Hiswa dit jaar
gesplitst in zeil
en motorschepen
Kampeersector: Vooral
accent op lichte tent
75 HISWA '75 HISWA '75 HISWA '75 HISWA '75
HOOGENDYK
YACHT
DESIGN
Zeiljacht voor
gehandicapten
..'V
t
Veel primeurs
„De Bird"
Klipperzeilschool
„De Hoop"
H. Zetsema's Botenverhuur
en Jachthavenbedrijf
Luxe zeiljachten met motor
6 meter B.M. jachten
rondvaartboten
Zeewaardig polyester
kielmidzwaard
zeiljacht
V.d. Vlis Scheepsbouw B.V.
Prominent Stacaravans
P. P. Piersma - Heeg
Jachtbouw
't Eiland 6 - Heeg
Telefoon 05154 - 2558
Behoudt de varende
museumvloot
Botters - Talken - Aken
Harry Smit's
1
/KWARTET DINSDAG 4 MAART 1975
HUNNENLAND
PS11/RH13
Hoewel de energiecrisis een flinke deuk heeft geslagen in de bedrijfsresultaten van jachtwerven,
zal dat op de komende Hiswa in de Amsterdamse RAI nauwelijks te merken zijn. Integendeel: het
aantal exposanten is opnieuw uitgebreid en primeurs zijn er zelfs meer dan ooit tevoren. Dat
zelfde geldt voor de kampeersector.
Voor een belangrijk deel komt dit
door de splitsing van de tentoon
stelling in twee delen: in een
expositie van zeiljachten, waarbij
de kampeersector is onderge
bracht (van 4 tot en met 9
maart) en in een show van mo
torschepen (van 18 tot en "met 23
maart).. Daardoor kwam zoveel
ruimte vrij, dat het aantal stands
van 358 tot een record van 560
omhoog is gegaan.
Deze stijging manifesteert zich
vooral in de jachtensector. De
kampeerafdeling groeide nauwe
lijks (vorig jaar 10 stands nu 12).
Dit ondanks het feit, dat het His-
wa-bestuur de in het verleden
streng gehanteerde regel, dat men
lid van de vereniging moest zijn
om te mogen exposeren, heeft la
ten varen en nu ook niet-leden
heeft toegelaten.
Om ook lichamelijk en gees
telijk gehandicapten in
staat te stellen de water
sport te beoefenen, is opge
richt de stichting 'Zeilen
met gehandicapten'. Op dit
gebied wordt op het ogen
blik weliswaar al wat ge
daan (er zijn al speciale
zeilkampen voor gehandi
capten), maar de nieuwe
stichting vindt die niet ge
noeg en denkt aan de aan
schaf van een eigen zeil
boot, speciaal voor gehandi
capten, Dit in navolging van
Engeland, waar al jaren
wordt gevaren met een voor
gehandicapten ontworpen
tweerompige catamaran van
bijna 14 meter lang, 5 meter
breed en met een 40 pk
dieselmotor. Een soortgelijke
boot wil de Nederlandse
stichting ook omdat juist dit
jachttype zich goed leent
voor het varen met gehandi
capten.
Geld ervoor is er echter nog
niet. Maar voor wie wil bij
dragen staat het gironum
mer van de ANWB in Den
Haag open: 1868 (wél bij-
vermelden 'actie zeilen met
gehandicapten'). Voor meer
informatie kan men behalve
bij de stand van de stich
ting op de Hiswa (275 a)
terecht bij de ANWB (post
bus 2200, Den Haag).
Een souplesse, die overigens min
der als een vriendelijke geste dan
wel als een commerciële noodzaak
moet worden gezien: men zou an
ders de kostbare R Al-hallen
waarschijnlijk niet gevuld hebben
kunnen krijgen. Temeer nu twee
sinds jaar en dag vertrouwde
standhouders het hebben laten
afweten: Vroom en Dreesmann en
Sporthuis Centrum. Ondernemin
gen, die zelf over veel filialen
beschikken en er de noodzaak
niet meer van inzagen zich behal
ve op hun eigen exposities ook
nog eens te presenteren op de
RAI, v/aar elke gehuurde meter
grond 50 gulden kost (dat bedrag
is gehandhaafd ondanks het feit,
dat de tentoonstelling met vier
dagen is ingekort). Daar komt bij,
dat het voor de meeste kampeer-
zaken elk jaar opnieuw een
krachttoer is hun nieuwe collec
ties op tijd op de expositie te
krijgen. Het begin van het jaar is
altijd de periode, waarin de inko
pen plegen gedaan te worden.
