Zwart Rhodesië stelt ultimatum Luchtmacht VS geregeld boven Noord-Vietnam Egypte en Iran willen snelle terugtocht Israël Westduitse liberalen flirten weer met CDU Ford belooft hard plan voor economie Plan ontdekt in Italië i voor illegale wapenhandel ANC en regering Ian Smith weer keihard tegenover elkaar Chileense junta laat Almeyda gaan Weer acties in Zuid-Libanon Hetzelfde recept Charlie in Engeland weerrapporten 1 'Sadat bad voor Breznjews herstel' Sneeuwstorm in VSr Opbrengst ten bate van extreem-rechts TROUW KWARTET MAANDAG 13 JANUARI 1975 BUITENLAND/BINNENLAND T5 /K6k- SALISBURY (AP, DPA, Reuter, UPI) De Rhodesische zwarte nationalis ten van de ANC hebben premier Ian Smith een lijst van eisen aangeboden, die vooraf moeten worden ingewilligd. Gebeurt dat niet dan zal de Afrikaan se Raad (ANC) niet deelnemen aan de voorgestelde constitutionele conferen tie. De ANC heeft onder meer geëist dat Rhodesië eerst alle politieke gevangenen moet vrijlaten. Voorts moet de grondwetgevende confe rentie in Engeland gehouden wor den, met de Britse minister van buitenlandse zaken James Callag- lian als voorzitter. De ANC stelde haar ultimatum gis teren bij monde van haar woord voerder Edson Sithole. Dat gebeur de nadat de ANC-top een vergade ring had gehouden. Sithole ver klaarde dat de ANC van de consti tutionele conferentie zou wegblij ven als de regering Smith weigerde de acht punten van het 'gentle man's akkoord' van Loesaka (Zam bia) na te komen, dat vorige maand is gesloten. Het ultimatum van het ANC volgt op de weigering van de regering Smith verder te gaan met het vrij laten van de politieke gevangenen, van wie nog slechts 60 van de 380 zijn losgekomen. De blanke min derheidsregering had voorts te ken nen gegeven dat zij erop staat dat de constitutionele conferentie in Rhodesië wordt gehouden. De ANC heeft met haar scherpe eisen gereagerd op de zich verhar dende koers van de regering Smith. Zo berichtte de'Rhodesische radio- omroep zaterdagavond dat uit bronnen bij premier Smith was vernomen dat er 'zeker geen machtsoverdracht aan de zwarte meerderheid in Rhodesië zal plaats vinden, hoewel het wel de bedofeling is Afrikanen in de regering op te ne men. Sithole ANC-woordvoerder Sithole zei gis teren dat de in Loesaka gemaakte afspraken onder meer omvatten dat alle politieke gevangenen in Rhode sië worden vrijgelaten. Er zou een SAIGON (UPI, AP) De Luchtmacht van de Verenigde Staten heeft geregeld verkenningsvluchten boven Noord-Vietnam en de door communisten bezette gebieden in Zuid-Vietnam uitgevoerd. Een hoge Amerikaanse functionaris heeft dat in Saigon verklaard tegenover een correspondent van bet persbureau UPI. Zijn verklaring kwam nadat het Noordvietnamese persbureau had bekend gemaakt dat een Ameri kaanse vliegtuig zaterdag boven Hanoi en andere steden een spio- nagevlucht had gemaakt. Het Noordvietnamese ministerie van buitenlandse zaken had van de VS stopzetting geëist van deze splona- ge-activiteiten die in strijd zijn met vredes-akkoorden van 1973. De Amerikaanse zegsman van UPI zei verder, dat vliegkampschepen en andere vaartuigen van de Ame rikaanse marine zich ook enkele malen in de wateren van Zuid- Vietnam hadden vertoond. Met deze acties van luchtmacht en marine wilden de VS aan Noord-Vietnam duidelijk maken, dat zij Zuid-Viet nam nog steds steunen, zo lichtte hij toe. Hij liet doorschemeren, dat ook vanaf de vliegkampschepen wel vluchten, werden ondernomen bo ven Vietnamees grondgebied. De spionage-vluchten waren vorige winter hervat 'nadat duidelijk was