Vakantie
zee even
duur als
op
vliegreis
eens wat avontuur
in die vakantiereizen!
Steeds meer
bureaus bieden
autoreizen aan
8y DUW/KWARTET VRIJDAG 24 JANUARI 1975
TOERISM T19/K21
Mede door concurrentie
van de Russen
De Calypsowaarmee dit jaar vanuit Rotterdam een serie vaarvakanties naar Scan
dinavië wordt gemaakt.
aan zonnige dekken: geen onbetaalbare luxe meer
Kortweg komt het erop neer,
dat die al voor ongeveer de
zelfde prijs van een vliegva
kantie het water op kan. Als
vuistregel kan worden aange
houden dat men al voor 50
tot 60 gulden per dag en per
persoon onderdak ls in een
eenvoudige vierpersoons bin
nenhut (w,el te verstaan: in
clusief volledige verzorging,
verre van krenterige maaltij
den, twee of drie bioscoop
voorstellingen per dag, een
orkestje aan de dansvloer en
de hele dag door gratis koffie
en thee).
Wil men een tweepersoons
hut, of douche en toilet, of
een suite dan is men meer
kwijt. De totaalprijzen zijn
recht evenredig met de ac
commodatie en kunnen oplo
pen tot het drievoudige. Maar
nodig is dat niet als men
ervan uitgaat, dat een bed
een bed is en men het groot
ste deel van de dag toch aan
dek of elders (een biertje
wordt voor een gulden ge
tapt) doorbrengt.
Deze prijsstelling betekent dat
men vanuit Rotterdam al voor
830 14 dagen naar de Cana-
rische eilanden kan varen
(met stops van een volle dag
in Londen, Tenerife, Lanzaro-
te, Tanger en Vigo: zie je óók
nog wat!). Dit is maar één
voorbeeld, want in feite kan
de vaartoerist alle windrich
tingen uit. Niet alleen naar
de Middellandse Zee (vele ar
rangementen, ook vlieg-vaar-
trips)maar ook bijvoor
beeld naar het Caraibisch
gebied (vanaf 1700 gulden
voor 29 dagen met bezoeken
aan Barbados, Trinidad en de
Maagdeneilanden). En dan
zijn er uiteraard de vaarva
kanties naar Scandinavië (dit
jaar ook naar de noordkaap
en Spitsbergen en vanuit
Rotterdam) en Oostzee.
Imago
Gerard de Vos: 'Voor zover we
het nu kunnen overzien, zal
dit seizoen vooral de belang
stelling voor de Canarische
eilanden sterk groeien. Dat
wordt beslist een topper. Be
grijpelijk, want de prijzen lig
gen vrijwel gelijk aan die van
de vliegarrangementen'.
Dat in verhouding met de
aantallen vliegtoeristen het
aantal vakantiegangers, dat
kiest voor varen ondanks die
tarieven toch nog betrekkelijk
gering is, wijt hij vooral aan
het pnago van een cruise
schip. 'Dat is eigenlijk ons
grootste probleem: hoe ko
men we daarvan af?'.
Pauze in een oase na uren trekken.
Zo is er een 71-daagse reis per minibus van Gent naar Katmandu
in Nepal. De prijzen variëren yan 1525 tot 7200 gulden (enkele
reis)het eerste bedrag betreft alleen de reis, het laatste de reis,
maaltijden en verblijf in eerste klas hotels onderweg. Zulke
monstertochten zijn ook onder meer mogelijk naar Zuid-Amerika
en Zuid-Afrika.
Dat er voor zulke vakanties in Nederland geen grote belang
stelling zal zijn, staat al, bij voorbaat vast. De heer R. Kramers
van De Magneet: 'Voor de Nederlandse beurs liggen trektochten
door Noord-Afrika, Griekenland en Turkije en door IJsland veel
meer binnen bereik. Dat hebben we aan het aantal boekingen
al wel kunnen merken'.
Meestal worden de reizen uitgevoerd met sterke bussen of Land
rover, de laatste met name op de tochten door de woestijn. De
prijzen zijn veelal vastgesteld op basis van alleen de reis. Ónder-
weg wordt gekampeerd en voor het eten moet men zelf zorgen.
'Maar', aldus de heer Kramers, 'dat hoeft per man per dag niet
meer dan 15 gulden te kosten. Voorwaarde is wel, dat men spor
tief is ingesteld. Op de rug van de chauffeur-reisleider kan niet
élles worden afgeschoven. Iedereen moet een handje meehelpen.
