Luchtbrug laatste draad waar Lon Nol's bewind aan hangt Phnom Penh wil onvoorwaardelijk met verzet praten Tonnen gratis vis voor Fransen Veel Denen willen Britten volgen bij een vertrek uit EG Egypte wil EG bij regeling betrekken Portugese leger wil dat militair premier blijft Spaans blad mag drie weken niet verschijnen Ontvoering Lorenz Miljoenen voor fiscus in België na fikse controle 122 Evangelie-christenen vastgehouden in Rusland Washingtons hulp cynisch genoemd Thailandweg met bases van VS Groot optimisme over Sinai in Cairo Kennedy komt deze week met Cuba-voorstel TROUW/KWARTET DINSDAG 4 MAART 1975 BUITENLAND 7 Boze Franse vissers hebben gisterochtend vroeg 40 ton vis uitgestort in een autotunnel in het 16de arrondis sement van Parijs. De vis was aangevoerd met tien vrachtwagens. Op de deftige Avenue Porte Dauphine werd door de vissers nog eens vijf ton vis gestort. Ook de Champs Elysée had bezaaid moeten worden met snel bedervende vis. Maar dat werd door de politie verhin derd. Op de foto: vis op de Avenue Porte Dauphine, vermoedelijk kabeljauw. Het protest was gericht tegen hèt besluit om een visonderneming het monopolie te geven ?an kustvisserij. Eerder hadden boze vissers actie gevoerd tegen het invoeren van vis uit het buitenland, waarop de regering besloot vis van buiten de EG te weren. LISSABON (Reuter, UPI) De Portugese Beweging van de Strijdkrachten, die vorig jaar het Caetano-bewind ten val bracht en thans de voornaamste macht uitoefent in Portugal, is van plan garanties te krijgen dat de premier van het land voorlopig een militair blijft. Pit is gisteren aan de pers in het j Westduitse Stuttgart meegedeeld I door Hans-Otto Hahn, de directeur j van de oecumenische afdeling van de Duitse Evangelische Kerk. Hahn i. was pas uit Cambodja teruggekeerd. 1 Aan de delegatie van de Wereld- raad was ook gevraagd van de Rode Khmer te weten te komen welke regeringsvorm zij wenst en welke onderhandelaars zij aan vaardbaar acht. Hahn zei dat een eerste poging om contact met de Rode Khmer in Hanoi op te nemen was mislukt. Op een telegram was geen antwoord ontvangen. Nu zou gepoogd worden de vertegenwoordi ging van Norodom Sihanoeks' Rode I Khmer in Parijs aan te schieten, i Premier Nol had eerder ook al la ten weten dat hij bereid was te vertrekken als daarmee een oplos- j aflpg voor de situatie in zijn land j kunnen worden bereikt. Uit sols reacties wordt afgeleid dat hij J en zijn regering zich voor een uit- I zichtloos dilemma geplaatst zien. Eenheden van de Rode Khmer zijn i de laatste tijd ver opgerukt en heb- ben vrijwel het gehele land onder controle. De hoofdstad Phnom Penh ligt in de tang van het Cambod jaanse verzet. Gisteren werd de zwaarste raket- aanval sinds de jaarwisseling op de hoofdstad, uitgevoerd. Bij de BRUSSEL (ANP) De veel intensiever controle op belas tingaangiften en de strijd te gen belastingontduiking heeft de Belgische schatkist al ruim 900 miljoen gulden opge bracht. Dat heeft de Belgische minister van financiën, Willy de Clercq, meegedeeld. De administratie van de di- rekte belastingen heeft tot nu toe zo'n 800.000 aangiften van de inkomstenbelasting gewij zigd. In 98.200 gevallen von den diepgaande controles plaats. Dat leverde de schat kist 910 miljoen gulden op. De BTW-diensten hebben in het afgelopen jaar 180.000 controles uitgevoerd. In de bouwsektor alleen al leverden deze controles de Belgische staat 21 miljoen gulden op. Alleen in de bouw werden 50.000 controles uitgevoerd. Medio maart zal de Belgische minister met een uitvoerig verslag komen over zijn maatregelen tegen belasting ontduiking. aanvallen, die tevens gericht waren op de