geworden dat zij (Noordvietname- do uapaas apiaq uassivj ua3ui[ infiltratie met troepen en wapens in het zuiden uitbreidden.' De Amerikaanse ambassade weiger de commentaar te geven op deze verklaring over spionage-vluchten. De chef-staf van de Amerikaanse luchtmacht, generaal David Jones, was afgelopen weekeinde voor be sprekingen in de Zuidvletnamese hoofdstad Saigon. Ontkend werd, dat hij kwam praten over uitbrei ding van de Amerikaanse militaire hulp aan Zuid-Vietnam. Hij zou alleen gesproken hebben over ope raties met Amerikaanse wapens, die daar al zijn. Generaal Jones ont moette president Ngoejen Van Thieu en opperbevelhebber Trans Van Ninh. Bommenwerpers Woordvoerders van de Zuidvietna- mese strijdkrachten hebben gezegd, dat zij dringend behoefte hebben aan zware bommenwerpers van het type B-52. De Amerikanen hebben destijds op grote schaal gebruik ge maakt van deze bommenwerpers bij hun oorlog tegen Noord-Vietnam. Saigon heeft aangekondigd dat het de luchtaanvallen op stellingen Van de Noordvietnamezen en de Viet- cong wil opvoeren. Er werd zondag hevig gevochten rondom de stad Hoai Due, negentig kilometer ten oosten van Saigon. Deze streek is onder zware druk gekomen sinds de successen van de Noordvietnamezen met hun offen sief, dat ongeveer zes weken gele den begon. Uit de stad Phoeoc Binh. die vorige week in handen van Noord-Vietnam viel, zijn onge veer 600 man regeringstroepen, po litiemensen en burgers ontkomen naar het noordoosten. Zij kwamen na een zware tocht door het oer woud in de provincie Kwang Due aan. Over het lot van de andere FRANKFORT, SANTIAGO (AP, Reuter, UPI) De Chileense mili taire junta heeft wijlen president Allende's minister van buitenlandse zaken Clodomlro Almeyda (52) vrijgelaten en het land uitgezet. Dezelfde behandeling kreeg oud- minister van justitie Jorge Tapla en drie andere politieke gevange nen, die na de rechtse coup van 1973 gevangen waren gezet zonder dat ooit tegen hen een proces werd gevoerd. troepen en burgers in Ifhoeoc Binh is nog niets bekend. Het Zuidviet- namese opperbevel zei dat de weg tussen de bedreigde stad Tai Ninh en Saigon nu weer vrij was ge maakt. Er is een stroom vluchte- linkgen tussen beide steden op gang gekomén. Zij vrezen dat Tai Ninh het volgende doel is van de Noordvietnamezen en de troepen van de Voorlopige Revolutionaire Regering. algemene amnestie komen "oor personen die politieke misdrijven zouden hebben begaan. Er zouden voorwaarden worden geschapen voor het vrij ontplooien van poli tieke activiteiten en de noodtoe stand in Rhodesië zou worden op geheven. De zwarte nationalisten zouden in ruil daarvoor hun guerrilla-activi teiten staken, en deelnemen aan de grondwetgevende conferentie. Vorige week echter staakte de rege ring Smith de loslating van politie ke gevangenen. Beweerd werd dat Let bestand was geschonden door diverse incidenten, onder meer het doodschieten van Zuidafrikaanse politiemannen, die in Rhodesië dienst doen. Gisteren heeft de Zuidafrikc^anse regering opnieuw gemeld dat een van haar politiemensen in Rhodesië door guerrilleros is gedood. Daar mee zijn in totaal zeven Zuidafri kanen in Rhodesië omgekomen sinds het bestand werd aangekon digd. Volgens ANC-woordvoerder Sithole was echter in Loesaka overeengeko men dat niet meer zou worden geschoten en dat de partijen bin nen de linies zouden blijven van de datum waarop het bestand inging. Hij gaf te kennen dat incidenten mogelijk door overschrijding van de linies zijn veroorzaakt en dat het bestand niet betekent dat de wapens worden