Waarmee we geen eer inleggen
Middeleeuwse abdij werd
centrum voor Namibië
0
BIBffl
Ze willen altijd directaan het werk,,
Vandaag
[1(
Conferenties
Verontrusten in
Utrecht plaats
op preekrooster
Kerk protesteert
tegen kerncentrale
uu
Bsroepingswerli
Trouw
Kwartet
Hongaarse regering
blijft kerk steunen
Doopsgezinden
achter IKON
Neger vice-president
zuidelijke baptisten
Kerken Zuidelijk
Afrika komen
bij elkaar
Pinkstermensen en
baptisten in juli
TROUW/KWARTET WOENSDAG 22 JANUARI 1975
KERK/BINNENLAND
T2-K2bü'
door A. J. Klei
In de rubriek 'Uit de kerkbladen' gaven we
afgelopen maandag een paar opmerkingen
door van dominee W. L. Tukker, de voorzit
ter van de gereformeerde bond In de her
vormde kerk, over de vrouw die 'met gedek-
ten hoofde ln de gemeente' behoort te zijn.
Wanneer lk vandaag daar even op doorga
betekent dit niet dat lk het punt ln kwestie
opnieuw aan de orde stel, lk kijk wel" uit.
Hoewel... lk wil toch eerst kwijt hoe ik
eens een strikte naleving van het standpunt
van ds. Tukker meemaakte.
Jaren terug ging lk op een doordeweekse
avond de vermaarde oudgereformeerde do
minee E. du Maréhle van Voorthuysen ho
ren. Het regende dat het goot (maar bij
zulke gelegenheden sta ik voor niets) en
achter me kwam een dame het gebouwtje
binnen, die een regenkapje op had. In het
portaal zette zij dat ding af, sloeg het uit en
wilde naar binnen gaan. Maar de koster
hield haar tegen. Mevrouw had te kiezen: óf
dat regenkapje weer op óf rechtsomkeert
maken. Mevrouw koos het laatste.
Maar om op dominee Tukker terug te ko
men, hij Is dus van overtuiging dat vrouwen
ln de kerk een hoed op moeten hebben.
Best, daar hebben we het verder niet over.
Maar wat mij verbaast ls de manier waarop
hij met zijn mening voor de dag komt. Hij
doet wat aarzelend, enigszins verontschuldi
gend: 'Ik weet zeer wel Iets te moeten
zeggen waarmee we geen eer Inleggen. Wij
hebben al zoveel moeten prediken dat ons
de lof van het volk niet bezorgde.
Ik begrijp dit niet goed. Wanneer je denkt
geroepen te zijn een bepaald standpunt te
verkondigen, zal Je de eer en de lof van het
volk een zorg zijn. Nu weet lk heel goed dat
dominee Tukker de laatste is om op loftui
tingen van de massa uit te zijn. Maar
waarom dan die woorden met de kleur van:
jullie zullen 't wel niks vinden wat lk nu ga
zeggen, maar.
Stel Je voor dat wij onze commentaren in
die trant begonnen. Dat we, wanneer we
aanleiding vinden de heer Den Uyl vriende
lijk te bejegenen, zouden schrijven: er zul
len wel mensen zijn die denken dat we dit
doen om subsidie te kunnen lospeuteren, die
ons verwijten 'Uylig' te zijn (ja, dat schrij
ven ze soms. Uilig, lk had eenst niet door
wat ermee bedoeld werd!). Of aat we, wan
neer we menen dezelfde heer Den Uyl
bestraffend te moeten toespreken, eerst ui
ting gaven aan onze verwachting dat we wel
weer van 'verrechtsing' beschuldigd zullen
worden.
Bij allerlei discussies kun je tegenwoordig
vaststellen dat de stellige toon, die ooit door
de mannenbroeders gehanteerd werd, over
genomen is door degenen die neo-marxlsten
genoemd worden (of zichzelf zo noemen,
dat weet lk nooit precies). Zonder een
zweem van aarzeling poten de laatstge
noemden hun stevige standpunten voor je
neer. Maar hun opposanten, misschien trots
op een pas verworven genuanceerdheid.
wie zal 't zeggen? beginnen hun verhaal
met zinnen waarin het woordje 'eigenlijk'
een voorname rol speelt: eigenlijk vind
ik.Vaak hoor je ook: lk weet wel dat
velen hier anders over denken..
