Ford: het land staat
er niet goed voor
CIA spioneert
ook binnen VS
Speurtocht naar een
kankervirus - Succes?
Egypte: dan 3-jarig akkoord
Kremlin voert verdrag
met VS niet uit
Mansholt
hekelt
Kissinger
Somberste rede in vredestijd
Bedrijfs
spionage
in Duitsland
Nixons medewerkers zetten
minister Saxbe onder druk
Ford naar Joegoslavië
Duizenden stakers
trotseren politie
in Noord-Span je
Bestandscommissie
voor Vietnam
gemolesteerd
Leider Franse
communisten
had hartaanval
IZm&tl, ln™oftlv^1LmC0TPifdlnsd^'°"d n» «n iSrtaa„i«.
Wetenschap
en
tédmiek
Angola wordt
onafhankelijk
op 11 november
Japonnenfabriek
dicht: ontslag
voor 103 mensen
^"7,rr
TROUW/KWARTET DONDERDAG 16 JANUARI 1975
BUITENLAND
T7-K6
WASHINGTON (UPI, Reuter, AP) 'Ik heb slecht nieuws voor uen verwacht geen applaus', zei
president Gerald Ford gisteren in zün grote rede voor het Congres. Daarmee diende hij formeel
de belastingplannen in, die hij eerder deze week aankondigde in een televisie-rede.
De rede van Ford (de boodschap
over 'the State of the Union') werd
in Washington omschreven als de
somberste van een president in
vredestijd sinds de grote economi
sche crisis van de jaren dertig.
Doelend op de grote werkloosheid
in de VS (nu 6.5 procent) en toe
nemende stagnatie in de economie
zei Ford: 'Het land staat er niet
goed voor. Miljoenen Amerikanen
zitten zonder werk. Recessie en in
flatie tast de waarde aan van het
geld van nog meer miljoenen. De
prijzen zijn te hoog en de omzetten
te laag'.
Ford voorspelde een tekort op de
begroting voor het lopende begro
tingsjaar (tot juni) van dertig mil
jard. dollar. Voor het jaar daarop
verwachtte hij een tekort van 45
miljard dollar, waardoor de totale
nationale schuld van de VS zal
oplopen tot meer dan 500 miljard.
Kans op groei
De president, die twee maanden
geleden nog vurig pleitte voor een
aanzienlijke belastingverhoging,
beval nu verlaging van belastingen
aan als het beste middel om de
economie te saneren. Belastingver
lagingen bieden de beste kans op
groei van de werkgelegenheid, aldus
Ford. Hij hield de Amerikanen
Vervolg van pag. 1
Zonder plichtplegingen heeft het
Kremlin daar nu op gereageerd met
de mededeling, dat het geen uitvoe
ring zal geven aan het verdrag, dat
in 1972 werd ondertekend door pre
sident Nixon en partijleider Brez-
njew.
Teleurstelling
Kissinger toonde zich duidelijk te
leurgesteld over deze stap van het
Kremlin, maar hij geloofde niet dat
dit een ongunstige invloed zal heb
ben op de verdere betrekkingen
tussen de VS 'en de Sowjet-Unie.
Wij hebben geen aanwijzingen, dat
BRUSSEL (AP. AFP) Dr. Sicco
Mansholt, voormalig voorzitter van
de Europese Commissie, heeft tij
dens de zitting van het Bertrant
Pussel-tribunaal in Brussel ver
klaard, dat de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Kissinger
openlijk dient te worden veroor
deeld 'wegens omverwerping van
een sociaal-democratische rege
ring'. Het tribunaal houdt reeds
zijn derde zitting en stelt deze
week de buitenlandse economische
overheersing van Latijns-Amerika
aan de orde. Mansholt zei dat de
Amerikaanse bewindsman persoon
lijk betrokken is geweest bij de
•Chili-affaire van het Amerikaanse
concern ITT. 'Van het moment af
dat een fascistisch bewind aan de
macht is in Chili stroomt er hulp
binnen van de kant van de Ameri
kaanse regering en van de kant
van multinationale ondernemin
gen'. Mansholt. die destijds deel
heeft uitgemaakt van een groep
prominenten welke in opdracht van
de VN een studie maakte van het
verschijnsel der multinationale on
dernemingen. zei voorts dat het
aantal Amerikaanse dochteronder
nemingen buiten de VS tussen 1950
en 1960 van 7000 steeg tot 23.000.
