Een toogdag ter ziele
Begrip 'bevrijding'
is vaag gebleven
1
\J
fllSlllS&l
Alfrink: polarisatie
in Europa neemt toe
Trouw
Kwartet
Honderdduizend
gereformeerde
handtekeningen
voor Israël
Koor van 500 man
op One Way Day
Minder joden in
Verenigde Staten
Doperse beweging
bestaat 450 jaar
Christenen welkom
in Oostduitse
jeugdbeweging
Nieuwe boekei
I
TROUW/KWARTET DONDERDAG 23 JANUARI 1975
KERK/BINNENLAND T2/K
door A. J. Klei
Nico Schouten van het LCGJ (landelijk centrum
voor gereformeerd jeugdwerk) stuurt me een
stencil waarop hij vermeldt dat er dit jaar geen
gereformeerde jongerendag meer gehouden zal
worden. Op hemelvaartsdag niet en ook niet op
een andere dag. Nico verstaat zijn vak en weet
de zaak te verkopen als het stimuleren van een
ontwikkeling, maar intussen is het toch maar zo
dat ik het overlijdensbericht van een eertijds ver
maarde toogdag voor me heb.
Helemaal onverwacht was dit
heengaan niet, deze toog- of
bondsdag leidde al vele jaren een
zeer armetierig bestaan. Ook bus
ondernemers en leveranciers van
verlovingsringen zullen dit ge
merkt hebben. Maar alvorens een
In memoriam te schrijven, laat ik
volgen wat Nico Schouten in zijn
persbericht te zeggen heeft:
'Het LCGJ heeft vanaf 1971 deze
dagen steeds meer toegespitst op
mogelijkheden voor jongeren
daadwerkelijk aan het programma
deel te nemen en met de opgeda
ne informatie ook 'thuis' iets te
doen.
Het massale karakter dat deze da
gen jarenlang kenmerkte ver
dween door deze opzet.
Het LCGJ gaat dit jaar deze ont
wikkeling verder stimuleren. De
bedoeling is in de loop van dit
jaar een aantal bijeenkomsten
voor jongeren te beleggen tijdens
welke een bepaald thema centraal
zal staan. Het programma zal ge
richt zijn op het krijgen van in
formatie, onderlinge gesprekken
en mogelijkheden het thema in de
eigen omgeving aan de orde te
stellen.
Deze informatieve werkdagen,
waarin ook ruimte blijft voor ont
spanning, worden op korte ter
mijn toegespitst op de apartheids-
problematiek in Zuid-Afrika en de
integratie van gehandicapten in
de samenleving. Op 1 maart wordt
in Driebersen. samen met de Her
vormde Jeugdraad de werkdag
over Zuid-Afrika georganiseerd,
terwijl op Hemelvaartsdag de in
tegratie van gehandicapten aan
de orde zal worden gesteld. Dit
thema is vooral gekozen omdat in
het kampwerk van het LCGJ deze
Integratie de afgelopen jaren
metterdaad gestalte heeft gekre
gen.
In het najaar worden nog een of
twee van deze dagen georgani
seerd.
Tot zover Nico Schouten. Laat ik
beginnen pet te verklaren dat ik
het verdwijnen van jongerenda
gen zoals je die de laatste tijd
kon meemaken, geenszins betreur.
Dat waren ondingen voor ons.
Wat moest Je aan met een praat-
hoek, een informatiestand, een
rollenspel en al dat soort enge
dingen? Je lummelde er de hele
dag rond en nóg ging je met een
bijna blanco blocnoot naar huls.
Je vroeg ter verlevendiging van je
verslag aan een passerend dooplid
of-t-ie het mooi vond, maar dit
leverde in de regel ook geen op
zienbarende uitspraken op. En
met het uur groeide je heimwee
naar "het massale karakter'.
Die ouderwetse tooodagen met ge
renommeerde sprekers die van
hun duizendkoppige gehoor geen
enkel weerwoord hoefden te vre
zen, lieten zich namelijk even
doeltreffend als snel verslaan.