Men heeft dan nog maar nauwe
lijks de tijd om zich met de nieu
we produkten op de Hiswa te pre
senteren-
13 primeurs
Dat neemt overigens niet weg, dat
de bezoeker opnieuw een breed
scala krijgt aangeboden van mo
gelijkheden voor een actieve va
kantiebesteding. Vooral zoals
gezegd in de natte sector. Al
leen in de afdeling zeiljachten
zijn er ditmaal niet minder dan
13 wereldprimeurs, alleemaal van
Nederlandse werven. Noviteiten
voor Nederland zijn er zelfs nog
meer.
Te bevreemden hoeft dat niet.
Waar de verkopen het afgelopen
jaar vrij behoorlijk zijn teruggelo
pen, hebben de werven alle tijd
gehad nieuwe modellen te ont
wikkelen. Ondanks de wat gere
serveerde houding van het pu
bliek, dat het geld liever in de zak
hield dan het uit te geven aan de
luxe van een eigen schip, ver
wacht men voor dit jaar daarvoor
weer een redelijke afzet. De hoge
re prijzen, vooral veroorzaakt door
de gestegen kosten van grondstof
fen (alleen al de prijzen van po
lyesterharsen gingen het afgelo
pen jaar met zo'n 70 procent om
hoog), zullen verwachten de
werven een minder belangrijke
rol spelen dan vorig jaar.
In de eindprijzen resulteerden de
ze hogere kosten in een stijging
van 14 procent. Dat wil zeggen:
gemiddeld. Vooral de fabrikanten,
die typen boten in uiteenlopende
grootten produceren hebben veel
al het kleinste type schip uit hun
collectie met veel minder dan die
14 procent in prijs verhoogd. Het
zijn met name de grote schepen,
die vrij aanzienlijk (meer dan 20
procent) duurder zijn geworden.
Vloot
Die prijspolitiek houdt regelrecht
verband met het kooppatroon in
Nederland, waar vooral vraag is
naar kleinere jachten. De grote
schepen van anderhalve tot twee
ton gaan voor het grootste deel
naar het buitenland.
Die Nederlandse markt stevig in
handen te houden, is een levens
zaak voor de werven. Tenslotte is
het een snel groeiende markt. Op
het ogenblik telt de pleziervaar-
tuigenvloot 125.000 schepen
(59.000 zeilschepen, 45.000 kajuit
motorboten en 21.000 snelle mo
torboten). Ofwel: bijna tweemaal
zoveel als in 1967. En als men de
Hiswa-bestuurderen mag geloven,
is die stijging er nog lang niet
uit.
's T-
y\
i
r.iE IsE'SLjSjf J
v v ikaBfe ïj§j|
kjjjji. ij
vjlY.'
V
AMSTERDAM rai
door Dick Ringlever
Maar enkele van de vele primeurs
op de Hiswa zeil:
De Cat 460-catamaran van Aestic
watersport, 4.60 lang, 2.30 m breed,
een zeiloppervlak van 13,3 m en een
gewicht van 170 kg. De prijs be
draagt 7200 gulden (boven). De
Happy Sailing van Hulshoff water
sport, een familie-kajuitboot voor
vier volwassen personen. In stan
daarduitvoering kost het schip een
kleine 11.000 gulden (links onder).
De Neptun 26 van Stockport voor
vier personen, zelf oprichtend en
onzinkbaar. Prijs 37.000 gulden
(rechts onder).
Zijn in de natte sector de prij
zen verhoogd, ook in de kam-
peerafdeling hebben hogere
kosten-hun invloed doen gel
den. Grofweg kan worden ge
steld, dat de katoenen tenten
ongeveer 20 procent duurder
zijn geworden en de rest 10 tot
15 procent. Dat zijn gemiddel
de cijfers, want er zijn ook ex
posanten, die door hun pro-
dukt te vereenvoudigen op de
zelfde prijs uitkomen als vorig
jaar.
Algemene tendenzen in deze sec
tor zijn onder meer, dat de zware
bungalowtent voor het seizoen
kamperen zich heeft gehandhaafd,
dat de lichtere huttent in opmars
is en dat de combinatietent, be
staande uit twee huttententen
met een grote tussenluifel, zijn
come-back beleeft (o.m. dc Brom
Combin en Carl Demig).
Daarnaast werd duidelijk, dat de
tent zeker niet alleen populair is
bij de kampeerder, die een paar
weken of langer op één plaats
blijft staan, maar meer en meer
ook bij de trekker, die van dag tot
dag een andere staanplaats zoekt:
het aantal lichtgewicht tenten is
in leder geval opnieuw uitgebreid.
