CP Portugal: unie
links moet blijven
Remia
Fritessaus
üssinger: regeling
ussen Egypte en
sraël zit er in
50 jaar
memisa
Giro 505075
Deense
premier
treedt af
4195.-
7% 76r 71
7% 76 70
164H5T109
In deze krant
Twee olieconcerns
i VS boren niet
anger bij Namibië
Antonin Novotny in
Praag overleden
Verzilver
het gouden jaar
van memisa
Sadat winkelt Franse wapens
literemmertje
Massaliteit
van scholen
schadelijk
Geiten moeten in
Ghana tekort
eiwit oplossen
Communisten ontkennen anti-stembusactie
Groeiende druk
binnen PvdA
tegen de NAVO
Rechtstreeks
von importeur
Let opBetaal niet te veel.
Prijsverlaging margarine.
Halberstadt en
Roolvink over
werkloosheid
1ISTELIJKDAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
enstraat 37 Postbus 76 Telefoon 071-31441 Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
„Stantvastlch ia ghebleven
mijn hart in teghenapoet!"
WOENSDAG 29 JANUARI 1975
55ste jaargang no. 253
HAARLEMMERSTRAAT
3 250
7 LEIDEN
Alle bekende merken
WASAUTOMATEN
Abonnement 13,00 per maand, per kwartaal 39,00 Afd- Bezorging vanaf 08.30 uur
rASHINGTON (AP) De
merikaanse minister van bui-
nlandse zaken Henry Kissin-
:r heeft op een persconferentie
Washington verklaard dat
aar zijn mening het verlangen
in Egypte naar een gedeelte-
jke Israëlische terugtrekking
de Sinaï en het Israëlische
reven naar vrede met zijn Ara-
sche buurlanden zeker ver-
lend kunnen worden.
jij voegde hieraan toe dat hij ech-
niet verwachtte al tijdens zijn
imende bezoek aan het Midden-
isten een regeling van het con-
ict te kunnen bewerkstelligen,
ich ook dat het een pendel-missie
worden.
isinger gaf toe dat hij zijn ver-
ichtingen wat had terugge-
roefd. Hij zei dat zijn missie
irnamelijk ten doel had hem een
1st beeld van de situatie in het
idden-Oosten te geven. Hij noem-
i die situatie 'uiterst ingewikkeld
i gevaarlijk.'
i het verleden heeft Kissinger wel
izegd dat hij pas dan naar het
idden Oosten terug zou keren als
verschillen tussen beide partijen
gering waren geworden dat hij
ior zijn aanwezigheid een regeling
kunnen bewerkstelligen.
Ri ver de wapenleveranties door de
S aan bepaalde landen langs de
erzische Golf zei Kissinger dat de-
ieB» gerechtvaardigd waren en dat de
nden die Amerikaanse wapenhulp
Riiiitvangen alle reden hadden daar-
071 a te vragen.
ÈW YORK (ANP) De Ameri-
lanse oliemaatschappijen Phillips
Getty hebben op aandringen
Amerikaanse kerken besloten
in plannen om naar olie te boren
»r de kust van Namibië op te
^en, aldus meldt- de persdienst
,n de baptistenkerken in de Vere
gde Staten. Reeds eerder had de
aatschappij 'Continental Oil' op
ringend kerkelijk verzoek van deze
iringen afgezien. Een aantal ker-
ENijke instanties had bij de maat-
happijen aangedrongen de bo-
imschatten van Namibië niet te
cploiteren voordat hierover een
/ereenkomst zou zijn' getroffen
iet een vrije en onafhankelijke
igering van het land. Tot nu had-
Ien de maatschappijen een verdrag
et de regering van Zuid-Afrika,
ie het land volgens de,Verenigde
laties onwettig bezet.
Af en toe regen
Half tot zwaar bewolkt met af
en toe regen. Matige tot
krachtige, aan de kust eerst
nog harde tot stormachtige
wind in hoofdzaak tussen zuid
en west. Maximum temperatu
ren omstreeks 8 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Eerst een koudere nacht met
opklaringen, later opnieuw
regen.
Zon op: 08.25
onder: 17.23
Maan op: 21.57
onder: 09.13
Elk verzoek om wapenleveranties
wordt zorgvuldig overwogen aldus
Kissinger.
Kissinger zei dat bij het beoordelen
of een land voor wapenleveranties
in aanmerking komt op de eerste
plaats wordt gekeken naar de vei
ligheidsaspecten van de aanvraag
of een land zich zorgen maakt
over zijn veiligheid, of deze zorg
gefundeerd is en of de VS hier iets
mee te maken hebben.
Daarna rijst de vraag, aldus Kissin
ger: als de VS geen wapens leveren
en een niet noodzakelijkerwijs
vriendschappelijk land doet dat
wel, hoe wordt dan de situatie?