Mijn opleiding hierin genoot ik
van Scheps-van-Kerknieuws seni
or. Je eerste zorg was dat je het
zgn. referatenboekje te pakken
kreeg: een geschrift waarin de
nog uit te spreken redevoeringen
afgedrukt stonden en dat na af
loop verkocht werd. Soms was een
bestuurslid onwillig om je het
meteen al in handen te geven,
maar dan zwaaide Scheps met de
papieren van een andere bonds
dag waar we nog heen moesten
en dan bezweek zo'n leidingge
vend iemand meestal wel.
Vervolgens diende je je blikken te
slaan naar de rij genodigden. Ik
leerde onderscheiden tussen lui
Fragment van een overzichts
foto van een zeer massale toog
dag van gereformeerde jeugd.
Dat was in 1960 in de Bame-
veldse open lucht. In onafzien
baar lange rijen werd er geluis
terd en gezongen.
die je wel en die je niet in de
krant hoefde zetten. Ten derde
moest je uitvissen wie van die
notabelen een speech je tot de
schare zou houden. Moeten we
niet horen wat hij zegt?, vroeg ik
de eerste keer enigszins benauwd,
maar Scheps leraarde: welnee, je
schrijft maar dat-ie het mooi
vindt dat de jeugd van nu aan
beginselstudie doet, da's altijd
raak. Volgende stap was een af
spraak te maken met een der
aanwezigen, die je 's avonds kon
bellen met de vraag of alles vol
gens de plannen was verlopen en
of niemand het begeven had.
Tenslotte luisterde je nog even
naar het openingswoord en daar
na kon je de benen nemen. En
bij die andere toogdag die nog op
je lijstje stond, kon je ten gerieve
van de ontvangst van het daar
fungerende referatenboekje met
die eerste bondsdag schermen. Als
het meeliep zat Je tijdens de kof
fie je verslagen al te schrijven'.
Nu weet ik drommels goed dat
bondsdagen, al dan niet gerefor
meerd, al dan niet massaal, er
niet waren of zijn ten dienste van
het gemak (of ongemak) van
journalisten. Laat ik daarom be
kennen dat ik persóónlijk nooit
naar zo'n massale toestand toege
gaan zou zijn. Toch stelt dit defi
nitieve afscheid van de 'echte'
toogdag door het LCGJ me wel
voor een vraag.
Het is duidelijk dat het massale
bondsdag wezen als zodanig niet
ter ziele is. Ben Hoekendijk,
Youth for Christ, de hervormd-
gereformeerden en de vrijgemaak-
•ten krijgen gemakkelijk hun dui
zenden op de been. Je kunt zeg
gen: in de opwekkingshoek en
daar waar vaste overtuigingen le
ven. In de gereformeerde kerken,
waaruit het LCGJ zijn afnemers
recruteert, is men altijd huiverig
geweest voor het 'pinkster-achti-
ge'. Voor stevige opvattingen was
men minder benauwd, maar die
hebben ze aanmerkelijk minder
dan voorheen. Als je nu consta
teert dat vuur en stelligheid voor
waarden zijn voor een geslaagde
massale toogdag, kun je vaststel
len dat het LCGJ een verstandig
besluit genomen heeft: met elkaar
praten over een bepaald thema en
zo doe je niet met duizenden.
Akkoord. Maar (en nu komt mijn
vraag) is voldoende zeker dat
daarnaast geen ruimte is voor een
stevige bondsdag voor hen die er
van houden eens per jaar langs
die weg een opkikker te krijgen?
Of zeg je tegen hen: ga heen en
wordt warm, bij, pak weg, Youth
for Christ?
Het ryke roomse leven is nog niet overal verdwenen. Deze Mexi
caanse hond geeft de priester een poot, die hem zonet gezegend
heeft. Honderden dieren in Mexico City worden elk jaar bespren
keld met wijwater op de feestdag van San Antonio de Abad.
