EN TOCH IS ER VOORUITGANG
Suggesties raad van kerken voor
meer veiligheid in het verkeer
Uit de kerkbladen
Joden in gesprek met Arabische christenen
KJ
Vandaag
Dr. Arntzen niet
langer predikant
te Breukelen
Trouw
Kwartet
Tien artikelen
tegen neo-
remonstranten
Jan Schipper
(84) overleden
Doopsgezind
zijn spreekt
niet vanzelf
TROUW/KWARTET MAANDAG 27 JANUARI 1975
KERK/BINNENLAND
T2-K2
door dr. Ellen Flesseman-van Leer
Om de paar jaar wordt tussen vertegenwoordigers van de wereldraad van
kerken en leiders van joodse organisaties een 'consultatie' gehouden. Toen wjj
de laatste keer in 1972 in Genève bijeenkwamen was ongeveer het eerste dat
mij opviel toen ik het hotel waar Wij vergaderden binnenkwamen, de solda
ten, die in de hal de wacht hielden. We hadden een speciale pas nodig, die
iedere keer als wij de vergaderzaal binnen gingen zorgvuldig werd gecon
troleerd en voor de deur van de zaal stonden twee soldaten met geladen ge
weer.
Nu wij van 13 tot 16 januari in een Er was nog een tweede opmerkelijk
hotel in Londen vergaderden bleek
niets van enige gewapende voor
zorg. Komt dat omdat de Engelsen
zorgelozer en lakonieker zijn? Of
heeft de veranderde status van de
PLO, de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie die het overkoepelende
orgaan van de Palestijnen Is, ermee
te maken? Met dien verstande, dat
nu deze in zekere zin officieel er
kend is, men niet langer groot
scheepse terreurdaden van haar in
het buitenland behoeft te vrezen?
Van een onzer verslaggevers
BREUKELEN Dr. M. J. Arntzen
meent zijn ambtsdienst in de vrij
gemaakte gereformeerde kerk (bui
ten verband) te Breukelen niet
langer te kunnen voortzetten. Aldus
een mededeling van de raad van
deze kerk.
Dr. Arntzen, voorheen (verontrust)
gereformeerd predikant te 's-Gra-
vendeel, ging in april 1971 over
naar de buiten verbandse vrijge
maakte kerken en verbond zich aan
de kerk te Breukelen op 17 oktober
van dat jaar.
Over deze zaak deelt de Breukelen-
se kerkeraad ons verder het volgen
de mee:
'Dr. Arntzen heeft verklaard dat de
kerk van Breukelen zich wil houden
aan Gods Woord en de gerefor-
meere belijdenis. De diepste
grond van het gerezen conflict tus
sen kerkeraad en predikant is gele
gen in de methode, tempo en uit
werking waarin de gereformeerde
kerken (vrijgem. buiten verband)
moeten komen naar een geordend
kerkelijk samenleven en naar een
optreden in eenheid van belijden
en handhaven van de gereformeer
de belijdenis in de samenleving van
de gereformeerde kerken (vrijgem.
buiten verband). Deze verklaring
heeft de instemming van dr. Arnt
zen en zowel hij als de kerkeraad
hebben elkaar beloofd, over de loop
van de feitelijke ontwikkelingen in
de laatste weken in kerkeraad en
gemeente van Breukelen, niet in
het openbaar te zullen spreken en
verschil met de bijeenkomst van
1972. Toen was er één Arabisch
christen aanwezig, niet als officiële
gesprekspartner, maar slechts als
waarnemer. Nu waren er twee Pa
lestijnen en één Libanees die als
gelijkwaardige partners aan het be
raad deelnamen. Dit wijst op een
verschuiving in de onderlinge ver
houdingen: de Joodse religieuze lei
ders zijn thans bereid met de Pa
lestijnen te praten en kunnen daar
ook openlijk voor uitkomen.
Beperking
De keuze van gespreksonderwerp
voor deze consultaties geeft altijd
een zekere moeilijkheid. Orthodoxe
Joden weigeren namelijk om met
andersdenkenden over zaken van
geloof van gedachten te wisselen.