Daarom zijn de leeftijdsgrenzen op 18 en 38 jaar gesteld'.
Om een indrük van de prijzen te geven: 15 dagen Marokko kost
(inclusief de vliegreis) 800 gulden. 15 dagen IJsland (een ruige
rondtocht langs plaatsen waar nauwelijks toeristen komen) 1300
gulden inclusief de vliegreis Londen-Reykjavik en een 22-daagse
rondtocht door Griekenland en Turkije 1000 gulden inclusief de
vliegreis van Londen naar Belgrado (in de beide laatste gevallen
moet het retourtje Amsterdam-Londen dus nog worden bij
betaald). Wat duurder in het avonturen-programma van Penn-
world is een 15-daagse zeetocht per bark (voor 16 personen) rond
Mallorca: 1600 gulden (overnacht wordt op de boot).
Dit jaar ook caravans
De reisprogramma's mogen dan weer uitpuilen van de
al dan niet voordelige vliegvakanties, één zaak staat vast:
zo'n kleine 70 procent van alle vakantiegangers geeft nog
steeds de voorkeur aan de auto als zij naar het buiten
land gaan. De auto vormt de grootste concurrent van
luchtvaartmaatschappijen en touroperators, al zijn de
laatsten hard bezig zich bij dit vraag-patroon aan te
passen.
De grootste Quo Vadis, dochter van De Magneet en
Vrijuit, een samenwerkingsverband tussen onder meer
ANWB en Shell hebben dat al eerder gedaan, andere
zijn gevolgd met de presentatie van speciale autopian-
programma's>
Meestal worden hierin arran
gementen aangeboden, die
vrijwel alleen bestaan uit de
huur van een appartement of
bungalow. De reis er naar toe
moet zelf worden geregeld:
reservering van hotels onder
weg wordt door de meesten
niet meer gedaan omdat dit
in de praktijk problemen op
leverde.
Voordeel van deze arrange
menten is vooral, dat men als
individueel trekkende auto
mobilist een stukje zekerheid
krijgt (die bungalow staat
klaar). Daarnaast is men
vaak goedkoper uit dan wan
neer men zelf een bungalow
huurt (al gaat dat dan vaak
maar om een paar tientjes
per week). Ook de service die
men onderweg van de touro
perator krijgt, blijkt voor ve
len een factor te zijn. Zo be
schikt Quo Vadls in West-Eu
ropa over meer dan honderd
steunpunten, waar men bij
problemen terecht kan (een
adressenlijst wordt meegege
ven).
Caravans
Naast bungalows en apparte
menten biedt Quo Vadis dit
jaar eveneens enkele honder
den caravans als accommoda
tie voor autotoeristen aan, zo
wel toer- als sta-caravans op
vaste standplaatsen. De eerste
staan op terreinen in Oosten
rijk, Italië en Zwitserland, de
laatste in Nederland (Put
ten), het Moezeldal en Oost-
Engeland.
Deze arrangementen zijn spe
ciaal opgezet voor hen, die
zo'n caravan-vakantie eens
willen proberen, maar geen
zin hebben zo'n huis-op-wle-
len al direct te kopen of er
mee te gaan rijden.
De prijzen van een toercara-
van liggen tussen de 90 en
300 gulden per week (afhan
kelijk van het, seizoen), die
van een stacaravan tussen
100 en 410 gulden. De toerca-
ravans bieden slaapruimte
aan vier volwassen personen
of twee volwassenen en drie
kinderen, de stacaravans aan
zes personen. Voor die prijzen
heeft mén dan meteen een
ruimer stukje grond (zo'n 25
meter) dan op de meeste cam
pings. Tax, gas. elektra en
via ter worden extra berekend
(de toeslagen variëren per
week en per persoon van 8
tot 30 gulden).
De heer A. Kramers van De
Magneet: 'voor hen die een
caravan willen uitproberen, is
dit een vrij voordelige gele
genheid. In de meeste geval
len is men er goedkoper mee
uit dan met het huren van
een caravan. We verwachten
er veel vraag naar. Over de
hele linie zijn de autoplanrei-
zen trouwens in opmars. Als
ik de cijfers van nu bekijk
moeten we rekening houden
met een groei van 40 procent,
vergeleken met vorig jaar'.
