Ithiopiërs gispen rol an Syrië in Eritrea Waarschuwing Spaanse leger: geen omwenteling Boemedienne: wij kunnen de spelregels maken issinger j Gromyko Turks-Cyprioten: zitting Veiligheidsraad zonder zin Arme landen bereiden 'industrie-conferentie' voor -gevangenen indigen uwe geruchten over bestand in Khartoem het beste van twee landen samen op RAI-stand nr. 203 DAFenVolvo JHB: weer Winter weg weer.rapporten Sneeuwberichten Turkije wil in West-Europa wapens kopen (p/KWARTET MAANDAG 17 FEBRUARI 1975 BUITENLAND-WEER 5 ALGIERS (AP, Reuter, UPI) De economische problemen van de westerse landen kunnen worden opgelost als de derde wereld kan kans krijgt rich te ontwikkelen. En wij zijn nu in een positie dat we de regels van het spel kunnen maken, zo zei de Algerijnse president Hoeari Boemedienne dit week einde. Hij sprak tijdens een conferentie van 104 arme landen die op het ogenblik in 't internationaal congrescentrum 35 kilometer van Algiers wordt gehouden. Volgens Boemedienne geven de rijke lan den de arme met tegenzin kans zich te ontwikkelen en dan krijgen zij nog alleen die takken van in dustrie die de westerse wereld niet meer wil. RI BOEMEDIENNE (AP) Twaalf leden van verboden Iers-Republikeinse (IRA) hebben gisteravond na dan zes weken hun honger- g beëindigd. n korte verklaring werd ge- dat het besluit om de aktie e zetten is bereikt na overleg vertrouwenslieden van de kenen en ded irectie van de in Portlaoise. rvangenis ligt circa 80 kilome- n Dublin. Op 2 januari kon- i zeven gedetineerde IRA-le- lan dat zij zich zouden dood- ren. De derde wereld, aldus Boemedien ne. moet zich fel verzetten tegen een 'industriële aristocratie' die kan uitmaken welke industrieën hei. zelf wil houden en welke bedrijven geschikt zijn voor de arme landen. Boemedienne pleitte voor een in grijpende re-organisatie van het bureau van de Verenigde Naties voor industriële ontwikkeling in Wenen (Unido). Volgens Boeme dienne moet de Unido zo worden veranderd dat ze de belangen van de derde landen beter kan beharti gen. De arme landen zijn bij Algiers bijeen om een gezamenlijk stand punt te bereiken voor de Unido - conferentie die van 12 tot 26 maart in de Peruaanse hoofdstad Lima wordt gehouden. Op deze conferen tie wil een groot aantal arme lan den een resolutie indienen die het recht geeft kartels te vormen voor grond- en brandstoffen (zoals de olielanden dat in de OPEC hebben gedaan), plus het recht buitenland se industriën te nationaliseren en regels op te stellen voor de zoge naamde multi-nationale bedrijven (multi-nationals). Als blok? In Algiers zal worden beslist of de 104 aanwezige landen het voorstel als blok tijdens de 'industrie-confe rentie' in Lima zullen indienen. Hoe wel de bijeenkomst in de Algerijnse hoofdstad besloten is leek de kans daarop dit weekeinde vrij groot. In het voorstel - het enige dat in Al giers aan de orde is - wordt gezegd dat de 104 landen nu 70% van de wereldbevolking uitmaken en slechts zeven procent van haar welvaart hebben - Het doel is daar van een kwart te maken voor het einde van deze eeuw. Dat betekent dat de arme landen moeten streven naar een jaarlijkse groei van acht procent. In de ontwerp-resolutie wordt ook gepleit voor een neutraal fonds dat de olielanden en de geïn dustrialiseerde landen zouden moe ten instellen om de industrialisatie van de derde wereld te bevorderen. De rijke landen moeten de arme IS ABEBA (AP Reuter, - Duizenden Ethiopiërs en gisteren gehoor gegeven de oproep van hun regering betoging te houden tégen leiding van de opstandige incie Eritrea en voor de een van het