Euregio-kunst te zien
in Stadhuis Doetinchem
ons land naar Lybië
Honderd Turken uit
leerling-ziekenverzorgsters
Geen elfstedentocht,
maar wel een film
Woonwagens nog niet
weggesleept, ondanks
verloren kort geding
HO0RT0ESTELLEN
AUDIUM en PHILIPS
KLM gaat vleugels
Boeings extra bewaken
Bedrijven zouden
er hier weerslag
van ondervinden
Bij oversteken omgekomen
Weer gratieverzoek;
voor Kees Vellekoop
Jaar gevangenisstraf
voor doden schoonvader
Almelose politie
arresteert bende
HET ZONNEHUIS ZWOLL
Aantal zou komende maanden sterk afnemen NVV: In wegenbouw;
zou plaats zijn
voor veel werklozen
TROUW/KWARTET ZATERDAG 18 JANUARI 1975
BINNENLAND T06-L1!
Links: Hermanna Schlatt (Duitsland): Tutemann, houtsnede. Rechts: Bert de Wilde (Nederlands):
Thuiskomst, ets.
Duitsers en Nederlanders samen op toernee
door Jac. Lelsz
DOETINCHEM Het zal Alfred Mozer, die de basis heeft gelegd voor allerlei vormen van samen
werking in Euregiorverband, plezier doen dat zijn ideeën ook in het artistieke vlak worden vertaald.
In dat licht mogen we de tentoonstelling Euregio Kunstzene I, die thans een rondreis maakt langs
Nederlandse en Duitse plaatsen in het grensgebied, toch wel zien. Nadat zij in enkele Duitse steden
te zien was (de start is in Bocholt geweest) is de expositie nu voor het eerst in Nederland, namelijk
in de hal van het nieuwe stadhuis te Doetinchem.
Van een verslaggever
UTRECHT In de afgelopen week zijn enkele honderden Turken uit Nederland naar Lybië ver
trokken. Dit heeft de heer Ilhan Karacay, correspondent in Néderland voor het Turkse blad Huriyet
en eigenaar van een reisbureau in Utrecht, gezegd. Volgens hem zal het aantal illegaal in Neder
land verblijvende Turken de komende maanden sterk afnemen en de kans bestaat dat er over een
tijd bijna geen 'illegale' Turk in Nederland meer is.
Aan vijfhonderd beeldende kunste
naars in het Euregio-gebied, waar
toe Münsterland, Emsland, Achter
hoek en Twente behoren, werd voor
deze eerste grote manifestatie in
dit opzicht een uitnodiging gezon
den om werk in te zenden. Meer
dan tweehonderd kunstenaars
stuurden samen over de zeshonderd
werken in. Via een puntensysteem,
toegepast door een Duits-Neder
landse jury, werden er tenslotte 166
werken uitgeselecteerd. De Neder
landers zijn kwantitatief iets ster
ker vertegenwoordigd dan de Duit
sers.
'Schildersland'
Nederland moge Maarten Beks
wijst daar ook op in een van de
beschouwingen van de ringband-
catalogus nog altijd de naam
hebben van een schildersland te
zijn in tegenstelling tot Duitsland,
dat men veel meer associeert met
dichters, wijsgeren en muzikanten,
een feit is dat van dat onderscheid
zeker nu nauwelijks meer iets be
speurbaar is. Zomin als van essen
tiële verschillen tussen de beelden
de kunst van Nederlanders en Duit
sers. Daarvoor moet men toch echt
verder van huis gaan. Wij heben
de volgende zin van burgemeester
A. P. J. van Bastelaar uit het Ach-
terhoekse Lichtenvoordedan ook
niet begrepen: 'De taal van de
kunst moge dan internationaal zijn
en daarmede als een verbindingste
ken over de landsgrenzen heenrei-
ken, in deze expositie zijn toch
verschillen onderkenbaar, die met
de diversiteit in opbouw van het
gebied te maken hebben.'
Euregio Kuhstszenel maakt door
elkaar genomen een redelijke in
druk. Wat vindt het publiek ervan?
