Ontwikkelingsbeleid in
Suriname was te veel op
grote projecten gericht
VVDM-ers vandaag voor
Hoog militair gerechtshof
AHes past bij aHes
De vertraging in
de bouw en de CHU
de BijenkorfJ^g
Eigen krachten hadden meer gestimuleerd moeten worden
Suggestie voor
uitbreiding van
voedselproduktie
Kabinet overweegt
inkomensgarantie
voor zelfstandigen
Akkoord over CAO
textielindustrie
Artikel ondermijning van krijgstucht
Tweegraden-stelsel
voor leraren kan
nog niet ingevoerd
of de wonderlijke mogelijkheden van de verwisselbare kindermode
TROUW/KWARTET WOENSDAG 5 MAART 1975
9
Doorknooprokje
van stevige katoen,
naturel en blauw,
92 t/m 110,
29.95 jgM*
Dun katoenen
cowboy-shirt, naturel
en blauw, 116 t/m 164.
Katoenen "sSjL
.denim jeans,
92 t/m 176, v.a. 20.-
Katoenen
denim
I" Dikke
M katoenen jeans
M in naturel en blauw,
m 116 t/m 164, 69.-
Katoenen llqucftejasje
piet cowboyprint, naturel en
1 blauw, 116 t/m 164,98.-
Acryl blouse in o.a.,
groen, marine, rood,
92 t/m 176, v.a. 18.-&
i Ecru pitjeskatoenen joansjack van Lee Cooper;
j 92 tlm 110,59,95 gcrepsay
iEcru pitjeskatoenen.
I broek van
flLce Cooper, M
1.92 t/m 110, jp
'4 32.50
Katoenen cowboyblouse,
naturel en blauw, 86 t/m 110, v.a. 89.95
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het beeld van de Surinaamse samenleving is bij het naderen van dé zelfstandig
heid van het land weinig opwekkend. Voor een werkelijke doorbraak naar een betere ontwikke
ling zijn de voorwaarden nog niet geschapen.
Dit schrijft de Nationale Advies
Raad voor ontwikkelingssamenwer
king (NAR) in een advies aan mi
nister Pronk. De NAR constateert
dat in de afgelopen twintig jaar
het accent van de ontwikkelings
strategie door de opeenvolgende
Surinaamse regeringen steeds meer
is gericht op grote projecten, waar
door andere sectoren (denk bij
voorbeeld aan de kleine landbouw)
in de verdrukking zijn geraakt,
hoewel juist die sectoren voorwaar
de zouden kunnen zijn voor een
blijvende gezonde ontplooiing.
Ook werd in Suriname maar al te
gemakkelijk van een bepaalde
planning afgeweken, vooral onder
de druk van een acute en toene
mende werkloosheid. Deze afwij
kingen hielden dan weinig verband
'met het beleid op langere termijn.
Ook al was Suriname de laatste
twintig jaar wat betreft de beste
ding van de ontwikkelingsgelden
formeel baas in eigen huis; de NAR
concludeert toch tot een gezamen
lijke Surinaams-Nederlandse ver
antwoordelijkheid ten aanzien van
het falen van grote delen van het
ontwikkelingsbeleid in Suriname.
Er had in deze afgelopen twintig
jaar veel meer moeten (en kun
nen) gebeuren aan het stimuleren
van de eigen krachten (in de taal
van de ontwikkelingsdeskundigen:
de self-reliance) op het gebied van
industrie en een meer intensief ge
bruik van de aanwezige landbouw
grond. Er zijn op .dit punt wel
plannen geweest, maar die zijn of
niet uitgevoerd, of ontijdig afge
broken om de hier boven genoemde
redenen.
Dat betekent bijvoorbeeld voor de
beroepssamenstelling van de Suri
naamse bevolking, dat tussen 1953
en 1972 meer dan een halvering
(va<i 49 procent van het totaal
naar 22 procent van het totaal)
van de mensen werkzaam in land
bouw en visserij, een slechts heel
geringe stijging van de arbeids
plaatsen in de wel dure, maar
weinig arbeidsplaatsen biedende
mijnbouw en een verdubbeling in
percentage van het aantal ambte-
naren plaatsvond.
