers zitten te hengelen. Bo
vendien voeren (in 1973) nog eens
35 tot 40 motorboten op de Wad
denzee, boten bevolkt met verwoede
sportvissers die samen 60.000 man
uren maakten.

Niemand zal het een kennis kwalijk
nemen als hij zich een tweede- wo
ning op één van die fantastische
mooie waddeneilanden aanschaft,
maar het gaat een bedenkelijk ver
schijnsel worden als je weet dat
aan de Dorpsstraat in Vlieland nu
al 33 procent van de huizen als
tweede woning in gebruik is.

Verloren

via voordeur

iddenzee lijkt wat milieu be-
op de Oosterschelde. Maar
loudt de vergelijking ook op.
Oosterschelde kwam de be-
heel openlijk, in de ge-
van parlement en rijkswa-
t, af: er moest een dam ge-
irden die een einde zou ma
in het zoute milieu in deze
Bij de Waddenzee denkt
ld meer aan (totale) inpol-
De gevaren komen bij de
nzee niet "ia de voordeur,
bij de Oosterschelde, maar

De Friezen hebben natuurlijk het
recht achter een veilige zeewering
te leven. De dijk bij Ferwerdera-
deel moet dus opgehoogd worden.
Die dijk maakt een kromming land
inwaarts. Het is niet zo moeilijk
te begrijpen dat de waterschappen
en de landbouworganisaties die dijk
recht willen doortrekken waardoor
Friesland er vierduizend hectare
uitstekende landbouwgrond bij-
krijgt. Maar daarmee gaat wel vier
duizend hectare wadden verloren,
en het zijn juist deze kustgebieden
waar de vogels voedsel zoeken en
vinden.

De problemen komen dus vla een
achterdeur binnen en dat maakt
het voor de Waddenvereniging zo
moeilijk ertegen te strijden. Een
groot deel van de bedreigingen
voor het Waddengebied komen bo
vendien van mensen (sportvissers,
wadlopers, recreanten) die ontzet
tend veel van het Waddengebied
houden en die door hup enthousiaste
verhalen vrienden en kennissen
met hun Waddenliefde besmetten.
In 1961 brachten 285.000 gasten één
nacht op één van de Waddeneilan
den door. In 1971 was dit aantal
764.000. Als deze ontwikkeling zo
door gaat zullen in het jaar 2000
zo'n 2.390.000 mensen (tevergeefs)
naar rust en natuur op de Wadden
eilanden zoeken. Op het water
wordt die rust ook steeds minder:
in de jachthavens in dit gebied
kwamen in 1970 7355 jachten bin
nen en in 1973 was hun aantal al
opgelopen tot 12.950.

Voeg daapbij het wadlopen, een

Grootste gevaar
van mensen die
van wad houden

steeds meer populaire sport, en de
recreatieve druk op dit gebied is
getekend.

Onder het Waddengebied rommelt
heteveneens. Er bestaan aanwij
zingen dat zich in dit gebied voor
raden gas en aardolie bevinden. Op
het ogenblik worden op drie plaat
sen (twee bij Ameland en één ten
noorden van Harlingen) proefbo
ringen verricht. Daarbij wordt ge
bruik gemaakt van seismisch on
derzoek, waarvan het meest opval
lende verschijnsel series zware ex
plosies met springladingen is. Een
broedende vogel stelt deze explosies
natuturlijk weinig op prijs, evenmin
als het geluid van voorbijrazende
Hovercrafts, waarmee materiaal
wordt getransporteeerd.
De Waddenvereniging is overigens
niet zozeer bezorgd over de moge
lijke effecten van een gaswinnings
project, maar wel voor een snelle
opeenstapeling van projecten. Om
dat de overheid na A gezegd te
hebben ook B moet zeggen. Als gas
overwonnen wordt moet het ook
getransporteerd worden. En als er
éép transportleiding volgens een
bepaald tracé gelegd wordt kan
daar best een tweede leiding naast
komen. B innen een mum van tijd
loopt dan een brede leidingstraat
door het Waddengebied naar de
kust. Neem daarbij de boringen op
het Continentaal Plat. Als deze re
sultaat opleveren zal er olie van de
Noordzee, door de Waddenzee, naar
de kust vervoerd moeten worden.

