DIGITALE TEGELS
Weekend-puzzel
Van kale grond tot
gesloten plantedek
Omsingeling van
dubieuze voorpost
Wordt er nog wel
schaak gespeeld?
Niet piekeren maar puzzelen (572e opgave)
bloem en plant
dammen
schaken
TROUW KWARTET ZATERDAG 1 FEBRUARI 1975
BINNENLAND
T19-K19
Er zijn veel problemen op het
gebied van tegels van allerlei
vorm en allerlei kleuren. Ook
zijn er veel vraagstukken waar
bij getallen in een vierkant moe
ten worden geplaatst. De heer
J. J. M. Verbakei te Apeldoorn
heeft een combinatie van deze
beide vormen ontworpen, als
nummer vier van de twintigste
i lezersserie, bijgestaan door en
kele puzzelaars.
De tegels zijn vierkant en door de
beide diagonalen in vier 'kwartjes'
verdeeld. Indien het onderste
kwartje zwart is heeft dit de waar-,
de 1; het zwarte rechterkwartje telt
voor 2, het zwarte linkerkwartje
voor 4 en het bovenste kwartje
voor 8.
De tegel 11 (in de figuur op de
onderste rij, tweede van rechts)
telt drie zwarte kwartjes ter waar
de van, 1, 2 en 8 (11 samen). De
zestien tegels dragen de getallen
nul tot en met 15.
Deze tegels worden als volgt opge
steld:
1) de getallen moeten rechtop
staan, dus in de stand van de
figuur (geen kwartslag of halve
slag draaien!);
2) de zestien tegels staan in vier
rijen van vier in een vierkant van
vier bij vier dus, als in de figuur:
3) twee belendende tegels liggen
zwart tegen zwart, dan wel wit
tegen wit, als in de figuur;
4) op de wijze van regel 3 passen
de kwartjes van de randen even
eens aan elkaar (in de figuur heeft
tegel 13 links een zwart kwartje en
dat past tegen het rech ter-zwarte
kwartje van tegel 7: evenzo het
witte bovenkwartje van tegel 3 te
gen het ondersta witte kwartje van
tegel 8, enz).
K.
BHEH
De lieer J. J. M. Verbakei als püz-
zeliek tegelzetter
Onder de genoemde voorwaarden
worden u de volgende problemen
voorgelegd
Probleem 1: De diagonaal van links
boven naar rechts onder dient in
die volgorde de tegels 1, 9, 7, 4 te
bevatten (in de figüur staan op die
diagonaal de tegels, 1, 9, 5, 6).
Probleem 2: Ter gelegenheid van
de jaarwisseling de tegels op die
diagonaal in de volgorde '1, 9, 7, 5
plaatsen.
Probleem 3: Als systematicus
vraagt de auteur op die diagonaal
de tegels in de volgorde 0, 1, 2, 3 te
plaatsen.
Probleem 4: In het binnenste vier
kant (in de figuur staan daarin de
tegels 9, 2, 15, 5) dienen de tegels
in enigerlei volgorde te worden ge
plaatst, die de cijfers van één der
jaren 1970 tot en met 1979 dragen
(dit laatste jaar is uiteraard onmo
gelijk omdat er slechts één tegel '9'
is).
Probleem 5: De. som van elk viertal
tegels in horizontale en vertikale
richting dient gelijk te zijn.
Probleem 6: Als probleem 5 doch
nu moet die som óók gelijk zijn
aan de som van elk der diagonalen,
een 'magisch kwadraat' dus.
Natuurlijk zijn er nog tal van pro
blemen te bedenken, waarin óf be
paalde figuren (bijvoorbeeld uit
sluitend wit langs de randen) óf
bepaalde verdelingen van wit of
zwart verkregen moeten worden.
Maar ook met het principe van
deze opgave (figüur èn getallen
voldoen beiden aan bepaalde voor
waarden) zijn nog tal van opgaven
mogelijk: bepaalde opstelling der
kwadratische getallen (0, 1, 4, 9) of
der priemgetalleri (2, 3, 5, 7, 11, 13,
en eventueel 1). En ik vermoed, dat
onze inventieve lezers nog tal van
nieuwigheden op dit gebied zullen
voorstellen of ontdekken.