'Over 20 jaar zal zeventig, procent
van de industriële produktie in de
wereld in handen zijn van niet
meer dan tweehonderd onderne
mingen'.
(ADVERTENTIE)
Deze week in
Hervormd Nederland o.a.:
Velen zien brood
in de Vastendag
Alle boeren zijn
gehersenspoeld.
De Leidse Studenten -
ekklesia: 2 modellen
van geloven.
De melkboer gaat op
de fles.
Prediking zonder politieke
strekking bestaat niet.
Klbboutz: een ideale
samenleving met
negatieve kanten.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
GIRONUMMER:
TELEF.NR.
Abonnementsprijs 25,50 per
half Jaar;" 51,— per jaar.
Abonnementen kunnen elk
ogenblik ingaan/
Bon ingevuld in BLOKLET-
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland,
Antw.nummer 1776, Den Haag.
de koers van de Sowjet-Unie is
veranderd, aldus Kissinger.
Toch wordt de Russische beslissing
in Washington en Moskou zeer op
merkelijk gevonden. De speculaties
over de vraag of er nu wel of niet
een machtsverschuiving binnen het
Kremlin aan de gang is hebben
weer nieuw voedsel. Vast staat in
elk geval, dat de Sowjet-Unie min
der waarde hecht aan het han-
delsyerdra met' de VS dan twee
jaar geleden.
Israël vreest dat de houding van de
Sowjet-Unie wel invloed zal hebben
op de emigratie van joden, maar
blijft gewoon door gaan met zijn
pogingen immigranten te krijgén.
In 1974 kwamen er 17.000 joden uit
de Sowjet-Unie naar Israël. Het
jaar daarvoor was dat aantal nog
tweemaal zo groot. Minister van
defensie Simon Peres vond, dat
toch niet Israël het eerste slachtof
fer is van het afknappen van de
Russisch-Amerikaanse handelsover
eenkomst. Het is voor de ontspan
ning (tussen de VS en de Sowjet-
Unie) een groter klap dan voor de
immigratie van Israël, zo zei Peres.
Handel beperkt
Amerikaanse handelskringen ver
wachten dat de handel tussen de
Sowjet-Unie én de VS nu weer
jaren op een laag pitje zal blijven.
'Wij kunnen weer van voren af aan
beginnen', zei een woordvoerder
van het Amerikaanse bureau voor
handel in Moskou. Onduidelijk is
nog wat de gevolgen zullen zijn
voor de zeventien Amerikaanse on
dernemingen, die sinds de onderte
kening van het akkoord in 1972
vestigingen in de Sowjet-Unie heb
ben geopend. De legale basis voor
deze vestigingen is in feite weg
gevallen. De handel tussen beide
supermachten is totnutoe vrij be
perkt gebleven. In 1973 bereikte die
handel een totale waarde van 1,4
miljard dollar, maar dat kwam
vooral door de graan-aankopen van
de Sowjet-Unie in de VS. Vorig
jaar werd de één miljard dollar
niet gehaald.
Het is ook nog niet zeker of de
Söwjet-Unie wel haar oorlogsschuld
aan de VS zal gaan afbetalen. De
afbetaling van deze schuld (vastge
steld op 700 miljoen dollar) was in
het verdrag geregeld.
KARLSRUHE In West-Dultsland
zijn negen employes van het inter
nationale computerconcern IBM
aangehouden onder verdenking van
bedrijfsspionage voor de geheime
dienst van een comurtistisch land.
Dit heeft de federale openbare aan
klager Siegfried Buback in Karlsru
he bekendgemaakt.