Gereformeerden over kerkenconferentie
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De gereformeerde delegatie naar de kerkenconferen
tie, die in november in Lunteren is gehouden, vindt het jammer,
dat er onvoldoende bezinning vooraf geweest is over het thema
van de conferentie 'bevrijding'. Voordat men tot besluitvorming
overging, was een bijbelse fundering en vulling van dit begrip
wenselijk geweest.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij pubïïkatie wordt de naam van
'de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Eenzaamheid
Toen lk 18 Januari het artikel over
eenzaamheid las, werd lk geschokt
door de opmerking van pater Ver
meer, dat hij eenzame mensen wil
stimuleren tot het aangaan van ho
mofiele relaties en tevens dat hij
een man en een vrouw een relatie
wil laten aangaan die niet direkt
tot een huwelijk leidt. Ik vind dit
zeer ongepast voor een krant die
zich christelijk noemt.
Zoetermeer
W. H. Vogelaar
Noot van de redactie: Pater Ver
meer heeft in het artikel over een
zaamheid geenszins gestimuleerd,
dat er meer homofiele of buiten
echtelijke verhoudingen moeten
ontstaan. Hij pleit alleen voor een
vrijheid voor iedereen om die rela
tie te mogen hebben, die hij of zij
behoeft, zonder dat hij daarvoor
door anderen veroordeeld wordt.
Collecte Portugal (3)
Dat de VARA-Pv.d.A. geld wil stu
ren naar één harer zusterpartijen
die ook aangesloten is bij de socia
listische internationale, is haar
zaak, maar een huls-aan-huis col
lecte is absurd. Nog meer absurd en
bedroevend is, dat bij de namen
van het aanbevelingscomité ook de
naam voorkomt van prof. dr. J.
Verkuyl, hoogleraar aan de VU en
prae-adviseur van de geref. synode.
Zo langzamerhand komen In het
christelijke kamp de ware apen uit
de mouw. Achter welk antichriste
lijk marxistisch wereldbeeld rennen
prof. Verkuyl en de zijnen toch
aan?
Meppel
C. Frederiks
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pert
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.fllro
X 500.
Ontmaskeren
In deze tijd worden wij bewerkt
door ideologieën, mooi klinkende re
devoeringen, waarachter boze be
doelingen schuilen. Gelukkig voor
ons, dat er figuren zijn, die de
predikers van de ideologieën ont
maskeren. In de krant van zaterdag
18 januari ontdekte ik er drie, Prof.
H. M. Kuitert ontmaskert dr. Van
Bruggen als een mannetje, die de
bijibel gebruikt om zijn angst te
verbergen, zijn bevoorrechte positie
jegens zijn vrouw op te geven. Prof.
Llnneman ontmaskert de regeer
ders in Zuid-Afrika. Deze zijn voor
een Estelvestiging in Zuid-Afrika,
niet om het ontwikkelen van de
binnenlandse -markt of het bevor
deren van maatschappelijke veran
deringen, maar om het Zuidafri
kaans bewind internationaal en
nationaal te versterken. Tenslotte
ontmaskert Ben van Kaam o.a.
Coen en Colijn als doodgewone
vuige gewinmakertjes. Wanneer ik
dergelijke ontmaskeringen lees, dan
denk ik altijd aan het bekende
gezegde 'zoals de waard is ver
trouwt hij zijn gasten'. En dan
slaak ik de zucht: Wie ontmaskert
de vele ontmaskeraars en wie ver
lost Nederland van hen?
Veendam
E. van Popta
Vader Abraham
Kort, raak en beschaafd heeft de
heer Rabani het gepruts van 'Vader
Abraham' getypeerd als ordinair
kleutergesohrijf met racistische en
fascistische elementen. Het is wel
het toppunt dat "Vader Abrham'
zich durft te vergelijken met de
brengers van Farce Majeur. Eerder
noemde hij zelfs Wim Kan in één
adem met zichzelf! Wat heeft deze
man weinig zelfkennis. Hij gelooft
waarschijnlijk ook nog dat het on
nozele liedje, dat hij destijds met
de heer Koekoek heeft gemaakt,
werkelijk een schlager was. Kan
onze regering niet voorkomen dat
dergelijke laagstaande carnavals-
rijmpjes worden uitgegeven, in ie
der geval wanneer deze bovendien
nog beledigend voor anderen blij
ken te zijn?