nabijgelegen internationale luchthaven Potsjentong werden 20 personen gedood en 25 gewond. In totaal zouden minstens 30 raketten zijn neergekomen in en bij de stad en de luchthaven. Een van de raketten trof doel voor het Monorom-Hotel in het centrum van de stad. Daar vielen ook de meeste slachtoffers. Het waren vol gens ooggetuigen hotelemployees, voorbijgangers eri wachtende fiets taxibestuurders. De nieuwe regering van Thailand heeft meegedeeld dat zij van plan is binnen 18 maanden de Ameri kaanse luchtmachtbases in het land te sluiten. In Thailand bevinden zich de grootste Amerikaanse lucht machtconcentraties van geheel Azië. Vanuit Thailand werd destijds het leeuwenaandeel van de Ameri kaanse bombardementsvluchten op Vietnam, Laos en Cambodja onder nomen en er zijn onder meer grote aantallen B-52 reuzenbommenwer- pers gestationeerd. De Thaise premier Soerin Masdit zei gisteren dat de regeringspolitiek betreffende Amerikaanse bases zo spoedig mogelijk 'maar niet later dan na 18 maanden' zal worden uitgevoerd. Portugal moet ook na de dit jaar te houden verkiezingen voor een grondwetgevende vergadering een militaire premier houden, aldus de Beweging. Dit is gisteren uit bronnen in de top van twee politieke partijen ver nomen. Volgens zegslieden wordt het plan nu besproken door partij- vertegenwoordigers en een commis sie van acht officieren van de Be weging van de Strijdkrachten. Uit alle bronnen is vernomen dat in het plan wordt voorgesteld de strijdkrachten het recht van veto te geven over wetsontwerpen en -het recht wetsvoorstellen in te dienen in een staatsraad. Voorts zouden de strijdkrachten kandidaten voor het presidentschap kunnen weigeren en zelf de ministers van defensie en economische samenwerking moeten kunnen bënoemen. Volgens zegslie den wil de Beweging dat Portugal gedurende een periode van maxi maal vijf jaar een militair als pre mier krijgt. Mario Soares, de socialistische par tijleider die ook minister van bui tenlandse zaken is, heeft in vraag gesprekken voor de Franse tv en in het Milanese dagblad Corriere della Sera te kennen gegeven dat hij tegen de vergaande politieke in vloed van de strijdkrachten gekant is. 'Wij socialisten nemen een kri tisch standpunt in jegens onze bondgenoten van de Beweging van de Strijdkrachten." Hoewel wij hun grote verdiensten erkennen dat zij de dictatuur omver hebben gewor pen vragen wij hen ook de macht over te dragen aan door het volk gekozen instellingen', aldus Soares. Naast de socialisten zouden ook de centrum-linkse Volksdemocraten (PPD) tegen het plan van de mili tairen zijn. De democratische cen trumpartij CDS, wier partijcongres onlangs in Oporto werd verstoord, zou het plan op enkele minder be langrijke onderdelen na echter wil len aanvaarden, aldus zegslieden in Lissabon. COMMUNISTEN Alvaro Cunhal, de leider van de Portugese communistische partij en tevens minister zonder portefeuille, heeft extreem-linkse groeperingen in zijn land ervan beschuldigd een coalitie te vormen met extreem rechts met het doel anarchie in het land te scheppen. Cunhal zei dat geweld bezig was een constante po litieke factor té worden en dat dit het werk was van extreem-rechts die gesteund wordt door de 'dema gogie en samenwerking van pseu- do-revolutionaire linkse elementen die de economische, sociale en poli tieke situatie willen corrumperen'. STUTTGART De organisatie Licht in het Oosten in Korntal bij Stuttgart maakt bekend dat op het moment 122 zgn. evangelie-christe nen gevangen zitten in Russische kampenen gevangenissen De organisatie heeft de afgelopen tien jaar de namen van meer dan duizend christenen bekendgemaakt, die om hun geloof