Parijs heeft meesté
auto's per hectare
Bewegingsexperiment
van Louis Falco
autobiografie-
Vakantiepuzzel uit.... in eigen land
/IRISTONFK
Britse autofabrikanten
zien nog geen opleving
Renault Rodèo komt naar Nederland
Instapgordel in
Volkswagen Golf
Band van Metzier
blijkt levensgevaarlijk
Skoda-importeur
neemt Poolse Fiat
Moeilijkheden
in fruitteelt
gevreesd door
zachte winter
Mogelijk financieel
tekort in Gouda
lokt Kamervraag uit
NEVEDA
administratieve
employees (vr.)
LEIDSCHE WOLSPINNERIJ N.V.
van Lang over
Drie Swingers
van Opel
Op vrijdag 14 februari j.l. is er in onze krant een toeristische puzzel verschenen.
Heeft u deze puzzel gemist, vraag dan snel een krant van 14 februari bij ons aan.
We zenden de krant per omgaande aan u af, zodat u in de gelegenheid bent nog
één van de vele mooie prijzen ie winnen, waaronder deze
Doe mee en win een Aristona in de prijsvraag van:
TROUW-Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
TROUW/KWARTET WOENSDAG 19 FEBRUARI 1975
BINNENLAND
door Sicco de Jong
Als het om het aantal auto's en de beschikbare ruimte gaat is Parijs de meest gemotoriseerde stad
ter wereld. De Franse hoofdstad telt 87 auto's per hectare oppervlak: ruim het vijfvoudige van Am
sterdam.
De Internationale organisatie van
de automobielindustrie heeft een
vergelijking opgesteld, waarbij de
'autodichtheid' in een beperkt aan
tal steden worden vergeleken. Uit
deze vergelijking van het Bureau
Permanent International des Con
structeurs d'Automobiles blijkt op
nieuw geen enkel verband te be
staan tussen de beschikbare ruimte
en de mate van motorisering.
Voor Italië is Milaan als voorbeeld
gekozen, welke stad echter gere
kend naar het inwonertal minder
auto's heeft dan Rome of Turijn.
Maar in de internationale vergelij
king staat Milaan met tien auto's
per 23 inwoners al bovenaan de
lijst gevolgd door Stockholm met 10
op 26 en Parijs met 10 op 27.
Amsterdam volgt in deze vergelij
king op de achtste plaats met 10 op
34. De hoogste autodichtheid ter
wereld zal eerder in Amerika te
vinden zijn. waar bijvoorbeeld de
stad Denver 10 auto Der 16 inwo
ners telt en de staat Florida 10 per
18.
Voor New York komt een weinig
representatief cijfer uit de bus: 10
auto's per 44 inwoners, vermoede
lijk doordat alleen de 'city'., geteld
is. waar veel arme mensen huizen.
De gemiddelde autodichtheid in
heel de Verenigde Staten benadert
al de één of twee (of 10 op 20
Deze vergelijkingsmaatstaven be
perken de waarde van het onder
zoek, terwijl daarin ook een wille
keurige keuze uit te vergelijken ste
den is gemaakt. Zo is Parijs van
ouds één der sterkst gemotoriseerde
steden van Frankrijk, maar kwam
in Zweden juist Stockholm jaren
lang iets achteraan. De meest ge
motoriseerde gemeente is Zweden
in Kristianstads. terwijl bijv. ook
Jönköpings en Malmö een hogere
autodichtheid hebben dan Stock
holm, gerekend naar het inwoner
tal.
Ruimte
Het interessantst is echter het feit.
dat tussen de ruimte in hectaren
en het aantal auto's geen enkel
verband bestaat. Het platteland
motoriseert later dan de steden.
Parijs met zijn brede wegen en
tientallen parkeergarages spring er
in de vergelijking uit, met Madrid
en Milaan resp. 46 en 41 auto's
per hectare op de tweede en
derde plaats.
Daarna volgen o.m. New York (35
auto's per ha.). Tokio (32), Brussel
(22) en dan een groep steden met
13 ét 14. waartoe Amsterdam en
Londen behoren.