In Bocholt is zoiets als een enquete
gehouden. 73 Procent vond de ex
positie goed, 25 procent middelma
tig, 2 procent negatief. Wat moeten
we daar aan toevoegen?; ieder oor-
dele voor zichzelf. Ook op deze
tentoonstelling blijkt weer dat de
belangstelling voor het figuratief
werken de realismen nog
steeds in opmars is. Het surrealis
me is evenwel schaars vertegen
woordigd, onder meer met een paar
doekjes van Joop Plasmeyer (Ned.),
waarbij we ons in gemoede afvra
gen waarom in de uiteraard overi
gens verlaten straten de vrouwtjes
spiernaakt in de kou moeten staan
terwijl de mannetjes hoeden, over
jassen en koltruién dragen.
Naleven
De naleven zijn er ook, natuurlijk,
en van beide kanten van de grens.
(ADVERTENTIE)
Verrukkelijke, dikwijls vertederende
kunst. Bijvoorbeeld de dingen van
Ilse Mührer (Dtsl.), waterverf op
carton. Of de lichtvoetige, wat toe
ristisch aandoende, tegen deze
schildertrant aanleunende tafe
reeltjes van haar landgenote Bar
bara Breidenbend. die er zelf ken
nelijk ook erg blij mee is: 'nicht
verkauflich'.
We vermelden nog een paar pa-
men, zonder daarmee te zeggen, dat
er geen beter werk te zien zou zijn:
Agatha Schwering (Dtsl.) van wie
een fraai, wat Van Gogh-achtig
olieverfje 'Hek' is opgehangen.
Henk Blokhuis (Ned.), wiens ets
'Saxophoon' we erg bewonderen en
Thierry Rijkhart de Voogd (Ned.),
die zich van eenvoudige, huishou
delijke middelen als een ragebol en
een mangelbak bedient. Behalve
schilderijen en dergelijke zijn er in
de hall van het stadhuis sculpturen,
ceramiek, edelsmeedkunst, poppen
en wandkleden te zien.
Vanwege de veelheid is het alle
maal wel wat propperig. Euregio-
Kunstzenel blijft tot 31 januari in
Doetinchem. Daarna gaat zij naar
Zwolle. Vervolgens is de tentoon
stelling nog te zien in Enschede,
Deventer. Almelo, Lochem en Zutp-
hen. En voorts nog in enige Duitse
stadjes.
De heer Karacay trekt deze conclu
sie naar aanleiding van een over--
eenkomst, die Lybië en Turkije vori
ge week hebben gesloten en die
erin voorziet dat Lybië over de ko
mende tien jaar 600.000 Turkse ar
beiders zal aantrekken voor de
aanleg en bouw van wegen, spoor
wegen en gebouwen in Lybië.
'Het is voor een Turkse gastarbei
der veel aantrekkelijker om in Lybië
te werken, dan in Nederland', aldus
de heer Karacay. 'Dit vanwege het
geloof dat in Lybië en Turkije gelijk
is, het voor Turken aantrekkelijker
klimaat van Lybië en het aanzien
dat zij in Lybië genieten tegenover
de discriminatie die in Nederland
nog wel voorkomt.'
Zeker de hier illegaal verblijvenden
hebben volgens hem niets te verlie
zen. 'Hun sociale zekerheid 'is in
Lybië niet groter, maar ook niet
kleiner dan hier.' Daar komt vol
gens de heer Karacay nog bij dat
de eerste Turken, die illegaal naar
Nederland kwamen hier later als
nog een verblijfs- en werkvergun
ning hebben gekregen. 'Zij specule
ren er nu op, dat in Lybië hetzelfde
zal gebeuren. 'Officieel moeten
Turken die naar Lybië willen gaan,
zich eerst in Ankara op een lijst
laten plaatsen bij een wervingsbu
reau, maar verreweg de meesten
zijn volgens de heer Karacay bereid
de gok te nemen en direct naar
Lybië te gaan.
ADVERTENTIE
Vraagt vrijblijvend inlichtingen.
PESTMAN, Molenweg 297, ZWOLLE
Telefoon 6317.
