Kwestie Rhodesië
weer in het slop
Risico's van knutselen met
erfelijkheid worden ontlopen
Bewind in Ethiopië
wijzigt kabinet
Milieu-oorlog moet
nü verboden worden
John F. Kennedy vond
Nixon 'goedkope rotzak'
en 'geestelijk gestoord'
Smith laat Sithole arresteren
Grootgrondbezit afgeschaft
Olielanden bijeen in Algiers
Waldheim tot ontwapeningsconferentie
YS leveren Iran
acht kerncentrales
'Moskou beheerst zuidelijke
toegangspoort naar Suez
Congresdelegatie
stelt extra hulp aan
Phnom Penh voor
Voorwaarden
voor lagere
olieprijzen
Tweehonderdjarig
bestaan van YS
in 1976 gevierd
Biologen over op onschuldiger proefkonijn
Wetenschap
en
techniek
Heet
TROUW/KWARTET WOENSDAG 5 MAART 1975
BUITENLAND 7
LOESAKA, SALISBURY (AP, AFP, Reuter, UPI) Het Rhodesische
bewind heeft tot grote woede van de Afrikaanse verzetsbeweging in dat land
de nationalistische leider ds. Ndaningi Sithole, die eerder langdurig heeft
vastgezeten, gearresteerd. Door de arrestatie dreigt een regeling van de Rho-
dedische kwestie, die zich begon af te tekenen, weer volledig te worden ge
blokkeerd.
ADDIS ABEBA (Reuter, UPI, AFP) Het militaire bewind in
Ethiopië heeft gisteren belangrijke wijzigingen aangebracht in het
kabinet, waarbij acht ministeries betrokken waren-
in een reactie op de arrestatie
heeft de Afrikaanse Nationale Raad
(ANC) bij monde van bisschop Ab
el Moezorewa verklaard dat niet
verder onderhandeld zal worden
met het Smith-regime zolang Si
thole achter de tralies zit. In Loe-
saka heeft de Rhodesische verzets
beweging ANU, waarvan Sithole
leider was, verklaard dat Sithole's
arrestatie betekent dat de zwarte
Rhodesiërs nu zullen vechten tot
het bittere einde. De Britse rege
ring heeft verklaard 'teleurgesteld'
te zijn door Sitholes arrestatie.
Als reden voor Sitholes' arrestatie
heeft het bewind van Ian Smits
opgegeven dat Sithole zorgvuldig
plannen zou hebben gemaakt om
enkele van zijn tegenstanders uit
de weg te ruimen. Sithole zou deze
tegenstanders, aldus het bewind,
zien als een hinderpaal voor zijn
'streven naar het leiderschap van
de Afrikaanse Nationale Raad
(ANC)'.
Sithole (54) is de leider van de
bevrijdingsbeweging ZANU, de
Zimbabwe African National Union
(Zimbabwe is de naam die de Afri
kanen aan Rhodesië geven). Enkele
maanden geléden is de ZANU met
de Zimbabwe African Peoples Uni
on (ZAPU) versmolten in de Afri
kaanse Nationale Raad (ANC), die
door bisschop Abel Moezorewa
wordt geleid. Deze samensmelting
volgde op de onverwachte vrijlating
van ZANU-leider Sithole en ZAPU-
leider Joshua Nkomo uit de Rhode
sische gevangenis. Zij kregen verlof
naar Zambia te gaan voor overleg,
waarop besprekingen volgden met
vertegenwoordigers van het Smith-
regime over een grondwettelijke re
geling. Deze belandde echter in een
impasse omdat Smith niet wilde
toegeven aan de eis dat de zwarte
meerderheid Rhodesië moet kunnen
gaan regeren.
ceerd. Er zal nu worden doorge
vochten tot het bittere einde, aldus
de ZANU, want het is duidelijk dat
Sithole door het bewind in Salis
bury van het politieke toneel is
verwijderd voordat het ANC haar
congres zou beginnen. Daarmee zou
worden verhinderd dat Sithole, die
de minst buigzame Afrikaanse lei
der is, deelneemt aan een eventuele
constitutionele conferentie.