Alkmaar
M. C. Sweers
Houvast
Volgens Tr.-Kw. van 20 jan. is Fred
Borgman (voorz. van de Arjos) op
een vergadering in Kampen weer
eens het veroordelen geweest.
Hij zei o.a.: 'De PPR zijn wereld
verbeteraars'. Fred heeft kennelijk
iets tegen wereldverbeteraars. Je
vraagt je af, wat zou hij dan wil
len? De wereld 'verslechteren', of
alles in het midden laten? Als hij
dat laatste wil, kan lk mij voorstel
len dat hij zich bij het CDA thuis-
voelt. Verder vindt Fred dat het
beleid van de PPR weinig houvast
biedt en weinig reëel is. Kan Fred
mij uitleggen waar we ons bij het
CDA aan vast kunnen houden. Aan
de politiek van Kruisinga of van
Boersma? Aan het blanke realisme
van Schakel of aan het zwarte rea
lisme van Scholten?
Bennekom
mw. J. Louwerse-Reyneveld
Emancipatie en bijbel
Met genoegen en instemming las ik
het artikel 'Emancipatie en de bij
bel' (18 januari) van mijn 'oud'
promotor prof. Kuitert. Inderdaad,
men kan zich tegen de emancipatie
(zo men wil: 'bewustwording') van
de vrouw wel beroepen op het bij
bels cultuurpatroon, maar bezwaar
lijk op de bijbelse bóódschap. En
inderdaad, man en vrouw zijn ge
lijkwaardig en dienen gelijkberech
tigd te zijn. En dat man en vrouw
wat geslacht betreft niet gelijk
(verwisselbaar) zijn is een gelukki
ge, avontuurlijke zaak.
Konsequente uni-sex betekent de
dood in de pot. Manwijven en ver
wijfde kerels worden trouwens in
de samenleving met tegenzin geac
cepteerd. Maar dan en dat is
óók een goede kant van dit artikel
komen er vragen los. Hoe zit liet
met de zg. secundaire geslachtsken
merken? Anders gevraagd: Wat is
nu typisch mannelijk en vrouwe
lijk? Wat is 'ingebakken' in de
natuur en wat culturele indoctrina
tie of maatschappelijke dressuur?
Kortom: Wat is echt en moet blij
ven?
Er zijn nog steeds notoire verschil
len. Bv. in een treincoupé neemt
een man zomaar, achteloos het
woord,' een vrouw niet. Het is ge
woon. dat een verpleegster een
mannelijke patiënt een wasbeurt
geeft: de omgekeerde opstelling
(verpleger-dame) gaat moeizamer
(of al te makkelijk). Goed, dit zijn
maar oppervlakteverschijnselen,
waarvoor we wel een verklaring in
de binnenzak hebben.
Dieper gaat de indirecte invloed,
die de vrouw op de achtergrond,
vanuit haar intuïtie b.v. pleegt
uit te oefenen. Dat is geen geringe
zaak. (De dienstbode van de burge
meester van Amsterdam regeerde
destijds geheel Holland, naar men
zegt.) Weer: Is dit typisch de vrou
welijke aard of noodzakelijk vanuit
een cultureel-sociale 'dwangpositie'.
Of een mixture? Of soms sociaal-
masochistische zelfhandhaving en -
beleving? Meer vragen van dien
aard zijn mogelijk. Het zou aardig,
sterker, relevant kunnen zijn voor
de lezers van dit blad als een an
tropoloog, socioloog en/of psycho
loog hierover eens in de pen klom.
En dat zou een goede aansluiting
kunnen vormen op het artikel van
een theoloog. Het is toch het jaar
van de vrouw?
