Heath treedt af
als partijleider
Chemisch bedrijf
krijgt boete van
4,5 miljoen gulden
Duidelijkheid geëist
over drie van Breda
Nederland lonkt naar
Mexicaanse olie
In deze krant
Lanser: dieptepunt
lijkt voorbij - pag. 3
Familieberichten
met Nieuwe Haagse Courant en niet Nieuwe Leidse Courant
Prins Bernhard deed aanbod
Droog
Mevrouw Thatcher won eerste stemronde
Pedro Ornella
Aardbeving treft
noordelijk China
Onassis erg ziek
Egypte krijgt
weer wapens
van Moskou
Wolff (CPN) zeer fel
Visseizoen
31 mei open
Huisartsen in
Utrecht gaan
actie voeren
Nalatigheid na ontsnappen gaswolk
Aarzeling
Trouw
üóe JAARGANG NO. 9438
WOENSDAG 5 FEBRUARI 1975
kunnen van maandag tot en met
vrijdag tot 20 uur worden opgegeven
(Tel. 020-220383)Op zondag is
daartoe van 18-20 uur gelegenheid.
UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDS VOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
ABONNEMENT f 13,00 P. MND. f 39,00 P. KWART. f 154,00 P. JAAR POSTGIRO 269274 T.N.V. B.V. DE CHRISTELIJKE PERS BANK N.M.B. (REK. NR. 69.73.60.76tS GEM. GIRO X 500 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,50
MEXICO-STAD Prins Bernhard heeft aangeboden alle olie te kopen
die Mexico maar aan te bieden heeft, aldus is bekendgemaakt namens
het bureau van president Echeverria.
De Prins, die een niet-officieel bezoek aan Mexico brengt, zou het aanbod
hebben gedaan aan president Echeverria met wie hij een kort onderhoud
had. De Prins noemde geen getallen over die olie-invoer uit Mexico, maar
zei wel dat er spoedig een transactie tot stand zal komen. Ook de Mexi
caanse regering zou bereid zijn Nederland olie te verkopen.
In september van het vorige jaar werd Mexico olie-exporteur na het doen
van grote vondsten in het zuidoosten van het land. Volgens schattingen
van deskundigen zou de voorraad daar wel een 20 miljoen vaten kunnen
bedragen.
Prins Bernhard in gesprek met de Mexicaanse president Eche
verria.
Edward Heath
Droog weer met wolkenvelden,
maar ook nu en dan zon. Ma
tige tot krachtige oostelijke
wind. Maximumtemperatuur 3
graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
droog weer, in het algemeen
zonnig met lichte vorst in de
nacht.
Morgen zon op: 08.13
onder: 17.36
maan op: 05.04
onder: 13.11
Nationale ouderiveek
LONDEN (AP, Reuter, UPI) De Britse ex-premier Edward
Heath (58) is afgetreden als leider van de Conservatieve partij, die
thans in de oppositie is.
(ADVERTENTIE)
7-
de bekende
fles 0,7 liter; medium dry
NUi
MOSKOU (UPI) Het Russische
persbureau TASS heeft gemeld dat
een zware aardbeving delen van Chi
na's noordelijke kust heeft g«trt)f-
fen. Een seismisch station in Wladi-
wostok had de aardbeving gistermid
dag omstreeks half een onze tijd ge
registreerd. Het centrum van de be
ving was het schiereiland Liaotoeng,
ter hoogte van Noord-Korea.
ATHENE (UPI) De Griekse
scheepsmagnaat en multimiljonair
Aristoteles Onassis is erg ziek. Zijn
vrouw Jacqueline, voorheen gehuwd
met president John P. Kennedy, is
uit New York naar Griekenland ge
vlogen om haar zieke man te bezoe
ken. Onassis heeft een virusinfectie
opgelopen en lag al vijf dagen in
bed. Zijn toestand is plotseling ver
ergerd en volgens vrienden heeft de
69-jarige Onassis hoge koorts en is
hij 'zeer onwel'.