Van een verslaggever
SCHIPHOL De KLM heeft eèn
begin gemaakt met het inbouwen
van een extra beveiligingssysteem
in de Boeing 747 (Jumbo), waarvan
de maatschappij er zeven heeft. Het
gaat om een systeem waarbij een
signaal in de cockpit waarschuwt
als de klappen aan de voorzijde van
de vleugels (de vleugelrandklep-
pen) in een verkeerde stand staan.
De ramp met de Boeing 747 van de
Lufthansa op 20 november vorig
jaar is ook veroorzaakt door een
verkeerde stand van de randvleu-
gelkleppen. De KLM heeft zelf ook
met het verschijnsel te maken ge
had. Op 10 maart vorig jaar is een
Boeing 747 kört na de start in
moeilijkheden gekomen doordat de
kleppen in een verkeerde stand
stonden. Maar de vliegers wisten
(ofschoon de voorzijde van de vleu
gels werden beschadigd) de machi
ne in de lucht te krijgen. Dat
kwam ook door een gunstige la-
diinggewicht op dat moment. Eind
mei vorig jaar hebben de Boeingfa-
brieken een waarschuwingssysteem
aangeboden, dat kort daarna door
de KLM is aangeschaft.
Het bestuur van de Friese Elfste
dentochtvereniging betreurt het dat
het al zo lange tijd niet meer actief
hoefde te zijn (in dit bestuur heb
ben nog maar twee leden zitting
die de tocht van 1963 méé organi
seerden) en in zowel als buiten
Friesland zijn ongetwijfeld duizen
den die graag opnieuw of voor het
eerst zouden willen proberen het
elfstedentochtkruisje, dat de belo
ning is voor deze zeer sportieve
prestatie, te bemachtigen.
In afwachting van het tijdstip
waarop de 'elfstedenkoorts' in
Friesland weer eens zal uitbreken is
er een film gemaakt, die de sfeer
van de tocht oproept. De coöpera
tieve Condensfabriek Friesland te
Leeuwarden heeft aan het Cinecen-
trum de opdracht gegeven om deze
film te maken. Een aantal belang
stellenden, onder wie heel wat be
kende elfstedentochtrijd^rs, heeft
het resultaat kunnen zien. De film,
die als titel 'Wilskracht op ijzers'
heeft, werd gemaakt in samenwer
king met de Leeuwarder journalist
Fenno Schoustra, de schrijver van
het standaardwerk 'Elfstedentocht'
en vele andere publikaties over dit
onderwerp. Dank zij zijn medewer
king kon er geput worden uit een
uniek archief.
Tussen deze twee tochten liggen
echter meerdere, die onder gunstige
omstandigheden werden gereden.
De film geeft daar een boeiend
overzicht over. Het is zelfs gebeurd
dat de elfstedentocht drie jaren
achtereen (1940, 1941. 1942) kon
worden gehouden. De elfsteden
tochtfilm doet het verlangen groei-
De uittocht van de illegaal in Ne
derland verblijvende Turken de
heer Karacay schat hun aantal op
het ogenblik op ongeveer zevendui-
en naar het moment, waarop het er
in Firiesland eindelijk weer eens
van zal komen.
Eerste in 1909
De film schenkt veel aandacht aan
de geschiedenis van 'de elfsteden
tochten. De eerste werd in 1909
gehouden. Er warén toen 23 deel
nemers en op het slechte ijs de
dooi was net ingevallen vol
brachten slechts zeven van hen de
tocht. Aan de laatste tocht (1963)
namen een kleine tienduizénd
schaatsers deel. Maar ook voor ver
reweg de meeste van hen liep het
op een teleurstelling uit. De tocht,
die later wel dé 'marteltocht' werd
genoemd'omdat het ijs erbarmelijk
slecht was werd door 126 deelne
mers volbracht; de duizenden an
deren moesten de strijd staken.
zend kan volgens hem zeker gevol
gen hebben voor een aantal Neder
landse bedrijven. 'Er zijn tientallen
bedrijven, die voor het grootste
deel teren op juist de illegaal hier
zijnde Turken. Enerzijds omdat het
te verrichten werk van die aard is
dat iemand met een werk- en ver
blijfsvergunning zich er te goed
voor voelt en anderzijds vanwege de
zwarte lonen.
Voor die bedrijven kan het wegval
len van deze werknemers catastro
faal zijn', aldus de heer Karacay.