Eindhoven
dr. C. Klapwijk
Milieubelasting
De vorige week las ik over een
deurwaarder die een medewerker
van het MAN naar de keel is gevlo
gen. Eén ding snap ik niet: hoe die
jongeman zijn zelfbeheersing heeft
kunnen houden. Die hele milieube
lasting is toch wel om uit je vel te
springen. Wie gelooft er nu nog dat
onze ontlasting de oorzaak is van
de mllieuvergiftiging? Deze week
nog hoorde ik dat de omgeving van
Silenka bij Westerbroek langzaam
maar zeker door fluor vergiftigd
wordt. De groenten uit de tuinen
zijn niet meer te eten, het bosje in
de buurt is en blijft voor altijd
kaal. Bovendien is alles daar bedekt
met één of andere witte laag. De
industrie vervuilt uit puur winstbe
jag en die moet de schade ook
maar herstellen. Als alle weigeraars
van de milieubelasting hun poot
goed stijf houden, hebben we nog
van alles te winnen. Ik wens het
MAN veel succes.
Groningen
Ria van der Ploeg
Abortus
Wat mij spijt is dat er zo weinig
over het verleden wordt geschreven
inzake de ongehuwde moeder. Ligt
daar de oorzaak van de tegenwoor
dige eis van abortus? Hoeveel jonge
meisjes werd de deur van de ouder
lijke woning geweigerd als zij in
verwachting waren? Als in het ver
leden een verloofd paar moest
trouwen en zijn huwelijk kerkelijk
liet bevestigen, werd dit twee maal
afgekondigd met de woonden: 'Na
gedane schuldbelijdenis', dit ten
aanhore van honderden medekerk
leden. In een dergelijke dienst zal
wel niet bepreekt zijn over de tekst
van 1 Cor- 1 de verzen 4 t.e.m. 7,
waar het gaat over de liefde die
alles bedekt. We hebben ons te veel
aangematigd tot oordelen en ver
oordelen en te weinig geleerd van
Hem die zelfs een overspelige
vrouw niet wenste te veroordelen,
doch haar een goed advies gaf
(Joh. 8:11): Ga heen en zondig niet
meer.
Amstelveen
J. Hollander
UTRECHT In de gereformeerde
kerken hebben ruim honderddui
zend kerkgangers hun handteke
ning gezet onder de verklaring,
waarin 86 prominente Nederlanders
uiting geven aan hun zorgen over
de toekomst van Israël. Het modera-
men van de generale synode vroeg
eind vorig jaar de 822 plaatselijke
kerkeraden de gemeenteleden op te
roepen de verklaring te onderteke
nen. Dit i s in 521 gemeenten, 63
pet. van het totale aantal, gebeurd.
De praeses van de generale synode,
dr. A. Kruyswijk, heeft zowel de
minister-president, als de voorzit
ters van de eerste en de tweede
kamer schriftelijk op de hoogte ge
steld over de ongerustheid in de
gereformeerde kerken over de geva
ren die het joodse volk in Israël
bedreigen. Dit in de verwachting
dat de regering van ons land daar
rekening mee zal houden in haar
buitenlands beleid.
Van een onzer verslaggevers
PUTTEN Groepen die willen,
kunnen meezingen in een groot
jeugdkoor, dat geformeerd wordt
voor de komende jeugdmanifestatie
One Way Day, op 18 oktober in de
Julianahal van de Utrechtse Jaar
beurs.
Dit One Way Day-koor (men denkt
aan vijfhonderd man) zal onder
leiding staan van Jan Visser. Een
nieuw repertoire van zeven liederen
zal speciaal voor deze gelegenheid
worden samengesteld. Groepen van
minimaal vijftien jongelui en be
staande koren kunnen zich opgeven
bij Opwekking, Da Costastraat 51,
Putten. Zij krijgen dan de liederen
toegestuurd om ze in eigen repeti
ties in te studeren. Op 27 septem
ber en 11 oktober komen dan alle
vijfhonderd in Utrecht om als één
koor de liederen door te nemen.