Nu is bescheidenheid mij liever dan stellig
heid, en op zichzelf is de aanpak van
dominee Tukker me dierbaar, maar mij
dunkt dat als je een boodschap te verkopen
hebt, je er niet meteen bij moet zeggen dat
je waarschijnlijk weinig afnemers zult krij
gen. Anders wek Je de indruk met een
winkeldochter aan te komen.
door William Rayner
LONDEN Het is nu meer dan vier eeuwen geleden dat Hendrik de Achtste de Engelse kloosters
ontbond, maar een middeleeuwse abdi] in Oxfordshire is weer teruggekeerd tot zijn oorspronkelijke
bestaan. Als het nog maar net licht is is er een vroegmis te horen, er wordt een leven geleid van ge
meenschap en soberheid.
Maar de nieuwe abt is eigenlijk een
anglicaanse bisschop en een geën
gageerde socialist: de meeste van
zijn broeders zijn zwart en de mon
nikspij. het celibaat en gehoor
zaamheid zijn niet langer ln tel.
De abdij, die ligt vlakbij het mooi
ste dorp van Engeland, Sutton Cour-
tenay, wordt omringd door een ou
de stenen muur. Even voor de
jongste jaarwisseling werd hij op
nieuw ingezegend, maar nu op een
weinig plechtige manier. Voortaan
heet de abdij: Internationaal cen
trum voor vrede ln Namibië.
Dit verklaart dat onder de bewo
ners van de abdij veel zwarte
mensen zijn en dat bij de talrijke
bezoekers ook veel buitenlanders
zijn. Een van hen was Sean Mc
Brlde, Nobelprijswinnaar en VN-
commissaris voor Namibië.
Vergeten
De leider van de onderneming is de
46-jarige vroegere anglicaanse bis
schop van Damaraland, Colin Win
ter, die zes jaar lang de anglicaanse
gemeenschap van Namibië leidde.
Hij woont er met zijn vrouw en vijf
kinderen alsmede 2 assistenten. De
bisschop is door het onwettige
Zuidafrikaanse regime uit Namibië
gezet, omdat hij in 1972 achter
Ovambo's stond, die in staking wa
ren gegaan uit protest tegen de
contractarbeid.
Winter keerde naar Engeland terug,
dat hij niet meer als zijn vaderland
zag en ln de anglicaanse kerk, die
zo weinig belangstelling had voor
zijn zaak, dat een aartsbisschop
hem verzekerde dat hij een jaar na
zijn terugkeer vergeten zou zijn.
De stichting van het Namibië-cen-
trum was het idee van Colin Win
ter. Maar voordat hij daartoe kwam
kreeg hij nog een hartaanval, ver
oorzaakt door de emoties. Hij voel
de zich een banneling en kreeg
alleen nog maar aansluiting bij de
leden van zwarte bevrijdingsorgani
saties. Vergeefs trachtte hij in het
dorpje Sutton Courtenay een boek
te schrijven, totdat hij een Afri
kaanse vluchteling ontmoette. Hij
kreeg toen het visioen van een
Instelling waar hij met andere
vluchtelingen uit Namibië hoop en
solidariteit zou kunnen delen in
een gezinssfeer en waar hij de zelf
standigheid van Namibië zou kun
nen afwachten.
Hun hoop en verwachting van een
bevrijd Namibië zou gevoed kunnen
worden door een stroom van bezoe
kers. Verder zouden kerkleden,
journalisten en politici hier hun
informatie kunnen halen over het
lot van de zwarte ln het door blan
ken overheerste Zuid-Afrlka.
Vertrekpunt
Aan bisschop Winter stond een toe
komstig Namibië voor ogen met
kleine landbouw-gemeenschappen.
De rol van de kerk in zo'n toekom
stig Namibië zou ook gebaseerd
moeten zijn op kleine landbouw-
eenheden. De abdij met het na
bijgelegen stuk land zou een ver
trekpunt kunnen worden voor trai
ning in landbouwtechnieken. De
abdij heeft nu een gemotoriseerde
kleine handploeg en de bewoners
leven zoveel mogelijk van wat de
vijf hectare land opleveren aan
groente.