Ik kan u verzekeren dat in het
overgrote deel van de gevallen er
werkelijk sprake was van een vei
ligheidsvraagstuk, aldus Kissinger.
Veel landen in het Midden-Oosten
maken zich zorgen omdat hun
buurlanden grote wapenleveranties
ontvangen uit de Sowjet-Unie en
andere communistische landen,
verklaarde Kissinger.
Hij zei niet welke landen hij be
doelde, maar doelde kennelijk op
Irak dat, zoals bekend, veel wapens
krijgt van de Sowjet-Unie. Hierover
maken minstens drie landen, Iran,
Koeweit en Saoedi-Arabië zich zor-
Zie ook de buitenlandpagina.
KOPENHAGEN (AP, Reuter) De
liberale Deense premier Poul Hart-
ling is afgetreden. Dit gebeurde na
dat het parlement, de Folketing, een
motie van de oppositie had goedge
keurd waarin werd aangedrongen op
de vorming van een meerderheids
regering. Hartlings aftreden komt
drie weken nadat in Denemarken
algemene verkiezingen zijn gehou
den. De liberale partij kwam daarbij
als de grootste winnaar uit de bus,
maar. met onmiddellijk achter zich
de sociaal-democraten die in de op
positie zijn. Het betekende dat er
aan de politiek versnipperde samen
stelling van het parlement weinig
veranderde. Daarop besloot Hartling
door te gaan met zijn liberale min
derheidskabinet.
PRAAG (AP, DPA, UPI) In Praag
is op.:70-jarige leeftijd de vroegere
Tsjechoslowaakse partijleider en
president Antonin Novotny overle
den aan een hartverlamming. Novot
ny was van 1957 tot 1968 president
en van 1953 tot begin 1967 partijlei
der. Met zijn val kwam de weg vrij
voor de kortstondige Praagse Lente.
Zijn opvolger als partijleider werd
Alexander Doebtsek en als president
werd hij door Loedvik Swoboda ver
vangen. Novotny stond bekend als
een keiharde, maar tevens opportu
nistische stalinist, die erin slaagde
de periode van Stalin en die van
zijn opvolger Malenkow en Chroesj-
tsjew te overleven' terwijl tal van
zijn generatiegenoten werden geli
quideerd of opgesloten.
(ADVERTENTIE)
Ve moeten realist blijven: we
qillen moeten leren leven met
werkloosheidspercentage
,t hoger is dan wat we gewend
'aren.
Oud-minister B. Roolvink.
Samenwerking tussen
Lindeteves en Ogem?
Voor:
3,- legt u al een pleister op de
wond.
10,- drinkt een ondervoed kindje
een maand lang melk.
25,- wordt bij een melaatse de
ziekte tot staan gebracht.
300,- geeft u een huisapotheek.
750,- schenkt u een invalide
wagen.
Memisa helpt, help Memisa
!|A
Eendrachtsweg 49. Rotterdam
Telefoon 010-144.888 J
President Sadat van Egypte, die drie dagen op bezoek is in Frankrijk, heeft
zich gisteren uitvoerig laten rondleiden in het Thomson-CSF-concern, waar
onder meer radar en de Crotale-antivliegtuigraketten worden gemaakt.
Sadat (links) zou deze, volgens Fransen een van de meest dodelijke raket
ten, willen kopen. Volgens Franse functionarissen zal Sadat voorts rond
120 Mirages gaan aanschaffen. De Egyptische president heeft verder rond
gekeken hij de telecommunicatiesystemen en apparatuur voor luchtvaart
en scheepvaartwaarneming. Helikopters en tanks en ander wapentuig
zouden eveneens op de Egyptische bestellijst voorkomen. Het Britse dagblad
The Times heeft gisteren vergaande Frans-Egyptische betrekkingen bepleit.
Volgens het blad moeten de mogelijkheden worden benut om te voorkomen
dat Cairo weer in de armen van Moskou wordt gedreven en weegt dat op
tegen scherpe reacties van Israël en van het pro-Israëlische deel van het
Franse publiek.
(ADVERTENTIE)
-397-
DEN HAAG Op sommige
grote scholen heeft de massa
liteit verontrustende gevol
gen. Er is sprake van een
onpersoonlijke sfeer, van ver
ruwing, verrgoving en verhar
ding. Daarom is voorzichtig
heid geboden bij het opzetten
van scholen met duizend of
meer leerlingen.
Deze conclusie in het Onder
wijsverslag over het jaar 1973
is gebaseerd op de berichtge
ving van de inspecteurs van
het algemeen voortgezet en
voorbereidend wetenschappe
lijk onderwijs.