neergelegd, gevolgd door overgave of een verlaten van het land. minister De Rhodesische minister van de fensie Pieter van der Byl heeft gisteren in een vraaggesprek met het Rhodesische zondagblad Sunday Mail gezegd dat de regering Smith bereid is de macht met de Afrika nen te delen, maar niet van plan is over te gaan, tot een bestuur door de zwarte meerderheid. Geheel losN van het resultaat van een dergelij ke stap voor het Europese (blanke) publiek, zal de regering en het mi nisterie van defensie nooit de abso lute verantwoordelijkheid vergeten die er bestaat jegens de Afrikanen, die een groot deel uitmaken van de veiligheidstroepen en de politie. Dit zou hen in een positie brengen waarin allerlei dingen met hen zouden kunnen gebeuren', zo ver klaarde van der Byl. MAINZ (DPA, AFP, Reuter) De Westduitse liberale partij de FPD, die met sociaal- democraten een regeringscoalitie vormt, maakt weer aanstal ten om het 'lood' voor 'oud ijzer' in te wisselen. In de deelstaat Rijnland-Palts heeft de FDP zich voor het eerst sinds 1972 weer uitgesproken voor een coalitie met de christen-democratische CDU als deze partij bij de aanstaande verkiezingen in maart de absolute meer derheid zou verliezen. De FDP heeft in Rijnland-Palts 20 jaar lang een coalitie met de CDU ge vormd. Maar na deelstaatverkiezingen van 1971 besloot zij in de oppositie te gaan. Volgens de FDP-Ieiding in Bonn is dit besluit een zuiver regionale beslis sing die niet van invloed is op de bestaande SPD (sociaal-democraten)- FDP-coalitie. De president zei dit in een inter- View met de Washington Post. Hij vertelde daarin, dat hij met een hard en vooruitstrevend programma voor herstel van de economie zal komen. Dit zal hij woensdag in een gezamenlijke zitting van het Huls van Afgevaardigden en de Senaat bekend maken. Zijn woordvoerder Ron Nessen vertelde de pers dat het programma al klaar is en dat alle beslissingen zijn genomen. Eén van de punten zal belastingverla ging zijn, waarschijnlijk tot een totaal van vijftien miljard dollar. Gevraagd of de Amerikanen voor een geheel andere levensstijl staan, zei Ford: 'Ik geloof niet, dat u een dramatische verandering krijgt. Wij zullen de buikriem misschien wel wat moeten aanhalen, tijdelijk.' Hij voegde er aan toe, dat hij 'geen catastrofale situatie in het vooruit zicht zag, die wij niet kunnen op lossen'. De oud-senator Fred Harris uit Oklahoma wil volgend jaar mee doen aan. de Amerikaanse presi dentsverkiezingen. Hij zal proberen de kandidatuur van de Democrati sche partij te verwerven. Harris wil een 'volkscampagne' voeren. Hij Van onze weerkundige medewerker De eerste helft van de winter 1974- '75 zit er bijna op. Zoals iedereen weet is het een zeer zachte eerste helft geweest, waarbij men onder meer in de stad Groningen nog altijd op de eerste echte vorstdag zit te wachten. Als contrast: in de lentemaanden maart en april 1973 waren er in het totaal 22 vorstda- gen en in mei nog vier. In maart en april 1969 in het totaal 34. Op de weerkaart vinden we nog steeds soortgelijke luchtdruktoe standen als in december. Boven de Balkan ligt een belangrijk hoge- drukgebied stil, terwijl tussen Schotland en IJsland de luchtdruk constant laag is. Er bevindt zich daar een diepe depressie, die tijde lijk 965 millibar in het centrum had. Tussen de hoge en lage lucht druk blijft over west-Európa de aanvoer van zachte oceanische lucht uit zuidwest of west in de eerste helft van deze week onver minderd doorgaan. Van tijd tot tijd vindt er wel een kleine wisseling van luchtsoort plaats. Zo