Zij zijn alleen bereid met anderen
over maatschappelijke en wereldse
vragen overleg te plegen, zoals zij
ook met hen gemeenschappelijke
sociale acties willen voeren. Dit
principe beperkt uiteraard de keuze
van onderwerp: het blijkt boven
dien ook onmogelijk er strikt de
hand aan te houden. Voor deze
bijeenkomst was als hoofdthema
het begrip macht in de joodse en
christelijke traditie gekozen. Het is
duidelijk dat het onmogelijk is bij
dit onderwerp theologische overwe
gingen uit te sluiten.
Er zijn vier lezingen gehoüden,
twee door joodse en twee aoor
christelijke geleerden. Een pikante
bijzonderheid daarbij was dat de
joodse theoloog die het eerst sprak
de Londense rabijn Louis Jacobs
was. Enige jaren geleden heeft hij
in zijn orthodoxe gemeente een
scheuring veroorzaakt, omdat hij de
bijbelse en andere tradintionele
bronnen van het jodendom in niet-
letterlijke zin herinterpreteerde.
Dat hij nu bij deze toch min of
meer officiële gelegenheid in te
genwoordigheid van de orthodoxe
Engelse opperrabbijn door zijn ge
loofsgenoten uitgenodigd was een
lezing te houden wijst er op dat
ook in de hoofdstroom van de
joodse orthodoxie door de moderne
bijbelwetenschap bepaalde ver
schuivingen aan het optreden zijn.
Overeenstemming
Het is niet mijn bedoeling hier de
lezingen en de discussie die er op
UIT
VAN LEZERS
Nederland en Indië
Op enkele opmerkingen in het arti
kel van Ben van Kaam (Tr/Kw 18
januari) wil ik even ingaan: 1. De
Nederlanders duldden geen zweem
van democratie: 2- Ze kwamen om
geld te verdienen en de rest was
bijzaak. Gaarne wil ik daar enige
feiten tegenover stellen. Ad. 1. In
1901 proclameerde de AR-minister
Idenburg onze zedelijke roeping te
genover Indië. Daarna werden in
gesteld locale, gemeente-, regent-
schaps- en provinciale raden. Ook
kwam er de Volksraad; na enige
tijd met een inheemse meerderheid.
Later waren er zelfs inheemse de-
partements chefs. Ad.2. Hoe komt
het, dat in 1943 de Japanse gene
raal R. Trada kon verklaren, dat de
Nederlanders goed voor de Indische
bevolking gezórgd hadden? Hij
sprak van een paradijs. Een de
socialist Amir Sjafroedin sprak in
1949 uit: De Nederlanders hebben
het goed gedaan op deze eilanden.
Er is veel gedaan, b.v. aan land
bouwvoorlichting (speciaal rijst)
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Per»
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276-280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
volgde uitvoerig te bespreken. sEr
bleek grote overeenstemming te be
staan in het joodse en christelijke
denken over het behandelde onder
werp. Ik wil alleen op drie punten
wijzen:
1. Wij waren het er allew over eens
dat de Schrift geen onmiddellijk
toepasbare regels voor het huidige
sociale en politieke handelen biedt.
Daarvoor is het verschil tussen de
situatie van toen en nu te groot.
De Schrift kan ons inspiratie
schenken en richting wijzen, maar
wij mogen haar wetten en voor
schriften niet zonder meer in onze
tijd overnemen.
2. Ook deelden allen het geloof dat
de uiteindelijke macht alleen God
toekomt: menselijke macht is een
gave van God, de mens geschonken
om als Gods rentmeester en mede
arbeider de aarde te beheren. Geen
mens of gemeenschap mag dan ook
aanspraak maken op absolute
macht; daarmee zou hij zich de
plaats van God toeëigenen.
3. Tenslotte' waren ook allen van
oordeel dat de machtsverdeling zo
als die thans bestaat, waarbij een
betrekkelijk kleine heersende groep
de macht uitoefent, essentieel ver
keerd is. Maar overdracht van
macht, waarbij de nu machtelozen
macht zouden krijgen, zou op zich
zelf nog niet voldoende zijn: dat
zou alleen een stuivertje verwisse
len zijn, waarbij de onder- en bo
venliggende partijen van plaats
zouden veranderen. Naast een zeke
re overdracht van macht is een
herverdeling nodig, waarbij de
macht over zo veel mogelijk men
sen verdeeld en op nieuwe wijze
ten algemenen nutte uitgeoefend
wordt. In dit verband werd gewezen
op pogingen ondernomen in Israë-
Dr. Ellen Flessenman-van Leer
lische kibbutzim en waarschijnlijk
in maoïstisch China.