"We moeten proberen de kerk te
ontdoen van het westers stempel.
De dominee of priester moet naast
de mensen zijn werk doen. De bij
bel plaatst ook het christendom te
midden van de werkende mensen.
Bisschop Colin Winter ruimt met Peter Katjivivi dode bladen op.
Op de achtergrond de abdij van Courtenay.
En de kerk moet een Afrikaans
ritme en een Afrikaanse stijl ont
wikkelen'. zegt bisschop Winter.
'Wij voelen geen tegenstelling met
de leden van bevrijdingsbewegin
gen die bereid zijn te sterven voor
waar zij in geloven en wij zien
onszelf als een deel van him bewe-
ging'.
Andreas Shipanga, secretaris voor
informatie van de Swapo (Zuidwest-
Afrikaanse volksbeweging), was
samen met zijn vrouw bij de ope
ning van de abdij en ook Swapo's
vertegenwoordiger voor Europa Pe
ter Katjivivi, heeft zijn steun aan
het centrum getoond door naast
bisschop Winter te werken op het
land van de abdij.
Het centrum kan draaien van on
geveer 30.000 gulden per jaar. Het
Namiblë-lnstituut heeft Bisschop
Winter eens laten weten wat stu
denten uit Namibië verwachten als
zij voor studie naar de abdij ln
Oxfordshire komen. 'Afrika leert je
dat als je een kop soep hebt en je
krijgt negen bezoekers, dan doe je
negen kopjes water bij de soep,
zodat iedereen toch nog iets heeft'.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De afdeling Utrecht
van de vereniging Schrift en Getui
genis (de verontruste gereformeer-
den) heeft een overeenkomst geslo
ten met de kerkeraden van de ge
reformeerde kerken ln Utrecht,
waardoor aan de afdeling een aan
tal preekbeurten op het rooster van
kerkdiensten is toegewezen.
Voortaan zal de middagdlenst in de
Oosterkerk aan de Maliebaan op de
tweede en de vierde zondag van de
maand belegd worden in samen
werking met Schrift en Getuigenis.
In verband hiermee hebben de ver
ontrusten hun 'gebedsdiensten', die
zij sinds december 1972 om de
veertien dagen op zondagmiddag
hielden ln de (remonstrantse)
Geertekerk, beëindigd. In deze 'ge
bedsdiensten' gingen predikanten
van buiten Utrecht voor.
Krachtens de nieuwe regeling zul
len de predikanten, die in deze
diensten in de Oosterkerk voor
gaan, worden aangewezen door
Schrift en Getuigenis, waarna ze
officieel zullen worden gevraagd
door de kerkeraad van Utrecht-
Oost.
Verder is overeengekomen, dat in
deze diensten geen vrouwelijke
ambtsdragers dienst zullen doen en
ook geen ambtsdragers, die uitge
sproken anti Schrift en Getuigenis
zijn. Er zal tijdens de dienst één
collecte gehouden worden voor de
kerk en na afloop van de dienst
een deurcollecte voor Schrift en
Getuigenis.
Komende zondagmiddag zal ds. W.
C. van den Brink uit Nieuw-Loos-
drecht in de Oosterkerk voorgaan.
Op 12 januari preekte ds. J. Schel
haas uit Delft er reeds.
EMDEN De kerkeraad van de
evangelisch-reformierte kerk in
Emden heeft geprotesteerd tegen de
voorgenomen bouw van een 5.000
megawatt atoomcentrale in de zo
genaamde 'Rysumer Nacken', niet
ver van de stad. De kerkeraad, die
met haar brief naast bijval ook
heftige kritiek heeft opgeroepen,
verwijst in haar stellingname naar
waarschuwingen van wetenschaps
mensen van naam. De raad citeert
de bondsminister van binnenlandse
zaken, Werner Maihofer, die kort
geleden met het oog op stroomop
wekking door kernenergie sprak
van een 'onvermijdbaar risico.'
De kerkeraad vreest voorts dat een
atoomcentrale nieuwe energie-in
tensieve bedrijven naar Emden en
omgeving zou kunnen trekken,
waardoor de landbouw en het
vreemdelingenverkeer een tekort
aan werknemers zou krijgen. De
kerkeraad schrijft dat steeds
meer de gedachte veld wint dat de
heerschappij van de mens over de
aarde niet opgevat moet worden als
een opwekking tot uitbuiting.