geïnterneerd zijn (geweest). Het gaat doorgaans om evangelie-christenen, dat zijn baptisten, die niet geregistreerd zijn. eind vorig jaar werd een groep van veertig gevangenen onverwacht MADRID (UPI) De Spaanse regering heeft gisteren het grootste tijd schrift in het land, Cambio, een verschijningsverbod voor drie weken opgelegd. De hoofdredacteur van het naar Spaanse begrippen vrijmoedige blad, heeft een boete gekregen van 4500 gulden. Hij is veroordeeld wegens overtreding van de perswet door aan te dringen op diepgaande hervor mingen in Spanje. Spaanse kranten hebben zondag gemeld dat de autoriteiten ook een onder zoek zijn begonnen naar het satirische tijdschrift Lobo omdat dit blad een spottende tekening op de omslag had gepubliceerd, waarin Spanje werd vergeleken met een gevangenis. In Madrid is in de nacht van zondag op maandag een bom ontploft bij een monument ter herdenking van de doden uit de Spaanse burgeroorlog (1936- 1939). Er vielen geen slachtoffers. Het monument werd zwaar beschadigd. Kennedy deed zijn aankondiging zondag kort nadat minister Kissin ger had verklaard dat de Ameri kaanse regering bereid is haar be trekkingen met Cuba te herzien als de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) haar verbod op handel met Cuba ongedaan zou maken. Kennedy verklaarde dat nu Kissin ger zich bereid heeft getoond het Cuba-beleid te wijzigen het passend is om zijn initiatief aan te vullen met een wetsvoorstel dat bepalingen schrapt, die een nieuwe koers zou den beletten. Vervolg van pag. 1 door de ontvoerders en andere ter roristen niet worden misverstaan', aldus de verklaring. Volgens een snelle opiniepeiling van het tijd schrift Der Stern was 56 procent van de ondervraagden voor het toe geven van de regering maar had 31 procent liever een harde lijn ge volgd, de dood van Lorenz op de koop toe nemend. Dertien procent wilde zich niet uitspreken. De gevangenisstraffen waartoe de thans vrijgelaten vijf waren veroor deeld luidden: Rolf Pohle: 6 jaar en 5 maanden wegens een gewa pende overval, Rolf Heissler: 8 jaar Kröcher-Tiedemann 8 jaar wegens het verwonden van een politieman, Verena Becker die nog veroordeeld moet worden op tenlastelegging van moord en Ingrid Siepmann die ëveneens nog veroordeeld moest worden op tenlastelegging van bank roof. Toen de vijf het vliegtuig betraden fouilleerden zij eerst de bemanning op wapens. Hun begeleider, dominee Heinrich Albertz, was burgemeester van West-Berlijn ten tijde van de onge regeldheden in deze stad bij het bezoek van de sjah van Perzië toen een student werd gedood. Beschul digingen over het brute optreden van de politie die al hadden geleid tot het aftreden van de hoofdcom missaris in West-Berlijn wekten grote verdeeldheid binnen de SPD, hetgeen ook Albertz tot aftreden noopte. Hij had in 1968 de politieke arena verlaten om zich geheel aan het pastoraat te wijden. KOPENHAGEN, LONDEN (AP, Reuter, UPI) Een meerderheid van de Denen vindt dat Denemarken de Europese Gemeenschap moet verlaten als de Engelsen zouden besluiten de EG de rug toe te keren. Dit blijkt uit de uitslag van een opiniepeiling die in Denemarken is gehouden. Volgens de gegevens van de in het financiële dagblad Boer- sen (Beurs) gepubliceerde peiling wil 40 procent van de ondervraag den de EG uit als Engeland per referendum tot opzegging van het EG-lidmaatschap zou besluiten. 