Dit schrijft het moderamen van het
gereformeerd deputaatschap Oecu
mene Binnenland (OBI) in zijn
rapport aan de gereformeerde syno
de over de kerkenconferentie. Vol
gende week vrijdagmorgen zal de
synode de beleidsbesluiten van de
NE WYORK Volgens het Ameri
kaans-Joodse jaarboek 1974-75 be
draagt het aantal joden over de
gehele wereld nu 14.150.000. Een
jaar geleden werd het aantal
14.370.650 opgegeven. Deze daling
voltrok zich in het land waar de
meeste joden wonen, de Verenigde
Staten, namelijk van 6.115.000 in
1973 naar 5.732.000 in het afgelopen
jaar. In Israël wonen twee en een
half miljoen joden.
AMSTERDAM Zondag herdenkt
de doopsgezinde broederschap in de
kerkdiensten het 450-jarig bestaan
van de doperse beweging. Aan iede
re kerkganger zal een folder met de
tekst van het oudste bericht over
de eerste 'geloofsdoop' worden uit
gereikt.
De doperse beweging ontstond,
toen waarschijnlijk op de avond
van 21 januari 1525 in het huis van
Felix Mantz in Zlirich enige tegen
standers van de kinderdoop bijeen
kwamen. De voormalige priester
Jörg Blaurock verzocht de jonge
geleerde Konrad Grebel hem te do
pen. Grebel voldeed aan dit ver
zoek, waarna Blaurock de andere
aanwèzigen doopte. Deze afschei
ding was ontstaan uit onenigheid
met Zwingli.
Thans zijn in 46 landen doopsge
zinde gemeenten met in totaal bij
na een half miljoen leden. Neder
land telt 142 temeenten met samen
27.772 leden. In de Verenigde Sta
ten zijn 183.773 doopsgezinden. Het
aantal leden in de Sowjetunie
wordt geschat op veertigduizend.
Van de ruim 66.000 doopsgezinden
in Afrika wonen de meesten in
Zaire. In Ondonesië en India zijn de
meesten van de bijna zestigduizend
Aziatische doopsgezinden gevestigd.
BERLIJN (KNA) Jongeren be
hoeven geen atheïst te zijn om lid
te kunnen worden van de commu
nistische jeugdbeweging FDJ in
Oost-Duitsland. Aldus stelt de
Oostduitse regering in haar voor
lichtingsbrochure 'Jeugd in de
DDR.'
Ook jeugdige christenen kunnen lid
van de FDJ worden. Zij hebben
binnen de jeugdbeweging dezelfde
rechten en zijn zowel vertegen
woordigd in de centrale raad van
de Freie Deutsche Jugend als in de
FDJ-fractie in de Oostduitse Volks-
kammer.
De brochure zet verder uiteen, dat
de leden van de FDJ wel worden
opgevoed in de geest van Marx,
Engels en Lenin. Omdat de doel
einden van de FDJ gericht zijn op
de vrede voor alle mensen, kunnen
jonge christenen aldus de bro
chure 'hun dienst aan de mens
het beste vervullen, wanneer zij
bewust mede vorm geven aan de
socialistische maatschappij, waar
van het hoogste doel gevormd
wordt door vrede, veiligheid, wel
stand en geluk van heel het volk.'
kerkenconferentie bespreken.
Het moderamen OBI beveelt de be
leidsbesluiten als geheel aan, maar
noteert daarbij wel, dat met name
het gedeelte 'Bevrijd tot geloof'
door het ontbreken van een uit
gangspunt in de vorm van een
getuigenis, wat bevrijding nu ei
genlijk inhoudt, een compromisfor
mulering is. 'Het valt te betreuren
dat het niet mogelijk is gebleken
tot echte overeenstemming te ko
men. Het geheel is niet wat we
graag zouden willen, maar we zijn
blij dat een en ander nog geformu
leerd is in deze vorm. Het bleek
onmogelijk om b.v. de inhoud van
Filippenzen 2 in het geheel te be
trekken', aldus het moderamen in
zijn rapport.