(Dl
.dsl
its
sui
dc
De rubriek 'Vandaag' kan wef''
gens ziekte van de schrijve^,
enige tijd niet verschijnen.
vei
jrde
sta
de
I. Lek
NED. HERV. KERK
Beroepen te Woudenberg:
kerkerker te Leerdam.
Aangenomen naar Arnhem: A. J. 4one
Ruys te Sint Laurens; het beroep'
door het breed moderamen van
prov. kerkverg. van N.-Brabant
Limburg tot pred. voor buitenf
werkzaamh. (prot. ziekenhuis Wil
lem Alexander) te Den Bosch: er
G. van Duyl, pred. met bepaalt e&e
opdracht (Sint Franciscusgasthu
en Bergwegziekenhuis) te Rottei
dam.
Bedankt voor Nieuwleusen: J.
Cats te 's-Gravendeel; voor Blo]
zijl: J. T. Groot te Vuren.
Beroepbaar: A. Sevenster, p/a Zen
dlngshuis, Leidsestraatweg
Oegstgeest.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Utrecht-Oost: H. A.
van der Linden te De Bilt die -
beroep heeft aangenomen; ds Vafc0J
der Linden blijft tevens verbondef
aan de kerk van Utrecht-Noord.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Winnipeg (Can.)
Schelling te Middelburg.
Bedankt voor Spakenburg-Noord
Groningen-Oost: J. Slotman
Dalfsen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Nijmegen: J. van Anf,
stel te Enschede-West.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt voor Chilliwack (Can.):
de Groot te Rijssen.
3.
Jen
D
Jng
^ege
tot
st
Ie I
vra
fv
grig
(ten
Dag van vernieuwing
heid, belegd door de charismatisc
werkgemeenschap Nederland, zate
dag 25 januari, aanvang half elf,
Het Open Hof, Pieter Calandla
i n 1Amsterdam-Slótervaart. 1
ma: 'De Geest maakt levend', ln#
leid door ds. G. Gerkema
iluil
Ijcm;
UIT
VAN LEZERS
Portugal
Met waardering voor uw berichtge
ving van 18 januari over Portugal,
hoop ik, dat de volgende aanvulling
u kan dienen. Juist dezer dagen
kwam mij het boek van Ed. Dhanls
S.J. onder de ogen: 'Bij de ver
schijningen en het geheim van Fa-
tima een kritische bijdrage',
waaruit dit:, De Jongste zienster
van Fatima, Jaclnta Marto, stierf
bijna 10 Jaar oud op 20-2-
1920 te Lissabon ln een particulier
weeshuls.
Men had haar uit haar dorp en bij
haar ouders weggehaald om de et
terige pleuritis, waaraan zij leed,
beter te kunnen behandelen. Aan
zuster Godinho vertrouwde zij veel
toe uit haar zleleleven, ook over
voorspellingen die zij van de Moe
der Gods kreeg. Jaclnta: 'Als de
mensen niet beter leven, zal God
de wereld straffen, zoals Hij het tot
nog toe nooit gedaan heeft. Spanje
zal het eerst getroffen worden'. De
Spaanse burgeroorlog ging aan de
tweede wereldoorlog vooraf.
En verder: 'Deze behelsde de be
dreiging met een vreselijke straf
een burgeroorlog namelijk, die ln
Portugal zou woeden en van de
stad Lissabon een beeld der hel zou
maken'. De schrijver geeft dan te
kennen, dat hij de geloofwaardig
heid van deze mededelingen niet
hoog aan kan slaan.Maar gezien
de huidige ontwikkelingen, zou lk
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Per»
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
zeggen: Als Portugal maar geen
voorspel is van wat Europa te
wachten staat.
Bussum
M. Stumpel
Gewetensbezwaarden (3)
In de bestaande wet wordt men
erkend, als men onoverkomelijke
gewetensbezwaren heeft tegen elk
oorlogsgeweld. Heeft iemand ono
verkomelijke gewetensbezwaren te
gen militaire dienst, maar is hij
bereid om b.v. in een bevrijdings
oorlog geweld te gebruiken, dan
krijgt hij 21 maanden cel. Zo komt
het, dat op dit moment twee men
sen een gevangenisstraf van 21
hiaanden uitzitten. De wet moet zo
gewijzigd worden, dat iedereen die
onoverkomelijke gewetensbezwaren
heeft tegen de persoonlijke vervul
ling van militaire dienst wordt
vrijgesteld van militaire dienst.
