Eén op de drie acties voor
't milieu heeft resultaat
dichtbij
Verkouden?
'Otrivin
helpen direkt
pmentaar
Isioenen
fensie heeft
uwersmeer nodig
Zaken worden nu principiëler uitgevochten dan paar jaar geleden
fee
gagS-SS?"
ts£eS&S&>
Landschap dreigt
'eenheidsworst'
te zullen worden
neusdruppels
BVD stelt per
jaar 40 00
onderzoeken in
Bank opgelicht
weerrapporten
Sneeuwbericht
met z'n allen, ia gezellig
manhattan niet in de wolken
zijwijzer
onbekend
lente
V/KWARTET WOENSDAG 19 FEBRUARI 1975
BINNENLAND
verreweg het beste zijn, in
Ld een verplichte algemene pen-
geling in te voeren, te financie-
L één gemeenschappelijk fonds
I beheer van werknemers en
Zo'n oplossing zou in één
Lde en overzichtelijkheid schep-
I de chaotische wirwar van be
en ondernemingsfondsen en le-
jzekeringsmaatschappijen die
ins nog kennen.
echter dat ook hier het
I zich niet zomaar laat grijpen,
psioendeskundigen van de vak-
hebben ervaren dat met na-
levensverzekeringsmaatschappij-
|i niet laten uitschakelen - niet
I niveau van het bedrijfsleven,
l naar een peiling onder be
en Kamerleden zou uitwij-
door de politiek,
tes levert een politiek feit van
jnis op waarmee men naar keus
kan doen: men kan er
vechten of het voorlopig aan-
in en ermee proberen te werken,
ichten het verheugend dat de
tenslotte het tweede
gekozen, zodat er nu tenminste
Bk een reëel perspectief aan de
b is gekomen: Voor de duizen-
|e geen pensioeijregeling hebben
er een zullen krijgen en voor
Inderdduizenden die van baan
dat zij daarvoor na hun
jaar niet zullen worden gestraft,
pensioenregeling waar
Stichting van de Arbeid in
een vergelijk heeft bereikt,
ig moeten worden ingevuld. Dat
og veel gepuzzel en gereken
i, er zullen ook nog 'politieke'
moeten worden genomen
genoeg zijn - denk maar
spreiding van de premielast
jikomens- en leeftijdsgroepen.
Inog veel geduld moeten worden
Ind voordat de algemene pensi-
Jeling kan gaan werken, maar
in niet te lang meer duren. Wij
ons af of het gigantische admi-
werk dat nog moet worden
I zou kunnen worden verlicht
inschakeling van (oudere) werk-
op zo groot mogelijke schaal,
li niet al te lang meer mogen
ra gerekend op de lijdzaamheid
die niet in de gelegen-
geweest een zo mooie oude-
oorziening voor zichzelf te tref-
Is bewindslieden, Kamerleden en
hebben gedaan,
s wel een beetje waar wat het
Tweede Kamerlid Notenboom
'dagen heeft gezegd: als de alge
pensioen verzekering er niet
ig komt. moeten we misschien
evolutie duchten.
HAAG Niet het geven van
impuls voor de werkgelegen-
is de opzet geweest voor de
voor militair oefengebied
Lauwersmeer, maar de mili-r
behoefte. Dit heeft staatsse-
ris Stemerdink (Defensie) gis-
geantwoord op schriftelijke
!n van het Tweede-Kamerlid
(VVD).
-„W**4
door Jan Brokken
DEN HAAG 'Eén op de drie milieuacties werpt duidelijke resultaten af'. Tot deze conclusie komt
de heer P. Nijhoff, directeur van de Stichting Natuur en Milieu. De Stichting een overkoepelend
orgaan van provinciale milieufederaties werd drie jaar geleden opgericht.
