Ook Van der Stoel onthoudt
Tweede Kamer gegevens
tenault zoekt 't hogerop
Tien stellingen
tegen 'toets'
zesdeklassers
autobiografie
>rd Escort: modern gelijnd
Autokeus
Vaste commissie buitenlandse zak en hoort soms minder dan journalisten
Shell vindt snelle
test van
loopvlakrubber
Suzuki-motorfiets
met Wankelmotor
Honda gaat Britse
Fords verkopen
in Japan
Resultaat als
geheel slikken
of verwerken...
Vandaag beginnen er 90.000 kinderen
V/KWARTET DONDERDAG 27 FEBRUARI 1975
BINNENLAND/AUTO 9
Sicco de Jong
eulse Ford-fabriek heeft met het nieuwe type Escort dit jaar een moderner gelijnd model
bracht, dat zich onderscheidt doordat het zo compleet is. Het biedt voor z'n klasse een alles-
redelijke ruimte. De stoelen zijn verbeterd en zitten veel prettiger dan bij de vorige versie.
door P. L. van Enk
staat toch nog tegenover, dat
;cort wat motorprestaties en
ging betreft geen uitblinker
lar bovenal dat de vering van
gen door de starre achteras te
»lijft. Dat doet weer afbreuk
et goede zitcomfort. Trouwens
omfort is ook verhoogd danzij
paald niet luidruchtige motor,
ins echter nog tegenviel is het
ïeverbruik. Ook al is nor-
lenzine voldoende,
eden de allergoedkoopste ver-
Ie Escort 1100 Base, 9.309
en de 1300 GL Automatic,
0.945 gulden kost plus 1.154
voor de automatische trans-
Een transmissie, waarmee
nu ook op z'n laagstgeprijsde
uitkomt, en die ons best
het is de C 3-versnellings-
pan de geheel op transmissies
cialiseerde nieuwe Ford-fa-
te Bordeaux.
itvoering
>cort 1100 en 1300 Base de
ïitvoeringen dus hebben al
aard radiaalbanden, rembe-
tiging, verstelbare rugleunin-
een elektrische ruitesproeier
en ruitewisser met twee snel-
Voor precies 499 gulden
komt men aan de L-ultvoe-
die verchroomde bumpers
met rubber stootrand bij
ase zijn de bumpers matzwart
verder een vloertapijt, ach-
itverwarming en achteruitrij-
en. De Escort GL heeft dan
vierkante halogeen koplampen,
•asis van de 1300 bestaan ver-
len nog luxere Sport en Ghia,
als enige ook met 1600 cc-
leverbaar zijn.
1100 cc-motor is naar onze
te minvermogend voor de
Met 48 DIN-pk moet men
in de toeren komen om de
acceleratie uit te halen en
loopt het benzineverbruik flink
We bleven zowel met die 1100
als met de 1300 GL in de
van de 1 op 10, waarbij de
natische transmissie van de
te natuurlijk tevens brandstof
de. De 1300 cc-motor moet dus
iger zijn en daarbij dan een re-
DEN HAAG Niet alleen minister Vredeling van defensie is zoals uit onze krant van gisteren
is gebleken mikpunt van toenemende kritiek wegens zijn terughoudendheid bij het verstrekken
van inlichtingen over de achtergronden van zijn beleid aan het parlement, maar óók en misschien
nog méér wekt zijn collega Van der Stoel (buiten landse zaken) ergernis in de Tweede Kamer door
het achterhouden van gegevens, die men voor het beoordelen van zijn beleid moet kennen.
De klacht Is dat zelfs de vaste
commissie voor buitenlandse zaken
het forum waarvoor hij onder
het zegel van vertrouwelijkheid me
dedelingen kan doen nauwelijks
meer en soms zelfs minder van
hem te horen krijgt dan de journa
listen die hem na ontmoetingen
met buitenlandse collega's op pers
conferenties ondervragen.