Hij noemde deze zaak, waarbij be
halve de negen IBM-functlonaris-
sen nog drie personen zijn gearres
teerd, een van de belangrijkste ge
vallen van bedrijfsspionage in de
Bondsrepubliek. De betrokkenen
zouden geheimen betreffende wes
telijke computertechnieken hebben
verkocht voor in totaal 272.000
mark. Hoewel Buback niet wilde
zeggen om welke geheime dienst
het gaat, zou het, volgens welinge
lichte kringen in Bonn de Russi
sche KGB zijn.
Het onderzoek begon op 22 decem
ber toen twee van de verdachten
werden betrapt, terwijl zij met een
micro-camera opnamen maakten
van de computerinstallatie van een
bedrijf in Frankfort. De spionnen
interesseerden zich voor program
mering, handboeken voor het on
derhoud van computers, magneti
sche banden en andere technische
bijzonderheden. Bij huiszoekingen
bij de verdachten werden films met
belastende opnamen gevonden. Ook
trof de politie daar een van de
modernste Russische mini-camera's
aan en onderdelen van computers.
TURIJN De geconsolideerde om
zet van FIAT heeft in het afgelo
pen jaar 11.24 miljard gulden be
dragen vergeleken met 9.48 miljard
gulden in 1973. De uitvoer gaf een
toeneming te zien van 3.30 miljard
tot 4.45 miljard gulden. De verko
pen van personenauto's en vracht
wagens kwamen het afgelopen jaar
uit op 1.37 miljoen stuks: -Dat was
een vermindering van 185.000 stuks
in vergelijking met 1973. De uitvoer
gaf echter een toeneming te zien
van 19.000 tot 614.000 stuks. De
verkoop van tractors ging omhoog
met 8.000 tot 64.000.
voor, dat zij de economische moei
lijkheden -voor een deel aan zich
zelf te danken hebben door hun te
grote bestedingen. De president \was
vastbesloten om de groei in de
uitgaven van de federale regering
onder controle te houden. De sterke
stijging van de olieprijzen noemde
hij als een belangrijke oorzaak van
de economische teruggang. 'Maar
wij kunnen niet alle schuld op de
olieproducerende landen afwenteen.
Wij in de VS zijn niet zonder
schuld. JCord waarschuwde het
Congres, dat hij alle nieuwe pro
gramma's die geld gaan kosten zal
afkeuren. De import van olie zal
worden tegen gegaan met een spe
ciale heffing op ieder vat extra
ingevoerde olie. Die heffing zal na
1 april drie dollar per vat bedragen.
MAATREGELEN
De belangrijkste belastingmaatre
gelen had Ford maandag al in een
rede voor radio en televisie aange
kondigd. De belangrijkste punten
uit zijn economisch programma
zijn:
een verlaging (voor slechts één
jaar) met twaalf procent van de
tarieven voor individuele inkom
stenbelasting, wat de staat een be
drag van twaalf miljard dollar
kost:
verhoging van het belasting
vrije bedrag bij investeringen, wat
de boeren en industrie ten goede
moet komen en wat de staat vier
miljard dollar kost;
een verlaging van de inkom
stenbelasting in de toekomst, waar
mee een bedrag van 16,5 miljard
gemoeid is en wat 'voornamelijk
ten goede zal komen aan de laagst
betaalden';
verlaging van het belastingta
rief voor ondernemingen (van 48
naar 42 procent) wat zes miljard
dollar minder inkomsten voor de
staat betekent;
verhoging van de belasting op
olie en benzine om het verbruik
van energie te besparen; deze be
lastingmaatregel levert de staat
dertig milrrd op, maar dat bedrag
wordt geheel terug gepompt in de
samenleving, voornamelijk: door
middel van de hier boven genoem
de maatregelen.
Alexander Haig
William Saxbe
WASHINGTON (UPI) De
Amerikaanse minister van justi
tie William Saxbe. heeft verkl
aard. dat medewerkers van Ri
chard Nixon maandenlang heb
ben gepoogd hem er toe te be
wegen, in te grijpen in het on
derzoek van de speciale aankla
ger Leon Jaworsky naar het Wa-
tergate-schandaal.