Een voorbeeld van het leggen
der tegels volgens de voorwaar
den
Verder zou men zeshoekige tegels
met de getallen nul tot en met 63
kunnen ontwerpen, enz. ertg. enz.
Om van 'ruimte-tegels' maar niet
te spreken.
Voor elk der problemen worden
maximaal drie punten uitgeloofd.
Deze punten zijn bestemd voor on
ze doorlopende ladderwedstrijd,
waaraan iedereen, ook niet-abon-
nees, op elk gewenst ogenblik kan
gaan deelnemen, bijvoorbeeld nu!
Deze punten worden op uw per
soonlijke kaart genoteerd. Bij elke
ingezonden oplossing stijgt uw
puntentotaal totdat het ogenblik
komt, dat geen der andere ladder-
beklimmers een hogeir totaal heeft
dan u, in welk geval u de ladder-
prijs wint en weer met nul punten
onderaan start.
De oplossingen dienen uiterlijk 1
maart, in het bezit te czijn van mr.
G. van Vorden, postbus 58, Eerbeek.
Op briefkaart of briefomslag moet
'Niet Piekeren maar Puzzelen'
staan, terwijl ln uw schrijven uw
volledige naam (dus niet v.d. maar
van de of van der; alle voorletters;
familienaam van de gehuwde
vrouw) en volledig adres in bloklet-
ters dienen te zijn geschreven of
getikt. Ook als u lange tijd niet
heeft i ngezonden blijven uw pun
ten geldig. Het is dan wel zaak,
eventuele naams- en/of adresver
anderingen uitdrukkelijk te vermel
den.
Niet slechts uw oplossingen maar
ook uw opmerkingen (van vleiende
of gispende aard), uw eigen be
denksels, enz. zijn hartelijk wel
kom. Vragen wil ik gaarne beant
woorden, mits u het dure zegeltje
van 45 cent (ongebruikt) insluit.
Alle tegelsucces toegewenst!
mr. G. van Vorden
Horizontaal: 1. dapper, 4. tussen
ruimte, 7, gewricht, 9. dreef, 10.
lusthof. 12. naturlijk waterbekken.
13. keur, 14. schoorsteenzwart, 15.
spelleiding, 18. bedrag, 20. inhouds
maat, 23. vlinder, 25. gegraven wa
terweg, 26. gelogen kwaad, 27. ver-
zekeringsbrlef, 29. afgeknotte
boomstam, 31. landtong, 32. gil, 37.
toespraak, 39. turkse tiel, 40. grond
soort, 41. plaats in Zeeland. 42.
plaats in Rusland, 43. ontelbaar, 44.
onlangs, 45. schaaldier.
Verticaal: 1. leed. 2. akelig, 3.
spaans paard, 4. gevolg, 5. bloed
huis, 6. bosvogel, 8 eiloof, 9. onge
vuld, 11. vrucht, 16. hoekbalkon, 17.
invorderen, 18. ontvangkamer, 19.
witte suiker, 21. tussen, 22. plaats
1 ln N.Br. 23. hoofddeksel, 24. tussen-
zetsel, 28. onderrichting, 29. soort
duif, 30. regel, 33. insek ten etend'
zoogdier, 34. - bedehuis, 35. kweek,
36. geurigheid, 38. verharde huid,
40. leeg.
Oplossingen t.e.m. woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan
Trouw/Kwartet, postbus 859, Am
sterdam. Linksboven vermelden:
Weekendpuzzel.
Oplossing van vorige week:
Hor:. 1. roes. 5. malie, 9. roet, 12.
lias, 14. rek, 15. sire. 17. kree, 19.
stee, 21. al, 23. artistiek, 26. me, 27.
kei, 28. nee, 29. eed, 30. eg, 31. leed,
33. tent, 36. de, 37. tele, 39. roest,
41. egel, 43. eren, 44. amie, 45. slee,
47. staag, 50. naar, 53. Aa, 54. nota,
56. nest. 58. de, 59. tak, 60. lei, 62.
neg, 63. en, 64. antinomie, 68. re, 69.
ever, 70. ieme, 72. spet, 73. Dee, 75..
roem, 77. sier, 78. polis, 79. eker.