Het gevolg daarvan is ook hier dat
de Kamer ternauwernood greep
heeft op het beleid van de minister
in multilaterale onderhandelingen,
zoals die in de ministerraden van
de NAVO of de EG. De vaste com
missie komt van de heer Van der
Stoel niet te weten, met welk doel
hij die onderhandelingen binnen
treedt, wat zijn onderhandeling-
De Ford Escort L: compact en compleet.
delijke acceleratie bieden: dat was
in de 1300 GL Automaat al merk
baar. Deze moto levert 57 DIN-pk.
Wat minder sterk blijkt bij deze
automaat de combinatie met een
automatische choke, waardoor bij
koude motor de versnellingshendel
in de rijstand zetten al gauw kon
betekenen dat de motor afsloeg. De
1100 Base heeft een handchoke en
dan kan men zelf de motor aan het
draaien houden. Wat ons aan de
uitrusting van de Base tegenviel
was de heupgordel, terwijl de 1300
GL een driepunt gordel heeft.
Remmen
De kritiek ten aanzien van de weg-
ligging is niet zodanig, dat hiermee
de auto ook aan veiligheid inboet.
Het is meer het wegtrekken van de
achterwielen in een bocht, waar
men. rekening mee moet houden.
Het remmen met schijfremmen
voor de 1300 cc en 1600 cc -r-
voldoet prima.
Het 3,99 meter korte wagentje is
zeer goed wendbaar in stadsverkeer
en gemakkelijk te parkeren. Het
uitzicht rondom is goed. Ventilatie,
verlichting en verwarming voldoen
aan hoge eisen en ook de afwer
king van de nieuwe Escort mag er
zijn. De ruimte blijkt acceptabel:
behalve voor de knieën van de
achterpassagier. De bagageruimte is
op maat; de benzinetank echter
wat klein gehouden: 41 liter. Maar
de prijs in aanmerking nemende is
de Ford Escort er zeker danig op
vooruitgegaan.
Shell Nederland Chemie b.v. te
Rotterdam heeft een snelle testme
thode gevonden om de kwaliteit
van loopvlakiubber te analyseren.
De toestand waarin dit rubber ver
keert, is van belang omdat die me
de de silpweerstand van de banden
bepaalt.
Nu binnenkort voorschriften voor
een minimum profieldiepte actueel
worden, wordt daarmee ook ten de
le een minimale slipweerstand
vastgesteld. De vraag blijft dan nog
hoe oud het rubber is en of het ook
niet kwalitatief aan vervanging toe
blijkt. Dit kan Shell nu met een
monster van tienden van milli
grammen al meteen vaststellen.
Het is echter de vraag of dergelijke
proeven ook in de praktijk zin heb
ben, temeer nu de automobilisten
hun banden sneller zullen vervan
gen.
Dlutie bij Renault 1945-1975: van Renault 4 tot Renault 30, van klein tot groot, van motor achterin tot voorwielaandrijving,
ïault brengt het nieuwe model 30TS eind april in Frankrijk uit. In de loop van de zomer komt de wagen, die rond 20 mille zal kos-
in Nederland. Nieuw is o.m. een dubbel remsysteem, dat altijd werkt op de aangedreven voorwielen.
Franse Régie Renault, na de tweede wereldoorlog begonnen met kleine modellen het Viertje
it dit voorjaar de stap naar de klassewagens. De komst van de zescilinder Renault 30 TS wordt
>r de fabriek 'noodzakelijk' genoemd.
irzijds gaat Renault voort op de
1965 ingeslagen weg, toen de
i werd uitgebracht." Vooral de
tste jaren kwamen de grotere
ten meer in trek. In 1972 ver
een de sportwagenserie 15-17 en
rig jaar kwam de 16 TX met
•tere motor en vijfversnellings-
Wie tot nu toe echter een
•klasse-auto wenste 'was veelal
Iwongen het elders dan bij de
inse merken te zoeken', aldus
nault. Intussen is nu de Citroen
verschenen en komt in septem-
nog de nieuwe zescilinder Peu
rt.