U zult er deze week no? wel
van boren
Heath heeft gisteravond meege
deeld dat hij zich heeft terugge
trokken uit de strijd om het partij-
leiderschap. Hij deed dat nadat hij
in de eerste van twee stemmings
ronden over het leiderschap de ne
derlaag 'had geleden tegen de 49-
jarige Margaret Thatcher, zijn
voormalige minister van onderwijs.
Van de 265 uitgebracht stemmen
elf leden van de Conservatieve
Lagerhuisfractie, die 276 zetels be
zette, deden niet mee kreeg
Margaret Thatcher er 130, Heath
119 en sir Hugh Fraser 16 stemmen.
Ook Fraser heeft zich nu uit de
strijd teruggetrokken.
Volgende week dinsdag wordt de
tweede, en beslissende stemming
gehouden. De overwinning van
Margaret Thatcher betekent «niet
zonder meer dat zij partijleidster
en schaduwpremler zal worden. Op
de achtergrond wordt onder meer
Willy Whitelaw in reserve gehou
den. die een redelijke kans zou
maken tegenover mevrouw That
cher.
Het besluit Heath'leiderschap te
testen kwam onder meer voort uit
het feit dat. hij in 1973 eerst moest
aftreden door een volgens kritici te
onbuigzame houding jegens de sta
kende Britse mijnwerkers, terwijl
hij vervolgens in 1974 tot tweemaal
toe de verkiezingen verloor.
Heath heeft de Conservatieve Partij
sinds juli 1965 geleid. Toen hij aan
de partijtop kwam betekende dit
voor de 'Tories' een soort door
braak. Heath had zijn middelbare
scholing niet op de eliteinternaten
Eton of Harrow gehad. Hij kwam
uit een zeei eenvoudig milieu. Zijn
vader was bouwvakker, die zich tot
een kleine aannemer had weten op
te werken. Heath studeerde dank
zij een beperkte beurs.
Als partijleider en premier had
voortdurend moeite om zich
van de gunst van het kiezerspubliek
te voorzien. Hij was vrijgezel geble
ven en iemand die zich steeds op
een afstand hield, zelfs van zijn
nauwste medewerkers. Daarnaast
genoot hij echter de reputatie dat
hij een zeer kundig bestuurder was,
die van de kleinste details op de
CAIRO 'AP, Reuter, UPI) De
Sowjet-Unie gaat Egypte weer mo
derne wapéns leveren en zal gelei
delijk zijn economische steun aan
Cairo opvoeren.
Moskou en Cairo blijven echter van
mening verschillen over de Ameri
kaanse rol bij het vredesoverleg in
het Midden-Oosten, en het tijdstip
waarop de Geneefse vredescon
ferentie zou moeten worden hervat.
Cairo wenst Kissingers stap-voor-
stap methode nog een tijd de kans
te geven, terwijl Moskou zo spoedig
mogelijk de Geneefse conferentie
wil. Dit is gisteren uit gezagheb
bende diplomatieke bronnen in
Cairo vernomen, waar de Russische
minister van buitenlandse zaken
Andrej Gromiko sinds maandag
overleg voert met Sadat.
Uit bronnen bij de Amerikaanse
inlichtingendienst is vernomen dat
Moskou Egypte voor het eerst sinds
de zomer van 1974 wapens heeft
gestuurd. In de afgelopen weken
zou door twee Russische schepen
meer dan 7000 ton munitie en on
derdelen zijn afgeleverd. Maar er
zou geen 'nieuw' materiaal aan
land zijn gezet.
Tegen verslaggevers zei Sadat gis
teren dat hij vier uur met Gromiko
heeft gesproken. 'Er is een nieuw
hoofdstuk begonnen in de betrek
kingen van Egypte met de Sowjet-
"r.«p'. aldus Sadat.
hoogte was, een keiharde doorzet
ter, die een straffe discipline in
zijn partij wist te handhaven. Hij
was dan ook tal van jaren 'chief-
whip', opper-disciplinebewaarder,
van de Tory-fractie in het Lager
huis geweest. Op grond van deze
ervaring en door het feit dat hij in
Zie verder pag. 7, kolom 2
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van Agt (Justitie) zal de Tweede Kamer
morgen duidelijkheid moeten verschaffen over het beleid dat hij
ten aanzien van de drie van Breda zal voeren.