De gereformeerde synode vergadert
van woensdag tot zaterdag tn Lun
teren. De eerste dag bezint de
synode zich onder meer op haar
eigen werkwijze. Donderdagmorgen
zullen afgevaardigden van de
Nederduitse gereformeerde bantoe-
kerk uit Zuid-Afrika begroet wor
den en wordt gesproken over
streekgemeenten
Donderdagmiddag zal de synode
proberen, de discussie over de abor
tus voorlopig af te ronden. Eerder
werd zowel in de gereformeerde
synode (in oktober) als in de her-
vormde (in november) de wense
lijkheid uitgesproken, dat beide
kerken samen een pastoraal ge
schrift over de abortus zullen op
stellen.
Vrijdag staan behalve de resultaten
van de Lunterse kerkenconferentie
onder meer op het programma de
handreiking bij het statuut van de
raad van kerken, kerk en recreatie,
zendingszaken en het houden van
gemeenschappelijke kerkdiensten
met rooms-katholieken.
ALLES OVER HANDWERKti
(oorspr. Zweedse titel 'Stora Sy q
Ilandarbetsboken'). Vert, en bek
Eva Behrens. Uitg. Cantecleer BP
de Bilt. Groot formaat, 376 bl e
prijs 59,50. c
Een fors boekwerk, waarin behal
aan breien, haken, naaien en bo
duren ook aan macramé kantklo"
sen, weven, punniken en vervi
veel aandacht wordt besteed. 11
12 Specialisten namen'elk een ag'
deling voor haar rekening, waart o'
de inhoud (hoewel deze door ve'.
taaister 'aan de belangstelling vijl
de nederlandse vrouw is aangi"
past') toch hier en daar erg betrof
ken is gebleven bij gewoonten <c'
gebruiken uit het land van oo*1
sprong Zweden (streekborduurwerliir
In de hoofdstukken Haken en Bre,,
en (een kwart van de inhoud) vo
gen, na behandeling van de gron
beginselen, veel aardige steken
patronen (van sokken, handscho
nen, truien, enz. tot gehaakte spreij
en en pannelappen toe). De l'
pagina's over naaien met zoa
trouwens overal in dit boek ve j]
düidelijke en nuttige werktekening
gen. zullen menigeen tot veelvuld u
raadplegen noden. j
Voorts veel aandacht voor ee e
complete (beknopte) weefcursuer
wel aardige maar o.i. niet zo nodif r
aanwijzingen voor gepunnikte kl«g
dingstukken (breien gaat vlugger! it
Waarna ook macramé, kantklosseh
en frivolité aan de beurt komeie
Elk onderdeel resulteert in enke 31
goede werkstukken, waarvan de pi>:
tronen gegeven zijn. Tot slot "Veile:
ven, Batik en Stofdruk', samengi >r
pakt op 25 bladzijden. i
r
Een degelijk boek met veel goeqa
eigenschappen. Beslist nergens m<fc
dem, maar eerder ouderwets. Eu
omslag weest a.s. koper op Uit
hoede doet anders vermoeden:
aardige, kleurige werkstukjes zult k
in het hele boek niet terugvinden, k
Een doelmatige index besluit d|e
heel fraai uitgevoerde 'handwerk
recepten-boek', waar het hein
(vrouwelijke) gezin naar harteluie
wijsheid uit putten kan, kennis kaii
ophalen of aanvullen. R.D.-i i
j
Dr. K. H. Miskotte, Gevulde stilt"
enkele gebeden eh -preken (uitg.
H. Kok, Kampen, 56 blz.v 7.50).'
-is. fei
Ter gelegenheid van pror. Mlekotté.
80e verjaardag heeft A. Ottèj:''i
bundeltje samengesteld van enkele
preken, gehouden in diensten vaj
'Groot Zuid' te Amsterdam en va c
gebeden, merendeels uitgesproke u
in de eredienst der gemeente. Alle s
wordt gedragen door bezieling eja
een brede visie, met een inslag va i
improvisatie. Zij die Miskotte vaaui
hebben gehoord, zullen uit dezje:
teksten zijn stem horen opklinken?