Vert.: 2. o.l. 3. eik, 4. Sara, 6. ar, 7.
Lesse, 8. ik, 9. riek, 10. ore, 11. Ee,
13. serre, 15. steen, 16. raket, 18. et,
19. si, 20. pedel, 22. lege, 24. indo,
25. tets. 26. mede, 31. leren, 32.
ernst, 34. etage, 35. teint, 38. lee,
40. era, 42. Gea, 45. Sater, 46. laan,
48. tali, 49. Anio, 51. ader, 52. regel,
55. onnet, 57. stier, 61. enkel, 64.
aver, 65. tr. 66. mi, 67. emoe, 69.
Epe, 71. eek, 72. si, 73. D.O. 74. ei,
76. me.
Prijswinnaars: I. E. Bouwman, Po
mona 488, Wagcningen; B. van Holst,
Zwartvenseweg 46, Tilburg: A. van
Verkerk, Kostvèrlorenkade 3. Gelder-
inalsen.
Nagelkruid, dagkoekoeksbloem,
roberts- en speenkruid waren
de allereerste planten in mijn
'boerenbosje' Natuurlijk waren
die paar soorten op geen stuk
ken na voldoende; de tuin zou
zo wel erg eentonig worden.
Daarom werd het bosje verrijkt
met maagdenpalm, gevlekte en
gele dovenetel, lelietjes van da
len en klimop allemaal van
de kweker, maar toch echt wil
de planten! uitlopend in
groepen in het open gedeelte.
Vlak tegen de huismuur kwant
nog meer klimop, met de bedoe
ling het tegen de stenen te laten
opklauteren, wat tot nu toe maar
matig lukte: een enkele stengel
heeft" zich omhoog gewerkt, de
andere gedragen zich als kruipers
over de bodem. Tegen de muur
kregen ook eikvaren en epimedi-
um een plek.
Die houden van schaduw en
droogte en aan de yoet van een
muur is de aarde meestal minder
vochtig dan de rest van de tuin.
omdat die 'in de regenschaduw'
ligt. Het open deel werd verder
beplant met lievevrouwebedstro en
longenkruid (ook van de kweker),
het nu beschermende akkerklokje,
witte klaverzuring, heelkruid,
beemdooievaarsbek, veelbloemige
salomonszegel en voorjaarszon
nebloem (gekregen van zelf in
wilde flora geïnteresseerde vrien
den). Wel "eel soorten, maar wei
nig planten, die met een tussen
ruimte van anderhalve decimeter
werden uitgezet. Heksenkruid zaai
de ik onder de hazelaar, sintjans-
kruid langs het trottoir, want die
plant wordt nogal hoog en ls een
liefhebbei; van zon, die hij daar in
de zomer langdurig krijgt. Op de
bpen plekken tussen de planten
werd zaad van vingerhoedskruid
gestrooid, zomaar lukraak.
In voorjaar planten
Dat was allemaal tamelijk vroeg
in het jaar, in maart. Om de
planten zo snel mogelijk te laten
uitstoelen, werden ze kort afge
knipt. De-open plekken waren de
eerste tijd een doorn in mijn oog.
(U kent zo langzamerhand mijn
door henk van halm
afkeer van kale aarde!). Straat
gras en perzikkruid, akkerdistel,
scherpe boterbloem en kweek pro
beerden in vlot tempo het verlo
ren terrein te heroveren. Als bo
dembedekkers waren ze niet wel
kom, want eenmaal gevestigd zijn
ze moeilijk uit te roeien.
Als ze nu opschieten, is dat niet
meer zo erg: de bosplanten zijn
in de voorbije jaren zo gaan over
heersen dat de notoire onkruiden
weinig kansen meer hebben en
zelden tot bloeien komen. Bij de
niet uitgenodigde kiemers waren
echter ook pldnten die ik rustig
liet staan en die nu gewaardeerde
blijvers geworden zijn. Zo ver
scheen al gauw het hondsdraf met
ertussen smalbladwikke, die wel
een allengs groter geworden plek
innemen, maar niet onverdraag
zaam tegenover andere planten
zijn. Ertussen kwamen kort erna
liggende vetmuur en moerasstro,
allebei plantjes met in de zomer
maanden een overvloed van witte
priegelbloemen. Vetmuur en wal-
stro verspreidden zich over alle
open plekken, gelijke tred hou
dend met de groei van mossen die
in dat eerste jaar dj aarde snel in
bezit namen. Tegen de herfst wa
ren de nog open stukken tussen
al flink uitdijende planten bedekt
met een vacht van donkergroen
mos. bespikkeld met lichtgroene
kiemplantjes van vingerhoeds
kruid. Behalve het vermaledijde
straatgras en kweek kwam ook op
verscheidene plekken een mooie
grassoort op met heel smal don
kergroen blad en groeiend in pol
len: schapegras, dat tot nu toe
mijn tuin siert.