Het grootste deel van de Inkom
sten uit de bauxiet verdween
in de salarispost voor deze ambte
naren, zodat Suriname nu een ont
wikkelingsland is (één van de wei
nige ter wereld) waar niet gespaard,
maar juist ontspaard wordt.
Toekomst
Wat de toekomst betreft: gezien de
sombere schets van de huidige situ
atie en de te verwachten ontwikke
ling is de NAR ook bescheiden met
suggesties voor de toekomst. Een
paar van die suggesties:
1. Er zou ee<i internationaal con
sortium moeten komen voor de sa
menwerking bij de ontwikkeling
van Suriname. Landen als Venezue
la, de Verenigde Staten, Canada en
ook Nederland hebben belangstel
ling voor investeringen in Surina
me - welnu: laten zij samenwer
ken.
2. Surkiamè zelf zal moeten toe
treden tot de Caricom, de economi
sche gemeenschap voor het Carai-
bisch gebied (hoewel daar gezien
de samenstelling van .Suriname's
im- en export op korte termijn ook
weer niet zoveel resultaat te ver
wachten. is).
3. De Nederlandse hulp zal in de
toekomst gericht moeten zijn op de
bevordering van activiteiten, die
vooral de werkgelegenheid vergro
ten. Een systeem van sociale voor
zieningen (kinderbijslag, oudedags
voorziening, ziekteverzekering)
moet in beginsel niet uit de ont
wikkelingshulp, maar uit eigen
middelen van Suriname komen.
4. Uitbreiding van de voedselpró-
duktie (mede gezien de werkgele
genheid die daardoor in de kleine
landbouw wordt geboden is dit zélfs
zeer urgent).
Minderheidsnota
Bij het advies is ook een nota
gevoegd van een minderheid in de
commissie (negen van de 63 le
den). Dejse minderheid meent dat
het meeirderheidsadvies 1 niet aan
sluit bij het grondbeginsel van het
Nederlandse ontwikkelingsbeleid.
Ook voor Suriname geldt dat de
groepen die in de grootste armoede
leven een zo direct mogelijke bij
drage moeten krijgen voor verho
ging van de welvaart.
Volgens de minderheidsgroep moet
het ontwikkelingsbeleid erop gericht
zijn zowel de buitenlandse als de
binnenlandse machtsverhoudingen
te wijzigen. Het internationaal eco
nomisch systeem werkt in het
voordeel van de rijke landen en
daarom heeft Nederland - als rijk
land - een speciale verantwoorde
lijkheid ten aanzien van Suriname.
Tot de leden van de minderheids
groep horen onder meer drs. G. H.
Terpstra, D. H. Grasman, J. M. W.
van Geunsven en drs. H. J. P.
Jeuken die uit de kringen van CNV
en NKV komen. De NVV-leden Nel
Tegelaar en drs. O. G. de Vries
Reilingh hebben zich bij het meer
derheidsadvies aangesloten.
DEN HAAG Het kabinet over
weegt een minimuminkomensga
rantie voor zelfstandigen in te voe
ren. Ook wordt ernaar gestreefd om
kinderbijslag in te voeren voor het
eerste kind van zelfstandigen. Mi
nister Boersma (sociale zaken)
heeft dit op? een bijeenkomst in
Eindhoven bekend gemaakt.
De minister hoopt beide regelingen
nog voor het einde van deze kabi
netsperiode rond te kunnen krij
gen. De minimuminkomensgarantie
kan volgens de minister worden
opgevat als een tegenhanger van
het minimumloon voor werkne
mers. Het zal overigens niet mee
vallen voor het hanteren voor zo'n
regeling de juiste criteria te hante
ren. Bedrijven die niet levensvat
baar zijn kunnen er volgens de
minister niet onder vallen.