neinde de produktiekosten voor
motor het duurste onderdeel
elke auto te drukken heb-
n Renault en Peugeot samen met
•Ivo de Sociêté Franco-Suédoise
Moteurs PRV opgericht. Deze
aatschappij bouwt in Noord-
ankrijk aluminium zescilinder -
(rtoren. waarvan de cilinders drie
drie onder een hoek van ne-
ntig graden zijn opgesteld. Deze
6 motor met een inhoud van
64 cc is vorig Jaar augustus door
•Ivo geïntroduceerd op het model
4, in oktober door Peugeot in de
4 Coupé en nu door Renault op
30 TS. De motorvermogens ver-
hillen echter iets: 140 DIN-pk
de Volvo, 136 pk voor de
eugeot en 131 pk voor de Renault,
enault houdt door een ingenieus
trburatiesysteem de verbranding
de motor zo groot mogelijk, wat
ellicht aan maximum-vermogen
ts scheelt, maar hetgeen het ben-
neverbruik en de verbranding van
dus relatief schone uit-
atgassen ten goede komt. De 30
5 wordt dan ook met een gewone
ierversnellingsbak geleverd. Als
stra is echter een automatische
"ansmissie verkrijgbaar.
Voorzieningen
Iet de Renault 30 TS hebben de
constructeurs van de Franse fa
briek die veiligheidsvoorzieningen
op de serieproduktie toegepast, die
economisch haalbaar bleken. Hier
mee brengen zij hun theorie in
praktijk, dat de tegelijk met de
Renault 30 TS ontwikkelde veilig
heidsauto BRV die ook op de
Personenauto-RAI te zien was
de aanzet vormt om stap voor stap
tot veiliger constructies te komen.
Juist bij een auto in de hogere
prijsklassen komen daarvoor extra
financiële middelen beschikbaar; de
koper betaalt meer voor de auto,
dus ook meer voor veiligheid.
Voor het eerst werkt Renault nu
met een voorruit van gelaagd glas,
met automatisch oprollende gor
dels, met een schuimplastic bekle
ding voor het instrumentenbord en
met een speciale verankering van
de stoelen. Het is zeer wel mogelijk
dat deze voorzieningen, nu eenmaal
in produktie. later ook op de klei
nere modellen worden overge
bracht. De opbouw van de carrosse
rie is zowel afgestemd op een veili
ge 'botsstructuur' als op zuinigheid
in benzineverbruik door aerodyna-
miek in de vormgeving. Maar daar
bij heeft ook weer het uitgangspunt
dat de wagen vijf deuren moest
hebben vooropgestaan.
Als vijfdeurs model is de Renault
30 TS uniek in zijn klasse. Renault
heeft zo langzamerhand allerwegen
navolging gevonden met het utili
teitsbeginsel, dat het achterste deel
van de auto via een achterklep
toegankelijk moet zijn als bagage
ruimte. Hiermee is Renault in 1961
begonnen: toen de huidige R4 het
oude Viertje opvolgde. Dat oude
Viertje, de Dauphine en de R8 en
R10 hadden de motor achterin.
Maar allengs zou Renault ?na 1961
overgaan op voorwielaandrijving en
thans kent het Franse merk niet
anders meer. Waarmee het ook we
reldwijd nummer één in de produk
tie van voorwielaandrijvers is ge
worden.
De Renault 30 TS onderstreept dit
nog eens, want tot nu toe waren
Audi met de 100 en Citroën met de
DS de enige succesvolle Europese
fabrieken van grote voorwielaan
drijvers. Hoewel ook British Ley-
land pogingen in die richtingen
heeft gedaan: die echter tot voor
kort goeddeels mislukten. Maar de
Engelsen komen op 26 maart met
een nieuwe Austin zescilinder, die
stellig een tegenhanger van de Re
nault 30 TS wordt.
Merkentrouw
De interesse van de grote autofa-
brieken zoals Renault, en British
Leyland-Austin, om grotere auto's
te gaan bouwen, vloeit voort uit de
wens tot behoud van merkentrouw.
Het overstappen naar op de top
klasse gespecialiseerde concurren
ten, als BMW, Mercedes en Volvo,
omdat de ontwikkeling naar grotere
auto's toch doorzet, was de Europe
se giganten al lang een doorn in
het oog.
