Rolls-Royce Camargue:
auto boven de twee ton
1
KOM EN PROFITEER
VAN EXTRA
FEESTVOORDEEL
REEUWIIK
autobiografie
Danskunst in film
en video in studie
De Tijdgeest
SWOV-rapport: heupgordel
mag niet uitgesloten worden
Frans merk
Monica nu
ook gesneuveld
Kunstenaars
protesteren
TROUW/KWARTET WOENSDAG 5 MAART 1975
10
door Sicco de Jong
Volgende week wordt op de
autosalon van Genève de duur
ste auto ter wereld geïntrodu
ceerd. Het is de nieuwe Rolls-
Royce Camargue. De prijs komt
boven de twee ton, er er één per
week van gebouwd en de pro-
duktie voor 1975 is al uitver
kocht.
Terwijl in heel de wereld autofa-
brieken werktijden verkorten door
dat de economische recessie hun
klanten kost, werkt Rolls-Royce
Motors Ltd. geheel volgens een am
bitieus plan. De prod uk tie is vorig
jaar opgevoerd van 2.760 tot 2.900
wagens en zal dit jaar met de
nieuwe Camargue de drieduizend
overschrijven. De winsten zijn ge
stegen sinds Rolls-Royce Motors in
1971 zelfstandig buiten het vlieg-
tulgmotorenconcern kwam te
staan: in 1973 was de particuliere
maatschappij de best renderende
autofabriek ter wereld.
Op de prijzen behoeft Rolls-Royce
dan ook niet te beknibbelen. Er is
geen concurrent, die auto's van zul
ke klasse maakt. En als klanten
eijn er gegadigden genoeg, althans
in vergelijking tot de omvang van
de jaarproduktie. Om die grote
klasse nu nog eens extra te onder
strepen, verschijnt de Camargue:
exclusiever dan de basisserie Silver
Shadow-Corniche, maar toch in te
genstelling tot de geheel op bestel
ling te maken statiewagen Phan
tom VI een serieprodukt.
Het onderstel van de nieuwe Ca
margue is hetzelfde als dat van de
Corniche een speciale uitvoering
van de Silver Shadow maar het
onderscheid wordt vorm gegeven
door een geheel nieuwe carrosserie.
Dit koetswerk is een ontwerp van
de Italiaan Pininfarina. Een ge
durfde onderneming, omdat deze
Rolls nu als eerste buiten Engeland
werd ontworpen, en omdat men
voor de prijs van ruim tweehonderd
duizend gulden maar twee deuren
krijgt. Dat geeft een meer elegante
De nieuwe Engelse Rolls met Italiaanse carrosserie is genoemd
naar de Franse landstreek Camargue.
distinctie, aldus Signor Pininfarina.
Die overigens behalve Europa's
grootste tweedeurs wagen de Ca
margue is 5,17 meter lang de
kleinste vlerdeurs auto ontwierp:
de 3,60 meter korte Peugeot 104.
Prestige
Waarin onderscheidt zich nu de
Rolls-Royce Camargue van andere
auto's, zodat mensen, die zich dat
veroorloven kunnen, bereid zijn er
zo'n groot bedrag voor op tafel te
leggen? Allereerst door prestige.
Maar ook dat ontleent het model
niet alleen aan de klassieke radia-
teur. Doch tevens aan de gehele
constructie, waarbij ingenieurs
unieke kansen krijgen het beste
van het beste te ontwerpen.
De Rolls-Royces van vroeger waren
wagens met chauffeur, maar dat
g^at nu nog maar op voor één op
de vijf, vertelt ons RR-topman Da-
vid-Plastow. De huidige Rolls-Roy
ce moet dus vooral voor de chauf-
De comfortabele autogordel: de meegevende riem met oprolauto-
maat van de Zweedse fabrikant Kangol.
Volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveilig
heid zou het onverantwoord zijn in auto's uitsluitend driepunts
gordels voor te schrijven. De heupgordel biedt een vergelijkbare
mate van beveiliging tegen letsel bij botsingen, aldus de SWOV.
Deze conclusie uit een onderzoek van 22.000 ongevallen zal ge
publiceerd worden in een rapport, dat aan het einde van deze
maand verschijnen moet.
De draagplicht van veiligheidsgor
dels in alle personenauto's, die na 1
januari 1971 op de weg zijn geko
men, wordt per 1 juni ook in Neder
land van kracht. De SWOV en Vei
lig Verkeer Nederland wijzen er in
een gezamenlijke brochure op, dat
gordel-dragen ook van belang ls in
stadsritten en dat de gordel strak
moet worden aangetrokken. De ver
onderstelling lijkt gewettigd, dat de
driepuntsgordel minder gauw en
minder strak zal worden omgedaan
dan de heupgordel. Er zijn echter
ook meegevende driepuntsgordels,
die de hoogste mate van comfort
bieden. Maar de zekerheid hiervan
bij botsingen in de praktijk is nog
geen onderwerp van wetenschappe
lijk onderzoek geweest.
