Lanser: dieptepunt
lijkt nu voorbij
Kwestie ARP-CHU
over CD A-secretaris
Laatste fase strijd tegen kortere studie
Personeel van bedrijf
weigert eigenaar als
directeur te erkennen
Op uw gewone spaargeld
kunt ubij de ABN
nu 2% extra rente maken.
Met het Spaar-Extra-Boekje.
de ABN
'Begin van economisch herstel'
Industriebonden steunen actie
kraamzorg in
moeilijkheden
Van links en
rechts kritiek
op Van Agt
Algemene Bank Nederland
een goede grote bank
HE Conflict Kuyper - Lohman herleeft
«rfl
Js
Studentenverenigingen willen massale actie voeren
Veel verloop
onder
hoofden
van scholen
Klap voor
heroïnehandel
Ontvoering van
consul Leupin
niet politiek
RITA
i
ROUW/KWARTET WOENSDAG 5 FEBRUARI 1975
BINNENLAND
Van onze sociaal-economische redactie
GOES CNV-voorzitter J. Lanser hcht het niet uitgesloten dat het diepte
punt van de economische inzinking is gepasseerd.
(ADVERTENTIE)
Gelet op de maatregelen die van
le regeringszijde zijn getroffen en
ekening houdend met de berichten
lit het bedrijfsleven alsmede met
intwikkelingen op de effectenbeur-
en, de grondstoffenmarkten en he
eld- en kapitaalmarkt, lijkt het
nij niet al te stoutmoedig te ver-
mderstellen dat er een begin van
Économisch herstel aanwezig is', al
dus de heer Lanser op een rayon-
vergadering van de christelijke
rakbeweging in Goes,
let nadruk wees hij erop dat he-
aas pas later kan worden vastge-
iteld of er inderdaad sprake is van
een opleving. Dat wijst op een be-
lerkte en gebrekkige signalerings-
nogelijkheid. Maar ook als de be-
ichten over een begin van econo-
nisch herstel juist zijn betekent
lat volgens de CNV-voorzitter nog
ilet dat daarmee de moeilijkheden
m de baan zijn.
)e vraag blijft namelijk hoe voor
le toekomst voldoende werkgele
genheid kan worden verkregen. 'Als
net een lager niveau van de werk-
■elegenheid gepoegen moet worden
enomen', aldus de heer Lanser, 'is
len herverdeling van de beschikba-
e arbeid nodig. Verlaging van de
ran de pensioengerechtigde leeftijd
verlenging van de leerplicht
widen daaraan kunnen bijdragen,
lij dat laatste doet zich dan wel de
'raag voor of de jongeren in de
oekomst werk kan worden geboden
lat in een overeenstemming is met
e opleiding die zij hebben ge-
iolgd.'
)e heer Lanser zei dat bepaalde
Isen aan de ondernemingen kun-
ïen worden gesteld om het inzicht
n de ontwikkeling van de werkge-
egenheid te verbeteren. Zo zouden
Ij informatie moeten verstrekken
ver investeringen, de spreiding
ver het land van de arbeidsplaat-
en, de veranderingen in het aantal
irbeidsplaatsen en de eisen die
'oor de vervulling daarvan worden
jesteld wat betreft het niveau van
nderwijs en opleiding, alsmede
iver het personeelsbeleid. Mede op
;rond van dergelijke gegevens kan
CNV-voorzitter J. Lanser
zo nodig worden geprobeerd om
invloed uit te oefenen op het werk
gelegenheidsbeleid van onderne
mingen.
Centraal overleg
Over het centraal overleg" in de
Stichting van de Arbeid zei de heer
Lanser, dat het CNV heeft voorge
steld korte- en lange termijn-zaken
bij de besprekingen te ontkoppelen.