Fiat kocht ook om die reden in
Turijn Lancia, welk merk met de
voorwielaandrijver Beta even boven
de middenklasse komt. VW nam
deel in Audi-NSU. Maar de Britten
en Fransen, elk met hun brede
aarl bod van voorwielaandrijvers,
bouwen hun gamma steeds meer
uit. En ook op grond van dit tech
nische principe, dat bijvoorbeeld in
Amerika alleen voor enkele van de
allergrootste types gebruikt wordt
en in Japan slechts voor de klein
ste wagens, zoals de Datsun Cherry
en de Honda.
Renault is thans stellig in voorwiel
aandrijving het meest universeel.
En mag daaraan toevoegen ratio
neel te zijn, waar het gaat om de
combinatie van comfort en veilig
heid. ruimte en wegligglng. snel
heid en zuinigheid. Ook de nieuwe
30 TS getuigt daarvan.
De Japanse auto- en motorrijwiel-
fabriek Suzuki is de export van de
motorfiets Suzuki RE-5 Rotary naar
Nederland begonnen. Dit model
heeft een Wankel-motor met één
kamer van 500 cc, die goéd is voor
62 SAE-pk vermogen. Importeur
NIMAG b.v. te Leidschendam zal de
nieuwe Suzuki volgende maand op
het RAI-Motorweekend voorstellen.
De prijs bedraagt 7.999 gulden.
De Suzuki -motorfiets RE-5 Rotary
heeft vijf versnellingen en bereikt
een snelheid van 180 km. per uur,
aldus de fabriek. In de motorver
koop in Nederland staat Suzuki op
de tweede plaats na Honda. De
Wankel-motor heeft als voordeel
een kleine omvang en is vooral
daardoor geschikt voor motorrij
wielen.
staktiek is, noch ook in hoeverre
hij daar wel of niet zijn zin heeft
gekregen.
De Kamer krijgt het onderhande
lingsresultaat in zijn geheel te slik
ken of te verwerpen. Maar omdat
verwerpen wegens de internationa
le consequenties ervan grondeloos
ingewikkelde en mede daarom
hoogst ernstige politieke verwikke
lingen teweeg zou brengen, wordt
er altijd geslikt.
Er is maar één manier voor de
Kamer om dit soort onderhande
lingsprocessen te controleren en
waar nodig bij te sturen en dat is,
het beleid stap voor stap te volgen
en te bespreken. Maar dan zou zij
van de hoofdlijnen van die proces
sen op de hoogte moeten worden
gehouden en minister Van der
Stoel is daartoe niet bereid. Hij wil
informaties van deze aard zelfs niet
kwijt aan de vaste commissie.
Men kan zelfs zeggen dat de minis
ter die commissie voor geen cent
vertrouwt, sinds hij tot zijn ont
steltenis heeft moeten ervaren hoe
vorig jaar zo ongeveer na elke be
sloten vergadering mededelingen
die hijals vertrouwelijk had be
doeld. op de voorpagina's van kran
ten verschenen. De commissie is
zo heeft de heer Van der Stoel wel
eens verstoord gemompeld 'zo lek
als een mandje'.
Nu zijn de gegevens die naar de
pers uitlekken meestal ter nauwer-
nood van betekenis, maar in één
geval moet ook de voorzitter van de
vaste commissie, PvdA-afgevaardig-
de Dankert van 'een ernstige zaak'
spreken. Dat was toen in het na
jaar van 1974 een deel van de
instructie van de Nederlandse dele
gatie naar de zeerechtconferentie
uitlekte. Een van commissieleden
(die onbekend is gebleven heeft
zich door die gegevens aan een
journalist door te vertellen aan een
ontoelaatbare indiscretie schuldig
gemaakt. De delegaties van de on
derhandelingspartners zullen er
dankbaar van hebben geprofiteerd.