"eetW)9toaaiaV'8
j! de Ttt JfcWet-
In de zojuist verschenen publikatie
'Natuur en Milieu', 1972-1974' heeft
de Stichting nu de balans opge
maakt van alle acties, die gevoerd,
en alle bezwaarschriften, die tegen
bepaalde plannen ingediend wer
den. Uit deze gegevens heeft de
stichting de voornaamste knelpun
ten bij het milieubeheer gedestil
leerd.
De conclusie van de heer Nijhoff
lijkt somberder uit te vallen dan
het overzicht dat onze krant samen
met de Stichting; twee jaar geleden
opstelde. Toen kwamen wij tot de
slotsom dat één op de twee milieu-
acties kans van slagen had.
Mogen wij hieruit concluderen dat
Nederland thans onverschilliger te
genover het milieu staat dan pak
weg twee jaar geleden? Volgens
de heer S. Algra, stafmedewerker
van de stichting, is van onverschil
ligheid geen sprake. 'De zaken wor
den nu alleen veel principiëler uit
gevochten dan een of twee jaar
geleden. Toen waren we tevreden
dat een stukje bos gespaard bleef.
Dat noemden we een overwinning.
Nu zeggen we: jammer dat die weg
er toch gekomen is'.
De doelstellingen van de milieuver
enigingen zijn de afgelopen jaren
inderdaad veranderd. Nu willen de
ze verenigingen niet alleen de
symptomen bestrijden, maar vooral
de oorzaken van het bederf van
milieu, natuur en landschap wegne
men.
Deze oorzaken (de knelpunten van
het milieubeleid) heeft de stichting
op een rijtje gezet en deze lijst zal
binnenkort aan de regering worden
aangeboden. De regering heeft eind
vorig jaar immers laten weten dat
zij wil komen tot herwaardering
van een aantal projecten die jaren
geleden al zijn goedgekeurd, maar
die door de gewijzigde inzichten
over milieu en natuur verouderd
zijn. Met het samenstellen van de
lijst heeft de Stichting Natuur en
Milieu de regering een handje wil
len helpen.
Een van de belangrijkste knelpun
ten vormt de landbouw. De menin
gen van de milieuverenigingen en
de landbouworganisaties botsen
hard. De landbouw wil door ruilver
kavelingen en door de bio-industrie
(zeer intensieve veehouderij)
schaalvergroting toepassen. Kleine
bedrijfjes zijn niet meer rendabel
en ruilverkavelingen bieden de mo
gelijkheid de bedrijven te vergroten.
Bij ruilverkavelingen gaat echter
zeer veel van het landschap verloren.
'Als we niet oppassen wordt Neder
land qua landschap door die ruil
verkavelingen een soort eenheids
worst' zegt bijvoorbeeld de heer
Nijhoff. Wat volgens de Stichting
Natuur en Milieu nodig is: een
fundamentele discussie over de
landbouw. Schaalvergroting mag
geen heilig woord worden.
Bestemmingsplannen
Een tweede knelpunt vormen de
bestemmingsplannen. Voor ieder
natuurgebied moeten de ruim acht
honderd gemeenten in ons land
een bestemmingsplan opstellen.
Veel gemeenten beschikken echter
nog niet over zo'n plan en daarom
konden bijvoorbeeld 'de water
schappen de Winterswljkse beken
vernielen, omdat de gemeenten
daar nog niet over bestemmings
plannen beschikken', aldus de heer
Nijhoff. Vanuit Den Haag zal druk
moeten worden gezet op de ge
meenten, zodat zij snel zullen over
gaan tot het maken van bestem
mingsplannen.
Het derde knelpunt heet wegen en
verkeer. Minister Westerterp heeft
onlangs wel laten weten dat ruim
tweehonderd kilometer autoweg uit
het Rijkswegenplan geschrapt is,
maar dat haalt volgens de stichting
weinig uit. Allereerst krijgen de pro
vincies nog veertig miljoen gulden
perj aar voor de aanleg van provin
ciale wegen. Minister Westerterp
heeft op de aanleg van deze wegen
geen invloed, zodat hij wat hij
met de ene hand neemt met de
andere hand weer weggeeft. Ook
moet volgens de stichting nu eens
principieel besloten worden dat er
in de toekomst meer geld naar
openbaar vervoer en minder naar
de wegenfondsen zal vloeien.