Naast deze wezenlijke punten van
overeenstemming bleken er echter
ook accentverschillen te bestaan.
Zo wordt door de joden macht als
iets neutraals ,óf zelfs als een goed
gezien, al kan zij natuurlijk mis
bruikt worden. Voor de christenen
daarentegen heeft macht steeds een
dubieuze of zelfs negatieve klank.
Want is het niet zo dat God bij
uitstek de zwakken, hulpelozen en
machtelozen liefheeft?
Deze gedachte werd echter zeer be
slist door de joodse gesprekspart
ners afgewezen. Zij wezen er op dat
in het christelijke ideaal van
machteloosheid nog een dieper ver
schil met het jodendom duidelijk
werd. Christelijke ethiek, zo zeiden
zij, is gericht op' de uiteindelijke
vervulling van het Rijk van God,
op de nieuwe aarde en daar zal
inderdaad geen macht meer nodig
zijn. De joodse ethiek daarentegen
is gericht op het ideaal dat hier op
aarde bereikbaar is; daarom zal de
jood armoede en machteloosheid
niet verheerlijken, maar integen
deel bestrijden.
Ik geloof dat de hier gesuggereerde
tegenstelling gedeeltelijk maar
alleen maar gedeeltelijk op een
misverstand berustte. Maar wel
vroegen wij als christenen ons af
of de 'slogan' dat God een God van
de machtelozen is, niet om een
kritischer doordenking vraagt.
Midden-Oosten
Behalve over het vraagstuk van de
macht hebben wij in Londen verder
nog over allerlei aangelegenheden
die ons van belang leken van ge
dachte gewisseld. Natuurlijk werd
daarbij de meeste tijd besteed aan
het probleem van het Midden-Oos
ten. Uiteraard konden de joden
niet namens de Israëlische regering
spreken, evenmin als de Arabische
christenen dat namen? Arafat of de
PLO konden doen. Toch was het
duidelijk dat belde groepen meer
dan alleen maar strikt persoonlijke
opvattingen verkondigden. Bijna
alle aanwezigen hadden op soortge
lijke bijeenkomsten gedurende de
laatste j aren al vaak ook met
elkaar over deze problematiek
gesproken.
Dan is het opmerkelijk om te zien
dat er toch een zekere verschuiving
in gedachten optreedt.. Dat ligt na
tuurlijk voor een groot deel aan de
gewijzigde politieke omstandighe
den. Vanda.ag voelen de Joden zich
uiterst bedreigd en in de steek ge
laten en hebben de Palestijnen zeer
aan zelfbewustzijn gewonnen. Maar
mede daardoor bleek, ondanks alle
nog bestaande tegenstellingen, een
zekere toenadering en zelfs langza
merhand zicht op een gezamelijk
doel t e ontstaan. De Joden b e-
schouwden de Palestijnen niet lan
ger als vluchtelingen maar als een
volk met een eigen identiteit, dat
recht op zelfbeschikking heeft. En
de Arabische christenen verklaar
den dat de Joden een volksbestaan
hadden en dat zij derhalve ook de
staat Israël erkenden. Daarbij zei
den zij overtuigd te zijn dat dat in
feite ook de positie van Arafat was
die h ij zij he t i ndirect had
kenbaar gemaakt door de resolutie
van de Verenigde Naties na de ok-
toberoorlog te aanvaarden; in deze
resolutie wordt immers van het be
staan van de staat Israël als van
een vanzelfsprekend feit uitgegaan.
Tenslotte is deze gemeenschappelij
ke visie neergelegd in een perscom
muniqué, dat door alle aanwezigen
in Londen geaccepteerd is. Het op
stellen van derge lijke gemeen
schappelijke verklaringen is altijd
een tijdrovende en meestal frustre
rende zaak. Elk woord wordt gewikt
en gewogen en het resultaat kan in
zijn v oorzichtigheid va ak niemand
echt bevredigen. Er is daarom ook
al meer dan eens voorgesteld der
gelijke gezamelijke verklaringen
achterwege t e laten en lieve r de
verschillende opvattingen van de
betrokken partijen duidelijk en on
omwonden weer te geven.