Robert Moegabe, de vice-leider van
de ZANU verklaarde dat Sitholes
arrestaties 'definitief al wat was
overgebleven van de zogenaamde
ontspanning en poging tpt vreedza
me oplossing ondersteboven heeft
gegooid'.
In Salisbury werd gisteren gezegd
dat er morgen een nieuwe reeks
ontmoetingen zou beginnen tussen
Smith en ANC-leiders. Maar gister
middag liet Abel Moezorewa, de
ANC-aanvoerder, weten dat overleg
met het Smith-regime van de baan
was zolang Sithole gevangen bleef.
Hij voegde er aan toe dat de ANC
zonder meer zou weigeren met het
bewind te praten als het regime
ook maar iemand zou vasthouden
zonder dat deze was berecht en dat
er in dat geval evenmin sprake zou
zijn van een constitutionele confe
rentie.
Zambia heeft gisteren de arrestatie
van Sithole fel veroordeeld en het
een weloverwogen poging genoemd
de eenheid te saboteren binnen de
Afrikaanse Nationale Raad (ANC).
Zambia waarschuwde dat niets de
krachten van de bevrijding in Rho
desië zal kunnen tegenhouden.
Tal van kopstukken van de Organisatie van Olieproducerende Landen
(OPEC) zijn sinds gisteren in Algiers aan het vergaderen over nieuwe
richtlijnen voor een gezamenlijk oliebeleid. De sedert de oliecrisis bekend-
geworden Saoedi-Arabische minister van oliezaken, sjeik Zaki Yamani
(rechts), werd in Algiers spelend met een soort rozenkrans gekiekt naast
prins Fachd (links), de broer van koning Feisal van Saoedi-Arabië. De
prins treedt op als plaatsvervanger van de koning op de olieconferentie.
Zie ook fin.-econ. pagina.
GENéVE (UPI, Reuter) Secretaris-generaal Waldheim van de
Verenigde Naties dringt in een boodschap aan de ontwapenings
conferentie in Genève aan op een snel verbod van 'ontstellende''
vormen van milieu-oorlogvoering als het opwekken van aardbevin
gen, wervelstormen en vloedgolven.
Zanu
In Loesaka in Zambia heeft de
ZANU gisteren 'een felle verklaring
tegen het Smith-regime gepubli-
WASHINGTON (Reuter, DPA, UPI)
De Verenigde Staten en Irah heb
ben gisteren een verdrag voor tech
nische samenwerking gesloten tot
een bedrag van 15 miljard dollar, in
het kader waarvan de Verenigde
Staten Iran acht kerncentrales zul
len leveren.
Volgens de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Henry Kis
singer is dit verdrag het belangrijk
ste in zijn soort dat ooit tussen twee
landen is gesloten. Het is in Wash
ington ondertekend door Kissinger
en de Iraanse minister van econo
mische zaken, Hoeshang Ansary.
LONDEN (UPI) De Sowjet-Unie beheerst via bases in Somalië en Aden
in Zuid-Jemen de zuidelijke toegangswegen tot het Suezkanaal. De Russen
hebben verreweg de omvangrijkste marinestrijdkrachten in het noord
westelijke deel van de Indische Oceaan. Tot deze slotsom komt het Lon-
dense instituut voor de studie van conflict, een door particulieren gefi
nancierde instelling die zich met geweld op kleine en grote schaal bezig
houdt. In een studie, geschreven door Brian Crozier, historicus, politicoloog
en directeur van het instituut, wordt gezegd dat Somalië geleidelijk bezig
is een sateliet van de Sowjet-Unie te worden. Somalië, dat naast Ethiopië
op de uiterste oostpunt van Afrika ligt aan de Golf van Aden, is, aldus
Crozier, een verarmd land dat 3 miljoen inwoners heeft en bezig is een
periode door te maken die lijkt op Egypte vóór de uitwijzing van Russische
adviseurs in 1972 en op Cuba. Volgens de studie hebben de Russen volledige
toegang tot alle Somalische vliegvelden en zijn sowjet-installaties opgetrok
ken in en rond Berbera, een havenstad aan de Golf van Aden. In Aden in
Zuid-Jemen wordt door de Russen gebruik gemaakt van de haven en er
zijn eveneens militaire installaties, waaronder een nieuwe, geheime basis
voor Russische onderzeeboten, aldus de studie.