Rotterdam
Koos Poot
Bio-industrie
De boer verpest het milieu met
spultmiddelen en kunstmest Ver
oorzaakt stank door zijn mest en
gier. zijn ventilatoren op varkens-
en kippenhokken. Hij maakt er een
blo-industrie van, een vleesfabriek.
Een schande.De progressieven in
ons land hebben dan ook al opge
roepen tot een soort van vleesbe
lasting. De kerken tot één vasten
dag ln de week. De boeren verloren
dit jaar al een miljard gulden,
maar laat ze toch hun stallen slui
ten ten gunste van de mensheid.
organisaties) wórdt dat voor véle
middenstanders een kwalijke zaak.
Er ls nu in onze samenleving over-
produktie op velerlei gebied (o.a.
ook arbeid). Dan ls het volgens mij
ook een goede zaak dat wanneer de
cao gehandhaafd blijft, ook de ver
ticale prijsbindingen niet doorbro
ken mogen worden.
Ommen
A. Makkinga
Poolse bisschoppen:
niet praten met politie
WARSCHAU De Poolse bisschop
pen wekken hun priesters op geen
vragen te beantwoorden van de po
litieke politie. Deze politie roept op
het moment hier en daar in Polen
priesters bijeen voor 'vertrouwelijke
gesprekken', waarbij zij politiek
worden beïnvloed. De bisschoppen
wijzen er op dat het optreden van
de politie strijdig is met de wet.
Het episcopaat wijst er ook op, dat
tot op heden de grote problemen
van de normalisering der betrek
kingen tussen kerk en staat in
Polen niet op behoorlijk niveau
zijn besproken, ofschoon de kerk de
regeringsleiders daartoe herhaalde
lijk heeft opgeroepen. De bisschop
pelijke verklaring verwijst in dit
verband naar het gesprek dat kardi
naal Wyszynskl van Warschau als
primaat van Polen reeds in maart
1971 hierover met minister presi
dent Jarozewicz heeft gehad.
BOEDAPEST De regering van
Hongarije heeft besloten de over
heidsbijdragen aan de kerken voort
te zetten tot eind 1979. Bij de
scheiding van kerk en staat in 1948
werd tussen staat en kerk een
overeenkomst gesloten, die voor de
duur van 20 jaar een staatssubsidie
garandeerde om de instandhouding
van de kerkelijke structuur veilig te
stellen. In 1968 werd deze subsidie
regeling voor zes jaar verlengd. Nu
is dat opnieuw gebeurd voor vier
jaar.
De verwachting is, dat binnen eni
ge tijd de gemeenten ln staat zul
len zijn de algemene kosten van de
kerk zelf te betalen.
AMSTERDAM Ook de doopsge
zinden hebben zich achter de nieu
we interkerkelijke omroepstichtlng
Nederland (IKON) gesteld. Het da
gelijks bestuur van de algemene
doopsgezinde sociëteit heeft zijn
goedkeuring gehecht aan de statu
ten voor dit nieuwe samenwer
kingsorgaan van de kerken op om-
roepgebied.
Pax Christi bezorgd
over Tsjechoslowakije
SAARLOUTS Het presidium van
de r.k. vredesbeweging Pax Christi
in West-Duitsland is bezorgd over
de huidige kerkvervolging in
Tsjechoslowakije. Op het ogenblik
wordt systematisch druk uitgeoe
fend op de katholieken in Tsje
choslowakije. De huidige ervaringen
overtreffen ln hevigheid het stali
nisme, aldus Pax Christi.
De vredesbeweging roept de rege
ring van Tsjechoslowakije op tot
eerbiediging van de mensenrechten.
Zij vindt dat de vervolgingen de
ontspanningspolitiek en de confe
rentie ln Genève over veiligheid en
samenwerking in Europa in gevaar
brengen. De beweging vraagt de
Duitse regering tijdens het gesprek
in Geneve vooral ook aandacht aan
de toestand ln Tsjechoslowakije te
schenken.