Zand

Een andere - heel banale - delfstof
die uit de Waddenzee gehaald
wordt is zand. Als dat zand uit de
geulen gezocht wordt is er geen
vuiltje aan de lucht. Maar een aan
tal maatschappijen graven ook het
zand van de platen weg. En in dit
zand bevindt zich het voedsel voor
de vogels.

Het allergrootste probleem voor de
Waddenzee vormt de watervervui
ling. Het Rijnwater begeeft zich
van Hoek van Holland, langs de
NoordzeeKUSt, naar de Waddenzee.
Vijftien procent van het water in
de westelijke Waddenzee is afkom

stig uit de Rijn. Dit water bevat
hoge concentratie zware metalen
(koper, kwik en zink) en gechlo
reerde koolwaterstoffen. In de oos
telijke Waddenzee komt het afval
water van de industrieën aan de
Eems en de Dollafd. Via de smeer
pijp komt hier ook het afvalwater
van de Groninger aardappelmeel-,
strokarton- en suikerfabrieken. Van
de Friese en Groningse akkers
stroomt het met insecticiden ver
vuilde landbouwwater naar de
Waddenzee. En van de Noordzee
komen grote ladingen olie, die de
tankschepen uitgeplast hebben.
Voor de flora en fauna is deze
vervuoling funest. In de Waddenzee
worden regelmatig zeehonden
waargenomen met olievlekken op
de vacht, die vaak leiden tot hui
dontstekingen en grote open won
den.

Straaljagers

S j I 16 7 8 9 '10 I

Wfs20 talr BI 22

S~~m26~pP 28

taal1. insektenverterende
bedehuis, 12. glij voertuig,
*1. 16. onbekende, 18. "oor-
19. muzieknoot, 21. bij -
en omstreken (afk.), 23.
ng, 26. opstel in een krant,
'e. 30. werpstrik, 32. regel,
er in Friesland, 34. stoom-
(afk.), 36. knaagdier. 37.
(afk.), 38. boom, 39. ko-
41. schoorsteenzwart, 43.
^werktuig, 44. rond gebouw,
47. water in N.Br. 49.
52. Rijkstelefoon (afk,), 54.

55. vlug, 57. sus loco

(afk.), 58. sportterm, 59. godin van
de tweedracht. 61. maalinrichting,
63. plaats in N.H. 65. onverschrok
ken. 67. puntdicht, 69. bouwland,
70. reeds, 71. plaaggeest, 73. kinder-
groet, 74. muzieknoot, 75. brilslang,
77. kraam, 79. schade, 80. toethoorn.
Verticaal: 2. en anderen (afk.), 3.
tegenspraak, 4. meisjesnaam. 5.
scheik. element. 7. voorvoegsel, 8.
indruk. 9. tijdkring, 10. maanstand,
11. bezinning. 13. muzieknoot. 15.
overlast, 17. interval van negen to
nen. 19. strak, 20. scheepslading. 22.
plaats In Zeeland, 24. na dato

(afk.), 25.klasse (afk.), 27. radio
omroep (afk.), 28. vreemde munt
(afk.), 31. schoeisel, 35. hoog bouw
werk, 37. verzekeringsbrief, 39.
turks bevelhebber, 40. vod, 41. ver
tragingstoestel, 42. kever, 46. insekt,
48. strafbaar feit. 50. sierlijk, 51.
water in N.Br. 53. bloeiwijze, 55.
steenklomp, 56. vrucht, 58. bun, 60.
titel (afk.), 61. familielid, 62. niet
parkeren, 64. titel (afk.), 66. wier,
68. denkbeeld, 72. spil van een wiel,
75. voorzetsel. 76. assistant Engi
neer (afk.). 77. meisjesnaam, 78.
voorzetsel.

Oplossingen t.e.m. woensdag a.s.
per briefkaart aan: Trouw-Kwartet,
Postbus 859, Amsterdam. Linksbo
ven vermelden: Weekendpuzzel.