Reeds lang was bekend, dat in de
Europese landen de motorisering
het verst gevorderd is in de grote
steden. Zo levert zelfs de vergelij
king tussen de stad Parijs en de
staat Zweden met elk ruim acht
miljoen inwoners het resultaat
op dat het aantal auto's per inwo
ner voor beide gelijk lag in 1960
(10 op 63), maar dat nu Parijs
méér auto's heeft, doordat in deze
stad de aanwas van auto's groter
was dan in Zweden.
New York vormt op deze tendens
een uitzondering. Zes van de zeven
Amerikaanse staten aan de Oost
kust van de VS. die de hoogste
bevolkingsdichtheid hebben, komen
qua motorisering met het federaal
gemiddelde overeen. Maar New
York blijft achter, waarvoor het
Nederlands Economisch Instituut
indertijd de verklaring gaf. dat 'de
binnenstad niet bereikbaar is voor
het autoverkeer zonder zeer hoge
kosten, terwijl alternatief openbaar
vervoer aanwezig is'. Andere soci
aal-economische factoren zoals
De Rodéo's 4 en 6 van Renault: komend voorjaar in Nederland.
Een nieuw jeep-achtig model
van Renault is nu ook in Neder
land op komst. Het is de Rodéo,
die gebouwd wordt door op het
onderstel van de Renault 4 of 6
een kunststof carrosserie te
plaatsen. Het model is min of
meer een tegenhanger van de
Citroën Méhari en de VW 181.
Renault maakt nu de Rodéo al een
paar jaar, doch begint eerst ko
mend voorjaar alle Renault-dealers
in Nederland van dit type te voor
zien. De carrosserie bestaat uit ge
wapend en gekleurd polyester. Het
onderstel is gelijk aan dat van de
Renault 4 en Renault 6, behalve
dan dat de Rodéo 4 verzwaarde
draagarmen heeft om het onderstel
beter af te stemmen op slecht weg
dek.
De Rodéo 4 heeft de 850 cc.-motor
van 34'DIN-pk en weegt 645 kg; de
Rodéo 6 heeft de 1100 cc-motor
van 47 pk en weegt honderd kilo
meer. Als topsnelheid voor de Ro
déo 4 wordt 100 km. per uur opge
geven; voor de Rodéo 6 is dat 130
km. per uur. De Rodéo 4 heeft
trornmelremmen rondom; de Rodéo
6 echter schijfremmen op de voor
wielen. De prijzen zal Renault Ne
derland later bekendmaken.
Op de RAI-tentoonstelling heeft
Renault Nederland een 1300 cc 85
pk 'Gordini'-versie van de Renault
5 geplaatst, die niet te koop is,
maar ook twee Alpine Renault-
sportwagens. Het zijn de zeer ex
clusieve A 110 en A 310 met fraai
polyester koetswerk en motoren
van 1300 en 1600 cc, die resp. 81 en
140 SAE-pk vermogen leveren.
het bestaan van de wijk Harlem
kunnen echter ook verklaringen
opleveren.
In de vergelijking van het Bureau
Permanent van de autoindustrie
valt voorts op dat Belgrado de lijst
sluit. In de Joegoslavische hoofd
stad rijden 10 auto's per 77 inwo
ners en dat houdt per hectare een
halve auto in. Ook Oslo, met drie
auto's per hectare, en Wenen met
tien wagens per hectare, komen
met een beperkt ruimtelijk pr-o
bleem naar voren.
Volgens de RAI zijn met name de
autoparken van Brussel, Milaan en
Parijs gerekend naar de inwo
nertallen groot in vergelijking
tot het gehele land en ligt zelfs in
Amsterdam deze autodichtheid iets
boven het landelijk gemiddelde. De
RAI bracht vorige week in het blad
RAI Actueel de internationale cij-
fersjn de openbaarheid.
Volkswagen is het eerste automerk,
dat een veiligheidsgordel met vo
lautomatische sluiting beschikbaar
stelt. Met dit systeem kan men niet
meer voorin de auto gaan zitten
zonder een gordel te dragen.
Het systeem is vrij kostbaar - een
prijs vanaf 394,40 incl. BTW - en
heeft bovendien het nadeel, dat bij
het openen van het portier de gor
del min of meer de toegang tot de
wagen lijkt te versperren. Maar bij
het instappen geeft de gordel mee.