Van een verslaggever
DEURNE De vijftienjarige J. M.
Gijsbers uit het Brabantse Deurne
is bij een verkeersongeluk in haar
woonplaats omgekomen. Het meisje
stak achter een bus waar zij juist
uitgestapt was over en werd aange
reden door een personenauto.
UTRECHT De regering stelt vèi
te weinig geld beschikbaar voo
aanleg,, onderhoud en verbeterin
van vooral secundaire wegen, waai
over de provincies het beheer voe
ren. Als gevolg daarvan zijn hon
derden, zo niet duizenden werkne
mers in de wegenbouw onnodi
werkloos. Dit schrijft het NW I
'De Vakoeweging'. Het NW wijt d
laagte van de overheidsbijdrage aa
de sterk verouderde verdeelsleute
volgens welke de provincies gel
krijgen. De uitkeringen hebben o.
geen stukken na gelijke tred ge
houden met de gestegen financiël
lasten zoals loonkosten en prijzei
Weliswaar heeft minister Westei,
terp aangekondigd dat de provin.
cies veertig miljoen gulden exti'
krijgen voor de wegenbouw, maa
dat is slechts een druppel op d j
gloeiende plaat, aldus het NVV. D
vakcentrale vraagt dan ook om eeir
herziening van bijdragenregellns
opdat de werkgelegenheid in dt
wegenbouwsector niet verder achtt
ruit sukkelt. j
Geschat wordt dat nu in de grond
weg- ën waterbouw zo'n vijftien
duizend man werkloos zijn. De w< r
genbouw neemt daarvan het leeuy
wendeel voor zijn rekening.
DEN HAAG Het Tweede-Kameil!
lid Waltmans (PPR) heeft in eet
vraag aan premier Den Uyl, oi i
nieuw aangedrongen op gratieverlat
ning aan de wegens dienstweigi j
ring tot gevangenisstraf veroordee t
de Kees Vellekoop. Hij vindt d;
gratie voort moet vloeien uit i
opvattingen van minister Vredeliil
en staatssecretaris Stemerdink.
Het Kamerlid wijst erop, dat minis e
ter Vrede ling onlangs in hf
VVDM-blad 'twintig' over de zaak<
Vellekoop zei: 'Het is een school't
voorbeeld van het recht dat vocj
het gevoel voor de mensen onrechi:
is'. c
Van een' verslaggever 1
GRONINGEN De 29-jarige veev
erzorger Pieter B. uit Zuidhorn, dl
vrijdag 6 september zijn schoonvafi
der Dieuwe Sikkema die naast hei
woonde met een broodmes dood
stak, is gisteren door de rechtban t
te Groningen veroordeeld tot n
jaar gevangenisstraf en voorwaai
delijke terbeschikkingstelling va
de regering. Verder zal hij zie
moeten onthouden van het gebrul
van alcohol en zich onder toezich
moeten stellen van een psychiater
De officier had veertien dagen ge
ledei^vnjspraak^gevraagd^
Van een verslaggever u
ALMELO De politie heeft tie
mannen gearresteerd die verdach I
worden van een groot aantalmis
daden in teamverband. Ze zoudei
zich schuldig gemaakt hebben aai
illegale invoer van en handel ii11
vuurwapens, inbraken en diefstal,
len, waarbij vooral koper en verdo
vende middelen hun belangstelling
hadden. Ook zouden zij uit West
Duitsland afkomstige vijftigdollar0
biljetten in omloop gebracht heb J
ben. h
De centrale figuur van de bend 1
zou zijn de 25-jarige Almelose han
delaar H. F. P., die vijf kilo gestok
len morfine bij zich had toen hi(j
gearresteerd werd. P. bleek ook eei
inbraak te hebben geënsceneen
in zijn eigen snuisterijen
winkel, waarmee hij een schade
uitkering van dertigduizend guldei
in de wacht sleepte. De bendeleder^
stalen ook dure auto's in Duitsland1*
die in Nederland verkocht werden.
Onze nieuwe opleiding begint op 1 maart
a.s. Een brief of een telefoontje om in te
schrijven en/of voor nadere inlichtingen
is welkom bij de direktrice, mevrouw
A. Boersma. Maar misschien wil je vooraf
nog veel meer weten voor zo'n belangrijke
stap.