DALLAS (VS) —Voor het eerst in
de 129-jarige geschiedenis van de
als conservatief bekend staande
zuidelijke baptistenconventie ln de
Verenigde Staten (twaalf miljoen
leden) is een neger vice-president
geworden. Hij ls de 78-jarige domi
nee Charles King geen familie
van Martin Luther King uit
Frankfort, Kentucky.
JOHANNESBURG De Zuidafri
kaanse raad van kerken houdt van
10 tot 16 maart in Gaborone in
Botswana een conferentie over de
taak van de kerken in een zich
bevrijdend zuidelijk Afrika. Met
uitzondering va«i de Zuidafrikaans
sprekende blanke kerken zullen
praktisch alle kerken aan de bij
eenkomst meedoen.
Voor de conferentie zijn tien advi
seurs uitgenodigd, onder wie dr.
Albert van den Heuvel, de secreta-
ris-generaal van de Nederlandse Q/.nnrlivimriö
hervormde kerk. Andere genodig- Hadi oCaiïïQlHciVlG
leid aoor as. vj.
Schoondijke (geref.) en Ed AroiFaJ
r.k. pastor te Eindhoven.
Van tweeën één. Weekends m
predikantsweduwen op Den Alë
dinck te Laag-Zuthem bij Zwo|
(05290-541), 24-26 januari en 18-
april.
Op zoek naar de ander. Wee
end over samen-leven, van vrijd£ ij]
avond 7 februari tot zondagm
dag 9 februari op het vormlngsce r
trum 'tDackhues (tel. 08304-88'"
te Huissen (Gld.) o.l.v. ds. G.
Duyvendak en R. W. Treep. ChdJ
experimenten om aan de gemee
schap gestalte te geven in ge?
kerk en maatschappij.
den zijn dr. Philip Potter, de secre
taris van de wereldraad van ker
ken, Jose Chipenda van het pro
gramma tot strijd tegen het racis
me, prof. Tjaart van der Walt van
de Universiteit van Potchefstroom
en chief Gatsha Buthelezi uit Zoe-
loeland.
Aan de conferentie zullen naar
wordt verwacht 100 kerkleiders en
andere personen deelnemen, van
wie er dertig uit de republiek Zuid-
Afrika afkomstig zullen zijn. De
conferentie is een gevolg van ae
vorig jaar mei in Lusaka gehouden
conferentie van Afrikaanse kerken,
die een resolutie heeft aangenomen
waarin werd opgeroepen tot verzoe
ning in Zuidelijk Afrika.
AMSTERDAM In de twei
week van juli zullen in Scandina
twee massale congressen van chi
tenen worden gehouden.
Van 8 tot 13 juli worden in StojJ;
holm tienduizend baptisten
tachtig landen verwacht op
dertiende baptisten-wereldcongl
In Hamar (Noorwegen) wordt V
5 tot 13 juli een Europese pinksff's
conferentie gehouden. Daar rekF*
men op acht- tot tienduizend m p
sen uit .geheel Europa.
Voor de Nederlandse deelnen11'1:
aan het pinkstercongres wordt
gezamenlijke bootreis voorber
Inlichtingen over deze reis r"
Colvex
strekt H. N. van Amerom,
tijnstraat 22, Santpoort.
door Ton van der Hammen
Westerse hulp in man- of vrouwkracht aan Indonesië wordt nog
altijd graag aanvaard, hoorde ik steeds. Daarvoor is als waarschijn-
kotsmisseliik^vaiwil zfnlten^aver lijk beste vorm het systeem van kort verbanders gekozen, waarbij
de bio-lndustrle en de kunstmest geprofiteerd kan worden van deskundigheden, waarover de kerken Het ls de mentaliteit van een direct
enn V, at uTorlr Tirillpn ffl fl Tl7,
en bestrijdingsmiddelen gebruiken
de boeren. Laten wij liever de za
ken voor de derde wereld positief
aanpakken. De jongens die dienst-
weigeren een scholing geven om
ginds opbouwend werk te doen. Als
ze daar aan het werk zijn. moeten
wij hen voorzien van passend ge
reedschap, zaaigoed, pootgoed, geld
voor kunstmest en bestrijdingsmid
delen. Zodoende een wisselwerking
in de gang zettend en beginnend
bij het begin de boeren jeugd
door de pienterste knapen van
daarginds hier een verdere scholing
te geven als kippen- en varkens
fokkers. Wij kunnen hen helpen
zichzelf te helpen.