Minister Boersma zei verder dat
deze regering inmiddels meer
maatregelen heeft genomen ter on
dersteuning van het midden- en
kleinbedrijf dan in de voorgaande
tien jaar bij elkaar.
Van een verslaggever
UTRECHT Na moeizaam onder
handelen is een akkoord bereikt
over een nieuwe CAO voor de on
geveer zestigduizend werknemers in
de textielindustrie. Overeengeko
men is een loonsverhoging van 1,75
procent, in de prijscompensatie is
een vloer van 175 gulden aange
bracht en het vakantiegeld gaat
met 175 gulden omhoog tot ten hoog
ste dertienhonderd gulden. Oudere
werknemers in de textiel krijgen
ektra-vakantie met terugwerkende
kracht tot 1 april 1974. 64-jarigen
krijgen 144 uur, 63 jarigen 96 en
62-jarigen 48 uur per jaar vrij
af extra. Voor de uren dat
men niet gewerkt heeft krijgt men
85 procent van hetloon doorbe
taald.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Prof. dr. M. Brouwer, directeur van het Baschwitz-
instituut voor massapsychologie en openbare mening in Amster
dam, zal vandaag optreden als getuige-deskundige voor de verdedi
ging van zes leden van de VVDM die voor het Hoog militair ge
rechtshof in Den Haag moeten verschijnen, nadat zij op 10 januari
door de krijgsraad in Arnhem tot een boete van 250 gulden waren
veroordeeld wegens ondermijning van de krijgstucht.
De veroordeling volgde op de publl-
katie van een artikel in Linksom-
keert, het blad van de WDM-afde-
ling Schaarsbergen, ln augustus
1974. In de rubriek 'Wij balen'
schreef Fred Schaafsma een artikel
onder de titel 'Macht'. Daarin viel
onder meer te lezen: 'Wie maken
er in het Nederlandse leger nu ei
genlijk de dienst uit? Wie bezitten
er nu werkelijk de macht? Niet een
paar brallende generaals of de mi
nister van defensie in Den Haag
Degenen die uiteindelijk de
macht bezitten, dat zijn de gewone
maten, de dienstplichtigen, zij ma^
ken uiteindelijk de dienst uit'. In
een naschrift bij het artikel schreef
de redactie onder meer: 'Voorlopig
zijn het nog steeds de generaals en
de officieren die aan de touwtjes
trekken. Dat ondervindt iedere sol
daat dagelijks aan den lijve'.
De zes WDM-leden die vandaag
terecht staan, zijn de auteur van
het artikel en vijf afdelingsbestuur
ders van de WDM. Eén afdelings
bestuurder, die het artikel vóór pu-
blikatie niet had gelezen, werd vrij
gesproken. De auditeur-militair, mr.
H. J. A. M. Beaumont, die tegen de
zes vier weken gevangenisstraf had
geëist, is van het krijgsvonnis in
beroep gegaan.
Niet ondermijnend
Prof. Brouwer is mede-auteur van
een rapport dat in december 1974 is
uitgebracht door het Baschwitz-in-
stituut en het Instituut voor weten
schap der politiek van de Universi
teit van Amsterdam en dat handelt
over de vrijheid van meningsuiting
in het leger. In het bijzonder houdt
dat rapport zich bezig met de effec
ten van als krijgstuchtondermij-
nend beschouwde artikelen in het
VVDM-blad Spuit elluf, dat door de
legerleiding uit de roulatie werd
genomen. Een wetenschappelijk
onderzoek, waarvan in dat rapport
verslag werd gedaan, wees uit dat
van enige krijgstuchtondermijnen-
de werking geen sprake was.