Jaar na de aanleg
In het mostapijt pootte ik bolle
tjes uit: het gele uitje Allium
moly, wilde hyacintjes (Endymion
non-scripta). gele narcissen, zo
merklokje en in een hoekje gele
bolirissen, allemaal in groepjes,
soort bij soort.
Het volgende voorjaar waren de
mosveldjes prachtig purper door
de rijpe sporenkapsels van het
purpersteeltje, hier en daar geel
groen door de dikke gekromde
kapsels van het peermos. Het zag
er erg mooi uit, maar toen in de
loop van de zomer de bosplanten
sterk begonnen te groeien, ver
dween de mosvegetatie geleidelijk.
Er komen/wel nog steeds mossen
in de tuip voor, maar alleen in
kleine polletjes: muurmos langs
het tegelpad, steenlevermos, pluis
draadmos kruipend tussen lage
vegetatie, hier en daar nog pur
persteeltje. Vetmuur, walstro en
witte klaverzuring bezetten de
opën plekken ten koste van het
mos en er was een groei-explosie
van heksenkruid dat de helft van
de tuin overwoekerde en veel
planten aanhet gezicht onttrok.
Ik heb het heksenkruid laten be
gaan. maar, wel veel gras tegen
het einde van de zomer verwijderd.
Bij de uitgeverij Bruna zijn twee
aardige kinderboekjes verschenen.
Het Vlinderbal en het Sprihkha-
«nenfeest door Alan Aldridge en Al-
lumette door Tomi Ungerer. Dat
laatste boekje gaat over een meisje
dat van armoede lucifers verkocht,
een soort modern - meisje met de
zwavelstokjes. Maar anders dan bij
Andersen vriest het meisje met de
lucifers niet dood. Als het moment
gekomen lijkt om de laatste adem
uit te blazen, belandt het meisje
met de lucifers ineens in een ge-
saeculariseerde hemel, die bestaat
uit taart en technische wonderen.
Alle denkbare rijkdommen verle
vendigen het nieuwe leven van Al
lumette, \mclusief klodders aardbei
enjam, marmelade en een levens
grote teddybeer. Maar Allumette
houdt dat alles niet stil voor zich
zelf; ze deelt alles met de ver
minkten, kreupelen en hongerigen.
Tenslotte staat. Allumette aan het
hoofd van een enorme rode kruis-
achtige organisatie en zetelt ze ln
een echt kantoor.
Het Vlinderbal is een boek van heel
andere orde. Het boek heeft acht
entwintig fantastische kleurenpla
ten van Alan Aldrige. De platen
worden achterin het boek nog eens
op grote-mensen-manier toegelicht.
Naast de platen staan gedichtjes,
waarvoor de vertalers Ef Leonard
en Frans Doove een compliment
verdienen. Het vertalen van proza
is lastig, maar kinderrijmpjes in
goed Nederlads vertalen is reuzelas-
tlg.
Het Vlinderbal kost 15,- en Allu
mette 14,50.
'Martiaanse tijdverschuiving' door
Philip K. Dick. Uitg. Meulenhoff te
Amsterdam. 243 blz. Prijs 7,90.
Centraal in dit verhaal staat het
vermogen van eeri schizofrene jon-
gen om in de toekomst te kunnen
kijken. Ook blijkt hij te kunnen
comminiceren met de onderdrukte,
autochtone bevolking van Mars.
Het warrige verhaal, dat Dlck om
deze gegevens heen heeft gebouwd
is bepaald niet zijn sterkste.