Wie hem niet kennen en alleen or;
de teksten moeten afgaan, zulle
onvermijdelijk iets missen: het lec
vende contact met Miskottes bij1
zondere persoonlijkheid. Maar hef'
boekje is dan ook in de eerst!
plaats voor zijn vrienden en bec
wonderaars bedoeld. In het gehee
van zijn werk betekent dit verf
jaarsgeschenk een aanvullende2
persoonlijke toets, die het beel<e
van deze belangrijke figuur cornf'
pleteert.
C.
NED. HERV. KERS
Beroepen' te Huizum: M. SCHUkkei
te Beesd; te Papendrecht: D. vari
Vliet te Waddinxveen te Amers-fl
foort: G. H. van Kooten te Delft,-/
te Voorthuizen: L. van Nieuwpoort
te Nunspeet; te Wijk bij Heusderi
en te Monster: S. P. van Assen-!
bergh'te Nljkerk.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Rijns burg: dr. Bp
van Oeveren te Haren.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Woerden: Chr. Ver-è(
hage te Den Haag.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Berkenwoude
Hofman te Scheveningen.
iti
LUIK Er is in Europa een toenemende polarisatie tussen gods
dienstige overtuigingen, levensrichtingen en politieke keuzes. Het?
gebrek aan respect voor de opvattingen en de gevoelens van de an-ii
der betekent een enorme belemmering van de onderlinge samen-]
werking. Religieuze overtuigingen hebben christenen meer ver-r
deeld dan verzameld.
of de
Kardinaal Alfrink zei dit gistera
vond in Luik tijdens een oecumeni
sche ontmoeting. De kardinaal, die
sprak -over 'christenen van Europa,
makers van eenheid', signaleerde
naast de toenemende polarisatie als
voornaamste obstakels de blokvor
ming, de sociale onrechtvaardigheid
en de uiteenlopende opvattingen
over de derde wereld. Vanuit het
evangelie gaf hij enkele wegen aan
om de huidige situatie te verande
ren.
Volgens de kardinaal verdeelt een
kunstmatige scheiding het Europese
continent in twee blokken. Deze
verdeeldheid wordt in stand gehou
den door vrees en dreiging en door
het denken in termen van macht
en invloed. Maatschappijvisie en
levenshouding zijn vaak ontaard in
ideologie. Aan beide kanten van
het ijzeren gordijn aldus de kar
dinaal wordt veel menselijks ge
offerd en verdrongen.
Hoop
Als taak voor de christen in deze
situatie benadrukte hij sterk het
kiezen voor de zwakke en het be
lang van de christelijke hoop. De
theoloog Moltmann citerend zei hij,
dat hetgeen ons als christen
typeert niet zozeer het geloof
liefde is, maar de hoop. Deze hoop
is onontbeerlijk voor ieder die
werkt voor vrede, gerechtigheid en
broederschap, zeker wanneer eenj;
situatie schijnbaar hopeloos is.'
Daarbij noemde hij de contacten
van Pax Christi met de Russische
orthodoxen, die worden voortgezet
ondanks bepaalde insinuaties.
Van christenen mag men verder
verwachten, dat zij zich verzetten
tegen richtingen en gebeurtenissen,
die strijdig zijn met de rechten van
de mens. Het zou normaal moeten
zijn, dat zij de bewapeningswedloop
absurd noemen en dat zij zich la
ten horen als de vrijheid van ge
weten in gevaar is, zoals bij hen
die militaire dienst weigeren.
De kardinaal vroeg zich af, of Eu
ropa de dromen van het verleden
over macht en invloed wel had
laten varen en of het de uitdaging
aanvaardt zich in dienst te stellen
van de rest van de wereld. Zal
Europa, dat zo sterk zijn stempel
heeft gedrukt op het christendom,
maar tevens vaak een belemmering
was voor de boodschap van Jezus
Christus, een scheppende bron en
kracht worden voor een wereld in
vrede? zo besloot kardinaal Alfrink
zijn toespraak in Luik.