OPLOSSING VAN VORIGE WEEK
Horizontaal: 1. raket, 5. tol 7. melis,
11. naga. 12. oor, 14. Ede, 16. iets,
18. Ina, 20. serie, 23. rat, 24. eJc., 25.
nel, 27. sas, 28. gas, 30. re, 31.
zomer. 33. zeden, 34. st. 36. reder,

38. desem, 39. e.k., 40 A.P., 42.
lenen, 44. gel. 45. en. 46. Amer, 48.
gamel, 50. Este, 52. kei, 53. Tegal,
54. kit, 55. teen, 57. molen, 59. keer,
61. el, 62. dor, 63. leger, 66. r.i. 67.
Sm., 68. keren, 69. netel, 71. sa, 73.
koren, 75. Megen, 76. te, 78. les, 79.
pos, 81. rel, 82.eg. 83. ent, 85. aorta,
87. adé, 88. riet, 90. els, 91. ora, 93.
Tiel, 94. glans, 95, elk, 96. stern.
Vert.: 1. rank, 2. aga, 3. ka, 4. To, 5.
tres, 6. leis, 7. me, 8. li, 9. Ier, 10.
star, 11. Niers, 13. os, 15. de, 17.
steek, 19. memel, 21. rak, 22. dadel,
25. nor, 26. leder, 28. gesel, 29 .Sem,
32. ren, 33. zegel. 35. tam, 37. regel,

39. ent. 41. pekel, 43. nagel, 45.
ester, 46. ast, 47. ren, 49. manen, 50.
eik, 51. eer. 53. toren, 56. Eem, 57.
mores. 58. Peter, 60. eis, 52. deren,
64. gem., 65. regen, 67. sater, 68.
kol. 70. lel. 72. angel, 74. tor. 77.
enig, ^9. pose, 80. stok, 82. eden, 84.
tel. 85. al, 86. ar. 87. air. 89. Ta, 90.
es. 92. as. 93. te.

PRIJSWINNAARS ZIJN: mevr. L. de
Bruijn, Buntlaan 78, Driebergen, T.
Goënga, Kloosterstraat 7, Sneek: G.
Ilooijer Top, Barneveldseweg 100 a.
Nijkerk.

Door de op handen zijnde tariefs
verhogingen in ons land is de pu
blicatie van het postzegeluitgifte-
programma flink verlaat. Maar nu
is het er dah toch van gekomen. De
eerste emissie heeft u vermoedelijk
al gekocht. Dat waren de zegels 700
jaar Amsterdam, 300 jaar Portu-
gees-Isralietische synagoge en 400
jaar Leidse universiteit.

Van de zegel 700 jaar Amsterdam
(30ct) zijn voor het eerst in ons
land aan twee zijden getande rolze-
gels aangemaakt. Aangezien een ta
rief van 30 ct als zodanig per 1
april niet meer aktueel is, was er
de eerste dagen een kleine run op
die zegels aan de postkantoren
waar te nemen. De jaarlijkse Zo-
merpostzegels, dit jaar gewijd aan
het Europees Monumenten jaar, ver
schijnen in een serie van vier stuks
op 4 april a.s.

De dertigste herdenkingsdag van
onze bevrijding wordt op 29 april
gevierd met een zegel, waarop ge
vangenschap en onderdrukking als
thema zijn gekozen. Ter gelegen
heid van de honderdste geboorte
dag van dr. Albert Schweitzer en
van het eeuwfeest van de Stoom
vaartmij Zeeland komen op 21 mei
twee zegels in omloop. Voorts op 29
juli bijzondere zegels voor het in
ternationale jaar van de Vrouw en
wegens het feit dat 100 jaar gele
den te Parijs de meterconventie
werd aangegaan.