De raadsman van de zes VVDM-ers.
mr. A. W. M. Willems, heeft al
tijdensde berechting door de
krijgsraad naar dat rapport verwe
zen. Ook vestigde hij de aandacht
van het college op een aantal uit
spraken die de minister van defen
sie, ir. H. Vredeling, in interviews
heeft gedaan. In het geruchtma
kende interview met het weekblad
Vrij Nederland in augustus 1974 zei
minister Vredeling: 'Vrijheid van
meningsuiting staat bij mij hoog
aangeschreven'. Een paar maanden
later merkte hij in het WDM-blad
Twintig over de vrijheid van me
ningsuiting op: 'Alles is een stuk
vrijer geworden. Ik zeg altijd: laat
ze maar kwaken'. De (evenals het
Hoog militair gerechtshof) deels uit
militairen bestaande krijgsraad
dacht daar kennelijk anders over.
De VVDM heeft minister Vredeling
uitgenodigd het vandaag te houden
iproces bij te wonen, maar evenals
bij de krijgsraad, toen hij ook was
geïnviteerd, zal hij wel verstek la
ten gaan. Ook is hij van deze zaak
op de hoogte gebracht in een door
de afdeling Schaarsbergen op 25
februari geschreven brief, waarin
wordt gesproken van 'een recht
streekse aanval op de vrijheid van
meningsuiting'.
Kloof
vDe briefschrijvers zijn niet van zins
te blijven vallen in de kloof die er
kennelijk gaapt tussen de opvattin
gen van de minister en die van het
militaire apparaat over de vrijheid
van meningsuiting in het leger:
'Wij willen meer dan alleen maar
gerommel in de marge. Wij willen
duidelijk allerlei zaken, ook funda
mentele zaken, aan de orde stellen.'
Dr. R. J. H. Kraisinga
door minister Udink en staatssecre
taris Buck reeds gereed was ge
maakt. Na ruim twee- jaren is een
definitief wetsontwerp echter nog
steeds niet aan de Kamer voorge
legd. Ook dat getuigt van traagheid.
Onder omstandigheden als deze had
het kabinet ook daaraan grotere
prioriteit dienen te geven. Met
spoed moet nu juist in deze zaak de
wetgeving bevorderd worden!
De voorzitter van de c.h. Tweede Kamerfractie, dr. R. J. H. Krui-
singa, reageert in onderstaand artikel op ons hoofdredactioneel
commentaar van vrijdag 28 februari jl.
'Gaarne kom ik nog kort terug op
het hoofdredactioneel commentaar
van vrijdag 28 februari. In de eer
ste plaats betreur ik, dat zo weinig
aandacht in Trouw/Kwartet is be
steed aan de verklaringen van de
zijde van de CHU van 24 februari
en 27 februari. Het zou zeker op
prijs worden gesteld als dat nog
zou kunnen geschieden.
Voorts stel ik er prijs op nog het
volgende onder uw aandacht te
brengen. De verantwoordelijkheid
van de minister van volkshuisves
ting terzake van het bouwbeleid
komt tot uitting in het uitgeven
van het aantal machtigingen tot
gunning (dat is onder meer voor de
woningwetbouw), het aantal uitge
geven premiebeschikkingen (dat is
voor de gesubsidieerde particuliere
bouw)- en het aantal bouwvergun
ningen (dat is voor de ongesubsi
dieerde bouw).
Onder de voorganger van minister
GruyterS zijn zeer veel machtigin
gen tot gunning uitgegeven, waar
door een hoog niveau van woning-
wetbouw kon worden bereikt. Daar
voor wil ik aan hem op dit ogen
blik en op deze plaats nog eens
mijn grote waardering uitspreken.
Tijdens de ambtsperiode van mi
nister Gruyters is dit aantal uitge
geven machtigingen zeer drastisch
gedaald. Minister Gruyters had
daar meer aan kunnen doen dan
hij heeft gedaan.
Met name had hij bijvoorbeeld in
.samenwerking m^t de hoofdinge
nieur en direkteur in de provincies
een felle campagne kunnen voeren
om gemeenten en woningbouwcor
poraties tot maximalisatie van hun
inspanningen te brengen. Hetzelfde
geldt voor de premiebeschikkingen
voor de particuliere bouw.