In een vraaggesprek naar aan
leiding van zijn vertrek naar In
dia waar hij ambassadeur wordt,
zei Saxbe dat hij de indruk had,
dat NLxon opdracst had gegeven
hem onder druk te zetten. Wie
hem benaderd had en wat er
van hem gevraagd werd, wilde
hij niet zéggen. Wel gaf hij te
kennen dat er een bedekt drei
gement was geweest, dat hij
wellicht zijn portefeuille zou
verliezen als hij niet meewerkte.
Volgens het persbureau UPI zou
Saxbe destijds zijn benaderd
door generaal Alexander Haig
die toen 'stafchef^van het Witte
Huis was en nu opperbevelheb
ber is van de Navo-strijskracli-
ten in Europa, en Fred Buzhardt,
destijds één van Nixons advoca
ten in de Watergate-zaak.
Saxbe verklaarde dat hij altijd
de boot had afgehouden en nooit
was ingegaan op verzoeken om
zich te mengen in het onderzoek
van Jaworsky. Deze jurist beves
tigde dat de minister steeds met
hem had samengewerkt als hij
daarom had gevraagd. Saxbe
werd in januari van het vorig
jaar minister van justitie.
Directeur Colby geeft toe:
WASHINGTON (UPI, Reuter) De directeur van de Amerikaanse
inlichtingendienst (CIA) heeft toegegeven dat zijn organisatie in:
lichtingen over Amerikaanse burgers heeft verzameld en bewaard.
COA-directeur William Colby deed
deze bekentenis in een verklaring
voor een commissie uit de Senaat.
Hij voegde daar aan toe, dat naar
zijn mening deze activiteiten van
de CIA niet in strijd met de wet
waren. Het handvest van de CIA
verbiedt deze organisatie juist om
zich met binnenlandse spionage be
zig te houden. De onthulling, dat
de CIA operaties uitvoerde tegen
radicalen kt de politiek heeft veel
deining veroorzaakt in de VS.
Colby verklaarde nu dat de CIA in
1967 een dienst had opgezet om te
onderzoeken of Amerikanen met
een afwijkende mening contacten
haddan met het buitenland. In het
kader van deze operatie werden
dossiers aangelegd v^n ongeveer
10.000 Amerikanen. Het was de eer
ste keer dat de CIA dit toegaf.
Colby vertelde verder, dat de CIA
tussen 1951 en 1965 bij 21 inwoners
van de VS de telefoon had afgeluis
terd. Daarna was dit niet meer
voorgekomen. Tussen 1953 en 1973
had de dienst een deel van de post
gecontroleerd tussen de VS en twee
communistische landen. Voor zover
hij wist had de CIA nog nooit een
lid van het Congres bespioneerd. In
persberichten is beweerd, dat de
CIA ook enkele Congresleden be
spioneerde.
De CIA-directeur vertelde ook, dat
de CIA eens getipt was over het
plan voor een moordaanslag op
Spiro Agnew, vice-president onder
Richard Nixon. De tip was afkom-re
stig van een buitenlander, die ja-
renlang ljad gewerkt voor de
dienst. Naar aanleiding van de
waarschuwing had de CIA ki twee 1
Amerikaanse steden burgers ge
schaduwd. Van één verdachte was
de post opengemaakt.
Het Amerikaanse ministerie van
justitie bevestigde deze week, dat
zij de namen van 10.000 12.000
radicalen aan de CIA had gegeven.
De lijst waar Colby het gisteren
over had was duidelijk een andere.
Senator John Pastore, lid van de
onderzoekcommissie, concludeerde
dan ook dat de verklaring van
Colby (een stuk van 45 kantjes)
niet alle vragen had opgelost.
