De zaak opblazen, zal dat helpen? HEM LIEF fiisM IK HAD Geen maatregelen tegen Hans Küng Gewoon als mens zien Vandaag L Adjunct-secretaris Zuidafrikaanse raad van kerken Onze adressen het beste van twee landen samen op RAI-stand nr. 203 DflF en Volvo Ruim dertig illegale 'sekten' in Armenië Griep gehad? Davitamon 10 winterweerstand voor het hele gezin. GERARD REVE Actie voor miljoen nieuwe testamenten in het Chinees Wurmbrand vraagt hulp voor sociaal-democraten ÜW8 Top jezuïetenorde iets verjongd Bisschop van blaam gezuiverd X Beroepingswe Nieuwe boek TROUW/KWARTET VRIJDAG 21 FEBRUARI 1975 KERK /BINNENLAND door Aldert Schipper Een van de weinige zwarten, die betrokken zijn bij de organisatie van de in maart te houden confe rentie van de Zuidafrikaanse raad van kerken over gerechtigheid en verzoening in Zuidelijk Afrika, is de 40-jarige Maurice Ngakane sinds kort tweede man van de Zuidafrikaanse raad van kerken. Hij was pas In Europa om steun te zoeken voor de vergadering, waar ook de raad van kerken voor geheel Afrika met belangstelling naar uit ziet. Ngakame, zelf afkomstig uit de kring van de evangelicals, vindt dat de kerkelijke bijdrage aan de be strijding van het raciale onrecht in Zuidelijk Afrika tot dusver weinig indrukwekkend is geweest. Veel van de Afrikaanse kerken zijn een ge vangene van hun eigen traditie, die nu eenmaal wil dat de blanke tot een superieur ras behoort. De laat ste tijd is er volgens Ngakame iets aan het veranderen. De aanleiding is de dekolonisatie in de Portugese kolonies die aan de gang is. De kansen voor verzoening in Zuid-Afrika worden kleiner, meent Ngakane. 'De zwarten zien uit naar elke macht, of het nu een goede of een slechte is, die hen kan bevrijden. De blanken voelen zich daardoor bedreigd. Hun reactie is dat zij zich ingraven en dat de situatie steeds uitzichtlozer wordt. Het is daarom een hele moeilijke tijd voor de kerk om zich nu uit te drukken over de kwestie van ver zoening en gerechtigheid'. Gegriefd Maurice Ngakane is een kleine, zwarte man. Hij spreekt met voel bare innerlijke emotie. Even, als hij over zijn eigen ervaringen in het vaderland van de apartheid spreekt, laat hij merken hoe diep hij zich dagelijks gegriefd voelt. 'Ik moest laatst een busje verf kopen. Toen ik de winkel binnenkwam, vroeg het jonge, blanke winkelmeisje: Wat zal het zijn, mijn jongen. Ik antwoordde daarop met: ik moet die en die verf hebben, meisje. Het kind kreeg de schrik van haar le ven. Ze riep de wankelchef om mij uit de winkel te laten zetten. Ze verwachten dat je je gedraagt als Iemand, die om een gunst komt vragen. Als je gewoon zakelijk doet, als je toont dat je'zelfrespect hebt, dan denken ze dat je een commu nist bent. een terrorist of een op roerkraaier. Ze willen je niet als een persoon zien'. De oudste dochter van Ngakane is negen jaar oud. Laatst vroeg ze haar vader waarom een blanke man zich zo raar gedroeg. Hij dwong Ngakane, die met zijn gezin in de auto zat, de berm in te rijden. 'De meeste last hebben wij met blanken, die niet weten dat er iets veranderd is in de wereld. Zij denken dat negers nu eenmaal dommer zijn dan blanken. Als zij dan een zwart gezin in een auto zien, dan denken zij dat die zwar ten ook blank willen zijn. Zulke blanken vonden het ongepast dat een zwarte ook ln een auto zit. Op zo'n moment kun Je razend worden. Je denkt: Ik blaas de hele zaak op. Maar zal dat helpen?' Investeringen Maurice Ngakane heeft in de herfst als kerkelijk vertegenwoordiger de Black Renaissance Convention bij gewoond, een vergadering van vele zwarte leiders, die zich onder meer uitspraken tegen buitenlandse in vesteringen in Zuid-Afrika. 