Nog een keer wil ik terugkomen op
het Suikertoernooi en wel op mijn
eigen partij uiit de laatste ronde
tegen de jonge Senegalees Bassirou
Ba. Deze partij is interessant, om
dat de Senegalees een dubieuze
voorpost neemt, die niet direct aan
te vallen is. maar omsingeld moet
worden. Dat Bassirou Ba de partij
niet geheel correct gespeeld heeft,
was voor mij een meevaller.
Wit: Drost
Zwart: Bassirou Ba.
1. 3127. Ik koos bewust voor deze
opening om het spel in klassieke
banen te dringen. Meestal lukt dat
wel na deze Poolse opening. Waar
om klassiek? omdat de Senegalees
veertien dagen lang had beweerd,
dat de Nederlanders alleen in onre
gelmatig spel in hun element zijn
en' de klassieken niet kennen en
begrijpen.
1. 17—21 2. 37—31 21—26 3.
41—37 20—25 4. 33—28 14—20 5.
39—33 10—14 6. 44—39 5—10 7.
5044 2024. Tot zover deze oude
en bekende opening. In 1969 speel
de ik haar al tegen Sjitkin in de
interland Nederland-Rusland en in
1965 tegen Harm Wiersma om het
jeugdkampioenschap van Friesland.
Tegen Wiersma zette ik toen voort
met het plausibele 8, 2722. Nu
kies ik evenals tegen Sjitkin (heb
ik trouwens verloren) voor 8. 3429
19—23 9. 28x30 25x23 10. 35—30
15—20 11. 30—25 20—24 12
3328 2429. Een zet met ver
gaande gevolgen die nu nog niet
zijn te overzien. Logisch is 12.
1319 met klassiek spel. Dit is
beter dan 12. 1419, omdat wit
dan zijn lange vleugel kan ontwik
kelen met 13. 38—33 gevolgd door
14. 42—38, want op 13. 12—17
volgt 14. 2722 gevolgd door 39—
34.
Na 12. 13—19 13. 38—33 12—17
14. 25—20!? 14x25 (gedw.) 15. 27—
22 18*29 16. 39—34 23x41 17. 34x5
26x37 18. 42x31 7—12 19. 46x37 9—
13 20. 5—32 (gedw.) 13—18 (dreigt
1621) 21. 325 1722 gaat zwart
winnen. Het is dus duidelijk dat 12.
1319 het alternatief is. De
Senegalees heeft echter de aanval
verkozen.
13. 28x19 14x23 14. 4741 (Wil via
veld 22 tot tegenactie overgaan).
10—14 15. 40—35 4—10 16. 27—22
13x27 17. 31x22 12—18 18. 32—27
712 19. 3933 zie diagram.
Door deze actie "wordt zwarts lange
vleugel wel erg zwak gemaakt maar
dit is niet katastrofaal. Dat is wel
de opbouw die zwart daarna kiest
door zijn enige steurischijf op 3
naar 19 te dirigeren.
De clou is dat nu 19. 2328 20.
33x24 28x17 verliest door 21. 2520
14x25 22. 24—19 13x24 23. 27—21
16x27 24. 37—31 26x37 25. 42x15.
Ook 1,9. 12—17 20. 33x24 17x28
gaat niet vanwege 21. 3731 26x37
22. 42x31 met de dreiging 27—21
terwijl op 22. 28—32 24—2015
volgt.
19. 10—15 20. 33x24 14—20 21.
25x14 9x29 22. 37—31 26x37 23.
42x31 3—9 24. 43—39 (Wil een
schijf extra voor de aanval). 914?
25. 48—43 14—19? M.i. de twee
grote fouten. Aangewezen was 24.
11—17 25 22x11 6x17 om ge
bruik te maken van het open veld
43. b.v. 26. 48—43. 13—19 en het
grootste gevaar is voorlopig gewe
ken. Wel moet zwart uitkijken voor
omsingelingsacties, maar schijf 9.
kan dan van groot belang zijn.
26. 41—37 11—17 27. 22x11 6x17 28.