Op 9 oktober komen nog eens twee
zegels uit en wel ter gelegenheid
van Wereldspaardag en ter ere van
Louis Braille. Tenslotte nog de kin
derpostzegels op 11 november.
Wat betreft de Europazegels 1975
merk ik op dat de speciaal-verza-
melaars van dit thema voorzover
nu is te voorzien, dienen te reke
nen op deelname van de volgende
twintig landen: België, Cyprus,
West Duitsland, Frankrijk (-(-An
dorra), Griekenland, Ierland, Italië,
Joegoslavië, Liechtenstein, Luxem
burg, Malta, San Marino, Monaco,
Oostenrijk, Portugal, Spanje (-f An
dorra), Turkije, IJsland, Zweden en
Zwitserland. De CEPT-landen De
nemarken, Finland. Groot-Brittan-
nië, Nederland, Vatikaanstad en
Noorwegen zullen wel verstek laten
gaan.

Veel rust wordt deze dieren ook
niet meer gegund. In 1972 werden
op de Noordervaarder (Terschel
ling) circa 21.500 aanvalsvluchten
met straaljagers uitgevoerd, en op
de Vliehorst 40.000. Eén aanvals-
vlucht staat gelijk aan twee vlieg
bewegingen (stijgen en dalen) in
de burgerluchtvaart. In het Wad
dengebied zijn dus 123.000 vliegbe
wegingen gepleegd, en dit cijfer
staat op nagenoeg gelijk aan het
aantal vliegbewegingen op Schiphol
(132.500). Op Texel zorgden alleen
de sportvliegtuigen voor nog eens
15.000M vliegbewegingen.

Maar de gevaren waaraan het Ne
derlandse Waddengebied bloot staat
zijn nog klein vergeleken bij die
waarmee het Duitse Waddengebied
bedreigd wordt. Bij Wilhelmshafen
wordt 1600 hectare wad ingepol
derd. In deze nieuwe polder komen
een terminal voor gas en een raffi
naderij van Mobil Oil. Bij Norder-
ham-Blexen aan de westelijke We-
seroever, zijn de Titanwerke GmbH
gevestigd, fabrieken voor asbestve
zels en kunstmest, en een lood- en
zinksmelterij. Uitbreidingen staan
op stapel. In Essenham is de groot
ste kerncentrale ter wereld in aan
bouw (ongeveer 1300 MW). Bij Stja-
de ontstaat een gigantisch indus
triecomplex met ondermeer vesti
gingen van Dow Chemical en van
de Vereinigte Aluminiumwerke.
Hier staan verder een kerncentrale
en een conventionele centrale. Bij
Brunsbüttel wordt de grootste ves
tiging van Bayer AG gebouwd. Ver
der zijn daar een kerncentrale en
een olieraffinaderij in aanbouw.
Hamburg heeft plannen voor de
inpoldering en de inudtrialisatie
van het wad rond de eilanden Neu-
werk en Scharhörn. Bij Cux is een
kerncentrale gepland.
De Waddenvereniging heeft gelijk:
reden voor feestvieren is er niet.

Ik heb u al eens medegedeeld dat
ten behoeve an de zegelemissies,
ter gelegenheid van de grote filate
listische tentoonstelling 'Arphila,
'75' door de franse posterijen een
internationale wedstrijd onder ont
werpers was uitgeschreven. Het met
de eerste prijs bekroonde ontwerp
van de Duitser Beat Knoblauch is
maandag jl als .eerste van de vier
Arphila-zegels verschenen. De af
beelding is een menselijk oog, dat
de blik van de kunstenaar en van
de toeschouwer symboliseert. Bei
den zijn immers onontbeerlijk zo
wel voor de kunst als voor de
philatelie. Het ontwerp doet ver
moeden dat de kunstenaar de ras-
tertechniek heeft gebruikt bij het
tekenen. De overige drie aanvaar
de ontwerpen zullen ook nog voor
de tentoonstelling als zegels wor
den uitgegeven. Op 4 maart is in
Israël een portretzegel van de vroe
gere president van de Ver. Staten
H. Truman verschenen, als een eer
betoon voor hetgeen hij in verband
met de immigratie van Joden in
Palestina en de erkenning van de
staat Israël heeft gedaan. Voorts
kwamen op 4 maart drie zegels in
omloop, waarvan de verschijning in
augustus 1974 was voorzien. Ze zijn
gewijd aan de moderne architec
tuur van Israël en tonen de volgen
de bouwwerken: de synagoge van de
Hebreeuwse universiteit, het Mor-
dechai-museum en het Bat Yam
stadhuis-complex.