Stacaravan als vakantiehuisje.
zich tien jaar terug in de luchtvaart voltrok, lijkt nu
zij het nog aarzelend in de scheepvaartwereld op
te komen: de ontwikkeling van het sociaal toerisme.
mag dan voor velen
een begrip zijn, dat ver
wordt met onbe-
luxe, in werkelijk-
is het dat al enkele ja
niet meer.
ze zijn er nog, $ie
droomreizen over de oce-
en als je nu echt in je
dreigt te verdrinken, kan
voor zo'n slordige 47.000
nog best een 89 dagen
wereldcruise maken,
zulke aanbiedingen vor-
maar een miniem deel
de programma's. Rederij-
timmeren er nauwelijks
aan de weg, om de gjrote
niet kopschuw te ma-
Zeetours, volle dochter
de Holland Amerika Lijn,
eft men met het oog
arop zelfs het hele begrip
uise overboord gegooid. Er-
or in de plaats kwam de
arvakantie, een aanduiding
minder pretentieus over-
mt en blijkens d'e cijfers de
srist ook gemakkelijker op
loopplank doet stappen,
ituuriijk doen die rederijen
t niet omdat ze niets meer
moeten hebben van die mil
jonair met zijn buidel, die
niet leeg lijkt te kunnen ra
ken, de op decorum gestelde
rijkaard, die zich elke avond
trouw in zijn smoking steekt
alvorens zich aan zijn krab-
cocktail en zeven andere gan
gen te wijden. Maar de prak
tijk heeft wel geleerd, dat je
zelfs met dé>t soort toeristen
geen schepen drijvend kunt
houden.
Voeg daarbij de elk jaar
groeiende concurrentie van
het vliegtuig (waardoor de
meeste rederijen gedwongen
werden hun lijndiensten op
te heffen) en het wordt dui
delijk waaróm nu naar de
gunsten van ^en ander pu
bliek, wordt gedongen.
Zo'n vijf jaar geleden heeft
die ontwikkeling zich ingezet.
Griekse en Italiaanse rederij
en begonnen ermee. Van be
faamde rederijen elders in
Europe (ook in Nederland)
kochten ze voor een krats af
geschreven zeekastelen op,
sloopten de bovenbouw en
maakten er drijvende hotels
van, meer op de massatoerisl
dan op de enkeling afge
stemd. Het veel personeel
vergende en dus dure klas
sesysteem werd afgeschaft en
daarvoor in de plaats kwam
eenheidscomfort. Verschil in
hutten bleef er, maar voor de
rest was alles (maaltijden,
bediening) voor iedereen ge
lijk.
Die Grieken en Italianen
hadden dat goed aangevoeld,
want de resultaten waren al
meteen boven verwachting.
Zo zelfs, dat het initiatief al
gauw navolging vond: ook
Russische en andere Oosteu-
ropese rederijen begaven zich
op de markt en zijn /er ook in
Nederland al niet meer weg
te denken. De Lermontov, de
Pushkin, de Estonia en de
Belorussia zijn in de pro
gramma's even vertrouwde
namen als de Rotterdam, Sta
tendam of Prinsendam.
Prijzen gelijk
Zeetours-directeur Gerard de
Vos tot Nederveen Cappel wil
als HAL-man best toegeven,
dat het vooral de Russen en
Polen zijn geweest, die een
belangrijke invloed hebben
gehad op de popularisering
(ook financieel) van de vaar
vakantie ln West-Europa. Al
wil hij niet zo ver gaan te
spreken van een Neckermann-
effect, zoals zich dat bij de
vliegvakanties heeft voorge
daan. 'Maar een feit blijft,
dat de vaarvakantie nu be
reikbaar is voor een veel gro
tere groep. Zeker dit jaar.
Waar duurdere brandstof de
prijzen van vliegvakanties
stevig heeft verhoogd, speelt
deze factor in de scheepvaart
een veel kleinere rol. Voor de
meeste bestemmingen zijn de
prijzen helemaal niet ver
hoogd. In de reiswereld is dat
een qnicum'.
Reden voor Zeetours dat
als touroperator voor vaarva
kanties zo'n tiental buiten
landse rederijen in Nederlapd
vertegenwoordigt en daarmee
30 procent van de vaarvakan-
tiemarkt in handen heeft,
(een andere grote is Chan-
dris) de komende -zomer
optimistisch tegemoet te zien.