Het is echter een diagonale gordel,
zodat de heup niet gefixeerd is. Om
deze reden behoort bij het systeem
een stootrand onder het instrumen
tenbord. Voorts behoren bij de prijs
hoofdsteunen voor de stoelen.
De stootrand op kniehoogte gaat
uiteraard verwondingen aan de
knie tegen, maar het ontbreken
van de heupgordel blijft - bijvoor
beeld bij een aanrijding in de
flank - toch een nadeel. Het grote
voordeel is echter dat men deze
gordel wel moet dragen, terwijl er
geen sprake is van hinder, dank zij
de oprolautomaat. De gordel is met
de bovenzijde bevestigd aan het
autoportier. Ook dit roept vragen
op: is het wel stevig genoeg?
Volkswagen heeft inmiddels be
kendgemaakt dat de extra achter
klep voor de VW Passat 498,80
kost. Verder is een speciale variant
van de Audi 80 L, verschenen, met
radio, zwaardere accu en dynamo,
metallic kleuren en dubbele ko
plampen, die 316,68 incl. BTW ex
tra kost. Deze uitvoering - op radi-
aalbanden - is begin volgende
maand leverbaar door de dealers
van Pon's Automobielhandel B.V.
De Monza Steel-band 195/70 HR
van Metzei er, blijkt levensgevaar
lijk. Juist bij de hoge snelheden,
die voor een HR-band toegestaan
zijn, kan het loopvlak losraken,
waardoor ongeveer het effect van
een klapband ontstaat. Dit heeft
het Duitse weekblad Der Stem ge
constateerd uit een onderzoek naar
dodelijke ongevaalen met deze
band.
Volgens de vereniging van banden-
specialisten VACO is in Nederland
maar een betrekkelijk klein aantal
auto's met name BMW's van
Metzeler-banden voorzien. De eige
naars wordt aangeraden onmiddel
lijk contact met him bandenlever
ancier op te nemen ter vervanging
van de Metzeler-banden. Metzeler
is een kleine Beierse bandenfa
briek, die ook maar een gering
aandeel in de Nederlandse markt
heeft.
De concernchefs van Chrysler-Engeland en British Leyland, Gilbert
Hunt en Lord Stokes, verwachten dit jaar geen opleving voor de
Britse auto-industrie. Dat hebben zij vorige week bij hun afzon-
delijke bezoeken aan de Amsterdamse RAI-tentoonstelling ge
zegd.
Van een verslaggever
GOES De knoppen van ap
pel- en perebomen zijn op
het ogenblik zo ver ontwik
keld als in minder zachte
winters pas eind maart het
geval is. Fruittelers in Zuid-
Nederland vragen Zich daar
om met zorg af wat ervan
terecht zal komen: vooral als
zich nog lage temperaturen
mochten voordoen zal er zeer
grote schade optreden.
De zeer vroege pruimen, die
anders omstreeks half maart
bloeien, stonden dit jaar in
de tweede helft van januari
al in bloei. Van die bloei
kunnen beslist geen pruimen
verwacht worden. Het enige
wat de fruittelers de komende
weken nodig hebben, aldus
deskundigen, zijn temperatu
ren van net rond het vries
punt, zowel overdag als 's
nachts. Daardoor kan de
vroege knopontwikkeling nog
wat worden afgeremd, meent
men.
door H. W. Ledeboer
DEN HAAG Het WD-Tweede
Kamerlid Koning heeft gisteren
vragen gesteld aan minister De
Gaay Fortman (Binnenlandse Za
ken) over de grote financiële tekor
ten, die er in Gouda zouden be
staan op het woningbouwplan Bloe-
mendaal.
Er zijn verschillende redenen voor
het grote tekort, maar de belang
rijkste is wel de zeer slechte bo
demgesteldheid in het omstreden
gebied. Er is regelmatig sprake van
verzakkingen, waardoor herbestra
tingen moeten worden uitgevoerd.
De VVD-er vraagt de minister ook,
of het de bedoeling is dat Gouda
financieel gezien onder een specia
le controleregeling valt. Hij trekt
in zijn vragen een paralel met de
Limburgse gemeente Eygelshoven.