'Er is helaas geen eenstemmigheid onder de zwarten over investeringen. Sommige leiders van thuislanden trachten hun rijk uit te breiden en proberen de toestand te doen voortbestaan. Daar kunnen investe ringen toe bijdragen. Maar de zwarten ln de stedelijke gebieden zien wel in dat investeringen strij dig zijn met onze bevrijding. De investeerders zijn veel te geïnteres seerd in het voortbestaan van de discriminatie. Waarom komt zo'n investeerder? Komt hij om ons zwarten te helpen of komt hij we gens zijn eigen menselijke heb zucht? Het terugtrekken van investeringen zal de zwarte bevolking het eerst treffen. Zijn de zwarten tot dat offer bereid? Ngakane: De zwarten hebben maar één vraag: Kunnen wij ooit meer te lijden krijgen dan wij nu doen? Diegenen die zo bezorgd zijn over ons lot, als de investeringen zouden worden teruggetrokken, zijn alleen maar blanken aan wie enig pater nalisme niet vreemd is. Maar zwar ten praten niet over lijden. Luister maar wat de Black Renaissance Convention zei met een heldere stem ten gunste van het terugtrek ken van investeringen. Zinloos In sommige Zuidafrikaanse steden verdwijnen op het moment de bordjes 'slegs vix blankes'. Is dat een begin van verandering ten gunste? Dat verdwijnen van die bordjes is zinloos. Het betekent niets. Die bordjes hebben hun werk al ge daan. Als er Iets verandert, dan moet het een verandering van het hart zijn. Vraagt u niet teveel jneens? Hoeveel tijd hebben we nog? Als de structuren veranderen dan is het goed dat de bordjes als een teken daarvan verdwijnen. Maar nu wor den we alleen maar voor de gek gehouden. Het verdwijnen van de kleine apartheid betekent toch wel iets? Zolang er een politiek blijft be staan, gericht op het stichten van thuislanden, blijft ook de kleine apartheid bestaan. De Zuidafri kaanse regering gaat gewoon voort met het bouwen van muren. Maar Jezus brak juist die demarcatielij nen af. I Hebben de thuislanden dan geen betekenis? Het is zeer onwaarschijnlijk dat ze ooit onafhankelijk worden. Er zijn geen hulpbronnen, ze mogen geen buitenlands beleid hebben en wat het belangrijkste is, ze mogen geen leger vormen. De enige toekomst, voor Zuid-Afrika is een democra tisch land te worden, waar de meerderheid de leiding heeft. Vergevingsgezind Waarom willen de zwarten nog in één land samen met de blanken? De zwarten zijn vergevingsgezind. Kijk maar eens naar Angola en Mozambique. Daar zijn de zwarten bereid samen te leven met dezelfde blanken, die gisteren nog de baas over hen speelden. Blanken zeggen wel eens dat een Maurice Ngakane (40), de ad junct-secretaris van de Zuidafri kaanse raad van kerken vindt de toestand in Zuid-Afrika nu erg gespannen. 'Vorster doet allerlei onwijze beloften. Hij heeft de wereld om zes maanden respijt gevraagd om een radicale veran dering door te voeren. Dat heeft onder de zwarte bevolking hoge verwachtingen gewekt. Als hij daar niet aan tegemoet komt, kan er iets verschrikkelijks ge beuren. Weet je, ieder mens heeft een bepaalde spankracht. Als je daar doorheen gaat, dan gebeuren er onverwachte dingen. De zwarten worden steeds dries ter en de blanken steeds banger. De blanke weigert een zelfbe wuste zwarte man als persoon te erkennen. Hij schildert hem af als een agitator of een opstan deling. De blanke staat meteen klaar met het bordje 'commu nist'. Dat maakt ons zo kwaad dat we niet gewoon als mensen worden gezien'. meerderheidsregering in Zuid-Afri ka een bloedbad zou betekenen. De blanken hebben een kwaad ge weten. Ze projecteren dat op de zwarte