J. J. M. Kiggen

De Amerikaanse grootmeester
Browne wordt als favoriet be
schouwd in het komende toernooi
in Mannheim, dat in de tweede
helft van maart gespeeld wordt om
het open kampioenschap van
Duitsland. Sinds hij drie jaar gele
den vanuit Australië naar de Vere
nigde Staten emigreerde, heeft hij
een snelle carrière gemaakt. Hij
staat achter Fischer, Byrne en Ka-
valek als de vierde speler van Ame
rika geboekt, boven Evans en Res-
hevsky.

Ook voor de topspelers kan hij door
zijn taktische gaven uiterst gevaar
lijk zijn. De volgende partij speelde
hij in het laatste kampioenschap
van Amerika in Chicago. Zijn te
genstander is al Jarenlang een van
de bekendste Amerikaanse schaak
meesters.

RUSSISCHE PARTIJ
BROWNE-BISGUIER

Chicago 1974.

1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pe5: d6 4. Pf3
Pe4: 5. d4 d5 6. Lrd3 Le7 7. 0—0 Pc6
8. c4. Karpov zette tegen Kortsch-
noi met 8. Tel Lg4 9. c3! f5 10. Db3
0—0 11. Pbd2! voort.

8. Pb4? Een onopvallende, maar
ernstige fout. Lg4 of Le6 is beter.

9. cd5 Pd3: 10. Dd3: Dd5: 11. Tel
Lf5 12. Pc3 Pc3: 13. Dc3: c6 14.
Lh6!

Dit heeft Bisguier blijkbaar niet
voorzien: gh 15. Te5 Dd7 16. Tael
Le6 17. d5 cd 18. Te6: en de rest is
duidelijk.

14. Tg8 15. Te5 Dd7 16. Tael
Le6 17. Pg5! 0—0—0. Na 17. gh
zou 18. Pe6: fe 19. Te6: Tg7 20. d5
Tf7 21. d6 gevolgd zijn.
18. Pf7:Lf7: 19. Te7: Dd4: 20.
Tf7: Dc3: 21. bc3 gli6 22. Tbl. Het
nu volgende' toreneindspel is voor
wit gemakkelijk te winnen.
22. Tg5 23. h4 Tb5 24. Tb5: cb5
25. Th7: Tdlf 26. Kh2 Td2 27. Th6:
Ta2: 28. h5 Tli2: 29. Th8f Kc7 30.
li6 Kb6 31. Kh3! (31. h7? Tf7) a5
32. g4 b4 33. cb4 ab4 34. Te8 Tfl 35.
Kg2 Tf7 36. g5 Tf5 37. h7 Tg5:f 38.
Kf3 Th5 39. h8D Tli8: 40. Th8:.
Opgegeven.

Het was een verrassing, dat in het

Spasski na zijn moeilijkheden in
de laatste tijd weer meespeelt.
In de tweede ronde toonde hij zich
in oude stijl!

DAMEGAMBIET
SPASSKI-HORT.

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. Pf3
dc4 5. a4 Pa6. Sinds jaren al een
lievelingsvariant van Hort.
6. e4 Lg4 7. Lc4: e6 8. 0—0 Pb4 9.
Le3 Le7 10. h3. Volgens de theorie
is deze zet alleen maar na 9.
0—0 goed. Na de tekstzet wordt 10.
a5 aanbevolen.

10. Lf3: 11. Df3: Pc2 12. Tadl

0—0 13. Td2 Pe3: 14. De3:. Hier
komt 14. fe3 met 15. e5 in aanmer
king.

14. Da5 15. f4 Db4 16. La2 c5?

Beter was Tad8, waarna 17. 15?
wegens e5! 18. de? Lc5 niet moge
lijk is.