28 procent meende dat Denemarken desondanks in de EG moest blijven terwijl 22 pet. zei geen mening te hebben over deze kwestie. Anker Jörgensen, de nieuwe soci aal-democratische premier van De nemarken, heeft beloofd dat hij in zijn land een referendum zal orga niseren over het EG-lidmaatschap bij vertrek van Engeland uit de EG. De Denen spraken zich in 1972 per volksstemming vóór het EG-lid maatschap uit. Het was een 'advise rend' referendum. Het parlement zou het laatste woord hebben. In het parlement stemde daarop een meerderheid voor toetreding tot de EG. Diplomatieke zegslieden in Brussel hebben gisteren meegedeeld dat een volledig akkoord tussen de Britse regering en de andere EG- partners nu in zicht is, wat betreft de betere toetredingsvoorwaarden die Londen wenst. De voorberei dende besprekingen hadden gunsti ge resultaten opgeleverd. De fines ses zullen worden geregeld op de komende EG-top in Dublin, waar het Britse EG-lidmaatschap hoofd onderwerp van overleg tussen de EG-staats- en regeringsleiders zal zijn. In Dublin zijn gisteren de EG- ministers van buitenlandse zaken bijeengekomen voor een tweedaag se vergadering ter voorbereiding van de EG-top die op 10 en 11 maart wordt gehouden. De minis ters zullen er ook proberen een EG-standpunt te bepalen over de Europese Veiligheidsconferentie, die dit jaar in Helsinki zou worden afgesloten. De Ierse minister Garett Fitzgerald heeft meegedeeld dat de plannen voor de Europese topcon ferentie, van 35 landen, die de Eu ropese Veiligheidstop moet afslui ten, nagenoeg rond zijn. STUTTGART, BANGKOK (DPA, AP, Reuter, UPI) De Cambod jaanse premier Lon Nol heeft de Wereldraad van Kerken gevraagd de Rode Khmer mee te delen dat hij onvoorwaardelijk bereid is te onderhandelen. PHNOM PENH (UPI) De Verenigde Staten zouden de val van het pro-Amerikaanse bewind van president Lon Nol in de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh nog wel kunnen uitstellen door het verstrekken van extra militaire steun, maar de val van deze regering binnen een jaar is zo goed als zeker. heeft, ondanks het aandringèn van Amerikaanse militaire en diploma tieke functionarissen geen enkele serieuze poging gedaan om de Me- kong-rivier, die van levensbelang is voor Phnom Penh te heropenen en weer onder controle te krijgen. Volgens Amerikaanse diplomaten zou het regiem van Lon Nol hier mee een jaar gewonnen hebben. Maar volgens de journalist Paul Vogle, die vorige week van een bezoek aan Phnom Penh terug keerde, was het duidelijk dat de Verenigde Staten 'alleen maar bezig waren uit te zoeken hoe ze op een elegante manier Cambodja zouden kunnen verlaten'. Zo op het eerste gezicht is het vrij rustig in de hoofdstad, ondanks de dagelijkse beschietingen met raket ten. Maar binnen een dag kom je er achter dat de mensen niet kalm zijn, maar berusten in hun lot. Iedereen die een paar uur met Cambodjanen over de situatie spreekt, bemerkt dat men het er bijna unaniem over eens is dat de regering Lon Nol voor het einde mogelijk is die alle ellende waar van het jaar zal vallen. 'Het enige grote probleem is dat het opperbe vel nog steeds denkt dat het bezig is de oorlog te winnen', zo zegt een buitenlander die al lange tijd in de hoofdstad woont. Het is niet moei lijk een voorbeeld van deze hou ding te geven. Zo heeft de vrouw van Lon Nol zo juist de hand weten te leggen op een prachtig paleis achtig huis, waar zij de upper ten van Phnom Penh kan ontvangen. Zo kan de bezoeker van de enkele zeer exclusieve restaurants in Phnom Penh nog steeds generaals, kolonels en jongedames ontwaren, die zich te goed doen aan een lunch van zo ongeveer 200 dollar. Corruptie In Phnom Penh viert de corruptie hoogtij ondanks de pogingen van de Amerikaanse ambassadeur John Gunther Dean de regering te bewe gen de meest corrupte officieren In verschillende Cambodjaanse steden zijn vorige week voedsel- relletjes uitgebroken, waarbij vooral de Chinese