Het vierde punt wordt gevormd
door de hoogspanningskabels. Per
jaar vinden honderdduizenden vo
gels de dood doordat ze tegen
hoogspanningskabels aanvliegen.
Die hoogspanningskabels moeten Wadden
onder de grond verdwijnen. Dat
zoiets mogelijk is bewijst de beslis
sing ten aanzien van de leiding
Goes-Zierikzee.
cies gegeven, en iedere provincie
bepaalt zijn eigen normen. Bij het
oppervlaktewater zijn nog me?r be
heerders betrokken, in totaal veér-
tig. en ook zij hebben allemaal hun
eigen verordeningen en normen. De
Stichting Natuur en Milieu verlangt
dat deze normen beter op elkaar
worden afgestemd.
Ook bij de gaswinning en het gas-
transport zal een herwaardering
van de normen moeten plaatsvin
den. Niet alle delfstoffen (zoals bij
voorbeeld aardgas) zullen uit de
grond gehaald moeten worden. 'On
der bepaalde natuurgebieden zullen
wij de gasreserves moeten laten
zitten', aldus de heer Nijhoff. Ook
het punt van de dijkverzwaring
lajigs de rivieren verdient een her
waardering.
Een andere kwestie wordt gevormd
door de ontgrondingen in het rivie
rengebied. Nog altijd worden grote
hoeveelheden zand en grind gewon
nen uit kostbare natuurgebieden
langs de rivieren. 'Daarmee moeten
we ophouden', aldus de stichting.
'Wij moeten consequent overscha
kelen op zand- en grindwinning uit
de Noordzee. Dat zand zal wel zilt
zijn, maar in IJmuiden staat een
ontziltingsmachine te verroesten'.
Op het gebied van de luchtveront
reiniging en de verontreiniging van
het oppervlaktewater spelen andere
problemen. Voor deze materie be
staat een aantal wetten, maar bij
de luchtverontreiniging is de ver
antwoordelijkheid aan de provin-
Natuur en Milieu vraagt tenslotte
herwaardering voor het Dollard- en
Waddengebied (waarbij de Inpolde
ring van het Balgzand bij Den Hel
der een reëele bedreiging voor een
stukje Waddenzee vormt) en voor
de Markerwaard (al of niet inpol
deren
Over het algemeen is de Neder
landse bevolking de afgelopen ja
ren een stuk milieubewuster gewor
den. maar het 'ontbreekt in ons
land te vaak aan politieke moed,
aan bestuurlijke vindingrijkheid en
aan durf om nieuwe wegen in te
slaan'. We zijn dus wel op de
goede weg, maar het doel een
goed milieubeheer hebben we bij
lange na nog niet bereikt.
Voor vertrouwensfuncties
DEN HAAG Per jaar verricht de
BVD (Binnenlandse Veiligheids
Dienst) ongeveer' vierduizend 'vei
ligheidsonderzoeken', onderzoeken
in verband met de vervulling van
vacatures voor 'vertrouwensfunc
ties' bij ministeries.
In totaal zijn er ongeveer 65.000
van die vertrouwensfuncties. Als
zodanig worden beschouwd functies
die 'de mogelijkheid bieden om de
veiligheid of andere gewichtige be
langen van de staat te schaden'. De
helft van al die vertrouwensfunc
ties is te vinden bij defensie en bij
buitenlandse zaken: alle functies
bij die ministeries worden namelijk
als zodanig gezien.
Dit blijkt uit een brief van minister
De Gaay Fortman aan de Tweede
Kamer. Uit de brief blijkt ook dat
de BVD deze onderzoeken niet op
eigen initiatief instelt, maar op
verzoek van degene die bevoegd is
aan te stellen of in dienst te ne
men. Een onderzoek gebeurt als
regel alleen als er een vacature is.