De minister heeft de commissie
dan ook een boze brief geschreven
die evenwel weinig resultaat had
omdat luttele weken later weer ver
trouwelijk bedoelde informatie op
straat kwam. De minister vertelde
op zeker moment dat hij met de
ambassadeur van de VS in Neder
land, Gould, een bezoek aan de
Amerikaanse minister Kissinger
voorbereidde, waarna de volgende
dag een ochtendkrant meldde dat
Van der Stoel bij Kissinger op be
zoek zou gaan en dat de fractielei
der van de CHU. dr. Kruisinga
hierbij een bemiddelende rol had
gespeeld. Van der Stoel reageerde
meteen nogal gestoken op dit (o-
verigens niet serieus te nemen) be
richt en ook die reactie stond even
later zonder mankeren in de krant.
Dit alles was de minister teveel; hij
heeft de vaste commissie in een
koele, vormelijke brief meegedeeld
dat hij zich voortaan genoodzaakt
zou voelen, bij het doen van mede
delingen rekening te houden met
het risico dat zij zouden kunnen
worden gepubliceerd. Deze brief is
van 6 december, maar de commis
sie heeft er nog niet met de minis
ter over gesproken.
De Japanse autofabriek Honda
heeft zich bereid verklaard de en
gelse Ford Cortina 2000 E in Japan
te verkopen via de dealers van het
eigen merk. Honda's grootste model
is de Civic 1500. Vorig jaar heeft
Ford in Japan driehonderd Corti-
na's verkocht.
British Leyland heeft Toyota voor
gesteld de verkoop van de merken
Jaguar en Rover in Japan te be
hartigen: de wagens van beide
merken komen in klasse boven de
grootste Toyota, de Crown. Toyota
is hierop tot nu toe niet ingegaan.
In Engeland bestaat - ook in het
parlement - grote kritiek op het
feit, dat Japanse merken hoge ver
kopen in Engeland behalen, maar
Britse merken er in Japan nauwe
lijks aan te pas komen. Van alle in
Japan verkochte auto's komt nog
geen drie procent uit het buiten
land. In Engeland bedraagt het im
port-aandeel al omstreeks dertig
procent. Alleen al het Japanse
merk Datsun verkoopt in Engeland
één op de vijf geïmporteerde auto's.
Van onze onderwijs redactie
Elk jaar organiseert het Centraal Instituut voor Toetsontwik
keling (CITO), een semi-overheidsinstelling in Arnhem, een
schooltoets voor zesdeklassers. Vanaf vandaag doen daaraan
negentigduizend kinderen mee. Dat zijn niet alle zesdeklas
sers, want in sommige plaatsen werkt men met eigen toetsen
of doet men het zonder toetsen.
Deze schooltoets Is een soort
massaal proefwerk, dat kennis
en inzicht van de leerlingen test
via meerkeuzevragen (het goede
antwoord uitkiezen uit een serie
van drie of vieren dat aankrui
sen). De computer kijkt de ant
woorden na en berekent dan een
percentiëelscore. Die score geeft
aan welke positie een leerling
inneemt ten opzichte van zijn
medeleerlingen in een bepaalde
streek. Bijvoorbeeld: percentiëel
score zestig betekent dat veertig
procent van de kinderen het be
ter heeft gedaan en 59 procent
slechter.
In gebieden waar men de CITO-
toets gebruikt zijn de toetsuit-
slag en het advies van het hoofd
van de lagere school bepalend
voor de beoordeling. Op grond
van dat oordeel kan een school
voor voortgezet onderwijs beslis
sen of ze die leerling wel of niet
wil aannemen. Beslist de school
negatief dan kunnen de ouders
altijd nog proberen: ergens an
ders een gaatje te vinden.
Lang niet alle scholen voor
voortgezet onderwijs willen via
een toets te weten komen hoe
hun toekomstige leerlingen het
op de basisschool deden.
Over het algemeen heeft een
zesdeklasser alleen het advies
van het schoolhoofd nodig om
toegelaten te worden tot het
voortgezet onderwijs. Alleen de
VWO- en HAVO-scholen vragen
daarbij nog een beoordeling. Dat
kan een psychologische test zijn,
een toelatingsexamen, een
proefklas of een toets.
De CITO-toets mag dan op grote
schaal gebruikt worden in het
onderwijs, dat wil niet zeggen
dat er niet van vele kanten kri
tiek op deee toetsen geuit is en
nog steeds wordt. Die kritiek
richt zich vooral op de manier
waarop de toets gebruikt wordt.