eigenaars van winkels en warenhuizen het moesten ontgelden. Zij worden ervan beschuldigd misbruik te maken van de situatie en de prijzen te hoog op te drijven. Hier breekt een demonstrant in Phnom Penh een marktstalletje van een Chinees af. die het meest in het oog lopen te ontslaan. Een vroegere regerings functionaris vertelde dat er naar zijn mening 60 procent van de 452 miljoen dollar Amerikaanse hulp aan Cambodja van het vorig jaar, verdwenen is in de zakken van corrupte functionarissen. Vergeleken met de zeer ernstige politieke situatie, kan de militaire toestand voor Lon Nol angstaanja gend genoemd worden. Phnom Penh wordt geheel om singeld door troepen van de Rode Khmer, die op sommige plaatsen het centrum van de stad op 2 kilometer genaderd zijn. Het leger van Lon Nol heeft geen enkele slag gewonnen, en heeft ook geen tegenoffensief van betekenis ondernomen, sinds de Rode Khmer aan het eind van het vorige jaar haar huidige offensief begon. De Rode Khmer heeft alle ver bindingswegen in Cambodja ln handen en heeft daarmee de onge veer 20 enclaves van het bewind in Phnom Penh van de hoofdstad af gesloten. Bovendien vormen de gu errilla's een regelrechte bedreiging voor het vliegveld Pontsjentong bij de hoofdstad, waarvan Phnom Penh voor de bevoorrading afhankelijk is. Kostbaar De huidige luchtbrug naar Phnom Penh is bijzonder duur. Bij de hui dige prijzen kost het meer dan 200.000 dollar per dag om Phnom Penh te bevoorraden. Dit bedrag zal zeer binnenkort nog verhoogd worden omdat er straks ook nog olie vervoerd moet worden. De Amerikaanse hulp-pot, theoretisch 1.24 miljoen dollar per dag liep al snel leeg vanwege de enorme or ders voor munitie, voedsel, brand stof en andere goederen, vóórdat men zich realiseerde dat er een luchtbrug noodzakelijk zou kunnen zijn. Daarom heeft de regering-Ford dan ook 222 miljoen dollar extra ge vraagd: te gebruiken voor het in- stand houden van de luchtbrug. 'Als er voedsel, brandstof en muni tie in Phnom Penh zullen blijven aankomen, dan zal Lon Nol het nog een jaar uithouden', zo zei een bui tenlandse diplomaat, 'zo niet, dan kun je Cambodja binnen enkele maanden rood kleuren'. CAIRO/JERUZALEM/BEIROET (UPI, AP, Reuter) Volgens diplomatieke bronnen in Cairo probeert Egypte Engeland en Frank rijk en mogelijk de hele Europese Gemeenschap te betrekken bij een toekomstige regeling aangaande het Midden-Oosten. In de gesprekken die daartoe met verschillende ambassadeurs in Cairo zijn gehouden, blijkt een groot optimisme dat er tijdens Kis singers volgende bezoek, deze week, een akkoord over de Sinai uit de bus zal komen. Egypte zou bereid zijn tijdelijke demilitarisatie van de ontruimde gebieden in de Sinai te accepteren, wellicht onder supervisie van de VN. Volgens Egyptische woordvoer ders heeft Cairo genoeg bewijs geleverd van zijn bereidheid geen militair voordeel te halen uit Israë lische gebiedsteruggave. 'Je kunt niet tegelijk de opbouw van je land aanpakken, zoals wij nu doen en ook nog een aanval voorbereiden', zei een hunner. De behoefte om Engeland en Frank rijk bij de garanties te betrekken is bedoeld om de rivaliteit tussen de VS en de Sowjet-Unie in het gebied te neutraliseren. Sadat wenst dan ook geen situatie, waar in de Russen Egyptes grenzen' en de Amerikanen Israëls grenzen ga randeren. Israëls premier Rabin heeft een interdepartementale studiecommis sie aan het werk gezet om verschil lende formules uit te werken voor een Egyptisch-Israëlisch akkoord. De commissie is al tien dagen be zig. Onderwerp van studie is ook een verzekering die door Egypte aan Israël zou moeten worden gegeven in ruil voor een Israëlische terugtocht. De wettelijke aspecten van zulk een verzekering en de bewoording ervan worden onder zocht. Egypte heeft bij de VS geklaagd over Israëls 'koppige en onverant woordelijke houding' toen het wei gerde het Internationale Rode Kruis hulpgoederen te laten over brengen naar de watersnoodslacht offers achter zijn linies in de Si nai. 