Het CPN-Kamerlid Wolff heeft hem
gisteren bij de behandeling van de
Justitie-begroting op de man af
gevraagd, hoe hij momenteel staat
tegenover de Kamermotie uit 1972
tegen collectieve gratiëring van de
ze drie Duitse oorlogsmisdadigers.
Deze motie werd toen na zeer be
wogen debatten over de door mi
nister Van Agt voorgenomen gra
tiëring, aangenomen mét voor en
tegenstanders in bijna alle fracties.
De kwestie van het al of niet vrij-
DEN HAAG Het nieu
we visseizoen begint za
terdag 31 mei. Minister
Van der Stee (landbouw
en visserij) heeft dat zo
bepaald. De sportvissers
zullen die eerste dag nog
wel hun akten en bqdra-
gebewijzen van het offi
cieel tot 1 juni lopende
vorigeseizoen moeten
kunnen tonen.
In het Brielse Maascom
plex (Brielse meer en
aangrenzende wateren)
mag men van 31 mei af
met de speciale hengel
vissen, zodat op de hier
uitgezette forel kan wor
den gevist. Snoeken is ook
hier tot 1 juli verboden.
In de Grevélingen en het
Brouwershavense gat zal
in de hele periode 1 maart
1975 - 29 februari 1976
geen gesloten tijd voor
vistuigen gelden. Men
mag er dus met de gewo
ne en de speciale hengel
blijven vissen. Wel is ver
gunning nodig van de
houder van het visrecht.
UTRECHT Voor het eerst zul
len Nederlandse huisartsen don
derdag op grotere schaal in actie
komen tegen een overheids
maatregel, die hun in het ver
keerde keelgat is geschoten. De
huisartsen in heel Nederland
zijn ontstemd over de aangekon
digde regeringsmaatregel dat
een groot deel van het bedrag
dat zij sinds 1973 moeten beta
len voor hun pensioen niet meer
aftrekbaar zal zijn voor de be
lastingen.
Donderdag wordt een afrondend
gesprek over deze zaak in Den
Haag gevoerd. Over de afloop
hiervan zijn de artsen echter
somber gestemd. De Utrechtse
huisartsen hebben nu het initia
tief genomen om hun eisen
kracht bij te zetten. De meesten
van hen gaan morgen tot twee
uur 's middags werken volgens
een zondagse dienstregeling. Het
bestuur van de Haagse artsen
overweegt, als geen akkoord
wordt bereikt acties te gaan
voeren, zoals het weigeren van
medewerking aan keuringen en
bloedproeven en het niet meer
tekenen van overlijdensverkla
ringen.
Meer over dit artsenprotest op
pagina 5.
Van een verslaggever
ROTTERDAM -r Het college van Burgemeester en Wethouders van Rotterdam heeft gisteren be-»
sloten het bedrijf Oxirane Chemie in het Botlekgebied een boete van ongeveer vier en een half mil
joen gulden op te leggen. Oxirane heeft, volgens B. en W., op 1 december van het afgelopen jaar een
giftige en explosieve gaswolk veroorzaakt en geen stappen ondernomen het hierdoor ontstane ge
vaar voor de bevolking te beperken.
laten van de drie van Breda is
gisteren door verschillende fracties
weer aan de' orde gesteld. Dit naar
aanleiding van een pleidooi deze
week in het Nederlands Juristen
blad van mr. G. E. Langemeijer,
speciaal adviseur van het kabinet
en oud-procureur-generaal van de
hoge raad tot vrijlating van Fi
scher, Aus der Fünten en Kotalla.
De AR-woordvoerder mr. G. C. van
Dam noemde dit pleidooi 'niet zon
der politieke betekenis, gezien het
adviseurschap van mr. Langemeij
er.'