Weliswaar zal het ook dit jaar
niet om honderdduieenden
gaan (vorig jaar boekten
13000 Nederlanders voor een
vaarvakantie), maar een dui
delijke stijging lijkt gezien de
eerste resultaten van deze
maand wel -in het vat te zit
ten.
50 gulden
Wat betekent die popularise
ring voor de consument?
touroperators ze) opgenomen. Sommige reisorganisatoren zoals
Centouri hebben er in hun brochure zelfs een heel hoofdstuk
aan gewijd.
Rondreizen
:We hebben de indruk', zegt Eurotours-directeur Van Woerkom,
'dat vooral de mensen, die al vaker op de stranden van de Spaan
se costa's, aan de Rivièra of op de Griekse eilanden hebben ge
legen dat nu wel voor gezien houden. Mede gestimuleerd door
publikaties in eigen land over de zin van het ook in de vakantie
bezig zijn, zoeken fcij nu wat anders öm hun jaarlijkse paar
weken vrijaf door te brengen'.
Die ontwikkeling wordt geïllustreerd door het toenemend aantal
rondtochten in de programma's: meestal vliegvakanties van
twee weken, waarvan één week op -één bestemming wordt door
gebracht en de andere bestaat uit een bustocht door het land.
Zulke arrangementen zijn er onder meer voot Spanje, Turkije,
de DDR, Polen, Tsjechoslowakije, Tunesië, Griekenland, Italië
en Finland. Uiteraard zijn ze een stuk duurder dan de normale
zonvakanties zonder wat 'eraan. Doorgaans moet gerekend wor
den op tenminste duizend gulden per persoon, maar 't is wél de
manier om in korte tijd veel te zien.
De touroperators bieden meer, veelal pakketten, waarin speciale
activiteiten niet zijn inbegrepen en waarvoor dus extra moet
worden betaald. Zo kan men in La Manga del Menor (een groot
watersportcentrum in opkomst, 100 km ten zuiden van Alicante)
duikcursussen volgen, waarvoor 200 tot 250 gulden extra wordt
berekend (een zeilvakantie is trouwens ook mogelijk. In Hacienda
de Goya bij Lloret de Mar aan de Costa Brava worden paardrij-
vakanties gehouden. Een arrangement Tunesië kan worden ver
lucht met een vijfdaagse trektocht per landrover door de Sahara.
In Griekenland heeft men weer de mogelijkheid (er zijn trou
wens meer bestemmingen waar dat kan) na een vliegreis naar
Athene een 15-dagen Kaiken-tocht met een bark langs de eilan
den te maken (rond de duizend gulden voor half pension). En
wil men nu echt veel zien in het nabije oosten dan biedt FIT
(als enige) een 15-daagse rondreis door Jordanië, Israël, Syrië
en Libanon.
Avonturen
Een touroperator die zich helemaal op dit soort actieve vakantie
toelegt, is de Britse Pennworld, die dit jaar voor het eerst via
De Magneet ook op de Nederlandse markt actief is. Het program
ma vermeldt een groot aantal zeer exclusieve sportieve reizen.
fatuurlijk is het best fijn eens zo'n veertien dagen lang lekker
;e luieren op een warm strand. Je elke ochtend van je hotel naar
ie playa te slepen met een stapel boeken, zo nu en dan in het
trandbarretje wat te nippen aan de ijsgekoelde Cuba libre en
erder geen enkele zorg aan je hoofd te hebben.
latuurlijk: dat is best uit te houden. Maar als je daar nou eens
;één zin in hebt. Als je nou eens spuugt van zulk tijdverdrijf,
lat hete strand met altijd weer diezelfde wriemelende mieren-
ïoop, die joelende kinderen, die je met strandballen bestoken.
Us je nou eens genoeg hebt van altijd weer langs diezelfde
ouvenirwinkeltjes te moeten sjouwen en als je wat die vriende-
i.ike Alfredo je 's avonds in olijfolie gedrenkt op/je bord schept
liet als enig hoogtepunt van zo'n vakantiedag beschouwt?
Vel, dan hoeft nog niemand zich bezorgd te voelen. Toegegeven
[en reisorganisatoren beamen het vlot)het gros van de toeristen
vil niet meer dan dat en de programma's zijn dus in hoofdzaak
>p hen gericht. Maar de laatste jaren begint daar verandering
n te komen en in de meeste programma's zijn dit jaar ook wel
enminste een paar ^ctieve vakanties (doe-vakanties, noemen de
Met de Landrover door de woestijn; dan kan je ook dit
werkomen.