17. d5 c4 18. Kh2 ed5 19. e5! Pe4 20.
Td5: Pc3: (Db2: 21. Pe4:! Da2: 22.
f5 met 23. f6) 21. Dc3: Da4: (Dc3?
22. bc. Wit verliest een pion).
22. Lc4: Tac8 23. b3 Dc6 24. Df3 a6
25. 15 Dc7 26. Dg3 b5 27. Lb5:! ab5

28. f6 g6. Na Lf6: 29. ef Dg3:t 30.
Kg3: heeft wit een gewonnen eind
spel.

29. fe7 Tfe8 30. Tb5: Te7: 31. Tdl
Dc2 32. Tbd5 Tce8 33. b4 Db2 34.
Tld4 De2 35. b5! Te5: 36. b6! Td5:
37. Td5: Db2 38. Dc7 Te2. In tijd
nood had Hort zijn vertrouwen ge
steld op deze tegenaanval, maar
39. b7! Tg2:f 40. Khl Kg7 41. b8D.
Opgegeven.

•INDISCH IDEE' IN EEN STUDIE.

Een van de laatste composities van
de onlangs gestorven Tsjechoslo-
waakse problemist F. J. Prokop
werd nu in het schaakblad 'Sahov®
umenl' ter herdenking gepubliceerd.
In deze elegante studie wordt de
zogenaamde 'Indische idee'
d.w.z. verdediging tegen een drei
gend pat verwerkt.

3 '1

e mm

Hf m

OPLOSSING: 1. Lf6 ba3: 2. Kbl a2f
3. Kc2 alD 4. Lal: a4 5. Kd3 a3 6.
Ke4 a2 7. Ke5! Kg7: 8. Kf5f en
wint. Het is interessant, na te
gaan, waarom 1. Lb4: niet gaat.

LUDEK PACHMAN

(ADVERTENTIE)

Tot mijn grote vreugde hebben al
zo'n dertig beginnende dammers
gereageerd op mijn oproep van de
vorige week. Grotendeels zijn dit
nieuwe oplossers die ik hierbij
dank voor hun spontane reacties.
Zelfs zijn enige oplossers al zo
spontaan geweest het boekje van
Bergsma te bestellen, wat ik erg
leuk vind. Ik hoop dat zij hier veel
plezier van zullen hebben!

Dan is het weer eens tijd voor een
partij-analyse. Deze keer een partij
uit het kampioenschap van Rusland
1974, waar tot veler verrassing de
Moskouse grootmeester Agafonow
met 26 uit 18 beslag wist te leggen
op de titel, in afwezigheid van An-
dreiko, Koeperman en Gantwarg.
Gantwarg speelde niet mee uit pro
test tegen de gang van zaken in
Tiblisi, dat toernooi met een com
bine-geurtje, waar zowel Gantwarg
als onze landgenoot Wiersma de
dupe waren. Tsjegolew, wist van de
geboden kans geen gebruik te ma
ken. Hij eindigde met één punt
achterstand op de tweede plaats.
De derde plaats was voor Abaziew,
een in ons land onbekende meester
die, hoewel hij al enige malen de
finale heeft gehaald, nog nooit een
rol van betekenis speelde. Mis
schien betekent dit het begin van
een revolutie in de Russische dam-
wereld. Teleurstellend is het resul
taat van Mogiljanskl, die vorig jaar
nog een prachtige derde plaats
haalde, maar het nu niet verder
bracht dan de negende plaats.
Dan nu een korte analyse van de
partij Tsipes-Tsjegolew. Tsipes
heeft dit toernooi een dertiende
plaats behaald.

Wit: Tsipes
Zwart: Tsjegolew

1. 32-28 20-24 (een geliefde voort
zetting van de zwartspeler) 2. 37-32
14-20 3. 41-37 10-14 4. 47-41 (Een
ongewone, maar niet slechte voort
zetting). 5-10 5. 31-27 17-22 Hoewel
Tsjegolew hier vaak 5 20-25
speelt om vervolgens tot zijn ge
liefd omslngelingsspel te komen, is
de tekstzet ook goed speelbaar, al
wordt het spel nu in klassieke ba
nen geleid.