bevolking. Maar er is geen enkel historisch feit dat de ver wachting van een bloedbad onder steunt. De blanken gebruiken dit soort theorieën om de komst van een meerderheidsregering uit te stellen. De blanken kunnen niet aanvaarden dat ze door een zwarte worden geregeerd. ADVERTENTIE VAN LEZERS Ander commentaar Aan het commentaar behoort men de krant te kennen. Daarom las ik het commentaar 'School van de ou ders' (1 en 2) in de krant van 12 februari kritisch. Ik heb twee opmerkingen. Men doet de geschiedenis van ons land wel onrecht als men de schoolstrijd schetst als een strijd voor democra tisering. Het ging in de schoolstrijd om de christelijke school, om een school met de bijbel. Men doet de geschiedenis van ons volk tekort, als men een strijd, gevoerd vanuit een diep religieuze overtuiging in betrekking tot de opvoeding (ln onze tijd helaas nauwelijks meer geloofwaardig), voorstelt als een gevecht om democratisering. En jonge mensen, die van geen school strijd meer weet hebben en voor de klas staan, worden door die opvat ting misleid. Mijn tweede punt geldt de relativering van de stel- Korte, duidelijk geschreven, liefst aan één kant getypte, brieven kunnen worden gestuurd naar: Secretaris Hoofdredactie Trouw/ Kwartet, Postbus 859, Amsterdam. Bij publikatie wordt de naam van de schrijver vermeld. HOOFDKANTOOR: Nieuwe Zijds Voorburgwal 276-280, Amsterdam. Tel. 020-220383. Postbus 859. ROTTERDAM: Westblaak 9-11, Rotter dam. Tel 010-115588. Postbus 948. DEN HAAG: Parkstraat 22, Den Haag. Tel. 070-469445. Postbus 101. LEIDEN: Steenstraat 37, Leiden. Tel. 071-31441. Postbus 76. DORDRECHT: Scheffersplein 1, Dor drecht. Tel. 078-33370. Postbus 118. GRONINGEN: Nieuwe Ebbingestr. 25. Groningen. Tel. 050-125307. Postbus 181. ZWOLLE: Melkmarkt 56, Zwolle. Tel. 05200-17030. Postbus 3. lingname van de commissie van beroep. Commentator spreekt van een 'oordeel hier-en-nu' en is bang voor een 'er staat geschreven en er is geschied'. Want de CPN kan soms zo aardig wezen. Wat nu niet kan, zal misschien later kunnen! Ik meen dat er ergens iets staat ge schreven en dat er éénmaal iets is geschied, dat Evangelie heet. En dat niet slechts hier en nu, maar overal en altijd zelfs het meest vriendelijke atheïsme afwijst. Hoe kan het anders! Groningen dr. T. J. Poppema Ansichten Meer dan honderd reacties ontving ik al op het artikel over de kaarten actie voor de zending in Tr/Kw ■van 12 dezer. Alle zeer hartelijk en bemoedigend. Het maakt mij ont zettend blij. dat zo velen spontaan reageren. Maar het is echt niet mogelijk u allen persoonlijk te be danken en daarom wil ik op deze mander u allen zeer hartelijk be danken voor uw brieven .pakjes en op gang gezette acties in eigen omgeving. Den Haag mw. M. Jansen-Boas Milieubelasting Met verwondering heb ik het stukje in uw blad van 18 dezer onder dit hoofd gelezen, waarin de schrijver tenslotte zijn medestanders oproept hun houding te handhaven en be taling van deze belasting te blijven weigeren. De overgrote meerderheid van onze bevolking is het met de genomen en te nemen maatregelen tot bestrijding van water- en lucht vervuiling eens en is bereid daar aan haar bijdrage te leveren. Dan zal de naar verhouding kleine min derheid zich daarbij moeten neer leggen. Waar blijft anders onze hooggeroemde democratie? Driebergen J. M. v.d. Wees TÜBINGEN (KNA) De congregatie voor de geloofsleer heeft geen disciplinaire maatregelen genomen tegen de Zwitserse theo loog Hans Küng. Wel heeft de congregatie enkele opvattingen van Küng veroordeeld als in strijd met de leer van de r.k. kerk. Transportbedrijf Meeus Over het