Driepuntsgordel
Wel 'blijkt de driepuntsgordel het
beste te voldoen als beschermings
middel'. aldus de SWOV. Doch ver
beteringen aan de gordelconstructie
door een schokdempende breuk-
naad in het schoudergedeelte
'zouden op nog veel grotere schaal
moeten worden toegepast dan nu
het geval ls'. Deze toepassing is met
name gepropageerd door de autofa
brikanten Renault en Peugeot, die
echter de combinatie met een oprol-
automaat weer moeilijk vinden.
Daarom heeft de Franse 'Associati-
on'-gordel geen constructie, die
meegeeft.
Om tot meer comfort te komen,
zeker nu het dragen van autogor
dels dit jaar in de meeste Westeu-
ropese landen verplicht wordt,
heeft de Europese auto-industrie vrij
wat nieuwe oplossingen voorgesteld.
De Amerikaanse auto-industrie
werd daarentegen aan het begin
van dit jaar door de veiligheidsau
toriteiten in Washington verweten
dat zij te weinig doet om gordels
gemakkelijker draagbaar te maken.
De autogordel zal trouwens ook na
1 juni nog veel stof tot discussie
opleveren. De vraag of de combina
tie met hoofdsteunen niet verplicht
gesteld moet worden zoals in
Japan blijft nog open. De con
trole of men al dan geen gordels
draagt blijft, vooral met heupgor
dels, een moeilijke zaak. Temeer
omdat de enige effectieve sanctie
in de sfeer van de verzekeringen
ligt en de verzekeringsmaatschap
pijen nog niet in die zin meewer
ken. Voorts Is de overheid nog niet
toegekomen aan voorschriften voor
gordels in bestelauto's en autobus
sen. terwijl taxi's vrijgesteld wor
den van de draagplicht. Er zijn zo
nog vele onvolledigheden in de be
vordering van de verkeersveiligheid
op de meest effectieve en goedkope
manier: dat ls door autogordels.
Wel blijft vaststaan, dat alleen dia
gonaalgordels zonder heupriem ver
werpelijk zijn. Alleen een heupgór-
del dragen is echter veel meer dm
een halve maatregel, zo blijkt uit
het SWOV-onderzoek. Terwijl vol
gens de SWOV ieders overlevings
kans bij ernstige botsingen verdub
belen zou. indien elke automobilis-
t(e) gordels draagt.
ferende eigenaar rijgenot bieden.
Automatische transmissie, stuur- en
rembekrachtiging zijn al meer dan
twintig jaar standaard. Het nieuw
ste is de perfecte airconditioning
van gans uniek ontwerp (verschil
lende temperatuur onder en bo
ven), de elektrische verstelbaarheid
van de stoelen en een systeem om
automatisch een bepaalde snelheid
in te stellen: gas geven met de
voet is dan niet meer nodig.
Aan de nieuwe Camargue is vijf
jaar gewerkt, maar aan de nieuwe
airconditioning alleen al acht jaar.
Welk een verfijnde automobiel de
Rolls-Royce Camargue is, valt pas
goed op als men er werkelijk mee
gaat rijden. Op zich is dat een
verbluffende ervaring. De lange,
brede wagen heeft een wegligging,
alsof de karos aan de weg kleeft,
maar is toch uiterst licht bestuur
baar, ja zelfs gemakkelijk wendbaar
in stadsverkeer. Het comfort munt
in elk opzicht uit: van de onafhan
kelijke vering van de wielen met
automatische hoogtestabilisering
tot de riante leren fauteuils.
Buiten comfort is veiligheid een
prioriteit: ook een Rolls kan een
aanrijding krijgen. De fabriek
neemt zelfs al proeven om voetgan
gers-aanrijdingen te verzachten,
maar heeft bovenal door de weglig
ging op de grootste radiaalbanden
ter wereld en de prima bediening
een enorme pré. De Rolls voldoet
uiteraard aan de Amerikaanse vei
ligheidseisen één op de vier
wordt in de VS verkocht en
heeft zelfs drie gescheiden remsy-
stemen in plaats van twee, zoals
elke andere auto.
Zuinigheid
Zoals verscheidene kleine automer
ken in de afgelopen paar jaar
moesten verdwijnen is nu ook het
Franse merk Monica van het toneel
verdwenen. De sportwagen ver
scheen in oktober 1972 op de Parij-
se autosalon, maar zal deze maand
niet meer op de autotentoonstelling
van Genève'staan. Zo komt aan de
zevenjarige geschiedenis van Moni
ca het eerste prototype ver
scheen in april 1968 een einde.