Maar toch wil de heer Lanser on
derwerpen als verkorting van de
werktijd en verkleining van inko
mens- en machtsverschillen niet
uitsluiten van korte-termijn-be-
sprekingen. Dit omdat het in de
praktijk nodig kan zijn dergelijke
kwesties op te lossen onder druk
van de onderhandelingen over lo-
Van onze sociaal-economische redactie
LEEUWARDEN Het voltallige personeel en de ondernemings
raad van het chemisch bedrijf Casolith B.V. in Leeuwarden hebben
geweigerd de eigenaar van het bedrijf, de heer J. Talsma, te erken
nen als directeur. Het verzet tegen de heer Talsma, die zichzelf per
1 februari tot directeur heeft benoemd, wordt gesteund door de
drie industriebonden.
De heer Talsma bezit alle aandeleil
van Casolith en hij is bovendien
iigenaar van de Vastgoedmaat-
schappij Friesland B.V. Via deze
maatschappij die alle bedrijfsge
bouwen van Casolith beheert, ont
vangt de heer Talsma jaarlijks
300.000 gulden aan huur. Daarnaast
onttrok hij vorig jaar nog eens een
ïalf miljoen (dividenden, winsten,
beheerskosten a.d.) aan Casolith.
zodat er een winst voor het bedrijf
58.000 gulden overbleef. Het
ledrijf heeft een omzet van onge
veer achttien miljoen gulden,
le personeelsleden en hun onder
nemingsraad zijn van mening dat
ïigenaar Talsma Casolith be-
ichouwt als een melkkoe en dat hij
n het geheel geen rekening houdt
met de belangen van het bedrijf en
de 170 werknemers. In dit verband
Minder geboortes
Van een onzer verslaggevers
ÜTRECHT Het afgelopen jaar
zijn naar schatting 'negen kraam-
centra met 390 (leerling-)kraam
verzorgsters en 27 leidinggevende
trachten overbodig geworden door
de daling van het geboortecijfer en
le terugloop van bevallingen thuis.
Drs. A. Heesbeen van het Nationaal
Centrum voor Kruiswerk becijfert
dit in het blad Maatschappelijke
Gezondheidszorg (MGZ).
Op grond van gegevens over het
lerste halfjaar 1974 zegt hij, dat
iet geboortecijfer in 1974 ten op
zichte van 1973 met 8,9 procent is
ledaald. Het aantal kraamverzor-
gingen thuis döalde veel sneller,
namelijk met 13,1 procent. Het
aandeel van de thuisverzorging in
het totale aantal geboorten zakte
daardoor van 47.3 naar 45,2 pro
cent. Deze laatste daling is volgens
drs. Heesbeen zo goed als helemaal
het gevolg van het toenemende
aantal bevallingen in ziekenhuis en
kliniek.
Hij verwacht, dat de verschuiving
van bevallen thuis naar bevallen in
het ziekenhuis nog wel enige tijd
zal aanhouden. Als de 'hospitalisa-
tie' met twee procent per jaar zou
blijven toenemen, levert dit in zes
jaar een verschuiving met twaalf
procent op. Hetgeen ingrijpende
gevolgen onder meer financiële
zal hebben voor de kraamzorg
thuis.
wijst de ondernemingsraad erop dat
de eigenaar tot dusver heeft gewei
gerd voldoende geld beschikbaar te
stellen voor noodzakelijke geachte
vernieuwingen. Ook zijn er nogal
wat grieven over de manier waarop
de heer Talsma zijn personeel
pleegt te behandelen. Het personeel
heeft daarom op een door de bon
den bijgewoonde vergadering beslo
ten, hem niet te aanvaarden als
directeur en alleen opdrachten te
accepteren van de door Talsma
al eerder benoemde directeur
drs. H. J. J. Hofman.
Ultimatum
In een ultimatum, dat morgenmid
dag om 12.00 uur afloopt, vraagt
het personeel de eigenaar om ak
koord te gaan met de instelling van
een commissie van goede diensten.
Deze commissie zou de 'bestuurs-
en vertrouwenscrisis bij Casolith
moeten oplossen en bovendien
maatregelen moeten voorstellen ter
handhaving en bevordering van de
continuïteit van Casolith.' Het per
soneel heeft met de industriebon
den afgesproken dat er hangende
het ultimatum geen acties zullen
worden ontketend.
nen en andere arbeidsvoorwaarden.