De technieken, die dat mogelijk
maken zouden spoedig binnen be
reik kunnen komen, schrijft Wald
heim. De ontwapeningsconferentie
begint vandaag haar honderdzo-
veelste zitting. Door de Algemene
Vergadering van de VN zijn behalve
miliéubeïnvloeding nog twee nieuwe
onderwerpen op Ide agenda ge
plaatst: de instelling Van kernwa-
penvrije zones en de problemen
van vreedzame kernexplosies (actu
eel sinds India zich met een vreed
zaam genoemde explosie onder de
kernmogendheden schaarde).
De conferentie zal zich verder weer
beeig moeten houden met het al
twee jaar stukgeprate 'probleem van
afschaffing van chemische wapens,
en het nog oudere van de onder
grondse kernproeven. Het struikel
blok is in beide gegallen de inspec
tie op naleving van een verdrag,
wat met name voor de chemische
wapens een haast onafzienbaar
probleem vormt. Over het stopzet
ten van ondergrondse kernproeven
lopen op het ogenblik tweezijdige
besprekingen tussen Amerika en
Rusland, die sinds 1962 gezamenlijk
het voorzitterschap van de Geneef-
se conferentie bekleden.
De druk om hier tot resultaten te
komen is vrij groot omdat in mei
van dit jaar de herzieningsconfe
rentie van het verdrag tegen ver
spreiding van kernwapens wordt
gehouden. Daarin hebben de kern
mogendheden zich verbonden om
in onderhandelingen tot verdere
nucleaire ontwapening te komen, en
op dit punt kunnen zij weinig laten
zien om trots op te zijn. Ongebon
den landen die in het verdrag vast
legden tdat zij geen kernwapens
zouden verwerven, hebben hun
groeiende ontevredenheid over de
voordgang laten merken. Er zijn
tekenen, dat verscheidene landen het
verdrag gaan opzeggen.,
Ook Kurt Waldheim schrijft in zijn
boodschap aan de conferentie dat
'een meer beslissende en meer om
vattende doorbraak op het gebied
van beperking van strategische
kernwapens vereist is'. Het jongste
principe-akkoord hierover tussen de
Sowjet-Unie en de Verenigde Sta
ten wordt algemeen gezien als een
afspraak om rustig door te gaan
met de bewapeningswedloop.
De ontwapeningsconferentie in Ge
nève zal dit jaar voor het eerst
Oost- 'en West-Duitsland onder de
deelnemers tellen. China en Frank
rijk zijn, zoals gebruikelijk, afwe
zig.
Oppositie in Z.-Korea:
staakt martelingen
SEOEL (Reuter) Zuid-Korea's
grootste oppositie partij heeft pre
sident Park Tsjoeng-Hee in een brief
om beëindiging van het 'marte
len van politieke gevangenen door
veiligheidsagenten van de regering
'gevraagd.
De nieuwe Democratische Partij
vraagt de president een onderzoek
in te stellen naar aanleiding van
beschuldigingen van vrijgelaten po
litieke gevangenen dat zij zwaar
zijn mishandeld in een poging hen
tot oekentenissen te bewegen.
WASHINGTON/PHNOM PENH
(Reuter, UPI) De delegatie van
het Amerikaanse Congres, die een
bezoek gebracht heeft aan Indo-
China, heeft besloten het Congres
te verzoeken het bewind in de
Cambodjaanse hoofdstad Phnom
Penh tot 30 juni militaire hulp te
geven. Dit heeft de Republikeinse"
afgevaardigde Paul McClosky, lid
van de delegatie meegedeeld.