is de lucht, die vandaag over ons land stroomt van polaire oorsprong en wat droger, waardoor de zon mee doet. De kans op een bui blijft vrij klein. Of de wind nu uit zuidwest of west komt, de maximum tempe ratuur blijft op circa acht graden Celsius, en dat is vrij ver boven normaal. Nu de jongste depressie niet evenals haar voorgangsters het paadje over Zuid-Skandinavië naar Rusland volgt, maar ergens tussen IJsland en Noorwegen blijft rond hangen, loopt ook de temperatuur bij een zuid-west-stroming in zuid- Skandinavië weer op. Wat een vreemde winter. Inmiddels heeft de koude noord- pool-lucht een nieuwe uitweg naar Komiek in ruste Charlie Chaplin kwam zaterdag in Londen aan. De in Zwitserland woonachtige Chaplin is in Engeland vanwege zijn verheffing in de adelstand. 'Sir Charles', zoals hij nu moet worden aangesproken, werd op het vliegveld opgewacht door een legertje persvertegenwoordigers. De vrouw rechts op de foto is echtgenote Oona van de 85-jarige Chaplin. Belastingen omlaag in FS WASHINGTON (Reuter, AP) President Ford van de Verenigde Staten gelooft niet, dat de Amerikanen hun levenspatroon dras tisch zullen moeten veranderen. Wel zullen zij het tijdig wat kal me^ aan moeten doen. het zuiden gevonden en wél in het verre westen. De berichten over de ergste sneeuwstorm van de laatste tien jaar in Canada en het mid den-westen van Amerika duiden daarop. De wind haalde er plaatse lijk uit tot bijna 130 km per uur. Enkele dagen daarvoor had zich boven de Canadese Archipel (eilan- dengébiedeen hogedrukgebied van 1035 millibar opgebouwd. Door een plotselinge sterke temperatuurda ling in de hogere niveaus ontwik kelde zich, boven meer zuidelijk gelegen staten van Amerika een serie gevreesde tornado's. Daarna kwamen de winterse krachten pas goed los. opklaringen iHltKHUI tS-f iS-00 Amsterdam regen 10 0.3 De Bilt regen 10 0.1 Deelen geheel bew. 10 0 Eelde regen 9 0.1 Eindhoven geheel bew. li 0 Den Helder geheel bew. 10 0.3 Luchth. Rtd. regen 10 0.5 Twente zwaar bew. 10 0 Vlissingen zwaar bew. 9 0.2 Zd. Limburg zwaar bew. 11 0 Aberdeen zwaar bew. 10 0 Athene licht bew. 14 0 B'arcelone onbewolkt 16 0 Berlijn onbewolkt 9 0 Bordeaux half bew. 15 0 Brussel regenbui 11 0.1 Frankfort zwaar bew. 9 0 Genève mist 4 0 Helsinki geheel bew. —6 0 Innsbrück onbewolkt 5 0 Kopenhagen geheel bew. 7 0 Lissabon zwaar bew. 17 0 Locarno licht bew. 7 0 Londen onbewolkt 11 5 Luxemburfg half bew. 8 Madrid licht bew. 13 0 Malaga geheel bew. 17 0 Mallorca licht bew. 17 0 Milnchen licht bew. 10 0 Nice onbewolkt 15 0 Oslo Ij zei —3 1 Parijs zwaar bew. 11 0 Rome zwaar bew. 10 5 Stockholm regen 4 2 Wenen onbewolkt 12 0 Zürich mist 1 0.1 Casa Blanca zwaar bew. 18 0 so""1® «eüffla SNEE UB CAIRO, TEL AVIV, BEIROET (Reuter, UPI, AP) Egypte eri Iran vinden dat Israël zich snel moet terug trekken uit alle bezetj te Arabische gebieden en dat de Palestijnen moeten worden her^ steld in hun recht op zelfbeschikking. Dat staat in de gezamenlijke ver klaring, die president Sadat van Egypte en de sjah van Iran zondag hebben uitgegeven. De sjah beëin digde zondag zijn vijfdaagse bezoek aan Egypte. In het communiqué wordt verder aangedrongen op snelle uitvoering van de resoluties van de Verenigde Naties over het Midden-Oosten. In de weinig op zienbarende verklaring gaan de beide staatshoofden ook in op de economische crisis in de wereld. Pogingen om deze crisis te wijten aan de stijging van de olieprijzen wijzen zij van de hand. Zij vinden dat er evenwicht moët bestaan tus sen de prijzen voor grondstoffen en de prijzen voor afgewerkte produk- ten. 