4641 17 (ook niet al te sterk),
beter is direct 17-^22). 29. 44—40
1520. Zie diagram II.
O
O
*rS'
q
V. O O'
O
O
O
Knikkende vogelmelk
Dat jaar plantte ik er een reuzen-
bereklauw, knollen van de gevlek
te aronskelk, bollen van sneeuw
klokje en voorjaarscrocus. mot-
tenkruid, pijpbloem, vrouwenman
tel en puntwederik bij en kon ik
nieuwe gasten verwelkomen: gro
te teunisbloemen, afkomstig van
een naburig onland, glad parel
zaad, de zeldzame ruige anjer en
een miniatuur pantoffelplantje,
Calceolaria scabiosifolia. Parel
zaad en ruige anjer zullen wel
opgeslagen zijn uit zaad dat uit de
Achterhoek kwam (waarover ik in
het eerste verhaal vertelde
4.1.75). Het pantoffeltje is een
eenjarig dingetje, oorspronkelijk
een sierplant uit Zuid-Amerika,
heel zeldzaam verwilderd aange
troffen, zoals in mijn tuintje.
Twee jaar later
In '73 was de tuin weer anders. In
het geslotei^ plantendek was het
heksenkruid naar de achtergrond
gedrongen, maar verbreidde nu
het robertskruid zich explosief.
Nog steeds is deze ooievaarsbèk
erg talrijk. Van zelf verschenen er
een paar planten van het lever
kruid, van het ruige klokje en van
de avondkoekoeksbloem, die het
jaar erop uitbundig bloeiden,
maar zich niet noemenswaard uit
breidden. In de herfst plantte ik
hoofdzakelijk bolletjes bij, van
winteraconiet, gele crocus,
sneeuwroem, vogelmelk en hond
stand, allemaal soorten die vast
kunnen blijven staan en zich zelf
vermeerderen. En in het afgelo
pen najaar waren het weer uit
sluitend bolgewassen: herfstcro-
cussen, de terpencrocus, Crocus to-
masinianus, 't sterhyacintje Scilla
tubergeniana, herfsttijlozen, Itali
aanse aronskelk en de prachtige,
bij de wet beschermde knikkende
vogelmelk, die echter net als de
andere bolletjes zo bij de kweker
te bestellen zijn. Ze moeten dit
voorjaar een nog groter verschei
denheid in de tuin brengen en
het wachten is nu op het effect
van al die bijplantingen. \Ze ko
men al op en van de scillaatjes
zijn de eerste licht hemelsblauwe
bloempjes al open.
'Wij speelden nog schaak, de jon
geren spelen alleen nog maar vari
anten'. zo beklaagde zich eens de
oude grootmeester Tartakower. In
'zijn' tijd was het schaakspel inder
daad nog een avontuur. Tegen
woordig is het vooral een hard
werk. Veel overwinningen ontstaan
dikwijls in het 'laboratorium' als
resultaat van een zware acht-urige
werkdag.
De volgende partij werd in januari,
in het jeugdkampioenschap van
Rusland gespeeld. Het offer 18.
Pf5was vroeger al bekend, maar
een Witrussische junior slaagde er
in te bewijzen, dat het ondanks
de tegenovergestelde mening van
meerdere theoretici toch correct
Siciliaans.
GOLLBIN—GALACIIOV.
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. il4 cd4 4. Pd4:
g6 5. Pc3 Lg7 6. Le3 Pf6 7. Lc4 0-0
8. Lb3 d6. 8. Pa5 is wegens 9. e5
Pe8 10. Lf7tKf7: 11. Pe6! slecht.
9. f3 Dc7. Gebruikelijker is Ld7 met
Tc8 of Da5.
10. Dd2 Ld7 11. h4 Pe5 12. 0-0-0
Tfc8 13. g4. Ook 13. h5Ph5: 14.
g4 is kansrijk.
13. Pc4 14. Lc4: Dc4: 15. h5 b5
16. Kbl b4 17. Pce2 e5 18. Pr5!
Bijna gedwongen, omdat na 18. Pb3
a5 zwart tot tegenaanval komt.
18. gf5 19. gf5 Kh8 20. Tdgl.
Met de dreiging 21. Tg7:! Kg7: 22.
Lh6t met Dg5.
20. Tg8 21. Dd6:
30. 49—44! geeft een belangrijk
steunpunt prijs, maar is onder de
omstandigheden noodzakelijk en
sterk. Op 30. 39—34 volgt n.l. ver
schrikkelijk sterk 30. 2933!