'Maar het zou een slecht teken zijn,
zei hij indien er alleen langs die
weg structurele veranderingen tot
stand gebracht zouden kunnen
worden.'
Het CNV meent dat de werkgevers
organisaties en de vakcentrales als
het maar even mogelijk is met.
elkaar in gesprek moeten blijven in
de stichting van de arbeid. Maar
dan moet er voor dat overleg wel
een reële basis aanwezig zijn. Over
leg dat nooit een positief resultaat
oplevert biedt weinig perspectief.
Een minimum aan gelijkgerichtheid
bij werkgevers en werknemers
noemde de heer Lanser daarom een
voorwaarde. Tenslotte deelde de
CNV-voorzitter mee dat het aantal
leden van de bij het CNV aangeslo
ten bonden de laatste maanden
met enige honderden is gestegen.
DEN HAAG Minister Van Agt
(justitie) heeft gisteren van links
en rechts in de Tweede Kamer
kritiek te horen gekregen over zijn
beleid. De verwijten betroffen met
name het trage tempo van de wet
geving, het beleid t.a.v. gevangenis
sen en de onvoldoende bemanning
van de rechterlijke macht. 'De mi
nister moet zich meer bezighouden
met de hoofdzaken en geen tijd
verdoen met allerlei nutteloze on
derwerpen', zei de liberaal
sen. 'Er is barstens veel werk
de winkel wie daar niet toe in staat
is kan beter afhaken, voordat hij er
zelf onderdoor gaat', meende de
heer Geurtsen.
Talrijke zaken zoals het stakings
recht, nieuwe zedelij kheidswttge-
ving, regeling voor politieregisters,
alimentatie zijn ondanks eerdere
toezeggingen, zo constateerde vele
fracties nog steeds niet geregeld.
PvdA en WD dienden een motie in
om voor 1 mei nieuwe wetsvoorstel
len van minister Van Agt te krij
gen over pornografie, de schending
van de eerbaarheid in het alge
meen. De VVD drong er voorts in
de motie op aan, vooruitlopend op
dit wetsontwerp, naturisten alvast
niet meer strafbaar te stellen als
zij op door gemeente aangewezen
plaatsen aan 'ongeklede recreatie'
doen.
WD, PvdA en KVP waren ook zeer
ontevreden over het uitblijven, van
een nota over de allimentatie uit
betalingen. Over deze betalingen,
die een echtgenoot na scheiding
aan zijn vrouw en eventuele kinde
ren moet doen, ontstaan veel moei
lijkheden. De drie fracties dienden
een motie in om de nota voor 15
april ter beschikking te krijgen. De
KVP vroeg voorts of minister Van
Agt nog werk maakt van een voor
stel 'het te vonaelingleggen niet
meer strafbaar te maken'. De KVP
ziet dit als een alternatief voor de
abortus.
Trouwe spaarders, mensen die van plan zijn hun spaargeld
lange tijd niet te gebruiken, maar die toch op ieder moment over
hun geld willen kunnen beschikken, krijgen van de ABN een
Spaar-Extra-Boekje. (Of, indien gewenst, een Spaar-Extra-Rekening.)
Dat levert 2% extra rente op! Als u geld opneemt, brengt
de ABN dan wel 1% van het opgenomen bedrag in rekening.
Bent u gewend om van uw spaartegoed vaak een deel weer op
te nemen, dan is een gewoon spaarboekje of-rekening
het meest geschikt. Maar bent u een trouwe spaarder, dan kunt u
met het Spaar-Extra-Boekje zo maar 2% extra verdienen.
Stap vandaag nog een ABN-kantoor binnen.
(en niet alléén voor spaarders)
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Over het secretariaat van het CDA is een meningsverschil ontstaan tussen de ARP en
CHU. De ARP is voor een benoemde secretaris van het CDA (de partijraad heeft de statuten in deze
zin geamendeerd) en heeft voor deze functie voo rgedragen mr. Jan Kraaijenbrihk van de Kuiper
stichting. De top van de CHU heeft ernstig bezwaar tegen een benoemde partijsecretaris met sa
laris, omdat een dergelijke functionaris op den duur steeds machtiger wordt en er geen controle
mogelijk is op zijn beleid.