Ook gisteren *s de hoofdstad weer
onophoudelijk beschoten door de
Rode Khmer. Vooral het vliegveld
Potsjentong, waar Amerikaanse
vliegtuigen geladen met munitie en
rijst een luchtbrug naar de omsin
gelde stad onderhouden, werd
zwaar met raketten bestookt. In
middels hebben functionarissen
van de Amerikaanse en Thailandse
ambassade de laatste voorbereidin
gen getroffen om hun personeel
snel te kunnen evacueren. De Ame
rikaanse ambassade heeft een ver
klaring uitgegeven waarin werd
ontkend dat de rijstvoorraden die
door de Amerikanen worden aange
voerd uitsluitend bestemd zijn voor
militairen van het leger van Lon
Nol. De rijst wordt volgens de am
bassade in pakhuizen opgeslagen
totdat de voorraden zijn uitgeput.
De rijst zal dan per gezin worden
gedistribueerd via de gebruikelijke
overheidsinstellingen en tegen nor
male prijzen, aldus de ambassade.
Volgens waarnemers heeft de maat
regel tot doel de mensen te verwij
deren die hebben gediend onder
ex-premier Makonnen, die vorig
jaar met negenenvijftig andere
prominenten is terecht gesteld. In
een verklaring van de militaire
raad staat dat minister van voor
lichting, Michael Imroe, politiek
adviseur van de militaire raad is
geworden. Een nieuwe minister van
voorlichting is niet benoemd. Vol
gens welingelichte kringen in Addis
Abeba is de minister van zijn post
ontheven, omdat hij er niet in ge
slaagd was het beleid van de Ethio
pische regering ten aanzien van de
Eritrese afscheidingsbeweging voor
de Arabische wereld aanvaardbaar
te maken. De meeste Arabische
landen staan achter het moslimse
bevrijdingsfront van Eritrea.
Een andere belangrijke wijziging is
de vervanging van de minister van
binnenlandse zaken, kolonel van
politie Djemaeh, die werd opge
volgd door Legesse Wolde Mariam,
een kolonel van het leger. De vroe-
gex-e gouverneur van Eritrea en Eri-
treër van geboorte^ Tmde Michael
is tot minister van justitie be
noemd. Verder zijn er nieuwe mi
nisters benoemd op de ministeries
van landbouw (Asrat Felleke nam
de plaats in van Dagnachew Yirgu,
die twee weken geleden verdween
en waarschijnlijk in ballingschap
leeft in de Verenigde Staten), cul
tuur en jeugdzaken, mijnbouw,
volksgezondheid en planning.
De militaire regering heeft verder
opnieuw een stap gezet in de rich
ting van het socialisme, door een
eind te maken aan het grootgrond
bezit. De regering heeft aangekon
digd dat het land zal worden her
verdeeld óver landbouwcoöperaties,
collectieve boerderijen en individu
ele boeren, die echter niet meer
dan tien hectare krijgen. Collectie
ve boerderijen van niet minder dan
800 hectare staan open voor alle
boeren die eraan wensen deel te
nemen. De vroegere eigenaren zul
len schadeloos gesteld worden voor
ALGIERS (Reuter, AP. UPI) De,
Algerijnse president Boumedienne
heeft in zijn openingstoespraak tot
de topconferentie van de olie-expor
terende (OPEC)-landen verklaard,
bereid tez ijn de olieprijzen tot 1980
te 'bevriezen' of zelfs te verlagen.
Maar dit op voorwaarde, dat de ge-
industrialiseerjie landen tegelijker
tijd bereid zijn een bijdrage te leve
ren tot de reorganisatie van de
wereld-economie om iedereen een
eerlijker deel te geven.
roerend en onroerend goed, maar
niet voor de grond zelf.
Ook zijn grote boerderijen die in
het bezit van buitenlanders waren,
genationaliseerd en deze zullen
worden beheerd door de staat. Ook
dat land zal worden verdeeld onder
de boeren. De kleinere stukken
land zullen door de nieuwe "eige
naar zelf moeten worden bewerkt.