Daar is onlangs de burgemeester
ontslagen, wegens een financieel
wanbeleid.
Gilbert Hunt hield in een redevoe
ring voor een bijeenkomst van het
verbond der Engelse auto-industrie,
de Society of Motor Manufactuerers
ènd Traders, een vurig pleidooi
voor een blijvend Britse EEG-lid-
maatschap Later zei hij ons: 'We
hebben als totale autowereld in En
geland twee miljoen mensen in
dienst en de auto is goed voor één
twaalfde van het Britse nationaal
produkt. Om onze exportpositie te
verzekeren moet ons land EEG-lid
blijven. Het voordeel op lange ter
mijn is daarbij belangrijker dan
nadelen op korte termijn'.
'Voor iedere auto. die Engeland im
porteert. wordt een dubbel zo groot
bedrag aan auto's door ons geëx
porteerd'. zo zei de heer Hunt. 'Al
leen onze thuismarkt laat te wen
sen over. Ik voorzie dit jaar geen
vooruitgang, ook niet na de sterke
verkoopdaling van het afgelopen
jaar'. De Britse autoverkoop liep in
1974 terug van 1,64 miljoen naar
1,27 miljoen personenwagens. Daar
van is ruim een kwart import.
'Onze toekomst hangt af van de
oliesituatie, de belastingen en ui
teindelijk de economie, dus het
vertrouwen dat de mensen daarin
hebben. Hiermee hangt ook de in
flatie nauw samen. Dit zijn zaken,
waarop wij als auto-industrie geen
invloed hebben. Maar de economi
sche politiek van de overheid beïn
vloedt onze omzet wel. En ewe heb
ben nu hard éen omzetvergroting
nodig'. Aldus de heer Hunt.
Lord Stokes verwacht die omzetver
groting niet eerder dan in 1977 of
1978. maar zegt wel: 'Dan komt er
meteen een inhaalvraag ook en
daarmee moeten we met onze in
vesteringsplannen nu al terdege re
kening houden. Ook daarom heb
ben we onze regering financiële
steun gevraagd, waarvoor al 50 mil
joen pond is toegezegd'.
DEN HAAG Er leeft in som
mige landen een rupsensoort,
die dusdanig beweeglijk is, dat
daar opvoeders hun kinderen,
die niét kunnen stilzitten, wel
eens met deze rupsjes plegen te
vergelijken. Die diertjes kwamen
ons onwillekeurig voor de geest,
toen wij 'Caterpillar' ('Rups')
van Louis Falco zagen, zater
dagavond in een voorpremière
gebracht in Rotterdam, maan
dagavond in een jeugdpremière
in Den Haag en gisteravond in
de officiële première van het
Nederlands Dans-theater in de
Koninklijke Schouwburg.
'Caterpillar' is een experiment ln
beweging, geluid en kleur van de
choreograaf Louis Falco. de compo
nist Luciano, Berio en de décoront
werper William Katz.
Het uitgangspunt is 'A-Ronne' van
Berio. De A en de Ronne zijn in
heel oude tijden de eerste en laat
ste letter van het alphabet. De ge
luidsfantasie begint met de eerste
woorden van het Johannes-evange-
lie in Latijn, Grieks en Duits, loopt
dan over in een regel van Eliot,
een "vers van Dante. enkele woor
den van het communistisch mani
fest en een paar woorden van Edo-
ardo Sanguineti, de schrijver van
deze tekst. Die tekst wordt gezegd,
gezongen, gereciteerd, uitgebruld en
met allerlei bijgeluiden geïllustreerd.
Een rups heeft een begin dat eet,
een eind. en een hele boel daartus
sen. Heel simpel gezegd, maar Fal
co's ongebreidelde fantasie heeft er
heel veel van gemaakt, dat niet
altijd even gemakkelijk is. Mis
schien moet men, net als de jeugd
maandagavond, het onbevangen
over zich laten komen. Die jeugd
had het er in het begin wat moei
lijk mee, raakte later geboeid en de
toestand eindigde met een dankba
re ovatie.