De CHU tilt hieraan des te zwaar
der, omdat de functionaris afkom
stig is van de ARP, de partij, die
volgens een aantal CHU-ers goed
georganiseerd is, en uit is op eigen
macht. De heer Kraaijenbrink zou
in een machtspositie komen, waar
uit hij niet makkelijk weg zou zijn
te krijgen.
Het meningsverschil over net se
cretariaat vertoont overeenkomst
met het conflict tussen Lohman en Griezelig
Kuyper als gevolg waarvan de CHU
ontstond. Het ging toen om een
verschil in mentaliteit, dat nu nog
aanwezig blijkt te zijn. In de CHU
bestaat kennelijk nog de vrees voor
het machtsstreven van de ARP.
Hierbij komt nog, dat Kraaijen
brink, die met terugwerkende
kracht per 1 januari jl. in functie
zou treden, zijn voorwanrden heeft
gedeponeerd.
(ADVERTENTIE)
'oalKun"e"
van ©en
tekort aan
)tome° T-
vitamines
van het B-complex.
Baron O. van Verschuer, de voorzit
ter van de CHU, vindt de kwestie
van de benoemde en niet door par
tijen gekozen en daardoor te con
troleren secretaris zo ernstig, dat
hij hierover zijn collega J. de Ko
ning. de voorzitter van de ARP,
rechtstreeks heeft geschreven. De
Unievoorzitter schrijft, dat hij een
benoemde secretaris niet alleen
voor een politieke partij, maar
vooral voor een federatie, die net
begint, een griezelige zaak vindt.
Dat risico mag niet voor het CDA
worden genomen.
In de brief wordt dan verder gewe
zen op de mening in de CHU, dat
in elk plaatselijk of regionaal CHU-
verband tenminste een lid in de
confrontatie met de ARP het loodje
heeft moeten leggen en niet goed is
behandeld.
De voorzitter van de CHU herin
nert er dan verder aan, dat de
mentaliteiten van Lohman en Kuy
per nog steeds leven in de CHU,
'waarbij ik' zo vervolgt de brief,
'(daarbij gesteund door De Gaay
Fortman aan het graf van Loh
man) van mening ben, dat de
mentaliteit van Lohman beter is
dan die van Kuyper.'
De CHU is er voor, dat de ARP
haar wens van een benoemde se
cretaris intrekt. Een andere oplos
sing is, dat de nieuwe secretaris
een scherp omlijnde instructie
krijgt en er een vice-president
komt, die verantwoordelijk is voor
het functioneren van het secretari
aat. De voorzitter van de CHU
schrijft tot slot nog aan zijn colle
ga van de ARP: 'Ik wil niet liever
dan streven naar gezonde verhou
dingen tussen ARP en CHU. De
ARP zal daarbij zijn machtsstreven
binnen de perken moeten houden,
anders zullen heel gauw een nieuwe
Kuyper en een nieuwe Lohman
voor een splitsing van het CDA
zorgen.'
Oplossing
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Het Landelijk Overleg Grondraden (LOG) heeft gisteren het
startschot gelost voor de laatste fase van de strijd tegen het wetsontwerp tot
studieverkorting. De studentenverenigingen die in het LOG samenwerken willen
de komende weken massaal actie voeren om alsnog te bereiken dat het wets-
ontwerp-Posthumus wordt ingetrokken.
Het LOG heeft het wetsont
werp al jaren bekritiseerd.
Nu de Tweede- Kamer het
ontwerp dit voorjaar moet
afhandelen, wil het LOG
nog eenmaal mobiliseren.
Daarbij denken deze studen
ten «niet alleen aan steun
van wetenschappelijk perso
neel. maar ook aan politieke
partijen (met name de niet
eensgezinde fractie van ue
Partij van de Arbeid) en
aan de meer traditionele ge
zelligheidsverenigingen.