Als Israël Sinaï ontruimt
Energie
Een voorstel d op langere termijn
invloed zal hebben stond niet in
Fords rede, maar in een apart stuk
van het Witte Huis. Daarin wordt
gezegd dat Ford streeft naar een
wet, die de producenten van onder
meer auto's verplicht op hun pro-
dukt aan te geven hoeveel energie
het verbruikt. Daarnaast wil de
president binnen zes maanden met
de grootste bedrijven overeenstem
ming bereiken over streefcijfers,
die moeten leiden tot een gemid
delde besparing van het energiever
bruik van twintig procent in 1980.
BELGRADO (AFP) President
Ford van de V.S. heeft een uitnodi
ging van president Tito voor een be
zoek aan Joegoslavië aanvaard, zo
is officieel - in Belgrado bekendge
maakt De datum staat nog niet vast.
WASHINGTON, TEL AVIV,
CAIRO (UPI, AP, Reuter) In
dien Israël bereid is de strate
gische passen en de olievelden
van Aboe Rodeis in de Sinai te
ontruimen zou Egypte zich wil
len binden aan een nieuw troe
penscheidingsakkoord voor drie
jaar, zo verneemt het Israëlische
dagblad Jedioth Aharonoth uit
Washington.
Daar is inmiddels het overleg tus
sen Kissinger en de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken, Ji-
gal Allon begonnen. Om op de
hoogte te worden gehouden van de
Egyptische, uitgangspunten heeft
Kissinger de Amerikaanse ambassa
deur in Cairo, Hermann Eilts, naar
Washington laten overkomen. In
Washington is nog nietduidelijk
geworden hoever de Israëliërs bereid
zijnün de Sinai terug te trekken.
Israëlische militairen hebben woens^
dag voor de derde eer in vier
dagen akties uitgevoerd op Liba
nees gebied en minister van defen
sie Shimon Peres zei na afloop dat
er bij deze operaties zorgvuldig op
wordt toegezien dat de Libanese
regering niet in een acute gezags
crisis komt. Enkele uren nadat de
Israëlische eenheden met acht ge
wonden de zwaarste tol tot dus
ver waren teruggekeerd, zei Pe
res dat de operaties bedoeld zijn
om Libanon 'tot een soeverein op
treden' te prikkelen en het zuiden
des lands niet door de guerrillabe
wegingen te laten domineren. 'Wij
waken ervoor om het delicate even
wicht waarop Libanon rust niet te
verstoren', zei Peres tot een groep
studenten in Haifa.
Koning FeisaI van Saoedi-Arabië,
die sinds dinsdag op officiëeel be
zoek is in Syrië, bezocht woensdag
de stad Koeneitra, in de bufferzone
aan de Syrisch-Israëlische wapen
stilstandsgrens. Het dagblad L'O-
rient-Le-Jour in Beiroet berichtte
dat het overleg tussen FeisaI en
president Assad dat FeisaI-, erop
PAMPLONA (Reuter) In de
Noord-Spaanse stad Pamplona is
woensdag gevochten tussen oproer
politie en stakers, nadat 20.000 ar
beiders gehoor hadden gegeven aan
een stakingsóproep uit solidariteit
met buitengesloten collega's.
De politie had met charges en rub-
berkogelsiingegrepen nadat de op
tocht van stakers het verkeer on
mogelijk had gemaakt, auto's omver
had geworpen en etalageruiten en
ruiten van bankgebouwen had in
geslagen. De stakers dwongen win
kels en café's in arbeiderswijken
hun deuren voor de duur van de
24-uursstaking te sluiten.
De stakers vormden bijna twee der
de van het aantal arbeiders ,in
Pamplona.
heeft gestaan dat' Syrië niet meer
uitsluitend wapens in Oost-Europa
koopt. Het zal daarvoor in versterk
te mate financieel en militair door
Saoedi-Arabië worden geholpen.
SAIGON (Reuter) Een Pools lid
PARIJS (UPI. AFP) Georges
Marchais, secretaris-generaal van r
de Franse communistische partij,
commissie voor Vietnam heeft nin? in om -/-oi-onimio /»-«rat->n*vi«v>
woensdag gezegd dat een Zuid-
vietnamese menigte met stokken
en stenen leden van de commissie
heeft aangevallen in een vestiging
van de commissie in de provincie
Long Khanh ten oosten van Sai
gon.