'Om uit de internationale crisis te raken moet men zich verlaten op begrip en samenwerking en niet op bedreiging en geweld', zo staat ver der in het communiqué. Dit wordt gezien als een antwoord op de uit lating van de Amerikaanse minister Kissinger, dat geweld bij de ener gie-crisis niet in alle gevallen is uitgesloten. President Sadat zei zaterdagavond op een staatsbanket dat Iran Egyp te vorige maand voor een ernstige crisis heeft behoed door 650.000 ton olie' te sturen. Hij zei voorts, dat Egypte Iran dankbaar is voor de hulp geboden bij herstel van de oorlogsschade. De besprekingen met de sjah hadden Sadat geleerd, dat er tussen beide landen volkomen gelijkheid van inzicht bestaat. De sjah is gisteren in Wenen aangeko men voor een niet officieel bezoek van vijf dagen aan de Oostenrijkse hoofdstad. noemt zichzelf een 'nieuwe popu list'. 'Te weinig mensen beschikken over teveel geld,' zo zei de oud senator op een persconferentie. Hij is de derde Democraat die zich aanmeldt voor de presidentsverkie zingen. Morris Udal en Jimmy Car ter waren hem voor. Oud-senator Eugene McCarthy, in 1968 één van de grote mannen in de Democratische voorverkiezingen, wil in 1976 dis onafhankelijk kan didaat meedoen. Hij zei dat zater dag op een persconferentie. Volgens hem i» de Democratische partij te verdeeld om de zaken nog goed te kunnen behartigen. JAKARTA (AP) Een rechtbank in Jakarta heeft de voormalige Indone sische communistenleider Roestomo tot levenslange gevangenisstraf ver oordeeld wegens zijn aandeel in de mislukte staatsgreep van 1965. Dit heeft het officiële Indonesische persbureau Antara bericht. De 53-jarige Roestomo heeft, aldus de rechtbank, guerrillagroepen op gericht om de verboden communis tische partij nieuw leven in te bla zen. Roestomo gaat in beroep. Israëlische acties Een woordvoerder van het opperbe vel in Tel Aviv heeft ontkend, dat Israëlische militairen heuvels bezet houden in het zuiden van Libanon. Wel hebben commando's vanuit Is raël afgelopen weekeinde weer ac ties uitgevoerd öp Libanees grond gebied. In de nacht van zaterdag op zondag drongen zij door tot het dorp Kfar Sjoeba. Daar hebben zij huiszoekingen verricht. Daarna hebben zij enkele bruggen opgebla zen en wegen beschadigd om Pales tijnse terreuraanvallen te voorko men. Volgens Israël is er één* Pales tijn gedood. De Palestijnen zeiden dat zij slag hadden geleverd met de Israëlische eenheid, die volgens hun verklaring uit 200 man bestond en was voorzien van pantservoer tuigen. Aan' Israëlische kant waren zware verliezen gevallen, aldus Li banon. De Palestijnen gaven als hun eigen verlies op: drie gewon den en twee vermisten. Volgens Libanon waren er Israëli's achtergebleven in de heuvels rond om Kfar Sjoeba. Jordaan-oever De Israëlische politie is zondag op getreden tegen joodse demonstran ten, die betoogden tegen een verga dering van de rechtse Heroet-partL op de door Israël bezette westelijk. Jordaan-oever. De politie moew1 met een waterkanon een groep veiA* spreiden, die de weg naar de vergaj derzaal v/ilde blokkeren. Er zouden twintig mensen zijn gearresteerd De bijeenkomst werd gehouden is een dorp vlakbij Hebron. De geü meenteraad van Hebron had ooj geprotesteerd tegen deze vergadP ring in dit Arabische gebied. Voae de bijeenkomst waren ongeve#e duizend mensen uitgenodigd. Hep( roet verzet zich tegen terugtrekking van Israël uit bezette Arabische ge^ bieden en wil vooral de westelij lp' Jordaan-oever behouden. F De Israëlische regering heeft zoijt dag goedkeuring