De meerderheid van de AR is voor
vrijlating van de drie. Mr. Van
Dam benadrukte, dat gratieverle
ning een recht van de kroon is,
waarbij de regering pas achteraf
verantwoording aan de Kamer ver
schuldigd is. Ook de KVP-fractie is,
zo zei het KVP-Kamerlid Van
Schaik in grote meerderheid voor
gratieverlening. 'Wij zijn', zo ci
teerde hij mr. Langemeijer, 'vrijla
ting verschuldigd, niet aan de drie
van Breda, maar aan onszelf.' Dat
is, aldus de heer Van Schaik, ook
de vaste overtuiging van de over
grote meerderheid van mijn fractie.
Bezwaar
Het. pleidooi van mr. Langemeijer
stuit daarentegen op fel verzet bij
de CPN-fractie, die van collectieve
gratiëring niets wil weten. De com
munist Wolff had met name be
zwaar tegen de mening van mr.
Langemeijer dat de motie die de
Kamer in 1972 aannam, nu niet
meer zou gelden, omdat de Kamer
ondertussen is gewijzigd. 'Dat is
een staatsrechtelijk gevaalijk be
toog', zei de heer Wolff. Hij vroeg
minister Van Agt daarom met na
druk of deze ook meent dat de
motie niet meer geldt, dan wel nog
steeds als een zwaarwegende Ka
meruitspraak moet worden gezien.
Andere fracties, o.m. de PvdA, be
sloten gisteren de zaak van de drie
van Breda nog niet aan de orde te
stellen In afwachting van het ant
woord van minister Van Agt..
In het algemeen over hét justitle-
br-Ieid sprekend zei de heer Wolff:
'Het is onmogelijk over recht en
onrecht te spreken, zonder het
beeld van de oorlog In onze strijd
tegen het fascisme terug te .roepen.
Deze strijd gaat nog steeds door',
aldus de heer Wolff. Hij wees hier
bij naar de uitlatingen van de Ha
genaar J. Glimmerveen, tegen Suri-
namers en Antillianen en naar de
plannen om Hitiers boek Mein
Kampf opnieuw in Nederland mas
saal op de markt te brengen.
Zoals bekend heeft het Haagse ge
rechtshof de heer Glimmerveen op
formele gronden vrijgesproken op
Zie verder pag. 4, kolom 3.
De meldkamer van het openbaar
lichaam Rijnmond werd niet bij
tijds ingelicht door de directie van
Oxirane. Hiervoor werd proces-ver-
baal opgemaakt tegen het bedrijf.
Hen college baseert zich, wat de
boete betreft, op de erfpachtover
eenkomst, die de mogelijkheid van
het opleggen van een boete open
laat. Voor Oxirane bedraagt de erf
pachtsom 749.433,80. In dit geval
hebben B. en W. een boete opge
legd, die het zesvoudige van deze
som bedraagt. Het college heeft
voor het eerst gebruik gemaakt van
de voorwaarde uit de erfpachtovor-
eenkomst. Het bedrijf kan overi
gens bij de gemeente in beroep
gaan tegen de boete.
Op 1 december moest de produktle
bij Oxirane als gevolg van een
elektriclteitsstoring worden stilge
legd. Er ontsnapte toen een gas
wolk aan de veiligheidsfakkel. Vol
gens B. en W. was hierbij explosie
gevaar niet denkbeeldig. Het be
drijf vergat de meldkamer van
Rijnmond tijdig in te lichten. Dit
is volgens de geldende waarschu-
wings- en meldingsprocedure inge
volge de hinderwetvergunning en
de wet luchtverontreiniging ver
plicht. Door deze nalatigheid is het
toch al bestaande gevaar nog ver
groot menen b. en w.
xn elk geval, zo deelde het college
gisteravond mee, is door het niet-
melden van de gaswolk de moge
lijkheid van het neutraliseren er
van onmogelijk gemaakt.