De menigte dwong de. commissie
leden tot het ondertekenen van een
petitie waarin militair optreden
van - Noord-Vietnam en de Viet
Cong werd veroordeeld, aldus het
Poolse commissielid. De Pool zei dat
hij het incident beschouwde als een
schending van het vredesverdrag
van Parijs.
Het Zuidvietnamese persbureau had
ning in een ziekenhuis opgenomen, a
De 55-jarige Marchais had dinsdag ie
nog een interview toegestaan vooi.e
de televisie en leek in goede ge-,
zondheid te' verkeren toen het,a
vraaggesprek 's avonds werd uitge-'u
zonden. Enkele uren na het inter-ie
view kreeg hij een hartaanval, 0
Marchais werd plaatsvervangend
secretaris-generaal van de commu-0
nistische partij in 1970 en in 1972 a
secretaris-generaal. Hij verving de
zieke Waldeck Rochet, die aftradfir
en tot ere-voorzitter werd benoemd jn
Ais Marchais grootste politieke,,
prestatie wordt beschouwd het ver 'P
kiezingsfront, dat hij met de socia-in
listenleider Mitterrand wist te sme-ve
bericht dat leden van alle vier lan- den en dat het zowel bij de parle v
ripnrtplpfrn ties. in rip int.prnfl.t.innale mpntsnevl-ioïinoov, u-, imo
li:
dendelegaties in de internationale
commissie Polen, Hongaren, In
donesiërs en Iranezen een be
richt hadden onderschreven waarin
stond dat de communisten vele dor
pen en gehuchten hadden bezet in
strijd met het verdrag ^van Parijs.
mentsverkiezingen in 1973
presidentsverkiezingen van 1974 ui
thield. Het front staat de laatst^
tijd echter aan hevige spanningen ie
bloot.
Amerikaan maakt omtrekkende beweging
Bob Gallo van het Amerikaanse Nationaal Kankerinstituut in Bethesda, denkt dat hij een virus heeft
gevonden dat te maken heeft met een bepaald soort kanker bij de mens. Hij is daar zo ontzettend
blij mee dat hij het ook openlijk aankondigt, hoewel hij dat virus nog maar bij één patiënt heeft
gevonden.
door drs. RobFoppema
Volgens gangbare normen voor me
disch wetenschappelijk onderzoek is
dat de minst degelijke basis die men
zich maar denken kan. Tenzij het
Gallo en zijn collega's in de bol ge
slagen is. moet er dus iets bijzonders
aan de hand zijn. Dat is ook wel zo.
In hoofdzaak is dat misschien frus
tratie. In een dikke tien jaar heb
ben de Amerikanen honderden mil
joenen dollars gestopt in een hard
nekkig proramma om uit te zoeken
of tenminste één soort kanker bij
mensen door een virus, wordt ver
oorzaakt. om daar dan een vaccin
tegen te kunnen maken.
Dat programma heeft in die dikke
tien jaar buitengewoon veel gege
vens opgeleverd, maar buitengewoon
weinig resultaten. Het bleek een ter
rein waar vallen eerder regel is dan
opstaan, waar het een onderzoeker
van naam kan overkomen dat hij
openlijk moet toegeven dat zijn re
sultaten van vorig jaar niet meer
herhaalbaar blijken. Het levert stof
voor vele interssante wetenschappe
lijke congressen op.
En daar zie je, schreef onlangs een
verslaggever van zo'n bijeenkomst in
Nature, grotendeels dezelfde sprekers
die het over dezelfde onderwerpen
hebben. En als ze naar huis gaan
dragen alle deelnemers nog dezelfde
vraag met zich mee: wat hebben
kankervirussen eigenlijk te maken
met kanker?