land. de zeven- en tienduizend trokken zingend, dansend anden klappend via een oge- zestien kilometer lange route de straten van Addis Abeba, de meegedragen spandoeken gepleit voor een algehele mo tie in de strijd tegen de Eri- afscheidingsbewegingen. De 1 ndelingenleiders Saleh Sabbe dris Mohammed werden afge- lerd als verraders en de de- itranten riepen leuzen tegen De Ethiopische regering Syrië en andere niet met genoemde Arabische landen ervolg van pagina 1 reis door het gebied, waarbij zes dagen Israël, Egypte, Syrië, anië en Saoedi-Arabië bezocht, ngrijkste doel van Kissingers was na te gaan, of het moge- is om een nieuw akkoord tus- Egypte en Isral over de positie de troepen in de Sinaï tot id te brengen. De Sowjet-Unie een voorstander van dergelijke eatijdse regelingen en wil lie- een spoedige hervatting van de erentie in Genève, waar een nitieve regeling voor het con- tussen Israël en alle Arabische len gevonden zou moeten wor- De Sowjet-Unie is, samen met fS, voorzitter van deze Geneefse erentie. de laatste reis van Kissinger het Midden-Oosten heeft op- iverd is nog onduidelijk. Voorlo- blijft hij bij zijn voornemen begin maart opnieuw naar dat led te gaan om dan direct tus- Israël en Egypte te gaan be delen, waarschijnlijk door weer pendeldienst tussen Cairo en azalem te gaan onderhouden. Egyptische minister van buiten- dse zaken Fachmy beschreef singers voorbereidend werk van afgelopen week als 'veelbelo- d'. Volgens hem kan er voor I een verdere terugtrekking van lëlische troepen aan zowel het Ptische als Syrische front gere- eerd zijn. De minister wilde n commentaar geven op de be den dat de Sowjet-Unie haar penleveranties aan Egypte her- heeft. Volgens deze berichten Egypte weer straaljagers en iks uit Moskou hebben ontvan- Israëlische minister van buiten- »dse zaken Jigal Allon vindt dat kloof tussen zijn land en Egypte zeer wijd is. Hij zei in een vraag- iprek voor de radio, dat de uitla gen van de Egyptische president steeds minder hoopvol maken er de kansen van Kissinger. 1 eerste plaats, die Kissinger na n reis door het Midden-Oosten h deed, was de Westduitse hoofd Bonn, waar hij zaterdag aan- Zondag sprak hij met zijn Juitse collega Genscher en de indskanselier Helmut Schmidt. Nnger zei tegen journalisten, dat J en de Westduitsers het op alle Inten volledig met elkaar eens wa |n- De betrekkingen tussen de pdsrepubliek en de VS waren nog Wit zo goed geweest, aldus de Ame- kaanse minister van buitenlandse [ken. Vandaag maakt hij nog een tocht naar Londen om zich te on thouden met de Britse premier arold Wilson, die zelf net terug is ta zijn bezoek aan de Sowjet Unie. ervan beschuldigd zich te mengen in de binnenlandse aangelegenhe den van Ethipië door aan de over wegend islamitische) opstandelin gen in Eritrea wapens te leveren. Eritrese islamieten in Addis Abeba zouden gisteren min of meer zijn gedwongen aan de betoging deel te nemen, hoewel hun sympathie bij de opstandige landgenoten in het noorden ligt. Nog voor zonsopgang riepen stadsomroepers de bevolking van Addis Abeba op te komen de monstreren. Thuisblijvers zouden met tenminste een geldboete wor den gestraft. Noodtoestand Zaterdagavond heeft de militaire reg.ering de noodtoestand uitgeroe pen in Eritrea en generaal Geta- chew Nadoe aangewezen als ver vanger van de burger-gouverneur Immanuel Amde-Mikhael. Amde- Mikhael was de eerste Eritreeër die gouverneur werd van zijn provin cie. Zijn opvolger hoort tot de Am hara-stam die de politiek van Ethi opië al tientallen jaren overheerst. Ook van andere topfuncties werden Eritreeërs verwijderd: de militaire regering benoemde een nieuwe be velhebber van de tweede Ethiopi sche divisie die in de Eritreese hoofdstad Asmara is gelegerd en een nieuwe politiechef voor Eritrea. (De vorige was naar de opstande lingen overgelopen). De nu benoemde generaal Geta- chew heeft het commando gekregen over alle land-, zee- en luchtstrijd krachten in Eritrea, volgens het Amerikaanse presbureau Associated Press ongeveer twintig duizend man of veertig procent van de Ethiopische militaire troepenmacht. Het bevrijdingsfront zou zes dui zend man in actieve dienst hebben. De strijd heeft het typische karak ter van een guerrilla-oorlog: de ge regelde troepen hebben de steden onder contrale maar de opstande lingen zijn heer en meester op het platteland. Guerrilla In Asmara zelf was het gisteren rustig terwijl door het leger gevor derde toestellen van Ethiopian Air lines honderden verse soldaten naar de stad vlogen. Volgens de inwoners werd twintig kilometer benoorden Asmara gevochten langs de weg naar Keron, een regerings- bolwerk in de opstandige provincie. Militaire woordvoerders in Addis Abeba hebben zich gisteren ont houden van commentaar op nieuwe berichten uit de Soedanese hoofd stad Khartoem. Daarin werd ge meld dat de militaire regering in Addis Abeba akkoord is gegaan met een Soedanees voorstel voor een bestand Eritrea. Volgens zegslieden in Khartoem zou de voorzitter van de militaire raad in Ethiopië, gene raal Teferi Benti, drie punten heb ben aanvaard: 0 een onmiddellijk staakt het vu ren; 0 in vrijheidsstelling van alle ge vangen genomen opstandelingen; en 0 onmiddellijk overleg tussen beide partijen zonder voorwaarden vooraf. - Dat overleg zou in Khar toem moeten plaatsvinden. De samenwerkende bevrijdingsbe wegingen voor Eritrea hebben niet gereageerd maar bestandsvoorstel met de drie bovengenoemde punten lijkt voor hen onaanvaardbaar. De bevrijdingsbewegingen willen al leen onderhandelen als vooraf het recht op onafhankelijkheid voor Eritrea wordt erkend. landen helpen basisindustrieën (zo als bijvoorbeeld staal) op te richten. Grondstoffenfonds De conferentie in Algiers volgt op een conferentie van arme landen vorige week in de Senegalese hoofdstad Dakar, waar eveneens werd gepleit voor de instelling van een hulpfonds, maar dan voor het aanleggen van 'buffervoorraden' van grondstoffen. De 'arme landen zouden dan veel minder afhanke lijk worden van de schommelingen van de grondstoffen prijzen op de wereldmarkt en die ook veel meer in de hand kunnen houden. Ook dat fonds zou volgens de voorstel len door de olielanden moeten wor den gefinancierd. Deze resolutie heeft het niet gehaald. Kennelijk op verzoek van de olielanden werd zij sterk afgezwakt en werden al leen landen 'met overmatige mid delen' tot bijdragen aan het fonds aangespoord. Iedere 'dwang' was er uit verdwenen. Ook werd geen ter mijn meer gesteld voor de nadere uitwerkingen en financiering van het fonds. Een aantal arme landen was bang dat een en ander zou leiden tot de 'botsing' met de rijke landen die zij willen voorkomen. Algerije was in Dakar fel voorstander van een grondstoffenfonds en neemt ook thans tijdens de conferentie in haar eigen hoofdstad een sleutelpo sitie in. De nieuwe secretaris-generaal van de Unido. de Algerijn Lam ine Khe- ne, is vast van plan de industrie- organisatie van de Verenigde Naties om te vormen tot een bureau dat werkt in het belang van de ontwik kelingslanden. Khene heeft de klappen van de zweep geleerd toen hij secretaris-generaal was van de Organisatie van olie-exporterende landen (OPEC). Behalve Joegosla vië