Landeigenaars mogen geen loonar
beiders meer in dienst hebben en
het is niet meer toegestaan lande
rijen te verhandelen. Ook de vele
duizenden Ethiopische trekkende
veeboeren krijgen in het noorden
en oosten vaste weidegronden toe
gewezen.
Waarnemers verwachten dat de
maatregelen fel verzet zullen op
roepen bij de landeigenaars. Som
mige.groepen boeren zouden zich al
hebben bewapend, om hun bezit bij
een mogelijke militaire actie te
verdedigen.
DEN HAAG De Verenigde Staten
viéren volgend jaar hun tweehon
derd jarig bestaan. Om dit feest
wereldkundig te maken reizen twee
charmante ambassadrices van land
tot land en van werelddeel tot we
relddeel. Zij vertegenwoordigen het
Amerikaanse touristenbureau en de
beide Disney-Amusementsparken
(Disneyland in Californië en Walt
Disney World in Florida). Beide
ambassadrices hebben ook Den
Haag bezocht en zouden in Madu-
rodam in het publiciteitszonnetje
gezet worden. Echter alleen Suzy
O'Hara viel die eer te beurt, want
haar collega Kathy Smith was door
de griép geveld.
Disneyland heeft gedurende zijn
twintig jarig bestaan meer dan 135
miljoen bezoekers ontvangen, die
de meest adembenemende attrac
ties konden beleven. Men kan er
onder meer een reis onder water
maken per atoom-onderzeeër.
Een spektakelstuk zal ook de op
tocht 'mensen van Amerika' wor
den, waaraan driehonderd mensen
meedoen. De feestelijkheden begin
nen in juni en zullen vijftien
maanden duren.
Duits Hooggerechtshof
beschadigd bij aanslag
KARLSRUHE (Reuter) Onbeken
den hebben een aanslag gepleegd op
het gebouw van het YVestduitse
Hooggerechtshof in Karlsruhe. In
dit gebouw was vorige week door de
opperrechters het besluit genomen
dat de abortuswet strijdig was met
de grondwet. Het gebouw is zwaar
beschadigd. Er zijn geen slachtoffers
gevallen.
CHICAGO (Reuter) Presi
dent John F. Kennedy vond
dat Richard Nixon geestelijk
gestoord en een 'goedkope r'ot-
zak' was, aldus een boek over
wijlen de president dat maan
dag is verschenen.
Het boek bevestigt aat Kennedy
vloekte en dat hij er althans bij
één gelegenheid blijk van gaf oog
te hebben voor de vrouwtjes. Het
boek is geschreven door Benjamin
Bradlee van de Washington Post
die een vriend van Kennedy was
en in het begin van de jaren
zestig werkte voor het weekblad
Newsweek. Hij hield aantekenin
gen bij van hun gesprekken, met
de overeenkomst dat daarvan
niets zou worden gepubliceerd
vóór Kennedy minstens vijf jaar
uit het Witte Huis weg zou zijn.
Kennedy noemde Nixon 'geeste
lijk gestoord' nadat deze eind 1962
was verslagen in de strijd om het
gouverneurschap van Californië.
'Ziek, ziek, ziek', zei hij bij een
andere gelegenheid over hem.
Verwijzende naar Nixons befaam
de opmerking tegen journalisten
dat hij er voortaan niet meer zou
zijn om op de hak genomen te
worden, zei Kennedy tegen Brad
lee: 'Niemand zou zoiets kunnen
zeggen en normaal zijn.'
'ZES CRISES'
Op Bradlee's vraag of hij Nixons
'Zes Crises' had gelezen, ant
woordde president Kennedy: 'Al
leen maar wat ie schrijft over de
wezige vrouwen uit New York
'spectaculair' waren: 'Als we nou
'ns op de versiertoer konden gaan,
Benji.'
Jacky
John F. Kennuedy
campagne van 1960 (toen Ken
nedy Nixon in de race naar het
Witte Huis klopte). Dat is ook
alles wat ik eruit lees. Ik kan niet
uitstaan dat hij alles in Tricia's
(één van zijn dochters) mond
legt. Ik word er onpasselijk van.