Wij zijn het met die kritiek
eens. In de vorm van tien stel
lingen volgt hieronder wat we
op de toetsen tegen hebben en
waarom.
Stelling 1 Een toets kan ge
bruikt worden als hulp bij het
stellen van een diagnose, name
lijk om vast te stellen wat een
leerling wel en niet begrijpt of
weet. Op grond daarvan kan een
school inzicht krijgen in hoever
re het onderwijs aan de behoef
ten van die leerling tegemoet
komt. De CITO-toets wordt ech
ter in de praktijk niet gebruikt
om kinderen verder te helpen,
maar om hen te selecteren.
Stelling 2 Door het werken
met percentielscores toetst een
school niet alleen de leerling,
maar eveneens de school en de
buurt of streek, waarin de leer
ling woont.
Stelling 3 De CITO-toets is er
ten behoeve van het voortgezet
onderwijs dat men voor geselec-
leerde kinderen wenst.
Stelling 4: Het is vreemd dat
de cijfers van een scholier aan
het begin van het voortgezet on
derwijs zo'n belangrijke rol spe
len, terwijl de cijfers die hij
voor zijn eindexamen haalt geen
enkele rol spelen bij de overgang
naar het tertiair onderwijs. -
Stelling 5 Een schooltoets
kan alleen Intellectuele vaardig
heden meten. De praktische cre
atieve en sociale vaardigheden
van een leerling kunnen niet op
deze manier gemeten worden
terwijl juist die vermogens een
steeds belangrijker rol gaan spe
len in het voortgezet onderwijs.
Niet de hersens
Stelling 6 Het is allang be
kend dat niet de hersens van
een kind alleen bepalend zijn
voor zijn latere succes op school
en in de maatschappij. Zolang
er veel teveel onzekere of moei
lijk meetbare factoren bij het
voorspellen van schoolsucces
meespelen is het onverantwoord
zo'n gewicht aan een kennistoets
te geven.
Stelling 7 Zolang niet vastge
steld is waarvoor het onderwijs
dient en aan welke eisen het
moet voldoen, horen er geen
toetsen te worden afgenomen.
Een discussie over de doelstel
lingen van het onderwijs moet
voorafgaan aan het meten van
resultaten.
Stelling 8 Het maken van
toetsen wakkert de onderlinge
wedijver tussen scholieren aan.
Stelling 9 De schooltoets legt
een druk op de school, waardoor
de kinderen een deel van hun
laatste jaar op de basisschool in
een zenuwachtige sfeer door
brengen.
Stelling 10 De schooltoets is
in zoverre pedagogisch verant
woord, dat daardoor een kind al
vroeg leert hoe de maatschappij
ln elkaar zit.
Sinds deze geschiedenis staat Van
der Stoel natuurlijk betrekkelijk
sterk als hij zijn gebrek aan mede
deelzaamheid verdedigt. Hij kan er
op wijzen dat zelfs precaire infor
matie als gegevens over onderhan
delingsinstructies bij de vaste com
missie niet veilig zijn. De commis
sie zal in elk geval met de minister
niet verder komen wanneer zij hem
niet bijzonder stevige garanties
voor discretie biedt.
Domper
Intussen hebben de commissieleden
nog niet gemerkt dat Van der Stoel
geheimzinniger is geworden. 'Hij
zei al zo ongeveer niets en minder
dan dat, kan nu eenmaal niet', zei
ons een van hen. Algemeen wordt
getuigd dat 's ministers gesloten
heid een complete domper is na de
bijna ongeremde openheid van zijn
voorganger Schmelzer, die op zijn
beurt een verademing was na Luns,
die precies losliet wat hij wilde
loslaten en dat was niet veel.