transportbedrijf Meeus wordt eenzijdig geschreven door de pers. Wat is er aan de hand? Onge veer achtentwintig procent van het personeel van Meeus heeft gestaakt voor betere arbeidsvoorwaarden. Dat is hun recht. Later bleek dat de overige 72 pet van het personeel niet achter de stakers stond en zelfs zo hard waren, om te zeggen, dat de stakers niet meer terug hoefden te komen. Dat is hun recht. Dat standpunt hield ook de baas vol en dat moest hij wel. gezien de achterban. Dit is be drijf sdemokratie. Wat doet de pers echter? Die laat alleen vakbonds mensen aan het woord en probeert niet eens een gesprek te hebben met die 72 pet van het personeel, die hebben gemeend, dat die 28 pet niet meer thuishoren op het be drijf. De vakbeweging tracht nu die 72 pet ook hun werk te ontnemen, door akties op gang te brengen tegen het bedrijf. Je vraagt je af, hoort de vakbeweging ook al ln het rijtje van de multi-nationals? Hun macht groeit daar snel naar toe. Huizen C. Westland Met een gisteren gepubliceerde ver klaring heeft de congegratie het leerproces tegen Küng afgesloten. In een onmiddellijke reactie voor de pers zei Küng gistermiddag, dat zijn theologische standpunten niet zijn weerlegd. Hij zei echter ook dankbaar te zijn voor het feit, dat de congegratie geen maatregelen tegen hem heeft genomen. In haar verklaring wijst de congre gatie voor de geloofsleer vooral op de opvattingen van Küng ten aan zien van de onfeilbaarheid van het authentieke leerambt der kerk en ten aanzien van de voltrekking van de eucharistie door een gedoopte zonder priesterwijding. De congre gatie vermaant Küng dergelijke MOSKOU (Reuter) Kommunist, het blad van de communistische partij in Armenië, heeft zijn lezers opgeroepen tot een beslissende strijd tegen de godsdienst en de kerk. In een groot artikel onder de kop 'Mensen die de ziel vergiftigen' be schuldigt het blad de pinksterge meenten en andere groepen van illegale activiteiten. Volgens Kom munist hebben sommige predikers succes bij hun pogingen, jonge mensen te bekeren. In Armenië zouden ruim dertig illegale 'sekten' werkzaam zijn. De strijd tegen de godsdienst en de kerk is de strijd voor de mensheid, aldus Kommunist. 'Wij moeten hét niet op een akkoordje gooien met het godsdienstig vooroordeel. Wij moeten dit hartstochtelijk én op beslissende wijze bestrijden.' (ADVERTENTIE) ADVERTENTIE Betovering, hartstocht in een aangrijpende liefdesverhouding. 14,90 MANILLA Het comité 'Bidt voor China' heeft de christenen in de hele wereld gevraagd, geld bijeen te brengen voor het drukken van een miljoen nieuwe testamenten in het Chinees. Het is de bedoeling, dat deze nieuwe testamenten via de reeds bestaande kanalen naar Chi na worden gebracht. Het comité wil ook de naar schat ting vierduizend kerken van Chine zen in de verstrooiing over de ge hele wereld samenbundelen en hen zich bewust maken van hun evan- gelisatorische verantwoordelijkheid voor de achthonderd miljoen Chine zen in China. stellingen ndet meeer te verkondi gen. In dit verband herinnert de congregatie hem eraan, dat het kerkelijke gezag hem de bevoegd heid heeft gegeven théologie te do ceren in de geest van de kerkelijke leer, niet om opvattingen te ver kondigen, die deze leer verdraaien of in twijfel trekken. In een eigen verklaring tonen de Westdultse bisschoppen zich dank baar voor de beslissing. Zij beklem tonen, dat het afzien van maatre gelen de duidelijke uitspraken inza ke de waarheid niet mag versluie ren. De bisschoppen verwachten van Küng (die dogmatiek doceert aan de universiteit van het West- duiitse Tübingen), dat hij de stel