Daarvoor hebben wij een informatiekrant
samengesteld. Met van alles over verpleeg
huizen in het algemeen en over Zonnehui
zen in 't bizonder. Die krant zenden we je
graag toe als je even belt (05200 -191171
of een kaartje schrijft.
Zwartewaterallee 20, ZWOLLE
tel. 05200-19117
Veel aandacht voor de geschiedenis
Van onze correspondent
LEEUWARDEN Het ziet er allerminst naar uit dat deze winter
Friesland weer eens een elfstedentocht zal brengen. De ijsmara-
thons dreigen legendarisch te worden want het is al twaalf jaar
geleden dat de laatste tocht gehouden werd. Reinier Paping was
toen de winnaar.
Van een verslaggever
MAASTRICHT De zeven woonwagens in de gemeente Obbicht
en Born mogen daar blijven staan totdat het college van gedepu
teerde staten van Limburg zich maandag opnieuw erover zal heb
ben beraden of ontheffing zal worden verleend. Tot maandag wor
den zij in geen geval versleept naar het centraal woonwagenkamp
in Sittard. Het is niet uitgesloten dat zij in Born en Obbicht mogen
blijven staan.
Dit ondanks het vonnis van de
president van de rechtbank te
Maastricht mr. P. Paulissen die in
het door de woonwagenbewoners
tegen ,de gemeenten Born en Ob
bicht aangespannen kort 'geding
gisteren uitspraak deed en de
woonwagenbewoners in het onge
lijk stelde. Volgens de president
die zich in deze zaak bevoegd ver
klaarde, (hetgeen werd betwist) is
niet komen vast te staan dat door
(ADVERTENTIE)
NIEUWE KURSUSSEN:
boekhouden, m.b.a., sociale wetgeving, moderne wis
kunde, marketing, middenstandsopleiding, algemene
ontwikkeling.
Nederlands, Engels (ook Cambridge en dag- én avond-
opl. Tolk Vertaler), Frans, Duits, Spaans, Italiaans,
Russisch, steno, typen
Vraagt prospektus bij Instituut
Deze drie achtenswaardige heren proberen het wereldrecord breien op hun naam te zetten. Hiervoor
moeten ze onafgebroken 92 uur aan de slag zijn. Het record staat nu op 90 uur.
\jjillemsparkweg 191 Amsterdam Telefoon 76 42 20
5.
B en W van Born en Obbicht on-
rechtmatig is gehandeld. Evenmii
is komen vast te staan dat gedepu
teerde staten van Limburg oiej
grond van foutieve informaties eei 'a
beslissing hebben genomen on^
geen ontheffing te verlenen. Vol
gens de president is dit niet vol
doende duidelijk gemaakt zodat hi
daarover geen oordeel kan vellen ,j
Hij verwierp daarom de vordering
van de woonwagenbewoners.
Na dit voor de woonwagenbewoner!
teleurstellende vonnis trokken zijpe
naar het provinciehuis, waar ziF
aan de commissaris van de konin-w
gin dr. Van Rooy, een krans wilden i
aanbieden. Daar de commissaris ld
niet aanweeig was werd deze krans'
in ontvangst genomen door de grif-
fier van de staten, mr. J. Matti. De
grafkrans werd aangeboden dooi
enkele woonwagenbewoners die eei e<
concentratiekamp hebben over- w
leefd. Op de de linten stond 1
'Eerst Hitier, daarna Auschwitz, niiBr
woonwagencentrum Sittard'. Hier- 's
mee wilden zij in herinnering W.
brengen dat tijdens de tweede we-[8
reldoorlog in Duitsland de zigeu-J£
ners over één kam geschoren zijn
met de joden en in concentratie
kampen zijn uitgeroeid.
Prinses Beatrix en Prins Claus waren aanwezig by het gieten van
een replica van de 'Liberty-Bell' uit de Amerikaanse stad Philadel
phia. De klok zal tentoongesteld worden tijdens de herdenking dat
in 1776 de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten
werd afgekondigd.
Van een verslaggever