Hij is een goedkope rotzak, meer
niet.'
Op een bal dat Kennedy bijwoon
de zei de president tegen Bradlee
na diens opmerking dat de aan-
Met een verjaarsfeestje voor de
president in zicht vroeg mevrouw
Jacqueline Kennedy aan een arts
om een injectie die de president
voor de duur van het feestje zou
vrijwaren van de pijn in zijn rug.
Zij zei tegen haar man dat er zo'n
injectie bestond, maar dat' alle
gevoel in het onderlichaam erdoor
zou verdwijnen. 'Dat kunnen we
niet hebben, Jacqueline", heeft
Kennedy volgens het nieuwe boek
geantwoord.
In juni 1962 kritiseerde de presi
dent een bericht volgens hetwelk
zijn jongste broer Edward tijdens
een campagne voor de Senaat
'cynisch' had geglimlacht. 'Bobby
(Robert) en ik glimlachen
cynisch. Teddy leert het wel over
een jaar of twee, drie, maar nu
kan hij het nog niet', aldus Ken
nedy.
Volgens Bradlee verdroeg .de pre
sident het niet dat hij geen ge
voel voor vreemde talen had, zoals
anderen en dat een vriend had
gezegd dat zijn vrouw Frans sprak
'met een slecht Cubaans accent.'
Vlak voor zijn reis naar Berlijn In
juni 1963 heeft Kennedy bijna
één uur gedaan over het beheer
sen van de zin die later beroemd
werd: 'Ich bin ein Berliner', aldus
Bradlee's boek over wijlen de pre
sident.
De internationale conferentie die zich vorige week in Californië verdiepte in de risico's van knut
selen met erfelijke eigenschappen van virussen en bacteriën, heeft een in principe verstandige oplos
sing gekozen: een nieuwe opzet van de experimenten, waardoor ongelukken geen gevaarlijke gevolgen
kunnen hebben.
De voorgeschiedenis is bekend. Vo
rige zomer deed een groep Ameri
kaanse biochemici onder voorzitter
schap van Paul Berg een beroep op
collega's overal ter wereld om be
paalde experimenten te staken tot
een internationale conferentie de
gevaren voor de volksgezondheid
zou hebben overwogen. Het ging
om de sinds kort bestaande moge
lijkheid om stukjes erfelijk materi
aal, en daarmee erfelijke eigen
schappen, van virussen en hogere
organismen, in te bouwen in bacte-
riën.
Het risico was, dat zulke bacteriën
met nieuwe en mogelijk heel ge
vaarlijke eigenschappen, de onder
zoekers zouden besmetten of op an
dere manieren uit het laboratorium
ontsnappen en een epidemie ver
oorzaken. Het ergst denkbare geval
was tamelijk onvoorstelbaar, omdat
met de nieuwe techniek onder an
dere erfelijkheidsmateriaal van
kankerverwekkende virussen werd
bestudeerd door het in bacteriën in
te bouwen. Het is denkbaar dat
zo'n bacterie door eenvoudige be
smetting kanker verspreidt, Paul
Berg formuleerde het probleem zo:
'Ik kon mijzelf er niet van overtui
gen dat het risico gelijk was aan
nul'.
Zijn oproep leidde tot een interna
tionale discussie die haar voorlopi
ge hoogtepunt vond in de confe
rentie van voi-ige week. Daar werd
besloten om de mogelijk erg ge-
vaarlijkë experimenten alleen maar
te doen met bacteriën die zich een
voudig niet bngecontroleerd
künnen verspreiden omdat ze al
leen onder kunstmatige laboratori
um-omstandigheden blijven leven.
(22 maart, 10.15 uur,
Achter den Dom 22,
Veiliger
Dat verhoogt de veiligheid in niet
geringe mate, want tot nog toe was
het 'huisdier' van de biologen de
coli-bacterie, die van nature voor
komt in het darmkanaal van alle
zoogdieren en dus ook van de
mens. Wanneer men overgaat op
bacteriestammen die, als ze in ons
lichaam terechtkomen, nu juist ge-
door drs. RohFoppema
garandeerd het loodje leggen, ziet
de situatie er heel anders uit.