komen alle landen die op de conferentie in Algiers aanwezig zijn uit Azië. Afrika en Latijns-Amerika. Alle OPEC-landen. behalve Saoedië- Arabië zijn aanwezig, terwijl China zoals altijd op dergelijke bijeen komsten verstek laat gaan omdat het zich beschouwt als een indus triële macht. De conferentie duurt nog tot morgen. ADVERTENTIE iBSfr'i Francisco Acosta, één van de vier vakbondsmensen, die zaterdag de vrijheid herkreeg, neemt zijn vrouw in de armen. Acosta, die twee jaar en vier maanden gevangen zat en eerst veroordeeld was tot twaalf jaar, kwam vrij door de stafverlichting, waartoe het Spaanse hooggerechtshof besloot. Lagere straffen voor vakbondsmensen MADRID (UPI, Reuter) De Spaanse generaal Angel Campano heeft ge waarschuwd dat de strijdkrachten een omverwerping van het huidige bewind in Spanje niet zullen toestaan. In een rede voor een bijeenkomst van militairen zei generaal Campa no dat er tekenen van 'moreel ver val' en 'verlangens naar revolutie en omverwerping' te bespeuren wa ren. 'Het leger is van het volk en handelt in naam van het volk, maar niet in naam van een volk van supervisieve elementen', waaschuw- de Campano. de opperbevelhebber van het militaire district waartoe ook Madrid behoort. De tekst van zijn redevoering werd zaterdag openbaar gemaakt, de aag waarop het Spaanse hooggerechts hof de straffen van tien veroor deelde vakbondsmensen drastisch had verlaagd. Het tiental werd veertien maanden geleden door een rechtbank veroordeeld tot gevange nisstraffen tussen de twaalf en de twintig jaar. Het hof, dat hun zaak in hoger beroep behandelde, stelde nu de hoogste straf op zes jaar. De vier laagst gestraften, die twaalf jaar hadden gekregen, kregen nu twee jaar en vier maanden met aftrek wat betekende dat zij direct op vrije voeten werden gesteld. Het hof bepaalde, dat de tien veroor deelden zich wel schuldig hadden gemaakt aan deelname aan een verboden vergadering maar dat niet bewezen was dat zij 'leiders' waren en dat er daarom geen reden was zulke hoge straffen op te leggen. De tien, onder wie een priester arbeider. maakten deel uit van de zogenaamde 'comisiones obreras'. de verboden arbeidersraden, die in feite de vakbeweging in Spanje vormen en in elk bedrijf van enige omvang bestaan. Zij waren in 1972 gepakt tijdens een vergadering. Hun zaak, die elf februari door het hof in behandeling werd genomen, heeft veel Internationale aandacht gekregen. Zelf gingen de tien in hongerstaking op die dag. Nieuw gezicht De vier, die nu vrij zijn, waren al duidelijk vermagerd. Zij stonden zondag de pers te woord in een advocatenkantoor in Madrid. 'De regering probeert de wereld een ander gezicht te tonen, vooral Eu ropa omdat zij zich bij de Europese Gemeenschappen wil aansluiten', zo legde één van hen het gebaar van het hooggerechtshof uit. Hij wees cr op. dat er in Spanje nog steeds 800 politieke gevangenen zijn. Het katholieke dagblad Ya juichte de strafverlichting van het tiental toe als een stap, die de groeiende politieke spanning in Spanje kan verminderen. 'Het gerechtshof heeft een prachtig voorbeeld gegeven van gematigde toepassing van de be staande wetgeving. Dit zou een goed begin kunnen zijn voor de matiging, die zozeer nodig is op dit ogenblik', aldus dit dagblad. De Spaanse orde van advocaten verwijst in haar commentaar op de uitspraak naar het bestaan van vele wetten, die de vrijheid beperken. De orde vraagt de regering van generaal Franco om een generaal pardon voor alle politieke gevange nen. die niet veroordeeld zijn we gens gewelddaden. Verder vragen de advocaten intrekking van 