Ik geloof niet dat dat winst zou
zijn. Als wij niet langer met grote
inspanning proberen samen iets te
zeggen, blijft ook de gemeenschap
pelijke worsteling om elkaar te vin
den achterwege. In ieder geval is
de verklaring die nu uitgegeven is
duidelijker en gaat zij verder dan
wat tot nu toe de wereldraad over
deze zaak ooit heeft kunnen zeggen
samen met Joden en Arabische
christenen:
'Aspekten van de huidige situatie in
het Midden-Oosten werden ook be
sproken, en gedachten uitgewisseld
waarin opnieuw de nadruk werd
gelegd op de rechten van nationale
zelfbeschikking zowel van het jood
se volk in Israël als ook van het
Palestijns Arabische' volk. Ondanks
het verschil in inzichten werd door
de deelnemers de hoop uitgespro
ken dat wederzijdse erkenning
tenslotte bereikt zou kunnen wor
den, en zij gaven hun verlangen te
kennen om daartoe bij te dragen.'
Men kan zich afvragen wat voor
waarde zo'n uitspraak van mensen
die geen politieke verantwoorde
lijkheid dragen, kan bezitten. Maar
nu de staatslieden en politici het
ook niet langer weten, mag* men
aannemen dat het gewicht van der
gelijke consultaties is toegenomen.
En als de wereldraad niets anders
zou kunnen doen dan alleen maar
een platform bieden waarop de be
trokkenen met elkaar kunnen spre
ken en als zij er toe zou kunnen
bijdragen dat enkele bruggen ge
bouwd worden, dan is dat toch
zeker al de moeite waard.
De rubriek 'Vandaag kan we
gens ziekte van de schrijver
enige tijd niet verschijnen.
UTRECHT In een verkeersmanifest aan de regering, het parlement en de betrokken instellingen
ze<n de sectie voor sociale vragen van de raad van kerken in Nederland dat elk jaar 100.000 mensen
direct of indirect slachtoffer zijn van de verkeersonveiligheid. Dat beseffend 'raken we geschokt door
de nonchalance waarmee wij allemaal met mensenlevens omspringen', aldus de raad van kerken. De
raad roept de regering op desnoods impopulaire maatregelen te nemen om de veiligheid in het ver
keer te vergroten.
onderwijs (van 1900 tot 1940 wer
den 20.000 dessascholen opgericht
en diverse instellingen voor hoger
onderwijs); verder medisch: gou-
vernements-ziekenhulzen en ge
zondheidsdiensten, cholera en pok
ken werden uitgeroeid. Om bij dit
alles nog maar te zwijgen over
zending en missie. Ik moet het
hierbij laten en hoop nu eindelijk
eens verlost te zijn van eenzijdige
meningen over deze zaak.
Zaandam
Ads. Bouman
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De vereniging Schrift
en Getuigenis in de gereformeerde
kerken overweegt de belijdenis aan
te vullen door het opstellen van
een nieuw geschrift. Dit zou dan
moeten heten 'Tien artikelen tegen
de Neo-Remonstranten'. Dit wordt
gezegd in een advies over de toe
komstige koers van de vereniging,
opgesteld door de raad van advies
en overgenomen door het bestuur.
De taak van Schrift en Getuigenis
wordt in dit advies drievoudig om
schreven: 'binnen de gereformeerde
kerken nog doen wat we kunnen;
contact zoeken met gelijkgezinde
broeders en zusters uit de denomi
naties van de gereformeerde ge
zindte; contact zoeken met alle wa
re christgelovigen'. De leden wordt
geadviseerd plaatselijke kringen te
stichten voor bijbelstudie, jeugd
werk, evangelisatie en zendings- en
werelddiakonaatprojecten.