Hoogtepunten van de actie
die nu in alle universiteits
steden begint, is een lande
lijke demonstratie op zater
dag 22 maart in Utrecht.
Het voornaamste bezwaar
tegen het wetsontwerp be
treft de cursusduur van vier
jaar. De meeste studiepro
gramma's vergen nog altijd
vijf of zes jaar. Voor veel
studies zou het programma
dus met éénderde vermin
derd worden.
De studenten geloven niet
dat je door het weglaten
van overtollige ballast en
een nieuwe opzet van de
studie een programma kunt
maken dat vakwetenschap-
pelijk en maatschappelijk
verantwoord is. In de prak
tijk zal deze wetgeving lei
den tot indikking van het
programma, verlaging van
het niveau, scherpere selec
tie in de propedeuse, stren
gere studiedwang (een stu
dent, kan maximaal 2es jaar
ingeschreven staan), en tot
scheiding van onderwijs en
onderzoek.
Bartie Thijs (grondraad van
de Vrije Universiteit) zegt
dat de studenten niet het
recht opeisen om zolang te
studeren als ze zelf willen of
zolang als bepaalde hoogle
raren nodig vind'en. Ook het
LOG is tegen eeuwige stu
denten en overbelaste stu
dieprogramma's. Maar door
de democratisering van het
bestuur zijn de ergste uit
wassen op dit gebied in de
afgelopen jaren al ver
dwenen.
In de gisteren verschenen
LOG-krant staan een paar
voorbeelden van hoe het.
niet zou moeten. In Wage-
ningen is de cursusduur
reeds teruggebracht van vijf-
eneenhalf tot vijf jaar.
Door sterkere specialisatie is
de studie meer beroepsge
richt. Met deze nieuwe opzet
is nu al enkele jaren erva
ring opgedaan. Volgens Wal-
tei van Dongen was het re
sultaat verzwaring en ver-
schoolsing (proefwerken in
plaats van tentamens).
In Rotterdam is het pro
gramma voor economie al
sinds 1966 op viereneenhalf
jaar gesteld. De feitelijke
gemiddelde studieduur zou
echter acht jaar zijn. Voor
het propedeutisch examen
slaagt gemiddeld maar vijf
tig procent
De LOG-krant noemt de
studie bouwkunde aan de
TH Delft als een gunstige
uitzondering. De opleiding
heeft een democratisch be
stuur en is voortdurend be
zig met het vernieuwen van
het studieprogramma. Daar
bij wordt vooral gekeken
naar wat een bouwkundig
ingenieur nodig heeft om
later de problemen als bin
nenstadsvernieuwing, land
schapsbehoud en industriali
satie aan te kunnen. De
eisen die daarbij aan kennis
en maatschappelijk inzicht
gesteld worden zijn eerder
groter dan kleiner gewor
den De cursusduur bedraagt
nu vijf a zes jaar.
De studieduur moet volgens
de studenten dus afhanke
lijk gesteld worden van de
herprogrammering en niet
andersom. Het is wel duide
lijk dat de meeste program
ma's die op deze wijze ge
maakt worden eerder vijf of
zes dan vier jaar zouden du
ren. Niet alleen de studen
tenraden, ook de academi
sche raad staat afwijzend
tegenover een uniforme cur
susduur van vier jaar.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Het verloop
bij hoofden van Amsterdamse
scholen is alarmerend hoog.
Dat concludeert het maand
blad 'De Amsterdamse School'
uit een onderzoekje op Am
sterdamse openbare kleuter
en basisscholen.
Van de 140 lagere scholen
hadden na drie jaar nog 69
(minder dan de helft) het
zelfde hoofd. Van de 69 geble
ven schoolhoofden stonden er
tenminste zeven op de nomi
natie om in de loop van het
jaar te worden afgekeurd.
Bij het kleuteronderwijs was
de toestand nog ongunstiger.
Van de 102 openbare kleuter
scholen hadden in 1974 nog
slechts 46 hetzelfde hoofd als
in 1971.