Dieren
Voor allerhande diersoorten zit
men wat dichter bij een
antwoord op die vraag. Voor een
aantal soorten kanker bij dieren kan
volgens de klassieke regels worden
gezegd dat ze door een virus wor
den veroorzaakt. Het virus is uit het
gezwel te isoleren en op te kweken,
en veroorzaakt experimenteel nieuwe
gezwellen bij dezelfde diersoort.
Als de zaken zo duidelijk liggen, kan
men inderdaad aan de mogelijkheid
van vaccinatie gaan denken, zoals
dat bijvoorbeeld ook kan tegen kin
derverlamming, mazelen of rode
hond. In het algemeen komt dat er
op neer dat het betrokken virus door
verhitting en/of chemische bescha
diging wordt verzwakt of gedood.
Het'kan dan niet meer ziek maken,
maar het lijkt nog zoveel op het
'echte' virus, dat het bij inspuiting
wel de aanmaak van afweerstoffen
daartegen veroorzaakt.
De patiënt wordt dan immuun tegen
de ziekte: bij latere besmetting met
het echte virus staan de afweerstof
fen al klaar en komt het hele ver
dedigingssysteem snel op oorlogs-
sterkte..Die tactiek slaat in een aan
tal proefsituaties duidelijk aan, eri
heeft in één geval zelfs massale toe
passing gevonden. Onze al dan niet
diepgevroren kip zou wat duurder
zijn als de beesten .niet waren ge
vaccineerd tegen de ziekte van Ma-
rek, een door een virus veroorzaakte
woekering van witte bloedcellen.
Toch wijst Juist dat praktische sue-
ces direct weer terug naar ons ge
brekkige inzicht. Die vaccinatie blijkt
namelijk bij nadere studie niet de
besmetting van de kip met het Ma-
rek-virus (MDV) tegen te gaan. Dat
MDV is in de beesten iri forse hoe
veelheden aan te tonen, wat dus
niet klopt met de eenvoudige ver
klaring van zojuist. Maar het toege
diende vaccin voorkomt op een of
andere manier wel dat het MDV kan
ker veroorzaakt. Blijft de oude
vraag: wat hebben kankervirussen
eigenlijk te maken met kanker?
En als we naar de problemen van de
mens overstappen, wordt de situatie
alleen maar tergender. Ruw samen
gevat: we hebben een aantal ver
dachte virussen waarvan we niet de
gelijk kunnen bewijzen dat ze be
paalde soorten kanker veroorzaken.
En we hebben bepaalde - andere -
soorten kanker waar we een virus
verwachten, maar hoogstens de voet
sporen ervan terugvinden.
Om met dat laatste te beginnen:
leukemie bijvoorbeeld, wordt bij een
aantal diersoorten bewijsbaar veroor-
oorzaakt door een virus. Voor elke
diersoort een verschillend soort vi
rus, maar die verwekkers hebben dui
rus, maar die verwekkers hebben
duidelijk verwante eigenschppen.
Maar bij de overeenkomstige ziekte
van de mens is geen virus te vinden.
(Was geen virus te vinden, hoopt
Bob- Gallo).
Wat je alleen kon vinden waren de
voetsporen van wat een virus zou
kunnen zijn geweest. Dat klinkt ge
heimzinniger dan het is. Een kan
kervirus kan namelijk een lichaams
cel binnendringen en daar tijden
lang ondergedoken blijven, zich
voordoend als onderdeel van de er
felijke informatie van de cel zelf,
en op die manier, ook bij deling van
de cel 'meeliftend' naar de nakome
lingen ervan. Een heel ander gedrag
dus dan de 'gewone' virusinfectie,
waarbij de hele huishouding van de
cel op stelten gezet wordt om nieuwe
virusdeeltjes aan te maken.
Het 'kankervirus - als - verstekeling'
kan lange tijd later door een óf an
dere oorzaak plotseling actief wor
den, en dan de cel zodanig ontre
gelen dat hij zich oiigeremd gaat
delen: gezwelvorming. (Die 'een of
andere oorzaak' kan van een heel
andere kant komen. Dit is het punt
waarop de virus-theorie te rijmen
valt met aanwijzingen dat de mees
te gevallen van kanker door che
mische stoffen worden 'veroor
zaakt'.)