Voorts wordt de instelling van vier
studiecommissies aanbevolen, waar
van een zich zou moeten bezig hou
den met de opstelling van de tien
artikelen tegen de neo-remonstran-
ten. Anderé onderwerpen zijn een
samenvattende studie van de oorza
ken, die geleid hebben tot de crisis
in de kerk, een bijbels onderzoek
over het kerkverband en een bij
bels onderzoek over de vormgeving
van de gemeente en de ambten.
Ook wordt de wenselijkheid uitge
sproken van een bureau met een
parttime kracht. De koers zal be
sproken worden op een ledenverga
dering in maart of april.
De raad vraagt de bancirkel van
'het kan toch niet anders' te door
breken via passende maatregelen
en mentaliteitsvormin^. 'De kerken
kunnen niet lijdzaam blijven toe
zien dat het levensontwerp en le
vensgeluk van mensen met één slag
door het moderne verkeer worden
vernietigd'.
Voorstellen
In het manifest wordt een groot
aantal suggesties gedaan ter verbe
tering van de veiligheid. Een greep
daaruit:
Geef elk vervoermiddel zijn ei
gen baan. Zorg voor voldoende rij
wiel- en wandelpaden. Maak meer
beveiligde oversteekplaatsen voor
voetgangers.
Geef voorrang aan verbetering
openbaar vervoer (ook taxi) en be^-
perk het gebruik van de particulie
re auto's.
Handhaaf voorlopig de huidige
maximumsnelheden en zorg op
langere termijn voor een beleid,
gericht op wegen, aangepast aan
aanvaardbare lagere snelheden.
Zorg. voor scherper en veelvul-
diger toezicht op verkeersgedrag.
Schenk in de rij-opleiding aan
dacht aan het bijbrengen van ken
nis en inzicht in het gedrag van
mensen in het verkeer en van ethi
sche aspecten.
Houd rekening met kinderen,
bejaarden en invaliden bij vormge
ving van woonstraten en het plaat
sen van scholen.
Versterk de relatie tussen poli
tie en samenleving.
Breng beloning en werktijd van
beroepschauffeurs in overeenstem
ming met verantwoordelijkheid en
risico's van hun werk.
Breid het verkeersonderwijs op
de basisschool uit.
Vele organisaties werken aan
een betere mentaliteit op de weg
en een andere 'verkeersstructuur.
De vraag dringt zich echter op:
Sparen we de auto als een soort
'heilige koe' en proberen we ons
daarvan uitgaande, wat in te dek
ken tegen de kwade gevolgen?
Moet er niet fundamenteler en ra
dicaler worden doorgestoten naar
de kern van de problematiek?
Over de kerken zegt het manifest:
'De kerken zijn bij uitstek organen
die moeten opkomen voor het res
pect en de unieke waarde van het
mensenleven. Elk mensenleven telt.
Zij dienen voortdurend te werken
aan mentaliteitsverandering terwil-
le van een menswaardige en recht
vaardige samenleving'.
Enkele mogelijkheden zijn:
Een andere levensstijl ontwik
kelen, waarin het 'menselijk zijn
het voor elkaar bestaan' belangrij
ker Wordt dan 'het hebben van
dingen*.
Opkomen voor de zwakken en
kwetsbaren in de yerkeerssamenle-
ving.
Het onderling elkaar opbouwen
in verantwoordelijkheidsbesef, on
derlinge keuze van vervoermiddel
te stimuleren of wandelen en fiet
sen te propageren, het met elkaar
meerijden in woon-werkverkeer,
door elkaar te helpen en kritische
vragen ter zake te stellen.
Gemeenteleden aansporen zich
actief in te zetten Voor het veiliger
maken van eigen omgeving. B.v.
door: deel te nemen in een 'be
staande actiegroep, zo nodig het
vormen van een werkgroep, liefst
met andere burgers samen, zich be
schikbaar stellen voor een plaatse
lijke verkeerscommissie of stimule
ren tot het instellen van zo'n ad
viesgroep.
De raad van kerken wil door dit
manifest ons allen wegroepen uit
de anonimiteit van het wegverkeer
en oproepen tot verantwoordelijk
heid in naam van Hem die ons in
Christus uit de chaos oproept/tot
Zijn orde, ook In het verkeren met
elkaar op de weg.