Luns was in zoverre 'open' dat hij
er niet tegen opzag, ambtenaren
die hem tijdens zijn overleg met de
commissie terzijde stonden, voor
joker te zetten. Ook liet hij soms
van zeer persoonlijke gevoelens je
gens buitenlandse ambtgenoten
blijken. (Eban heeft hij bijvoor
beeld eens 'nog de, minst onsympa
thieke onder de Israëlische leiders'
ge noemd). Zo gaf hij de commis
sieleden het gevoel, direct betrok
ken te zijn bij de wereldpolitiek
van de groten der aarde (een ook
Kamerleden zijn ijdele mensen).
Schmelzer gooide na Luns ook voor
zakelijke inlichtingen alle deuren
open. Deze minister scheen in het
geheel niet bang te zijn, te laten
blijken van zijn bedoelingen met
onderhandelingen en démarches in
supranationale organen. Hij praatte
tijdens het besloten overleg met de
commissie zozeer honderduit dat
sommigen hem ervan verdachten
dat hij zelf niet helemaal ten volle
het belang doorzag van hetgeen het
verklapte.
Stroef
Dat Van der Stoel zit in een zich
progressief noemend kabinet heeft
hem niet verhinderd, dit alles on
verbiddelijk terug te draaien. Zijn
aanmerkelijk stroevere manier van
omgaan met de woordvoerders voor
buitenlandse zaken uit de Kamer
wordt op het Binnenhof in verband
gebracht met de wat stijve, forme
le, ambtelijke stijl, waarmee hij po
litiek bedrijft, maar ook met het
feit dat hij beter dan destijds
Schmelzer de portée ziet van de
mededelingen die van hem worden
verlangd.
Overigens zijn het hier vrijwel al
leen de progressieve fracties die
deze mededelingen verlangen en
die maar nog niet sinds lang
staan op 'de rechten van het par
lement'. En het zal wel niet toeval
lig zijn dat de progressieven die
rechten met meer klem opeisen
naarmate zij het beleid van Van
der Stoel (en van Vredeling) meer
willen bijsturen. Die bedoeling heb
ben de christen-democraten en de
VVD veel minder. Dat zij niet of
nauwelijks pleiten voor meer open
hartigheid zal dan ook wel evenmin
toevallig zijn.
Na gijzeling
Onderzoek naar
mishandeling
in gevangenis
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De hoofdofficier van
justitie in Den Haag, mr. A. W.
Rosingh, is bereid de rijksrecherche
te laten onderzoeken of de 27-Jari-
ge Jan B. uit Den Bosch mishan
deld is, nadat op 31 oktober een
eind was gemaakt aan de gijzeling
in de Scheveningse gevangenis. De
raadsman van B., mr. P. Smidt van
Gelder, zal daartoe bij de Haagse
hoofdofficier een klacht indienen.
B. hoorde dinsdag wegens zijn aan
deel in de gijzeling een gevangenis
straf van zeven jaar tegen zich
eisen. In het zogeheten laatste
woord, waarop iedere verdachte
recht heeft, beklaagde hij zich uit
voerig over een groot aantal wreed
heden die de bewaarders zouden
hebben begaan. 'Ze hebben me alle
hoeken van de cel laten zien', zei
hij onder meer. De manier waarop
hij was behandeld, noemde hij 'bij
de beesten af'.
De mishandelingen zouden na af
loop van de gijzeling hebben
plaatsgevonden in de Scheveningse
gevangenis en in het huis van be
waring, in hetzelfde gebouwencom
plex ondergebracht, waarheen B.
enkele dagen later werd overge
bracht. In het huis van bewaring
heeft B. enkele weken lang in een
strafcel gezeten. In december werd
hij op transport gesteld naar de
gevangenis Esserheem in Veenhul-
zen, waar aan de mishandeling een
einde kwam.
Tot nu toe had Jan B. ervan afge
zien een klacht in te dienen, omdat'
hij bang was voor wraak. Mr. Smidt
van Gelder zei ons gisteren dat
eventuele mishandeling moeilijk te
bewijzen is, maar dat enkele gede
tineerden er wel getuigen van zijn
geweest. Mr. Rosingh, die de be
handeling van de Scheveningse gij
zelingszaak bijwoonde, liet de
raadsman van B. na afloop weten
dat hij na ontvangst van een
klacht een onderzoek wilde laten
instellen.