Meer boetes
Bovendien staat het bedrijf nog
een boete te wachten van maxi
maal drieduizend gulden inzake de
overtreding van de hinderwet en
tienduizend gulden vanwege het
overtredén van de wet luchtveront
reiniging. Het openbaar lichaam
Rijnmond heeft voor de twee over
tredingen proces-verbaal opge
maakt. De officier van justitie moet
echter beslissen of tot vervolging
zal worden overgegaan.
Ofschoon Oxirane Chemie gistera
vond nog geen officieel schrijven
van de gemeente Rotterdam had
ontvangen, gaf men als commen
taar op de aangekondigde boete,
dat deze 'niet rechtmatig' zou zijn.
Oxirane ontkent op 1 december ge
vaar te hebben veroorzaakt en ont
kent bovendien nagelaten te heb
ben stappen te ondernemen om het
gevaar van de storing te voorko
men.
de fabriek in werking traden. De
dienstdoende waehtchef zou daarna,
onmiddellijk tot actie zijn overge
gaan en het personeel van de con
trolekamer hebben geïnstrueerd om
de gehele fabriek veilig stil te leg
gen. Daarna heeft men de meld- en
regelk^mer op de hoogte gesteld.
Onmiddellijk daarna heeft de In
middels gearriveerde Rozenburgse
brandweer gasmetingen gedaan
langs de weg bij Oxirane. Hieruit
zou 'gebleken zijn, dat de gascon-
centraties onder de explosiegrens
zouden zijn gebleven. Volgens Rijn
mond echter heeft de meld- en
regelkamer op de bewuste avond
als eerste contact opgenomen met
Oxirane. Dit was om 22.07 uur. Het
bedrijf gaf, zo luidt de lezing van
Rijnmond, als antwoord dat alles
onder controle was. Pas om 23.14
nam de chemische fabriek uit eige
ner beweging contact op met Rijn
mond. Toen was de situatie al cha
otisch, aldus Rijnmond.
'Proefproces'
Kortsluiting
Volgens hrt bedrijf ontstond er een
kortsluiting bij het aanzetten van
een pomp, waarna alle ingebouwde
alarm- en veiligheidssystemen van
Een krant is van nature een wegwerpprodukt-
En daarom leggen wij ons vandaag wat aarzelend
aan u voor. Want een milieustudent vindt dat op
zo veel mogelijk dingen weer statiegeld moet
komen en dat wilden we u toch maar vertéllen.
Abonneer eens iemand. Nooit weg.
NIEUWE ABONNEE:
STRAAT:
PLAATS: GIRO:
WELKOMST
VOORDEEL
De nieuwe abonnee
krijgt een welkomst-
voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis
ter kennismaking de
kranX te hebben
ontvangen) zes gulden
minder voor het
eerste kwartaal.
Betaalt p. maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelenserie
Ondernemingsraden door
prof. dr. H. J. van Zuthem.
Flinke flesopener. (Handig!
Komt altijd van pas).
Luxe telefoonklapper, ook
bruikbaar als adressenlijst.
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Een postzegel ls niet nodig. Die betalen wij.
Rijnmond acht de actie van B. en
W. een 'gunstige zaak.' Men be
schouwt het als' een proefproces,
dat zal bewijzen of de tot nu toe
door de overheid genomen maatre
gelen enig effect hebben of niet.
Wint het college het proces, dan zal
dit andere bedrijven zeker tot voor
zichtigheid manen, aldus Rijnmond,
mond.
Binnenland
Strijd tegen kortere studie... 3
'Weer statiegeld' 9
Buitenland
Turkije niet uit NAVO 7
Kerk
Onderling vrijzinnig verkeer 2
Wereldraad bijeen 2
Dreigend schisma binnen
schaakbond 8
Economie
Hotelbranche moet zich
anders opstellen 13
Lezers schrijven
Nieuwe boeken
Radio en tv
Mode
Strips, feuilleton
Puzzel
Dichtbij en verder
Weer
Wetenschap en techniek
I