Het is waar. dat de woningbouw
waarschijnlijk niet op het niveau
van de bestuursperiode Udink kon
[Worden gehandhaafd. Maar de
PvdA. PPR en D'66 zelf hebben nog
in 1973 aan de kiezers verteld, dat
de woningbouw aanzienlijk moest
worden opgevoerd boven het pro
gramma van het kabinet-Biesheu
vel.
Dat er zo'n dramatische ineenstor
ting heeft plaatsgevonden, is voor
een deel aan de algemene economi
sche toestand te wijten, maar voor
een belangrijk deel ook wel dege
lijk aan de lauwe houding van de
minister en zeker ook aan het in
troduceren van een nieuw huur- en
subsidiebeleid van dit kabinet.
Daardoor heeft het vertrouwen bij
Particulieren en beleggers een ge
weldige knauw gekregen. De gevol
gen merken veel bouwvakkers nu
'aan den lijve.
Tenslotte wil ik constateren, dat
bet schijnbaar hoge aktiviteitenni-
veau van staatssecrearis Schaefer
biet resulteert in een zodanige ver
snelling van de stadssanering, dat
daardoor voldoende compensatie in
de bouw wordt verkregen.
Verder nog dat een voorontwerp
van de wet op de stadsvernieuwing
DEN HAAG In deze kabinetspe
riode is er geen geld voor invoering
van een tweegradenstelsel voor le
raren bij het voortgezet onderwijs.
Dat heeft minister Van Kemenade
meegedeeld aan de Eerste Kamer.
De Kamer zal vandaag vergaderen
over de begroting van onderwijs.
Ter voorbereiding daarop heeft mi
nister Vaft Kemenade een aantal
vragen beantwoord.
Het tweegradenstelsel zou in de
plaats moeten komen van het hui
dige stelsel met drie graden. Die
drie graden vallen ongeveer samen
met de indeling mavo-havo-vwo. Al
jaren lang is van vele kanten ge
pleit voor invoering van twee gra
den. Omdat daarbij niemand in sa
laris achteruit wil gaan, zou dit
echter sterk kostenverhogend wer
ken. Daar is nu geen geld voor
meent de minister.
De minister deelt verder mee dat er
in augustus een tekort dreigt van
ongeveer vijfhonderd leraren in de
algemene vakken bij het beroeps
onderwijs. In het lager huishoud-
onderwijs zal tegelijkertijd een
overschot van ruim duizend docen
ten in de beroepsgerichte vakken
ontstaan. Volgens de minister is
het moeilijk daar op korte termijn
iets aan te doen. Lerarenorganisa
ties hebben de minister gevraagd in
ieder geval bij zijn collega van
defensie aan te dringen op vrijstel
ling van militaire "dienst voor lera
ren in algemene vakken.
Ecru poloshirt met effen
contrastkraagje, katoen,
16. t/m 176,
v.a.20-
Katoenen blouse met
ajour en cowboydessin
naturel en blauw.—
116 t/m 164,
Dunne katoenen
cowboyblouse,
S naturel en blauw,
f.86 t/m 110.89.95
jack en jeans
92 t/m 176,
Katoenen T-shirt,
o.a. geel, zwart,
kobalt-blauw,
92 t/m 110, vm. 17,-
Lange
katoenen doorknooprofc,
naturel en blauw,
116 t/m 164, 98.- gr.
Cowboy-o vergo oier
naturel en blauw
katoen,
i t/m 110,55.-
Donlm rokje met steekzakken,
116 t/m 176,35.-
Denim blazer met oranje
oontra8tstikscI, 116 t/m 176,
cowboyblonso'n,
naturel, en blauw, 86 t/m 110,79.95
Kindermode in de Bijenkorf is eigenlijk één groot verkleedfeest.
De leukste combinaties ontstaan als vanzelf.
Je komt nooit voor het probleem: dit is leuk maar dat past er niet bij.
We hebben dat ook bewust gedaan om het
moeders en kinderen wat makkelijker te maken.
Af<^ kleuter/kinderkleding