Trucjes
Van zo'n onvolledig 'kankervirus -
als - verstekeling' kunnen met bio
chemische methoden de sporen wor
den teruggevonden. Er zijn ook truc
jes om het complete virus weer te
voorschijn te laten komen. Maar
die werken bij dieren, jammer ge
noeg. alweer beter dan bij mensen,
waar de verwachte virussen alsmaar
weigeren om de kop op te steken.
Dat bracht Bob Gallo vorig jaar
op het idee om het dan maar langs
een omweg te proberen. Hij ging van
een collectie leukemie-virussen van
verschillende diersoorten na, voor
hoeveel procent zij in hun erfelijke
eigenschappen op elkaar leken. Zo
kon hij een soort stamboom op
stellen, die aangaf hoe die onderling
verwante virussen uit elkaar moes
ten zijn voortgekomen. (Want dit
soort gedetailleerde overeenkomsten
is geen toeval.) In dat schema pro
beerde hij theoretisch vast te pin
nen, welke relatie een menselijk leu-
kemie-virus tot de andere zou moe
ten hebben. Dan wist hij duidelijker
dan tevoren waar hij naar zoeken
moest.
Als hij nu zegt, dat hij het gevonden
heeft, dan weet hij in ieder geval
waar hij over praat. Ook al-is het
nog maar een zeer voorlopige mede-
ling, die berust op materiaal van één
patiënt. Praktische toepassing ligt
op z'n mooist nog zeer ver weg,
maar als Gallo' gelijk heeft, is het
fundamentele onderzoek daarmee
een belangrijke stap verder. Ook een
ander onderdeel van het virusfront
is intussen in beweging. Maar daar
over later meer.
PENINA, Portugal. (UPI) Met di ,e
overeenkomst tussen de drie bevrij£
dingsbewegingen voor Angola
Portugal voor de overdracht van dfci
soevereiniteit is de langdurigste eaon
meest ingewikkelde guerrillastrijd
in Afrika thans tot een einde geko
men. In zes dagen van intensiev
besprekingen want de fronted
waren het lang niet zo eens als zi
voorgaven werd een akkoord uit h
gewerkt, waarbij Angola op 11 no >6|
vember onafhankelijk wordt.
Tot dat tijdstip wordt het lan{'
bestuurd door een overgangsrei
ring waarin de drie fronten
Portugal zullen deelnemen. PortuLj
gal houdt daarin defensie en bui.
tenlandse zaken. De drie frontei
krijgen elk een gelijk aantal minisWl
ters in de regering. Verkiezingei
voor een - constituerende vergade V<
ring zullen vóór de onafhankelijk Ie
heid worden gehouden. Na de onaf/v
hankelijkheldso verdracht volgeil
dan presidentsverkiezingen.
In Lissabon wordt vandaag de omscl
streden wét over de vorming vaiste
één overkoepelende vakcentral bt
door de ministerraad behandek
Nog steeds is de mogelijkheid aan
wezig dat deze wet een breekpun
wordt voor de thans regerende coa
litie. De centrum-linkse democrati
sche volkspartij heeft gedreigd er
uit te stappen als de wet word
aangenomen. Minister Soares heef
ontend dat de socialisten dit oo
zouden overwegen.
ENSCHEDE Gezien de financiël
positie van japonnenfabriek Euro
dress heeft de directie moeten be
sluiten het faillissement voor he
bedrijf bij de rechtbank in Almel
aan te vragen. Bij de bedrijfsslui
ting zijn 103 werknemers betrok
ken. Door de veranderingen in he
kleedpatroon van de consument i
de laatste jaren niet alleen de afze
van japonnen enorm teruggelopet
maar is bovendien door het sne
wisselende modebeeld een onbe
reidheid ontstaan bij de afnemer!
orders van redelijke grootte op lan
gere 'termijn te geven.
Hi