Die oplossing doet ook aanzienlijk
degelijker aan dan de aanbevelin
gen van een Britse werkgroep die
in januari meende dat het vol
doende was om 'verknutselde' bac
teriën in het laboratorium te behan
delen met dezelfde veiligheidsmaat
regelen als bekende ziekteverwek
kers. Daar had een commentator
van Nature (vol. 253, pag. 295) ook
al zijn twijfels over. Het is geen
geringe zaak of een heel labora
torium ervan te doordringen dat
voortaan nieuwe en tijdrovende
veiligsheidsprocedures noodzakelijk
zijn.
Nature noemde ook een psychologi
sche moeilijkheid. Wie met bijvoor
beeld cholera-bacteriën werkt, is er
diep van doordrongen dat die ge
vaarlijk zijn, en kijkt dus wel uit.
Een vei-knutselde coli-bacterie is
hoogstens 'misschien' een risico. En
daarbij is het heilzaam, schreef het
blad, te bedenken dat zelfs labora
toria die met pokkenvirus werken,
nog vatbaar zijn voor het soort
ongelukken dat in 1973 in -Londen
ziektegevallen veroorzaakte.
Toch is de in Californië aangeno
men oplossing ook nog niet hele
maal waterdicht, zo blijkt uit het
februarinummer van Wetenschap
en Samenleving. De helft van dit
W&S-nummer is namelijk uitge
trokken voor een voortreffelijk
overzicht van het probleem, als
voorbereiding op een symposium
dat het Verbond van wetenschap
pelijke onderzoekers deze maand
organiseert
collegezaal
Utrecht).
Overdracht
Volgens dr. P(. van der Putte kun
nen de nieuw te ontwikkelen niet-
besmettelijke bacteriestammen hun
door de onderzoeker ingebouwde
(en mogelijk gevaarlijke) eigen
schappen overdragen aan wilde
soortgenoten 'die wél onder natuur
lijke omstandigheden (zoals in het
menselijk maagdarmkanaal)
groeien'. En dan ben je weer pre
cies even ver.
Het blijft dus toch uitkijken, en
daarom lijkt een suggestie van dr.
Lucas Reijnders in het zelfde num
mer, de moeite van het overwegen
meer dan waard. 'Gevaarlijk werk',
schrijft hij, 'pleegt in Nederland
geregeld te' worden via wetten zoals
de Veiligheidswet, de Kernenergie
wet en de Hinderwet. Wil men
bijvoorbeeld een laboratorium gaan
gebruiken voor radioactief werk,
dan worden van overheidswege
eisen gesteld aan de inrichting.
Van de verantwoordelijke persoon
op het lab wordt een speciale post
doctorale opleiding geëist, en er is
toezicht door een speciale overheids
instantie. Het lijkt dienstig een
vergelijkbare regeling te maken
voor genetische knutsel-labora-
toria'.
De firma General Electric bericht
uit Amerika bijzonder opgetogen
over een nieuw hittebestendig ma
teriaal dat bijvoorbeeld voor de
constructie van gasturbines belang
rijk kan worden. Hoe beter het
gas dat een schoepenrad aan het
draaien brengt, des te hoger wordt
het rendement van de motor. De
meest hittebestendige metalen kun
nen een temperatuur van 1150 gra
den Celsius aan. Keramische mate
rialen kunnen meer hebben, maar
zijn minder bruikbaar vanwege hun
breekbaarheid. Het nieuwe materi
aal bestaat uit vezels van zo'n ke
ramisch materiaal, siliciumcarbide,
ingebed in silicium. Het heeft daar
door een zekere buigzaamheid, en
kan tegen temperaturen tot 1370
graden. Het fabricageprocedé zou
betrekkelijk eenvoudig zijn. Op de
stemmige pasfoto houden drie van
de uitvinders een ring van het
nieuwe spul demonstratief in een
gasvlam (waarin hij overigens nooit
erg heet zal worden, maar het
plaatje is mooi).