Vooral bij deze tenten speelt
nylondoek een grote rol. Een ma
teriaalsoort, die uiteraard hoge ei
sen stelt aan de ventilatie. Maar
daar hebben de makers ervan aan
gedacht. Zelfs de goedkoopste
nylon tent (de Nippon van Carl
Denig/Van Gent) heeft muskiet-
gaasdeuren, ventilatie in de ach
terwand en rondom afsluitbare
ventilatie in de muren. De Canoe-
tent van FjallrSven (Neef Sport)
toont zelfs hele wanden van mus
kietengaas en een opklapbare zij
wand.
Condens
Overigens blijken er meer manie
ren dan ventilatie alleen, om con
dens te voorkomen. Slee ontdekte,
dat men als de afstand tussen
binnentent en dak 15 cm is
geen last meer heeft van water
druppels op het doek. Een princi
pe, dat deze exposant toepaste bij
zijn nylontenten.
Een andere methode blijkt: een
nylon binnentent van ongecoated
nylon en een katoenen dak (De
Mier o.m. van Erdman Schmidt)
of een katoenen binnentent en
nylon dak (o.m. Dispuut en Pol
lux van Carl Denig) Fjallraven is
inventief en komt met een één-
stoks nylon tent met een omkeer
baar dak van gewoon nylon. Bij
zeer zonnig weer keert men het
dak om en komt de bovenkant
met de zonwerende Aluflex coa
ting boven.
Rugzakken
Waar het kamperen in lichtge
wichttenten toenemend populair
blijkt te worden (uiteraard bij de
trekkers), hebben ook de produ
centen van rugzakken zich daarbij
aangepast. Dat betekent, dat er
een groter aantal wordt tentoon
gesteld met een vrij groot draag
vermogen. Zo kunnen de Zweedse
HSglof-rugzakken niet minder
dan 70 kg bergen.
Een bijzonder nieuwtje is de Ver-
sa-Pac, een frame-rugzak, die ook
op de bagagedrager van een fiets
past. De nylonzak heeft een inge
bouwd ladderframe en kan op een
speciale bagagedrager worden ge
klemd. De zak is onderverdeeld in
verschillende vakken (Carl De
nig). Karrimer brengt ook een
ladderframe-rugzak, die ver
deeld in twee aparte zakken
eveneens op de fiets gebruikt
kunnen worden.
Slaapzakken
Gekker kan het niet: Fjallraven
brengt dit jaar een slaapzak met
korte mouwtjes, die van onderen
open kan, zodat men er mee kan
lopen! Nieuw zijn ook de HAP
(hoog-alpine-pool-slaapzak), die
210 cm lang is en een donsvul
ling van 1250 gram heeft, en de
Noorse donzen slaapzakken, merk
Ajungilak (Mentora).
Op expedities is bewezen, dat een
slaapzak met aan de bovenkant
dons en aan de onderzijde da-
cron-polyestervezel (of met dio-
leen gevuld), zeer goed voldoet.
Door de mummievorm nemen ze
weinig ruimte in en geven toch
een maximum aan warmte (Eski
mo-Neef Sport). Bovendien zijn
deze slaapzakken goedkoper dan
dons.
Jaren weggeweest en nu weer te
rug is de slaapzak met een 100
procent scheerwolvulling. Warmte
wordt gegarandeerd, maar nadeel
is, dat hij omvangrijker en zwaar
der is (2 kg - Neef Sport). Voor
grote zware mensen, die graag
ruim willen slapen, zijn er aange
paste donzen slaapzakken met
tussenschotjes (220 cm lang en 88
cm breed bij Neef Sport en 225 x
90 bij Denig). Nadeel van deze
zakken met tussenschotjes is dat
ze tamelijk prijzig zijn.
Solaris
Nóg een primeurtje in de droge
sector: het Dr. Kern-solarium
(Blaauw Holland), waarmee men
het hele jaar door zon in huis of
tuin heeft. Het is uitgerust met
twee klokken (elk met een loop
tijd van een kwartier), waarmee
men de bestralingstijd met sig
naal instelt. De elektrische veilig
heidsschakelaar zorg ervoor, dat
het toestel zich op de aangegeven
tijd kan uitschakelen. Het solari
um (ook gebracht door Borsumij
Sport) kan in een vaste stand of
met een scharnierende arm wor
den opgehangen.
st stahoogte voor en achter. Gestraald, gemenled en glas-
'iv/5100,incl. B.T.W. Met verf en aftimmerpakket
motor vanaf 9750.lncl. B.T.W.
Financiering kunnen wij desgewenst verzorgen.
It een proefvaart en vraag een folder. Hiswa. stand 48.
Jachtwerf Robeu B.V. Driemond (bij Weesp)
Tel. 02940-11810-10857.