Dit soort onderzoeken behoort be
halve tot het terrein van de BVD
ook tot dat van de militaire inlich
tingendiensten (als het burgerfunc
ties bij defensie betreft). Minister
De Gaay Fortman vindt dat er geen
reden is om het beleid ten aanzien
van vertrouwensfuncties en veilig
heidsonderzoeken te herzien.
EINDHOVEN Gisteren zijn twee
filialen van de Bondsspaarbank
voor Oost-Brabant in Eindhoven
opgelicht voor een totaalbedrag van
1.725 gulden.
Een onbekend gebleven man meldde
zich op een van de filialen met een
dagafschrift op naam van P. de J.,
Hij legde een'vrijwel helemaal ver
brand legitimatiebewijs van de
bank over. De man wist de filiaal
houder te bewegen voor hem een
duplicaat-legitimatiebewijs uit te
schrijven.
In de bijdrage van gisteren kwam
de zeer zachte winter van 1S46 ter
sprake. Het etmaal-temperatuurge-
middelde bedroeg toen 5.2 gr. C.,'
iets lager dan van de recordwinters
1737 en 1796 (5.3 gr. C.). Een zo
zachte winter als van 1846 is er
nadien nooit meer geweest. Het
seizoen 1869 kwam er nog het
dichtst bij (4.9 gr. C.) en in deze
eeuw 1935 (4.8 gr. C.).
Die bewuste winter van 1846 was
vooral in de lage landen zeer zacht
(met name in januari en februari),
evenals in zuid-Frankrijk. De apo
theker Josephus Joannes Bruinsma
legde voor het nageslacht vast, dat
op 13 januari in Breda de eerste
ooievaars werden gezien, dat het
eerste kievietsei op 13 of 14 maart
gevonden werd (niet extreem vroeg
dus) en dat in de eerste aprilweek
van 1846 de koeien al uit de stal
kwamen. De erop volgende zomer
was ook al warm met eerst oostelij
ke. later westelijke winden, gevolgd
door een schrale nazomer met ver
dorrend gras en pas op 23 septem
ber weer eens intensieve regenval.
Bruinsma noemt ook een hele serie
jaren uit het verleden, die eveneens
als buitengewoon warm werden be
stempeld.
Hij gaat helemaal terug tot 1172.
Van die laatste winter is bekend
dat de vogels eind januari nestel
den en in februari jongen kregen
Het was volgens een geschrift n
Maagdenburg een winter met veel
storm en regen Van 1478 is be
kend. dat op j februari in Luik de
rozen bloeiden en enkele dagen ia-
ter het drieklewige viooltje. Deze
winter zonder sneeuw en vorst werd
gevolgd door een zo zacht voor
jaar. dat al op 4 mei de eerste
ANP/KNMI
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth. R'dam
Twente
Vllsslngen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
InnsbrUck
Kopenhagen
Llssabond
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Spilt
regen
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
regen
mist
onbew.
regen
onbew.
geheel bew.
zwaar bew.
motregen
geheel bew.
licht bew.
kersen rijp waren.
Er blijkt uit, dat bij uitzonder
lijk warme situatie's de angst voor
heftige kou-terugvallen in de lente,
zoals die bij veel mensen leeft, wel
eens misplaatst kan zijn. Wie wee',
geldt dat ook voor bet komende
voorjaar En dat zou dan niet de
eerste keer in de historie zijn
Het huidige wter laat zich vrij goed
aanzien Na bel c0nrbijtrekken van
een regenstoring uit de Golf van
Biskaie wordt het droger en ko
men er opklaringen. De kans op
mist neemt echter wel toe in zach
te oceaanlucht. waarin de middag-
te.'nperalvr?.h kunnen oplopen tot 7
a 10 graden Celsius.