Henk Graaskamp
Boer ln Vorden
Verticale prijsbinding
Wat voor de loon- en salarlstrek-
kende de cao betekent, ls voor de
middenstanders de verticale prijs
binding. Nu er aan alle kanten
wordt getrokken om die verticale
prijsbinding te doorbreken (groot
bedrijven, supers en consumenten-
zelf nog niet beschikken.
Wat zijn nu de belangrijkste eisen
waaraan Je moet voldoen als je als
jongere meent daar een aantal ja
ren werkelijk wat te kunnen hel
pen? Wil het korte verband effectief
zijn dan komt het behalve deskun
digheid vooral neer op het bezit
van een aantal mentale eigen
schappen, die Je ln staat stellen je
snel ln die totaal andere wereld in
te leven en aan te passen.
Je wordt daar geconfronteerd met
Jonge, groeiende, tegenover ln je
eigen land afbrokkelende kerken.
Daar de vanzelfsprekendheid van
evangelie en geloof en een grote
betrokkenheid daarop, tegenover
hier: onzekerheid over wat de bij
bel te zeggen heeft en wat geloven
inhoudt, compleet met de daarmee
gepaard gaande polarisatie en on
verschilligheid. Daar maatschappe
lijk een voortdurende crisissituatie
met zijn elementaire noden die re
gelrecht met een menswaardig be
staan te maken hebben en hier een
verwende welvaartsmaatschappij
met z'n vele sociale geneugten
(rechten, zeggen we dan) die Je aan
Indonesiërs niet eens goed over kunt
brengen. En dan nog de niet met
elkaar te vergelijken culruren, die
nu maar gemakshalve met oosters
en westers worden aangeduid. Veel,
zo niet alles lijkt precies aan elkaar
tegenovergesteld.
In die wereld, nu maar even kort
aangeduid, word je op een gegeven
moment 'gedropt'. Welke gevaren
loop je nu, ook al ben je tevoren
natuurlijk wel zo goed mogelijk
voorbereid? Ik heb daarnaar her
haaldelijk gevraagd: bij Indonesiërs,
maar niet minder bij westerse hel
pers, die er 'doorheen' zijn gegaan.
Een soort éénmansenquête, erg pri
mitief, maar waaruit toch wel als
grootste gemene deler het volgende
naar voren kwam.
Kijk eens, werd gezegd, hulpgevers
uit het westen lopen hier altijd de
kans, vooral in het begin, wat pa
ternalistisch te gaan optreden. Ui
teraard onbedoeld, want wie wil
daar vandaag nu nog over horen,
maar toch wel als gevolg van je
westers-zijn: ln karakter en per
soonlijkheid, waardoor je er 'als
vanzelf' toe kunt komen.
aan het werk willen gaan,
mogelijk resultaten willen boeken
om dan naar huis te kunnen rap
porteren dat en dat is hier gepres
teerd. Maar die dynamiek is in
Indonesië meestal niet op zijn plaats
en kan dan al gaaw als bevoogding
worden ervaren, terwijl daar nu
juist een zekere gevoeligheid voor
bestaat. De kerken verlangen echt
geen helpers die ja-knikkers zijn
en alleen vanuit hun deskundigheid
wat in kunnen brengen. Wie komt
helpen mag best z'n mond open
doen.
Maar dan moet hij/zij wel een be
paalde instelling hebben: niet al
leen van goede wil, maar vooral
ook van invoelingsvermogen, flexi
biliteit, zelfverloochening, tact, be
scheidenheid, geduld, ja dat laatste
wel héél nadrukkelijk. Persoonlijke
eigenschappen, die bij selectie
meetbaar zijn. Juist vanwege het
korte verband komen die eisen ex
tra nadrukkelijk naar voren. Het
'inspelen' moet Immers zo snel mo
gelijk kunnen verlopen! Voldoe je
aan die voorwaarden, dan sta je
voor een uitdaging die meer dan
waard is om erop ln te gaan.
JEN
ide
_uiri
■al
lie ld
rJde
h<
hal
Effectieve westerse hulp vergt méér dan deskundigheid.