'wet ten en verordeningen die niet lan ger nodig zijn in het huidige stadi um van politieke ontwikkeling'. De bekendste van de tien veroordeel den is de 57-jarige Marcelino Ca- macto. Hij kreeg nu zes jaar. De priester-arbeider Fracisco Garcia Salve kreeg vijf jaar. Van onze weerkundige medewerker Min vijl graden is het geworden, op tien centimeter hoogte boven de grond in Ten Post (Groningen) min graad Celsius. Dat was de laag ste temperatuur tot nu toé in deze winter. Zij kwam tot stand in zeer droge lucht uit Scandinavië. Een zich tot 1037 millibar opbouwend hogedruk gebied, zondagmiddag bij zuid-Zweden, zorgde door helder heid voor de rest. Dicht bij het hogedruk centrum was de nachte lijke uitstraling het grootst. Skrydstrup in zuid-Jutland regi streerde een minimum van min veertien graden, strenge vorst. Het maximum trekt langzaam in zuid oostelijke richting over oost-Duits- land weg. Tegelijkertijd komen oceaanfronten steeds dichterbij. Deze gaan vooraf aan zachtere lucht. De operatie heeft een gelei delijk verloop, maar zal er toe lei den dat ook in ons land vandaag later op de dag de kans op enige regen toeneemt het eerst in het westen van het land. Zaterdagmorgen in de vroegte was al te zien dat de winter geen blij vertje zou zijn. De westelijke circu latie in de hogere niveau's boven de oceaan was enorm toegenomen met windsnelheden van 200 tot 265 kilometer per uur op elf- a twaalf duizend meter hoogte. In de loop van de dag werd door vliegtuigen ook zware turbulent (luchtwoelin- gen) gemeld, altijd een teken dat er vanuit het westen veranderingen op komst zijn. In hogere atmosfeer vond een belangrijke kou-inval plaats: boven de Britse eilanden mat Hemsby (zuidoost-Engeland) zondagmiddag op twaalfduizend meter hoogte een temperatuur van min 67 graden (zaterdagmiddag min 58), en boven de Ierse Zee was de opeenvolging resp. min 57 en Weerrapporten van gisteravond 7 uur. maximum-temperaturen van gisteren en neerslag 7—19 uur: Amsterdam geheel bew. 3 0 De Bilt geheel bew. 3 0 Deelen zwaar bew. 3 0 Eelde licht bew. 2 0 Eindhoven licht bew. 4 0 Den Helder geheel bew 2 0 Luchth. H'dam geheel bew. 4 C Twente licht bew. 2 0 Vlisslngen egheel bew. 4 C Zd. Limburg licht bew. 4 0 Aberdeen half bew. 5 1 Athene zwaar bew. 16 0.3 Barcelona licht bew. 16 0 Bordeaux licht bew. 13 0 Brussel half bew. 5 0 Frankfort onbewolkt 4 0 Helsinki sneeuw -6 0.2 Innsbrück half bew. 4 2 Kopenhagen onbewolkt 0 0 Lissabon zwaar bew. 16 0 Londen gehel bew. 7 0 Luxemburg licht bew. 3 0 Madrid onbewolkt 14 0 Mallorca licht bew. 16 0 Hoog waler voor maandag 17 februari Vlisslngen- 5.16-17.42. Haringviletslul- zen: 6.59-19.14, Rotterdam: 7.51-20.23, Scheveningen: 6.30-18.45. IJmulden: 7.14- 19.29. Den Helder: 10 36-22 55. Harllngen: 0 58-13.22. Delfzijl: 3 06-15.32. Hoog water voor dinsdag 18 februari Vlisslngen: 5.55-18.27. Harlngvlletslui- zen7.34-19.57, Rotterdam- 8.26-21.05, Scheveningen: 7.06-19.24. IJmulden: 7.53- 20 11. Den Helder: 11.05-23 23. Harllngen: 1.30-13.53. Delfzijl: 3.37-1602. min 71 graden Celsius. Animator van deze dooi-aanval is in eerste aanleg een uiterst diepe depressie van 955 millibar geweest, die voor anker ging nabij Angmasalik (zuid oost-Groenland). De fakkel werd overgenomen door een diepe rand- depressie van 960 millibar ten zui den van IJsland, die op haar beurt de fakkel overgaf aan een kleinere luchtdrukdaling ten westen van Ierland. Het ziet ernaar uit, dat er vandaag een toenemende zuidelijke wind in ons land zal zijn die een temperatuurstijging zal begeleiden van 2 tot 5 graden Celsius. Dinsdag zal