'Egypte kan niet zwijgen over deze houding, die haar heeft ver hinderd zijn verplichtingen na te komen jegens burgers die op Egyp tisch grondgebied wonen'. WASHINGTON (Reuter, UPI) De Democratische senator Edward Kennedy heeft ver klaard dat hij deze week een wetsvoorstel zal indienen om het dertien jaar geleden inge stelde handelsembargo tegen Cuba op te heffen. Tot deze conclusie zijn verslagge vers en correspondenten van het persbureau UPI in Indo-China ge- I komen,, nadat zij gedurende maan- j den gesprekken hebben gevoerd en informatie hebben ingewonnen bij belangrijke functionarissen, diplo maten en bij het 'gewone' volk van Cambodja. I Dok verschillende gezaghebbende bladen in de Verenigde Staten, zo- j Sis de Washington Post, de Herald Tribune en de New York Times zijn tot deze conclusie gekomen. En volgens .deze bladen ziet de Ameri kaanse regering ook wel in dat de I val van Phnom Penh slechts een kwest-ie van tijd is. De geruchten dat Lon Nol aangeboden zou heb ben af te treden illustreren de ernst van de situatie. Toch doet de regering-Ford, met als grote pleitbezorger de Ameri- kaanse minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger, alle moeite het terughoudende Amerikaanse Congres te overreden om toch nog eens 222 miljoen dollar uit te trek ken voor militaire steun aan het zieltogende bewind in Phnom Penh. De New York Times verwijt de regering-Ford dan ook een 'cynisch doorvoeren van Realpolitik, die geen enkele rekening houdt met menselijk lijden in Cambodja'. On- Idanks het feit dat het Pentagon en •het ministerie van buitenlandse za kken de hoop op een overleven van het regiem in Phnom Penh hebben opgegeven, schijnt de regering .vastbesloten te zijn de oorlog tot het bittere einde te laten voortdu ren en tot op het laatste ogenblik ;nog wapens en munitie te willen Jeveren, zodat Lon Nol nog een •aantal gevechten kan leveren voor dat hij overwonnen wordt, aldus de N Y. Times. 'Alleen op deze ma ttier', zo zegt de regering-Ford, 'kan de nationale Amerikaanse eer hoog gehouden worden in andere landen die op de Verenigde Staten vertrou wen' .De N. Y. Times noemt deze redenering pervers. 'De regering probeert de verantwoordelijkheid voor alle ellende in Cambodja in de schoenen te schuiven van het Con gres, dat, als het de extra hulp weigert, verantwoordelijk zou zijn voor het feit dat Cambodja in com munistische handen valt'. 'Net alsof er nu nog een beslissing door Cambodja al getroffen is, on gedaan maken', zo fulmineert het blad. En het besluit: 'Wat het Cam bodjaanse volk nu nodig heeft is een politiek leiderschap dat steunt op het vertrouwen van het volk. Om respect af te dwingen zouden de Verenigde Staten nu het falen van het regiem Lon Nol moeten Het bewind in Phnom Penh zou, zonder het wonder van de Ameri kaanse luchtbrug, binnen een maand verloren zijn. De guerrilla's van de Rode Khmer hebben alle toevoerwegen naar de stad over land en de Mekong-rivier afgeslo ten. Ook de door de troepen van Lon Nol beheerste enclaves in Cambodja zijn volkomen van de buitenwereld en de hoofdstad afge sloten. Het legér van de president toegeven en zelf een stap terug doen om de Cambodjanen hun ei gen staakt-het-vuren te laten rege len en hun eigen politieke toe komst te laten bepalen'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 7