Volgens het verslag is in het
verleden te gemakkelijk ge
dacht over de schoolgrootte.
In navolging van het buiten
land werd ook hier gestreefd
naar scholen van tussen de
één en tweeduizend leerlin
gen. In een aantal gevallen
zijn de ervaringen met deze
'mammoetscholen' volgens de
inspectie ongunstig. Zowel bij
de leerlingen als bij de lera
ren treden vervreemdingsver-
schijnselen op: zij voelen zich
niet voldoende bij de school
betrokken.
Bij leerlingen van lagere
klassen leidt dit vooral tot
verruwing van het gedrag.
Het in deze periode nog vrij
hechte klasseverband kan dat
kennelijk niet goed maken.
In de hogere klassen ver
dwijnt dan ook nog dat oude
klasseverband. De leerlingen
kiezen verschillende richtin-
geen verschillende vakken
pakketten.
Meer over het Onderwijsver
slag op pagina 9.
desgewenst zonder aanbetaling
voor 50.- per maand p.l.
IRMBACH-piano s
WAARDE 4700.-
TCHAIKA-pianO'S
WAARDE 5900.-
Gratis thuisbezorging. Vijf jaar garan
tie. Stemmen door geheel Nederland.
Van een verslaggever
ARNHEM Johan Georg Spee
j stapt vrijdag met zijn vrouw, twee
kinderen, twee medewerkers en
twintig geiten in Rotterdam op de
boot naar Accra, de hoofdstad van
Ghana. De twintig (drachtige)
geiten komen van zijn bedrijfje
in Oeken bij Brummen, waar de
heer Spee een biologisch geite-
kaasbedrijf exploiteert.
Spee wil met zijn geiten het te-
1 kort aan eiwitten in Ghana hel
pen oplossen, door de bewoners te
leren de talloze daar in het wild
levende geiten zinvol te gebrui-
ken. De dieren vreten alles op,
zodat het kweken van gewassen
bijna onmogelijk wordt. Het pro
ject van Spee, dat wetenschappe
lijk voorbereid is, moet ervoor
zorgen dat de geiten voer toege
diend krijgen en melk gaan pro
duceren. Via de mest moet het
organisch bodemleven weer op
gang komen zodat eiwitproduce-
rende gewassen geteelt kunnen
worden. Het project is mogelijk
geworden dankzij onder meer het
Werelddiakonaat dat de salarissen
betaalt, en een uitzending van 'De
Wilde Ganzen' van het IKOR.
Ook andere instanties hebben bij
gedragen. Spee denkt een paar
jaar in Ghana te zullen blijven.
Het project duurt zeven k acht
jaar, maar zal later overgenomen
worden door mensen die nu het
geitekaasbedrijf in Oeken voort
zetten.
LISSABON (AFP, Reuter, UPI, AP) De Portugese communistische
partij heeft laten weten dat zij ondanks alle moeilijkheden bereid blijft samen
te werken met de socialistische partij. De partij heeft zich tegen beschuldi
gingen gekeerd dat zij uit zou zijn op uitstel van de algemene verkiezingen.
Een en ander staat een document
van het centrale comité van de
partij dat gisteren is gepubliceerd.
In het stuk wordt gezegd dat de
betrekkingen van de CP met de
socialistische partij van grote in
vloed zijn op het politieke leven in
Portugal. Samenwerking tussen de
twee partijen in het kader van
de eenheid van de democratische
krachten kan een zeer positieve
factor zijn, aldus het document.
Volgens de communisten zijn de
moeilijkheden van de laatste tijd te
wijten aan een verschuiving van
Soares' partij naar rechts. De socia
listische partij (PSP) aldus het
stuk, voert een felle anti-commu
nistische campagne. Zij tast in de
propaganda en de politieke activi
teit de eerder gesloten bondgenoot
schappen aan en doet talrijke po
gingen om een 'heilige alliantie' te
vormen tegen de communistische
partij. De politieke strevingen van
de socialisten komen niet overeen
met de 'objectieve werkelijkheid
van het revolutionaire proces in
Portugal', aldus de CP-leiding.
In Lissabon heeft een Oosteuropese
diplomaat, wiens naam niet werd
genoemd, verklaard dat de commu
nistische partij de zaak uit de hand
heeft laten lopen door toe te laten
dat linkse studenten het partijcon
gres gingen verstoren van de cen
trumpartij CDS. 'De Portugese
communistische partij is uiterst
verward', aldus de diplomaat.
Centrumpartij
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In de PvdA ontstaat
groeiende druk om een zeer scherpe
houding tegen de NAVO in te ne
men op het NAVO-congres dat de
PvdA in april van dit jaar houdt.