31. 38x29 19—24! waarna zwart het
initiatief heeft en wit positioneel
erg slecht staat.
30. 17—22 31. 37—32 7—11.
Zwart wordt nu volkomen ingekap
seld. Het proberen waard was 31.
22—28 32. 41—37 16—21 33.
27x16 18—22 met compensatie, al
valt dit bij goed spel van wit wel
tegen.
32. 31—26 22x31 33. 36x27 11—17
(gedw.) 34. 39—34 19—24 (gedw.)
35. 44—39 23—28!? Een nood
sprong, maar aan de dreiging 39—
3328, gevolgd door 2721 of 27—
22 met de slag naar 14 was niet
meer te ontkomen.
36. 32x23 29—33 37. 39x28 18x29 38.
34x23 24—29 39. 23x34 17—21 40.
26x17 12x23. Zwart staat nu een
volle schijf achter, terwijl hij in de
veronderstelling leefde, dat de
Stelling na 21. Dd6:!
En dit is nu de ontdekking: wan
neer De2:? gespeeld wordt, is 22. h6
De3: 23. hgf Tg7: 24. Df6: Tg8 25.
Th7:f! beslissend.
21. Dc6 22. Db4: Tab8 23. Dc5!
Da6? Na Dc5: 24. Lc5: staat wit
combinatie hem een gelijkspel op
leverde.
41. 34—29 23x34 42. 40x29 13—19
43. 38—33 16—21 44. 43—38 21—27
45. 41—37 (dreigt nu met 29—24 en
doorbraak). 1924 46. 3530
(toch) 24x35 47. 29—24 20x29 48.
33x24 en na enige zetten gaf zwart
zlch gewonnen. Een door mij ge
wonnen partij door een onnauw
keurig middenspel van de Senega
lees.
FRANK DROST
overwegend goed, maar nu wordt
het erger!
24. Ii6 Tgc8 25. hg7:f Kg8 26. De5:
Dc2: 27. Df6: De3: 28. b3 a5. Op 28.
Dc3? volgt 29. Th7:
29. Dli4 h6 30. Dh6: DbG: 31. Th6: f6
32. Th8t Kf7 33. g8Dt Tg8: 34.
Th7t Kf8 35. Tg8:t- Zwart geeft op.
Dr. Wilhelm Massmann overleden.
Op 17 december stierf in Kiel in de
leeftijd van bijna tachtig jaar een
van de belangrijkste Duitse pro
bleemcomponisten, dr. Wilhelm
Massmann. Hij heeft veel bijgedra
gen tot de bloei van het Duitse
probleemschaak en was mede-op
richter van de Duitse vereniging
van probleemvrienden en van hun
tijdschrift Die Schwaibe'. Boven
dien was hij de auteur van ver
schillende vakboeken op probleem
gebied.
De compositiestijl van Massmann
was veelzijdig. Zijn grootste en
meeste prijzen haalde hij met zijn
strategische miniaturen. Over- zijn
oeuvre wil ik mij graag nog een
bijna persoonlijke opmerking ver
oorloven. Enkele tientallen jaren
geleden hebben de voorstanders en
theoretici van de 'Boheemse school'
en de 'Duitse probleemrichting' el
kaar nogal heftig bestreden, waar
bij zelfs beschuldigingen en ^en
nare polemiek niet achterwege ble
ven een merkwaardig bewijs, dat
een blind nationalisme zelfs alle,
ook schijnbaar niet in aanmerking
komende gebieden beïnvloeden
kan. Dr. Massmann belichaamde
echter juist een tolerante houding:
hij componeerde even graag in bei
de stijlen. Zijn laatste probleem,
dat hieronder volgt, zou zelfs door
een componist van beide richtingen
(bijvoorbeeld Ha vel of Pospopil)
gemaakt kunnen zijn.
Dr. WILHELM MASSMANN
'Stern* 1974.
Mat in drie zetten.
Oplossing:
1. Pe4-f6. Ke5 2. Dd5f Kf6: (Kf4) 3
De6 (Ph5) mat.
1 Kg3 2. Lg4 Kf4 (Kf2) 3. Dh2
(Pe4) mat.
LUDEK PACHMAN