gehecht aan eete: begroting van 1.6 miljoen dollae voor de bouw van een voorstad mqti industrie bij Jerusalem op de bezeH te westelijke Jordaan-oever. jn CAIRO, WASHINGTON (UPI) -dl President Sadat van Egypte heef- in een gebed te kennen gegeve dat de Russische partijleider Leoni Breznjew ziek is. Het Egyptisct weekblad Rose el Youssef schrei gisteren dat Sadat 'God heeft gebi den Breznjew te genezen'. Dat wi gebeurd tijdens een vraaggespri dat Sadat had met de hoofdredai teur van het weekblad, Abdel Rad man el Sjarkawy. Sadat had hei voorts gezegd dat Breznjew 'werken lijk een dierbaar vriend is. Hij jr een groot vriend van ons land efl van de Arabische natie. Wij moetel waardering geven aan wie dat veih dienen'. ie William Colby, de directeur van d° CIA, de Amerikaanse inlichtingen" dienst, heeft ontkend dat zijf* dienst tot de slotsom is gekomeP1 dat Breznjew aan leukemie (eej woekering in de witte bloedlF qhaampjes) lijdt. Deze voor de CÏS zeer ongebruikelijke mededeliif1 volgt op berichten van die strelf€ king in de Amerikaanse pers. Colb?j ontkende met name een eerdt. door The Washington Post gepublN ceerd bericht over Breznjews gP zondheidstoestand. F® NEW YORK (AP) Een Ijzigs sneeuwstorm met windstoten tP 130 kilometer per uur heeft hp Miden-Westen van de Verenigdt Staten en de centrale noordelijks staten getroffen. Zeker tien menselt zijn daarbij omgekomen. HondeP den mensen zijn gestrand en duIJS zenden anderen zijn zonder elektrP citeit komen te zitten toen q11 storm door Minnesota, Noord- eFe Zuid-Dakota, Iowa, Nebraska, Kaïi* sas, Wisconsin en Michican joel Een groot aantal wegen is onbë> gaanbaar geworden. MODENA (AP) Het onderzoek naar de activiteiten van recht»! kringen die in Italië een dictatuur willen vestigen heeft geleF tot de ontdekking van plannen voor een gigantische wapenhag del tussen Italië en Ghana. Dit heeft de politie van Modena gisteren bekendgemaakt. Zes personen, onder wie een rijke edelman en een Duitser, zijn vrij dag gearresteerd op beschuldiging van pogingen tot wapensmokkel. De transactie met niet nader ge- identificeerde 'hoge oficieren' in Ghana betrof volgens de politie de levering van Mirages en Phantoms, helikopters, pantserwagens, kanon nen en machinegeweren ter waarde van in totaal 1,5 miljard dollar. Een deel van de winst was bestemd voor de financiering van rechtse samenzweringen tegen de Italiaan se staat, aldus de politie. De groep, die haar hoofdkwartier had gevestigd in Modena bij Bolog na. zou de wapenen aan Ghana hebben willen leveren via een Zwitserse, wapenhandelaar. BOSSCHETTI De belangrijkste figuur onder arrestanten is graaf Gherardo Boa schetti, 46, een grootgrondbezit en directeur van MGM, een impoi export firma. MGM is in 1972 opgericht met e beginkapitaal van 300.000 lire, 4t dollar. ka De Turijnse rechter Luciano Viet lante, die een voorname rol spef/ in de vervolging van rechtse sfa menzweerders in Italië, heeft i november huiszoeking verricht 1^ de kantoren van MGM nadat ilai verhoren van rechtse verdacht|r< was gebleken dat deze firma wefj> gebruikt als financiële tussenschf" kei. r "M'ST Óflfil UWOLKINQ OrfgSk REQEN Kt BAX.TEM». IWW C8 anc temp. df&HAQEl wlND(ncHT|Na HOOG WATER VOOR DINSDAG 14 JA NUARI Vllsslngen 3.04-15.23, Harlngvlletslulzen 4.46-16.58; Rotterdam 6.41-18.14; Scheven- tngen 4.23-16.31; IJmulden 4.57-17.05; Den Helder 8.35-21.05; Harlingen 11.04- 23.20; Delfzijl 0.50-13.17. 'Wat? Je hebt vijftig kilo salami in de lengte gesneden?'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 6