de zachte oceaanlucht het hele land overspoelt hebben, waarna ook de nachtelijke minima hoger zullen komen te liggen en de winter al weer heel snel voorbij is. De situatie voor de wintersport in midden Europa is verbeterd door het koudere weer. Sneeuw van be tekenis is er overigens niet geval len. Vandaag zal het over het alge meen goed skiweer in de Alpen zijn en ook de wintersporters in het Zwarte Woud zullen uit de voeten kunnen. De verdere vooruitzichten wijzen evenwel op een hernieuwde toevoer van zachtere lucht die bij de nul graden Celsius grens weer zal stijgen tot een niveau van vijf tienhonderd en tweeduizend meter. NICOSIA/NEW YORK (AP/DPA/U- PI) Vedat Celik, minister van handel van de vorige week uitge roepen Turks-Cypriotische staat heeft in New York gezegd niet in te zien, waarom de Veiligheidsraad in verband met de kwestie-Cyprus bij een moet komen. 'Er is niets bij zonders aan de hand', aldus de bewindsman. Al eerder is van Turks-Cypriotische zijde verklaard dat het uitroepen van een Turks- Cyprische staat geen eenzijdige on afhankelijkheidsverklaring is. maar een aanpassen van het bestuur aan een Cyprus waar de Griekse en de Turkse gemeenschap in een federa tie (verbond) samenwerken. Daar om zal de Turks-Cyprische staat volgens minister Celik ook niet streven naar erkenning door ande re landen. Dat is een zaak van het eiland als geheel. Hij zei dat de Turks-Cyprioten die 't economische belangrijke noorden veertig pro cent van het eiland in handen hebben, dit eenvoudig deden om 'juridische gaten te dichten', en om een wettelijke basis te leggen voor diensten die men toch al moest verrichten. Celik noemde als voor beeld het verstrekken van paspoor ten. Naar New York Een Grieks-Cyprische delegatie is na twee dagen van besprekingen met de Griekse regering in Athene naar New York gereisd om te protesteren tegen de eenzijdige uitroeping van een deelstaat door de Turks-Cypri oten. Hoewel de besprekingen ge heim waren, is uitgelekt, dat de regering in Nicosia en Athene niet zozeer om een veroordeling zullen vragen als wel om oplossing van praktische problemen. De Veilig heidsraad zal op zijn vroegst mor gen bijeen komen omdat het van daag in de Verenigde Staten een vrije dag ls. De secretaris-generaal van de Vere nigde Naties Kurt Waldheim zal morgen naar Athene reizen in een poging het conflict op te lossen. Vandaag gaat hij mogelijk naar Ankara. ANKARA (Reuter) De Turkse regering onderhandelt op het ogenblik met vijf West- europese landen, waaronder Nederland, over de aankoop van wapens. De minister van defensie Ilhami Sancar heeft dat zondag in Ankara gezegd. Nadat het besluit van het Amerikaanse Congres, dat wapenleveranties aan Turkije verbiedt, van kracht is gewor den, zijn militaire inkopers in contact getreden met particu liere en staatswapenbedrijven in België. Italië. West-Duits- land, Frankrijk en Nederland, zo vertelde minister Sancar. Hij wilde niet zeggen wat Turkije precies wil kopen. Volgens een bericht van een Turks persbureau, zou Turkije in Nederland munitie van twintig millimeter voor vlieg tuigwapens ter waarde van 7,5 miljoen gulden willen be stellen. De regering in Ankara wil in de eerste plaats proberen wa pens te krijgen bij de bond genoten van de NAVO, maar als dat niet lukt, zal zij bij andere landen aankloppen. Bovendien zullen de Turken hun eigen bescheiden wapen- produktie opvoeren. Minister Sancar onthulde, dat de uit gaven voor modernisering van de Turkse strijdkrachten met 300 miljoen dollar zullen worden verhoogd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 5