De brochure 'Op weg, maar
hoe?' wil het gesprek op gang
brengen over mentaliteitsvorming,
structurele aanpak van het verkeer
en de eigen inbreng daarin. Zij is
een uitgave van de Centrale voor
vormingswerk van de Nederlandse
Hervormde Kerk, De Horst 5, Drie
bergen. Prijs 3.25. Bestelnummer
AK 230. Het manifest is verkrijg
baar op hetzelfde adres 1.20.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Op de leeftijd van
84 jaar is een van de meest mar
kante figuren uit de voorhoede van
de christelijk sociale beweging
overleden: Jan Schipper. Lange tijd
gaf hij leiding in de vakbeweging,
eerst in de typografenbond en later
in het bestuur van het CNV, waar
van hij tenslotte tweede voorzitter
werd.
Talloos zijn daarnaast zijn andere
functies geweest. Tot op hoge leef
tijd maakte hij in de Eerste Kamer
deel uit van de AR-fractie. Voorts
was hij actief in de grafische be
drijfsorganisaties, in het jeugdwerk
van het CNV, in het christelijk
ambachts- en nijverheidsonderwijs
en voor het tuberculosefonds
Draagt Elkanders Lasten. Hij redi
geerde het vooroorlogse Christelijk
Sociaal Dagblad, was lid van de
Hoge Raad van Arbeid en presi-
deerdè na de oorlog verschei
dene commissies voor Indonesische
Nederlanders en de Ambonezenzorg.
Toen hij 17 jaar was, gingen zijn
ouders, die hervormd waren, over
naar de gereformeerde kerk, waar
van ook hij lid werd. Later volgde
hij de weg terug: met dr. Geelker
ken ging hij mee in het Hersteld
Verband en in 1946 werd hij weer
lid van de Hervormde Kerk. Toen
was hij al 14 jaar in Utrecht in
dienst van het CNV, want in 1932
werd hij benoemd als jeugdleider
van de christelijke vakbeweging.
In die crisisjaren gaf hij o.m. lei
ding aan de zorg voor de jonge
werklozen, die toen onder het mot
to 'Jong Holland snakt naar werk'
voor duizenden jongeren veel bete
kende. Na de oorlog had hij een
groot aandeel in de opbouw van de
vakbeweging.
De heer Schipper was officier in de
orde van Oranje-Nassau en ridder
in de orde van de Nederlandse
Leeuw.
Vierhonderdvijftig jaar geleden
ontstond in Zürich de eerste doper
se gemeente. Gisteren is daar in
veel doopsgezinde gemeenten aan
dacht aan gegeven en het Alge
meen Doopsgezind Weekblad wijdde
er een heel nummer aan. Wat het
doopsgezind eigene is, omschrijft
redactrice ds. J. Woudstra-Gorter
uit Terhome (Fr.) als-volgt:
Bij het nagaan van wat er toen
gebeurde, groeit een stuk verwon
dering. Het is helemaal niet van
zelfsprekend, dat er een doopsge
zinde manier van christenzijn is.
Het is niet vanzelfsprekend, dat
iemand op zijn geloof gedoopt
wordt. Het is niet vanzelfsprekend
dat persoonlijke gegrepenheid door
de Heer meer waarheid is dan dat
gene wat geleerde en met kerkelijk
gezag beklede broeders leren. Het
spreekt niet vanzelf dat gelovigen,
proberen in hun levenswandel ui
ting te geven aan hun geloof. Het
spreekt niet vanzelf dat leden van
een gemeente elkaar de vrijheid
gunnen om de Heer te antwoorden
ieder op zijn wijze, mits men eigen
belijdenis niet verloochent. Het
spreekt niet vanzelf dat er Eén
Meester is en dat allen broeders en
zusters zijn. Daarom is herdenken
ook een zaak van bewustworden.
Niet een al of niet interessant on
derzoek van: dit waren toen de
grote beslissingen: is dat in het
heden ergens terug te vinden?
Maar we zijn er veel meer direkt
bij betrokken: waarom is doop op
belijdenis de enig bijbelse doop?
Waarom geeft een staatskerk (of
een volkskerk) een verkeerd gevoel
van veiligheid? Waarom kan er
geen ander gezag zijn dan het
woord van de Bijbel?