Er zijn duidelijke verschillen van
mening tussen de partijleiding en
een groot aantal PvdA afdelingen.
Deze partijafdelingen hebben maar
liefst 370 voorstellen ingediend om
de verklaring van het PvdA hoofd
bestuur over de NAVO te verscher
pen.
Het partijbestuur gaat ervan uit dat
de NAVO voorshands onmisbaar is
als middel om een socialistische
veiligheidspolitiek mogelijk te ma
ken. Dit uitgangspunt wordt door
een aantal partijafdelingen scherp
aangevochten. Het partijbestuur
stelt wel een aantal voorwaarden
waaraan de NAVO moet voldoen,
wil Nederland lid blijven, maar
verbint hieraan geen vaste termijn.
Vele partijafdelingen hebben voor
stellen ingediend om wel van een
duidelijke termijn uit te gaan. In
dien de NAVO binnen deze termijn
niet aan de gestelde voorwaarden
voldoet zou Nederland wat de PvdA
betreft, dan uit het bondgenoot
schap moeten treden. Het partijbe
stuur heeft deze week besloten niet
aan deze voorstellen voor een ter
mijn tegemoet te komen.
(ADVERTENTIE)
CHERNY-pianos
WAARDE 3500.-
(ADVERTENTIE)
simon
De CDS (sociaal-democratische
centrumpartij) heeft de regerende
Portugese militaire regering er gis
teren tussen de regel sdoor van
beschuldigd extreem-linkse lieden
de vrije hand te hebben gelaten bij
het scheppen van een klimaat van
geweld. In een verklaring van de
CDS wordt gezegd dat 'wij geen
georganiseerd klimaat van geweld
en ontwettigheid kunnen toelaten.
Sommigen proberen dat te schep
pen met een betrekkelijke mate
van vrijheid.
De partij hekelde de overwegend
linkse nieuwsmedia wegens haar rol
in het gebeuren in Oporto, waar
het congres was gehouden. In de
verklaring vroeg de partij zich al:
onder welke revolutionaire wetten
leven we: die van het programma
van de strijdkrachten of die van de
straat?'
Zie verder pag. 6, 7 e kolom
Blue Band
pakje 250gram
Leeuwezegë
pakje 250 gram
Crox halvarine
500-gramskuip
Zwart
Na de al lang bekende witte langspeelplaat, duikt
nu ook de zwarte plaat in de handel op: zonder
betaling van rechten door een wel zeer vrije
ondernemer nageperst. Eén zekerheid blijft: elk
exemplaar van dit voortreffelijke ochtendblad is
echt en wettig tot stand gekomen.
Abonneer eens iemand. Zeker is zeker.
NIEUWE ABONNEE:
STRAAT:
PLAATS: GIRO:
WELKOMST
VOORDEEL
De nieuwe abonnee
krijgt een welkomst
voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis
ter kennismaking de
krant te hebben
ontvangen) zes gulden
minder voor het
eerste kwartaal.
Betaalt p. maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelenserie
Ondernemingsraden door
prof. dr. H. J. van Zuthem.
Flinke flesopener. (Handig!
Komt altijd van pas).
Luxe telefoonklapper, ook
bruikbaar als adressenlijst.
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De werkloosheid
is vooral de laatste maanden ge
stegen tot een niveau dat wij
sinds de Tweede Wereldoorlog
niet meer hebben gekend. Het of
ficiële cijfer per december vorig
jaar bedraagt 180.000. Het is te
verwachten dat dit alarmerende
cijfer in de naaste toekomst nog
met sprongen zal stijgen.
VVD-fractieleider H. Wiegel zal
bet kabinet morgen interpelleren
over deze materie. Wij hebben 2
deskundigen gevraagd naar hun
mening over de aard van de
werkloosheid en de mogelijkheden
tot bestrijding ervan. Het zijn
oud-minister van Sociale Zaken
en AR-Kamerlid B. Roolvink en
prof. drs. V. Halberstadt, hoogle
raar in de openbare financiën in
Leiden en Kroonlid van de SER.
De heer Roolvink laten wij van
daag aan het woord; morgen pu
bliceren wij het gesprek met prof.
Halberstadt.
Zie ook pag. 7.
Binnenland
'Praatapparaat'
voor gehoorgestoorden 5
Kans op sociale onvrede5
Buitenland
Kissinger niet naar
Latijns-Amerika 6
Kerk
Er moet een markt voor zijn 2
Een koe achter de consistorie 2
Sport
Twente dient PSV
eerste nederlaag toe 8
Lezers schrijven 2
Radio en tv 4
Strips, feuilleton 4
Puzzel 4
Wetenschap en techniek t>
Commentaar 7
Dichtbij en verder 7
Weer 7
Familieberichten 14