In de Harz kan op een sneeuwlaag-
je van 10 cm nog wel geskied
worden. Maar bij een verwachte
stijging van de temperatuur, zal dat
in de loop van donderdag niet meer
mogelijk zijn. Gunstige wintersport
is mogelijk in de Beierse Alpen en
het Zwarte Woud boven 1000 a 1200
meter Maar bij de verwachte toe
voer van de Atlantische lucht,
wordt het er daar in de komende
dogen ook niet beter op. Feldberg
lVi meter sneeuw bij +3 gr. C.,
Schau ins-tand 60 cm., en Hinter-
zo'ipn 10 cm. sneeuw.
onder redactie van bes smit
In de tuin achter het herenhuis van het gezin Madden in het Engelse
plaatsje Chilthor Domer staat nog een huisje met als enig meubilair
zes 'stilletjes' uit de tijd (zo'n vier eeuwen geleden) dat het hele gezin
nog gezellig samen naar het toilet ging. De familie Madden die
binnenshuis wel over een betere w.c. beschikt heeft het historische
gezinstoilet met overheidssubsidie gerestaureerd en nu mag iedereen
er komen kijken. Er daadwerkelijk gebruik van maken mag niet meer,
want daarvoor heeft mevrouw Madden alles niet net zo netjes
schoongemaakt.
Het lijkt gedaan met de wolken
krabbers van New York. Nog
nooit heeft er zoveel kantoor
ruimte in de torenhoge gebou
wen leeg gestaan. Zelfs al verla
gen de eigenaars de huren tot
een bedrag waarop ze geld moe
ten toeleggen, dan nog vinden
ze geen huurders meer. Het ei
land Manhattan, de bakermat
van de wolkenkrabber, is zoge
zegd bepaald niet in de wolken.
Alleen daar staat al bijna vier
miljoen vierkante meter kan
toorruimte leeg. achttien procent
van alle ruimte die daar voor
zakelijk gebruik is gebouwd.
De wolkenkrabber-crisis was te
voorzienal aan het eind van de
jaren zestig begon New York
zijn aantrekkingskracht als fi
nancieel hart van de Verenigde
Staten te verliezen, de mensen
werden steeds ontevredener over
het leefmilieu, de openbare
diensten en de stijgende belas
tingen en steeds meer bedrijven
trokken sindsdien weg uit de
stad om zich in Washington, op
de westkust of in andere staten
te vestigen. In vier jaar tijd liep
het aantal administratieve werk
nemers in New York met veer
tigduizend mensen terug. En
toch bleef men stug doorbouwen
aan weer nieuwe wolkenkrab
bers, in de overtuiging dat er
meer ruimte nodig zou blijven.
Er zijn al intussen gevallen
waarin de aflossingen aan de
banken gestaakt moesten wor
den. Die banken hebben dan wel
beslag op de 'schuldige' gebou
wen. gelegd, maar zitten nu zelf
met de gebakken peren, want
ook zij vinden geen huurders.
De opvallendste misrekening is
het 'World Trade Center', dat
met z'n twee torens van vier
honderd meter hoog op de punt
van Manhattan staat. Onder de
initiatiefnemers is de stad New
York zelf, die het gebouw als
zetel van super-ondernemingen
bedoeld had. De staat New York
heeft er weliswaar veel ruimte
in afgehuurd, maar evengoed
staan de twee torens vier jaar
na de afbouw nog voor een
kwart leeg en wordt er al tien
miljoen dollar per jaar op verlo
ren. In dit gebouw schijnt het
afgelopen weekend een flinke
brand te hebben gewoed. Als de
verzekering behoorlijk over de
brug komt, brengt de toch niet
te verhuren ruimte tenminste
nog iets op.