Houtsnede uit 1534 van een klandestiene bijeenkomst van dopers
(illustratie uit het herdenkingsnummer van het Algemeen Doops
gezind Weekblad)
Integratie
In De Surinamezending pleit de
voorzitter van de centrale raad der
evangelische broedergemeente in
Nederland, ds. J. J. Legène, voor
integratie van de Surinamers die
hier komen, in de Nederlandse ker
ken:
De Broedergemeente in Nederland
doet wat zij kan om niet alleen
voor haar uit Suriname afkomstige
leden, maar ook voor christenen uit
andere Surinaamse kerken een
geestelijk thuis te zijn en ook naai
de niet-christénen een open deur
te hebben. Maar deze kleine broe
dergemeente is niet in staat overal
in Nederland waar Surinamers aan
wezig zijn zelf ook aanwezig te zijn.
Ja het is zelfs een vraag of dit wel
gewenst zou zijn. Veel Surinamers
zullen permanent in ons land blij
ven wonen: hun kinderen zullen
met onze kinderen de school bezoe
ken. Zouden we dan ook niet sa
men naar de kerk kunnen gaan?
We hebben het tegenwoordig wel
over ecumene en denken dan altijd
aan het afbreken van de muren
tussen de verschillende geloofsge
meenschappen. Maar oecumene be
tekent ook eenheid van volkeren en
groepen. In Nederland krijgen we
steeds meer de kans om deze oecu
mene in praktijk te brengen. In de
oecumene gaat het niet om een
eenheidskerk, maar om de Inbreng
van het eigene in het geheel. Zou
het niet kunnen zijn, dat het tot
een verrijking van ons geestelijk en
kerkelijk leven zou kunnen leiden
wanneer Nederlandse en Surinaam
se christenen elkaar Vinden ln de
ene gemeente van de ene Heer?
Schande
Ds. K. H. Kroon, hervormd emeri
tus-predikant voor Kerk en Israël,
maakt zich in zijn blad Bekirbénoe
boos over het bericht, dat het Ne
derlands bijbelgenootschap vijftig
duizend nieuwe testamenten voor
Boelgaarse kerken wil financieren.
Ds. Kroon:
Op zichzelf is de gretige begeerte
om juist in Oost-Europa bijbels te
verspreiden ('ondanks generaties
atheistische propaganda is in Oost-
Europa de vraag naar bijbels groter
dan ooit' zegt de brief) politiek
gezien vaak al dubieus genoeg.
Maar zelfs afgezien daarvan is het
een schande, om juist in Bulgarije
het 'Oude Testament' weg te laten.
Het N.B.C. zal misschien zeggen: dat
komt later. Maar dat is het juist:
het zgn. 'nieuwe testament' is zon
der het zgn. 'oude testament' (als
men die termen perse wil blijven
gebruiken) of inhoudsloos of alléén
maar mis te verstaan, en verwekt
of bevestigt alleen maar theolo
gisch en praktisch antisemitisme.
Zoiets is 'later' niet in te halen.
Het is een schande, dat het NBG die
kerken in Bulgarije daar niet op
gewezen heeft en niet geweigerd
heeft aan dat domme en heilloze
plan mee te helpen.
Part-timer
In Het Orgaan van de bond van
Nederlandse predikanten schrijft
ds. C. Blomaard over de parttime
predikant:
Wat moeten we van deze man ver
wachten? Sommigen denken heel
laag over hem: het zal niets voor
stellen, profeteren ze. Anderen
zien er de halve redding van de
kerk der toekomst in: de tijd van
de professionele full-timers zou
voorbij zijn, we moeten het nu
gaan doen met een heel andere
pastorale setting. Persoonlijk ver
wacht ik niet, dat de eerste jaren
dit instituut zich snel zal ontvou
wen. Ik hoop maar, dat dit niet het
geval is, want naar mijn mening
vergt het predikantschap eigenlijk
de hele. mens en zijn volle tijd. Ik
vrees echter, dat over enkele jaren
een redelijk net van pastores alleen
over ons land te breien zal zijn met
behulp van predikanten met be
perkte werktijd, die geweven wor
den tussen de full-timers in.