De Monica-sportwagen was ontwor
pen door de Franse trelnwagonbou-
wer Jean Tastevin, die als kracht
bron een Crhysler V 8-motor koos.
Daarnaast betrok hij echter onder
delen uit Engeland, maar de sa
menwerking met de Britten leverde
moeilijkheden op. De oliecrisis deed
de kansen van het jonge sportwa
genmerk op slag verdwijnen, al
verscheen de Monica vorig jaar
maart nog wel op de Geneefse sa
lon in maart en de Parijse salon in
oktober.
Rover stemt gordel
af op korte mensen
Het merk Rover van British Ley-
land komt met een even eenvoudi
ge als praktische oplossing voor het
dragen van autogordels door korte
mensen. Alle Rovers krijgen dubbe
le bevestigingspunten in standaard
uitvoering. Eén daarvan is een
extra bevestigingspunt aan de
deurstijl, tien centimeter lager dan
normaal. Hier aan gemonteerde
gordels komen beter over de schou
der van korte mensen te zitten dan
normaal het geval is: dan zit de
gordel vaak te dicht bij de hals.
Om die reden weigeren volgens de
Rover-fabriek kleine mensen vaker
de gordel te dragen dan lange per
sonen.
Van onze kunstredactie
DEN HAAG Veertig dansers uit twintig landen en een groot
aantal regisseurs, video-deskundigen en cameramensen komen
van vrijdag 21 maart tot maandag 24 maart in Den Haag bijeen
om zich bezig te houden met het onderwerp video en dans.
Een van de studie- en gesprekson
derwerpen zal op deze bijeenkomst
zijn de manier van presentatie van
danskunstwerken voor de televisie.
Daaraan ontbreekt "olgens velen
heel wat. zo niet alles. Vaak wordt,
zo meent men in balletkringen, in
uitgebreide en langdurige 'close-ups'
een danser of een groep dansers
zodanig voor de televisie getoond,
dat men prachtige opnamen ziet
van gezichten en gedeelten van de
lichamen van de dansers, maar dat
men helemaal niets ziet van de
passen en houdingen die deze dan
sers uitvoeren en van de bewegin
gen van de dansers over het toneel.
Juist de bewegingen van de dansers
zijn het belangrijkst, veel belang
rijker dan gezichten en lichamen.
Deze samenkomst is de eerste offi
ciële werkbijeenkomst van de sectie
dans van het Musical Theatre Com
mittee van het Internationale The
ater Instituut, het bekende ITI.
Deze internationale danssectie is
vier jaar geleden opgericht om pro
blemen op het gebied van dans en
ballet te analyseren en voor deze
vraagstukken oplosingen te zoeken
ken. Voorzitter is Yuri Grigorovitch
van het Bolsjoi Ballet in Moskou.
Secretaris is de Nederlandse Ameri
kaan of Amerikaanse Nederlan
der Philip Nasta. In ieder geval
werken aan de studiebijeenkomst
in Den Haag mee het Nationale
Ballet, het Nederlands Dans-Thea-
ter en het Scapino Ballet. Ook an
dere groepen en mensen uit de
balletwereld zijn uitgenodigd.
Behalve de presentatie van een
danswerk voor de televisie is een
tweede vraagstuk het nog onvol
doende beschikken in de dans
kunstwereld over een door de uit
voerende kunstenaar, danser of
choreograaf zelf te raadplegen me-
moriseringsmedium zoals een mu
ziekpartituur of een toneelscript. Er
zijn notatiesystemen, die met suc
ces worden gebruikt, maar daarvoor
is nog steeds een deskundige
'schrijver' en een even deskundige
'lezer' nodig. Video en film bieden
hier prachtige mogelijkheden.
Poetry week
British Council organiseert een
Poetry Week, die op maart om 15
uur in Amsterdams Stedelijk Mu
seum geopend zal worden door Lily
Greenham, met teksten, klankpoë
zie in verschillende talen, spreek
taal als muziek (electronisch ver
vormd) en de film Faces. Lily
Greenham schrijft, acteert, maakt
beeldende (kinetische) kunst, en
muziek. Zondag komen Michael
Hamburger en Judith Herzberg in
het Litterair Café op de Kloveniers
burgwal, waar donderdag 13 maart
Willem Willink en Brian Patten
zullen optreden. En op maandag 10
maart is er een avond in Mickery,
met hierboven genoemde medewer
kers, aangevuld met o.m. Simon
Vinkenoog en musici.