lingen diie zijn afgewezen, nu ook niet meer verkondigt. Dit geldt, al dus de bisschoppen, ook voor dege nen, die het met hem eens zijn. Küng heeft inmiddels aangekon digd 'zijn theologische dienst aan de mensen verder te vervullen in kritische solidariteit met de r.k. kerk en in oecumenische geest, en dat te onderrichten wat van/uit het nieuwe testament en de grote christelijke traditie als katholieke leer te voorschijn treedt'. AMSTERDAM De Nederlandse afdeling van de zendingsorganisatie van Richard Wurmbrand 'Christus voor de communistische wereld' heeft aan de Nederlandse sociaal democratische partijen (PvdA, PPR, PSP, D'66, DS'70) een verzoek ge daan, in de bres te sprongen voor twee Russische sociaal-democraten, die wegens het verspreiden van so ciaal-democratische propaganda voor respectievelijk 5 en 3 jaar in de gevangenis zitten. Het zijn G. Davidow en V. Petrow. Davidow, een geoloog en vader van drie kin deren, is tot vijf jaar veroordeeld. Petrow is een ongeschoolde fa brieksarbeider. Hij is ongehuwd. Hij kreeg drie Jaar. Het proces heeft vorig jaar juli in Leningrad plaats gehad. Volgens de documentatie, die over het proces in het Westen bekend geworden is, zijn ook nog andere sociaal-democraten veroor deeld. Zij zouden hetzelfde tweetal boekjes hebben verspreid, namelijk 'De sociaal-democratische arbeiders unie' en 'De tactiek van dezelfde organisatie'. BEVINDING lor Het kon niet uitblijven, dat mj[ I hele vraag naar mystiek en %e lijk leven als een soort afwe/.j chanisme tegen een technofc sche samenleving, ook die nafljl bevinding zou terugkeren. Hhai niet eenvoudig, om precies tenei gen, wat bevinding is' In bijvoj ke samenstellingen laat het! c gemakkelijker onder woorden U gen, wat bevinding is. In bijvOej. beeld is die prediking, die na^ei verkondiging van het tewee£rj brachte heil ook en vooral dacht schenkt aan de wijze wje dat heil door de mens ond^i werking van de Heilige Geestt0j vangen wordt, bijvoorbeeld Uj( gevoelens dat bij hem oproeptw ke 'werkingen' hij daarmee L Het bezwaar tegen het oprks van de bevinding is, dat je mr de uitwassen ervan tegenk Waar veel over bevinding ga^ ken wordt, moet je meestal^ zijn. Daar heeft men de ne,r( elkaar tot in de terminologirt met hele volzinnen tegelijk spreken en dat voor vroomhëgn houden. Omdat de bevinding oL er voor doorgaat meestal een Lg individueelst karakter heeft, m er ook weinig uit voor het gLe Soms denk ik, dat wij in onzfo op een goede manier bevinf bezig zijn. Wij gebruiken het bja niet, maar zijn wel intens met de vraag: Wat zegt hetLe Wat doet het mij? Dat willeTjg terecht weten. Het antwoord q vraag is niet een vast gegeveifca gaat soms heen en weer vanj g rukking over verbijstering naaj. schijnbare leegte. De echte bei ding is dan ook niet daar, e men de oude woorden zonder hs herhaalt, maar daar waar mjdi werkelijk en existentieel geïnLe seerd zijn. In de vragen naaiei het evangelie henzelf en afeK mensen doet. ROME De hoogste top van de orde van de jezuieten is verjongd. De algemene congregatie, de we reldvergadering, die vanaf decem ber bijeen is, heeft tot algemene assistenten van de generale overste, pater Pedro Arrupe (67) een 52- jarige Indiër en een 46-jarige Ier gekozen, in plaats van een 58-jari- ge Filippino en een 73-jarige Itali aan. Volgens de bedoeling wordt de al gemene congregatie eind feburari gesloten. In de komende weken worden vermoedelijk de belangrijke besluiten genomen, die in de ple naire vergadering zijn voorbereid. Het omvangrijkste onderwerp is het apostolaat van de orde, die in to taal 30.000 leden omvat. Aan het