Exclusief zeilinstituut
Inlichtingen en prospectus:
Egon Brenninkmeijer
Postbus 2 - Heeg (Fr.) - Tel. 05154 - 2412
T22
BOUW - REPARATIE, toelevering zelfbouwers, maho-
ri eikenhout hechthout op maat (droog). Bouwpakketten
16 m2 Vrijheid. Schakelklasse en Piraat. Ook ln stadia
afbouw. Nieuwbouw in toer- en wedstrijduitvoering,
'"ng zeilen, dekzeilen, staaldraad, beslag, rondhuot uit
bootlatten hol- en bolgefreesd voorgeboord ln mato-
meter. Inruil op nieuwbouw, bemiddeling bij ver-
winterstalling en helling tot 15 m/12 ton. Jachtwerf
ihoven en Jansma, Aal6meerdljk t.o. 164, Aalsmeer. Tel.
'•24156.
I T21
Jacht- en Scheepswerf De Klop
J. KUIPER
dan 25 jaar een begrip in Midden-Nederland
'RTLAAN 8A - UTRECHT - TEL. 030 - 44 18 78
Wij bouwen:
GRUNDE8 (ontw. J. K. Glpor)
VLETTEN (ontw. J. Kuiper)
KRUISERS (ontw. J. Kuiper)
SALONBOTEN (ontw. J. Kuiper)
Gemakkelijke betalingsvoorwaarden.
I hebben hellingen tot 25 ton eigen gewicht. WIJ bouwen
|oren ln. Wij betimmeren. Wij leveren allo watersportbe-
Ugdheden. Grundeljacht afm. 7.50 x 2.60 x 0.50 m. Bol-
(ontw. C. de Wit), afm. 8.65 x 3 x 0.70 m.
T21
(varende zellschool)
ledig verzorgd. Vraagt ook belichtingen voor de trlppertjes.
en folders: J. Koopmans, P "«landsdyk 205c. Leeuwarden.
Woon 05100 - 27150.
T21
GROUW - FRIESLAND
Raadhuisstraat 25
Telefoon (05662) 1317 en 1429
verhuurt
met 2-4-5-0 bedden, o.a. de Wlbo II, Wlbo IIA en de
Wibo IV. Volledig keukengerei, alsmede butagas-kooklnstal-
laties en onderwatercloset.
zowel per dag als per week.
Voor- en naseizoen korting. De schepen zijn all-rlsk verzekerd.
TEVENS ZOMERHUISJES TE HUUR.
Aanbevelend ANWB Bondsjachtenverhuur - tevens lid Recron
H. Zetsema
De Vries en Van den Berg B.V.
Specialisten ln het bouwen van
Besllngawel 4, Frlens (bij Grouw, Fr.), telef. 05660-269.
Ontwerp: Sparkman en Stephens
Afmeting: 10.20 x 3.10 x 1.10/1.90 m
Zeiloppervlak 58 m2
Waterverplaatsing 52 m3
Ballast 2,5 ton
Aantal slaapplaatsen: 6
Hulpmotor Volvo-Penta 25 PK
Zeer geriefelijk en ruim tourzeil
jacht en geschikt voor het maken
van zeezeiltochten.
INLICHTINGEN:
INDUSTRIEWEG IA - HARLINGEN
POSTBUS 57 - TEL. 05178 - 4053
Olivier van Noortlaan 96,
Vlaardingen
Tel, (010) 346971
ONTWERPER VAN ZEIL- EN MOTORJACHTEN
Kajuit-kruiser
HIPPERT - 500
afmeting 5.00 x 1.90,
kompleet met stuurin
richting, gootsteen, 2
slaapbanken en wlnd-
:pj scherm.
(onbeperkte garantie
ijj op polyester)
1 4495,—incl. btw
HOOFDDEALER YAMAHA
buitenboord motoren v. 2 t/m 55 pk
(15 pk ook in petroleum uitvoering)
A laag brandstofverbruik
scherpe prijzen
2 Jaar garantie
ANWB- Bondsjaehtwerf De Hippert
Weerpad 2 Zaandam tel075 -16 34 62
Te koop aangeboden:
Uitgevoerd ln p.v.c. of western redcedar. Dlv. modellen ln
voorraad. WIJ verzorgen uw transport, plaatsing op elg. cam
ping. Inr. en flnanc. mog. PROMINENT CARAVANBOUW.
Horloseweg 59, Ermelo. Telef 03417 - 3954, T19
Gespecialiseerd ln nieuwbouw en restauratie
van houten ronde- en platbodemjachten.
en andere type unieke binnenvaartschepen voor de verhuur;
per week v.a. 76.p.p.. Incl. verzekering en schipper, ook
voor weekend en per dag.
botenverhuur
Inlichtingen: telefoon 05700-16985.