Volgens het blad van de alge
mene bond van onderwijzend
personeel zijn de maatregelen
die de regering heeft geno
men om de taak van school
hoofden te verlichten onvol
doende.
Het verloop is het grootst in
de oude arbeiderwijken. Het
blijkt niet veel uit le maken
of het hoofd een eigen klas
heeft dan wel ambulant is.
Het is de totale situatie die
de zaak onaantrekkelijk
maakt. Een van de omstan
digheden is dat ook het overi
ge onderwijzend personeel
veel van baan verwisselt. Ook
dat maakt het voor school
hoofden moeilijk.
Vrijdag en zaterdag beslist de alge
mene vergadering van de CHU over
de statuten van het CDA. In een
conferentie van 20 KVP-ers, 20 AR-
P-ers en 20 CHU-ers, die woensdag
26 en donderdag 27 februari wordt
gehouden, moeten de KVP, ARP en
CHU het uiteindelijk eens worden
over de amendementen, die door de
partijraden van KVP en ARP en
door de algemene vergadering van
de CHU zijn aangebracht. Het is bij
deze gelegenheid dat ook de kwes
tie van het secretariaat moet wor
den opgelost.
Van een verslaggever
ARNHEM Met de arrestatie van
een Arnhemmer, drie Chinezen en
de 21-jarige Arnhemse koerierster
Liesbeth van V. (met 3^ kilo hero
ine) is de georganiseerde heroïne
handel in Arnhem een gevoelige
klap toegebracht.
Bovendien beschikt de recherche
nu over veel Informatie, waardoor
de in het Spijkerkwartier gecon
centreerde handel in hard drugs
beter is te overzien. Dit meent
hoofdinspecteur J. Wilzing, chef
van de recherche te Arnhem, die
gisteren een grootscheeps onder
zoek naar de heroïnehandel met
succes afsloot.
Uit verschillende voorvallen leidt
de politie af. dat de heroïne een
schaars goed is geworden in de
rosse buurt van Arnhem. Dit zou
blijken uit de talloze berovingen
van de laatste tijd van bezoekers
van de talrijke prostituées in het
Spijkerkwartier. Een niet gering
aantal van deze vrouwen is ver
slaafd aan heroïne en moet, om aan
hun dagelijkse shots te komen,
honderden guldens per dag op tafel
leggen, die met de 'normale arbeid'
niet zijn te 'verdienen'.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het departement
van Buitenlandse Zaken in Den
Haag heeft de indruk dat de ont
voering van de Nederlandse consul
in Columbia, de heer Leupin, geen
politieke achtergronden heeft. Bui
tenlandse Zaken meent dat 'er een
gewone groep bandieten' achter de
ze zaak zit. Volgens een woordvoer
der van het departement is deze'
indruk verkregen uit informaties
van de veiligheidsdienst in Colum
bia.
De woordvoerder zag geen reden
aan deze informaties te twijfelen.
Dit ondanks het feit, dat de re
giems in Zuid-Amerika acties van
politieke verzetsorganisaties ook
vaak toeschrijven aan gewone ban
dieten. De veiligheidsdienst In Bo
gota ontkent voorts ieder verband
tussen de ontvoering, en de rond
reis van prins Bernhard in dat
deel van Zuid-Amerika.
De woordvoerder van Buitenlandse
Zaken wist niets van een losgeld,
dat door de ontvoerders zou zijn
geëist. Hij wilde niet Ingaan op de
vraag in hoeverre de Nederlandse
regering bereid zou zijn losgeld te
betalen. De woordvoerder bena
drukte, dat de heer Leupin een
Canadees is en dat Canada dus de
eerste verantwoordelijkheid heeft
in deze ontvoeringszaak. De heer
Leupin is honorair consul voor Ne
derland en staat niet in een vast
dienstverband van Buitenlandse
Zaken. Hij verricht zijn werk, dat
voornamelijk in de handelssfeer
ligt, tegen een onkostenvergoeding.
'Ik neem de theemuts mee.
Het is zo koud buiten'.