6. 28x17 11x31 7. 36x27 19-23 8. 34-
29 23x34 9. 39x19 14x23 10. 44-39
13-19 11. 41-36 8-13 12. 33-28 20-24

13. 40-34 10-14. De opening is zon
der bijzondere gebeurtenissen ver
lopen en de strijd gaat nu pas goed
beginnen. Het is overigens opval
lend, dat in dit Russische kampi
oenschap ontzettend weinig scherpe
en Interessante openingen zijn ge
speeld. Over het algemeen zijn de
partijen rustig opgezet en kijken de
spelers eerst de kat uit de boom,
dit In tegenstelling tot de partijen
uit de Nederlandse kampioenschap
pen van de laatste jaren, waar de
haren direct na aanvang al om de
oren vliegen. Deze strijdvorm is
voor het publiek veel aantrekkelij
ker, maar het risico is ook veel
groter, dan wanneer op de Russi
sche manier geopend wordt.

14. 34-30 12-17 (wil wits lange
vleugel in zijn spel belemmeren)

15. 30-25 17-21 16. 49-44 7-12 17.
44-40 6-11 18. 40-34 21-26 19. 34-30
11-17 zie diagram.

i a S3

SBB ETS

CS 63 u u n

Wit moet nu ernstig rekening hou
den met de onplezierige opstelling
aan zijn lange vleugel. Er zijn twee
mogelijkheden: schijf 46 oplossen
met 36-31, 46-41, 41-36. óf 37-31,
waarna wit wel met een achterge
bleven schijf op 3 6 blijft zitten,
maar die hoeft niet nadelig te zijn.
Wit kiest voor de tweede mogelijk
heid.

20. 37-31 26x37 21. 42x31 17-21 22.
31-26 2-8 23. 26x17 12x21 24. 46-41
21-26 25. 41-37 8-12 26. 50-44 1-7

27. 39-33 23-29 De Ghestem-door-
stoot. Het was wits bedoeling met
44-39 voort te zetten, b.v. 277-11

28. 44-39 11-17 29. 40-34 (dreigt 34-

29. 27-22, 28-23) 14-20 30. 25x14
9x20 31. 30-25 4-9 32. 25x14 9x20 33.
34-29 23x34 34. 39x30 20-5 35. 28-
23. 19x39 36. 30-8 39-44 en wit heeft
niets te vrezen, integendeel.

In plaats van 27. 9-33 was 44-40

beter, b.v. 277-11 28. 39-33 14-

20 29. 25x14 9x20 30. 30-25 4-9 31.
25x14 9x20 32. 43-39 3-8 33. 40-34
20-25 34. 48-43 15-20 35. 28-22 11-
17 36. 22x11 16x7 37. 33-28 24-29 38.
39-33 29x40 39. 35x44 en de witte
stand is zelfs goed te noemen.
28. 44-40 18-23 29. 28-22 7-11 30.
33-28 14-20 (zwart gaat tot de aan
val over) 31. 25x14 9x20 32. 30-25
4-9 33. 25x14 9x20 34. 43-39 12-18

Wit zit in een moeilijk parket. Na

35. 39-33 29-34 36. 40x29 23x34 gaat
het verkeerd aflopen. 35 39-34 geeft
m.I. geen beter spel, b.v. 35.... 20-25

36. 48-43 15-20 37. 43-39 29-33 38.
38x29 24x44 39. 40x49 20-24 40. 36-
31 11-17 41. 22x11 16x7 en wit kan
gevoeglijk opgeven.

35. 40-34 29x40 36. 35x44 24-30 37.
48-43 20-25 38. 45-40 30-35 39. 39-
33 3-8 40. 44-39 35x44 41. 39x50 8-
12 42. 43-39 15-20 43. 50-44 20-24
44. 44-40 11-17 45. 22x11 16x7 46.
28-22 7-11 47. 33-28 25-30 (de nek
slag).

48 38-33 23-29 49. 40-35 29x38 50
32x43 18-23 51. 37-22 12-18 en wit
geeft op. Tegen 26-31 is niets te
doen. De laatste vijftien zetten wa
ren eigenlijk een formaliteit voor
Tsjegolew, die in dl*- tempospeHetJe
duidelijk in zijn element is.

FRANK DROST