begin van de wereldvergadering heeft de paus onomwonden gesteld dat de orde vast moet houden aan de speciale gelofte van gehoor zaamheid aan de paus. Hieraan zal de vergadering naar algemeen ver wacht wordt dan ook niet tornen, temeer daar volgens de reglemen ten de paus elk besluit van de congregatie moet goedkeuren alvo rens het van kracht wordt. Wel is er een algemeen verlangen naar ruimere democratisering onder de jezuieten. .PARIJS (Reuter) De r.k. kerk heeft een bisschop van alle blaam gevrijwaard, die vorige maand dood gevonden werd in een hotel van lichte zeden in de rose buurt van Parijs. De 57-jarige bisschop Roger Tort van Montauban ln Zuid-Frankrijk was in Parijs voor een meerdaags congres. Donderdagavond 16 janua ri om zeven uur verliet hij zijn pension met de mededeling, dat hij een vriend uit de tweede wereld oorlog ging opzoeken. Om elf uur werd hij dood gevonden, gestorven aan een hartaanval. In een door kardinaal Marty als hoofd van het Franse episcopaat ondertekend communiqué wordt gezegd, dat er geen reden zijn om af te wijzen van de eerste lezing, dat de bisschop op straat lopend, zich plotseling niet goed voelde en een hotel inging om hulp. Enkele minuten later stierf hij. Een dokter was onmiddellijk opgeroepen, maar kon nog slechts de dood consta teren, aldus het communiqué. 'De feiten laten geen uitleggingen toe. die een blaam werpen op een heel leven. We houden de herinnering aan een bijzonder plichtsgetrouw bisschop', aldus het communiqué. ADVERTENTIE F6,50 BH DE BOEKHANDEL SAMSOMS MODERNE BELASTINGLEIDRAAD s/l I» NED. HERV. KERK Beroepen: te Kolderveen R. J.r-| fos, kand. te Hilversum. 'J Beroepbaar: J. H. Hoekert Pr. driklaan 48, Amsterdam. Afscheid: op 23 februari: vanyl selkanaal Th. P. Pol, ber. te f werth-Heelsum; van Ede dr^ Chr. Hovius ber. te Katwijk Zee. I Bevestiging: te Groningen arbeid in huis van bewaring) W. J. H. Hoekert, kand. te Gi gen. GEREF. KERKEN Afscheid:, van Diemen S. P. !c huizen, ber. te Roden. L GEREF. KERKEN (VRIJGEM Beroepen: te Sauwerd-Winsuic M. Oosterhuis, kand. te Dokkui Bedankt: voor Bergentheim? Stam te Langeslag. 0] Intrede: te Bussum M. Heemjil uit MeppeL GEREF. KERKEN (VRIJGEM. hl Beroepen: te Neede c.a. A. Bedy kand. te Hoogland. Aangenomen: naar Velp Zwarteveen te Voorthuizen. Afscheid: van Den Haag-Zui e J. Waagmeester wegens emerit GEREF. GEMEENTEN kt Beroepen: te Hoogvliet N.)e Schreuder te Goes; te Nünspfc Koster te Barneveld. i2 Bedankt: voor Breda J. van Hr te Amersfoort. Intrede: op 26 februari te R<i dam-Zuid H. Hofman te Gp waard. pJ le REM. BROEDERSCHAP Afscheid: van Rotterdam mevr! G. S. Westerouen-van Meer ber. te Nijmegen. P NED. HERV. KERK Overleden: G. P. Post (69) F pred. te Eindhoven. Stond rooskerke-Kerkwerve, Ni j land i Eindhoven. DE JARIGE STAD, door Hal Hoekstra en Veronica van T] een deeltje uit de Gouden Boel serie van De Bezige Bij in Aro^ dam (prijs ƒ3.75). Het ver ha/ gaat over een meisje van b|j dat in deze 700-jaar oude stad jarig jongetje komt opzoekerp samen met hem Amsterdam gaan. Het boekje is eigenlijk; soort stripverhaal: de plaatjes* men soms de plaats van hetj haal in. Je kunt nu eenmaal via een plaatje laten zien hoe k de Dam wordt feestgevierd ol. het verkeer in een grote sta uitziet, dan via een paar n, tekst. Op die manier is dit Got Boekje een vrolijk geïllustrfj gids voor Amsterdam gewijj voor kleine kinderen die well willen weten hoe zo'n grote stat Amsterdam er nou 'van biD. uitziet. Vooral voor kinderen!' buiten dan. zoals het meisje l neqltje uit De Jarige Stad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 2