AMSTERDAM In een open brief
aan de voorzitter en de leden van
de Tweede Kamer heeft de Federa
tie van Kunstenaarsverenigingen
geprotesteerd tegen de meermalen
uitgestelde behandeling van de
CRM-begroting. 'Het is de laatste
jaren een slechte gewoonte gewor
den', aldus de Federatie, dat de
CRM-begrotingsbehandeling steeds
verschoven wordt en daardoor niet
op tijd is afgehandeld'.
De gevolgen daarvan zijn, volgens
de brief, dat de gesubsidieerde in
stellingen en htm werknemers,
maar ook groepen of eenlingen met
hun' ingediende ideeën en projecten
langdurig in onzekerheid verkeren
of de geleden waarmee ze werken
moeten beschikbaar zullen komen.
Dat werkt tempoverlies in de hand,
waardoor het cultureel rendement
extra belast wordt.
Een ander effect van de late begro
tingsbehandeling is, dat de Kamer
zich in een moeilijke positie be
vindt om de begroting te amende
ren. 'Te late beslissingen kunnen
gemakkelijk het karakter krijgén
van onbehoorlijk of onzakelijk be
stuur, omdat ofwel de rechtspositie
van de betrokkenen in het geding,
is ofwel de practische ruimte voor
wijziging van het voorgestelde be
leid niet meer aanwezig is'. De
Federatie vindt dit gezien vanuit
het oogpunt van parlementaire de
mocratie een ongewenste situatie.
foe^0'
En dan ondanks de automati
sche transmissie en de airconditio
ning plus een omvangrijke elektri
sche installatie toch ook nog
zuinigheid, de Rolls-Royces ver
bruiken normaalbenzine. Het
systeem van de snelheidsinstelling
door een druk op de knop zorgt
voor optimaal zuinig rijden. En de
6,75 liter V8-motor van aluminium
dus gewichtsbesparing de
vormgeving, de f perfectie van de
overbrengingen en de grote wielen,
plus een iets moeilijker indrukbaar
gaspedaal helpen het benzinever
bruik beperken. 'Tot het iets meer
dan het dubbele van de Ford Escort
1300', zegt topman Plastow. Het is
geen zuinigheid uit oogpunt dat de
klant de benzine niet kan betalen,
maar om technische perfectie, ook
in dit opzicht.
Trouwens de helft van alle sinds
1904 gebouwde Rolls-Royces rijdt
vandaag nog. De levensduur is
lang: de afschrijving laag. In som
mige gevallen brengen de Rolls-
Royces tweedehands meer op dan
ze nieuw kosten. Had u ook onge
zien en zonder de prijs te kennen
een Camargue besteld, u had het
exclusieve model dit jaar stellig
met een de inflatie overtreffende
winst kunnen verkopen. De Rolls
kan als auto zwaar een beleggings-
bject vormen.
Drs. De Kleermaker
directeur British
Leyland Benelux
Drs. J. P. J. de Kleermaeker, sinds
1972 algemeen directeur van British
Leyland Nederland te Gouda, heeft
de leiding over de organisatie van
het Britse concern in de gehele
Benelux verkregen. Tot deze orga
nisatie behoort ook de assemblage
fabriek te Seneffe in België.
De 37-jarige Jan de Kleermaeker
kwam in 1970 bij Britsh Leyland
Nederland, toen de onderneming
gevormd werd. Hij maakte eerst
als financieel directeur deel uit van
een driehoofdige leiding. Sinds hij
alleen de directie voert heeft hij
ambitieuze plannen gelanceerd om
de verkoop van met name Austin
en Morris in Nederland te vergro
ten. Vorig jaar slaagde hij daarin.
British Leyland steeg in markt
aandeel van 3.4 tot vijf procent in
Nederland.
Vorig jaar verkocht het concern in
Nederland 20.400 auto's en in Bel
gië 10.600 In België werden vorige
maand twee grote dealerbedrijven
te Brussel en Antwerpen
overgenomen en nam British Ley
land Belgium een 50 pet aandeel in
een dealerbedrijf te Gent.
Bloemmahonie slaapkamer in zeer sfeervolle uitvoering. Grote 4-deurskast,
litsjumeaux en 2 royale nachtkastjes met laden
en open vakken T vl**} m
Toilettafel met houten lijstspiegel 490.- 9
BINNENWEGPLEIN/KAREL DOORMANSTRAAT
ROTTERDAM - TELEFOON 010-14.18.00*
Amsterdam Venlo
Stadhouderskade 3 Koninginneplejn 46
020-16.04.91 077-16.6.18
Tilburg Hilversum
Spoorlaan340 Leeuwenstraat 45/47
013-42.23.26 02150-14.5.65
Amsterdam Amstelveen
Bilderdijkstraat73/87 winkelcentrum
020-18.14.14 020-45.49.51
Amsterdam
Osdorpplein 3-17 Gratis levering door
020-19.17.07 geheel Nederland