Op vijf ver van elkaar verwij
derde plaatsten zijn maandaga
vond vrijwel tegelijk 'ufo's -
vanwege hun onverklaarbaarheid
nog altijd 'onbekende vliegende
voorwerpen' genoemd - gesigna
leerd. en niet door één manne
tje. vrouwtje of zich ufo-specia
list noemend iemand, maar door
honderden mensen tegelijk. In
de Amerikaanse staten Pennsyl
vania en West Virginia zagen
tientallen mensen maandaga
vond dezelfde voorwerpen passe
ren en in de Marokkaanse stad
Cassablanca zagen zelfs honder
den Inwoners ze vliegen. Met het
blote oog zagen ze twee 'vliegen
de schotels' die een fel licht
uitstraalden en ruim een half
uur ten westen van de stad ble
ven hangen alvorens in de rich
ting van de zee te verdwijnen.
Het Jordaanse grondstation Ba-
qa heeft de schotels langzaam
van noord naar zuid over Am
man zien vliegen en de Syrische
luchtmacht heeft vastgesteld dat
de twee voorwerpen op 90 kilo
meter hoogte vlogen, te hoog
voor vliegtuigen of raketten en
te laag voor communicatie-satel
lieten.
Zowel de Syriërs als de Jorda-
niërs hebben van diverse grond
en ruimtevaartstations overal ter
wereld de toezegging gekregen,
dat het verschijnsel serieus zal
worden onderzocht.
aJe kunt natuurlijk zeggen: on
zin. dat vrouwengekrakeel. Maar
de positie van de vrouw, de posi
tie van de man, de positie van
het kind, de positie van de be
jaarden zijn natuurlijk allemaal
het gevolg van onze samenle
ving. Vier groepen in het ge
drang, en degenen die tot nu toe
het meest onder hebben gelegen
komt het de strot uit. Wij roe
pen, en hopelijk niet in de
woestijn: kan het nu eindelijk
ophouden, ja? Dank Dan
kunnen we tenminste in het
vervolg als gelijkwaardige men
sen door het leven gaan'.
Aldus de redactie van 'Zijwijzer',
een nieuw maandblad met infor
matie over het jaar van de
vrouw. Die informatie gaat over
alles wat er in verband met dat
jaar in binnen- en buitenland
gebeurt. 'Artikelen met verschil
lende meningen die u aan het
denken* kunnen zetten' - staan
er in. zoals de redactie verklaart.
'Informatie over wat anderen
van plan zijn te doen. waardoor
u kunt zeggen: zoiets zouden wij
óók moeten gaan doen. Of mis
schien gaat u contact met hen
opnemen om mee te werken'.
In dit eerste nummer niet alleen
de mening van werkende vrou
wen. maar ook inlichtingen over
Dolle Mina. over allerlei mani
festaties, boeken en brochures,
nieuws van vakbonden, parle
ment, nationaal comité, rooie
vrouwen, en verder onder meer
een adressenlijst van diverse in
stellingen voor vrouwen. Wie
zich wil abonneren kan zich In
verbinding stellen met het bu
reau van het Nationaal Comité
voor het Jaar van de Vrouw, J.
C. van Markenlaan 3 in Rijswijk
(ZH), tel. 070-943200. Ook over
losse nummers (die een gulden
kosten; weten ze daar alles.
'De protestantse Nederlandse
prinses gaat trouwen met een
katholieke, op Cuba geboren,
niet-adellijke burger en heeft
daarmee grote hindernissen
overwonnen. Ze gaan in New
York'wonen - en we vertrouwen
er op dat ze gelukkig zullen wor
den en daar als 'gewone mensen'
werken, prinses Christina als le
rares Frans en muziek, Jorge
Guillermo als medewerker aan
een school voor arme kinderen
in Harlem'.
In deze juichende bewoordingen
is in een hoofdartikel in The
New York Daily News. een van
Amerika's grootste dagbladen,
geschreven over de verloving
van prinses Christina en Jorge
Guillermo. In zijn enthousiasme
voegt de hoofdredacteur van de
krant er lyrisch aan toe: 'Voor
ons kwam de bekendmaking van
de verloving het afgelopen week
einde als een eerste vleugje
lente'.
'Erg leuk, Simpkins. haal het nu maar weer omlaag.'