Een scène uit het stuk 'Caterpillar' van Louis Falco.
maar moet kunnen volgen en zich
er door moet kunnen laten mee
voeren.
Boeiende gespannenheid, nergens
statisch; zelfs als de dansers roer
loos staan, zitten of liggen, straalt
hun houding beweging uit. Zekejn
geen ontspanning in de vorm
'een avondje uit' maar als expe
riment in de ontwikkeling van d
bewegingskunst een heel interesp
santé en ook belangrijke stap.
Ruim een miljoen gulden decor
voor kunstexperimenten
DEN HAAG Minister Van Doorn
van CRM heeft subsidies tot een
bedrag van ongeveer 1,2 miljoen
besteed voor experimenten op het
gebied van de kunsten en kunstzin
nige vernieuwingen. De gelden
werden vorig jaar verleend. Ze wa
ren bestemd voor 29 projecten. Ook
werden nog enige honoraria be
taald in verband met de voorberei
ding van enkele publicaties over
experimenten.
Een decor, dat door de dansers zelf
wordt veranderd: een groot zijstuk
wordt heen en weer bewogen en
verandert kleur en atmosfeer op
het podium totaal.
Heel veel beweging, heel weinig
dans, zelfs zou men het begrip 'an
ti-dans' kunnen gebruiken. Soms
felle erotiek, soms uiterste style-
ring, in alles hoge vaardigheid en
lichaamsprestatie eisend, van de
dansers en evenzeer veel vergend
van de toeschouwer die alle gewe
mel en gekronkel op het toneel
Op ons kantoor te Veenendaal Is op korte
termijn mogelijkheid tot plaatsing voor
enige
Hiervoor zoeken wij enige actieve jonge
mensen, met MULO- of MAVO-diploma,
en met vaardigheid in typen.
Administratieve ervaring is gewenst.
Wij bieden een goede honorering met
winstdelingsregeling, pensioenrechten en
ruime vacantierechten.
Sollicitaties met vermelding van oplei
ding, praktijkervaring en andere gege
vens te richten tot:
afd. Personeelszaken,
SPOORLAAN 2 VEENENDAAL.
H. Englebert N.V. te Voorschoten,
importeur van de Tsechlsche Skoa-
da's heeft de invoer van dp Poolse
Fiat 125 P van Leonard Lang B.V.
te Amsterdam overgenomen. Lang
importeert de Italiaanse merken
Fiat en Autobianchi en de 'Spaanse
Fiat-Seat.
Reden voor de overdracht per 1
april 1975 is dat binnenkort door
de fabriek Polmot te Warschau te
introduceren modellen niet meer
passen in de verkoop- en service
organisatie van Lang. Lang zal wel
de service voor de al afgeleverde
Polski Fiats blijven behartigen.
Polski Fiat heeft inmiddels ook het
model 126 P in Polen uitgebracht.
General Motors heeft vorige week
drie nieuwe varianten uitgebracht
onder de naam 'Swinger'. Het zijn
speciale uitvoeringen van de Opel
Kadett, Ascona en Manta in aparte
kleuren. Deze Swingers vormen een
tijdelijke aanbieding. Sportieve ac
cessoires. in de wagenkleur gespo
ten wielen en bij de Ascona en
Manta mistlampen voor en achter
kenmerken de Swingers, die voor
een beperkte bijbetaling ook steeds
van achteruitverwarming en radi-
aalbanden voorzien zijn.
portable radio SX1332
Deze portable radio heeft een
uitstekende FM-ontvangst
voorkeuze op 3 stations
groot uitgangsvermogen, top 4000mW
geschikt voor batterij en netvoeding
kontinue toonregeling voor hoge tonen
2 standen toonregeling voor lage tonen
zeer gevoelige teleskoopantenne
afstemming met behulp van capaciteitsdioden
grote ovale luidspreker
vast ingestelde A.F.C.
aansluiting voor platenspeler, recorder
(opnemen en weergeven) en oortelefoon
14 transistoren en 15 dioden
tevens aansluiting voor F.M.-buitenantenne
kunststof kast met inklapbare handgreep
afmetingen: B x H x D: 30 x 15,5 x 8 cm.
